No. 17289.
LEIOSCM DAGBLAD, Zaterdag 8 Juli.
Tweede Blad. Anno 1916.
Brieven van een lesdenaar.
la Broodkist.
Binnenland.
SPOEL
0e Srondwetsfoerzsemsig.
DLXXIX.
Toen in Augustus 19l'4 de groot© oorlog
uitbrak, waarvan niemand ihad kunnen den
ton, dat hij zoo lang zou duren, kwam or
eerst over het land een paniekstemming,
die, hoewel te begrijpen, toch te veroor
deel en was. Daarop volgde editor een pe
riode van ernstig nadenken, waarin men
ach afvroeg, wat de oorlog wei zou bren
gen, met zich meesleepen, ook al bierven
wij, zooals tob dusver nog het geval is, bui
ten den verwoestenden oorlog zelf. En toen
kwam over ons een gccstb van voorzichtig
afwachten, van zjiinig en spaarzaam zijn.
Hefc besef wercl levendig, dat uit dit groo-
te, ontzettende werelddéb&ole, dat niet al
leen milHoenen kostbare ine nscli en le
vens verweest-, steden cn dorpen met den
grond gelijk maakt, ook den overblijven-
den uiterst zware lasten zal opleggen, nu
en tot in de verre toekomst veel zorgwek
kends zal voortkomen. Zuinig zijn werd het
parool van Staat en gemeente cn ook van
particulieren.
Men herinnert, zich. hoe bijv. ons gemeen
tebestuur op de gemeentebegrooting voor
1915, die vóór het uitbreken van den oor
log door-B. en W. was ontworpen, trachtte,
te bezuinigen. Posten werden besnoeid of
flelfs geschrapt. Zoo ging hob elders ook.
En particulieren ©leden nieb anders. Weel-
de-uitgaven werden zooveel doenlijk ver-
'floeden. Heeft men er niet van gehoord, dat
Welgestelde mensehen hun dienstboden io.
haar loon"" gingen bekrimpen en zelfs den
♦dienst opzeiden? Men wist niet wat or ge
beuren zou, kon de gevolgen niet over-
den. Er school in sommige gevallen in
dezen bezuinigingsijveTbier on daar over
drijving, maar in den grond van~de zaak
was heb to prijzen, dat men, mot do onzeke
re en duistere toekomst voor zioli, voorzich
tigheid betrachtte, ook in zijn uitgaven.
De oorlogstoestand heeüb de neutralen,
en niet in cle laatste plaats ons land,, ech
ter niet enkel misère gebracht. Zeker, wij
hebben onder den eersten schok geledon,
de mobilisatie heeft veler maatschappelijk
bestaan gedesorganiseerd on wij zullen als
natie er straks cle gevolgen van bemerken
op onze belastingbiljetten die voel talrijker
zuilen worden, maar door de enorme "stij
ging dor producten van uitvoer is er gold,
veel geld in het land gekomen en komt er
nog dagelijks in. Er zijn on worden kleine
en groote oorlogswinsten gemaakt ©n daar
door stroomt ©r veel geld) in vele partiou-
libro kassen. Er staat tegenover, dat ook
heb leven duurder en moeilijker wordt, wat
echter eigenlijk alleen meer of minder
awaar drukt op hen, wier inkomen gelijk
is .gebleven of- verminderd. Wat hindert het
den gelukkigen die direct of indirect (bijv.
door heb bezit van aan deel on in onderne
mingen, welke oorlogswinst maken) of al
les wat duurder wordt? Het kan or wel af.
Als het ergens regent, druppelt het op een
andere plaats. Er wordt, mede door hot
gebrek aan werkkrachten, ten gevolge der
mobilisatie, meer dan in gewone tijden ver
diend, en zoo is niet enkel de zorgzaamheid
'jn vele maatschappelijk© kringen geweken,
men speurt hier en daar oen zucht naar
weelde', naar het doen van meerdere, niet
strikt noodige uitgaven.
ïfpfc verhaal gaat, dat in de zeventiger,
ten, toen door <le hoogd prijzen der land-
Bouw- en zuivel-produdteff ten gevolge vpjt
den Franscïi-Duitschcn oorlog, de boeren-
•sfcuid er, ook wèl bij voer, sommige boeren
'dupe piano's aanschaften, waar men, omdat
men de kunst om ze te bespelen niet mach
tig was, het werk uil de kast nam en er het
Hoof» in bewaarde. Ik Iaat dit verhaaf, hoewel
Naar G. d'ANNUNZIO.
x
.Nauwelijks was hot geluid der krukken
lot hem doorgedrongen, of Luc sperde wijd
open de flikkerende, drcigendo oogen en
keek naar de deur, waardoor zijn broer
zou binnenkomen. Zijn lieelc gezicht, uitge
teerd door ziekte, verhit, door koorte, werd
opeens gruwelijk hard van uitdrukking
woede stond er op te lezen. Hij greep
krampachtig naar de handen van zijn moe
der, terwijl hij rauw en hortend uitstiet
„-Jaag hem weg, jaag hem weg! Ik wil
hem niet zienHoort u het Ik wil hem
niet zien, nooit meer, nooit, nooit meer.
Begrepen?"
De woorden stikten weg in zijn keel.
Overvallen door een benauwende hoest
bui, omvatte hij zenuwachtig de handen
van zijn moeder en onderwijl gaapt© zijn
hemd voortdurend open en toe, al naar liet
onrustige rhytme van den gejaagden adem
Zijn moeder trachtte hem te kalmeeren.
„Neen, neen, kind. Je zult- hem niet zien.
Ik zal doen, wat je wilt. Ik zal hem wegja
gen Heb huis is leeg. heelemaal leeg; wees
nu kalm."
Luc hoestte haar in het gezicht.
„Maar doe heb dan ook direct!" herhaal
de hij in een woest aandringen terwijl bij
in zijn bed opsprong en zijn moeder een
duw gaf.
„Ja, ja, lcindj dadelijk, ik ga al!"
Daniël, op krukken, vertoonde zich op
den drempel. Heb was een arme stakker,
met een te groot, afhangend hoofd. Zijn
haren waren zoo blond, dat zo bijna wit
schenen. Zijn oogen, .zacht-blauw onder
lange, blondo wimpers, deden aan oogen
van een lam denken.
Hij trad, zonder iets te zoggen, binnen;
een verlamming had hem dc spraak be
nomen. Maar hij bemerkte al gauw, hoe cle
zieke hem in een wreede starheid aan
staarde; hij bleet midden in het. vertrek
stilstaan leunende op zijn krukken, beslui
teloos.
Zijn rechterbeen, to kort en verwrongen,
trilde heel even.
Luc zei.de tegen zijn moeder
„V at komt die kreupele hier doen? Jaag
het ongetwijfeld een grond van waarheid
bevat, voor hetgeen het is; wel weet ik,
dat op dien tijd van algemeene welvaart jen
betrekkelijke weelde, een inzinking is ge
volgd. De voordeelen, in het noorden deS
lands vooïnamelijk door de pachters der hof
steden behaald, voerden tot verhoogde pacht,
sommen en zoo vielen de voordeelen ten
slotte in de handen van meest buitenwonende
•pachters. Per slot van rekening bleek dit den'
gouden tijd in zijn gevolgen nog geen goed
gedaan te 'hebben.
Ik hoor, dat voornamelijk door de land
bouwers, industrieelen en handelaren, van
hnn oorlogswinsten vooral sfcoomfietsen,
{auto's on zeil- en motorjachten worden aan
geschaft. Minder bevoorrechte oorlogswinst,
makers (ik denk aanvisscherslui), hebben
het vooral op gouden en zilveren sieraden
gemunt. Koek- en banketbakkers schijnen,
hoe vreemd het ook lijkt, in den tijd, dat de,
levensmiddelen zoo duur rijn, tegenwoordig
ook w'eer goede zaken te maken.
En zijn onze vrouwen, uit welken stand
ook, minder nieuwmodisch gekleed dan in
normale tijden? Juist, doordat de mode dit
maal zoo bijzonder veel verschilt tod die van
het vorig seizoen, loopt (fit sterk In hét oog.
Het streven naar. zuinigheid schijnt in cle
openbare lichamen ook weer op den ach
tergrond te' geraken. Ik denk hier, om dicht
bij honk te' blijven, aan ons gemeentebestuur,
dat in betrekkelijk korten tijd, twee nieuwe
betrekkingen, op het Raadhuis heeft inge
steld, die jaarlijks een kleine f4000 zullen
Kosten. Ik zal niet zeggen, dat deze nieuwe
ambtenaren er^geen werk'zullen vinden, ïnaar
ik' geloof tochrdat men et met aan gedacht
zou hebben, hen aan te stellen, als men
nog zoo leefde onder den indruk van den
geweldigen tijd, dien we doormaken, zooals
men deed ra het najaar Van 1914.
En toch is de horizon er nog niet veel
op verhelderd. Het mag Waar zijn, dat het
ohWid del Tijk oorlogsgevaar minder dreigend
Ss, al blijft de mobilisatie nog in vblle kracht
gehandhaafd, over hetgeen de toekomst tij
dens de vredesonderhandelingen zal brengen,
is men zeker no°; niet gerust en wat er ge
beuren ml na net sluiten van den vrede,
daaromtrent leven wjj eveneens in het on
zekere.-Twee clingen weten we met stellig
heid: met het maken van oorlogswinsten zal
het vroeg of laat uit zijn, en de oorlogs
lasten zullen een lange reeks van jaren
zwaar blijven drukken, ook in Nederland.
Men leze piaar eens, Waarover er in deze
dagen ia 'de Tweede Kamer beraadslaagd
wordt
Er is dus, meen ik, vooral geen reden
om, Wjaar (h'et weeldo-uitgaven betreft, het
over den 'balk te gooien. iVrees is altijd teen
jfleckte' raadgeefster, .maar ernst en voor
zichtigheid rijk in tijden als deZe, zeker ge-
ïpden. Ik meende, lettende op den geest, die
meer 'en meer in onze dagen, nu er veel
geld door en ten gevolge van den oorlog
wordt verdiend, verkregen althans, over-
heerschend begint te worden, daarop wel
eens te mogen wijzen. Moeten wij straks,
wat lang niet onwaarschijnlijk is, ons loven
vereenvoudigen en (waar het ©enigszins moge-
i£k is, bezuinigen, dan valt ons dat .veel
gemakkelijker, wanneer we ook toen het
lijden kon kalm en bescheiden hebben ge
leefd, dan dat we de pronkveeren toen hoog
hebben opgestoken.
Daarbij komt, dat er, ondanks den kunst-
matigen voorspoed 'en de daaruit voort
vloeiende weelde aan den eènen kant, aan
de andere zijde, ten gevolge van den zeer
hoogen prigs der levensbenodigdheden, ge
leden wordt De tegenstelling wordt daardoor
te grooter en treft te onaangenamer. Wil
men van Zjjn toevalligen overvloed wat laten
rollen, best, malar laat men het doen naar
hem wegl Ik wil dat u hem wegjaagt,
hoort u hot?"
Daniël begreep, en hij zag zijn stiefmoe
der aan, die reods was opgestaan." Hij zag
haar met zulke smeekendo oogon aan,
dat zij nieb het hart had hem geweld
aan te doen. En toen, terwijl hij een der
krukken onder in den oksel vastdrukte,
maakte hij met zijn bevrijde hand een bewe
ging van wanhoop en wierp een gul-
zigen blik naar de broodkist. die ergens in
een hoek van het vertrek stond. Die blik
wilde zeggen: 0
.,11c heb zoo'n honger !'L
„Neen. neen, geef hem niets!" begon nu
Luc te brullen, terwijl hij onrustig in zijn
bed heen en weer schoof, en zijn hatelijken
wü de vrouw opdrong. „Niets, hoor! Jaag
hem naar buiten
Daniel's te groot hoofd zakte moede
loos op zijn borst af; hij trilde, zijn oogen
stonden vol tranen. Toen zijn stiefmoeder
iie<m bij den schouder paklt-e en hem naar
do deur duwde, barstte hij in snikken uit,
maar hij liet zich geleiden. Hij hoorde,
hoe men daarop do deur sloot en hij bleet
op heb portaal achter, in tranen. Het wa
ren tranen, die maar aldoor vloeiden, he
vig en eindeloos.
Luc zei tegen zijn moeder, met een toor
nige 4tem:
„Hoort u hem? Hij doet hot met opzet;
hij wil, dat ik er wat van krijgen zal!"
Het gesnik van don broeder hield aan;
af en toe onderbroken door een vreemd"
gerochel, even droevig als het gereutel'
vau een lastdier, dat doodgaat.
„Maar hoor hem tochVlug, gooi hem de
trappen af!"
De vrouw stand met één sprong over
eind, liep haastige naar cle deur, het por
taal af, en hief de ruwe handen, dio gewond
waren aan klapp en-uitdeel en en mishande
len, tegen den stomme op.
Luc, mot de ellebogen zich ophoudend,
gilde maar aldoor
„Toe maar, toe maar
Onder het slaan hield Daniël zich hee
lemaal stil. Hij liep de straalt op, terwijl
hij zijn snikken inhield. Hij was uitgehon
gerd: hij had nagenoeg niets gegeten do
laatst© paar dagen Hij had nauwelijks nog
de kracht om zijn krukken voort te eleepen.
Eenige Straatjongens gingon hem voorbij
zij liepen achter een vlieger aan, die zich
omhoog werkte.
'den kant, waar men er meer hut mee kan
doen en het kan worden gebruikt voor het
lenigen van mede door den oorlog ontstane
nooden.
Het Statenlid de heer De Wilde heeft
bericht de benoeming tot lid van Ged. Staten
aan te hemen en daarna rijn ontslagneming
als lid Van den Gemeenteraad ingediend.
De heer (De Wilde heeft aan het diner, hem
gisteravond 'door, het gemeentebestuur van
Den Haag aangeboden in antwoord op tot
hem 'gerichte zeer hartelijke toespraken van
den burgemeester jhr. Van Karnebeek en
van den oudsten wethouder, den heer Jansen,
zijn diepgevoelden dank uitgesproken voor
het groote vertrouwen, dat hem in zoo ruime
mate door zijn ambtgenooten steeds is ge
schonken.
De wethouder van financiën, rar. Drcog-
Ieever Fortuyn, is voorloopig belast met de
waarneming der wethoudersfurefcie voor Ilur.
gelijken Stand en Sociale aangelegenheden.
Onder de leden van den Raad, behoorende
tot de algemeene Raadsclub, bestaat het
voornemen, in de volgende week den oud-
wethouder De Wilde, een afscheidsmaaltijd
aan te bieden.
De heer Helsdingen, lid der Tweede
Kamer en van den Haagschen Gemeenteraad
iS reeds eenige dagen ongesteld, en hc-eft dan
ook de Kamervergaderingen sedert j.l. Dins
dag niet bijgewoond. Zijn toestand is ech
ter bevredigend, al laat het rich aanzien,
dat hij nog eenigen tijd rust zal moeten
houden.
Men wil beproeven te komen tvó een
Vereeniging van Gereformeerde predikanten
in de Ned.-Herv. Kerk. Een oproeping js
geschied door een voorloopig comité, «mier.
leiding van prof. dr. Visschèr, te Utrecht,
om te Amersfoort een constitueerende ver
gadering te houden. Prof. Visscher zal in die'
eerste samenkomst-stellingen inleiden, over
de autoriteit van de Heilige Schrift.
„De Standaard" meldt: De toestand
van den oud-minister ds. A S. Talma, blijft
zeer zorgwekkend. Meenden de geuetehee-
ren eerst zijn krankheid aan overspanning
te moeten toeschrijven, waarvoor hij te Eg-
mond-aao-Zee rust zocht, aldaar openbaar
den zich hevige benauwdheden en een nader
geneeskundig onderzoek wees uit, dat do
oud-minister lijdende is aan vergrooting van
het hart.
Thans ligt hjj in het Diaconessen huis te
Haarlem. Hoewel dö riekte zelf, niet onmid
dellijk doodelijk is, vTeest men zeer, Rat heb
zwakke lichaam de aanvallen van benauwd
heid niet zal kunnen doorstaan.
Dö Nederlandsche Werkloosheidraad
heeft zich met een adres tot den Minister
van Binneulandsche Zaken gewend, met ver
zoek intijds maatregelen te willen nemen
ter voorkoming vato werkloosheid in den
jals. herfst of winter.
Ondanks do moeilijke tijdsomstandig
heden heeft het vijfde-bedrijfsjaar van het
gemeentelijk' electriciteifcsbedrrji te Delft een
zeer gunstig resultaat opgeleverd.
Het overschot op de exploitatie, dat in
1914 f 71.901.201/2 bedroeg, wees op 31 De
cember 1915 f 102.338.02vV aan, welk be
drag na aftrek van verplichte rente en af
schrijving een zuivere winst van c.a, f 18.000
overlaat
Bij beschikking van den Minister van
Staat», Minister van Binnenlandsohe Zaken,
ia dr. G. H. Leopold, tot wederopzegging
toegelaten als privaat-docent in do facul-
■thjuf.'H1' EssaBBSBBaaanBBi
Enkelen bonsden tegen hem aan, en rie
pen toen; ..LammeI Leelijko lamme!"
Anderen jouwden: „Vooruit dan toch 1
hardlooper
Weer anderen, toespeling makende op
zijn groot hoofd, vroegen hem spottend
„Wat kosten de hersenen per pond, lam
poot?"
Nog een ander, nog wreeder, deed hem
één kruk vallen ©n zette het toen op een
loopen. De stomme verloor bijna zijn even
wicht; met moeite raapt© hij zijn kruk weer
op en vervolgde toen zijn weg. Het gojouw
en gejoel der kwajongens verloor zich in
de richting van de rivier. De vlieger, als
een vogel uit een sprookje, steeg de zachfc-
ro8e, doorzichtige luchten in. Op de kado
zongen oenigo groepen soldaten in koor.
Hot was een mooie tijd van het jaar, kort
na hot Paaschfeest.
Daniël, dio den nonger aan zijn inge
wanden voelde knagen, zei bij zichzelf
„Ik ga om een aalmoes vragen."
Een heerlijke lucht van versch brood
uüt de ovens van don bakker vermengd©
zich met het voor jaarswind je. Een man
kwam voorbij, heelemaal in het wit ge
kleed, hij droeg bovenop zijn hoofd een
lange plank, waarop eenigo lange rijen gou
den broodjes, cfio nog uitdampten. Tweo
honden volgden den man, de snoeten in
de lucht, met kwispelende staarten.
Daniël dacht, dalt hij neer zou vallen door
uitputting. Hij zei tob zichzelf:
„Ik moot bedelen, ik houd het niet- iaa-
ger uit, ik verga van honger...."
De schemering begon zacht te vallen;
aan den doorzichtigen hemel stonden nog
vele vliegers, die in bevallige deinig lang
zamerhand de aarde naderden. Kerkklokken
zonden haar klanken de zuivere atmosfeer
jn met een diep en aanhoudend gegons.
Daniël sprak in zichzelf
„Ik ga bij d© deur van de kerk staan."
En hij sleept© zioh kerkwaarts heen.
Do kerk stond wijd open. Hot altaar in
de diepte, verlicht door vele flikkerende
vlammetjes, deed aan eenig sterrenbeeld
denken. Door de open deuren ontglipt© een
sterke geur van wierook. Nu en dan zond
het orgel een geluidgolf naar buiten. Daniël
voelde plotseling, hoe nieuwe tranen zijn
oogen omfloersten; en van binnen pre
velde hij dit vurige gebed
„O, mijn Qod, mijn Ood, kom my tor
hulpe V'
teit der wis- en natuurkunde aan de Rijks
universiteit te Groningen.
Vrijdagavond is to Zand voort de eer
ste algemeen© vergadering aangevangen
van de Algemeene Ned. Vereeniging voor
Vreemdelingen verkeer.
'Aan de Chr. H. B.-S. te Dordrecht is,
naar de „D. Ct." meldt, benoemd tot
leeraar iil de staathuishoudkunde en staats
inrichting rar. G. A. Diepenhorst, advocaat
en procureur te Rotterdam.
De heer C. A Weststratc, doctor in
do Nedcrl. letteren cn directeur van de
Chr. normaalschool te Zetten, is aangewe
zen tot rector van het gymnasium aldaar.
De gewone audiëntie van den Minister
van Buitcnlandsohe Zaken zal Vrijdag 14
Juli a.s. niet plaats hebben.
In Den Haag is opgericht een Ver
eeniging tot bevordering van voortgezet
electro-technïsch vakonderwijs in Neder
land,
Onder vele blijken van belangstelling
mocht dir. H. C. F. L. Aalbersberg, in Den
Haag, gisteren twee jubileums vieren. Het
was namelijk vijftig jaren geleden, dat hij
benoemd wercl tot officier van gezondheid,
terwijl hij gedurende vijf en twintig jaren
verbonden is aan het diaconessenhuis „Bro-
novo".
Minister -Posthnmn.
Naar de „Leeuw. Ct." verneemt, heeft
de geneesheer te Ruurloo den Minister van
Landbouw voor genezen verklaard en is de
Minister, die zichzelf heel goed bevindt,
voornemens, met een week Ruurloo te ver
laten, om zioh daarna nog door zijn Haag
schen geneesheer te laten onderzoeken.
Luchtvaart.
Niourw ge breveteorde vlieger.
De heer J. N. Wal last, afkomstig van
Goes, behaalda te Soestcrberg rijn militair
brevet als vlieger.
De hoer Wailasb is de eerste reserve-of
ficier, cbe hier te lande zijn geheel© oplei
ding bij de luchtvaar baf deeling ontving.
De officier-vliegenier F. A. van Heyst
was zijn instructeur.
Motorrijden.
D e 3ö-u u r s r i t.
De vroeger uitgestelde 36-uurerit is thans
vastgesteld op 14 en 15 Juli a.s.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht heeft bepaald, dat alle loden en tij
delijke leden van het V. M. M. K. aan de
zen rit moeten deelnemen.
Wiclrijden.
Zuid-HolL Elfstedentocht.
D© Toeris ten-V© re e niging „Bondsbolang"
in Zuid-Holland, zal op Zondag 26 Juli a.s.
een elfstedentocht door Zuid-Holland hou
den, welke zuiver toeristisch zal blijven.
Alle deelnemers op toermachines zullen
worden toegelatenin geen geval mag de
stand van het stuur lager zijn dan die van
het zadel.
Met den tocht zullen eenige bon cisrijwiel-
herstellers medegaan.
Plaats van vertrek: Rotterdam Station
(D.P.) Vertrek 6.15 uur v.m. Sluiting oon-
tröle 6.15 n.m.
De tocht gaat van Rotterdam via Dor
drecht, Gorinchem Schoonhoven, Gouda,
Leiden, Den Haag, Delft, Maassluis,
Het orgel liet een akkoord weerklinken
dat» de pilaren deed trillen toen verlustig
de het zich in bb'jdc tonen. De stemmen der
koorzangers klonken op. De gelopvïgen,
twee of drie tegelijk traden de groote
deuren binnen. Daniël durfde nog niet zijn.
hand uitsteken. Dicht naast hem begon een
bedelaar te dreinen: „Een aalmoes, asje
blieft 1"
De stomme voelde schaamte in zich op
komen.
Hij zag zijn stiefmoeder, geheel in een
donkeren mantel, de kerk binnengaan. En
hij dacht
„Als ik nu eens naar huis ging, terwijl
mijn moeder uit is."
De marteling van den honger was zoo
machtig, dat hij geen oogenblik langert'
draalde. Hij ijlde op zijn krukken heen, op
jachlfc naar brood. Op zijn weg ontmoette
hij een vrouwtje, dat liem toeriep:
„Jij schijnt wel den eersten prijs te wil
len behalen, is 't niet lamme?"
I11 oen oogwenk had hij rijn huis be
reikt, geheel buiten adem en trillende van
de inspanning. Hij kroop do treden der
trappen op, zoo geluidloos mogelijk. Op
den tast zocht hij naar den sleutel aan
den muur, waar zijn stiefmoeder hem ge
woonlijk opborg, als zij uitging. Hij vond'
hem er; voordat hij opendraaide keek hij
door het sleutelgat naar binnen en zag
Luc op rijn bed, als in slaap.
Daniël dacht;
„Als ik het brood nu eens kon vinden,
zonder dat ik hem wakker maakt©."
Rn hij draaide heel, heel zacht den sleu
tel om, den adem inhoudend, bang dat pijn
broer wakker zou worden door het ge
hamer van zijn hart. Het scheen hem toe,
alsof dat gebons in hem het geheel e huis
vulde met een oorverdoovend kabaal.
„En als hij eens mocht ontwaken," dacht
Daniël met een rilling door al zijn leden,
terwijl hij voelde, dat de deur openging.
Maar de honger verleende hem den durf.
Hij trad binnen, terwijl hij de krakken be-1
hoedzaam neerzette, aldoor zijn oogen ge
richt houdend op zijn broeder.
„En als hij eens ontwaakte?"
De broer, liggend op den rug, ademde
moeilijk in zijn slaap. Af en toe piepte
de adem als een licht gefluit tusschen zijn
lippen uit. De eenige kaars, die brandend
op de tafel stond, wierp op den muur
groote, beweeglijke schaduwen.
Vlaardingen, Schiedam, Rotterdam, Af
stond 160 K.M.
Alle deelnemers(sters), die den rit vol
brengen, ontvangen hiervoor een zilveren
herinne r iDgSnmodaille
Et zal gereden worden in groepen van
pl.m. 30 personen.
De groepen zullen 5 minuten na elkaar
vertrekken en mogen elkander niet voor
bij rijden.
Voorbijrijden van de leiders, wclko te
kennen zijn aan een wit-blauwe band oir
den linker-bovenarm is verboden op straffe
van dfisqUalifica/tie.
Onderweg mogen defect geworden rijwie
len verwisseld worden tegen andore, mite
de niet per rijwiel afgelegde afstand in
cle richting van het eindpunt niet anders
dan te voet worde afgelegd.
De deelnemers(3bers) mogen van gooi
motorische kracht tot gangmaiking gebruik
maken.
Watersport.
Jaclithaven te Warmond.
In de vergadering van aandeelhouder*
van de jachthaven te Warmond zijn be-'
noemd tot leden van de commissie van 5>e'
heer dn plaats van de hceren G. Henri Sijt-
(hoff, dlie niet weder in aanmerking wcnsch-1
to te komen, en dr. W. H. Teupkon dc hoc
ren L. Doedcs, van 's-Gravcnhago en 3*
Bote, van Leiden.
IV.
STEMPLICHT. MEERVOUD!
KIESRECHT.
In de memorie van toelichting wordt ge
zegd, dat het laatste lid van het voorgedra
gen art 80 „ten allen overvloede" den wet
gever bevoegd verklaart stemplicht in te
voeren. Hieruit schijnt te blijken, dat naar
de meen rag der regeering de gewone* wet
gever ook zonder zulk een bepaling bevoegd
tot invoering van stemplicht over "te gaan.
Verscheidene leden achten dit gevoelen
juist en de voorgestelde bepaling daarom,
overbodig. De vraag is intusschen of niet de
stemplicht in de Grondwet imperatief moet
worden voorgeschreven en of dan met een
daartoe strekkende regeling in het wetsont
werp betreffende de Additioneele artikelen
moet worden opgenomen. 'Enkele leden be
antwoordden deze vragen ïn Ontkennend en.
zin. In de eerste plaats Werd dezerzijds be
toogd dat Stemdway niet overeen te bren
gen is met den vrijheidszin .van ons volk1.
In de tweede plaats werd aangevoerd dat
alleen rirj, die vrijwillig aan de verkiezingen
deelnemen, Toonen de beteek'enis van het
kiesrecht te beseffen. Anderen konden zicli
met het voorstel der regeering vereenigen.
Zeer velen achtten echter dadelijke invoe
ring van stemplicht met opneming van een
daartoe strekkend imperatief in de Grondwet
gewenscht
Zij beschouwden de vervulling van de don
kiezers opgedragen functie 3ls een plicht
en beriepen rich op de uitspraak van Buijs,
dat publiek recht gelijk staat met publieken
plicht.
Anderen verdedigden den stemplicht voor
al In verband met do invoering -van het
evenredig kiesrecht Zij betoogden, dat het
bezwaarlijk zou zrjn bij het thans bestaande
meerderheidsstelsel de kiezers tot deelneming
aan de stemmingen ie nopen, omdat het
kwalijk zou aangaan in districten^ jvnar c-en
deel der kiezers niet de minste kaas heeft
Bij de broodkist gekomen, stond Daniël
©von stil om zijn vrees te overwinnen. Hij
zag opnieuw naar den slapende; toen, ter
wijl hij de krukken onder zijn oksels aan
zich vastdrukte, spande hij al zijn klach
ten in om liot deksel met de vrijgekomen
handen op te lichten. Do broodkist het
een droog gekraak liooren.
Luc schrok op cn opende de oogen. Ln
ziende wat zijn broeder uitvoerdo, begon
hij tegen hem te gillen, de armen als een
bezetene omhoog-zwaaiende
„Dief! Dief! Help, help!"
Maar de woede deed hem bijna stik
ken. En terwijl zijn broer, gebogen over
de open broodkist, verblind door den
geeuwhonger, met trillende ringers naar
een stuk brood zocht, sprong hij uit rijn bed.
en wierp zich op hem om hem te belet
ten iets te nomen.
„Dief! dieft" gilde hij opnieuw als ren
waanzinnige.
Als een waanzinnige sloeg hij het zware
deksel terug op den nek van Daniël, die
zicli wanhopig verweerde, als een of ander
dier, dat gevangen zit in een knip Maar
Luc hield stand tegen do pogingen van
den gevangenehij had allo begrip -ver
loren, van wat hij deedliij drukte met
zijn volle gewicht op de kist als om rijn
broer te onthoofden. Het deksel kraakte,
drong het levende vleesch binnen, ver
brijzelde de nekspieren, verbrijzelde ade
ren en zenuwen, totdat ten slotte een slap
lichaam over de broodkist hing, waaruit
alle teekenen van leven waren verdwenen.
Toen, bij den aanvlik van den vermoor
den verlamde, greep een vreeselijko ont
zetting de ziel aan van den brocdc* moor
denaar.
Twee, driemalen liep hij wankelend do
^earner door, die in con spookachtig licht
gehuld lag door dq eenige kaars; hij greep
de dekens bijéén, trok zo over zich heen
en rolde zich er heelemaal in, ook yelfa
zijn gezicht, en kroop teen weg, onder
het bed. In de stilte knarsten zijn tand. n
als oen rijl ovor ijzer.
