Herland m N*. 17273 A0. 1916. jouraat wordt dagelijks, met uitzondering van fpn- en feestdagen, uitgegeven. ©Et nommer bestaat uit TWEE BEaden. Eerste B39ad. Officieele Kennisgevingen. Binnenland. Dinsdag SO Juni. PEIJ9 DEB ADVERTENTIENl flat E—to regels f 1.05. iedere regel meer 0.20» Kleine advertontiSn van 80 voordei» 40 Oents contantj elk tiental woorden meer 10 Oenta. Vota het Ino&sseerei» wordt fO.Ob berekend. Bewijsnummer 5 Oenta. PRIJS DEZEB COURANTS foor Leiden per 8 maanden 1.301 per week. 0.10 Buiten Leiden on waar agenten gevestigd siju per week. t 0.10. Franco per post 3 t t i e 1.6a. OPENING SCHOOL 2e KLASSE TOOK JONGENS EN MEISJES, No. 3, AAN DE OUDE-VEST. (Burgemeester en Wethouders van Lei- Iden 'Brengen ter kennis van belanghebbenden, dat de nieuwe school der 2e klasse voor Ijongens en meisjes, N«o. 3, (hoofdde heer VV. Koops), te vestigen in het schoolgebouw aan de Oude-Vest, den 3cn Juli a.s. zal geopend worden en dat met ingang van dien datum de school der 2e klasse voor jongens en meisjes, No. 1 (hoofdde heer X). J. M. de Hondt), thans gehuisvest in het schoolgebouw aan de Oude-Vest, zal ondergebracht worden in het schoolgebouw aan de Langcbrug. Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. G. DE GIJSELAAR, Burgemeester. - iVAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 20 Juni 1916. DRANKWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden* Gelot op de artt. 12 en 37 der Drankwet; Brengen tor algemeeno kennis, dat door H. VAN WEEBEN, wonende te Leiden, oen verzoek- ■Bokrift.i3 ingediend, om verlof voor den verkoop van alcoholhoudend en, anderen dan stoidcen drank, voor gebruik ter plaatse van verkoop, in eenige ,localiteiton van liet perceel Hooglandsche-Kork- gracht no. 48. Burgemeester "en Wethouders voornoemd, N. O. DË GIJSELAAR. Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretarie. Leiden, 20 Jnni 1916. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden; Gezien art. 8. Ie alinea, der Hinderwet; Brengen bij deze tor algemeeno kennis, dat door hen op heden vergunning is verleend aan F. G. MASTENBROEK, en rechtverkrijgenden tot net verplaatsen van den oven in het perceel Hoo- gowoerd no. 60, Sectio D no. 1370. Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR, Burgemoester. VAN STRIJEN, Seoretarla. Leiden, 19 Juni 1916. LEIDEN, 20 JUNI. EEN HEUGLIJK BERICHT VOOR KATWIJK'AAN'ZEE. Men seint ons uit Katwijk: j Gisteren heeft H. M. de Koningin met klein gevolg een bezoek gebracht 'aan onze gemeente, blijkbaar met het doel eenige .Woonhuizen te bezichtigen, ten einde te 'trachten een verbljjf te vinden voor H. K. H. Prinses Juliana, om dezen zomen eenigen tijd te Kafcwijk-aan-Zee in de. nabijheid der dui nen en van de zee door te brengen, nu, het verblijf op Het- Loo niet kan worden be trokken. "ïl. M. zal voor eenigen tijd Haar 'verblijf vestigen in de villa „Duinlust" van mevrouw de wed. A. De Koster. Deze woning ligt dicht bij den tol fcusschen ICatwjj'k-Binnen en Katwijk-aan-Zee. Een groot duin-terrein ligt om de villa heen. In verband hiermede komt reeds a.s. Vrij dag het 3de bataljon, dat in de Stadszaal gelegerd is geweest en naar Haarlem is vertrokken, van daar terug en wordt te Kab- wij'k-aan-Zee onder gebracht, om de wach ten te betrekken. 1 Gedurende het studiejaar 1916/17 zal nis rector-magnificus dor universiteit alhier optreden, prof. mr. dr. C. van Vollenhoven, thans secretaris van den academischen se- haat. Met toestemming van den burgemeester '•nl alhier op Zondag 25 Juni e.k. vanwege het Comité Elisabeth dag 1916, opgericht ten bate der noodlijdende bevolking in België, oen bloemendag met collecte gehouden wor- 'den ten bate der noodlijdende bevolking in België. Het Comité doet een warm' beroep op de wcldaftfgfóèidsgezinde bevolking dezer ge- inoontC, om op dien dag hun gave mild te doen vloeien voor het ongelukkige Bel- tpsds® volk. Alhier is gisteravond opgericht een Vereeniging van Winkeliers in Koloniale Waren en Comestibles. Als voorloopig be stuur werden benoemd de heeren Schepper, Rakers en Reinders. Aan deze heeren werd opgedragen het ontwerpen van een concept reglement, opdat dit in een ten spoedigste te houden vergadering kan worden vastge steld en de verdere werkzaamheden gere geld kunnen worden. Oorlog en dtmrte. In een tamelijk goed bezochte vergadering, bijeengeroepen door de groep Leiden der Anti-Militairistische Vereeniging, traden gis teravond in „De jaraanbeurs" op, de heeren Albert A. de Jong, de onlangs te Amster dam ontslagen onderwijzer en F. Domela Nieuwenhuis. De vergadering werd met een opwekkend woord door den voorzitter, den heer Akker- man, geopend, die er op wees, hoe voor den ingang de militaire autoriteiten een wacht hadden geplaatst om de militairen den toe gang te beletten. De heer De Jong betoogde, dat geen en kele oorlog, ook geen verdedigingsoorlog, zedelijk recht van bestaan heeft. Wanneer men in België en in Frankrijk bijv. de Duit schë legers zonder "eenig verzet had laten binnentrekken, zou h$t Duitschë volk van zulk een verovering het dwaze hebben inge zien, Thans gevoelen de volkeren het zware vricht van het militairisme, maar dat de oor log mogelijk- en werkelijkheid werd, is hun eigen schuld, omdat zrj in vredestijd het militairisme, instrument van imperialisme jen kapitalisme, eenvoudig hun gang hébben la- ton gaan. Er moet tegen het stelsel worden gestre den en dat kan hot moest radicaal en hét krachtigst, door eenvoudig den dienst te weigeren. Het is een zaak' van het geweten; wie zich mensch gevoelt en vrij, kan zich niet in het militair isme gevangen geven; hij, die dient in het leger, toont daarmede een sla venziel te bezitten. Do heer 'Domela Nieuwenhuis, niet appjaus ontvangen, wees allereerst op de duurte en den honger, die daardoor' wordt geleden. De Minister van Binn. Zaken heeft gezegd, dat er welvaart in liet land heersc'ht. Van tweeën 'één, zegt spr.Z.Exc. is de' eenige to tol onbekende in Jeruzalem on dan moet men hem met een brevet van onbekwaam heid naar huis sturen, of hij weet het wel, en dan pleegt hij: een misdaad. Ook de heer Treub, die zoo fier de leuze deed klinken: „Er zal in Nederland geen hon ger worden geleden!" heeft zijn post smade lijk ontruimd en zijn mooie leus in den steek gelaten. Spr. demonstreert de toeneming van het pauperisme met dit ééne voorbeeld: In 1913 .Werd door het Burg. Armbestuur in de hoofd stad f314.819 intgegeveh, in 1915, het eer ste oorlogsjaar f603.910, dus bijna' twee maal zooveel. De vocdingsk'westie is de' al to overh'eer- schende kwestie en die kan hier worden opgelost, omdat er genoeg in ons land is. Was er niet genoeg, dan moesten we allen op rantsoen gestéld en "het leed zouden we lijdzaam dragen. Nu deen we het niet. iWe komen met onze hongeroptochten zelfs vrouwen, zooals vandaag to Amsterdam', doen mee, wat spr. zeer toejuicht. Dat helpt) reeds. Nu komt het voedsel jaJ los. Spr. wekte dan ook de mannen en vrouwen op, om niet in stilte te lijden, maar zich met hun ellen de op straat te vertoonen, tot schande van de: in dezen werkloos gebleven Regeering en van de op winzucht beluste speculanten. .Weg met den honger en de mobilisatie! moet het parool zijn, aldus eindigde spr. Bij 'het uitgaan werd er ëen collecte' ge houden. i -1 He Leven8mid(ileleita9cSiaaE*scl5t.e. Utrecht is gisteren geheel zonder aard appelen geweest. Er kwamen er alleen nog wat aan voor de militairen, maar de bur gerij bleef zonder. Om in Haarlem vooral geen lasfc te heb ben van uitvoer, heeft de burgemeester de uitgangen van do stad door politie doen be waken, om ;een oogje in het zeil te houden. Het zrjn niet alleen de steden, die de nadoelen ondervinden van den te grooteoi minister Cort van der Linden heeft het zelf verzekerdvaardappeluitvöer. Zoo durf fc men in een Geldersch grensplaats]o f 8 tot f12 per mud te vragen. En in Kleef, dat mee geprofiteerd heeft van onzen uit voer, betaalt men 6.30 mark per H. L., dat is f2.75. In Baarn hebben de huismoeders, 600 in getal, Oen verzoekschrift tot den burge meester gericht, om te komen tot de be koming van goedkoope levensmiddelen. Men schrijft uit Yaals aan „Het Volk": „Nu van verschillende zijden berichten inkomen over tekort aan levensmiddelen, willen wij ook 'even meedeelen hoe treurig het hier gesteld is, zooals trouwens in ge heel Zuid-Limburg. Reeds gedurende 14 dagen is geen suiker en zijn geen aardappe len te bekomen. Zoo gaat het bier voortdu rend, dan is dit er niet, dan ontbreekt weer. wat anders. Met de maximum-prijzen is het eveneens hetzelfde. Deze zijn natuurlijk in Hellandsch geld vastgesteld, doch Duitsch geld mag hier, worden uitgegeven em wat men dan extra betaalt is niet te gelooven. Het schan delijkst is echter, dat, wanneer men met Hollandsch geld wil betalen, men zeer on vriendelijk wrordt Jtoiandeld. Dit geschiedt vooral bij de slagers, want dan kan niet wat extra berekend worden. Ge behoeft dan ook niet weer 'te komen, want dan zijn ze altgd „uitverkocht". Zoo doet men hier met het vleesch van de regeeringsvarkens". In Amsterdam zijn gisteren nog demonstrar ties gehouden, onder leiding van syndics listen en de leiders der S. D. P., Henriëttei Roland-Holst en Wijnkoop. Adressen zijn in vergaderingen opgesteld én gericht aan de regeering en het Amsterdamse he gemeen tebestuur. De staking der groentehandelaren is kalm verloopen. De aardappelenlossers, die hun steun hadden toegezegd, zijn toch maar aan 't werk' gegaan en hebben ook voor „De Da geraad" gelost. Zaterdagavond hadden ze, naar nog is uitgekomen deze coöperatie en het rnarktbestuur gedupeerd. Ze hadden be loofd nog 120 mud voor „De Dageraad" te zullen lossen, maar na de andere handelaren te hebben geholpen. Dit wérd goedgevonden. Maar toen de handelaren geholpen waren, werden de jassen aangetrokken en ging men naar huis. Door met éigen personeel te gaan werken, heeft „De Dageraad" toen nog aard appelen gelost gekregen. Dientengevolge moesten toch een groot aantal arbeidersge zinnen het zonder aardappelen stellen. De invloed van „De Dageraad" op de le vensmiddel enpr ij zen en met name op den aardappelenprijs in de stad, bleek duidelijk in de omgeving van de Jodenbreestraat Toen daar bekend was, dat „De Dageraad" geen regeeringsaardappclen meer liad, liepen de prijzen der nieuwe aardappelen in die buurt "bijna tot "het dubbele op. Concurrentie tegen deze coöperatie is voor een aanzienlijk deel de oorzaak geweest van het optreden 'der groentenhandelaren. Eenige handelaren trachten nog een ex traatje binnen te balen. Door den steun van de gemeente' waren de groenten gisteren zeer goedkoop. Ze kochten deze in en wil den ze bewaren tot vandaag, wanneer de prij zen weer normaal zonden zijn. De' stakende' handelaren deelden dit de politie mede en de' reeds gekochte groenten moesten worden verkocht of werden in beslag genomen. v Onder onze laatste berichten van gisteren is nog melding gemaakt' van een relletje bij een handelaar op het Dapperp'lein. De man heeft ten slotte toch' moeten sluiten, nadat een ruit was ingegooid. Ook' in de Joden breestraat zijn winkels gedwongen tot slui ten. De vrouwen, die bij „De Dageraad" aardappels kochten, werd door de omstaan de' vrouwen de gekochte waar ontrukt. Deze werd dan vertrapt of diende tot projectielen om de ruiten te bekogelen. Bij een groot deel der Amsterdamsche arbeiders, die nog buiten vDe Dageraad" staan is, naar de leiders melden, aeze be weging in slechte aarde gevallen, wat wordt opgemaakt uit het feit, dat het aantal leden zich juist in de paar laatste dagen sterk' uit breidt. i i De Nederl. Geneeskundige Zending to Boedapest. Het „Holl. Nb." meldt aan de „N. Ct." uit Boedapest, d.d. 18 dezer: De Nederlandsche geneeskundige zending, 'die sedert het begin van Januari in het Boedap ester reserve-hospitol No. IV werk zaam is geweest, keert op 25 Juni naar Ne derland terug. De zending heeft zich door haar werlc voor de verwonde en zieke Hon- gaarsche soldaten, groote' verdiensten ver-' worven. Vandaag worden aan alle leden van de zending de' eereteekenen vah het Roodo Kruis uitgereikt. De militaire com mandant, veldmaarschalk-luitenant Bogat, die door den chef van den' geneeskundigen dienst, dr. Pausz, werd begeleid, overhan digde de eereteekenen en richte daarbij eén j hartelijke toespraak tot de leden van "de zending. De' leider van "de zending, kolonel Van der Moer, dankte uit naam van allen'. Uitvoerverbod van Zeevisch. Officieel wordt gemeld, dat in verband met het voornemen, om uiterlijk met in gang van 1 Juli a.s. een nieuwe regeling te treffen voor de beschikbaarstelling en distributie van zeevisch, met inbegrip van 'Noordzeeharing, zeer spoedig oen uitvoer verbod voor zeevisch kan worden verwacht. Aardappelen. Naar dé ^Avondpost" verneemt, hebben" do vorplegingsofficieren kennis ontvangen, dat de mogelijkheid bestot, dat er voor de troepen geen aardappelen meer verkrijgbaar zullen zijn. en rii dan tot verstrekking van peulvruchten e. d. moeten overgaan. Gecondenseerde Melk voor Trouwen en Kinderen te Ween en. 'Het door ons aan de „N. Ct" ontleende bericht van „Holl. Nb." uit .W;eenen, is niet juist. De koningin heeft geen geconden seerde melk als geschenk voor kinderen en vrouwen naar Weenen laten sturen. Het betrof een vergunning voor uitvoer van de bedoelde, door het gemeentebestuur van Weenen bestelde, gecondenseerde melk. Hét verzoekschrift werd op de gebruikelijke wijze in handen van de betrokken departementen gesteld, en de vergunning tot uitvoer werd daarop verleend. _1 i I Smokkelaars betrapt. Vier. Duitschers, kooplieden uit Essen en Keulen, vertoevende te Rotterdam, zijn aan gehouden in een pakhuis aan den Feijenoord- dijk, waar zij bezig waren flesschen met slaolie, stukken spek, kazen en zeep te ver pakken in manden, welke verder met kropsla werden aangevuld, met het doel, gelijk zrj bekend hebben, een en ander naar Duitsch- land nit te voeren. Zrj waren voornemens deze manden te laden in een spoorwagen, die op hun bestelling geplaatst was op den Persoonsdam, voor het gebouw van 'de groenteveiling. i Aan een Gevaar Ontsnapt. Toen de bemanning van den schokker „VE 14", een uit Veere afkomstig visschers- schip, in den nacht van Vrijdag op Zaterdag op het Steendiep, gelegen vier mijl van Westkapelle, waar het water een diepte heeft van zeventien vaam, na een sleep van twee uur, het net ophaalde, bleek, dat daarin in plaats van yisch, een mijn was. Deze mijn kwam tot ontploffing, maar gelukkig onder water, anders was het schip zeker ver loren geweest. Thans was de schok ontzet tend en spatte het water huizen hoog, waar door het schip ernstig beschadigd werd en lek sloeg. Het is den visschers gelukt het vaartuig to.ch in de haven van Veere terug te brengen. Te zes uur in den morgen werd de haven bereikt, maar uien kwam'binnen met verlies van het nieuw aangeschafte net, ter waarde' van ongeveer f200. Ontvluchte Krijgsgevangenen. Te Millingen kwa-m een Rus over de grens, ontsnapt uit heb gevangenkamp te Friedrichsfeld bij Wesel. Bij Aalten zijn Zaterdag twee ontvluchte Fransche krijgsgevangenen over de grens gekomen en te Beesel kwamen vijf Rus sische infanteristen over de grens. Ook te Maastricht werden weer vijf Russen aan gebracht, die op verschillende punten in Zuid-Limburg aankwamen. Te Wellerlooi kwam eeu Rus over de grens, wien het gelukt was uit Duitscbe krijgsgevangenschap te ontvluchten. Bij Well zagen een vijftal Russen wel het vrije Nederland, maar ze werden vlak aan de grens, door de Duitschë posten ontdekt en terugevoerd. Te Winterswijk zijn nog twee Engel- sche krijgsgevangenen de eersten van dien aard aangekomen, die Vrijdag avond uit het kamp te Munster ontvlucht waren. Ze zaten respectievelijk sedert April en September 1915 gevangen. De een was kantoorklerk op de graanbeurs te Winnipeg, de andere klerk op een a-ssu- rantie-kantoor te Londen. Bij hun aankomst waren in het hotel juist 6 Fransche krijgsgevangenen, 2 Oos- tenrijksche deserteurs en H/ollandsche militairen aanwezig; een internationaal gezelschap. Feest in het Vluchtoord Gouda. De commissie, gesticht met het doel, uiting te geven aan de gevoelens van er kentelijkheid welke de bewoners van het Vluchtoord Gouda koster en jegens hen, die op zoo bijzondere wijze zich met de zorg over de vluchtelingen hebben belast, heeft gisteren een feest aangeboden aan de auto riteiten, die de leiding der vluchtelingen verzorging op zich hebben genomen. Aan den ingang van het Vluchtoord prij ken fraaie versieringen, waartusschen het motto „Dank aan Nederland". Het feest werd ingeleid door een plechti ge H. Mis in de kapel van het Vluchtoord. Daarna werd een rondgang door het kamp gemaakt. In een der gebouwen werd do lunph gebruikt, waarna men in optocht naar het Stadhuis toog, ten einde hulde te brengpn voor datgene, wat voor de vluch telingen in Gouda is gedaan. De Burgemeester ontving met de wet houders en de leden avn den Ra-ad de feest commissie, als wier woordvoerder de Bel gische minister van Onderwijs, minister Poullet, optrad. De voorz. der feestcommissie, prof. dr. Frans van Cauwelaert, bood daarop na mens de Belgische regeering en namens de Belgen van Gouda een album aan, gesloten in fraai gesneden eikenhouten cassette. De burgemeester dankte de beide woord voerders namens den Raad. Na de officieele toespraken hield de Belgische bewolking een hulde-demonstratie voor het stadhuis, waar- lijn ze in optocht was getogen. In den namiddag was het feest in de sociëteit ,,Ons Genoegen". Nog steeds gevangen in Duitechland. Zooals' eenigen tijd geleden vermeld werd, is aan do grens te Elten gearres- téerd de heer J. van Gelder, koopman en winkelier te Arnhem. Waarvan de aange houdene beschuldigd of verdacht werd, is niet bekend geworden, al werd aanvanke lijk verondersteld, dat hij wegens spion- nage werd vastgehouden. Omtrent deze aangelegenheid wordt ons gemeld, dat tal van autoriteiten hier te lande stappen hebben gedaan om den ver dachte vrij te krijgendit nu is niet alleen tot dusverre mislukt, doch, naar uit goe de bron wordt, verzekerd, is de man reeds in April 1.1. door het Amtsgericht te Leip zig vrijgesproken Doch nu komt het mooiste of eigenlijk het minder mooieTi\)ts deze vrijspraak door de hoogste civiele rechtbank in Duilschland, wordt de man vastgehouden. Hij zit nu reeds zeven maanden opge sloten in een cel in Duisburg, is in al die maanden nooit in verhoor geweest; doch deze opsluiting, zonder den man in de gelegenheid te stellen zich openlijk te ver dedigen, is voor het „Reichsgerioht" geen bezwaar geweest om den heer G. van alle schuld vrij te spreken. Duurtetoeslag geweigerd. In de Zaterdagavond gehouden verga dering van de afdeeling Amsterdam van den- Bond van Nederl. Onderwijzers, is, naar het ,,Hbld." meldt, besloten, dat door de leden de gemeentelijke duurte- toeslag op de salarissen zal worden ge weigerd. Tevens werd het [besluit genomen te adresseeren voor «en algemeene herzie ning van de salarissen. In verband met do opheffing van het verbod tot het bakken van wittebrood, heeft do Algemeene Nederlandsche Bond van Ar beiders in het Bakkersbedrijf eenige veirgar deringen uitgeschreven, waarin besproken zal worden de .toestand, waarin do bakkerij na 24 dezer weer gaat verkeeren, en in verband daarmede de arbeidsvoorwaarden voor do -werklieden. De eerste Van die ver gaderingen zal Zaterdag te Utrecht worden gehouden. j Te Haarlem is bericht ontvangen, 'dat (Is. P. S. Martin Dupont, Waalsch predi kant aldaar tot hij in Franschen krijgsdienst werd opgeroepen, den 4den dezer te Cler mont Ferrand in Frankrijk is overleden, j Ds. Martin Dupont stond vroeger te St> Pierre d'Oliron, in Frankrijk, en kwam in 1903 te Haarlem. j Vanwege de Engelsche regeering is den heer P. Sperling, te Ouddorp, kapitein' van de Steenkolen- en Scheepvaart-Mij., als blijk van waardeering voor de redding van' de^ bemanning van den Britcchen zeiltreilerj Young Harry", een zilveren bokaal uitge reikt met opschrift: Presented by the Britscli Government to Pieter Sperling. De commandanten .van de brand/weer te Leidon en Den Haag, de Ifeeren J. C. Stam en C. F. H. Fuokermann, die reeds vóór het uitbreken van den tegenwoordi- gen wereldoorlog daartoe het voornemen -hadden opgevat, doch die zioh genoodzaakt zagen het plan voorloopig uit te stellen, hebben thans uitvoering gegeven aan hun denkbeeld, zich te richten tot allen, diö •rechtstreeks of zijdelings met den brand weerdienst te maken hebben met het voor stel, om zich te vereenigen, ten einde van elkanders ervaring gebruik to kunnn ma ken, om met de nooclige zaakkennis op te treden bij het blusschen van branden en om autoriteiten en publiek zoo goed mo gelijk te kunnen voorlichten bij liet voor komen van ec-n der ernstigste rampen, die den mensch treffen kan. Hun bedoeling is een vereeniging te stichten, waarvan tegen een nader te bepa len bedrag lid kunnen worden, de hoofden onderleiders van do beroeps- en vrijwilligo brandweren in Nederland, gemeentelijke autoriteiten, hoofden van industrieelc on dernemingen, van verzekeringsmaatschap pijen, enz. Behalve door, evenals zulks in het buitenland geschiedt, nu en dan con gressen te houden, zullen de leden met eL ■kander in aanraking komen cloor het uitge ven van een maandblad, dat gratia aan do' leden zal worden uitgedeeld, voorts in den handel voor particulieren zal worden ver krijgbaar gesteld. In hoogo mate rekenen zij bij het geven van openbaarheid aan hun denkbeelden op de hulp van de pers, voor-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1916 | | pagina 1