Binnenland.
Gemengd Nieuws,
Uit de Omstreken.
Ingezonden.
Wijziging der wet op de Inkomsten
belasting 1914.
i ii.
Met betrekking tot de personeels belaa-
ting, is de Minister van meaning, dat deze
in het belastingsysteem niet kan worden;
gemist Niet in alle opzichten voldoet de
personeele belasting in haar tegen woordi-
gen vorm aan de vereischten, van een ver
teringsbelasting, zoodat de Minister hoogt,
dat hij een weg zal kunnen vinden om ae'
belangrijkste fouten van die wet in dit op
zicht op te heffen, zonder bet tarief be
treffende de huurwaarden van woningen te
yeel tè moeten opzetten.
Voor een bijzondere belasting van Onge-
huwden, weduwnaars en weduwen en ge-t
"scheiden echtgenOoten zonder kinderen
Wel goede gronden aan te voeren. De rege
ling van deze speciale bejasting voor onge
huwd en zal echter, volgens den Minister,
in vele bijzonderheden moeten treden en ver
re van eenvoudig zqn.
Het denkbeeld van een belasting op den
Vermogensaanwas" acht de Minister de over
weging Waard en zal door hem in onderzoek
Worden 'genomen; echter schijnt hem een
zeer matig tarief daarbij aanbevelenswaar
dig.
Een wijziging van het tarief van invoer
rechten, welke als hoofd of nevendoel heeft
bescherming van den nationalen arbeid, vindt
in den Minister een beslisten tegenstander.
Invoering van monopolies vinden in den
Minister geen piincipieelen tegenstander. Hij
acht gevallen denkbaar, in welke een Staats
monopolie de beste wijze van accijnsheffing
is. Hit het oogpunt van recht heeft de
Minister geen bezwaar tegen het monopoli-
seeren van bedrijven, die niet van nature
monopolies zijn.
De Minister stemt in met het gevoelen
van hen, die meenen, dat de samenstelling
Van het complex van negen ontwerpen, dat
thans aan do orde is, zoodanig i$, dat niet
hl te' jrluw in de bestaande verhoudingen;
Wordt ingegrepen.
Zij, die meenen," dat wijziging der grond
belasting had behooren to worden opgeno
men onder het in de eerste plaats te behan
delen complex, zien voorbij, dat het thans
voor alles geldt een bestaand tekort van on
geveer 20 millioen te dekken en dat vruch
ten van de wijziging der genoemde belasting
eerst na jaren zullen kunnen worden geplukt
De bespreking van de vraag, hoe de ver
houding is tusschen directe en indirecte
belastingen, wordt steeds bemoeilijkt, door
dat niet eenstemmig wordt geoordeeld over
de vraag, tot welke categorie sommige belas
tingen behooren.
Cijfers betreffende de verhouding tussjohen
belastingen, bij welke progressie, en belas
tingen, bij welke geen progressie in het
tarief is, zeggen, naar de meening van den
Minister Weinig omtrent het al of niet de
mocratische van het belastingstelsel.
De Minister is voorts van meening, dat
eenvoudige verhooging van de tarieven van
inkomsten- en vermogensbelasting, zoo £ik-
wjjla er meer geld noodig is, geen wijs be
leid zou zijn. Goed gekozen verteringsbe
lastingen zullen, wil men naar de werkelijke
draagkracht heffen, zijns inziens een onge
veer even groote rol in het belastingstelsel
moeten hebben als de belastingen, van welke
het bedrag van het inkomen of het vermo
gen den grondslag vormt. Wat aangaat
het verband, dat tusschen de verschillende'
ontwerpen bestaat, teek ent de Minister aan,
dat dit door de intrekking van het ontwerp-
grondslagenwet niet losser is geworden dan
het geworden is door het afzonderlijk in
behandeling nemen van de 9 ontwerpen.
Worden de aanhangige ontwerpen kort na
jelkaar in de Tweede Kamer aangenomen,
dan zal ook -de Eerste Kamer daarover
bijna tegelijkertijd hebben to oordeelen en
fle verantwoordelijkheid* moeten drager, a!s
rij den band, welke de omstandigheden tus
schen de ontwerpen hebben gelegd, los
maakt. Over de vraag, tot welke gevolgen
zulks aanleiding zou geven, kan de Minister
bij de groote hoeveelheid gevallen, welke
zich daarbij zouden kunnen voordoen., zich
thans bezwaarlijk uitlaten.
Wetsontwerp.
De Minister meent, dat het, nu de inkom
stenbelasting nog zoo kort bestaat, het ta
rief reeds met een derde is verhoogd door
de heffing van opcenten voor het leening-
fonds en het in de bedoeling ligt om pp
den grondslag van het inkomen, gelijk het
ingevolge deze wet wordt vastgesteld, ook'
Andere belastingen to heffen,' niet wensche-
lijk is thans door verhooging van het tarief
meer uit deze belastingen te verkrijgen,
i De dividend- en tanlièmebelasttog fe prin
cipieel £56 verschillend van een progressieve
inkomstenbelasting, dat het zeer zeker wen-
sdhelijk i6, die in een afzonderlijke wet te
belichamen.
De stichtingen vooralsnog door de inkom
stenbelasting te blijven treffen, lag bereids*
in de bedoeling van den Minister als het
logische gevolg van het voorshaqds niet in
behandeling komen van het wetsontwerp be
treffende de. heffing van een belasting op
de goederen in de doode hand.
De voorstellen tot veranderingen, die ver
band houden met het wetsontwerp betref
fende de gemeentebelastingen, beschouwt
ook de Minister als praematuur. Hij laat duS
deze voorstellen eveneens vervallen.
De Minister erkent, dat door bet her
stel van het oude tarief (in verband met
de handhaving van de bepalingen omtrent
de "naamlooze vennootschappen en d$ stich
tingen, het vervallen van de bepalingen in
verband met de wijziging der Gemeentewet
het handhaven van het tweede lid van art. 8)
r— niet veel van de. voorgestelde wijzigingen
overblijft. Hij acht echter, nu eenmaal de
schriftelijke behandeling van het ontwerp
heeft plaats gehad, de mog resteerende wijzi
gingen van genoegzaam belang, om het wets
ontwerp tot wijziging der inkomstonbelast ngi
te' handhaven.,
De Minister, stemt ten volle in met de
opmerkingen van de leden, die betoogden,
dat de toestand der financiën er niet naar
is om een belangrijk bedrag aan belasting
prijs te geven door wijziging van de bepa
lingen omtrent den kinderaftrek.
Maandagnamiddag te halftwee bezocht
Z. K. H.' Prins Hendrik met zijn adjudant
kapitein jhr. Backer, het Pinksterkamp van
de Amsterdamsche padvinders op de heide
nabij Soesterberg. Er werd een demonstra
tie gegeven in het afladen van troepen en
oefeningen gehouden voor Eerste Hulp bij
Ongelukken, 's Voornriddags bezocht gene
raal Op horst, commandant van de stelling
Amsterdam, het kamp, waar 300 jongelui
vertoeven. ZornJag werden efeningen ge
houden onder leiding van vlieger-luitenant
Ooblijn in het omblazen van dOn Centr aal
spoorweg, SterappeÏB (Kenden als handgra
naten. Ook werd Zondag to wedstrijd in ko
ken gehouden.
In de Raadszitting te Zierikzee ver
klaarde de waarnemende burgemeester, mr.
A. J. F. Fokker, dat hij, wijl samenwerking
met den wethouder, den heer L. Koopman
Cz.* voor hem ondoenlijk was, het burge
meesterschap dier gemeente niet wenschte
en om diezelfde reden tevens besloten had
om zoodra een burgemeester benoemd is,
het wethouderschap neer te leggen.
De Raad nam hierop een motie aan, waar
in de houding van den heer Koopman ter
genover den waarnemend en burgemeester
werd afgekeurd.
Te Voorburg werd het stoffelijk over
schot van notaris Du Rieu onder buitenge
woon groote belangstelling ter aarde be
steld. Aan de groeve werd het woord ge-
voord door dr. De Ruiter Zijlker, vriend
van den overledene, geneesheer te Katwijk,
die den heer Du Rieu schetste als een een
voudig, degelijk man, die zeer velen, niet
alleen in zijn standplaats, maar ook daar
buiten, geheel belangeloos met raad en
daad hacl bijgestaan. De schoonzoon van den
overledene, de heer Bakhuis, dankte voor
de eer, den overledene bewezen.
B. en W. van Amsterdam stellen den
Raad voor hen te machtigen tot het doen
bouwen van een tweede centrale voor de
gemeente-elcctriciteitswerken aan het
Hoofdkanaal-West en daarvoor een crediet
van f 1.000.000 beschikbaar te stellen.
Er heerscht in de Ger. Kerken in Ne
derland groot gebrek ami predikanten. Met
het oog daarop is in Drente een studie
fonds opgericht, waaruit minvermogende
jongelieden, die opgeleid wenschen te wor
den tot predikant, financieelen steun ont
vangen.
PROVINCIALE STATEN
VAN ZUID-HOLLAND.
Ged. Staten van Zuid-Holland hebbo^
aan de Staten diefr provincie overgelegd heb
ontwerp van de begrootdng der Prov. In
komsten en Uitgaven voor 1917 met de daar
toe betrekkelijke memorie van toelichting.
Volgens de ontwerp-begrooting wordt ter
bestrijding der uitgaven voor gemeld jaar,
gevorderd de heffing van 14?r opcenten op
de hoofdsom dor grondbelasting (gebouwdo
en ongebouwde eigendommen) en van 11^
opcenten op dio der personeel© belasting,
dienst 1917.
De provinciale inkomsten en uitgaven zijn
geraamd op gewoon f 1.699.445.97 buiten
gewoon: 1.821.745.93; totaal f 3.521.191.90.
De rekening der provinciale fondsen
dienst 1914 is «ter vaststelling aangeboden
in ontvangst ad f 2.023.075.39en in uit
gaaf ad f 1.835.934.08; mitsdien met een
voordeelig saldo ad f 187.141.311.
Overeenkomstig de in de zomerzitting van
1914 gedane toezegging hebben Gedep.
Staten van Zuid-Holland aan de Staten
dier provincie aangeboden een ontwerp-
Provinciaal WerklüedeUre^
g 1 e*m en t.
De opmerkingen, door de besturen van de
vak vereenigingen der betrokken beambten
en werklieden on door nog een beambte naar
aanleiding van het oorspronkelijk ontwerp
gemaakt, hebben Gedep. Staten aanleiding
gegeven daarin alsnog op sommige punten
wijziging te brengen.
Inmiddels gewerd hun van de provinciale
beambten-ver eeniging in Zuid-Holland
„Eensgezindheid", waarbij veertig, d.i. on
geveer do helft, van de beambten en work-
lieden der provincie zijn aangesloten, een
adres, houdende dat zij, na rijper overleg en
nader overleg van oordeel was geworden,
dat een werkliedenreglement voor de be
ambten dezer pjroviiicie niet noodig is en
het beter is tc" achten, den bestaanden toe
stand te bestendigen, het daarbij echter zeer
op prijs stellende, indien de diensttijden
berden bekort en het aantal verlofdagen
in de instructie werd vastgelegd.
Intusschen meenen Ged. Staten toch in be
doeld adres geen grond te mogen vinden,
om het ontwerp niet aan de vergadering
der Prov. Staten ter vaststelling yoor te
leggen. Immers geschiedt een beschrijving
van de rechtefi en verplichtingen der Pro
vinciale werklieden niet louter ten behoeve
en in het belang dier werklieden.
Wat de financieele gevolgen van de evon-
tueele invoering van het ontworpen regle
ment betreft, wijzen Ged. Staten ejr op, dat
eenige uitbreiding van het vaste personeel
noodig zql^zijn. Aan dat personeel toch zul
len dan 6 brug knechts moeten worden toe
gevoegd, waarvan twee bij de Barendrecht-
sche brug, twee voor de bruggen over het
Rijn-Scliiekanaal, een voor die over het Aar-
kanaal en een bij de Alphensche brug, wier
bezoldiging op rond f 3900 is te, ramen.
Anderzijds zal daardoor tijdolijko hulp
aan do Barendrechtsche brug en aan de
bruggen over het Aar kan aal, waarvan de
gezamenlijke kosten rond 1150 bedragen,
overbodig worden, zoodat rekening houden
de met de aanschaffing van enkele benpo-
digdhoden, als uniformpetten en waterlaar
zen, de meerdere kosten in totaal op rond.
f 3000 per jaar zijn te stellen.
Gedep. Staten van Zuid-Holland stellen
aan de Staten dier provincie voor j?oed te
keuren, dat het verpleeggekl in 't k r a n k-
zinnigengestiohti te^Noordwij-
kerhout voor het tijdvak van 1 October
1916 tot en met 31 Maart '17 wordt verhoogd
tot f 385 per jaar. Het werd indertijd vast
gesteld op f 345 met bepaling, dat hef, in
dien noodig, billijk tot ten hoogste f 370 zoii
Jmnnen verhoogd worden door Ged. Staten.
Tot dgpe vorhooging werd reeds door Ged.
Staten besloten voor het tijdvak van 1 April
tot en met 30 September 1916.
Ged. Staten stellen Prov. Staten voor,
vast te stellen een reglement van politie,
regelende het gebruik van het Jaagpad
langs den Rijn tot het aanleggen, los
sen of laden van vaartuigen ton behoeve
van aaïi dat pad gelegen fabrieken, enz.
.Voorts worden door Ged. Staten voorge
steld wijzigingen in het Bijzonder Regle
ment van den polder Nieuwkoop en
N o o r d n.
Op een adres van B. en W. van Alke
made over een provinciale bijdrage in de
hosten van de overbrugging van
de Oud e-W ©tering tusschen
Alkemade en Leimuiden, stellen
Ged. Staten voor, te antwoorden, dat daar
op thans niet gunstig kan worden beschikt,
maar dat bij do in onderzoek zijnde plaoinen
tot wegenverbetering in dit deel der pro
vincie ook aan een overbrugging der Ou do-
Wetering aandacht zal worden geschonken.
Ged. Staten stellen voor. aan de Bolk
Electr. Sp.-Mij. in verband met den aanleg
van den spoorweg Nieuwvee n—
T e r A a r, twee perceeltjes grond, gelegen
in laatstgenoemde gemeente, te verkoopen
140.
Het treurige weer met Pink
steren,- vooral op den weeden feestdag,
heeft ontzettend nadeelig ingewerkt op de
uitgaa-nsplïiamen. Katwijk, Noordwijk,
Soh ew-cningenZandivoort en uitspaiming&-
plaatsen hadden daardoor slechte dagen
en maakten weinig of geen zaiken.
Te Omimel heeft e'on onbekend
gebleven individu, naar het „Eindih, Dag
blad" meldt, de letters W. I. D. B. ge
krast in de kerkbeschildering, op de hbili-
genbeeldén, op de kruiswegstaties en op
de Mariabeelden. De krassen zijn niet te
verwijderen.
Uit Oisterwij-k wordt gemeldt:
Het om zijn natuurschoon zoo vermaarde
landgoed „Do Honcteberg", alhier, is thans
verkocht met het daaraan verbonden heer
lijk jachtrecüit, hotel en terreinen ter
grootte van 100 bunders ongeveer. Het
villapark blijft in exploitatie. Uithoofde
van het contract met den beheerder van.
het hotel, blijft de toegang tot het land
goed voor het publiek gewaarborgd tot
1921. Wat afloop van <Kt contract zal
geschieden, staat te beden.
Het geriec Eteiljijk ondorefoek
heeft vastgesteld, dat het dienstmeisje tte
Uden, wier lijk deacr dagen in een bobdh-
je werd gevonden, zeer wsaakschijntijk ver
moord is.
De t!e)n wieufkifLedle n van
„Werkspoor1-, te Aimsterdani, d&e Vrijdag
de werkzaamheden, welke hun. opgedragen
werden, weigerden, omdat ze het werk a'le
„besmet1 i beschouwden, daar het gedïuan
mo est worden door personeel van de
Schcepsbouw-Maatsohappij, schijnen thans
een andere meening te zijn toegedaan.
Naar hiet „N. v. d. D." meldt, hebben
zij zich ten minste Weer aangemeld en mee
gedeeld, dat zij de karwei op de „Borneo-"
wel wilden verrichten, waarna dit con
flict dus al weer geëindigd is.
Zonidiajga Vó<nd is onidjer Bi^-
gekerko een rijtuig, Janpleizier, uit Vhs-
singen, door do stoomtram aangereden.
Een der inzittende mannen, die uit het
rijtuig sprong, werd door de machine ge
grepen en op elag gedood'een ander werd
meer of minder ernstig gewond. De koet
sier en de paarden kregen geen lefcseL Het
rijtuig is ernstig beschadigd. De gewen
den werden per traan naar Vlieringen ver
voerd.
Te Zaandam is Zaterdag, on
der het middaguur, ten nadeel© van de fir
ma, V. uit het kantoor, door maddel vain
braak, een bedrag van ongeveer 4000 gul
den ontvreemd, het arbeidsloon voor het
personeel, verhoogd met 'een duurtetoe-
slag.
De politie heeft als vermoedelijke da
ders do gebroeders B., waarvan een aan de
fabriek werkzaam waa, aangehouden, die
na een scherp verhoor een bekentenis af
legden en aanwijzing deden waar het geld
verborgen was, zoodat het geheele bedrag
werd teruggevonden.
Een ongeveer 40-jarigo man
to Bruinisse, die eenige weken geleden door
nekkramp werd aangetast, is daarvan her
steld, maar is ten gevolge dier ziekte aan
een zijde geheel verlamd.
ALPHEN.
Vereeniging van do Gemeenten Alphen,
Aar!onderveen cn Oudshoorn.
Een wetsontwerp is bij de Tweede Ka
mer ingediend tot ver eeniging van de ge
meenten Alphen, Aarlanderveen en Ouds
hoorn, met bepaling, dat de vereenigde ge
meenten den naam draagt van Alphen
aan den Rijn on dat de vereeniging tot
stand komt óp 1 Januari 1917.
In de toelichting tot dit wetsontwerp
zegt de Minister van Binnenlandsche Za
ken o.a. het volgende
Het aan den Rijn gelegen gebouwde ge
deelte der gemeente Aarlanderveen, be
kend onder den naam Lage Zijde, maakt
feitelijk een geheel uit met de bebouwde
kom der gemeente Alphen.
Reeds sinds jaren worden to beide ge
meenten de bezwaren gevoeld, welke voort
vloeien uit de omstandigheid, dat dit aan-
eengobouwde complex, dat de ;elfde belan
gen beeft, administratief onder verschil
lend bestuur staan
Door een groot aantal inwoners van
Alphen en Aarlanderveen werd, toon 1
Februari 1915 het burgemeestersambt te
Aarlanderveen vacant kwam, aan Gede
puteerde Staten ©en verzoek gericht om
vereeniging van bedde gemeenten of wel
toevoeging van vorengenoemd deel van
Aarlanderveen bij Alphen te bevorderen.
Reeds vroeger waren daartoe stemmen
opgegaan.
De behandeling van gemeld verzoek en
het daa/ruit voortgesproten overleg met de
besturen van beid© gemeenten deden Ged.
Staten inzien, dat vereeniging van die ge
meenten de voorkeur verdient Tevens
rees de vraag, erf in die vereeniging mede
de gemeente Oudshoorn ware te betrek
ken, welker aan den Rijn gelegen bom
eveneens aan die van Alphen aansluit en
daarmede oen geheel maakt. De Raad
dier gemeente, over dit denkbeeld ge
hoord, verklaarde er zich eenparig voor.
Door de vereeniging van deze drie ge
meenten zal éën krachtige gemeente ont
staan van ruim 14.000 zielen, met als cen
trum de bebouwde kommen der drie ge
meenten, die te zamen ongeveer 10.000 inwo
ners tellen. Reeds thans bestaat tusschen de
drie gemeenten een gemeenschappelijke re
geling voor gas- en eleetriciteitsvoorzieniiig
en levert 'Alphen contractueel water aan do
beide andere gemeenten.
Met het dooH Ged. Staten ontworpen
voorstel hebben.de raden on de commissies
uit de ingezetenen van Aarlanderveen en
van Oudshoorn zich met vrijwel algemeene
stemmen vereenigd. Bij de commissie uit de
ingezetenen van Alphen ontmoette hot ont
werp geen enkel bezwaar. De Raad van Al
phen verklaarde zich met zes van de elf
stemmen voor het ontwerp. Do minderheid
van laatstgenoemden Raad verklaarde met
het voorstel tot vereeniging slechts te kun
nen meegaan, indien in het ontwerp een re
geling word opgenomen, om de drie gemeen
ten na de vereeniging in zoover als afzon
derlijke onderdeelan te handhaven, dat in
elk daarvan afzonderlijke extra-belastingen
zouden worden geheven, ton einde het thans
bestaande verschil in belastingdruk te doen
voortbestaan.
Bij de voorafgaande besprekingen van
Ged St. met de gom.-besturen is ernstig de
vraag overwogen of niet in den een of ande
ren vorm gedurende to beperkt aantal jaren
eenig verschil in belastingdruk tusschen do
drid deelen der nieuwe gemeente moest
worden bestendigd. Daarbij bleek echter,
dat verwezenlijking van dit denkbeeld de
vereeniging voor Aarlanderveen en Ouds
hoorn onaannemelijk zou maken.
Het verschil in belastingdruk tusschen de
drie gemeenten is oogenschijnl ijk wel van
eenige b ©heekenis. In 1914 bedroeg de hoof
delijke omslag in. Alphen 1 pot., in Aarlan
derveen 2.8 pot.., in' Oudshoorn bij een pro-
gredsievjf heffing 1.168 pet), van het geheele
belastbare inkomen. Oudsboom heeft 8 op
centen op de personeel© belasting, Alphen
en Aarlanderveen geene. Volgens bereke
ning van Ged. Staten zou intuschen, zoo men
in de begrootingen eenige wijzigingten
"waaronder vershelling van aflossing voor
Alphen en Oudshoorn brengt tor be
hoorlijke vergelijking van den financieelen
to^tand, de hoofdelijke omslag 'te Alphen
2 pet.te 'Aarlanderveen 2.64 pet. en to
Oudshoors 2.14 pet. bedragen en zou na ver
eeniging 2.2 pet', moeten worden geheven.
Deze verschillen zijn te goring om oen. spe
ciale regeling te rechtvaardigen. Nog valt te
letten op do bezuinigingen, die uitteraard
uit de vereenvoudigde administratie zullen
voortvloeien.
Op grond van het voormelde is de Minis
ter van oordeel, dat er voor vereeniging
zonder eenig voorbehoud van de drie ge
noemde gemeenten alleszins termen bestaan.
De uitkeering van het Rijk per inwoner
(krachtens de wet van 24 Mei 1897, Staats
blad no. 156) bedraagt thans f 1.30&- voor
Alp hen, f 1.78£ voor Aarlanderveen en f 1.57
voor Oudshoorn, en wordt thans gesteld op
f 1.67 per inwoner, op voorstel van Ged.
Staten en met instemming van den Minis
ter van Financiën.
KAT,WIJK AAN DEN, RIJN.
Zaterdaghajmddag te zes uur kwam van
af Rijnsburg eën paard met brik aangehold.
Op dein hoek vah den grindweg en het
Overrijn sloeg de voerman er aif en holde
het paard 'door langs het Overrijn naai
de z.g.n. kwakelweide, waar de brik van
de brug in het water terecht kwam, gevolgd
door het paard. Inmiddels toegeschoten hulp
slaagde er in eerst het paard en daarna
ook de brik op den wal te krijgen.
Wonder, mag het woïden genoemd, dat
alles nog zoo, goed is afgeloopen; ajleen de
wagen is beschadigd. .Voerman en paard ble
ven ongedeerd.
In soïnmige bladen stond in de afge
loopen week het bericht, dat in deze ge
meente alle nieuwe aardappelen tegen bij
zonder hOoge prijzen reeds te veld warén
verkocht. Dit bericht is minst genomen sterk
overdreven; ten minste wat Katwijk aan den
Rijn betreft, geheel bezijden de waarheid.
Bijna alle aardappelenteelders zijn hier aan
gesloten bij de verplichte veiling en denken
er niet aan zich aan die: veiling te onttrek
ken," daar zjj bjj een dergelijken verkoop tot
heden altijd flinke prijzen hebben gemaakt.
Vrijelijk kan worden aangenomen, dat 90
pCt. van de te Katwijk aan den Rijn groeien
de aardappelen worden geveild; alleen te
Katwijk-aan-Zee is dit anders, doch de hoe
veelheid vroege, aardappelen, dié daar wordt
geteeld, is zeer, gering in vergelijking met
die te Katwijk aan den Iiijn. Willen de
exporteurs in handen komen van Katwijk-
- sche aardappelen, dan zullen zij op de vei
ling moeten komen. i I
- WASSENAAR. i
Met ingang yan 13 dezer is benoemd
tot onderwijzer aan de Ii.-K. Jongensschool,
alhier, de heer L. A. Bronswijk.
l>e I>ttinrt©-dcmon»trati©.
Geachte Redactie.
Beleefd verzoeken wq U eenige plaats
ruimte ter beantwoording van hen, die Üe
Duurte-demonstratie tot onderwerp van hun
critiek meenden te moeten maken. Wjj zullen
trachten dit zoo kort mogelijk te 'doen.
Iu de eerste plaats willen wij oen
woord zeggen naar aanleiding van de l)e.
handeling van pns Adres ?u den Raad
Volgons liet art'«kei „Onder Onze Yroe-
!de Vaderen" is het Adres ongenadig onder
handen genomen.
Wjj zijn het hiermede volkomen eotfs, Oooh
moeten toch oven constateer en, dat dit voor
den burgemeester toch geen pluimpje Lj
Een Adres, waarvan de verdedigersen
meest belanghebbenden buiten 'de Raadfenri;
staan, in 'de Raadszaal ongenadig onder
handen te nemen, is niet moeilijk.
Daarom meenen ;,vij verplicht te zij a hi<;r
te zeggen, wat wij in de Raadszaal zouden
hebben gezegd, als -wij daartoe in de ge
legenheid waren geweest.
De burgemeester zegt: het Adres is on-
tijdig.
Er is in het Adres op gewezen, dat de
burgemeester vóór 15 Juni den Minister
moest opgeven, welke levensbenoodigdhelec
en in welke hoeveelheid voor de gemeente
noodig- is, gedurende het tndvak September
1916 tot 1917. -
Wij hebben in het Adres opgegeven welkt
Ievensbenoodigdheden dit volgens onze be
scheiden meening zouden moeten zijn.
W^j vroegen in ons Adres, dat de Raad
zich' zou uitspreken, 'dat de burgemeester
daarvan op ruime schaal zou gebruik maken.
Moesten wjj dit dan doen na; 15 Juni of
voordat de Ministerieele circulaire aan de
burgemeesters verscheen?
Dat de Raad dat slikt, moet de Raad
weten; wij willen tegen deze manier van
doen ten sterkste protesteeren. Wij meenen
geroepen te zijn 'de economische belangen
van duizenden Leidsche arbeidersgezinnen
te moeten behartigen. Wij doen dit, voorge
licht door mannen in ons land, wien 'dit
voor het geheele land is opgedragen, de
besturen van het N. V- V., der S.-D. A.-P.
en van den Bond van Nederlandsche Arbei
derscoöperaties, en meenen dan recht to
hébben op een meer sërieuze behandeling
De burgemeester, meent, dat ons Adres
ondoordaoht was.
Ook deze terechtwijzing, op een plaats,
waar wij ons niet verdedigen kunnen, moe
ten wij ten stelligste afwijzen.
De artikelen, welke in ons Adres genoemd
zijn, werden woordelijk overgenomen uit het
Adres van bet) N. V. V. en S.-D. A.-P. en
der Coöperaties aan "de Regeering, waar
van het 20-millicen-wetsontwerp en de be
trokken ministerieele circulaire het srevole
waren.
iWbs ons Adres ondoordacht, dan depo-
neeren wij deze onbevoegd hei d sverkl aria g\
waar zrj thuisbehoort: bij de stellers van
het Adres aan de Regeeririg.
Het kompas, waarop wij varen, is tot
nog toe volkomen betrouwbaar gebleken,
betrouwbaarder dan dit, waarvan minister
Posthuma zich bedient, en waarop ook onze
burgemeester zich veilig gevoelt.
De uitlating van den burgemeester, ua(
koffie ien thee .niet bepaald noodig zijn, en I
dat do arbeidersklasse "deze artikelen du-I
best zouden kunnen missen, laten wij lieve;
ter beoordeeling der arbeidersgezinnen zd'
over. Dat is ons al te absurd. Verder deel
'de burgemeester mede, dat het Gemeeu-
bestuur van Amsterdam tegen het 20-mli
lioen-wetsontwerp was. Dank je den drom-
miel!
Maar waarom werd niet gezegd, waarom
dit Gemeentebestuur er. tegen is?
W laar om heeft de burgemeester, niet voor
gesteld, uit naam van den Raad mede k
deelen, dat, naar zijn meening, het Rijk nitl
drie-vierde, doch vier-vierde der kosten a:
de gemeente móest vergoeden?
Is dat onze taak? Hoe dikwijls heeft tf.
Leidsche vakbeweging gedurende ^deze cri
sis niet aan den Raad verzocht, 'het voor
beeld van andere gemeenten te volgen en bij
de Regeering op betere en doortastende
maatregelen aan te dringen? Het antwoon
van den burgemeester was steeds: „De
Minister weot het -we 1." De O
meenteraad behoeft dat niet te zeggen a
ons verzoek ging in den prullenmand.
Het Amsterdams, h Gemeentebestuur heft
dit wel gedaan. Herhaaldelijk' is de Regeei'ing
op, hjaar tekortkomingen gewezen en we
meenen, dat als honderden Gemeentebesturen
dit voorbeeld hadden gevolgd, zeoals onzer
zijds ook' herhaaldelijk aan den Leidsclxn
Raad is verzocht, veel ellende .en gebto
was uitgebleven. Onze taak is, aan te drin
gen in den levensmiddelennood te voorzien,
maatregelen te nemen tegen de hooge prr-
zen. Aan te geven, waar het geld gehan.M
moet worden, of het Rijk of de Gemeenk
betalen moet, is oqze taak niet Er is gold
in Nederland, en er is gebrek.
Millioenen worden er in Nederland ver
diénd; schatten aan oorlogswinst worden bij
eengeschraapt; er is geld te vinden, als
wil er maar is.
Wij begrijpen, dat het voor den Raad cn
voor den burgemeester niet plezierig i-e.
telkens aan de ellende en het tekort van dui
zenden in onze stad te worden herinnerd.
Maar onze burgemeester moge inzien, dit
die ellende en dit gebrek evenmin plezierig
zijn en de Leidsche arbeiders er recht op
hebben, dat gedaan wordt, wat gedaan kan
worden.
Onze taak is, uit hun naam dat te eischct
en te blijven eisehen, trots alle, ontstemming
- van den burgemeester en alle volgzaanihcd
eh lijdzaamheid van den Raad.
Ten slotte een enkel woord over de aard-
appel-distributie. De burgemeester heeft i°
de Raadszitting zich gekeerd tegen onze ge
motiveerde klachten in dit blad; over de nk'
nier, waarop de aardanpelenbons werd?8
Uitgereikt Wij zullen hier niet verder
ingaan. Er zijn nu betere maatregelen g°"
nomen "naar aanleiding van onze critiek c-
daarom alléén was het te doen. Wij bopA
dat de burgemeester nog 'een stapje verdc-
zal gaan en iederen maatregel, welke op d'--!
'aardappelenvoorziening nog het cachet va'
bedeeling kan drukken, in goeden zin '-1
Wijzigen.
Aan een „Arbeidersvriend" willen wij ®t,r'
gen nog iets zeggen.
Voor de Diuurtc-Commi^
J. BAART, Voorzitter.
P. B0MLI, Secretaris.
Leiden, 13 Juni 1916. 3
