Nederland en de Oorlog. N°. 17254- Vrijdag 26 J>Iei. A°. 1916. $eze gtmrant wordt dagelijks, met uitzondering van igpn- en feestdagen, uitgegeven, Dii nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Officieels Kennisgeving. SPÜRT. LEIISCH DA&BLAD PEIJS ORB AD VERT ENTTEN» f» IB regeia fl.Qb. Iedere tegoi meat f 0.2a Kleins edrertentM» tec 30 «oorden AO Oente aontant) elk tiental woorden meer 10 Oonta Voor bet tnoaeseeren wordt f 0.06 (wrekend. Bewijsnummer 6 Oenta. PRIJS DEZER COURANT» ïoor Leiden per 3 maanden /L30| pet week. 9 f if 0.10 Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. C 0.10. France per post i 1 L65, hinderwet. Burgemeester t*n Wethouders vaa Leiden; Gezien art. 8, le alinea, der Hinderwet; Brengen bij deze tor algemeene konnis, dat oor hen op heden vergunning ia verleend aan de Firma Wed. J. J- WIJNEN, en roohtverkrijgen- dou tot het uitbreiden van de atoomwassohorij in liet perocel Maredijtk no. 25, Seotie L no. 1110. Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJSELAAB Burgemeester. VAN STUITEN, Seoretarij. Leiden, den 25en ilei 1916. LEIDEN, 26 MEI. Bij Kon. besluit zijn benoemd tot lid tan de commissie, aan welke in 1916 wordt 'opgedragen heb afnemen van het examen, bedoeld in art. 12 der Hooger-Onderwijs- wefc (Staatsexamen tot toelating aan de [Universiteit) de heeren A. L. van Beeck en dr. J. S. C. Gleun6, leeraren aan het gymnasium alhier. Uitvoering in de Pieterskerk. Het Tehuis voor Vrouwen in de Nieuw- U.eeg alhier is een nuttige inrichting. Nie mand, die het ontkennen zal. De in-stand- houding er van brengt echter kosten mee, [waarvan het gezamenlijk bedrag per jaar rrij hoog is. Geen wonder, dat het bestuur Ihet zeer op prijs stelt, als er kans bestaat me kas wat te vullen, als er alleszins ge oorloofde pogingen worden in 't werk ge- [ste/d dit doel tc bereiken. Gisteravond werd in de Pieterskerk een "g- en /muziek-uitvoering ten bate van t Tehuis gegeven. De belangstelling was groot. Uitvoerenden waren een aan de zijde van Heb kerkorgel opgesteld zangkoor van on geveer 150 personen, leden van Ohr. zang koren van Hillegom, Voorschoten en Was senaar, onder leiding van den heer L. J. Mens, van Den Haag; mevr. Anna Olden- |boom, sopraande heeren B. Barendse, bariton; Joh. de Zwaan, begeleiding, en L. J. Mens, reeds genoemd, organist, allen van 's-Gravenhage, voor velen geen onbe kenden. De orgel-voordraohtenKoraal en varia ties van J. S. Bach (,,0 Gofct, du frommer Gott") en Maestoso en Allegro" van G. F. Handel genoten niet de onverdeelde aandacht van alle aanwezigen, welke zij toch nlleszins verdiend hadden. Gedurende het eerste nummer werkte bo- 'endien zeer storend het laat, te laat, ko men Aan verscheidene hoorders, en wat >ric/e nummers betreft, scheen men" er tiet genoeg van doordrongen, dat die num mers ook tob het programma behoorden en Kaar niet louter voor afwisseling of fcijd- passeering werden gegeven. De bariton-solist zong van het orgel met rachtig geluid de bekende Aria uit de ,Elias" van Mendelssohn en werd met ?roote aandacht aangehoord, evenals later sopraan-soliste, die van haar verheven andplaats met helder orgaan en veel ge- tyel ten gehoore bracht Baoh's ,,Ich hatte lel Bckümmernis" en Mozart's ,,Der Silfe s Friedens", beide in de plaats van de £ria uit ,,De Schepping" van Haydn, die prspronkelijk op het programma stond. Het in aantal sterke koor voerde eerst "it „Wilt heden nu treden", het oud- Jederlandsche lied, hetwelk gaarne, ge oord wordt, en „Laat ons vroolijk zinr (naar Psalm 95) van mr. H. Graaf a® Hogendorp, een goed' werk voor een oor als dit. Daarna bracht het ten ge- oor e een meer uitgebreide compositie, nl. .Kantafc© 1914" voor gemengd koor en toee solo-stemmen met klavierbegeleiding a® L. J. Men9. In deze Kantate is zoöals het pro- ranuna vermeldde getracht, het schok- onde wereld-gebeuren om ons heen te be houwen in het licht der eeuwigheid. Door iddel van woord en toon wordt daarin Iks tot uitdrukking gebracht. Als tekst ^rden gedichten gebruikt van oude en odendaagsche dichters, die eeuwige waar- ^den in ou<jen 0f nieuwen vorm tob ons échten. JL't eerste deel schildert ons Het rustige Voedzame karakter van het landleven. en tweetal gedichten van Pol de Monfc Q H. du Quesne van Gogh waren als f&fizelf daartoe aangewezen. e <-t' tweede deel brengt ons voor den 4 hetgeen er m veler gemoed omging onrustigen tijd van Augustus 1914. en tweetal gedichten van Van Camphuijsen en Vondel is een meer actuee- le tekst van N. N. geplaatst. Het derde deel schildert „berusting". Teksten van Hammenecker (een Belgisch vluchteling), Jacq. E. v. d. Waals en Von del zeggen, waar en hoe echte vrede te vinden is. De uitvoering van dit werk gaf veel goeds te genieten. De sopraan en de bariton werden nogmaals gaarne gehoord, al klonk beider stemgeluid van het orgel beter dan op de Lagere plaats bij de andere uitvoerenden. Het Vrouwen koor deed zich, toen het afzonderlijk zong, van een goede zijde kennen. De samenzang viel dikwerf te lovenalleen had hij nu en dan beschaafder kunnen klinkenwaar wij dit constateer en, denken wij in de eerste plaats aan de tenoren. De begeleiding van alle nummers was uitstekend. Na dit hoofdnummer werden nog gezon gen, zeer goed, het „Wilhelmus" en „Mijn Land'". De slot-indruk vooral was zeer gunstig. „Het Groene Krnis". Nadat de voorzitter, dr. A. Y Scureuder, de algemeene vergadering geopend had en de notulen der vorige vergadering waren gelezen en goedgekeurd, bracht de secre taris, dr. H. J. Taverne, verslag uit over het gebeurde in het jafgeloopen jaar. Uit dit verslag bleek, 'dat de toestand der af- deeling zeer gunstig is. Het magazijn van verplegingsartikelen breidt zich steeds uit en telt thans 521 artikelen, tegen 392 het vorige jaar. Dank zij den jgver en de toewijding van het bestuurslid, den heer J. Graf, kon alles, ook zelfs de rubberarti kelen, worden bijgevuld, zonder dat de kas er sterk onder leed. De pleegzusters mej. Hermans en mej. Van der Valk Bonman worden steeds meer ter verpleging geroepen en volvoeren haar taak met ijver. Met den gewaardeerde® bestand van den magazijn meester Wiggers worden de verplegingsarti kelen in goeden toestand gehouden. Ook dit jaar werd, onder leiding van Ür. H. Boonacker, een cursus gehouden in eer ste hulp bij bedrijfsongevallen, waaraan 13 leerlingen deelnamen. Te betreuren is- het, dat heeren fabri kanten wier personeel in de voornaamste plaats van dezen cursus profiteert, zich nog steeds niet gedrongen gevoelen, „Het Groene Kruis" op eenige wijze te steunen. De be grooting voor 1916 sluit in ontvangst en uitgaaf met f2476.59. De penningmeester, de heer J. Graf, legde daarop over de reke ning over 1915. Hieruit bleek, dat er 1 Jan. 1916 een voordeelig saldo was van 1951.811/2. Dr. Mulder, die als afgevaardigde de alg. vergadering der Z.-H. Ver. te Rotterdam had bijgewoond in Oct 1915, bracht van het aldaar verhandelde een uitgebreid ver slag uit De Voorzitter dankte de verslaggevers voor de genomen moeite'. Het aantal leden bleek tot 1006 geklom men, zoodat thans de afdeeling Leiden de meeste leden van alle afdeelingen bezit Na deze mededeelingen sloot de Voorzit- Cor (Te vergadering. Geeii Wittebrood. In nog vele gemeenten zaïl de burgemees ter geen gebruik maken van de vergunning, Zaterdag resp. Vrijdag wittebrood te la ten bakkenzoo bijv. Almelo, Apeldoorn, Vlisaingen, Oldenzsaal, Zutphen en Zwolle. Door den burgemeester van Diemen was aan minister Postbuma bloem aangevraagd tot behoeven van heft op Zaterdag te bak ken wittebrood. Hierop is van den minister antwoord ingekomen, dat eerst alle voor raden bij leveranciers en bakkers aanwezig, opgebakken moest worden. Was de voor raad van een eenen baikker spoediger op gebakken dan bij den concurrent, dan moest deze va-n zijn voor naad afstaan. Desnoods werd de burgemeester gemachtigd alle ■voorraden bloem in beslag te nemen en zelf te distrribu éerenOnder deze omstandighe den hebben de bakkers besloten Zaterdag maar geen witte brood1 te bakken, ten min ste zoo er door een naburige gemeente geen wittebrood ingevoerd wórdt. Hierop be staat echter weinig kans, daar inmiddels ook de burgemeester van Watergraafsmeer besloten beeft dat de thans bestaande toe stand Zaterdag gehandhaafd zal blijven. Door den burgemeester van Valkenburg is bepaald, dat, met het oog op den beperk ten voorraad bloem, alhier des Zaterdags geen wittebrood zal worden gebakken en dat aan hen, wier inkomen f 1300 of meer be draagt, met ingang van 1 Juni a.s. geen broodkaart zal worden verstrekt. D© bemanning; van de „E. 17". Reuter seint uit Londen: Bij het Lagerhuis was gen geschreven antwoord van minister Grey naar nanleidingi van de desbetreffende vraag ingekomen, waarin hg zegt: „De. kwestie of de bemanning van den onderzeeër „E 17" geïnterneerd moet wor den is grondig behandeld met de Neder- landsohe regeering. Deze bbjft echter de overtuiging toegedaan, dat zfrj verplicht is ze te inter neeren. Dnder deze omstandigheden vond de En- eelsche regeering geen verdere aanleiding, om, deze opvatting te betwisten." Opzienbarende spioimage. Men schrijft van de grens aan ,,De Tijd" Enkele dagen geleden is aan de grens onder Goirle de Duitsche commandant van het dragonder-regiment uit Poppel, door de Nederlandsche militairen gearresteerd, onder verdenking van spionnage. Hij was met zekeren A. Geerlings, bijgenaamd Gust van de Panhoel, wonende op Belgisch grond gebied, onder Poppel, over de grenzen ge leid en was in 't bezit va-n een Duitsch pas poort, onderteekend door den commandant te Turnhout, Winter genaamd. Bedoelde of ficier kwam herhaaldelijk naar Goirle eii onderhield daar connecties met enkele fa milies. De laatste maal echter, dat hij op Nederlandsch grondgebied kwam, weer ver gezeld van bovenbedoelden Geerlings, had men hem gezien in 't bezit van een fototoe stel en begon men den Pruis te wantrou wen. Toen hij dan ook des avone's aan de grens verscheen om naar zijn „Heimath" terug to keeren, hield de militaire wa^ht hem aan en. word hij voor den kantonnementscomman- dant van Goirle geleid. Daar werd hem zijn fototoestel ontnomen en ook zijn pas, maar gefouilleerd werd hij niet. Zelfs werd hij niet tot nader order vastgehouden, maar werd hem gelegenheid gegeven met zijn trouwen geleider Geerlings weer over de Belgische grens naar zijn standplaats Pop pel terug te keeren. Bij ontwikkeling der platén van het foto- graphietoestel kwamen, te voorschijn foto- graphieèn van den „Lindeboom" en 't stad huis te Tilburg, van een molen onder Goirle en van de woning van eenige heeren van Puyonbroek, aldaar. Men is hier algemeen van oordeel, dat de betrokken militair© autoriteiten veel te lichtzinnig met dit geval zijn omgesprongen. De Bruinhroodrcgcling. De burgemeester van 'e-Gravehbago heeft een bakkerij wegens overtreding zoo wel Van de voorschriften in verband met het verbod van witbrood bakken, als- van die nopens het rogoeringsbroocï, gestraft met inhouding van 1500 K.G. van het meel benoodigd voor de bereiding dezer brood soort. Een ander baikker is wegens overtre ding der laastbedoelde voorschriften ge-' straft met inhouding van 400 K.G. meel. Aan een filiaalhouder van een elders ge vestigde bakkerij is wegens overtreding der voorschriften in verband met het verbod van witbrood bakken de verdere levering van witbrood aan personen, die tot het ge bruik daarvan zijn toegelaten, verboden. Moe de eierenboeren meewerken aan de voorziening; van levens middelen. De eierenmarkt te Eindhoven bood gis teren een verlaten aanzien. De Meierijsohe boeren hadden er den brui van gegeven om de eieren tegen den dwangprijs van 5 ct. per stuk te verkoopen. Een enkele boerin of boer 'kwam zonder voorraad eens óp de' markt ronddrentelen, om de publieke stem ming op te nemen. Waarom ze geen eieren medebrachten? „Omda ze zich door gienen Regeering, cn deur gienen minister lieten dwinge! (De inbeslagneming, in de vorige week, ge schiedde op last van den minister). „Dan maor liever "de hjers aan de; verkens' ge- gevoerd!" Ook zijn er tal van boeren, holder den bolder, lid van de veilingsvereenigingen ge worden, en zenden het product nu naar den bond, voor export naar Duitechland. De boe ren éischen in doorsnee; 7 öt. voor een ei, en anders „maar veur den export, of wó ête ze zeivers op!" Dat is zoo ongeveer de cirkelloop van den geda'chtengang der Meie- rijbekó boeren. De Zomertijd. Er zijn hier en daar menschen in Zee land die om godsdienstige redenen tegen den nieuwen tijd zijn, ja zelfs trouwe 'kerkgangers, die Zondags met ter kerke gaan, omdat zij op een andóren dan den ge wonen tijdl begint. Er is reeds gemompeld, dat de menschen tegen Gods zin de z>ocn hadden verzet. In de „Zoeuwteohe Courant" schrijift iemand„Bier en daar hoor ik van bezwaren van religieuzen aard, alsof hert ingrijpen van de overheid in dezen was schenden van dó ordinantiën Gods in de na tuur. Ook in dit opzicht kan ik geen be zwaren zien in do Staten-Generaal is dan ook door geen' enkel lid van rechts dit be zwaar ter sprake gebracht. Er is nu een maal geen zelfde tijd voor ónze aarde; ieder land, iedere plaath heeft zijn eigen tijd de offlcaóeló tijd bHyft' altijd iets kunstmatigs. Brainb&'oodregelisag en Bakkers gezellen. De minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft op eernge vragen van den heer Yan Hamel betreffende de regering, dat aan bakkerspatroons, die in verband met het verbod tot het ba-Küen van witte brood, gezellen ontslaan, geen regeerings- meel wordt verstrekt, geantwoord, dat hij moet aannemen, dat er niet m omvang rijke mate sprake kan zijn, uat bakkers- patroons fiiet voldoende werk voor een deel van hun gezellen hebben. Ware dit het geva-1 dan zouden de burgemeesters van gemeenten, waar zulks het geval is, hem daarvan wel in kennis geste*- hebben. De minister is van oordeel, uat het wei is waar voordeeliger voor bakkersbedrijf ia ook wittebood to bakken, maar hij is overtuigd, dat de thans geldende bruin- brood-regeling de houding, aangenomen door de bakkerspatroons, niet motiveert. De regeeringsmaatregelen, u^e zoo diep ingrijpen in den gewonen gang van zaken, worden meerdere malen de i/O'angen van een of meer categorieën van producenten mini of meer benadeeld. De minister is van meening, dat hij dit offer van het bakkers bedrijf mocht vragen om redenen die hij mededeelde in zijn antwoord op de vra gen van het lid der Tweede Aamor der Staten-Generaal den heer Van der Voort van Zijp yan 4 dezer, waarin hij o.a. ver meldde, dat, ten gevolge van de regee ringsmaatregelen, het aan"* het bakkersbe drijf van 1 December 1914 of tot 24 April 1916 nooit aan eenige grondstof heeft ont broken, zoodlak hij van oordeel is, dat cle bakkerij, minder dan vele andere bedrij ven, van de crisis te lijden heeft gehad. Toen de regeering het in het landsbelang noodzakelijk achtte om de voorraden tarwe en -bloem te beschermen door het doen bakken van bruinbroou. alleen, trof het haar dan ook zeer onaangenaam, dat hij, in plaate van medewerking te ondervinden, van een organisatie- van bakkerspatroons onmiddellijk heb dreigement van (ontslag van personeel vernam. Waar het bakkersbedrijf over het alge meen geen rede® tot klagen heeft gehad, meende die 'minister tegen een dergelijke houclffng, die te \oren reeds werd aange kondigd, een maatregel te moeten stellen d^e (gedurende den betrekkelijken korten tijd, waarvoor de bruinbroodrcgeling is bedoeld, den goeden gang van zaken zou bevorderen. Zoolang het verbod van bakken van wit tebrood duurt-, is de minister voornemens deze regeling te handhaven. Zooals bekend, zal van 27 dezer af het bakken van wittebrood gedeeltelijk worden toegestaan. Dó minister hoopt dit eerlang in ruimere mate te kunnen toelaten. Ouzo Neutraliteit cn de Tuinbouwers. Het officieel orgaan van den Nederland- schen Tuinbouwraad meldt, Donderdag 11 dezer de mededeeling te hebben ontvangen va® het bestuur van den Noorder Markt-bond te Noord-Scharwoude, dat heb een uitnoodi- 'ging had ontvangen tot bijwoning eener op Zaterdag 13 Mei te Hoorn te honden ver gadering, waarin „door enkele heeren uit Den Haag en eiders, die in nauwe relatie met de Duitsche regeering staan", voor stellen zouden worden gedaan, om alle vroe ge aardappelen van de leden der Noord- Hollandsche marktvereenigingen aan Duitsch land te verkoopen. Het zou niet de bedoeling zrjn de koop lieden en andere" factoren uit te schakelen e® de besprekingen zouden ongetwijfeld in het belang van de aardappel verb onwers Zijn. Bedoelde uitnoodiging was ontvangen van den heer H. Vijn Hzn., burgemeester van Twisk. Aan den Nederlandschen Tuinbouwraad werd om advies gevraagd. „De Tuinbouw" meldt, dat dadelijk aan den Noorder Marktbond is geseind, „dat wij: het leiden yan den uitvoer van leen zeker artikel in één bepaalde richting, Welke ook, ten eenenmale i tn strijd achten met onze neu traliteitsbegrippen, hetgeen te meer klemt, Wnar het nemen van maatregelen in den zin van hen, op wier verzoek 'de vergadering werd uitgeschreven, gelijk stond met een flagrante afwijking van de sedert 'jaren ge bruikelijke wijze van verkoop der producten en met een overboord gooien van het mooie: principe onzer veilingen, waar alle koopcrS gelijke rechten hebben en die rechten zou men nu aan allen op 'één na ontnemen, want daar komt het toch op neer, ^ls men een regeling maakt, waarbij men 'wel niet de „kooplieden en andere" factoren" uitscha kelt, maar waarbij men tweemaal 's weeks prijzen vaststelt, aan die kooplieden- een zeker commissieloon betaalt, doch verder alle vroege aardappelen aan- één der oor logvoerende landen levert! Den volgenden dag hadden wij een on derhoud met den voorzitter en secretaris der belangrijkste afslagmarkt in Noord-Hol- La®d, de heeren Kok en De Jong van „De Tuinbouw" te' Grootebroek en met den ondervoorzitter oh secretaris' van den Noor der Marktbond te N oo rd-Se har woude, de heó- re® Ootjers en Kliffen, en bij dat onderhoud werd ons inderdaad bevestigd, wat we nog maar niet konden gelooven, dat de burge meester van een Nederlandsche gemeente onze tuinbouwers in een richting wilde drij ven, die in geenen deele met 's lands belang strookt." Ontvluchte Krijgsgevtingenen. Er zijn de laatste dag.en veel ontvluch te krijgsgevangenen over de grens gekomen. Te Herkenbosch, in Limburg, kwamen twee Russen aan. Ze waren in een burgerpan, met over den rug een dikke, witte streep. Te Maastricht zijn gistermorgen vijf uit Duitsche krijgsgevangenschap ontvluchte Russen aangekomen. Woensdag kwam er een gewonde Rus aan, op wion de Duit sche grenswacht geschoten ha-d. Te "Winterswijk zijn gistermorgen vijf ont vluchte Fransche krijgsgevangenen aangeko men. Drie hunner waren uit Darmstadt en hadden 25 dagen geloope® de beide ande ren uit Paderborn en waren 12 dagen on derweg. Woensdagavond laat kwamen te Zevenaar drie 'Russische krijgsgevangenen aan, die nabij Didam de grenzen wisten te overschrij den. Het waren Peter Zieclkin, Gregory Biedschou en Peter Kundakoff, alle drie ge woon soldaat. Zij hadden den afstand van Dortmund af, waar zij in een fabriek moes ten werken, in negen dagen afgelegd. Voor dien waren zij in het gevangenenkamp te' Münster opgesloten. Twee ontvluchte krijgsgevangenen zijn t© Aalten aangekomen. Ze hadden slecht-s één nacht over den weg gedaan: Beiden spraken vrij goed Nederlandsch. Minder gelukkig was een Franschman, die reeds op Neder landsch gebied was cn door 't nemen van een A orkccrde richting bij het plaatsje Hem den, de Duitsche grenswacht in de armen liep. De landbouwer A. A. te Yossebelt bij Da len bemerkte, toen hij 's morge®s buiten zijn woning kwam, een tweetal uit Duitsche krijgsgevangenschap ontvluchtq Russen. Door middel van Hollandsche geldstukken maakte hij hun duidelijk, dat ze in Neder land Avaren. Hun blijdschap was natuurlijk onuitsprekelijk. Ze waren 18 maanden in het kamp bij Hamen in Hannovor geweest.. Het eten was er verbazend slecht. Met vijf man waren ze ontvlucht. Drie van hen wa ren bij het zmemmen over de Eems door do Duitschers doodgeéchoten. Ze waren bei den gehuwd en uit Wladiwostok (Siberië) afkomstig.. Door do politie zijn ze naar As sen vervoerd. De „Bcrnisse" en Ary Scheffer". De „Bernisse" is va® Havre, te Rotterdam binnengekomen. Een va® de opvarenden deelde mede, dat uodh de lading noch het schip zelf was aangehouden. 5Vel had men het schip onderzocht om na' te gaan, of er ook vluchtige olie aan boord was of geweest was, waartoe de tanks gepeild werden. Alles werd echter in orde bevouden. Aangaande de „Ary Scheffer" deelde me® nog mede, dat deze bij aankomst van dó „Bernisse" bewaakt in het breekwater lag e® daar ook eenige dage® bewaakt is ge bleven, op vermoeden, dat er zich vluchtige of andere oliën aan boord bevonden hadden. Dit vaartuig zou ook reeds op weg zijn naar Rotterdam Dc Onderwijzers cn de Dwurtetoeslag. De afdeeling Baarn van den Bond van Nederl. Onderwijzers heeft met algemeene stemmen besloten den volgens de wet toe gekend en duurtetoeslag ,te weigeren. Tc Oldenzacl zijn Woensdag drie Duit sche deserteurs aangekomen, die naar het- front hadden moeten vertrekken. Wedstrijd-Programma voor Zondag Cricket. NEDERLANDSCHE CRICKETBOND. ■Tweede Klasse ZuidRotterdamY? O. 0. IIAjax. .Voetbal. NEDERLANDSCHE VOETBAL-BOND. Kampioenschap van NederlandTilburg: .Willem IISparta. LEIDSCHE VOETBAL-BOND. Eerste Klasse Leiden Ajax IIDe Sport man II; L. V. V. IILugdunum. Tweede KlasseLeidenLugdunum II L. F. 0. III,. V. V. in—Norvicus. Derde Klasse: Leiden: L. F. C. IIIDe Sportman III. Korfbal. NEDERLANDSCHE KORFBAL-BOND. Promotie- en Degradatie-Competitie 2e en 3c kl. Z.Leid#®: De SpartaanH. S. V. II.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1916 | | pagina 1