No. 17215.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 8
April.
Tweede Blad. Anno 1916.
Brieven van een Leidenaar.
Ingezonden.
Tweede Kamer.
Brieven uit Parijs.
Uit de Omstreken.
DLXVL
B Hoen in het laatst van de vorige week het
icorstel van B. en W„ om aan een cominis-
gle, uit den Gemeenteraad aan te wijzen,
op te dragen een onderzoek in te stellen
naar de salarissen en loonen der ambtena
ren, beambten en werklieden in dienst der
gemeente, de bestaando regelingen naast
elkaar te leggen en te vergelijken met die
in andere gemeenten, om op deze wijze
oen bekoorlijk overzicht te krijgen van den
«tand der wedden on 'loonen, waarvan de
commissie een rapport zou kunnen uitbren
gen aan B. on W., zoo noodig vergezeld
van voorstellen tot verhooging van de cate
gorieën van ambtenaren, welke daarvoor in
aanmerking zouden moeten komon, mogelijk
ook met aanwijzing van die groepen, welke
in vergelijking met anderen of uret huns ge
lijken in andere plaatsen, in leen verscnil-
den, gevoelde ik onmiddellijk lust hierover
een en ander te zeggen. Daar ik liefst niet
den schijn op mij laad als ongevraagd ad
viseur van den Gemeenteraad op te treden,
heb ik mijn oordeel opgeschort. Ik ver
trouwde wel, dat het zou worden aangeno
men, mijn verdediging en aanbeveling had
het niet noodig, en als ik er wat van had
gezegd, zou het een aanbeveling geweest
zijn. Er is in den Raad Donderdag echter
heel weinig over gezegd, waarschijnlijk ook,
omdat het al vrij laat in den namiddag
was, toen het voorstel aan de orde kwam,
en mede, omdat er weinig verschil in mee
ning over bleek te bestaan.
Het lijkt mü daarom niet kwaad er nu
nog een en ander van te zeggen. En dan
wil ik beginnen met de opmerking, dat het
zeker nog geruimen tijd zal duren vóur een
a!gemeene regeling zooais men die zich voor
stelt, als een gevolg van het werk der com
missie tot stand is gekomen. Allo verge
lijkingen zijn moeilijk, maar een vergelij
king van de salarissen en loonen van amb-
.tenaren, beambten en werklieden in do ver-
cohillende takken van dienst als toets van
rechtvaardigheid en billijkheid, schijnt mij
al bijzonder moeilijk toe.
Vergelijk bijv. eens de belooning van
een stoker van <Je gasfabriek en die van
een politie-agent. Het blijft per slot van
rekening een kwestie van appreciatie, hetzij
son oommissio den maatstaf aanlegt, of dat
en W. of de geheele Raad het deen.
Een vergelijking met de bezoldigingen
in andere gemeenten is al even moeibjk en
mag toch ook niet a's een absoluut juiste
maatstaf gelden. Het gaat dikwijls met open
bare lichamen als met particulieren: wie
hei breed heeft, laat het breed hangen. Zoo
zijn bjjv. in een kleine rijke gemeente als
Ëloemendaal, waar de belasting bijzonder
laag is, (te traktementen van de onderwij
zers zeer hoog. En nu gaat het niet aan te
willen, dat een gemeente als Leiden zioh
daaraan spiegelt. D.è wil daarom niet zeg-
g<yi, dat er geen vruchtbare vergelijkingen
kunnen worden gemaakt, vooral met betrek
king tot de verhouding van de bezoldiging
dor ambtsnaren in de verschillende takken
van dienst.
Verder zou men ook onder de oogen moe-
'ten zien het vraagstuk der bijverdiensten.
Er zijn er, ik noem als voorbeeld de poli-
5 tie-ambtenaren, nan wie het strikt verboden
is er iete bij te doen, terwijl er andere
ambtenaren "zijn: leeraren, onderwijzers en
oprichters, die heel wat aan arbeid buiten
gemeentedienst er bij ver lianen. Konden wij
n'. S dezer dagen lezen, dat een ambtenaar
aan het bureau van gemeentewerken een
particulier werk heeft aanbesteed, waar
mee naaf matige berekening ongeveer f 1600
wordt verdien i?
f Om een en ander uit te zoeken, te beoor-
deelen, er conclusies u t te trekken en deze
in een rapport te belichamen, er voorsteilen
uit te distit'eeren, het is nic-t alleen een
moeilijk werk, m.ar ook een werk van lan
gen duur. A'.s de commissie daarmede e n-
delijk gereed is, hebben B. en W. mot do
verschillende Raadscommissies er nog hun
oordeel over uit te spreken. Zelfs in het
mooiste geval, dat er zich geen ingrijpend
verschil tusschen commissie en B. en W.
voordoet, zal het zeker neg heel lang duren
voor voorstellen als gevolg van de bedoelde
commissie ad hos, den Raad zu'lon bereiken.
Daarmede wil ik a lermn t kwzal zoggen
over de instel ing dezer commissie, die in
derdaad nuttig werk zal kunnen doen. Wan
neer er omstandigheden zijn, de loonrege
ling betreffende, w a in noodzakelijk moet 1
worden voorzien, dan zal men dit a's tijde-
Ijken maatregel kunnen doen, z onls trou
wens thans al geschiedt door de toekenning
van een duurtetoeslag.'
f Trouwens, het is neg zeer de vraag of
lender normale omstandigheden, zond r dat
'deze commissie er tussohenbeiden was g ko
men, B. en W. zouden hebben gedacht aan
salaris- en loonsverhooging.
Belanghebbenden zjjn er alf'ans, in zoo
ver al mee vooruitgegaan, dat het vraag
stuk nu weder urgent is geworden.
En wanneer de oommissio voldoet aan de
verwachtingen, die ook B. en W. er zich
van voorstellen, dan kan zij nuttig werken.
Zooals het thans met de regeling der trak
tementen en loonen gaat, is het niet in den
haak. Waar ligt bijv. het verband tusschen
de loonen der werklieden in dienst der Gas
fabriek en van gemeentewerken? En dan:
wie het vaakst en het krachtigst en op het
moest geschikte oogenblik (oven voor een
groote verkiezing bjjv.), een snlarisactie op
het getouw Zet, heeft de meest? kans van
slagen. Kleine groepen van ambtenaren en
beambten, die niet een machtige vakorga
nisatie achter zich hebben, kunnen bij de
teg. nwoorui .0 drang- en dwingmetzode wel
eens achterop komen.
Ik wil op het werk der commissie niet
vooruit loopen, doch om deze en nog andere
redenen geloof ik, dat wij, dat zjjn de ge
meentenaren, de instelling er van moeten toe
juichen, evenals de Raad getoond heeft dit
te doen en de belanghebbenden, ambtenaren,
beambten en werklieden, voor zoover zij zich
er over hebben uitgesproken, eveneens.
Laat men zich niet overgeven aan de
illusie, dat, door het werk dezer oommissie,
er èen toestand van algeheels tevreden
heid onder de menschen, die in Leidschea
gemeentedienst zjjn, voor zoover dit verband
houdt mot hun bezoldiging, zal ontstaan,
laat men ook niet denken, dat er geen
adressen en verzoekschriften om lotsver
betering meer den Raad zullen bereiken,
want dan zal men bedrogen uitkomen. Doch
Iaat men wel de verwachting koesteren, dat
er meerdere eenheid komt in de salarisrege
lingen en daardoor meer de billijkheid en
rechtvaardigheid zal worden betracht, waar
door de gemeente als Werkgeefster krach
tiger zal komen te staan tegenover groote
en kleine critiek, en de voldoening met
zich zal kunnen omdragen, dat, zij moge
dan door do beperktheid harer middelen niet
alles voor de menschen die zij in dienst heeft
doen, wat ze graag zou willen, aan allen
recht doet en niet do eene greep bevoor
deelt boven de andere.
Duitsche soldatau op den
Leldselien Straatweg.
Mijnheer de Redacteur 1
Mag ik in Uw zoo algemeen gelezen blad
even aan Uw lezers vertellen wat mjj gis
teren overkomen is?
Ik ben gistermiddag geweldig geschrok
ken.
Stel u voor, neutrale mede lot-genooten,
dat men in dezen zennwachtigea tjd wordt
opgeschrikt bjj het hooren van het Duitsche
Volkslied. Nu moet u gnjj goed begrijpen;
niet, dat men een pro-Öu tschen huisgenoot
heeft, die weer een3 de geliefde deun
neuriet, neen, let wel, men boort „Uie Wacht
am Rhein" buiten zjjn woning, terwjjl men
zelf onsohuldig binnen aan do schoonmaak
is, aan golven.
Men voelde zoo: Pas op, dat is er niet
eentje, dat deen der meer.
Het werd gefloten door een paar honderd
man.
Op hel eerste geluid had ik naar buiten
gekeken en een hoele compagnio soldaten
zien naderen.
Mjjn dienstbode riep onthutst: „Mevrouw,
daar heb je het al, daar zjjn me die Mof
fen toch doorgebroken bjj Verdunl"
Een oogenblik stond ik verstomd, ver
stijfd; maar toen de troep nadarbjj geko
men was, werd mjjn schrik en ontzetting
louter ergernis.
Verbeeld u, het waren onze Hollandache
soldaten.
Op 7 April 1916, om 2 uur 7, n.m.
Ik zal nu maar In het midden laten,
of ik ook zoo verontwaardigd zou geweest
zjjn als ik de Maraailleise" of „God save
the King" h ad gehoord; wel zou ik meer ver
wonderd zjjn geweest, wetende, dat zulk een
groot aantal mannen niet uittrekt zonder
offioier; maar waar de Regeering en ons
volk zoo bewonderenswaardig neutraal we
ten te bljjven, daar mag men toch wel ver
langen, dat dergeljjk onvaderlandslievend
vertoon achterwege bljjve. Dat Is te veel
verlangd van onze neutraliteitsplichten.
Hollandsche jongens, laat je niet verlei
den, liever nog eens van „Zandvoort bij de
Zee", dan „Die Wacht am Rhein."
U dankend voor de plaatsruimte.
„Oegstgeest-Neutraai."
Vergadering van gisteren.
REGELING VAN WERKZAAMHEDEN.
De heer Teensbra stelt voor Maandag
middag en Maandagavond te vergaderen,
daar de debatten een grooter omvang be
loven aan te nemen, on hij vreest, dat an
ders andere wetsontwerpen als drie betref
fende de oorlogswinst, do duurbctocsLagen,
enz. in het gedrang zuilen komen.
Do heer DUYMAER VAN TWIST
meent, dat <io behandeling van het onder
havige ontwerp ter willo van zeer belang
rijke ontwerpen kan worden afgebro
ken. Men vergader» -des avonds alleen, in
dien dat noodzakelijk is. Spr. geeft) vervol
gons ©enige cijfers van heb aantal kolom
men in de Handelingen van de redevoerin
gen der verschillende sprekers over de In
validiteitswet. Toch heeft- men toen slechts
een enkele avondvergadering gehouden.
Spr. vraagt voorts, wanneer het ontwerp
betreffende do verhooging van de vergoe
ding aan de Landweer aan de orde zal ko
men. Do duurtetoeslag dient z. i. vóór het
Paaschreces te worden behandeld. Indien
in de volgende week dit ontwerp aan de
orcta kan worden gesteld, ia de Voorzitter
er dan toebereid?
De h^cr TYDEMAN hoopt, dat niet
lichtvaardig van do gebruiken der Kamer
zal worden afgeweken en wijst or op, dat
vele leden buiten de stad wonen on ook
nog andere bezigheden hebben.
De boer NOLENS verklaart, dat de
rechterzijde geen bezwaar heeft de wet zoo
spoedig mogelijk tot stand te brengen. Ech
ter schijnt ook de Voorzitter geen Ma-an-
da-gvergad©riiigen noodig te hebben geoor
deeld. Spr. vindt het niet noodig, dat de
vergaderingen 's ochtends eerst te kwart
voor twaalven aanvangen.
De VOORZITTER meent, diat ook Maan
dagvergaderingen niet zullen leidén tot een
spoedige afdoening van dit ontwerp. Spr.
is daarom tegen het goedbedoelde voor-
etel-Teenstra. Dat de tegenstanders langer
aan het woord zijn dan de voorstanders,
acht hij zeer natuurlijk. De voorstanders
kunnen de verdediging z. i. overlaten aan
<3en Minister. Zoo noodig, dan zal spr. zelf
avondvergadé ringen voorstellen.
De heer SO HAPER is tegen het Maan-
daghouden en wijst er op, dat geen der
sprekers der rechterzijde obstructie heeft
verweten.
De heer LOHMAN sluit zich <yvni bij jyti.
die zioh tegen Maandagvergaderingen ver
klaarden.
De heer TEENSTRA repliceert en hand
haaft zijn voorstel.
Daarna replioeeren de heeren DUYMAER
VAN TWIST en de VOORZITTER.
Het voorstel van den heer Teenstra werd
daarna verworpen me 40 tegen 27 stem
men. Tegen do rechterzijde en van links de
heeren Knobel, J^nniük, Smeenge, Rood-
huijzen, Eland, Heeres, Van Leeuwen,
Fook, Boissevain, Huhrecht, Tydeman, De
Beaufort en de Voorzitter.
OUDERDOMSRENTE.
De heer RUTGERS vervolgt zijn rede
over de Ouderdomsrente en betoogt, dat
de Regeering met vasto hand de teugels in
handen houdt _en leiding heeft. Spr. stelt
de vraagt of de Invalicfiteiterente op 70-jo-
ringon leeftijd zal ophouden. Deze vraag
vloeit voort uit een bepaling van heb ont-
werp-Treub, waarbij die rente op 70-jari-
gen leeftijd ophoudt.
Vervolgens noemt spr. cenige nractisohe
bezwaren tegen de werking dezer wet. De
pensioenverzekering versohaft den arbei
ders zekerheid; deze web niet. Dé web is
een sbraf op de spaarzaamheiddie ge
spaard heeft, krijgt niets; die zorgeloos is
geweest, krijgt een toclaag. Het is voort9
een nadeel voor de publieke moraliteit. De
leeftijdgrens behoorde z .i. op 65 jaar to
worden gebracht.
De VOORZITTER verzacht niet tolk ons
te interrumpeerendat heeft slechts ten
gevolge, dat. hot nog langer duurt.
De heer LIMBURG, na den hoer Rut
gers het woord voerende, komt allereerst
op tegen oen verklaring van den beer Rut
gers.
De heer RUTGER-S had verklaard, dat
de Eerste Kamer dit ontwerp niet zou aan
nemen. Zoo iets is hier nooit gebeurd. Ver
volgens gaat spr. cfo geschiedenis na, dio
aan dit ontwerp voorafging. De wot-Talma
bevatte twee cardinal© foutenlo. dat
met-tröhoeftigen de rente zouden krijgen;
2o. dat ze alleen kwam aan lied'cn in loon
dienst. De heer Rutgers maakte zioh vroo-
lijk over den uitslag der verkiezingen te
Apeldoornwelnu, hij denke aan <3© ver
kiezingen na de wet-Talma. De heer Ru ti
gers noemde het politiek, dat de wet wordt
behandeld. Doch indien ze niet werd be
handeld, ware dat ook niet politiek. Een
derde mogelijkheid is er niet.
Neemt ge ons kwalijk, dat wij niet uw
politiek volgen? Moet de meerderheid de
politiek volgen der minderheid'?
Spr. zal zijn rede Dinsdag voortzetten.
Ten slotte deelt de Voorzitter nog mede,
dat hij voortaan de vergaderingen om elf
uren zal doen aanvangen.
(Van onzen Parijschen brioAob.^vor).
(Nadruk verboden.)
Ik weet niet of heb weer in Holland ovetn
,,gek doet" als in Parijs, maar hier al
thans schijnt de natuur even ondersteboven
tb liggen als sedert ruim anderhalf jaar
het mensohdexm. Eerst hebban we een on-
gewoon-zaehten winter gehacl, en nu het
voorjaar nadert is het gaan winteren. Al
oen paar weken lang staat de thermome
ter in dé buurt van het nulpunt, en hebben
we in Parijs meer sneeuwbuien gezien dan
andera in verscheidene jaren. Gisteren
ik spreek van Zaterdag li Maart bij
het ontwaken waren straten en daken
woer wit van sneeuw, en terwijl Lc dit
zit te schrijven, op Zondag 12 Maart, staat
m'n raam open, terwijl m'n buiten-ther
mometer 13 graden celsius aanwijst, en een
heerlijk lente-zonnetje ons een oogenblik
zou doen vergeten, dat. op drit oogenblik
onder de muren van Verdun 't beestach-
ti'gsbe drama worcit afgespeeld, dat ooit
door een waanzinnig-geworden menschhcid
word opgevoerd.
Ho© zijn we ver van alle vroegere nor
male toestanden! Een brief van hier was
vroeger im een halven dag in Holland. Se
dert den oorlog duurt de reis voor een
brief tusschen de 5 en 14 dagen. Hoe zal
het voortaan zijn, nu er nog maar drie
maal per wéék oen post tusfehen Holland
c-n Engeland overgaat? Do Mecklenburg"
do prachtige boot van do „Zeeland", dio
ïk zelf op de „Oranje Nassau" naar Til
bury overstekende, een jaar geleden even
vóór de Engclsche kust ontmoette, ligt op
clen bodem van de Noordzee. En do een
suur dit houdt mefc de „Mecklenburg"
niet het minste verband, maar wol met de
abnormale toestanden de Fransche dag-
bladoonsuur, clie sedert het ministerie-
Briand weer de grootste vrijheid toe
stond aan de pers, en bijna geen teeken
van !>Jt'ern meer gaf, heeft opnieuw
„L'Homme Enchainé", het blad van Clo-
menceau, in beslag genomen en ik wcot
met voor hoeveel dagen geschorst.
Ik ben van nature een vijand van alle
vrijheids-beperking, en derhalve van alle
censuur. Maar ik heb een vaag vermoeden,
dat als ik do hemel beware mo! de
betrokken oensor was geweest, de krant
van den „ouden tijger" voor misschien
den dubbelen tijd im de doofpot was gé-
gaan.
Het gekste is, dat ik het betrokken arti
kel van den ouden ruziestoker niet hob
gelezenet pour oausel Maar ik kom
tot dezt» conclusié na het lezen van oen
artikel van Gustavo Hervó in „La Vio-
toire" van Dinsdag 7 Maart.
Een paar merkwaardige typen, Olemen-
ceau en Hervé! de eerste, oud-president
van den ministerraad, lid van den Se
naat, heeft in het begin van dén oorlog on
tegenzeglijkveel goeds gedaan door te
durven schrijven, wat er niet deugde. In
dde eerste dagen, toen alles hier overhoop
lei te verontschuldigen in een land dat
nooit aan de mogelijkheid van een oorlog
geloofd had en niets voor dien oorlog had
in orde gemaakt was bijv. de postver
binding met het front eenvoudig treurig
was er niet geaotgd toot rwarme kkeren
en dekens, toen de eerste winter naderde;
liet de ambulanoe-cliensb vrijwel alles te
wensohen. Dit is durven zoggen, heeft
Glemenoeau heel wat strubbelingen met
den censor veroorzaakt, en ik wil zeggen,
dat ik den censor onmogelijk in 'b gelijk
kon stellen. Maar langzamerhand ia de
oude fcijgeraatuur weer boven gekomen,
en toen do oensuur hem weer de handen
vrij-liet, kwam de aarts-o mverwerper-van-
ministeries, in elk nummer van „L'Homfme
Enohainó" voor den dag met een scheld
partij op allo ministers... plus den pre
sident van de republiek. Hem ia daarbij
dikwijls een vrijheid gelaten, die werkelijk
verbaasde. In oorlogstijd zijn er werkelijk
grenzen. Niet voor de nijdassigo jalousie
van Clemenceau.
Gustavo He-rvówat een andere zeld
zame evolutie in dezen volksleider, sedert
den oorlog! Maar hoeveel sympathieker ia
hij dan de oeratel
Sedert 1 Januari 1010 heeft hij rijn blad,
„La Guerre Sociale", omgedoopt in „La
Vicüoiro". Niet .uit nijd, die den naam van
„L'Homme Libre" deed veranderen, maar
omdat er, tegenover clen gezamonlijkon
vijand, in Frankrijk geen „guerre sociale"
meer mag zijn. En hij, de vroegere anar
chist en anti-militarist, is één van de
grootste voorstanders geworden van clen
oorlog „tot het -einde": jusqu' au bout!
Evolutie, die sommige van z'n tegenstan
ders ironisch doet meesmuilen. M. i. on
verdiend. Een man, die versoheiden j'aren
van z'n leven om der wille van z'n overtui
ging in de gevangenis heeft doorgebracht,
verkoopt z'n overtuiging niet! I3 het niet
even eenvoudig als verklaarbaar, dat deze
internationalist, tegenover den schande
lijken aanslag op z'n land, tot vurig natio
nalist is geworden?
En zóó is do onvermijdelijke botsing tus
schen deze twee groote demoe-aten geko
men: Hervé, die liet gestook van Clemen
ceau niet langer kon aanzien, en die hem
in een van z'n artikelen niet ten onrechte
noemde „notfe démolisseur national",
„1' hom/mo cléehaïno" en ..1' homme
enchainer".
Het hoofdartikel in zijn blad van 7
Maart heet ,,Le Naufrageur", „de 6ohip-
brenk-veroorzaker'Ik laat er hier de
voornaamste gedeelten van volgen
„LHomme Enohainó" is ir beslag geno
men en geschorst en met hem de bladen
die. wetende dat het verboden wan, opzet
telijk het artikel hebben overgenomen,
waarin onze nationale schipbreuk-veroorza
ker allerliefst uitlegde aan onze soldaten,
die strijden bij Verdun, dat onze artillerio
geen knip voor den neus waard is.
_U begrijpt onmiddellijk, hos dez> opmer
kingen op dit moment van pan zHn; hoe
troostend zé zijn voor onzs mannen on hét
©ogenblik, dat de stortvloed van het Prui
sische leger op hen aanstormt: wio hun
een dolksteek in den rug zou «reven, zou
niet beter werken voer Duifschhnd.
Iedereen in Frankrijk heeft s echts één
gedachte: De Pruisen verjagen uit Frank
rijk en België.
£I&je zou zeggön, datrie maar één
Idee heefthen, dia aan 'fc bewind zijn v?r-
ja-gen, om ons een nieuwe, herziene en ver
beterde editie te geven van zijn talenten
als regeerder!
Elk middel grjjpt hij $an.
Met de affaire van Sa'oniki dacht hü 'de
overwinning te hebben. Ah! wat e:n zege
praal voor hem. als de Duitschers en Bul
garen ons - bjj Saloniki in zee go Iron gen
hadden, of het leger van SaTaï' hadden g?-
dwongen te capituleerenHij hal de ca
tastrofe voorspeld. De zaken hebben niet
het verloop gehad, waarop hrj rekende. Wij
z$n in Saloniki en wjj blijven er, in af
wachting, dat we er zullen uittrekken, ni;t
om ons in te schopen, maar om ^aar Sofia
en ^Weenen op te marche-eren. Het is dui
delijk, dat de affaire van Saloniki een p r-
soonljjke zegepraal was voor 't kab'n t, dat
hij wilde omver gooien, evenzeer als een
zegepraal voor Frankrijk en de geal'i er^len.
In plaats nederig het hoofd te buigen,
wat doet onze baas? Hij ontdekt, dat de
onderstaatssecretaris van de luchtvaart e-:ii
in-de-war-stuurder van alle"ard>&]ing©n van
dienst is. Misschien zal het hem lukken,
door voortdurend te hameren op den onder
staatssecretaris, het heel© ministerie neer
te gooienEn hij begint opnieuw don
strijd. Wij hadden geen v iegtoestellen en
geen bestuurders meer. De Duitschers wrren
de beheerschers van do lucht- Let wel,
dat hij beter dan wie ook geplaalst was
om te weten, "dat we hard werlrton, dat
onze nieuwe vliegtoestellen klaar waren,
dat onze bestuurdersscholen massa's leer
lingen opleidden, en dat na veel zoeken,
ondanks alle spaken die hem in hst wiel
werden gestoken, de nieuwe onder-staats
secretaris resultaten bereikt had. dis niet
te versmaden waren. Ontmoedigd en vol
walging is René Besnard heengegaan, onder
het gejouw van allen, die men t:-gen hem
had opgehitst. Hrj is nauwelijks weg of
de senatoriale commicsie voor enquête in
zake de luchtvaart komt ons ve-kkven, dat
onze luchtvaartafdeeling prach ig in órde
is; dat we aanmerkelijk vooruit gaan.
Onze luohtvaart was gelijk nul zoolang
Renó Besnard er onder-staatssecretaris
van waa, maar nauwelijks had hij z'n werk
overgedragen aan z'n opvolger, of onze
luchteskaders, die nooit hadden opgehou
den werkzamer te zijn dan de Duitsche,
schieten op één dag zeven vliegtuigen neer,
die voor heb eerst sedert maanden uit hun
schuilhoek durfden komen, en één van onze
lucht-kanohnen vernielt een Zeppelin
O vreugde! Ditikeor is Verdun bedreigd!
Verdun zal vallen. Ditkeer heeft hij den
dood van het ministerie in handen, en do
heel© kliek van plaatsvervangers or zijn
er van alle partijen likt zich al van te
voren de lippen.
Maar onze man heeft voortdurend pech.
Verdun zal voorwaar gered wordénOnze
generale staf heeft een enorme troepenre
serve en een formidabele artillerie opge
hoopt, en sedtert 1© dagen is dé Duitsche
stortvloed gebróken, en komt geen pas na
der ten noorden van Verdun.
Dit oogenblik kiest onze sohipb re uk-ver
oorzaker om kreeb van woede uub te
stooton.
Gisteren waren het onze vliegtuigen dié
„niet bettonden."
Vandaag het onze artillerie, die niet -
meetelt^ vergeleken bij do Duitsche.
Ahl Waarlijk?
Laat hij het eens gaan vertellen aan
hen, die dé verwoede kanonnade van 72
uur hebben bijgewoond, waardoor, we, ge
durende ons offensief in September in
Champagne, alle eerste Duitsche stellin
gen hebben verni'etigd, en hun bezetting
in die mate verbijsterd, dat we den eersten
dag 20,000 gevangenen ©n 130 kanonnen
hebben genomen
Do waarheid, dio al onze goidaten moe-
ton weten, ia, dat wij op dit oogenblik, fn
licht, zwaar on belegerings-geschub, supe
rieur ik zeg: superieur! zijn bij do
Duitiiciliors, ön dat, hoelang de strijd ook
zal duren, we projectielen in overvloed
zullen hebben
De waarheid is, dat onze poilus, daar
ginds, versteld staan van do artillerio van
elk kaliber, die ze sedert ooht dagen van
one kanten ri on aankomen!
Wat vertelt hij ons dan, die paniek
zaaier!
Welke regeering zou op oen dergelijk
moment ongestraft een dergelijke demo-
raliseerende campagne kunnen laten door
gaan?
Zijn er geen gevallen, waarin do censuur
oen ware maatregel van publiek heil wordt?
Wio er dergelijke praktijken op na hield,
kwam er minder goed af ten tijde van het
„Comité do Salut Public."
(geteekend) Gustavo Hervé.
Voor vertaling:
CABOCHON.
HAZERSVYOUDE.
Do afd. liazerswoudc—Koudekerk"
van do Yereemging „Volksonderwijs" üieid
ook oen ouderavond voor de bewoners van.
den Rijndijk en Koudekerk en wel in de
bovenzaal van het café van de Erven Van
Egmond, met medewerking van enkele da
mes on hecron van den „Rijnkring." Na
dat de voorzitter, de heer za. Forfcgens, de
vergadering geopend had, werd het
„Maakt front" gezongen, cvat als <steeds
een goeden indruk maakte. Do neer J. A.
Tour, van Aarianderv een, trad nu op met
een lezing over „Boosheid", waarin tal
van nuttige wenken op waarlijk humoris
tische wijze het aandaohk'go gehoor boei
den. JNa de pauze hield de voorzitter een
voordracht over „Schrijvon" tegenover
„Lezen". De mocilijkheiu van goed schrij
ven en goed lezen werd daai-.j gesteld
tegenover het onwaardeerbaar genot, dat
die kundigheden hun beoefenaars aanbie
den.
Humoristischo voordrachten en echoone
liederen van het zangkoor vulden verder
den avond, die door den voorzitter met een
clank- en opwekkingswoord gesloten werd.
De clank gold inzonderheid den i-eer Tolk
en rijn echtgenoote, die op geheel oelang-
looze wijze met hun voordrachten en het
zangkoor hun medewerking hadden ver
leend.
xJoor oen der aanwezigen werd heb be
stuur der afdee-ling in staat gesteld m de
pauze aan allen een kop koffie of tnoe aan
te bieden, waarvan ©en dankbaar gebruik
werd gemaakt.
Bij enkele oandidaatet-elling is itofc
lid van don Gemeenteraad gekozen de heer
M Heyker.
Do Knap envereeniging „Bamuëi"
vierde iai de oonastorie der Gereformeerde
Kern: haar jaarfeest, mot lal van ouder?
en belangstellenden. De heer 1. van IS es
had de leiding en ds. Wielinga sloot met
dankgebed. Opstellen, samenspraken en
voordrachten wisselden olkancxer af. De
jongeliedpn leverden flin- werk. Afge
vaardigden van de Ohr. Jongel. Vereen.
„Filadelfia" en van de meisjesvereeniginj
„Triffooa" brachten de wensohon hunner
Vereeniging over.
HILLEGOM.
Onzo reuzen-bloemententoonstelling
imeb geheel vrijen toegang is -±ans ge
opend. De hyacinten schitteren in vele
kleuren, de nareizen zijn prachtig on de
vroege tulpen doen voor de andere niet
onder. In do vorige dagen waren er al
vrij veel kijkers, maar Zondag a.s. belooft
de eerste groote bloemenuag te worden.
Wie uit het zuiden EQiiegom nadert, doet
vorsfcancüg van den Rijksstraatweg do
Hyacmtenlaan in te slaan en de Veenen-
burgerlaan te volgen. Rechts ziet men daai
het verdwijnende Yeenenburgerboscn en
link3 kijkt men van boven op de velden
neer. Dan verzuime men niet langs de
schilderachtige Oude Beek te wandelen en
het Molenduintje in het \V ïiheiminaparic te
beklimmen. Dat geeft mooio vergezichten
Op Woerestein flaafc men do Pastoorslaan
of wat verder de Noorderlaan in. Daar
rijn trouwens aan de andere zijde ook aaD
te bevelen rijwegen. Geh'cel buitenom
loopen de Loosterwegen, waar ook veel te
zien is.
Aan te radon is de zijwegen niet te ver
geten. Daar geniet men van de bloeiende
natuur het meest en rustig.
KATWIJK-AAN-ZEE.
Te 's-Gravenhage is geslaagd als schip
per op. zeilzeevisschersvaartuigen, W. van
der Plas, alhier.
N00RDWIJK.
Te 's-Gravenhage zijn geslaagd als
stuurman op zeilzeevisschersvaartuigen E.
Vink en A. Plug, beiden alhier.
KERKELIJKE BERICHTEN.
Warmond. Zondagmor *en te tien uren,
ds. Rutgers, van Katwijk-aan-Zee; 's avonds
te zes uren, ds. Haselager.
Noordwjjkefhout. Zondagmorgen t-»
tien uren, ds. Haselager, van Warr"-