Nederland en de Oorlog. N». 17192 Maandag 13 Maart. A°. 1916. $eze fèourant wordt dagelijks, met uitzondering van <§pn- en feestdagen, uitgegeven. Eerste Blad. uiiicifce.t kennisgeving. UIT QMS LAND. LEIDSCH DA&BLJ PRIJS DER ADVERTENTIEN Vod i6 regels i .u5. Iedere regel meer ƒ0.20, Kleine advertentiën fan 30 woorden 40 Oents oontantj elk tiental woorden meer 10 Oenta. Voor incasseereii wordt 0.05 berekend. - Bewysnnmmer 5 Oenta. PRIJS DEZER COURANTi Voor Leiden per 8 maanden f 1.30 j per week. Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. Franco per post f 0.10 0.10. 1.65. Dit nómmer bestaat uit TWEE Bladen. IIAXIJILM-PUIJZEN VAN V VEKES8VLEESCH. De Burgemeester van Leiden; overwegende, dat voorloopig van regee- ringswe^e geen varkens beschikbaar wer den gesteld brengt ter kennis van de ingezetenen, dat met ingang van Dinsdag 14 Maart e.k., alle vroeger door hem vastgestelde maxi mum-prijzen van Varkcnsvlecseh tot nade re aankondiging zijn vervallen, met uit zondering van de prijzen vastgesteld voor gezouten of gerookt spek, welke voor'oo- pig van kracht blijven Deze prijzen zijn Gezouten of gerookt vet spek 0.45 Gezouten of gerookt mager spek 0.47' per' Yz K.G., afgehaald aan den winkel, betaling k con tant. Bij levering per ons mag de prijs niet verhoogd worden. Voor thuisbezorging kan 5 cent per Y2 K.G. bijgerekend worden. Do Burgemeester voornoemd, N C DE GIJSELAAR. Leiden, 13 Maart 1916. LEIDEN. 13 MAART. m het bestuur van het zestiende Ned. atuur en Geneeskundig Congres, in de 'aasohweek van 1917 (1214 April) in Den Haag bijeenkomend, hebben zitting prof. dr. W de Sitter, voorzitter der eerste sec tio, en prof. ir. J Boeke, voorzitter der tweede sectio. Een bioscoopnummer dat de bijzon dere aandacht verdient, i hot Ned. Roode Kruis te Parijs, onder leiding van dr. Bierens de Hian een mooie opname. Het won 1 thans eiken avond vertoond in het Theater aai den Stations veg. Liefhebbers en beoefei ars van harmo nicaspel en er zijn er veel in onze stad kunnen er hun hart ophalen aan het spel van drie harmonica-virtuosenen zij, die graag echte acrobatiek zien, zullen hun mannen vinden in Les deux Césars. Heden vierde onze stadgenoot P. Meijer, letterzetter, den gedenkdag, dat hij vóór veertig jaren in dienst trad bij de N V. voorheen E. J. Brill. Dat ook deze dag voor hem niet onopgemerkt zou voorbij gaan, was den jubilaris reeds gebleken uit de toezegging, dat hij heden maar een uur tje later moest te werk komen dan ge woonlijk. Toen dat tijdstip daar was, werd de ju bilaris bij monde van den meesterknecht gelukgewenscht namens het personeel. Hij gedacht hem, mede als' zoovele anderen reeds, als een getrouwe mede-arbeider, die tot den .bloei der firma heeft medege werkt, ep hoopte dat hij daartoe nog vele jaren in staat moge worden gesteld. Aèsnu werd hem door de commissie, daar toe bestemd, namens den meesterknecht en de gezellen een gemakkelijk stool aan geboden, welke hem na gedanen arbeid goed zal doen rusten.. De jubilarL betuigde allen zijn oprech ten dank. Jegens diegenen, met wie hij gedurende uoovelo jaren zeer gezellig had samengewerkt', betoonde hij zich mede zeer erkentelijk. Daarna .verd den jubilaris toegewensoht, dat hij nog een aantal jaren van dezen stoel zal rargen gebruik maken. Hij mooht verder dezen dag in den hui- selrken krirg doorbrengen. ]0e levering van houtwaren voor den bouw te 's-Gravenhage der nieuwe kanto ren en magazijnen voor de firma Stokvis is opgedragen aan don N.V. Houthandel v h J. J. van Hoeken Zoon, M-aredijk, alhier. Door wijlen den heer J. Dobbe, te Oegstgeest, ia aan de Ned. Guataaf-Adolf- ^CTeenigiiag, gevestigd alhier, gelegateerd een bedrag van duizend gul-den. Het strijkorkest „Ad Nostrum Utildta- gaf Zaterdagavond in „Do Graan bouw" haar eerste openbare uitvoering. De voorzatter, de heer J. van Wijk, heet- de talrijke aanwezigen welikom en sprak den wensoh udt, dat "deze avond voor ve- |e" een aansporing mooht zijn om als wer end lid toe te treden en dat velen zioh <ds donateur zoudon opgeven. De muziek-, oonoel- en dans-vereeniging „M. T. D." ook dank gebracht voor haar welwil- ©nde medewerking. Verscheidene mooio nummers muziek werden ten gehoore gebracht. De bloemen hulde aan den kranigen directeur, den heer J. J. van Weeren Jr., was welverdiencL Met een enikel woord zsij melding ge maakt van twee cello-eolo-nummers, uit gevoerd door den heer Van der Neut, met pianobegeleiding van mej. Hooijer, welke nummers zeer in den smaak vielen. Door de Vereeniging ,,M. T. D." werden opgevoerd de blijspelen „Hoog Bczöek" en „Een Brave Hendrik". Een zeer geanimeerd bal besloot den avond. Dat ,,A. N. U." op den ingeslagen weg moge voortgaan 1 Bij het eindexamen der Rijkstuinbouw- waUterschool te Boskoop slaagden de heeren J. van d"en Berg, B. Keuls n P. H. van Uiden, alhier. In de Stedelijke Werk-inriohbing zijn in de week van 511 Maart opgenomen 278 volw. personen en 00 kinderen, totaal 338 personen. De uitslag der heden door B. en W. ge houden openbare aanbesteding van het wij zigen van de Pauwbrug is als volgt: Inschrijvers de heeren W. A. Verbruggon te Gouda, voor f 15.600L. b'. Kruijt, te Bodegraven, f 14.680; P. J. Ohristiaaaee, te OegBtgeest 12.840H. L. van Zeijl, te Zand voort f 11.894 A. van Chastelet, te Dordrecht, 11.300; P. van Wijngaarden, te Dordrecht f 10.050 en J. Zitman en Zn., alhier, f 10.360. De Watersnood. Wij ontvingen heden van mej. O. J. H. ƒ2.50 voor den Watersnood in Ned.-Indië, door ons aan den heer Korff tor hand ge steld. GEVEILDE PERCJEKLEN. Gohouden Vorkooptuff in hert Notarishuis aan Den Briroht, to Lolden, op Zaterdag 11 Maart, ten overstaan van mr. H. M. A. Ooeborgh. notaris te. Lolden. Twee halzen aan den Haarlemmerweg, nra. en 31, samen in bod f 2900, kooper de heer J. W. P. Lioht q.q., voor /"2960. BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN. Ondertrouwd: A. Verstraaten, jm 20 j., en 0. M. van der Kaai, jd. 21 j. A, Witteman, jm. 22 j., en 0. Filippo, jd. 20 j. D. Cohen, jm. 37 j., en K Cohon jd. 33 j J. W. Hogervoret, jm. 23 j., en K. Paddöst, jd. 19 j. J. Laurier, jm 25 j.,_en D- ..ijgersveer, jd. 26 j. M. Crama, jm. 23 j., en J. Huber, jd. 21 j. E. den Hartoog, jm. 27 j., en de Ruiter, jd. 27 j. W. W. Feith, jm. 27 j., en E Fijan, jd. 23 j. J. W toffe ring, jm. 29 j., en E. M. Hartman, jd. 25 j. LELDSCHE SCHOUWBURG. „KAZERNELUCHT". „Kazernelucht" hebben we hier -in Octo ber 1914 gezien onder den titel „Gemobi liseerd". Naar we vernamen hebben de Rot terdammers het hier reeds vroeger gege ven onder do oorspronkelijke Fransche be^ naming „Mademoiselle Tourbillon". Del- monte, die in 1914 deze klucht opvoerde met zijn „Nieuwe Noderlandsche Toonee1- vereeniging", vertelde ons indertijd, dat Kraate en Ströber de fabrikanten waren, ditmaal werden Kraate en Stobizer als de makers genoemd. Ten slotte doet 't met een klucht als deze weinig ter zake. De vorige maal kwam deze klucht ons als zeer gezocht voor, vol alledaagsche flauwi teiten. Hoeveel gunstiger zouden we toen hebben geoordeeld, wanneer het spel mot zoo onbeduidend was geweest. Het tooneelgezelschap onder directie van L. H. Chrispijn en Fr. Seignette, dat onder don naam N. V. „Internationale Toonecl- verëeniging'' in het „Centraal-Theater" te Amsterdam resideert, trad hier gisteravond voor 't eerst op. Dat beteekent het weer zien van mevrouw Bouwmeester-Olermonc, van Chrispijn Sr. en vaDBart Kreeft Het succes van gisteravond waa voor geen gering deel het succes van Kreeft, als den chocoladefabrikant Lebardieu. Bij hem geen jacht op succes, geen vergroving, lioo licht men in dit genre kon vervallen tot de ze kwaal, Kreeft weet zich er voor te be waren. Zijn spel is zoo rustig en sober, nooit legt hij 'fc er dik op Daarin juist zit zijn succes. Ohr. van Meetoren stond hem goed ter zijde als de chanteuse. Een beminnelijke verschijning ook in deze rol. En ook hiér diezelfde ingetogenheid, die we bij Kreeft weer opmerkten. Dat mevrouw Bouwmeester-Clermont een snibbige wederhelft van den chocoladefa brikant te zien gaf, behoeft aan niemand, dio haar wel eerder zag, worden gezegd. Zoo'n echtvriendin staat haast gelijk met 'a doodvonnis Het zoontje van het echtpaar Lebardieu word bijzonder goed gegeven door TonLy Stevens. We hopen hem meer te zien. Ohrispijn was een correcten luitenaat, Grijnders een goed type voor den mallen overste, Jan Wensma en Delmonte een paar goede onderofficieren en Fr. la Roche had zeer goede momenten als de componist. Jeanne Hopman was een verrukkelijk verschijnseltje als de vrouw, van den overste waarop de luitenant wel verliefd moet woe den, Cath. Kinsbergen voor de vrouw van den componist een geslaagd burgertypo, Henny Schroder een mollige dienstbode en de leerlinge van de tooneelschool der I. T. V. een bekoorlijke Milly. Onbekend maakt onbemind! Dat zal vel de oorzaak zijn van de geringe opkomst. Doch komen Chrispijn en Seignette hier weer met hun gezelschap, dan kunnen we een bezoek aanbevelen. Men geniet van be schaafd spel, van een goed meensluitend ensemble. UIT ONZE STAD. STEUNCOMITÉ LEIDEN. Oorlogstoestand 1914. In de afgeloopen week meld den zich om steun aan. 5 pers. Maakt met het totaal dei vorige week ad2817 2822 pers Hiervan werden direct afge wezen 290 Tot 9 Mrt. waren behandeld 2525 In de afgeloopen week kwa men in behandeling e 2 2527 pers. Thans worden ondersteund 152 personen. Uitvoer beiet. Men meldt uit Roosendaal aan de ,,Tei." Den 28sten Februari werden verzonden van het station Leiden (H. IJ. S. M.) naar Roosendaal (grens) een wagon oude schoe nen, wegende 10.205 K.G. Afzenders hier van waren Gebroeders Palm. Den 8sten Maart j.l. werd deze partij te ruggezonden van Roosendaal, H. IJ. S. M. (afzender agent H. IJ. 8. M.) naar Leiden, adres Gebroeders Palm (wngonnummer 256772). Hierop kwamen kosten en staan geld, 9 dagen en 15 uur f 27.77 2S.30 vracht. De partij is retour gezonden, daar uitvoer van dit artikel zonder consent verboden is. Het Depót te Leiden. Reeds geruimen tijd geleden kwamen ons geruchten ter ooren over waniboeetandeu, dii© hier ter stede bij het depót-bataJjon van de vierde infanterie-brigade zouden voortkomen. Die geruchten namen steeds in aantal toe en men meende zelfs bij ons blad te moeten klagen over verschillende zaken, die niet zoo waren als men mocht verwachten in een goed-geordend depót bataljon. We hebben gemeend van al die mededeelingon geen gebruik te moeten mak ken voor publiciteit, al viel 't ons aoms moeilijk bij die houdfing te volharden. Intussohen zijn die geruchten verder doorgedrongen en „Het Volk" heeft een verslaggever naar Ledden gezonden om eens een onderzoek in te stellen. Nu deae ook ons reeds bekende gevallen publiek eigendom zijn geworden, door publicatie in het hiervoor genoemde blad en in het „Al* Hbld.", willen we deze hier mee- deelen, doch ook verder zullen we alleen van dat melding maken, dat we elders in druk vinden Voor het overige zullen we blijven zwijgen, vooral ook om deze reden, de verslaggever van „Het Volk" heeft het ook ondervonden, wijl het bijna niet moge lijk iB de bewijzen in handen te krijgen, al heeft men in veel gevallen voot zichzelf de overtuiging, dat wat verteld wordt, wel geheel of voor een groot deel waarheid be vat. In „Het Volk wordt een der grieven als volgt meegedeeld „Het depót-bataljon bestaat uit recru- teai die afgeriaht moeten worden en uit manschappen waarvoor elders op een ge geven oogenblik geen plaats is Het is on dergebracht in de M o rschpoo rtkazern e en wordt gekommandeerd door majoor Van Meurs, een reserve-officier, die in het bur gerlijk leven wijnkooper te 's-Gravenhage schijnt te zijn. Al on ze zegslieden© waren het er nu hier over eens, dat het-nergens in den lande zoo sleoht dHenen is als in het depót te Lei den. Het leven wordt er vergald door het buitengewoon streng optreden der officie ren en de ondragelijk zware straffen, die wegens kleinigheden worden opgelegd. Zoowel majoor Van Meurs als zijn adju dant de heer F. Tj Steemneijer, 1ste lui tenant van het- Ned Indische leger, zijn bol'leboozen in het straffen. Hun dagelijk- ache onderzoekingstochten m de kazerne doen de manschappen leven in permanen te angstige afwachting, want ei b altijd wel een kleinigheid te vinden, die aanlei ding kan geven tot straf. En wie er goed afkomt, voelt rich toch nog onbehagelijk in de nabijheid der hooge heeren, omdat de ze gewend zijn hun minderen toe te spre ken in een taaltje, dat allerminst vermoe den doet, dat in Den Haag meer dan eens circulaires zijn uitgegeven, waarin de offi cieren op het hart wordt gebonden, in hun gesprekken met de manschappesó bet vloe ken na te laten." Dan vereelt de verslaggever, dat bij het depót dient (of heeft gediend) de 2e reserve luitenant baron Van Asbéck, een zoon van den gouverneur an Suriname. Deze offi cier, die hem werd beschreven als iemand met een normaal gevoel voor rechtvaardig heid, kon zioh niet vereenigen met de wij ze, waarop bij het depót de meerderen tegenover hun manschappen optreden. De ruwe behandeling, het onrechtvaardig n te zwaar straffen en nog enkele andere misbruiken, waarvan hij telkens weer de getuige was, stuitten hem tegen de borst. Van een aantal treffende gevallen hield hij aanfceekening en dit rapport stelde hij in handen van een lid der Tweede Kamer. Dit Kamerlid - - dat, naar men beweert, tot de rechterzijde behoort, maakte de zaak aanhangig bij den minister van Oorlog, die generaal Vetter naar Leiden zond, om een onderzoek in te stellen. Dat onderzoek had tot resultaat, dat de beschuldigden vrij kwamen en de beschul diger geknoeid verdbaron Van Asbeck kreeg een week provoost. Voor één zaak, die majoor Van Meurs zelf betreft, vraagt de man van „Het Volk" bijzonder aandacht: „De majoor schijnt zich in deze dagen niet alleen met militaire aangelegenheden bezig te houden, maar ook nog tijd te vinden voor andere zaken. Zoo schijnt hij zich zeer.te interesseeren voor de „High- land Mijnbouw-onderneming", een HoJ- landsche maatschappij, die aan mijnbouw in Canada heet te doen. Deze onderne ming mag zich niet in een groote mate van soliditeit verheugen, want 'haar aandeelen waren een dezer dagen in de officieele prijscourant genoteerd met een koers van 13.5 procent. Da. is geen won der, want de maatschappij staat voor een faillissement-, wijl zij haar verplichtingen teger den Canadeeschen staat niet kan na-komen. Op zichzelf zou er voor ons geen., aan leiding zijn, om de relaties tussohen den heer Van Meurs en deze maatschappij publiekelijk te bespreken. Zelfs een hoofd officier v n het Nederlandsche leger moet zelf weten in welke zaken hij zioh steken- wil. Anders wordt het evenwel, indien zoo'n. hoofd-officier de minderen, die onder zijn bevelen staan, by zijn affaires van dezen aard betrekt, un dit is hier het geval. Eenige maanden geleden hield de maafc- sohappij een algemeene vergadering te 's-Gravenhage. Majoor Van. Meurs vond het noodig, om op deze vergadering een groot aantal stemmen uit te brengen. Om dat doel te bereiken, liet hij door middel van een sergeant van zijn bataljonsbureau tot verscheidene onderofficieren en man schappen 1 et verzoek richten, om een valsche verklaring te teekenen van onge veer den volgenden inhoud Hierbij verklaart de ondergeteeken- de, dat hjj houder is van de aandee len no..... tot en metin de Mijn- bouwonderneming „Highland" en dat hij den heer Van Meurs machtigt op alle gewone en buitengewone verga deringen zijn stem uit te brengen. (Volgt handteekening). Natuurlijk zal er wel beweerd worden, dat de betrokken manschappen deze ver klaring vrijwillig hebben geteekend. Maar iedereen wc t wel, dat een mindere al heel stevig in zijn schoenen moet staan, om een dergelijk „verzoek", hem namens een hoofdofficier gedaan, met een weigering te beantwoorden". Aan het slot 'van zijn artikel zegt de meergenoemde verslaggever „Het wi'l ons voorkomen, dat een derge lijke daad van een hoofd-officier ten scherp ste moet worden afgekeurd. In de eerste plaats is het immoreel, dat hij de man schappen tot het bekrachtigen van een val sche verklaring doet uitnoodigen. Ten twee de is het ongepa-st, dat hij hen zoodoende betrekt bij een financieele onderneming met een luchtje. W." meenen, dat een man die tot zulke hande'ingen in staat is, niet het wel en wee inhanden behoort te hebben van eeni ge duizenden gemobilisc rdeD. Er is d~ar bij het depót Leiden een en ander 3chooD te maken. Het volk heeft er recht op, dat de ;.utoriteiten dat zullen, doen met krachtige hand en zonder aaa- zien des persoons". Veiligheid ter Zee. De groote Nederlandsche zeesleepboot „Theems", van den Internationalen Sleep dienst te Rotterdam, is voor drie maanden door de HollandAmerika/dijn geh iurd. Deze sleepboot, met een gro 'te hoeveel heid reddingmateriaal, draad looze tele graphic enz., uitgerust, zou gisteravond voor het eerst uitgaan ter begelei ling van heï naar New-York bestemde stoomschip „Ve^n- drjk". Ze gaat tot het KenLish Knock-vuur- sc-hip met de „Veendrjk" mee en wacht dan aldaar op- de thuiskomende „Nieuw- Amsterdam. Telkens wanneer er weer een boot vaa) de HollandAraerika-ljjn uitgaat of binnen komt, gaat de „Theems" heen en weer r.aar het Kentish Knock. Deze veiligheidsmaatregel zal aan passa giers en "bemanning de geruststcLing ge ven, dat er steeds hulp aanwezig is. C.N. R. Ct.") Uitvoerverbod van Melkpoeder. Met ingang van 13 Maart zijn uitvoer- consenten voor melkpoeder niet meer geldig, Fabrikanten van aardappeivezels zul len vergunning kunnen verkrijgen voor uit voer van aardappeivezels, mits zft zich ver binden de helft van hun voorraad voor afle vering geschikte vezels voor binnenlandsch verbruik beschikbaar te stellen voor.£2 per 1000 K.G. fabriek. De hoedanigheid dezer vezels moet niet beneden de gemiddelde van ieders totalen voorraad zijn. Veehouders, die aardappel vezels voor voeding van hun vee wenschen te betrekken tegen f2 por 1000 K.G. af fabriek, dienen, onder opgave dia gewenschte hoeveelheid, vóór 15 April 1916- daarvan kennis to geven aan den secretaris der Rijkscommissie van toezicht op de Ver eeniging van Aardappelmeelfabridanten te Veendam. - De tgjd, gedurende welken zjj, die oer- - tificaat voor uitvoer van'cichorei wenschen te ontvangen of hebben ontvangen, een voor geschreven hoeveelheid chichoreiwortelen voor binncnlondscbe verwerding b.schi baar mos ten houden, is verlengd tot 1 Md. De Rotterdamse he vereeniging van Fruit- en Groentenexporteurs, heeft te Utrecht een vergadering by .engeroepen van Nederlandsche aardappel exporteurs, waar werd beskoten tot oprichting van een Cen- tralen Bond van Ned. Aacdappelexporteura. De Bond zal bestuurd worden door in iedere provincie benoemde commissies en als da gelijks bestuur zal optreden het b stuur van de Rotterdamsche ver eeniging van i' ruit en Groenteuexporteurs. De Bond heeft zijn zetel te Utrecht. Een mooi zaakje maakte een landbou wer onder Stoppeldijk, die indertijd een hypotheek op zijn landerijen had gesloten van een beduidend aantal franken, in den tijd, dat deze normaal in koers waren. Nu heeft hij langzamerhand, gebruik makende van den lagen koers, de noodige franken weten bijeen te xrijgen en de hypotheek ai- gelost. Men schryft uit Winterswijk aan hel „Hbld.": Terwijl er in de maanden tussohen Octo ber en Februari geen week voorbijging, of hier kwamen ontvluchte krijgsgevange nen aan, zijn er thans reeds vier wekea voorbijgegaan, sedert de laatste krijgsgevan gene aankwam en ook uit andere grensge meenten wordt van zoodanige aankomst geen melding meer gemaakt. Blijkbaar is de be waking van den grenskant scherper dan ge woonlijk. Dit mag reeds daaruit verkaard worden, dat langs het grootste deel van onze oostelijke grens het aantal garnizoensplaat sen aanmerkelijk uitgebreid is. Trouwens, de waakzaamheid tot het aanhouden en oj> sporen vain ontvluchte krijgsgevangenen wordt niet slechts bij de militairen aange troffen; doch ook politiebeambten, gendar mes, personeel by de post, ja zelfs het ge wone publiek, stellen er een eer in, indiei ze zoo'n gevangene aan de militaire overheid kunnen overleveren. Het saldo van de ingekomen gel den voor het comité „Gave koningin Elisa beth" werd gebruikt, om ongeveer 150 nieu we boeken naar de Vlaamsche krijgsgevan genen te „Parchim", Duitschland, op hun verzoek te sturen. H. M. de Koningin der Belgen deed het comité een vriendelijk Bchryven zenden, ora Haren dank te betuigen. Ook van „Parchim" werd een dankbare brief voor de Nederland sche lectuur ontvangen. Nog ontving het comité een schrijven van de. onlangs opgerichte Militaire Bibliotheek in „Da Panne", verzoekend om illustraties en tydschriften. Zy, die tijdschrift-n, waar op ze geabonneerd zijn, na lezing niet gebruiken, gedenken het comité, Bureau Ma- lakkastraat 22, 's-Gravenhage. Hft comité brengt allen, die het zoo ede1-, moedig steunden, hartelyken dank to°

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1916 | | pagina 1