410e Staatsloterij.
Gemeenteraad van Leiden.
9SBm&-^gJ^cs^assasmSsm
AGENDA VAN DE WEEK.
Donderdag
Hooglandsche Kerk: De W,ognummers,
's avonds halfacht.
Wjjkgebouw, LetagadaaJ: Zenciogssamen-
komst, 's avonds S uren.
Leidsck Volksbuis: Uitv. Nat Ver. v. d.
Volkszang, 8 uur.
Vrijdag.
Leidscbe Schouwburg: Jean Lewis Pisuissea
Antoinette v. Dqk en Jan Hem sing. Liederen-
avond, 8 uur.
Zaterdag.
„Den Burcht": Groot Bal-Masqué, 's avonds
9 nur.
Zondag:
Leidscbe Schouwburg: Coop. Ver. „De Ne
der!. Opera", ,,De Vertellingen van Hoff
mann", 8 uur.
Dagelijks:
Bioscope VariéCé-TJiéater, Stationsweg 19,
f7 uur. (Zaterdag, Zondag 8 uur).
Thalia Bioscoop en Variété-Théater, Haar
lemmerstraat 52, 7 uur. 's Zondags alleen
8 uur. (Woensdags en Zaterdagmiddag ook
2 uur).
SASSENHEIM
Gemeenteraad.
Voorzitter: do burgemeester.
Afwezig, met kennisgeving, do heer Speel
man.
Na opening der vergadering begon de
Voorzitter met te zeggen, dat liij de leden
van den Raad hoofdzakelijk had bijeenge
roepen, om te spreken over de vaartverbe^
tering Oude- en Nieuwe Haven. Ware
dit punt minder urgent geweest, dan zou
Dog geen vergadering hebben plaats gehad.
Ingekomen stukken.
L Een schrijven van het R.-K. Armbe
stuur, da-t de twee lander en Berkhout zich
nog steeds bevinden in het gesticht Ie Heijt-
huizen. Een der jongens zal de inrichting
evenwel spoedig verlaten, zoodat dan de
gemeente-bijdrage tót op de helft kan wor
den verminderd.
2. Een schrijven van Ged. Staten, dat de
Rijksbijdrago van deze gemeente 1183.72
bedraagt.
3. Een schrijven van dezelfden, dat de
heer G. Kruijff betreffende zijn reclame
tegen zijn aanslag in den H. O., in het
gelijk is gesteld.
4. Een dankbetuiging van de gemeente
werklieden voor den ontvangen duurtetoe-
slag.
5. Een verzoek van O. van Egmond, om
8 maanden restitutie H. O., wegens ver
trek. B. en W. stelden voor ƒ1.99 terug te
betalen, waarmee do Raad aecoord ging.
Mededeolingon.
1. Omtrent het gasverbruik deelde de
Voorzitter mede, dat dat weer is toegeno
men met 11,000 M*. en in 1915 heeft bedrar-
gen 264.775 M3. Wegens groot gebruik
keert Leiden aan onze gemeente uit ƒ297.75.
2. Bij de oud© vuilnisbelt is het hout go-
kapt, hetwelk is geschat op een waard©
van f £0.
B. en W. vroegen vergunning het hout
tegen dien prijs te verkoop en hetgeen de
Raad topstond.
Vaststelling der verorde
ning op de winkelsluiting.
Het concept dat eertijds door ,,I)e Han
ze" aan B. en W. was aangeboden, heeft
bij deze verordening tot leiddraad gestrekt.
Het negental artikelen, waaruit, de ver
ordening bestaat-, werd voorgelezen, waar
na de geheelo verordening met algemeen©
stemmen werd vastgesteld.
De heer Warnaar: t Spijt me, dat uit
den boezem dor belanghebbenden geen ver
zoek is gekomen, om aan deze winkelslui
ting de Zondagsrust to verbindon; 't spijt
me zeer. Ook, dat er uit den Raad uaar-
voor geen stem is opgegaan.
De Voorzitter: Al is er uit den Raad geen
stern opgegaan, verklaar ik U, dat er door
mij wel krachtig op is aangedrongen. Ook
Teij spijt het, maar 't is niet anders.
Jirandblusch middelen:
De Voorzitter zeide, dat omtrent dit punt
ia de vorige vergadering een prae-advies
van B. en W. aanwezig was. Hij la9 het nog
eens voor.
B. en W. waren van oordeel, da-t, al moch
ten de' blusclimiddelen dan niet voldoende
zijn, er toch wel verbeteringen konden wor
den aangebracht en zij daarom, gelet op de
tijdsomstandigheden, het aanschaffen van
e.en niouwo spuit meenden te moeten afra
den. Niettemin zullen B. en W., als de Ra-ad
van een andere meening is, er zich niet te
gen verzetten. Volgens den heer Bpeelman
in de vorige zitting vertolkt het prae-
odvies niet de meening van den opper-
bTancbneester. Welnu, wij hebben met den
heer Oudshoorn gesproken. Deze heeft het
prae-advies gelezen en ging cr mee ae
coord, wat hij met zijn handteekening be
krachtigde.
Besluit do Raad tot aanschaffing eener
spuit, dan wenseheri B. cn W.a. een mo
torspuit, die 4000 zal kosten of b een heel
gewone, waarvan de kosten 12ü0 bedragen.
De heer Rijnsburger vond, dat de brand-
bluschmiddelen nog zoo slecht niet zijn. Hij
wilde, nu de opperbrandmeoster boven
staande verklaring aflegde, wachten met
aanschaffen eener nieuwo spuit.
Do heer Bader: Ik heb nu wel het prae-
advies van B. en W. gehoord, maar het is
mij niet duidelijk, waarom er niet aan het
verzoek van den Raad i3 voldaan om over
legging van een rapport van al do brand
meesters en niet alleen van den oppcr-
brandmeester.
Do Voorzitter: Dit is ook het advies van
de brandmeesters.
Do heer Bader: De assistent-opperbrand-
meester denkt er anders over. Spreker las
daarop dat advies voor.
Ik heb evenwel neg geen antwoord op
mijn vraag. Bovendien vind ik het van den
op p erbra-B dm oester erg autocratisch om
zoo7n advies te geven voor allen.
Zeggen de gezamenlijke brandmeesters, t
dat een nieuwe spuit nog niet noodig ia, 1
VIJFDE KLASS&
Trekking van £a Januari ISIS.
No. 6388 f 1500.
Nos. 7834 14743 ieder 11000.
No. 3310 6840 9111 11270 12982 13981
20328 ieder f400.
Nos. 3035 1193-1 18379 ieder 1200.
Nos. 9347 102-12 10722 13409 '15844
15990 irfer f 100.
Prijzen van f 70.
153 199 242 252 257 895 588 702 711
712 7S8 797 884 895 921 961 971 1021
1102 1266 1176 1479 1545 1802 1873
1988 2023 2053 2085 2103 2229 2339
2471 2099 2778 2781 2820 28S0 3108
3121 3S05 417G 4272 4471 4535 4626
•1675 47S5 4915 5347 5362 5439 5559
5603 5759 5776 5854 5887 6963 5995
60-22 6397 6633 6639 6915 7342 7361
7461 7616 7538 8044 8050 8070 8097
8497 8595 8703 8734 875-1 8890 8914
S957 9099 9179 9208 9280 9308 9492
9509 9692 9777 9810 9936 10021 10134
10249- 10293 10739 10793 10796 10855
10919 10935 11032 1118& 11534 11539
11787 12032 12064 12107 12514 12597
12690 12752 12803 13036 13059 13071
13074 13222 13368 13429 13530 13535
13545 13783 14036 14126 14193 14548
14573 14780 14S07 14S96 14988 15200
15259 15358 15445 15552 15723 15908
1630S 16524 1666$ 16627 16766 169(18
17261 17262 17404 17577 17608 17659
17895 18130 18182 18199 18474 1S537
19026 19118 19126 19233 19411 19480
19856 19S82 2tt)S2 20348 20-136 20170
20671 20945
Nieten.
42 48 53 166 209 211 258 323 364 383
473 502 609 624 825 851 861 S78 904
920 990 998 1010 1131 1138 1174 12U6
1240 1350 1379 1383 1443 1451 1455 1485
1528 1577 1587 1631 1647 172-1 1768 1770
1787 1S08 1827 1858 1859 1903 1912 1955
196-1 2011 2055 2111 2153 2275 2315 2333
2380 2392 2405 2508 2520 2551 2639 2660
2694 2773 2799 2S28 2906 2935 2983 3076
3096 3116 3228 3235 3248 3394 3454 3515
3518 3541 3574 3665 3683 3686 8739 3.818
3S25 3855 3867 3S68 3933 40C5 4009 4028
4050 4063 4068 4069 4077 4093 4140 4166
4275 4376 4447 4481 4497 4506 4567 4569
462-1 4668 4669 4702 4715 4807 4b0y 4827
4828 4899 4905 4980 5031 5176 5246 5251
5263 5327 5328 5419 5431 5441 5463 5184
5502 5593 5666 5738 6781 5809 5693 5824
6015 6117 6134 6136 6176 62-92 6295 6301
6328 6427 6434 6449 6603 6647 6610 6753
6817 6828 6830 6902 7024 7091 732-1 7329
7330 7344 7350 7430 7449 7451 7579 7575
7624 7631 7754 7776 7803 7840 7843 7844
7866 7878 7920 7951 7972 8055 8130 8137
S170 8436 8-145 8450 8475 8492 6522 8623
8672 S677 8699 87S3 8340 8856 8933 S027
9127 9214 9243 S263 9285 9334 93S1 9431
9478 9633 9648 9684 9687 9805 9372 9906
9916 99d0 9947
10038 10063 10076 10119 10124 10128 10177
10298 10342 10344 10350 10422 10441 10474
10476 10524 10529 10637 10642 10647 10675
10823 10878 10S89 10894 10978 11013 11100
11179 11313 11317 11342 11359 11369 11649
11719 11857 12010 12023 12045 12057 12073
12113 12160 12193 12200 12221 12320 12379
12458 12465 12527 12625 12G55 12678 12753
12795 12800 12824 12902 12917 12926 12990
13002 13128 13183 13219 13265 31268 13326
13334 13351 13392 13473 13523 13582 13599
13643 13707 13809 13823 13834 13851 13354
13891 13901 13956 14019 14041 14047 14135
14206 14227 14264 14328 14368 14383 14390
14399 14426 14452 14503 14591 14653 14656
14661 14667 14799 15002 150-18 15090 15164
15284 15320 13805 15435 15473 15457 15503
15535 15662 15666 16703 15744 15755 15855
15860 15874 15919 15950 15956 15963 15985
15997 16007 16048 16119 16126 16146 1G172
16212 16256 1626G 10300 16301 16327 16370
16386 16400 16429 16465 16502 16521 16540
16552 16569 16593 16624 16633 16655 16678
16697 16745 16300 16949 16977 16986 17003
17057 17097 17101 17133 17134 17198 17211
17313 17320 17398 17423 17447 17459 17463
17531 17G88 17716 17736 17783 17784 1780Ö
17864 17868 17947 17986 18000 18006 18054
18059 18087 18138 18140 18232 18305 18340
18398 18410 18419 18470 18541 18576 18589
18681 18669 18729 10751 18856 18874 18379
18938 18968 19010 19040 19094 19095 19128
19270 19273 19327 19361 19413 19447 19469
19535 19570 19648 19667 19669 19696 19726
19779 19842 19929 20043 20083 20103 20112
20149 20199 20202 20214 20269 20279 20317
20328 20357 20399 20494 20535 20551 '40556
20573 20534 20590 20592 20618 20659 20685
20716 20748 20859 20921 20925 20927 20941
20950
5o Klasse 2e Lijst: 3664 m.z. 3364.
8979 m.z. 8978.
dan leg ik er mij bij neer. De Raad is in
dat geval verantwoord. Laat ons dit punt
verdagen.
Do Voorzitter: De opperbrandmeester
meende te weten, dat ook de andere brand
meesters zijn meeniDg waren toegedaan.
Hij hoeft er evenwel geon bespreking over
gehouden.
Do heer Warnaar: Oorspronkelijk is er
gevraagd, of B. en W. oens wilden onder
zoeken, hoo het met ouzo brandbluschmid-
delen stond. Meer niets. Nu kan ik me be
grijpen, dat de brandmeesters gaarne do
zaken zoo goed mogelijk in orde willen
hebben. Zoo zou ik ook zijn. Wordt er hun
dus gevraagd en gezegd: Zou er geen
nieuwe spuit noodig zijn, dan kan ik me
voorstellen, dat zij daarin toestemmen. Ik
ben ovenwei wat huiverig zoo'n rapport
uit te lokken, omdat ik van oordeel ben,
dat er nog niet zoo'n vreeselijk gebrek is
aan een nieuwe spuit. Komt het rap
port, waarin op aanschaffing wordt aange
drongen en doen we het dan niet, dan la
den wij nog meer verantwoordelijkheid op
ons. Daar heb ik niet veel zin in.
Do Voorzitter: Wanneer we een rapport
uitlokken en 't in handen heboen, dan moet
de spuit er komen, als de brandmeesters
het noodig achten, of de middelen he4i
toelaten of niet. Wij, B. en W.. staan op de
brug en kunnen den toestand beter over
kijken, dan de brandmeesters, die te veel
in één richting kijken.
De heer Bader las hierna een deel van
een Raadsverslag voor, waarin over de
brandblkisohöiiddelen werd gesproken,
waarmee hij oantoonen wilde, dat de Raad
had gevraagd eeu rap] v.- de brand
meesters.
De VoorzitterDe' zaak blijft e-r dezelfde
om, en wij nemen iuldahtingeri, coc-ala wij
diat willen.
De heer Bader: o wij hebben om
een rapport van de bi -jn-bpeesiore ge
vraagd en krijgen er - van den ópper-
brandmeester.
De Voorz.Welnu, de opperbrandmees
ter spreekt in 't meervoud.
De heer Roozen begrijpt er mets van.
Eerst deugde het praeo-dvies niet, nu het
geteelcend is door den opperbrandmeester
deugt het ook niet. Waar moet dat heen 1
Spreker vindt de aanschaffing eener nieu
we spuit ook niet, zóó urgent.
Do heer Roest: Oudshoorn heeft ge
meend het advies van de andere brand
meesters te kennen, maar hij heeft zo er
niet persoonlijk over gesproken.
De Voorz.De zaak, waar het om
draait, is het rapport. Luidt dat, dat er
een spuit noodlig is, dam komt die er, ook
al is de Raacl er tegen. Wij zijn evenwel
niet overtuigd, dat het per eé noodig is
en ten slotte zijn wij dam toch^fcet meest
verantwoordelijk.
Do heer Warnaar: Ik zou het een uit
stekende zaak hebben gevonden, als B. en
W. eens met de brandmeesters hadden ver
gaderd, om hun oordeel te hooren. Zij had
den een rapport uit kunnen brengen en wij
hadden dan van B. en W. een advies ge
kregen. Ik geloof, als de zaak zoo wordt
behandeld, we het wel eens zullen wor
den.
De heer Bader: Daar ben ik het wel
mee eens, maar we krijgen dan toch een
rapport?
De Voorzitter: Wat mij betreft, met.
De hoer BaderIk wemsdht een rapport
van do brandmeesters.
Do VoorzitterZullen wij deze zaak dan
maar verdagen tot de eerstvolgende be
groeting?
Hiermee ging de Raad accoord.
De Voorzitter bracht hierna hulde aan
do goede prestaties, door do brandweer
mannen gedaan, waarna dat punt was af
gehandeld.
S ohioolgelden. Het sohoolgeldenr
koliier lste kwartaa/l word vastgesteld op
oen bedtrag van f 34.05.
Comptabiliteit 1915 en 1916 goed
gekeurd.
Oredietaanvrago telefoontoe
stellen. De Voorzitter deelde mede, dat
als er 'snaobts naar zijm buis. 6f naar do
woning van den chef-vel d wachter wordt
getelefoneerd, liet meer dan eens is voor
gekomen, dat de telefoon niet is gehoord,
omdat do slaapkamers ver van het toe
stel zijm verwijderd. Hij achtte het daar
om noodzakelijk twee verklikkers aan te
brengen, wat zal kosten 2 maal f 1.50.
Do Raad ging hiermee accoord.
Hierna geheime zitting.
Na heropening deelde de Voorzitter me
de, dat, als de schoeiimigswerkem van de
Oude Haven worden uitgevoerd als het
plan is, de schuit van Van ülden er uit
noch in kan. Het zou daarom noodig zijn
andere maatregelen te treffen.
B. en W. stelden daarom voor, een
strook grond van J-oa. v. Ginhoven te koo-
pen "bot verbreedimg van het vaarwater.
Bovendien moet er dan meer schoeiiings-
werk aangebracht worden, wat natuurlijk
weer meer geld kost.
Een nauwkeurige begrooting is er nog
niet van opgemaakt, maar de Raad neemt
met het voorstel van B. en W. genoegen en
verleemt een crediet tot een maximum vatn
f 2000. Schipper Van ülden zal ook iets
in de kosten bijdragen.
Hierna deelde de Voorzitter mede, dat
dan in een volgende vergadering de poli
tieverordening dient gewijzigd, om de
grootte der schepen, die dte haven binnen
mogen, to bepalen
Hiermede was de agenda afgehandeld.
Er restte toen nog: de benoeming van
een commissie voor bezwaarschriften H. O.
1916. Herkozen werden de heeren War
naar, Bader en Speekman.
Tot leden van het stembureau verkiezing
Provinciale Staten worden gekozen de
heeren Warnaar, Roozen en Rijnsburger.
Hierna deelde de Voorzitter mede, dat
B. on W. het noodig achtten met den ge
meentewerkman. Vonk een ander verband
met de gemeente te treffen, dan tot heden
het geval is, hetgeen de Raad goedvond.
Mond- en Klauwzeer.
Do Centrale Commissie van Waakzaam
heid voor Zuid-Holland (voorzótber mr.
D. A. Kley, secretaris G. van der Molen)
heeft een aantal nuttige wenken aan vee
houders gepubliceerd, hen krachtig aanspo
rende werkzaam te blijven tegen het voort
woekerend kwaad van het mond- en klauw
zeer.
Wekelij&sch© Mededeeling betreffende
Mond- cn Klauwzeer.
Sedert de vorig© opgave d.d. 12 Januari
1916 werden gevallen van mond- en klauw
zeer geconstateerd
in Noord-Brabanttwee gevallen te Aar-
le-Rixtel en één geval in elk der gemeen
ten Beek en Donk en Lieshout;
in Limburgéén geval in elk der gemeen
ten Bergen en Sueteren.
Do maatregelen worden opgeheven te
Gendringen, Rotterdam, Oud-Alblas eo
Bleskensgraaf.
Hedenmiddag 2 uur, vergaderde de Eaad
dezer gemeente.
Voorzitter de burgemeester, jhr. mr. dr.
N. 0. DE GIJSELAAR.
Aanwezig 25 leden, na installatie dor
pienwe leden 27 leden; afwezig 4 leden, da
heeren Van Hamel, Room; Korff, Aalberse.
De notulen der, vorige) vergadering worden
goedgekeurd. i( i i i_ i i:i' Hm
Hierop werd overgegaan tot de installatie
der nieuwe leden, do hetreo F. van Rom-
burgh on J. P. Huider.
De VOORZITTER wees er den nieuwen le
den op, dat ze de plaatsen innemen van le
den, die jaren de belangen der gemeente
hebban bevorderd. Spr. hoopte, dat ze op
dezelfde wjjsae hun krachten aan de ge
meente zullen geven.
Hierop hield do Voorzitter de gebruike
lijke
NIEUWJAARSREDE.
Mijne Heeren!
Toen ik het vorige jaar in mijn korte
rede hg den aanvang van de eerste verga
dering van Uwen Raad in dat jaar de uit
drukking beagde „na regen komt zonue-
sehrn", had ik niet verwacht, dat die zon
neschijn nog steeds zou uitgebleven zijn
en dat we ook nu nog zouden zitten mid
den in den oorlogstoestand.
No^ altijd duurt de verschrikkelijke we-
reldkrijg voort en doet ook zijn gevolgen
gevoelen binnen onze goede stad.
Wel is ons volk gelukkig gespaard geble
ven voor inmenging in -don oorlog, maar
velen hier te lande on ook binnen Leiden,
werden dagelijks getroffen door de nadee-
lcn en lasten, verbonden aan den buiten-
gewonen toestand, niettegenstaande gemeen
tebestuur en steuncomité medewerken, om
zooveel mogelijk die nadeelen en lasten te
verljchten of weg te neinre.
Toch is in den algemeeuen toestand hier.
ter stede veel verbeterd. Door aJ wat er
van overheidswege gedaan is, zoowel door
do Hooge Regeering a_s door het bestuur
dezer gemeente, zijn de ecouomische verhou
dingen meer normaal geworden, terwijl het
menscheijjke aanpassingsvermogen ook me
dewerkt om den gang van zaken wederom
nieor in het oude spoor terug te leiden.
Ja soms lijkt het wel, of dat zich aan
passen wel vvSt al to gemakkelijk gaat en of
men geheel en al vergeet welke gevaren ons
nog van alle zijden bedreigen.
Wanneer ik naga, dat do plaatsen van ver
maak soms overvol zijn en in de dagbladen
leea, dat bijna alle vereenigingen haar jaar-
feestjes viereD, alsof er niela gaande was,
dan bekruipt mij soms de vrees „boe zal men
uit een dergecijken toestand van zorgeloos
heid ontwaken?", to meer ais ik bedenk, dat
juist zeer velen, die do hoogste cischen stel
len aan den steun der gemeenschap, het
meest geneigd zijn, jjun geld aan bovenge
noemde doeleinden te besteden.
Mocht ik zoo even wijzen op de verbete
ring van don economischen toestand biunen
onze gemeente, zoo kan speciaal ten aanzien
van de werkloosheid worden getuigd, dat
daarin, vergeleken bij verleden jaar, een
grooto wending ten goedo valt op Ie merken.
In de tabak- en metaalindustrie is volop
werk. In de textielnijverheid is de toestand
ook veel gunstiger geworden, vooral in den
laatsien trjd, al dreigt hier steeds gevaar
voor storing in den aanvoek- van grondstof
fen.
Door de vele onderbanden zijnde bouw
werken is de werkloosheid in het bouwvak
gering en bepaalt zjj zich tot de gewono
seizoensslapte.
Ter toelichting moge dienen, dat in de
tweede week van Januari 1915 bij het Ge
meente ijk Werkloozenf nds ingeschreven
waren 416 werkloozrn met een uitkeerings-
bedrav van f 1622.27, terwijl thans, over de
zelfde week van dit jaar het aantal werk-
loozen bedraagt 162 met een uitkeeringsbe-
drag van f520.35.
Bij dit alles moet natuurlijk niet uit het
oog worden verloren, dat velo werklieden
gemobiliseerd zijn, wat een gunstigen in-
vjoed heeft op de arbeidsmarkt, terwijl de
gezinnen van die gemobi.iseerden, ook op
aandringen dezarzjjus, ruimere mli.airs ver
goedingen ontvangen, dan het vorig jaar het
geval was.
Do voortdurende pogingen om in de geor
ganiseerde arbeidsbemidde.ing oók de plat-
te-landsgemeenten op te nemen, leidde in het
nfgeloopen jaar tot de instelling van do
iDtercommunalo arbeidsbemiddeling. Onze
arbeidsbeurs i3 daarbij aangewezen als Dis-
tricts-arbeidsbeurs en omvat 32 gemeenten.
Vsd dezen maatregel mogen gunstige gevol
gen worden verwacht
Tevens kan ik in dit verband nog mede-
deelen, dat het in de bedoeling van do Ee-
georing ligt mat 1 Hei D.s.. de zoogenaamde
noodregeling botreffendo de werkloosheids
verzekering op te heffen en om 'te zetten in
een blijvende subsidie-regeling, waarvoor dan
to zijner tijd Uwe medewerking zal wor
den gevraagd.
Heeft deze zoogenaamde noodregeling van
1914, met Uw goedvinden gedurende het
vorige jaar nog uitgebreid, de gemeente etn
zeer aanzienlijke som gelds gekost, niet ge
ring waren ook do kosten van do gemeente
om da gemeentonaren, in de meeste gevallen
alleen hen, die van een bescheiden, soms eeu
gering inkomen mooten leven, in slaat to
steileD, zich van de noodige levensmiddelen
to voorzien, nu door den oorlogstoestand
soms grooto prijsstijging was ingetreden.
In do meeste gevallen betrof het hier een
medewerken met de Hooge Regeering, een
medewerken echter, dat veto kosten van ad
ministratie en regeling cn vooral enorme
beslommeringen met zich medebracht.
Ik moge hier vermelden, dat in Verband
met de beschikbaarstolling van „Kegeerings-
brood", door het gemeentebestuur een
„Broodbureau" werd ingesteld, dat reeds
Dinsdag 8 Juni 1915 in working trad. Tot
en met 31 December zjjn in dezo gemeente
verstrekt 4,690,725 halve kilogrammen re-
geeringsbrood. waardoor ongeveer f 120,000
op de voeding is bespaard, aannemende, dat
het regeoringsbrood enkel het gewone bruin
brood heeft verdrongen. Neemt men echter
aan, dat het regeeringsbrood in de plaats
van wittebrood is gekomen, dan zou dit onge
veer f450,000 besparing geven.
Tegen do prijsopdrijving van groenteo,
werd in het Waaggebouw een gemeentelijke
groenteuverkoop ingericht. Aanvankelijk,
toon de inkoopsprijzen der groenten laag
waren, bracht deze instelling een merkbare
prijsverlaging van meerdere groenleasoorten
teweeg. Later word deze instelling weer op
geheven, daar zij, door de beschikbaarstelling
van regeeringsgroeoten, geen reden van be
staan meer had.
Tegen prijsopdrijving van visch werd eej
gemeenteujke visc-hverkoop georganiseerd
Het verloop van dez# zaak is vrijwel analoog
aan dat van den groeeteaverkoap. Doordien
do Regeerfag visch beschikbaar ging stellen
en voor deze visch maximum-prijzen vast-
stelde, were de gemeentelijke vischverkoon
van minder belang. Hij heeft echter groot
nut gehad.
25 Augustus 1915 werd door mij een
„commissie van advies inzake levcasmidde.
Ion" ingesteld.
Door de zorgen van deze Commissie werd
cn wordt thans nog in de gemeente te koop
gesteld goedkoop spnsvet tegen den prijs
van 45 Cts. per pond Van dit vet zijn tol
dusverre van 9 Oc.t. af, ongeveer 8000 K.G.
omgezet.
Toon einde October hier ter stede eemger-
mate gebrek aan melk begon te komen, zijn
door do gemeente dagelijks grootore of
kleinere hoeveelheden melk van elders aan
gevoerd om in dit gebrek te voorzien. Eind
November is dezo aanvoer tveer geslaakt,
daar geen melkgebrek meer bestond.
Door eeu, door de gemeente ingericht dis
tributie-bureau, werd en wordt ook nu nog
gezorgd, voor de distributie van door do
Regeering beschikbaar gestelde boter, kaas,
raapolie, peulvruchten, rundvet en rogge.
Onder medewerking dor voediugsseiddcien-
eommisrie zorgt dit bureau tevens voor do
beschikbaarstelling van goedkoopo Regee-
ringsgrocaten.
Ook is onlangs in werking getreden ds
regeling voor do verstrakking van goedkoope
melk tegen verminderden prijs.
Door den aanvoer van regeeringsvnrkei);
zijn de prijzen van varkensvle-asoh en spelc
alhiei- weder op het normaio peil gekomen,
terwfjl eindelijk, mede door do bemoeiingen
van gemeentewege, thans ook aan de Leid-
sche eiervciling regeeringseieren worden ge
veild.'
Voortdurend werd ook ja het afgoloopen
jaa nauwkeurig toezicht gehoudon op de
naleving der maximum-prijzen cn op het
broodgewicht en dat wel door de ambtenaren
van den keuringsdienst on door dio van het
slachthuis; ook een op verzoek van don Mi
nister van Landbouw kort geleden door mij
ingbsteldo commissio van ingezetenen zal in
het vervolg hierbij hnar gewaardeerde hulp
bieden.
Voeg ik hier nog bij, dat het Steuncomité
door het milde besluit van Uwen Raad in
staat werd gesteld, behalve goedkoope steen
kolen ook zeer goedkoope cokes aan on- en
minvei-mogendEu te verschaffen, dan meen
ik, mijne heeren, zonder grootspraak, te mo
gen beweren, dat Leiden bij de maatregelen
in zake de verstrekking van ievensmiuaelen,
en brandstoffen staat ia de voorste rij der
gemeenten.
Op do broodkaarten regering is nooit eenigo
aanmerking gekomen; zonder straffe dwang
maatregelen werkt do regeling alleszins be
vredigend.
Stagnatie's in de verstrekking van groen
ten en kaas zijn voorgekomen en komen nog
voor. Hier zrjn echter andere oorzaken in
het spel, die buiten de macht uex gemeente
liggen.
Do gemeente Leiden was een der eersten,
dio van gemeentewege spijsvet ging ver-
koopen. Het beschikbaar gestelde „regee-
ringsrundyet" werd nergens goedkooper dan
bier ter stede verkrijgbaar geste.d. (Zaan
dam b.v. 40 cts., hier 35 cts. per pond);
en do eerste bezending was hier ter stede
al op, toen men in andere gemeenten nog
met de distributie meest beginnen.
Wat betreft de goedkoope melk voor zie
ken en kinderen, elders is men weticht een
regeling aan het voorbereiden, doch dez.
melk wordt tot nog toe in geen enkele
andere gemeente verstrekt
Wellicht, nijjne heeren, heb ik U wat
lang met al deze détails over werkloosheid
cn levensmiddelecvoorzioning opgehouden.
Dit jaar meendo ik echter op doze punten
speciaal den nadruk to moeten laten vallen.,
omdat zij gedurende het jaar, dat achter
ons ligt, kwesties van zulk een bijzonder
grool belang waren, kwesties, die zich wel
licht nimmer to voren in zoo hooge mate
op den voorgrond drongen cn naar ik hoop
dit ook nimmer meer zullen behoeven to
doen.
Vorschillende audere punten van gewicht
zal ik daarom ditmaal tér zijde laton of or
slechts een paar grepen uit doen.
Zooals ik reeds te voren opmerkte, is in
den 'algemeencn toestand hier ter stede in
't afgeloopen jaar veel verbeterd; ook handel
en industrio keerden, ondanks groots be
lemmeringen, tot meer normale verhoudin
gen terug en voor velen, ook voor vele
middenstanders, zal het jaar 1915 nu niet
bepaald onvoQrdeelig geweest zijn.
Dat do toestand voor een deel van den
middenstand echter niet rooskleurig is, kan
zonder twijfel worden beaamd. Dit overwe
gende. acocpteerde Uwe vergadering bet
voorstel van liet Dagebrjksch Bestuur, tot ver
leening van steun aan de Rijksregeling, tot
het verlcenen van crediet aan den midden
stand.
Is alzoo do gemeente in vele opzichten
cn ten behoeve van vele ingezetesen hel
pend en steunend opgetreden, dit atlss heeft
vrij aanzienlijke onkosten met zich gebracht,
terwijl de lasten nog verzwaard werden
door do hooge prijzen der steenkolen, die
het bedrijf der gasfabriek bemoeilijkten en
minder winstgevend maakten.
Do prijs van het gas moest noodzakelijk
verhoogd worden, alleen het muntgas steeg
niet in prijs, zoodat do minder-gegoeden ook
in dit opzicht voor hoogere uitgaven wer
den gespaard.
De steenknlon-kwestio is in 1915 een azak
van voortdurende zorg geweest en de voor
uitzichten op dit punt zijn nog lang niet
helder; vooral in den laatsten tijd ia me"
wederom ongeiust over prijsverhooging.
En al gaat nu het electrisch bedrijf con
goeden keer nemen, de toestand der finan
ciën onzer gemeente blijft toch de hoogste
zorg en belangstelling vereischen.
Onder do belangrijke gebeurtenissen, d'9
dit jaar in onze gemeente plaats grepen*
mag ik bier noemen de ingebruikneming van
do nieuwo Hoogero Burgerschool, van de
nieuwe, lang begeerde zweminrichting en va®