Neiisriand en de Oorlog. N°. 17139 liinsdag 11 Januari, A0. 1916. <§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Officieels Kennisgeving. UIT 0^S LAfóD. Binnenland. PRIJS DKR ADVERTENTIEN: Van 16 rogels /1.05. Iedere regel meer - Kleine advertentien ■Tan 30 woorden 40 Cents contant; elk tiental woorden meer 10 Cents. "Voor hot incasseereD wordt /"0.05 berekend. Bewijsnummer 5 Oents- PRIJS DEZER COÜRAJÏT: Voor Leiden per 3 maanden ƒ1.30; per week. 0,09. Bniten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. 0.10. Pranco per post 1.65. MAXIM Li .1 -K A A SPR1JZEX Dc Burgemeester der gemeente Leiden brengt ter algemeene kennis dat onder intrekking van de beschikking van den Minister van Landbouw, N:j verheid en Handel do. 24 December 1915, No. 3171/, de maximum-kaasprijs voor binnenla-ndsch verbruik, behalve voca. room- en lunch- kaas en kaas bereid onde rabbinaa-l toe zicht-, gedurende het tijdvak van 10 tot en met 31 Januari, zijn bepaald als volgt: A., Voor den verkoop In hot groot. p. 50 K.Q. Voor volvette Mei-, Zomer-Goutlsohe en Edammerkaas met Byksmerk f 53.— Voor volvette Moi-, Zomer-Goudsohe Edammerkaas 51. Yoor volvette September-, Ootoberkaas met Bijksmork47.— Yoor volvette September-, Ootoberkaas 45. Voor Mei-, Zomerkaae (40+) (Edammer- en Goud8ck model)49.— Yoor September-, Ootoberkaas (40+) (Edam mer en Qoudsoh model) 43. Voor volvette jonge Gondsche en Edam merkaas met 'Rijksmerk... -40. Voor volvette jonge Gondsche e-i Edam merkaas. 38. Yoor jonge kaas (40+) (Edammer- cn Goudsch model)-• 37. Voor jonge kaas (30+)30. (20+)25.— Voor jonge magere kaas 15.— Voor komijnekaas (Loidsclie, Delltsoho of Friescho met ten minste 12 pCt. vet in de droge stof)) 42. Voor nagelkaas -18.— B. Voor den verkoop In hot klein. ^p. E.G. .•Voor Aolvetto Mei-, Zomer-Goudsche on Edanonerkaas mot Bijksmerk f 0.66 «or volvette Mei-, Zomcr-Goudsche en Edammerkaas .-. 0.64 Voor volvette September-, Ootoberkaas met Bijksmerk 0.58 Voor volvette September-, Ootoberkaas... 0.56 Voo." Mei-, Zomerkaas (40+) (Edammer- en Goudsch model)0.69 Voor September-, Ootoberkaas (Edam mer en Goudsch model)0.53 Voor volvette jonge Goudsche en Edam merkaas met Bijksmerk0.50 Voor volvette jonge Gondsche en Edam merkaas 0.48 Voor jonge kaas (40+) (Edammer- en Goudsob model)0.46 Voor jonge kaas-(30+)0.37* "p: (20+)0.32s Voor jonge magere kaas0.20 Voor komijuekaas HJoidsche, De», .sohc of Friesche met ten minste 12 pCt. "et- in de droge stof)) 0.50 Voor nagelkaaa 0.23 De Burgemeester voornoemd, N. C. DE GIJSELAAR Leiden, 11 Januari 1916. V De loop der bevolking üer Gemeente Leiden over 1915. Blijkens het statistisch overzicht van den loop der bevolking o\ het jaar 1915 is deze in dit jaar toegenomen met 173 zielen, in het jaai 1914 was dezo toename 60, dit jaar was dus de aangroei ongeveer drie maai zoo groot. Is dit op zichzelf reeds een verblijdend verschijnsel, het wordt het nog meer, wan neer meo de cijfers wat nader beschouwt. De aangroei door geboorte bedroeg in het afge- ioopen jaar in totaal 1365, tegenover 1150 in 1914, d. i. 125 minder. Op zichzelf moge dit niet een bewijs van vooruitgang zijn, zooals een afneming van het aantal geboorten, dat o i. nooit is. Er zullen echter ditmaal wel verklaarbare redenen voor aan te voeren zijn. In vprband met het totaal van de toene^- ming ckr bevo'king, aarzelen wjj niet, het een verblijdend feit le noemen, omdat het ons zegt,«dat de onevenredigheid tusschen het get;: 1 mensehen, die uit Leiden vertrekken, en die er zich vestigen, minder groot is dan het vorig jaar en de voorafgaande jaren, ra 1914 vestigden zich in Lriden 2936 en dit- jaar 3125 of bijna 200 ra eer. Wij weten we!, dat er ook 3596 onze stad metterwoon verlieten, maar dat cijfer was in 1914 ook ongeveer I0r> grooler. zoodat wij tot de s'ot- som komen, dat de trek naar Leiden grooter is geworden en de zucht, om er uit te gaan geringer, wat, al kunnen daartoe verschil lende ook toevallige omstandigheden heb ben medegewerkt i n li e t a 1 g e m e en al s i goed toe ken kan worden b e- BChouwd. Wij willen daaruit nog geen gevolgtrek kingen maken over den verhoogden b.oei en de verbetering der toestanden in deze ge meente, maar wij zouden toch den pessi misten, die maar aldoor klagen, dat Leiden achteruit gaat, durven aanraden, op deze offers de aandacht te vestigen en hun oor- oordeel eens te herzien. LEIDEN, 11 JANUARI. De uitbreiding der bewaarschool in. het Eldzabetehofj e is opgedragen aam den heer A G. Boekwijt, timmerman-aanne mer, alhier. Als variété-nummer op het program ma van het Thai ia-bioscoop -th e-at-er komt voor het optreden van ,,La petite Jeanne". Deze miniatuur-soubrette heeft een heel aardige stem en voordracht en zingt voor iedereen verstaanbaar zeer cangena-me liedj e®. Hot gaat het kind daarbij heel goed at de aanwezigen te bewegen tot mee zingen, dat trouwens hoe langer hoe meer gebruik wordt. Wij vernemen, dat ds. K. W. Vethake, predikant bij do Nod.-Herv. Gem. alhier, weldra zijn emeritaat zal aanvragen. Op 22 Januari a.s. zal in ,,Do Graan- beurs", alhier, een bal masqué plaats heb ben. De Leidsche On derwijze rszangvereenï- ging ,,L. O. Z.", directeur de heer Orobio de-Castro, zal Vrijdag 23 Januari a.s. een uitvoering geven ten bate der vereeniging „Schoolkindcrvoeding." In den laatsten tijd, maar vooral in het afgeloopen seizoen, hebben de eige naars van motorvaartuigen in de omstre ken van Leddon en Warmond de voor hen onaangename ervaring opgedlaan, herhaal delijk te worden bekeurd wegens te snel varen Sommigen achten daardoor hun belangen ten zeerste bedreigd Op de laatste leden vergadering van de Zeil-, Roei- en Motor- sportveroen. ,,De Kaag" is dit onderwerp ook ter sprake gebracht en het is toen ge- bloken, dat men niet tot overeenstemming is kunnen komen over den te volgen weg om in dezen toestand en ook in de daar uit voortvloeiende toestanden op het ter- rem van de Vereen zelf de jachthaven te voorzien Daarin hebben een drietal loden dier Vereeniging, eigenaars van motorbooten, dc hoeren prof. dr P. Th. L. Kan, te Lei den, dr. W H. Teupken en J. C. Koek, te e-Grav en iiagoaanleiding gevonden een - onder-vergade ring van leden van ,,De Kaag", houders van motorbooten, bijeen te roepen tot het nemen van maatregelen, deels om hun bedreigde belangen op inten siever wijze te steunen, deels om aan som mige wantoestanden een einde te maken. Deze vergadering gaat dus buiten het be stuur om. Tentoonstelling van de Maatschappij voor Goede en Goedkoope Lectuur. Het was een goede gedachte van do Mij. v. G-oede en Goedkoope Lectuur om ter gelegenheid van haar tienjarig bestaan in het Leidsche Volkshuis een tentoonstel ling te houden van al de uitgaven, welke door haar in den loop dier jaren versche nen, opdat het publiek oen overzicht krij- ge van het vele goede, dat ook voor zeer beperkte beurzen bereikbaar is. De groote zaal van het gebouw levert dan ook een verlokken den aanblik op -en bij een opmerkzame beschouwing ervaren wij, dat de uitgeefster wel vaak voor groo te verrassingen heeft gestaan. Zoo beleef den ouder wetsche romans als „Majoor rFans' en ,,Het Huis Lauernesso", naast Jane Eyre ,,De Wees van Lowood" ver- scheideno herdrukken, terwijl andere, die een groote lezerskring deden verwachten, weinig koopers trokken de nieuwere werken o.a. „Eenzaamheid" van Ernst Zalm en „Sprotje" van SchartcnAntdnk mochten zich eveneens in groot succes ver heugen. Op dc middentafel vonden wij veel aan trekkelijks op het gebied van letterkundi ge studiën, gedichten, tooneolspelen, godsdienst, wijsbegeerte, enz. terwijl de verschillende werken in keurbank een bij zondere attractie vormen, zoo onder meer do prachtuitgaaf van Van Gogh's „Brie ve n aan zijn Broeder". En wat wel voor velen de grootste beko ring aan dezo tentoonstelling geeft, dat zijn de 166 Isographdeën van Van Mours, een reeks verdienstelijke reproducties naar teckeningen en etsen van groote meesters zóó mooi en gevoelig weergege ven, dat zij geheel de schoonheid behiel den van de oorspronkelijke werken van deze vinden Van Gogh's „Warmoezders- tuintje" cn „De Plaggenhut" wel de meeste waardeering Voor menigen bezoeker zal het ongetwij feld een openbaring zijn te bemerken, dat men mot zoo kleine geldelijke opoffering zioh een waarlijk artistieke wandversiering koopen kan en liefhebbers van lectuur en kunst zullen dus wijs doen dezer dagen oens een kijkje te nemen. Dank zij het initiatief van den boekhan delaar den hoer A. J. Binnendijk Jr. en de welwillende medewerking van de ddrec- trioe van het Leidsche Volkshuis kan de Maatsoha.ppij voor Goede en Goedkoope Lectuur, te Amsterdam, deze tentoonstel ling houden In het geheel zijn 422 grootere en kleine re werken in smaakvol kleed bijeen. Tot op 1 Juli 1915 werden verkooht bij kans anderhalf millioen deeltjes Wereldbi bliotheek en totaal meer dan 1,800,000 doelen van allerlei aard. Naast die boeken liggen ook de keurig uit gevoerde portretten van de schrijvers der uitgegeven goedkoop© werken. De toegang is kosteloos en de vriende lijke gids, de heer Ratfcé, wijst den bezoe kers den weg em geeft gaarne alle gevraag de inlichtingen. Nul op het request. 'Zooals wü eenigen tijd geleden meedeel den, werd door de heeren W. F. Kors, D. Briejer en nog een groot aantal andere" ouders van leerlingen der openbare Meis jesschool 2de klasse alhier, op> 22 Decem ber j.l. een adres aan B. en W. dezer ge meente gezonden met het verzoek de leer lingen van de 2de, 3de en 4de klasse (alle drie parallelklassen), die tijdelijk zgn gehuis vest in de R.-K. Meisjesschool aan de Van- der-Werfstraat, en daar eerst in den laten namiddag, wanneer de eigen leerlingen de school hebben verlaten, onderwijs ontvan gen, weder op de normale schooltijden on derwas te doen ontvangen. Dato 7 Januari "hebben B. en W. aan adressanten bericht, dat zy herhaa dtlrjk en ook nu weer pogingen hebben aangewend om aan het verlangen der adressanten te vol doen, maar dat zg tot hun leedwezen tot nu toe nog niet de beschikking kunnen kra gen over andere lokalen, geschikt om daar in onderwas te geven, zoodat het voorloopig niet mogelijk is, om in den bestaandeo toe stand verandering te brengen. UIT ONZE STAD. Onnoodige last! Wg ontvingen zegt de „Haagsche Crt." van gisteren een schrijven van een gemobiliseerde van de 3de compagnie van het 4de regiment infanterie, die in de Siad»- zaal te Leiden is ingekwartierd en ons me dedeelt, dat een militair van de 2de com pagnie (die boven in den foyer is on dergebracht, de 3de compagnie is beneden in de zaal), welke 31 December met 4 dagen verlof is gegaan, 2 Januari, toen hg thuis was, aan typhus lgdende werd bevonden. Den 6den Januari werden daarop alle militairen geconsigneerd. Wanneer dit ter voorkoming een er epi demie noodzakelijk is, moet dat natuurlijk gebeuren en kan er niet de minste aan merking op worden gemaakt. Dtfch hoe zgn de miJtairen geconsig neerd? De manschappen mogen geen van allen uitook niet met verlof. Maar luiterants, postboden, vaandrigs, sergeants loopen in en uit en overdag is er gewone, uitrukkende dienst! Dat een dergelijke maatregel, wat ziekte- voorkoming betreft, niet de minste uitwer king hebben kan, behoeft geen betoog. Wel heeft hij een ander resultaat: de „goede geest" van den troep wordt er enorm door verslechterd. Er heeft dan ook reeds een soort oproertje in 't gebouw plaats gehad, wat volstrekt geen wonder is. Het is van harte te hopen, dat de auto riteiten, van wie deze order is uitgegaan, nog tot inkeer komen. Zij bezorgen den soldaten thans alleen onnoodigen last! Van morgen af zullen de schooltijden op de openbare Jongensschool tweede klas se, hoofd de heer Hibma, alhier, voor alle klassen weer normaal zijn. Dr N. J. Beversen, reotor van het Gymnasium alöiier heeft gisteravond in den voordrachtavond van de Oommissi© voor Ontwikkeling en Ontspanning der Ge-mobiliseerden, een overzicht gegeven van het. Ieve-n van Karei XII van Zwe den en daarna drie door hem vertaalde schetsen uit het boek van Vomer von Hejdenstam „Do Soldaten van Koning Karei" voorgelezon. Landstorm. „Staatscourant" Nó. 8 bevat het Kon. besluit, houdende wjjziging van art. 14 B, punt 2, van het Landstorm-besluit. Daarbij is goedgevonden te bepalen, dat art. 14 B, punt 2, van het Landstorm-besluit wordt gelezen als volgt: „De bestuurders, de beambten en de be dienden eener spoorwegonderneming, voor zoolang zij in geval "van oorlog, oorlogsge vaar of andere buitengewone omstandighe den bij die spoorwegonderneming werkzaam zijn, tenzij zij in hun werkkring zon der overwegend bezwaar voor deji dienst der onderneming kunnen worden vervan gen." „Staatscourant" No. 8 bevat het Kon. be sluit botreffende nadere uitbreiding van den landstorm. Daarbij ishet volgende goedgevonden: le. behoudens het bepaalde onder sub 2 behooren van 1 Februari 1916 af ook tot den landstorm voor zoover zij alsdan niet reeds daartoe behoo ren de personen, bedoeld in art 1 der wet van 31 Juli 1915 („Staatsblad" No. 345), die zijn geboren in 1891. 2e. Degenen der onder sub 1 bedoelde personen, die vrijwilligen dienst bij de zee macht, bij het leger hier te lande of bij de koloniale troepen hebben vervuld en op 1 Februari 1916 niet zijn gevestigd binnen het rijk, in het Duitsche rijk of in het ko- koninkrijk België, komen eerst tot den land storm to behoo'ren op- den dag, volgende op- dien, waarop zij zich-a'daar mochten vestigen. 3e. Bij de inschrijving voor den land storm van de onder sub 1 en 2 bedoelde personen kan worden afgeweken van de be palingen van het Landstorm-besluit, voor zoover dit door den minister van Oorlog wordt bepaald. Ford's Yredes-Expeüitie. Gisterochtend bracht een deputatie der Ford-expeditie, bestaande uit de hteren L. P. Lochner, dr. Lloyd Jones en F. Hobt en mrs. Jos Fels, een bezoek bij den Amerikaan- schen gezant. Verschillende leden van de expeditie brachten voorts aan de Amerikaansche lega tie persoonlijke bezoeken. Gistermiddag te 4 uur werd in de groote zaal van Hotel Witte Brug een afdeelinga- vergadering gehouden, waaraan Amerikanen en Scaudinaviërs deelnamen. Donderdagmiddag zal in dat hotel een diner worden gegeven, waaraan 150 genoodigden en 150 leden der expeditie zullen deelnemen. De openbare vergadering, gisteravond te 's-Gravenhage, door de iord-txpediiie be legd, werd geleid door den heer Knobel, lid van de Tweede Kamer, die hu de bracht aan Ford. Aan don heer Ford bracht spr. dank voor zijn initiatief, betreurde zijn af wezigheid en sprak de hoop uit, dat zijn ge zondheid hem spoedig zou veroorloven, naar hier te komen. We gevoelen en weten allen, zegt spr., ondanks alle oorlogsellende, dat er licht moet en zal doorbreken. (Applaus). Wij waardeeren zijn komst en wij, bewoners van het land van het Vredespa'eis een geschenk van den Amerikaan Carnegie zullen onzen plicht doen. De Amerikaan sche studenten zullen het eerst in Amerika verslag doen van het wedervaren der expe ditie. Spr. hoopt, dat ze Nederland niet zul len vergeten (applaus) en wonschte hun goede reis. Het woord werd vervolgens ge.o rd door verschillende leden der Ford-expedi.io. Een veertigtal leden der expeditie (Ame rikaansche studenten) heeft onder leiding van den heer Van der Flier een bezoek ge bracht aan het Vredespaleis, de Gevangen poort, de Ridderzaal en Scheveningen. Met de ,,Noordam" keeren ze reeds weer naar Amerika terug. De Amerikaansche rechter Bern. B. Lind- sey, die met zijn echtgenoot© een rijtoer door de residentie maakte, was het meest getroffen door de groote zindelijkh i I. Hij gelastte den koetsier hem ook eens door de allersmerigste straten van Den Haag te rrj- den, doch was ook daar verbaasd over de groote properheid. De fabrieken van de glasfabriek „Leerdam" be Leerdam zijn stil gelegd door gebrek aan soda. Er is wel soda onderweg uit Engeland en zelfs ligt een niet onbe langrijke partij Amerikaansche soda. vol doende voor veertien dagen vol bedrijf sinds ruim een week opgeslagen in de pakhuizen van het Vriesseveem te Rotterdam, maar deze party is door do N. 0. T. nog niet vrijgegeven. Het Plaatselijk Agitatie-Comité, de vereeniging „De Dageraad", afd. Rotterdam, de vrouwenvereeniging „Ons Belang", de vereeniging van Antirnf.itairisten, de Soc. Anar. Propagandaclub óh de Fed. van vrije socialisten, hebben de volgende motie aan genomen: Het Plaatselijk Agitatie-Comité, enz kennis genomen hebbende, dat door de politie te 's-Gravenhage gevangen werd ge nomen eon Dui szh deserteur, genaamd Wel- te, die in Duitsehland we^d verdacht van inbraak en diefstal, waarvan de Duitsche justitie aan onze regeering uitlevering ver zoekt; protesteert krachtig tegen een eventueel© uitlevering van dèzeD deserteur; stelt zich intusscken geen party inzake de misdaad waarvan hjj wordt verdacht; eischt vervolgens in naam der mensche- lykheid, dat deze deserteur met de nog altijd door de Nederlandsche regeering ge vangen gehouden overige deserteurs, onmid dellijk in vrijheid zal worden ^gesteld. Te Middelburg is thans ook eenmelk- oorlog uitgebroken. De boeren, die aan far krieken of slijters leveren, hebben beslotens- den prijs te verhoogen met een cent en te brengen op- 8 cent per liter. De febrikantev meenen, 'dezen pfïjs niet te kunnen geven, althans niet voor de melk, die bestemd is voor »de boterfabrieage. De boeren drei gen nu met uitvoer der melk naar Holland, waar hun reeds 8i/o cent moet geboden zijn, De Engelsche officiereu, die geïn terneerd waren op het fort de Wierickerr schans, zijn Zaterdag van daar vertrokken, Omtrent het overbrengen van de te Ber gen (Noord-Kola: d) geïnterneerde Duitsihe officieren naar Wierickerschans, is nog nieta 'bepaald. Men meldt uit Bergen aan de „Tel.*i Gisteren heerschte er in het interneerings- kamp een ongewone drukte. Het werd n.I. aan geen van de geïnterneerden vergund om het kamp te verlaten. Voor velen van hen was dit een teleur stelling, aangezien zg, die de functie van huisknecht,, enz. vervulden, op hun werk verwacht werden. Deze maatregel vond zijn grond in het feit, dat Zaterdagmiddag om 5 uur een vier tal geïnterneerde deserteurs (uit Elzas-Lo^ th o ringen) op het appèl ontbraken. Blijkbaar zijn zij in den tyd, dat ze iD heb rayon mogen wandelen, gevlucht. Twee dagen te voren wist een geïnterneer- de-niet deserteur nog te ontsnappen. In het dorp, waar vele werkgevers, tot schade van de arbeiders-inwoners, de -ge ïnterneerde Mecklenburgers voor half geld en minder in hun dienst hebben, wordt de sluiting van het kamp zeer betreurd. Ook voor de caféhouders, die d- or de velt bezoekers van de Buitschers goeie zaken ma ken, is de sluiting een schadepost, terwgf de grootste teleurstelling wel voor de Alk- maarsche schoonen geboekt moet worden. Dezen toch waren ook thans weder, evenala voorheen, in grooten getale, tot vo:rtzeting van haar relaties met de Duitschers, over gekomen. Sedert het begin van den oorlog ver blijft te Ter Neuzen in woonwagens het echt paar Oh. Schn. met familie, uil Gent, vaji Duitschen oorsprong. Leden van dat gezin maakten vele reizen over de grens, wat de aandacht getrokken heeft. Zaterdag hebben militairen en mare chaussee bij de menschen huiszoeiang ge daan. Naar het schijnt, wnden man en vrouw Zondag de grens over, doe- zij wer- d*en te Sa-s van Gent door de marechaussee aangehouden en zijn naar Miuaelburg over gebracht, ter beschikking van den officier va/n justitie. De minister van Oorlog Dracht gister middag een onverwacht bezoek aan het mili tair hospitaal te Delft en vervolgens aan de construcfciewerkpiaatsen aldaar. Do slagersvereeniging te Heerenveon heeft van den minister van Landbouw een nieuwe prijslijst ontvangen, waardoor het slachten van regeeringsvarkens weer 'o nend wordt. Ze zuilen deze varkens nu weer inontvangst nemen, wat ze aanvankelijk nau-uen geweigerd. Het aantal mijnen, dat met de laatste stormen aangespoeld is, is logio. Tusschen Bergion en Camp in Koord-Holland zijn met minder dan acht aangespoeld, voor den Nieuwen Waterweg heeft een stoomlood* boot oen mijn vernield en op het Noorder- strand is bij Hoek van Holland een zeer groote mijn aangespoeld. Ook op Vlieland is weer een mijn aangedreven op te Co- lijnsplnat en Westkapelle, in Zeeland, zelf» meerdere. Nieuwe Hoog!eeraar te Delft. Bij Kon. besluit is benoemd tot gewoon hoogleeraar in de afdeeling der mijnbouw kunde aan de Technische Hoogeschool te Delft, om onderwijs te geven in de erts- kunde, de heer R. W. van der Veen, m: i. De tijdelijke Gezant hij den Paus. Het Agentschap Stefam seint d.d. 10 dezer uit Rome De Paus ontving den nieuwen tijdelijken gezant van Nederland, jhr. mr Van Nis pen tot Sevonaer, die zijn geloofsbrieven aanbood. Minister Trcub. In het weekblad „De Haagsche Post" van den jongsten Zaterdag, werd door „Een Ka merlid" medegedeeld, dat er voor minister, TTeub „persoonlijke redenen" zouden be staan, om zich, zoo eenigszins mogelijk, Pfjoedig „uit het politieke leven terug té

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1916 | | pagina 1