De Europeesche Oorlog.
Uit de Omstreken.
n a T Eng. Fant. Hoeden 2.60, f 3.50,
fl. 1. f 4 en f 5. Onovertreftelijk v. d.
prijs. N. Rijn 46. H. A. TIMMERMAN, Hofl.
AGENDA VAN DE WEEK.
"Vrijdag:
„In den Vergulden Turk": Algemeen© Le
denvergadering der „Vereeniging tot on
derlinge bestrijding der kosten ten gevolge
van operatieve behandeling en de daaraan
verbonden verplegingskosten, voor den mid
denstand te Leiden en Omstreken'*, 's avonds
0 uur»
Zaterdag.
„Zomerzorg": Kerstvergadering S. D. P.,
8 uur.
„Graanbeura": Kerstfeest „Leger des
Heils", 10 uur v.m. en halfacht 's avonds.
Zondag:
„Zomerzorgf; Sociaal-Democratische 'Ar
beiders-Partij, Openbare Vergadering, 's mor
gens 11 uur.
Leidsche Schouwburg: Haagsck Blijspel-
ensemble, „De Ex-Balletdanseres", 8 uur.
Café Jansen, Mandenmakerssteeg: Specia
liteiten, 's avonds 8 uur.
Maandag:
Leidsche Schouwburg: Die Haghe-Spelers,
„Zijn eenige Vrouw'', 's avonds 8 uur.
Café Jansen, Mandenmakerssteeg: Specia
liteiten, 's avonds 7 uur.
Woensdag
Leidsche Schouwburg: „De Woudkö-
niiigïn", 's avonds 8 uur.
Dadelijks:
Bioscope Variété-Theater, Stationsweg 19,
7 uur. (Zaterdag, Zondag 8 uur).
Thalia Bioscoop en Variété-Théater, Haar
lemmerstraat 52, 7 uur. 's Zondags alleen
S uur. (Woensdag- en Zaterdagmiddag ook
2 uur).
werden. In deze zaak tast de politie, zoo
wel in Buenos-Ayres als in andere steden,
volkomen in het duister. Ook bij de politie
te Amsterdam is a-angifto gedaan.
Roods g e r u i m e n t ij d w o rd e n
iu Rilland Bath op grooto schaal lancmouw-
prcducten gestolen, zonder dat men er in
slaagde do dieven to ontdekken. Thans
heeft do politio de hand gelegd op den
hoofddader, O. J. B., en een zijner mede
plichtigen M. T.
Nadat do eerst© juist 400 K.G. gestolen
mosterdzaad aan een graanhandelaar ver
kocht had, werd nog een grooto partij t©
zijnen huizo gevonden.
B. is voor den oflicier van justdtio te
Middelburg geleid en in verbeker^e bewa
ring gesteld.
De dienstweigeraar K.. u i t
Schoten, dio te Haarlem in arrest wa-s ge
steld, is gisternacht uit do kazerne aldaar
ontvlucht.
sFoitr.
Voetbal.
VERANDERING IN BET KERSTPRO.
GRAMMA.
Voor de ontmoeting op den tweeden Kerst
dag heeft „Concordia" „Ajax"' telegraphisc-h'
bericht van verhindering gezonden. „De
Sportman" zal nu op dien dag tegen „Aiax"
spelen.
H AZERSW OUDE
Aan ds. J. Ravensloot, pred. to Heu-
lcelom, werd toezegging van beroep ge
zonden naar de Ned.-Herv. Gem. alhier.
KOUDEKERK.
Van wego de bc-ido v_m\ Jongelings-
Vereenigingcn zijn den ingezetenen onlangs
circulaires aangeboden tot instandhouding
cler Chr. Militaire Tehuizen met een aan
beveling van do beide predikanten. Na
aftrek der onvermijdelijko kosten is op) do
lijsten goteokend tot een bedrag van 156.
Gisteravond vergaderd© in café Van
Egmond de vereeniging „Verbetering van
Ziekenverpleging in het Huisgezin." Aan
wezig waren slechts 13 leden. Uit het jaar
verslag bleek, dat van heb materiaal 42-
maal is gebruik gemaakt met een totaal van
2285 verpleegdagcn. De ontvangsten had
den bedragen 422.711 en do uitgaven
222.10, batig saldo f 200.61-1. Do heeren
Oppelaar en Batclaan werden als bestuurs
leden herkozen.
NOOR D WIJK-AA N-ZE E
TJitgenoodigd door Graaf van Limburg
Stirum Noordwijk waren gisteren eenige
heeren in „Ons Huis"' bijeen, om de moge
lijkheid van do opriehting eener Spaarkas
te overwegen.
Besloten werd zoo mogelijk de visschers
in de gelegenheid to stellen aandcelen h
f 50 in deze spaarkas to nemen. Daarna
zullen ook niet-visschers in de gelegenheid
zijn in do Spaarkas deel te nemen.
AVeldra zal in een vergadering £ot oprich
ting overgegaan worden.
Behalve Gra-S van Limburg Stirum
Noordwijk vormen de heeren H. de Boer,
W. van Beelen, J. v. Beelen Wz., J. van
Duyn, P. Hoek Ez., Th. Admiraal, C. v. d.
Niet Dz. en H. W. Doorneveld de voorloo-
pige Commissie.
De Chr. Zangv. „Soli Deo Gloria" gaf
gisteravond een uitvoering in do Ned.-Herv.
kerk onder loiding van haar directeur, den
heer Jac. Smit, van Delft.
Eon 16-tal nummers werd uitgevoerd.
Ds. H. H. van Ameide leidde dc bijeen
komst.
ACADEMIENIEUWS.
Leiden. Bevorderd is tot arts mej. M.
van Elzelingen, geboren te Dordrecht, wo
nende in Den Haag.
KUNST, KETTEREN, ENZ.
De Hollnndsche Kunstenaarskring.
In die-zen veelbewogen tijd, tijd van strijd
tusschen staten en volken, tusschen geves
tigde en ideëel© ge-meonschappenblijft de
behoefte aan samenwerking en aanéénslui
ting niet uit en zien wij, allo wrijving en
on-eenigheid ten spijt, hoe zeer d© mensohe-
lijke behoefte aan vereendgiiig, gelijkge
stemde geesten buiten en binnen de lands
grenzen tot elkaar brengt. Ook de kun
stenaars hebben begrepen, dat er nut
schuilt in de oplossing van onderlinge te
genstrijdigheden en het is misschien juist
daardoor, dat we thans den groei en mis
schien later eens den bloei zien van de ais
paddestoelen oprijzende kunstenaarskrin
gen.
Do thans in „Pulohri" te 's-Gravenliago,
expozecrende „Hollandsche Kunstenaars
kring" is er een samengesteld uit dte> meest
heterogene elementen. Rijp en groen, oor
spronkelijkheid en nabootsing, vindt men
er in alle verscheidenheid en scliakeeting.
Het dilettantisme is or ook vertegenwoor
digd: de werksta-len der heeren Van Bla
doren en Breitenstedn bewijzen zulks. Ern
stig werk is er van H. J. Wolter, al geeft
het mij tien indruk te veel op Monet geïn
spireerd to rijn. Jan Sluytcrs en Codnot
zoeken beid© in decoratieve werkwijze een
ontwikkeling van hun kunstheeft Sluy-
ters thans ook al iets van rijn geserreerd
heid verloren, in dezen snol-vliedenden tijd
aal hij wel weer spoedig den goeden weg
terugvinden. Yan. Gestel's werk is hot por
tret van Rensburg zeer goed; ook rijn cu-
bdstischo blo eme ncomposita' e is als kleur-
harmonio niet zonder belangrijkheid.
Do hoeren Van der Hem, Pollones en
Maks vormen een waardig drietalPollo
nes, dien ik voor oen leerling en volge
ling van Vaai der Hem houdt, is er slecht
aan toe. Indien hij er niet in slaagd, eenige
zelfstandigheid van visio te krijgen, gaat
hij weldra geheel onder in de spheer, die
hij thans slechts heeft geraakt. De heer
Maks is in bet" gehéél geen schilder, zijn
werk is al zoo slecht, dat ik hem zou wil
len raden mefc eenige lotgenooten een
apart© kunstenaarskring op to richten.
Maakt men eenmaal vergelijkingen, dan
is er tevens een aardige tegenstelling to
cbservecren tusschen het werk van Isaac
Israels en van v. d. Hem. Van den prach
tiger» negerboxer van den eerstenn spreek
ik zelfs niet; op de hoogten moet het een
zaam zijn en dergelijke kunst is toch eens
te voornaam voor het smaakbedorven pu
bliek. Maar als men riet het super© doek,
waarmee de schilder ons een demi-mon
daine geeft, wachtend aan een half afgeruim-
den discb,waarop alleen nog wat dessert-
gerei, en men let op het sentiment, waar
mee die vrouw gedaan is een bloem
kon niet mooier zijn op de syraphonie
van wit en geel, waarin de restaurant-
atmospheer zich oplost, op het meesterlijke
van den kellner achter in en den virtuosen
doorkijk naar het achterzaaltje, waar op
tafel do zilveren schalen, wijnkoelers en
broeden even rijn aangeduid, en men kijkt
dan naar het walgelijk doek, dat Van der
Hem met „Maddy"' aanduidt, dan eindelijk
moesten het publiek do oogen toch wel open
gaan. „Colcristisch superieur' durft dan nog
iemand die viezigheid te noemen, kunst,
neen, géén kunst meer, verdorven
heid van het alferlaagst allooi, behendig
uitgevoerd naar een bekend recept, herhaling
steeds van do welbegrepen leelrjkheid, per
versiteit, afzichtelijkheid, die dat slag vrou
wen eigen kan zijn, maar tevens zonder
eenig besc-f van de toovering, die voor een
schilder nog schuilt in lijnen- en kleuren
pracht, in gevoelsdoorgronding, in psycho
logie. Het werk van Van der Hem is arm,
toont gemis aan beschaving en verfijning,
het is een speculatie op de lagere instincten
van den menscb; men denkt het zich op
de^ kamer van een demi-mondaine, in het
huis van een ouden viveur. En toch Iaat
ik thans nog de grootere composities van
dezen schilder buiten beschouwing. De Mos-
kou'sche tri piek, dao eenigo jaren geleden
geëxposeerd werd, de twee in Spanje ge
concipieerde doeken, welke nu ia „Pulchri"
hangen, rijn even zoovele failures geweest.
Dio twee taf reel en uit de Corrida de Toros,
nifc het stierengevecht, loonen de dwaze ver
metelheid der onkunde. Ontbreekt mij hier
ook de plaatsruimte om beide schilderijen
die ik .prachtig zou vinden voor een
stoomcaroussel of een dergelijke kermistent
te dezer plaatse to bespreken, ik kan niet
nalaten even te wijzen op de belachelijke
compositie van den „Gewonden Torrero".
Heeft Van der Hem er een samenvatting
van het stierengevecht in toto mee willen
geven, een soorü allegorie, of heeft men hier
to doen met een speculatie op de onkunde
van den be oordeelaar?
Bovendien geeft dit doek en daarom
vind ik het belangrijk antwoord op de
vraag of Van der Hem werkelijk een knap
toL kenaar en colorist is, al moet het antwoord
gedecideerd ontkennend luiden. Immers men
behoeft slechts te letten op den afhangenden,
arm van den Torrero, om te zien, hoe die
veel te kort en misteekend is, terwijl do
poverheid vpn coloriefc ook den leek moet
opvallen, zoodra hij zijn aandacht vestigt
op de kousenbeencn der verschillende figu
ren. En allerongelukkigst is verder het ge
wonde, braplak-bloedende paard! Over dat
paard zou jk een heel feuilleton kunnen
schrijven, doch ter wille der plaatsruimte
beperk ik mij er toe, ui hier slechts de
pointe aan te geven. Zelf gaan zien en zelf
oordeelen is immers hier heb ware!
Ook over Jan Toorop wil ik even iets
zeggen. Zjjn portret van mevr. Van Lede-
De Knijper is bjjzonder knap wat de uit
voering betreft, er zijn zelfs technische per
fecties in; doch hoo kan een schilder van
To or op's mérite er toe komen, zulk een
houterig, handje te teekenen als van een
modc-pop uit een confectiewinkel? Boven
dien is in het portret iets verkeerds, de
hals drédgt n.l. het hoofd niet; hoofd, hala
en romp staan als losse deelen opéén. Beter
is Toorop's zelfportret, bekend als illustra
tie uit Miek Jansen's Toorop-böek. Eigen
aardig zijn Toorop's mystieke teekeningen,
„Goddelijke Liefdegang" en „De Doop", al
moet mij hier uit de pen, dat ik dit soort
kunst in dezen tjjd gewild en niet meer
zuiver vind, zooals b.v. in den tijd van Roger
v. d. Weyden, van Memlinok, van do ge-
boederrs van Eyck.
Verder kan jk over deze expositie niets
zeggen. Zij is slechts belangrijk door het
werk van Israels en Toorop» en door de inte
ressanto pogingen van Colmot^ Gestel en
Sluyters. H. H.
Viviani over vrede.
Minister Viviani hield een redevoering,
die aldus eindigde: „Hoe lang wij ook onze
pogingen zullen moeten voortzetten, hoe
groot de offers ook zullen zijn, die nog ge
bracht moeten worden, deze oorlog zou
snood, tweemaal vloekwaardig zijn, wanneer
h\j zou eindigen met een bedenkeljjken vre
de, die ons zou bljjven blootstellen aan een
nieuwe bedreiging van Duitsche rijde. "Wij
zullen met onze ontembare bondgenooten
den strijd voortzetten tot het einde.'-
Een nieuw hongeroproer te Berlijn.
Het „Journal de Genève" deelt mede, dat
er te Berlijn nieuwe oproerige betoogingen
rijn Ig.ehouden. Duizenden vrouwen trokken
door de straten, roepende: „Brood en Vrede!"
De bereden politie dreef haar uiteen.
Generaal French te Parijs.
Generaal French heeft te Parys een be
zoek gebracht aan president Poincaré. De
„Times"-correspcndent meldt, dat een ge
weldige menigte hem aan het Elysée opw
wachtte en hem, toen hij aankwam, hulde
bracht onder den roep van: „Vive French!",
„Vive l'Angleterre!", „Vive le Roi!"
Het zinken van d© „Dante".
Gemeld werd dat do Oostenrijkers de
„Dante Aleghieri" in den grond hadden ge
boord. LTit. de berichten meendo men te moe
ten opmaken, dat dit het pantserschip van
dien naam was. Dit is, gelukkig voor de Ita-
liaansche marine, niet het geval blijken te
zijn. Het schip, dat getorpedeerd werd, is
een kleine vrachtboot, een vaartuigje van
niet meer dan 889 ton.
Het leven te Brussel.
In do „Tel." schrijft August Monet o.m
over het leven te Brussel het volgende, hem
verteld door een Nederlander dio jarenlang
in België's hoofdstad woonde
Ik heb me zooveel moeite gegeven, om
weer eens naar Brussel te kunnen gaanda
gen lang geloop en om aan een paspoort
voer België te geraken, en nóg eens dagen
lang te Brussel, om terug to kunnen komen,
maar, als men mij nu op 't oogenblik
moest zeggen „Kijk, u kunt nog eens terug
gaan, zónder pas en zónder kosten....", ik
zou liet niet meer doen, zóó'n pijnlijken in
druk heb ik van mijn bezoek aan Brussel
behouden
Aldus sprak een Hollander, dio acht jaar
in de Belgische hoofdstad gowoond heeft, en
er voor 'n paar weken weer Daar toe trok...
uit heimwee, zeido hij, en om- er z'n talrijke
vrienden en bekenden 'n bezoek to brengen.
Was dè-t het vroolijke, vriendelijke,
schitterende Brussel van vroeger wee
klaagde hij of.... was 't maar het Brus
sel in oorlogstijd, waarvan zoovelen mijner
landgenooten hier verteld hebben, dat men
er schier geen verandering merkt.... dat het
er nog steeds krioelt van menschen.... dat de
cafó'8 op de boulevards er nog steeds vol
volk zitten, en winkels er opgekropt zijn met
eetwaren, al wat je hart maar lusten kan?....
Ik kende Brussel tot in z'n uiterste hoeken
en nu weer heb ik er gesproken met men
schen uit alle standen. Welnu, ik zeg u, das
do heerlijke Belgische hoofdstad letterlijk
op 6terven ligt! De armoede is er ontzet
tend. En niet slechts onder de werkersbevol
king, die bijna totaal op de openbare lief
dadigheid aangewezen is, maar ook in den
middenstand en niet het minst onder de ne
ringdoenden. Men zal nooit weten, wiit er
in stilte geleden wordt achter nog schitte
rend verlichte étalages maar dat moet ver
schrikkelijk zijn.
Het Wolff-bureau door een
Duitscher gehekeld.
Bij d© Za/tordag 1.1. gehouden zitting van
do Duitscho Staatebogrootdngscommissi©
word o.a. het volgend voorstel van het lid
Gröber ter sprake gebracht: den Rijks
kanselier to verzoeken, zorg to dragen, dat
de door het leger- en het vlootbestuur uit
gegeven officieel© oorlogsberichten aan al
le organen der Duitsche pers, dio daar
om vragen, te gelijker tijd en gratis, tegen
vergoeding van de bestelkostctn, worden
medegedeeld.
Gröber lichtte rijn verzoek nader too
en besprak daarbij de praktijken van het
Wolffbureau, dat rijn monopolio uit
buit door our edit matig e voordooien van do
kranten te halen. Hij klaagde voorts over
den zoor gebrekkige verspreiding der be
richten van hot Wolffbureau, dat verschei
dene bladen in een en deaelfde stad ge
heel bedient, „terwijl de bericht en
zelve vaak geheel onjuiet zijn."
Bladen, die niet gediend rijn van de
Wolff-berichten, krijgen in het geheel niets.
Van één blad eisehto het Wolff-bureau, al
dus Gröber, dat hot nooit meer eenige cri-
tiek op hot bureau zou uitoefenen. Rede
nen te over, om aan het Wolff-monopolie
een einde te maken.
Waarop majoor Hoffmann antwoordde,
dat snelle verspreiding der oorlogsberich
ten slechts door het Wolff-bureau mogelijk
was, en dat men het monopolie nu niet
kon opheffen. Waanop de kwestie natuur
lijk van do baan was.
Een Gevecht in de Lucht.
Een Duiteoh communiqué heeft gemeld,
dat bij Brugge 'n Engeiech vldegbuag nee-rge-
Bdhoten is, waarbij ©en off&cter gedood
werd. Dót bericht is echter met volledig,
want er is ook een Duitsch vliegtuig neer
gestort en een Duitsch vlieger omgekomen.
Dat gebeurde Zondag, toen er zooveel lucht
duels hebben plaats gehad.
Een Britsche vliegmachine zweefde in de
omgeving van Ldoht-ervelde, ten zuiden van
Brugge en de aviateur wierp bommen naar
munitie-depóts. Een geweldig© ontploffing
bowees, dat hij dool had getroffen. Toen de
Engclsohman wilde vertrekken, was van het
vliegterrein van Gits een Duitscher opge
stegen en weldra ontstond ©en verwoed ge
vecht, dat eindigde met den val van beide
machines en den dood van de twee aria-
teurs.
Dc Strijd aan het Suoz-Kanaal.
Een medewerker van de „Köln. Ztg."
heeft van een neutrale, die thans in Egyp
te vertoeft, de volgende bijzonderheden
Vernomen omtrent de verdediging van het
Suez-kanaal door do Engelschen. Aan bei
de oevers van het 160 kilometer lang© kar
naai rijn honderdduizenden inboorlingen en
Engelsohe soldaten ijverig dag en nacht
berig met scheppen en houweel en. In de
grootste haast worden hier in het zand
loopgraven gemaakt', zes, zeven rijen achter
elkander en velden met prikkeldraad en
wolfskuilen aangelegd. Bijzondere aan
dacht wijdt men aan dén westelijken oover,
dio het krachtigst versterkt wordt. Port-
Said, El Kantara, Ismaila, Serapeum,
Schaluf, Agroud en Suez rijn sterko vestin
gen geworden. Daartusschen worden nog
vele grooto en kleine forten gebouwd, die
onder elkaar verbonden rijn door tajlrijko
loopgraven en veldspoorwegon. Men heeft
echter nog meer maatregelen getroffen.
Mocht het. den vijand toch golukken in die
sterke stellingen aan den westelijken oever
binnen te dringen, dan kunnen de voor
naamste versterkingen, waar d'ezo het
moest blootgesteld liggen, onder water ge
zet warden
Voor dc verdediging van het kanaal heb
ben de Engelschen ook een groot aantal
kanonneerboot en en snelle, sterk bewapen
de monitors, die thans voor anker liggen.
Verder heeft men in Pert-Saidi een aantal
zware gepantserde treinen uitgeladen,
voorzien van verreikende kanonnen,
'De thans in Egypte geconcentreerd o troe
penmacht wordt geschat op 240.000 man.
Bijna dagelijks landen er nog troepen in
Alexandria, dio onmiddellijk-maar bet bin
nenland, naar Suez worden gezonden, zoo
dat bet trocpental nog steeds belangrijk
toeneemt.
Do tegenpartij rit evenwel ook niet stil.
Do „Dail.v Tel." verneemt uit Rome de
volgende bijzondorheden over do Turksoh-
Duitsche expeditie naar Egypte. Zo is
begonnen met de uitzending van verschei
dene voorhoedo-afdoclimgen. De opperbe
velhebber van het leger, dat tegen Egypte
zal optrekken, houdt reeds sinds verschei
den weken verblijf in het paleis tc Pc ra en
tal van Duitsche en Turksche» officieren
werken met rusteloozen ijver op zijn bu
reau. Ontzaglijk© hoeveelheden materiaal
worden dag aan dag uit IConstantinopel
naar Azië verzonden. Er is veel zwaar ge
schut in die stad aangekomen, ender toe-
richt van Duitsche genisten en artilleristen.
Ook groot© voorraden munitie. Oostenrijk-
sc'hc officieren rijn medo te Jlonstantinopel
aangekomen. Totdusver rijn er nog maar
kleine troepen Duitsche soldaten naar Sy
rië vertrokken. Men krijgt den indruk, dat
Duit-schland geen groot leger wensclit te
gebruiken voor de expeditie naar Egypte,
doch wel veel officieren en onderofficieren.
To Konstantinopel verzekert men, dat het
leger zal bestaan uit 300,000 Turken, 100,000
Duitsohers en een groot getal Arabieren.
Gevecht van Vluchtelingen met dc
Grenswacht.
Zes Duitsche grenswachters hebben noor
delijk van het kanaal bij Lommei, 17 man
nen cn vrouwen, allen Belgen, dio naar Ne
derland wilden vluchten, aangehouden. Do
mannen stelden zich teweer en overrompel
den de wachten. Voor zoover thans bekend
is, zijn twee personen doodelijk gewond. Do
vlucht naar Nederland is gelukt.
Duitsche Intriges in dc Ver. Staten.
De geheime politie to New-York heeft den
bankbediende Frederick Scheindl gearres
teerd, beschuldigd van diefstal van docu
menten, telegrammen en brieven, die hij
aan vertegenwoordigers van do Duitscho re-
gccring in handen speeldo. Do documenten
hielden berichten in omtrent schepen, dio
munitie vervoeren voor Amerikaanscho fir
ma's, over Amerikaanscho firma's, dio muni
tie vervaardigen en over de bedragen, waar
voor de geallieerden bij de banken crediet
stonden.
Paul König en Richard Leyendecker, Duit-
schers, dio beschuldigd zijn van samenzwe
ring, tot vernielen van het Welland-kanaal,
werden in vrijheid gesteld tegen cautie van
50.000 en 30.000 dollars de gearresteerd©
Scheindl is de secretaris van König.
De advocaat van König en Leyendecker
protesteerde tegen den hoogen borgtocht
voor hun invrijheidstelling, maar do ambte
naar van het O. M. noemde die niet buiten
sporig, wijl degenen, die achter deze man
nen staan, best in staat zijn het benoodigde
bedrag te vinden.
De rechter maakte dezelfde opmerking en
wees erop, dat do regeering veel geld moet
uitgeven om daden, als waarvan deze men
schen beschuldigd zijn, te voorkomen.
De detectives veiklaarden, dat Scheindl
bekende inlichtingen te hebben verkregen
betreffende de verscheping van ammunitie
uit particuliere berichten van de „National
City Bank" waarin hij werkzaam was. Toen
Scheindl gearresteerd werd, vond men in
zijn zak een telegram betreffende de versche
ping van twee millioen geweren voor do ge
allieerden. Scheindl verklaarde Duitsch
reservist te zijn.
Een platboomde schuit, waarop zich E$3
paarden bevonden, die werden overgeladen
op een stoomschip, is gisteren plotseling op
de Northriver gezonken. De paarden ver
dronken.
De politie doet onderzoek, in verband met
de verdenking, dat de vrachtschuit door
Duitschers tot zinken is gebracht. Het onge
val had plaats aan denzelfden steiger, waar
onlangs een met 6uiker geladen schip doo?
middel van een helsche machine in brand
werd gestoken,
Dc Droevige Yluclit
van de Servische Burgerbevolking,
Slechts een klein ge-deel te i de Ser
viërs, die uit Servië zijn gevlucht, heeft
Grieksch-Macedonië boroikt. Terwijl de
vijand Oud-Servië doortrok, trokken de
meeste Servische mannen, die niet van
dienstplichtigen leeftijd waren, do wegen
langs, die naar het westen en zuid-westen
leiden, de meeste vrouwen en kinderen
bleven thuis, torn de invallers de grenzen
van Oud-Servië bereikten. In de vlakte
van Kossowo hadden zich 750 duizend vluch
telingen verzameld, die naar Albanië en
Montenegro trokken250 duizend anderen
besloten zich aan de Oostenrijkers en
Duitsohers over te geven. Het overblijven
de half millioeli menschen verkozen het
vreeslijke alternatief van een -intersche
vlucht naar de besneeuwde bergen- van
Hongarije. Zeer weinigen wisten welk lot
hun te wachten stond thans weet men dit
uit de feiten. Duizenden zijn omgekomen
door honger ©f koude of werden door de
wolven verscheurd. Massa's vluchtelingen
die in de bijtende kou Albanië en Monte
negro zijn binnengekomen, hadden voor
namelijk geleefd van het vleesch van ca
davers, hun 1 ijdr overtreft do ellende tij
dens den Napoleontistischen terugtocht u't
Moskou.
Het Turksche Leger.
We meldden dezer 'clagen, dat in het En-
gelscho Lagerhuis was medegedeeld, dat hei
Turkscho leger 650,000 man zou rijn en kan.
worden opgevoerd tot één miülioen man. Er
is nog "oen andere opgave. De „Tcmps" be
vatte een bericht dat Turkije over twee mil-
Hoen man zou beschikken. Dat is heel wal
-meer'.
Gcon Eiigclsche Hulpkruiscrs bij
Mytilcnc gezonken.
Het bericht aan de „Yoss. Ztg. uit Athe
ne, volgens hcfcw©lk twe.o Engelschc hulp-
kruisers bij Mytilene op mijnen ge'loopen
en gezonken zouden zijn, wordt van Enge-1-
sche rijde officieel tegengesproken.
Aanvallen op Licbkiiccht,
De „Yc«rwarts" schrijft:
„Toen onlangs do „Taglicho Rundschau"
om verzachtend© omstandigheden voor Lreb-
kneoht verzocht, omdat hij riek was en
zich niet geheel in het oez»u van zijn, geest
vermogens bevond, kon men deze methode,
een lastige», politieken tegejistandei' dood
t* zwijgen,'met schouderophalen voorbij
gaan. Do zaak is echter eenigsrins anders,
afe sociaal-democraten beginnen, dit voor
beeld te volgon."
In oon blijkbaar van den socialist Quark
afkomstigen „brief uit den Rijksdag', in de
„Frankfurter Volkstimmo;i staat te lezen:
Ook door de vijf of zes interrupties van
Liebkneclit, dio *.»eze zwaar riek© man zoo
geesteloos uitte, dat het Htfis meermalen,
in ongekunstelde vroolijkheid losbarstte,
werd Bethmann niet tot een verandering
in zijn eenvoudigen cn sympathieken toon
genoopt.
Èn "do isooiaal-democrartischo „Yolks-
freund" merkt daarbij op:
„Zwaak ziek! Dat is inderdaad do eenigo
vérklaring, die men voor het gedrag van
de?sen man kan vinden.
„Wij laten zegt do „Yorwarts" do
beoordeeling van dergelijke uitvallen met
een gerust geweten aan onze lezers over. Zij
zullen (daaraan twijfelen wij niet) met ons
instemmen, dat dezo soort van polemiek
zich zoomin door partij fatsoen als door bij
zondoren mood onderscheidt.'"'
Op een ander© plaats haalt de „Yor-
würts'' de volgendo opmerking van do con-»
scTvatieve „Tost" aan:
In Ruslaaid worden onwillig© Üoémaleden
naar Siberië, gezoriden, in Frankrijk wordt
Jaurès doodgeschoten, nog vóór hij zijn
mond kan opendoen, in Italië worden vre-
dellovendo afgevaardigden mishandeld en
bedreigd. Maar in Duitschland loopt de
heer Liebknecht-, dio in het parlement niet
alléén vóór, maar ook tijdens den oorlog,
meer dan eens in den zin van de vijanden
van he>5 Duitscho rijk heeft gesproken,
zelfs tot grooto ergernis van do meerder
heid der partij vrij r nd, zonder dat door
do regeer big of het vcök een vinger naar
hem wordt uitgestoken.''
De „Vorwiirts" teekent hierbij aan:
„Inderdaad, Liebknecht is nog niet dood
geschoten 'en ook nog niet naar Siberië
yerbanaion. Maar juist d'o parlementsleden
van do richting van de „Post"- heboon het
allerlaatst liet recht-, rich te beroepen op
de behandeling van Liebknecht, als rij be-
wereD, dat-do vrijheid van meaning in cte
volksvertegenwoordigers in Duitschland
meer wordt in acht genomen dan in do sta
ten der Entente. Zij hebben tot nu toe waar
achtig niets onbeproefd gela-ten, hein te ver
hinderen in do uiting van zijn opvattingen.
Eon dan ontbreekt in de overigens zoo
nauwkeurig© opsomming der parlementen
geheel de Oostenrijksche Kijksraaci. Maar
aange-rien men sedert het begin van den
oorlog van deze vollö=.vea*tegetnwoorddging
nog nooit wat heeft gehoord, geven wij toe,
dat die onnauwkeurigheid to begrijpen is."
Be Gevolgen van Haat.
ld de kjringen der Zwitsersoh Evangelö-
sJie kerk is men getroffen d'ooy d© preek,
w©liko ds. Fritz Philippe, uit Berlijn, on-
Langa hoeft- gehouden on waarin hij zcide,
dat de goddelijk© zending van Duitech-
laoid is dio mensobheid te kruisigen, en dat d©
plicht dier Duitsoho soldaten is meedoogon-
loos te vemiefcigon. H-aJLve middelen rijn
goddeloos, het moet een oorlog zonder ge
nade zijn.
Ds. Löbol, van de Lutiierocihe keaw te
Leipzig, heeft rich bij ds. Philippe aange
sloten, toen hij van af den kansel uitriep
Wij moeten do boosaardigen met allo moge
lijk© middelen bestrijdenhun lijden moet
