§g Eurepeesohe 0oi%
N°. 17115
Zaterdag IX December,
H>erde Blad. A0. 1915.
ENGELSOHE BRIEVEN.
Gemengd Nieuws.
(Van onzen Londcnsoken medewerker).
(Nadruk Verboden).
Londen, 27 November.
Louis Raemaekers is op het oogenblik
in Londen, waar op 3 December in de Fine
Art Galleries eon tentoonstelling zal wor
den gehouden van zijn prenten. Dat hij hier
gevierd wordt als? een groot teekenaar, zal
wel niemand verwonderen, die de strekking
zirner vlijmscherpe satires kent, de kracht
en de hartstocht van zijn talent voelt en er
door wordt meegesleept. In do geïllustreer
de bladen van dit land/ van Frankrijk en
van Amerika, worden telkens afdrukken van
zijn teekeningen opgenomen en het kan vol-
ïncndig worden erkend, dat niet één cari
caturist in binnen- en buitenland zich zulk
een aJgemeene bekendheid, zulk een sym
pathie en to|ntipathie heeft verworven als
■hg. Het praatje gaat, dat de Duitschers in
hem zulk een machtig vijand zien, dat ze
;een prijs hebben gesteld op zijn hoofd. Waar
schijnlijk is dit een praatje, maar ook al
33 het dat-, dan nog zouden we ons kunnen
[voorstellen, dat vele Duitschers er een lief
ding voor zouden over hebben a's Raemae
kers rechterhand een tijdlang op non-actief
werd gesteld.
In Londen heb ik hem hooren beschrijven
bis den geniaalste van alle teekenaars, die ge
tracht hebben den oorlog in zijn glorie en
zjn laagheid, in al Zijn contrasten, zijn el
lende en wreedheid te" kenschetsen. En lig
wordt te meer bewonderd, omdat hij als
'onzijdige eigenlijk buiten het gewoel ran
ld en krijg staat, omdat hij' als Nederlander
teen onpartijdig toeschouwer wordt geacht
te zgn.
Ongetwijfeld kan een treffende karakte
ristieke teekening, fcoo zg ontstond in het
kamp van een aer strijdende partgen, op
den buitenstaander minder indruk maken,
Öan een, die uit een neutraal land afkomstig
is en dit geeft natuurlgk aan Raemaekers
hier een bevoorrechte positie. Maar ook om
haar groote kunstwaarde zijn Raemaekers
prenten hier in aanzien. Ze zijn los en na
tuurlijk geteekend, foreeh en zonder om-
haai. Partridge's werk in „Punch" is moge-
Igk meer hf, maar juist daardoor minder
treffend dan dat van Raemaekers met zijn
fccherpo Foraïntoets. Er zijn tal van'knappe
teekenaars in dit land en zij teekenen in
de meest uiteenlopende stijlen: Robinson
Death met zijn „Inbreuken op de Haagsche
Oonventie" in „The Sketch", Nazeiden met
zijn komische caricaturen van keizer en
kroonprins (Little Willie) in de „Daily Mir
ror", I. C. G. (sir I. C. Gould) met zijn po
litieke prenten in de „Westminster Gazette."
Ik noem er maar enkgle, maar hoe totaal
.verschillen zij niet onderling enhoe
vallen zü af in vergelijking met de foi^che
'dramatiek en den ernst van onzen Hollander!
I. C. G., a'tgd knap, altijd verzorgd, is
nie' steeds gelukkig in zgn portretten van
desn keizer. Terwijl ik dit schrijf heb ik twee
inekeningen van hem voor mij liggen. De
berst©, al oud en in het tumult van den strijd
waarsohrjnlijk gansch vergeten, is toch te
goed om haar nog niet even onder het stof
uit te kalen. Men ziet er drie vagebonden op,
leen stevigen kerel jnet een allerongunstigst)
gezicht, een zeer langen, stokouden man,
haveloqt gekleed en met eqn zoo^enaamdea
„ploortendooder" in zijn zak en als „Drifts
im Bunde" een Turk met een geestig ge
teekend slim gezicht en open handpalm. Hij
13 niet tevreden met 't deel van den buit,
dat hetn in uitzicht is gesteld, als hg mee
wil doen aan de voorgenomen inbraak, en
fa# vraagt hun „christelijke majesteiten"
Vriendelijk om een voorschot."
De tweede plaat is van gisteren en draagt
5?Is onderschrift: „Is het fair een' eerlijken
man to blamceren, als lig verliest tegen een
valecboa speler met handlangers?"
Hior neb men sir Edward Grey, rechtop
fen waardig de learner verlaten, waarin de
koning van Bulgarge nog aan de speeltafel
rit Dio tafel is geplaatst voor een gordijn,
waar drk personen achter langs loeren
de drie vagebonden van de eerste plaat.
Eeiae teekennigen behooren tot het zeer
goede werk van den vermaarden „I. C. G."
en beide hebben de verdienste van dat in
beeld to brengen, wat in de hoofden van
liet geheeïo Kngelscüe volk is omgegaan.
Maar geen van beide staat artistiek hoog
ten g-e&n van beide geeaolt, zooals Raemae
kers geeselen kan.
Do Duïtscbe keizer is op beide platen
ölecht gekarakteriseerd, en dat is in dozen
tijd voor een Engelsch teekenaar als een
groote fout aan ba rekenen!
Vanmorgen vond ik in een der weekbla^
den oen plaat van. onzen gevierden landge
noot, met het bovenschrift: „Londen in oor
logstijd", een bittere satire door den groot-
sten caricatuur-beekenaar van de wereld.
De plaat stelt een balzaal voor (waar
schijnlijk gpschetst in een der groote Lon-
denscha hotels) met walsende paren, jonge
lui in rok, meisjes in modieus korte avond-
kleedg. Langs de wand staan andere jon
gelui, allen in uniform, één zit op een bank
te praten met een sigaretrookend meisje.
Er onder staat: „Toeken me een prent,
'die uw indruk van Londen in oor'ogstgd
in beeld brengt," zeide de redacteur van
"flen „The Weekly Dispatch" tot den heer
Louis Raemaekers, den beroemden Holland-
schei caricaturist, die thans in Londen ver
toeft. Dit is wat hg toekende
Dat 5s nogal een krasse kritiek en een,
die niet hooi zuiver den toestand weergeeft
De indruk wordt 'dan ook wel wat verzacht
door een artikel van den teekenaar zelf,
dat op dezelfde bladzijde is afgedrukt. Hierin
geeft Raemaekers een heel wat gunstiger
kgk cp het karakter van de wereldstad,
zooals hij haar gevonden heeft Hg zegt er
onder meer in:
Londen in oorlogstijd is een wonderbaar
lijke plaats. Ik had stellig niet verwacht er
danspartijen bij te wonen en toch was dat
een van mgn eerste ondervindingen. Het
schetsboek, dat ik bg me draag, geeft als
eerste krabbels dansende paartjes in avond-
kostuum. Dat waren jnijn eerste indrukken
van Londen. Maar laat men nu alsjeblieft niet
denben, dat ik van oordeel ben, dat dit
een juist denkbeeld geeft van den geest, die
Engeland bezielt. Ik zie overal de kentee-
kenen, dat het Britsche volk ernstig en vast
besloten is den oorlog tot een gunstig einde
te brengen en volgens mij is het meest over
tuigende bewgs, dat men krijgen kan. dat
men allerwege op straat khaki ziet dTagen.
Zoo is het; Raemaekers heeft gelijk, en
dat is heel wat anders, dan de bijschriften
der plaat wilden doen gelooven.
Het Britsche volk heeft wel eenigen tijd
noodig gehad om den waren toestand te be
seften, maar eindelijk is men dan toch tot
het inzicht gekomen, dat eendrachtige samen
werking en de grootst mogelijke krachts
inspanning alleen tot het doel kunnen leiden.
En al geloof ik persoonlijk met, dat lord
Derby's krachtige campagne voor vrijwillige
dienstneming ten slotte toch door een vorm
van dwang zal moeten worden gevolgd,
het groote succes, dat die campagne tot
dusver heeft, toont voldoende aan, dat het
Britsche volk er diep van doordrongen is,
dat met half werk geen beslissend resultaat
is te bereiken.
Londen is in dat opzicht een slechte maat
staf voor het Vereenigd Koninkrijk. Ik ge
loof niet, dat, als er een statistiek werd
opgemaakt van alle groote steden, de hoofd
stad een slecht figuur zou maken, wat het
pei cents ge van imëenstgetreJen burgers be
treft. Maar er zgn dagelijks in treinen en
i op straat nog zooveel duizenden jongelui
te zien, die het groengrijze khaki nog niet
dragen, dat men de tienduizenden van nor
male tijden vergeet en vindt; dat er nog een
hce'jo massa zrjn, die best gemist konden
worden.
Men weet niet hoe sch.aa.rsch de werk
krachten in maatschappijen, magazijnen en
kantoren al niet zijn! Men merkt oppervlak
kig niet, dat ©venals in Frankrijk en
Dn'techland, vrouwen ©n meisjes overal de
piastsen innemen, opengevallen door het ver
trek der roeraten. Men ondervindt alleen,
dat in dit praeüsche land alles kalm en
rustig _,wordt geregeld en zóó, dat het pu
bliek de overgangen nauwelijks merkt. Maar
wie scherper oplet, ziet heel wat ouderen
van dagen en vrouwen op de plaatsen, die
vroeger door krachtige jonge mannen wer
den ingenomen en dat is een zeker 'teeken,
oat de vervangenen aan de hoogere roep
stem die van het vaderland hebben
gehoor gegeven.
Twee botte rs uit Volendam (van
B. en ran de wed. K.) zgn gisternacht bij
stormweer en hooge zee gestrand op den
Marker Zuiderzeedgk. Het volk is gered. De
vaartuigen zijn zeer zwaar beschadigd.
Te Halfweg z$n 6 peroeelen land
in den Inlaagpolder verkocht, uit de nala
tenschap van den heer H. S. van Lennep.
De totale opbrengst der 13V2 H.A. was
niet minder dan f44.046.
Herhaald o 1 ijk kwam he t in Den
Haag den jaalsten tijd voor, dat in verschil
lende kazernes en scholen, waar militairen
gelegscd zgn, voorwerpen (stukken zeep, eet
keteltjes, schoeimt, beenstukken, enz.) ver
mist werden. A9e pogingen, om in deze
duistere zaak wat meer licht te doen schij
nen, bleken vruchteloos. Zooals men weet,
halen tal van armen des avonds aan de ver
schillende kazernes het overgeschoten eten
weg. In lange rijen wachten ze om de
restanijes van den dag mede naar huis te
nemen. Uit medelijden geven de soldaten hun
vaak van hun brood. Een jongen, die altijd
voor zijn ouders eten aan de kazerne aan dè
Bonisfcroat haalde,werd nu, naar „De Avp."
mededeelt, Donderdag, betrapt op het stelen
van een paar beenstukkea
Hoewel het voor de betrokken militairen
(en voornamelijk voor den kamerwacht) ge
lukkig is, dat thans eenig meer licht in deze
diefstallengeschiedenis gaat schgnen de
jongen heeft bekend vrooger ook reeds in de
kazerne gestolen te hebben zegt het blad
toch te hopen, dat de anderen, dio reeds
van Augustus 1914 af, hun eten daar halen,
niet onder de ondankbare praktijken van een
enkeling zullen behoeven te lgden.
De werktgd in de wevergen te
Enschede. Naar aanleiding van don tel
kens wederkeerenden kortoren werktgd in
eenige wevergen der firma Van Heek
Co., kan worden medegedeeld, dat eon en
ander in verband staat met den geringen
aanvoer van garens uit Engeland.
Het aanmaken van garens Is daar te
lande, ten gevolge van net meer en meer
dienstnemen van arbeiders in het leger, der
mate teruggeloopen, dat in de eerste plaate
de eigen industrie verzorgd kan worden.
Van hetgeen er dan nog rest, worden de
neutrale landen voorzien. Aangezien echter
de beschikbare quantums verre beneden de
normale zgn, ontstaat er een manco aan
garens.
Ten einde daarin te voorzien, zou een deel
der spinnerijen van de firma Van Heek
Co. iedere week enkele uren langer moeten
loop en.
Over deze aangelegenheid is een cor
respondentie gaanae tusschen de betrokken
firma en den inspecteur van den Arbeid.
Zoodra deze tot een goed einde is gebracht,
kan weer, op volle productie gewerkt worden.
Door een defect aan de boven
leiding, was de dienst HaarlemAmster
dam van de electrische tram gisteravond
On geluk i n de Laakha ven. Gis
ternamiddag is ten gevolge van het ruwe
weder in de Laakhaven te 's-Gravenliage, een
schuit, zwaar beladen met steenen, omge
slagen en gezonken. Twee personen, aie
zich aan boord bevonden, zgn verdronken.
De met steenen zwaar beladen lichter-
vlet, komende uit de richting van de Vail-
lantlaan, liep ten gevolge van de zeer krach
tige deining (sommige ooggetuigen spre
ken zelfs van golven van wel één Meter
'hoogte) plotseling nabij het brugwachters
huisje aan de brug bij het Abattoir (eind
van tramlgn 2), vol, en zonk. De twee opva
renden raakten onder de schuit.
Hoewel men in het circa 30 Meter bree-
de water van den walliet ongeluk waar
nam, maakte de hevige storm het onmo
gelijk, oogenblikkelijk hulp te bieden. De
beide mannen op de schuit, de steenzetters
De Bruin, gehuwd, en Van den Berg, ge
huwd en rader van acht kinderen, beiden in
dien6t bg den expediteur Barendreoht, aan
wien de schuit behoort, kwamen jammer
lijk te verdrinken.
Onmiddellijk werd gedregd en tegen half-
zes kon het lijk van De Bruin aan wal
worden gebracht Dooi de bruggewachters,
een aantal agenten en ook door een be-
rospsduiker, die zgn diensten had aangebo
den, werd tot laat in den avond, ondanks
den bevigen sborm, met dreggen in het on
stuimige water voortgegaan.
Het Igk van Van den B. werd naar het
politreposthuis in het abattoir gebracht en
later naar het lijkenhuis op de Algemeene
Begraafplaats vervoerd.
Het wap onmogelgk met een boot van wal
te steken, zoodat het dreggen geschiedde
van de brug en den wal. Niet onmogelgk
werd het geacht, dat het stoffelijk overschot
van den vermiste reeds door de zuiging van
het water onder de brug is weggedreven.
Nog wordt vernomen, dat men reeds vo
rige dagen de beide mannen met geva-arlgk
zwsar geladen schuit daar ter plaatse had
zien passeeren.
Bij' de brug bij het abattoir is een zieer
gevaarlijk punt In het najaar van het vo
rige jaar kwam daar -ook een Schipbreuk
voor, waarbij eehber het sckippersgezin met
de negen kinderen gelukkig kon worden
gered.
RECLAMES, h 40 Cts. per regel.
3899 10
De Pers over de rede van den
Rijkskanselier.
De telegraaf heeft gisteren reeds aan
eenige uitte,tingen van Duftsche bladen in
ons land bekendheid gegeven. Er was nog
niet bj) de mededeeling van de „Vorwarte",
dat het blad geen vrijheid had om in arti
kelen zijn meening te zeggen en dat de
lezers uit het gesprokene zelf maar een
conclusie moesten trekken.
De Oostenrijksche pers toont zich ook
zeer voldaan over de houding van V-on Beth-
mrran Hollweg. Het „Fromdenblaft" zegt:
„De redevoeringen van Bethmann en Ti02a
en de toejuichingen der hoorders zijn een
bewijs, dat Oostenrgk-Hongarije en Duitsch-
land tot den vrede bereia zgn, maar niet
oorlogsmoede zijn,"
De „Reichspost" schrijft: „De verklarin
gen van Bethmann Hollweg en Tisza zullen
den neutralen en den vrienden van den
vrede den stand van zaken openbaren."
Het „Deutsche Volksbtett": „Onze vijan
den leeren van Tiara en Bethmann Hollweg,
dat ons oorlogsdoel gelijk bleef: Een vrede,
die ons onze ontwikkeling voldoende ver
zekert"
Het „Neue Wiener Journal": „Duitschland
en Ooétenrijk-ELongarije kunnen slechts de
hand uitsteken. Het is de zaak van de En
tente, die hand te grijpen en vredesvoor
stellen te doen."
Van de Engelache bladen hebben we al
leen nog maar het oordeel va^t de „Dolly
Chron." Dit blad echrüft: „De geallieerden
beschouwen Duitechlana niet als onoverwin
nelijk en zullen dit zeker niet doen, omdat
Bethmann Hollweg bet verzekert. Wij we-
ten, ondankB zijn ontkenningen, waar hel ge
praat over vrede zjjn oorsprong heeft ©11
waarom wij zeer veel belang ptellen in de
vraag, hoe Duitsfchland er aan toe is, wat
levensmiddelen, olie, rubber en katoen be
treft Wij zullen ons echter wel niet tob den
rijkskanselier om inlichtingen dienaangaan
de wenden en kunnen gerust glimlachen
Dver den overvloed van katoen, die den Do-
nau afkomt en die uit een van de kleinste
katoenbroimen van de wereld afkomstig is.
Evenmin zullen 'de geallieerden" of onze vrien
den in onzijdige landen zich laten influen
ceer en cloor zufken goeclboopen onzm, ais
zijn parallel tussched België en Grieken
land. Wat zijn pogingen betreft, om onze
bondgenooten tegen ons op te stoken, zjj
zijn niet de eerste van dien aard en wij we
ten, hoe onze bondgenooten die tot dusver
hebben beschouwd, yiviani heeft* als vrg
ons goed herinneren, ze eenigen tgd gele
den gekenschetst als een eer, die Duitsch-
land aan Engeland bewees envdie te oprech
ter was, omdat ze niet in zijn bedoeling lag.
De Amerikaansche pers hecht weinig waar
de aan Bethmann Hollwegs antwoord op de
interpellatie der sociaal-democraten.
De New-Yorksche ochtendbladen zeggen
in hun bespreking der rede van "den rijks
kanselier, dat or geen kans op .vrede is, voor
de geallieerden er in zgn geslaagd, de vrij
heid der volken te herstellen.
De j,New-York Herald" zegt: Duitechland
verlangt een vrede, die het doet triomfee
ren en zgn vijanden zoo zwak maakt, dat
zij niet meer kunnen vechten. Het kan ech
ter niemand vinden om mee over vrede te
praten, want in de landen der geallieerden
denkt niemand aan vrede.
Naar de „Tribune" verklaart, is elk ge
allieerde tevreden, dat de eindoverwinning
bereikbaar is, en voegt er bg: „Europa
vecht voor zgn vrgheid."
De „World" schrijft: Als de kanselier
openhartig had gesproken, zou hij het Duite
sche volk hebben verteld, dat de oorlog een
mislukkie is, dat Duitsckland geen van de
groote doeleinden, die het verwachtte te
zullen bereiken, kan bereiken en dat het lot
van Duitsekland op andere wgze dan door
de kracht der wapenen moet worden ver
vuld. De iredo was bestemd voor bïnnen-
landgch gebruik. Ondanks zgn -winsten is
Duitschtend een belegerde vesting en alle
pogingen om het beleg te breken, zrjn mis
lukt. Zelfa als het groote voordoelen jn
Rusland behaalt en Servië knauwt, blijft de
ijzeren ring ongebroken. Geen enkel Duitsc.li
schip vaart op zeven zeeën en feitelijk al
zijn koloniën zijn verloren gegaan.
"De „New-York Times": a,Bethmann Holl
weg tracht de verantwoordelijkheid voor de
voortzetting van den oorlog van Duitsch-
land af te wentelen op de geallieerden. Deze
laatsten zullen dat met moed en kalmte dra
gen; zij zullen elkander trouw blijven in
het vaste besluit de wapenen niet neer te
leggen voor het recht heeft gezegevierd en
de rechten van menschen en vo'.ken om hun
bestemming, vrij van overvallen en over-
heersching van militaire despoten, te ver
vullen, vaststaan en veüïg zg'n."
Het Belgische Koningspaar aan een
groot gevaar ontsnapt.
De „Vingtième Siècle1' meldt, dat de ko
ning en koningin van België enkele dagen
geleden ternauwernood ontkomen zijn aan
een bom uit een Duitsclis vliegmaekino. Het
blad meldt geen nadere bijzonderheden,
maar uit het bericht kan men opmaken, dat
de .bommen zijn geworpen in de nabijheid
van do koninklijke residentie.
Le DuiteehZwitsersche Grens gesloten.
Naar van bevoegde zgde wordt verno
men, is de Duitsch-Zwitsersche grens op
nieuw voor alle verkeer gesloten.
De Duitsehc Intriges in de Ver. Staten.
In de Engefeche bladen vinden wg een
lijstje, overgenomen uit de New-York
World'', waarin de branden, ontploffingen
en aanslagen worden opgesomd, waaraan
Amerikaansche schepen of fabrieken, die
gebezigd werden om do geallieerden aan mu
nitie te helpen, hebben blootgestaan. Het
lijstje loopt tot 12 October en sindsdien
13 er ook nog wel het een en ander ge
beurd:
30 Aug. 1914, s-s. „Nobel", brand op
zee in de katoenlading; 26 Sept. s.s.
„Cedrio", brand in het ruim, even na het
vertrek uit New-York; 17 Oct. s.s. „Dag-
sid", brand terwjjl het schip aan de pier
lag in New-York; s.s. „Rembrandt", brand
in co katoenlading op 9 Nov.; s.s. „Pres
ton", 29 Januari, katoenlading ten deele ver
brand; s.s. „Clan-MacKelIer", katoenlading
uit de Vereenigde Staten In brand toen het
schip den 22sten April te Genua lag; s.s.
„Devon City", suikorlading door bom in
brand gestoken; s.s. „Erne", 29 April, la
ding in brand; s.s. „Banksda'e", uit New-
York, op 8 Mei te Havre, bom in het ruim;
as. „Kirkoswaid", 10 Juni, te Marseille ne
gen bommen in het ruim1 aangetroffen; s.s,
„Minnehaha", 4 Juli op zee in brand ge
stoken door bommen, die in New-York in het
schip waren gebracht; as. „Cragside", op
24 luh in brand aan de pier te New-York;
s-s. „Knitsford", op 30 Juli in brand ge
stoken aan de pier te Brooklyn; s.s. „Saint
Anna", uit New-York, op zee in brand ge
vlogen, met Italiaansche reservisten aan
boord, naar de Azoren geconvooioerd; s.s.
„AthiroT, uit Brooklyn, op zee verbrand
met voorraden aan boord voor de geallieer
den.
Eto ontploffinglen, branden lof aanslagen
in fabrieken in de Vereenigde Staten, die
werkten voor de levering van munitie aap
het Jeger der geallieerden, waren negentien
in getal, waaronder 'tien In fabrieken van
Dupont, Onder die tien is niet deze laatste
ontploffing bg Wilmington.
Steeds meer Wapenfabrieken.
Volgens de „Roeskojo Slowo" heeft het
Moskousohe comité voor de militaire-indur
etrie uit het fonds van 5.000.000 roebel een
som uitgetrokken voor het bijbouwen aan
de bestaande wapenfabrieken van een nieuwe
afdeeling voor het monteeren van kanonnen.
De voorzitter van het comité, Raboeejiens-
ki, heeft het rapport van Bardygien ontvan
gen, waarin aanbevolen wordt het bouwen
ran 10 groote munitiefabrieken aan den Oeral
en aan de Wolga, en het oprichten van een
groote centrale machine-fabriek aan de Wol-
ga, ten dienste van het leger.
1.116.000 roebel ia uitgetrokken voor het
inrichten bij de chemische fabrieken vaü
Oesjkow van een nieuwe afdeeling voor dt
bereiding van zwavelzuur voor de munitie
fabrieken.
Roemeensch Graan voor DuitschlanJ.
Naar de „Vörwarts" meldt, duren do on
derhandelingen tusschen de vsrlegenwoordL
gers der ..Einkaufsgesellschaft" onder Duit-
sche leiding en de Roemeensche commissie
vcor verkoop en uitvoer over de levering
van groote hoeveelheden graan, voort Tol
nog toe heeft de „Einkaufsges." 50,000 wa
gons graan gekocht* wtaarbg het op s'.eep-
echuiten geladen en reeds betaald graai
zal worden meegerekend. De betaling zal
aan de grens plaats hebben.
Opofferingsgezindheid der Grieken
te Londen,
De Grieken te Londen laten zich in
hun genegenheid! voor de entente niet on
betuigd. Er zijn rijke kooplui de Grieken
zijn over de geheedo wereld als knappe
kooplui bekend, en om hun mildheid even
zeer en die hebben groote bedragen aan
de Engelsohe oorlagsfondsen geschonken
Nu heeft de Grieksohe kolonie weer negen
volledig uitgerust© ambulances voor het
Engelsohe leger op den Balkan besteld- Een
paar in Engeland goboren Grieken dienen
als Engelsch. luitenant aan het fronteer.
hunner aan de Dardanelles
Een Bezoek op Tsarskojc Sclo.
Een correspondente van het „Petit Jour
nal" en de „Revue des Deux Mondes", me
vrouw Markowitsj, is in het hospitaal van
Tsarskoje Selo ontvangen door de. tsaritsa
en de groothertoginuen, die zich daar eiken
dag aan de gewonden komen wijden.
Tsarskoje Selo is, zooala men weet, de zo-
morverblijfplaats van do keizerlijke familie,
maar bij het uitbreken van den oorlog is het
op verzoek van de keizerin herschapen in
een ontzaglijk en in vele opzichten zeer
luxueus hospitaal. Particuliere personen in
de buurt van het slot hebben het voorbeeld
gevolgd, zoodat daar than3 de woonhuizen,
klinieken en sanatoria in hospitalen zijn ver
anderd. Overal is overvloed Aan licht en
lucht. De hygiëne wordt er tot in de ge
ringste bijzonderheden in acht genomen. De
gewonden genezen er dan ook binnon zeer
korten tijd en het aantal sterfgevallen is
gering.
De gewonden liggen tot in de zalen van
het paleis. In het park staan twee hospita
len hot grootste, met 260 bedden, is voor de
soldaten, het kleinste voor de officieren. Ia
een van de zalen worden ieder en dag acht
nieuwe horstellenden binnen gebracht aao
wie de keizerin én de groothertoginnon haai
speciale zorgen wijden.
De correspondente werd ook door de kei
zerin zelf ontvangen. Ze was gekleed in vor-
pleegsterscostuum, evenals alle andere da
mes \ran het hof. De keizerin heeft haar edete
trokken van vroeger behouden, maar er ligt'
thans een waas van melancholie over ver
spreid, een afspiegeling van het smartelijk
leed van haar volk. De keizerin stelde aan
de bezoekstor de mooie en levendige groot
hertogin Tatiana en haar „kleine Frau-
qaise", groothertogin Olga, voor, het kal
me, bijna geheimzinuig-ernstige meisje.
In een hoek van de kamer lagen op een
wit laken granaat- cn kartets-scherven uit
gespreid, die uit het lichaam van de gewon
den waren gehaald.
De twee jongste groothertoginnen, Maria
en Anastasia, vertoeven voortdurend aan de
zijde van de gewonden. Ze waren ook op het
oogenblik van het bezoek in de ziekenzaal,
waar een officier op een mandoline speelde,
tot verpoozing van de zieken.
Wie van u beidon gaat dansen? vroeg
een generaalsvrouw aan twee officieren, die
naast den mandolinespcler stonden.
Maar geen van beide toonden neiging om
aan de uitnoodiging gevolg te geven.
Dat zijn maar kuren, ging zij verder.
Onze gewonden dansen heel mooi, mevrouw,
zelfs zij, die maar één been hebben. Maar
vandaag zijn ze lui. Maar men zal toch nieb
mogen zeggen, dat men geweigerd heeft, u
een Russische dans te laten zien.
En de generaalsvrouw, in grijze japon en
met witten sluier, trad naar voren, naar de
open ruimte tusschen de bedden en voerde
eenige sierlijke Russische danspassen uit, op
de maat Aran de mandoline-muziek.
De kleine groothertoginnen lachten on ke
ken de bezoekster aan.
Mevrouw, zei ze daarop, ik ben vijftig
jaar. Mijn echtgenoot is door do Duitschers
krijgsgevangen gemaakt, een -van mijn zoons
