aianil en de Oorlog.
No. 17070
Woeiisdas: SO Oetolbei®.
X>ei*de Blacl. A0. 1915.
(Deze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van §pnen feestdagen, uitgegeven.
f 0.09.
0.10.
1.05
Dit nommer bestaat uit
DRIE Bladen,
Officleele Kennisgeving.
PEIJS DEB ADVEBTENTIEN:
VaD 1fl regels ƒ1.05. Iedere regel meer /0.17L Kleine adyertentiSo
van 30 woorden 40 Oents oontantj elk tiental woorden meer 10 Gents.
Voor het incaMeeren wordt ƒ0.05 berekend. Bewijsnummer 5 Oents.
PRIJS DEZER COURAST:
Voor Leiden per 3 maanden 1.30 j per weel. l
Buiten Leiden en waar agenten gevestigd aijn per week.
Franco per post
3
9
HINDERWET.
Burgomeester en Wethouders -.an meiden;
Gezien hot verzoek van GEBRS. G. on J. YAN
DEN OORD, om vergunning tot oprichting van
eeu broodbakkerij op het percool 3-Octoberstraat,
gcclie M no. 3470, waarin geplaatst zullen worden
tweo heoto luchtovens en een electromotor van
5 plc., tut het in beweging brengen van een
dcogkneecLmachine
Gelet op de artt. 6 cd 7 der Hinderwet:
Geven bij deze kennis aan hot publiek, dat
..êenosmd verzoek met. do bijlagen op de Secretarie
dpzer gomcento ter visie gelegd is;
alsmede dat op Woensdag, den 3en November
1:.. des namiddags to halftwee, op hot Raadhuis,
gelegenheid zal worden gegeven om bezwaren
tcgeu dit vorzosk in te brengen, terwijl zij er de
aandacht op vestigen, dat niet tot beroep ge-
rech-ïgd zijn zij, die niet overeenkomstig art. 7
dor Hinderwet voor hot gemeentebestuur of oen
zijner leden zijn verschenen, ten einde hun be
zwaren mondeling toe lichten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
N. C DE GIJSELAAR.
Burgemeester.
YAN STRIJEN,
Secretaris.
Leiden, 20 October 1915.
LEIDEN. 20 OCTOBER.
Academiale Lezingen.
Gisteravond hiold prof. cLr. J. J. Hartman
hoogleeraar in het Latijn en Romeinschc
oudheden aan cfe ïUniversilbetb alhier
pfeeii der collegezalen der Academie de eer
ste van een reeks voor alle belangstellen
den toegankelijke lozingen over Latijnsche
literatuur. Deze eerste voordracht vormde
de inleiding tot de volgende.
Prof. dr. H. ïr. Groen cwegen hield voor
de Yrijz. -Christelijke Studenten-Vereen,
in het Academiegebouw een voordracht
over: Ontwikkeling van den Godsdienst Spr.
behandelde heb vraagstuk vooral met het
ten en op den arbeid der Y. C. S. Y. Hij
ten en op den arbeid der V. O. S. V." Hjj
toonde aan, dat het gaat om het hoogste
onder de hoogo dingen van het leven en
van de menschheid. Zonder dat hoogste mist
heb zedelijk zijn diepsten grond on kracht,
weten en denken nun voltooiing, de kunst
haar wijding en reiniging, het leven zijn
[eeuwige beteekenis.
Spr. woes ten slotte op hetgeen ook de
student behoorde to doen voor do ontwik
zei ing van den godsdienst in eigen leven
|cn onder zijn medemenschon.
Verzekering tegen operatieve huip.
g Het voorloopig toestuur van de vereeni-
I (ging tot onderlinge bestrijding van de kos-
ten voor operatieve hulp heeft, na deskun-
dige adviezen te hebben ingewonnen, sta
tuten en reglement ontworpen, die
ter goedkeuring aan de leden zullen worden
j voorgelegd en waarop daarna do Ko-
ninklijke bewilliging zal worden gevraagd.
Het maximum voor de vergoeding der
s kosten eener operatieve behandeling wil
men stellen op f 300; het gemiddeld be
drag, dat een operatie gewoonlijk in de
burgerklasse lcost. Behalve een entrvgelc.
zal eenjaarlijkschc contributie wordsn ge
heven, afwisselend naar den leeftijd m die
in termijnen kan worden afgedragen.
i Het bestuur wenscht een oommissie van
arbitrago uit do leden ter beslechting van
de geschillen, die er mochten rijzen, en zal
zich in verbinding stellen met bekende
Leidscho chirurgen, hoewel men de keuze
daarvan den leden vrij laten wil.
„Hei Groene Kruis".
Gisteravond hield de afdoeling Leiden
van do Zuid-HolL Vereeniging „Heb Groe
ne Kruis", onder voorzitterschap van dr.
U. A. Schreuder, in het gebouw van het
v magazijn voor verplegmgsartikelen aan de
Pieterskerkgracht haar algemeene vergade
ring.
Uit de medcelingen van den secretaris, dr.
H. J. Taverne, bleek, dat waarschijnlijk ten
gevolge van den oorlogstoestand heb leden-
p tal met 100 ongeveer terugliep en thans nog
Pruim 900 bedraagt.
Het batig saldo toedroeg f 776.59, terwijl
do begrooting voor het volgend jaar werd
Igoedgekeurd op een bedrag in ontvangsten
Een uitgaven voor 2176.59. Do penning
meester, de hec r J. Graf, lichtte enkelo pun-
L ten nader toe cn deed verder
eenige mededeelingen oyer den stand
'r der verplegmgsartikelen, welke in
goeden staat verkeerden cn steeds
worden uitgebreid.
Tot bestuursleden werden herbenoemd'
mcj. J, Alma en dr. H. Boonacker en tot
afgevaardigde voor do algemeene vergade
ring werd benoemd dr. *L. Mulder.
De behandeling van den beschrijvingbrief
voor do alg. vergadering gaf aanleiding tot
ccnigo gedachtenwissehng. Met name werd
gediscussieerd over heb voorstel een prijs
vraag uit te schrijven voor een populaire
handleiding voor de wijkverpleging. Den
afgevaardigde werd opgedragen daar niet
met mee to gaan. Men achtte zulk een ge
schriftje van weinig waarde. De wijkver
pleging is slechts in en door de praktijk
te leeren.
Ha de rondvraag werd de weinig druk
bezochte vergadering gesloten.
Gisteravond zijn -de voor den vrij willi
gen landstorm opgeroepenen in het Waag
gebouw alhier bijeengekomen, om inge
deeld te worden, of om hun plaats aange
wezen te krijgen.
Daar dis beloofde voordeel en, er aan ver
bonden, nergens uit blijkeoi konden, werd
door de opgeroepenen er naa-r ge
vraagd, en erkend, dat deze niet bestonden,
waarop onder de aanwezigen heftig werd
geprotesteerd en beweerd, dat zij mis
leid waren. Er werd hevig positie geno
men tegen autoriteiten en tooogere militai
ren.
Onlangs is een jong rechtsgeleerde aan
de universiteit alhier gepromoveerd tot
doetor in do rechtswetenschap.
Een va.n zijn „Stellingen" luidde:
„De vijandelijke kogel, die in heb lichaam
van een soldaat is gedrongen, behoorb aan
dezen in eigendom. („Stand.")
Op twee voordrachten voor onderwijzer
in Den Haag aan een openb. lag. school
twe-ede klasse komt voor do heer H. Schaap,
alhier; op twee andere voordrachten daar
voor do heer J. H. J. Sengers, mede alhier.
Yoor het examen vrije en orde-oefenin
gen zijn te Amsterdam geslaagd do dames
T. Dorsman, A. H. Joustra en K. F. Kraa-
neveld, alhier.
UIT ONZE STAD.
DE BROODKAARTEN.
In verband met een schrijven van den be
trokken Minister, wordt uitgesproken de
wensc-h, dat voor alle gemeenten, voor de
broodkaarten dezelfde tijdvakken zullen gul
den, zal ook hier, met ingang van 1 Novem
ber a,s., verandering worden gebracht in
het broodkaartenstelsel.
.Waren de kaarten tot nu toe veertien 'da
gen geldig, en moest dus de inwisseling ook
om de twee weken geschieden, van af 1
November zullen ,,Mlandkaarten" worden
verstrekt.
In verband hiermede is de thans loopen-
de serie X geldig tot en met 31 October.
De nieuwe maand kaart zal een s'erielebter
(A) dragen, en is geldig van 1 tot en met
30 November.
Het is in het belang van de verbruikers
goed tie letten op de bepalingen, omtrent
deze maand kaarten, die afgedrukt zullen
worden op de achterzijde der nieuwe brood
kaart.
Ten bewijze, 'dat de verstrekking van liet
Eegeeringsbrood in onze gemeente reden
van bestaan heeft, kan dienen het feit, dat
van 8 Juni tot 15 October verbruikt zyn niet
minder dan 3,335,000 broodjes van K.G.
Was het gebruik gedurende Augustus en
September iets 'dalende, thans neemt het weer
geleidelijk toe, zoodat per week ongeveer
190,000 broodjes door de Leidsche bakkers
worden afgeleverd.
uit o^s land.
CICHOREI-WORTELEN.
De minister van Landbouw, gezien het
Kon. hesl., houdende verbod van uitvoer
van cichorei in eiken vorm (daaronder be
grepen cichorei-wor telen) en peekoffie,
heeft goedgevonden te bepalen, dat van den
oogst van gedroogde cichorei-wortelen over
het jaar 1915 35 pCt. zal kunnen worden
uitgevoerd.
Hij, die een certificaat tob uitvoer wenscht,
zal verplicht zijn, het bewnfl te leveren, dat
hij voor elke 35 K.G. gedroogde wortelen,
waarvoor consent'tot uitvoer wordt aange
vraagd, 65 K.G. aan een Nederlandöchen
cchorieifabrikant geleverd heeft» moeten le
veren oï tegen een prys, welke f16 per
100 K.G. wortelen (gewone leveringsvoor
waarden) niet te boven gaat, voor binnenland-
sche verwerking beschikbaar zal houden.
Aanvragen aan den minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel, tot het verkrij
gen van certificaten tot uitvoer moeten op
zegel zijn gesteld en worden ingezonden by
do commissie inzake voeding van mensch
en dier, Amaliastraat 2, te 's-Gravenhage.
STAMBOEKVEE.
Er is reeds meermalen op gewezen, dat,
nu alleen de uitvoer van fokveo geoorloofd
is, bal van ons beste stamboekveo bij troe
pen de^ grenzen overgaat, zeer tot schade
van onze veefokkerij.
In een der Gromngsclie bladen vraagt
een Export-slager Stamboek vee, vette
Sfamboekkoeien en vette Stomboekstioren
te koop, welk vee natuurlijk niet dient als
fokmatoriaal, doen in de magen der Duit-
schors verdwijnt. Of het daar niet te goed
voor js?
ZAKKEN UITVOER.
Onlangs hebben wij bericht, dat onder hst
personeel van de België-Reiiei'-commissie een
smokkelzaak was ontdekt. Thans kunnen wij
er aan toevoegen, dat het hisr betrof een
zeer aanzienlijke hoeveelheid zakken, die
over de Belgische grens is uitgevoerd. Met
zakken worden trouwens allerlei trucs be
dacht. Eén er van is de volgende. Uitvoer
van zakken is verboden, maar zakken als em
ballage zijn natuurlijk niet tegen te houden.
Welnu, schrandere(l) kooplui vullen goede
zakken met onbeduidende waar, soms zelfs
met gras, en voeren aldus uit. De zak is
dan emballage en doet over de grens ook
nog voor iets anders dienst.
TURF.
De minister van landbouw, nijverheid en
havdel heeft aan zijn departement een con
ferentie gehad met verveners uit alle veen-
streken.
Do minister vroeg naar de aanwezige
•turfsoorten en prijzen en wenschte opgaaf
van de nog niet verkochte dadelijk lever
bare hoeveelheden turf, met vermelding van
de vraagprijzen.
GEKNOEI MET BROODKAARTEN.
Aan een bakker te Haarlem is, wegens
geknoei met broodkaarten, aangezegd, dat
Rij gedurende twee weken geen regeorings-
meel zal ontvangen.
DANKBARE BELGEN.
Do te Hengelo (O.) verblijvende Belgi
sche vluchtelingen, hebben als blijk van
waardecring, voor hetgeen aldaar geduren
de hun "één-jarig verblijf voor hen werd ge
daan, aan het betrekkelijk comité een bron
zen beeld aangeboden.
CENSUUR pp KRANTEN.
Een verslaggever van een der te Ti el ver
schijnende bladen vertelt, dal de oensuur
op zijn blad, door den commissaris van poli
tie uitgeoefend, de redactie volstrekt niet
van dc verantwoordelijkheid voor het onder
zijn goedkeuring geplaatste nieuws onthief.
Zoo had hij eenige n tijd geleden bericht,
dat Ti cl een groot inkwartiering zou krij
gen. Het blad was op de overeengekomen
"wijze gecensureerd cn na de verspreiding
van het orgaan hoeft heb hem heel wat
moeite gekort bij den commissaris om aan
een vervolging te ontkomen. Het bericht
sloeg, meeudo men, op een troepenverplaat
sing.
Waaruit blijkt, dat iemand een goed poli-
tie-commissaris en een minder nauwkeurig
censor kan zijn. (,,N.A.Ct.';)
VOOR DEN RECHTER.
Dinsdag 2 November zal de hoofdredac
teur van de „Tel." voor do arroncü-semeDls-
reohtb. to A'dam terechtstaan, ter zake dat
hij iu dat blad van 16 Juni 1915 geschreven
heeft
„In het centrum van Europa bevindt zich
een groep gewot-enlooze schurken, die dezen
oorlog veroorzaakt hebben. Enz."
Mr. J. Kappoijne van de Goppollo zal cle
verdediging voeren.
AANVAL DUITSCHE VLIEGMACHI
NE OP EEN NEDERLANDSCH
SCHIP.
Met betrekking tot don op 29 Juli j.l. door
een Duiteeh vliegtuig gepleegden aanval on
het Nederlandsch motorvaartuig „Comelis"
op de Noordzeo vernemen wij van bevoeg
de zijde, dat, terwijl de voorstelling der fei
ten, zooals die van DuilSrche zijde wordt ge
geven, blijft verschillen van die van den ge
zagvoerder der „Cornelis", en met name
van Duitsche zijde wordt volgehouden, dat
het vaart-uig de Nederlandsche vlag niet'
voerde, maar' deze eerst vertoonde na den
aanval, do Duitsche regeering niettemin aan
do Nederlandsche regeering haar oprecht
leedwezen heeft betuigd wegens 't gebeurde.
DE VROUW, EN DE DUURTE.
De af deeling Dordrecht van den Bond
van Soeiaal-Dem. Vrouwenclubs heeft gis
teren aan den Minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel een adres gezonden,
waarin maatregelen tegen de duurte van le
vensmiddelen en brandstoffen gevraagd wor
den, De afdeeling heeft op dat adres 4145
handteekeningen van huisvrouwen uit de ar
beidersklasse en uit den kleinen midden
stand verzameld.
GIFT VAN INLANDSCHE ONDERWIJZERS.
Namens de inlandsch'e onderwijzers vain
verschillende inlandsche scholen in de onder-
afdeeling Groot-Manheling, afdeeling Padang
Sidempoean der residentie Tapanoeli, heeft
de hoofdonderwijzer te Si Aboe Soetnii Ba-
ringin een bedrag van f 40 aan Indisch bank
papier aan den minister van Koloniën toe
gezonden ten "behoeve van hen, die in Ne
derland noodlydend zyn, geworden ten ge
volge van de tegenwoordige omstandighe
den. Deze bydrage is door den Minister over
gemaakt aan het Kon. Nat. Steuncomité
1914. - i -
HANDHAVING BEGEERINGSPRIJZEN.
Toen Zaterdagmorgen verschillende bo-
teraanvoerders te Alkmaar wederom hun bo
ter boven den vastgestelden regeeringsprijs
van f 0.32-1 verkochten, nam de inspecteur
van politie deze boter op last van den bur
gemeester in beslag.
Deze boter werd hierna door de politie te
gen den regeeringsprijs verkocht, terwijl de
eigenaars de mededeeling kregen, dat zij
hun gelden op het bureau van politie in ont
vangst konden nemen. G,Alk.Ct.")
LEVENSMxDDELEXVOORZIENING.
In Rijkscommissies van toeziohfc inzake
het levensmiddelenvraagrtuk zijn eenige
wijzigingen gekomen. In de commissie, be
doeld in art. 6 van de statuten der 4- oter-
vereeniging is jhr. S. H. J. H. Michiel van
Kessenich vervangen door jhr. mr. L. S.
L J. van des Maesen do Sombreff, lid van
de Eersto Kamer-der Staten-Generaal, te
Hulsbergin die, bedoeld in hetzefde arti
kel voor de Kaasvereeniging is dr. D. Bos
vervangen door mr. M. M. Schim van der
Loc ff, lid van de Tweede Kamer der Sta
ten-Generaal. te Gouda; in die, bedoeld in
hetzelfde artikel der Varkensvleeschveree-
niging zijn de heeren mr. W. M. van Lan-
schot, mr J. B. L. C. G. baron de Wijker-
slooth de Weerdesteyn en C'. Leisman ver
vangen door A. N. Fleskens, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, te
Geldrop; F. H. van Wichen, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, te
Roelofarendsveen (Alkemade), en O. Reit-
sma, secretaris van den Algemeenen Ne-
derVandschen Zuivelbond (F. N. Z.), te
's-Gravenhage.
Verder zijn nog ingesteld: een Rijks
commissie van toezicht als bedoeld in arti
kel 6 der statuten van de Vereeniging van
Aardappelfabrikanten, gevestigd te Veen-
dam, en goedgekeurd bij Kon. besluit, van
8 dezer, en tob leden dezer commissie be
noemd de heeren
R. P. Dojes, lid van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal, te Uithuizen; mr. J.
Limburg, lid van de Tweede Kanier der
Saten-Generaal, te 's-Gravenhage, en jhr.
mr. dr. E. A. van Beresteyn, burgemeester
van Veendam;
en een Rijkscommissie van toezicht als
bedoeld in artikel 6 der statuten van de
Vereeniging van Fabrieken van Melkpro
ducten, gevestigd te Rotterdam, en goed
gekeurd bij Kon. besluit van 3 dezer, en tot
leden dezer commissie benoemd cle heeren:
II. P. Staal, lid van de Eerst© Kamer der
Staten-Generaal, to 's-Gravenhage; B. J.
Gerreteon, lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, te Rotterdam; A. H Ger
hard, lid van de Tweede Kamer der Sta
ten-Generaal, te Laren (N.-H.), en dr. L.
T. C. Scliey, R j kszui vel co n s u 1 e nt in de pro
vincie Noord-Holland, te Hoorn.
VERBODEN UITVOER VAN
GROENTEN.
Verboden is de uitvoer van alle groenten,
in gezouten of gedroogden toestand, of op
andere wijze verduurzaamd, welke in ver-
schen toestand niet mogen worden uitge
voerd, voor zoov er de uitvoer daarvan niet
reeds verboden is.
MELK VOORZIENING.
B. en W. van Rotterdam hebben aan den
minister vau Landbouw, Nijverheid en Han
del een schrijven gezonden, waarin zij- de
noodzakelijkheid bepleiten van maatregelen
om te zorgen, dat melk in ruime hoeveel
heid binnen onze grenzen voor de consiimp-
tio beschikbaar is tegen prijzen, welke zich
niet hooger boven de normaio verheffen dan
inderdaad voortvlooit uit eventueele stij
ging van de onkosten der productie.
BEPERKING DER KOLENLEVERING.
Gistermorgen namen wij een bericht uit
het „Hbld." over, waarin stond, dat de Duit
sche kolen niet meer geleverd mochten wor
den aan fabrieken, ciio voor vijanden van de
centrale mogendheden werken.
De „Tel." verneemt thans, dat dit bericht
in dien onbepaalden vorm onjuistheden be
vat. Tot nog toe is er geen definitieve rege
ling getroffen. Vermoed wordt, dat de ko-
lenleverantie geweigerd zal worden aan Ne
derlandsche fabrieken, die middellijk of on
middellijk voor oorlogsdoeleinden der ver
schillende mogendheden werken. Niet- al
leen in Dnitschland, doch ook in Engeland
worden deze maatregelen overwogen.
Tegenwoordig komt er een flinke hoeveel
heid Enge-lseho kolen binnen, terwijl men
met eenige bezorgdheid de langzame leve
ring van Duitsche steenkolen gadeslaat.
Men meldt uit. Delfzijl, d.d. 19 October:
In de laatste dagen kwamen van Duitsch-
land hier geen steenkolen meer aan, zoodat
het leek dal cTe ftitvoer geheel was stopge
zet. Gisteren kwam evenwel een vijftal sche
pen, geladen met steenkolen, van Deitreh-
land hier binnen, welke voor verschillende
plaatsen in de provincie bestemd waren.
SPORT.
De huEdiging van Jaap Eden.
Gisteravond heeft te Amsterdam de hul
diging van den meest populairen sportman
jaap Eden plaats gehad.
Allen, die vóór of na hem op schaats of
rijwiel in ons landje uitblonken, zijn alleen
in klein'en kring bekend gebleven, Jaap heeft
zrjn groote populariteit behouden.
Een tweetal Haarlemmers, stadgenooten
van Jaap Eden, die een geboren Groninger,
is, hebben het plan in elkaar gezet, en in
do hoofdstad des lands, waar de eerste
groote triumf van Eden plaats greep, lieeft
men h'em hulde gebracht. j fj
Den 14den Januari 1893 toch sloeg Jaap.
op dé banen der Amsterdamsche IJsclub
'do beste Noorsche ryders op drie der ver
schillende afstanden en verwierf daarmee
den titel van wereldkampioen.
Er waren vertegenwoordigers van onder
scheiden .sportbonden en van vereenigingsn.
De A. N. TV. B., Toeristenbond voor Ne
derland, de Nederlandsche Wielerbond, de
Kcrlbalbond, verschillende wielervereenigin-
gen en allerlei particuliere personen, die
allen min of meer met Jaap Eden hadden
te maken gehad.
Leo Lauer begroette Jaap met een harte
lijke, van géést tintelende toespraak. Hij
herinnerde aan liet ontstaan van het plan;
hij legde er vooral den nadruk op, dab
hier niet gehuldigd werd Jaap Eden van nu,
nnar dat in Jaap werd gehuldigd het tijd
perk van heerlijk enthusiasme en van groote
daden. En met klem riep Leo Lauer het
uit, Jaap Eden heeft er aan meegewerkt,
dat de populariteit der sport zoo zeer is
toegenomen.
De lieer Edo B©rgsma, voorzitter van den
A. IS. W. B., hield 'een belangrijke feestrede.
Ais burger en als burgemeester, als die
naar der volksbelangen en als volksverte
genwoordiger, is mij do sport lief; niet
alleen het sportief toerisme waarbij men
toert om te toeren zelf, wandelt om het
wandelen zeil niet om er te zyn!
waarbij men automobielt niet on: zichzelf
en zijn bagage naar het station te brengen,
maar om het rijden, de beweging, het voort
glijden, het besturen zelf. Niét alleen het
sportief toerisme dus heb ik lief, maar ook
de sport, die ik zoo straks reeds noemde,
die in wedstrijden tot uiting komt, die in
wedstrijden haar prikkel heeft, die door wed
strijden tot hooger plan wordt opgevoerd
tii waarvoor, zooals ik op heb Binnenhof,
in 's lands Raadzaal reeds gezegd heb -
dc wedstrijden zijn van bijzonder belang.
De heer Bergsma sprak verder over Jicha-
melyke ontwikkeling en lichaamsoeiening.
Waarom nu moet, in verband met het ju
bileum van Jaap Eden over de oefening
en de ontwikkeling des lichaams wel ge^
sproken? Hierom; omdat de „sport" die
oefening en ontwikkeling krachtig in de hand
werkt en op haar beurt de „sport" ont-
zaglyk veel dankt aan do populariteit, die
Jaap Eden er aan schonk.
Wel werden op wetenschappelijk en op
kunstgebied groote dingen gedaan, maar het
'eigen volk vist het niet; bet was te hoog
voor ons volk, liet ging er buitenom, het
ging er overheen.
De krachtige energie waarvan landbouw,
nijverheid, handel, waarvan onze scheepvaart
thans blijk geeft, kwam nog niet tot uiting
ir. zoodanige mate, dat breedere kringen
van liet volk het zagen.
Men achtte zichzelf-tot wedyveren met de
groote, sterke natiën niet bij machte, men
achtte zichzelf weinig waardde beste
methode cm inderdaad weinig waard te
worden!
Toen gebeurde er iets wat sterk sprak
tot het volk; toen bleek het, dat ons volk
'elementen bevatte, die uitstaken ver boven
dergelijke elementen elders.
Daar werden in verre gewesten (dat maak
te het meeste -indruk) maar ook in eigen,
la na overwinningen bevochten op de besten
der besten van andere natiën.
En de beste van onze vijf millioen zie
len klopte de besten der zes-en—twintig mil
lioen, der 35, der 40 on meer millioenea
zielen der wereldrijken.
Degene, die liet meest sprak tot de volks
verbeelding, di© de sport populair maaktep
die het volk in alle lagen belang deed stel
len in do sport, die den ouden spörtgoesb
in ons volk van zeilen en roeien, van kaate
sen en kolven, van boogschieten en schaat
senrijden deed opvlammen, dat was Jaap
Eden.
In December van 1S93 vertrok Eden, die
toen reeds „onze Jaap" was, naar Haraar,
én op 25 Februari 1894 vestigde hy het
record over 5000 Meter van 8 minuten
37 3/5 sec., een record, dat- 20 jaren lang
op zijn naam zou blijven staan en eerst
op 17 Januari 1914 door Oscar Mathiesen
met 1 seconde werd verbeterd.
Ik ga piet stilzwijgen de overwinningen
in Engeland, Duitschland, Rusland, Frank
rijk en België in 1894 en 1895 voorbij*
Alleen zij herinnerd, dat hij in Februari
1895 voor de tweede maal wereldkampioen
Op de schaais word, wat met geweldige»
leesten te Arnhem en Haarlem werd gev
vierd. In Augustus van dit jaar was hjj
