Nederland en de Oorlog.
i§eze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
DRIE Bladen.
Derde Blad.
Öffieieele Kennisgevingen.
UIT ONS LAND.
N°. 1703!
Zater-dagg 4 ^eptcaialbes».
A0. 1915.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Tan 16 regels ƒ1,05. Iedere regel meer 0.17 J. Kleine advertenties
ijan 30 woorden 40 Oen te oontantj elk tiental woorden meer 10 Cents.
Voor het inoasseeren wordt /"O.Oö berekend. Bewijsnummer 5 Gents.
PRIJS DEZER COURAUT:
Voor Leiden por 3 maanden ILSOi per weet. f 0.09.
Buiten Leidon on waar agenten gevestigd zijn per week. IS, 0.10.
Franco per post i 1,05
s: ONZE TELEFOONNUMMERS
Voor Administratie-aangelegenheden,
dus voor Advertentie-orders, voor
Abonnementen, Adresveranieringen,
enz.
LEIDSCH DAGBLAD 175
Voor de Redactie, voor het Nieuws,
is het Nr.
LEIDSCH DAGBLAD 1507
OPENBARE KENNISGEVING.
LANDSTOR M.
De navolgende landstormplichtigen wor
den in hun belang verzocht zich zoo
spoedig mogelijk ter secretari do
zer gemeente (Afdeeling Militaire Zaken,
Kamer No. 9) aan te melden of hun te
genwoordige verblijfplaats op to geven.
WILHELMUS VAN DEN BROEK,
geboren 17 Januari 1870;
MARTINUS EVERHARD,
geboren 11 Maart 1893;
ADRIANUS OORNELIS BAL,
geboren 12 Januari 1894;
CtERRIT JOHANNES BOOM,.
geboren 15 Februari 1S94;
WILLEM DANIEL KLEIJN,
geboren 21 Februari 1894.
N. C. BE GIJSELAAR,
Burgemeester.
VAN STRIJEN,
Secretaris.
Leiden, '4 September 1915.
MAXIMUM-PR IJ Z EN.
Do Burgemeester der gemeente Leiden,
uitvoering gerende aan de circulaire van
den Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel, van 2 Septembe 1915 No. 33400,
brengt ter algemeene kennis, dat voor de
maand September de navolgende maximum
prijzen zijn vastgesteld
CROOTH AND EL-PRIJZEN.
p. 100 K.G.
Tarwebloem (gelwild inlandsch) 55./ 20.75
Tarwemeel (ongebuild) 17.50
per K.G.
Boter CbiJ verpakking in wit fust van
50 K.G.) f 1.45
Boter (bij verpakking in wit fust van
25 K.G.) 1.46
Botor (bij verpakking in Dclftseli of
Leldach fust van 20 K.G.) 1.50
Boter (bij verpakking in Dclftsch of
Leidscb fust van 10 K.G5 3 1.51
per 50 K.G.
Rijst (Grofmiddel Bassein of Rangoon
lo ha lid condities 9.75
Rijst (voorloop Eassoin A of Rangoon)
lo hnndcondities 10.50
Hijst (Grof voorloop Bassein of
Kangoon) lo handcondities 393.,, 11
p. 100 K.G.
ïïavermout (Lnlandsoh) 9 5 27.—
Builier (witte goraffineerde) s w 3 3 48.50
Peekoffie 31.—
Cichorei 3 3 26.—
Raapolie .393 3,, 72.50
p. 120 K.G.
Zeep (zachte, groene of gele) 9 s 3 f 26.25
KLEINHANDEL-PRIJZEN.
per K.G.
Tarwebloem (gebuild inlandsoh 53 f 0.26
rarwemeol (ongobuild) .,.3533,, 0.22
Botor 1.60
Hijst (grofmiddel Bassein of Rangoon) 0.22
Rijst (voorloop Bassein of Rangoon) 0.24
Rijst (grof voorl. BasseL of Rangoon) 0.26
ïïavermout (inlandsch) g a 0.33
Suiker (witte geraffineerde) s 3 3 3 0.55
Koffio (Santos) 3 5 f 5 1.16
per 0.1 K.G.
Peekoffie (in pakjes) 3353333/' 0.04
Cichorei (in pakjes) 993:335 0.03®
per L.
Raapolie ••t»3»i5iS9^0.80
Botorolie 1 1 1 3 i 1 1 a 3 m 0.85
per K.G.
Zout g a 3 s 3 1 0.09
Zo°p (zaohto, witte of golo) .3339,, 0 28
Soi3a I i i 0.07
per L.
Pekoloum o 7 0.11
Deze prijzen hebben uitsluitend betrek
king op do gewone kwaliteiten. De luxe-
sorteeringen, waan'oor in gewone tijden
reecis veel lioogere prijzen worden betaald,
blijven buiten aanmerking.
De kleiubandelprijzen van kaas zijn reeds
afzonderlijk gepubliceerd.
De winkeliers zijn gehouden lijsten, hou
dende bovenstaande maximum-prijzen op
vaai den openbaren weg af duidelijk zicht
bare plaats op te hangen en opgehangen te
houden.
Bij niet-inachtneming dezer voorschrif
ten zal tot toepassing der Onteigeningswet
worden overgegaan.
Klachten over niet>inachtneming van bo
venvermelde maxima, alsmede wensahen
om voor bepaalde op dc lijst niet vermelde
artikelen maxima vast te stellen, of wel
om, met het oog op plaatselijke omstandig
heden, voor een bepaalde gemeente wijzi
ging in de maxima to brengen, behooren
gericht te worden tot den Burgemeester
(Stadhuis Kamer No 10) of tot den Direc
teur van den Gemeentelijken Keurings
dienst van Eet- en Drinkwaren (Hugo do
Grootstraat 32).
Opgemerkt wordt nog, dat de voren
bedoelde prijzen slechts betrekking hebben
op boter en kaas, bestemd voor verbruik
in Nederland.
Yoor speciaal verpakte boter en voor bo
ter bereid onder rabbinaal toezicht kan
door het Rijkscontra albureau voor den uit
voer van boter in overleg met de betrok
ken Kandelaren of boterbereiders een ver-
hoogdo prijs worden toegestaan.
Do Burgemeester voornoemd,
N. C. DE GIJSELAAR.
Leiden, 3 September 1915.
VACCENE.
Burgemeester cn Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis dat op
Dinsdag 7 Septembor a.s. en
tot nadoro aankondiging op eiken
volgenden Dinsdag, telkens des
namiddags to 2 uren in het Elizabethshof
aan de Oude Yest gelegenheid zal worden
geg6ven tob kostelooze inenting van on- en
minvermogenden, wordende tevens aan be
langhebbenden herinnerd, dat zij slechts
zullen worden toegelaten op vertoon van
eon bewijs hunner geboorte-inschrijving.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.,
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 4 September 1915.
HINDERWET.
Burgemeester on Wethouders van Leiden;
Gezion art. 8, le alinea, dor Hinderwet:
Brengon bij de^e ler algemeene kennis, dat
dat door hen op 30 Augustus j.l. Tergunning ia
verleend aan L. HOOGBVlCriN^ cn rechtverkrijgen
den tot het oprichten van een broodbaklcorij in het
perecel Rijnsburgersingcl no. 1, Sectio A no. 903.
Burgemeester cn Wcthoilöera voornoemd,
N. O. DE GIJSELAAR.
Burgemeester.
VAN STRIJEN.
Secretaris.
Leiden, 4 September 1915.
LEIDEN, 4 SEPTEMBER.
In het Bloscope-lhenter aan den Sta
tionsweg alhier, wordt thans ©3n program-
rna gegeven, waarvan kan gezégd worden,
dat de nummers zesr gelukkig zgn geko
zen: een prachtige Ilollandscho natuurop
name, oen hoofdnummer met mooie tafe-
rcelen, een humoristisch nummer, dat niet
flauw is, en het nieuws der laatste tjjden in
duidelijk beeld.
Voorts driemaal optreden van specialitei
ten. Hiervan noemen wij in de eerste plaats
den imitateur, die op loffelijke wijze de
spraak van menschen, het geluid van aller
lei dieren, het lawaai van een vertrekkenden
trein, de tonen jvan muziekinstrumenten en
het geluid van aangewend gereedschap, na
bootst. Bijzonder interessant! In de tweede
plaats een aardigen jongen Chineeschen
kunstenaar, wiens verrichtingen aan het on
gelooflijke grenzen, niet te^ beschrijven en
zeer zeker door niemand anders in Leiden en
in heel wijden kring er omheen na te vol
gen zijn. Eindelijk esn grappenmaker, die er
noder veel meer bijzonder slag van heeft op
een pen op zijn neus op te vangen ballen,
hem door het publiek uit de zoal toege
worpen. Voor het goed gooien laat hij' prij
zen zien.
Voor do Middelbare Handelsschool in
Den Haag slaagde P. van Hoeken, vau hier.
Donderdag 9 September as. hoopt Jac.
Slegtenhorst den dag te herdenken, waarop
hij vóór 25 jaren als letterzetter bij do fir
ma voorheen E. J. Brill, alhier, in dienst
trad.
Door don huisvader van hot Tehuis
voor Militairen aan den Morsohweg alhier,
word op het gezonden telegram aan H. M.
do Koningin een dankbetuiging namens
H. M. ontvangen.
In verband met een verslag in dit blad
diene, dat niet do hoer A. J., maar S. J.
le Poole voorzitter van het Tehuis ia.
UIT ONZE 8TAB.
GEMEENTELIJKE GROENTEN-
VERKOOP.
De voorbereiding der plannen om vanw. de
gem. te komen lot een verkoop van groenten
is thans zoo ver gevorderd, dat zeer spoe
dig, wellicht reeds de volgende week, de
gelegenheid tot het verkrijgen van goed-
koope groenten zal worden geopend.
Het ligt in de bedoeling den verkoop voor-
loopig te doen plaats hebben in het Waag
gebouw, aan de Aalmarkt, en wel gedu
rende de eerste vier dagen van elke week.
Aangeboden zullen worden: andijvie, wor
telen, boonen, kool, bieten e.a., alles tegen
vaste prijzen.
Do aanvang van deD groentenverkoop,
alsmede do dagen cn uren, zullen weldra
worden bekend gemaakt.
VOOR HET STEUNCOMITÉ.
De-collecte, op den avond van Koninginne
dag in de Pieterskerk gehouden, heeft op
gebracht f 65.41.
BLOEMBOLLEN UITVOER.
Het is gebleken, dat zooveel exporteurs
bloembollen naar Rusland hebben te .zenden
dat na de eerste scheepslading per bark,
ccn tweede schip moet worden gecharterd.
Do motorschoener „Vitesse" uit Gronin
gen, kapitein L. Pot, zal nog deze week met
een lading naar de Oostzee vertrekken
BOTER,
Het Rijks Centraal Bureau voor den uit
voer van boter maakt bekend, dat voor de
week van 5 tot en met 12 Sept. voor 60 der
boterproductie certificaat van uitvoer wordt
verleend, terwijl 40 voor het binnenland
beschikbaar moet worden gebeld of worden
afgeleverd.
DE LICHTING 1916.
Van de 30.392 miUtioplichtigen van de
lichting 1916, zullen worden bestemd600
voor do zeemilitie, 1784 voor de brigade gre
nadiers en jagers, 19.709 voor de 22 regimen
ten infanterie, 343 voor de wielrijders, 1199
voor de cavalerie, 1354 voor de bereden ar
tillerie, 2570 voor de vesting-artillerie, 275
voor de pantserfort-artillerie, 136 voor het
korps pontonniers, 140 voor het korps torpe-
disten, 876 voor het wapen der genie on 15CÖ
voor de administratie-troepen.
(,,N. v. d. D.")
UITVOERVERBOD VOOR SGHAPEN-
VLEESCH.
Bij Koninklijk besluit van 2 September is
de uitvoer van schapenvleesch verboden.
FRAUDE MET KAASUITVOER.
De vereeniging „Veehouders Belang" te
Bodegraven heeft besloten, afgevaardigden
naar den minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel te zenden, ten einde den
minister cr op te wijzen, welke fraude ge
pleegd wordt ten aanzien van de gereser
veerde 30 pCt. kaas voor de regeering. Bij
strengo contrólo zou h. i. een reserve van
15 pCt. voldoende blijken
PAARDENUITVOER,
De uitvoer van jonge paaiden neemt ge
weldige afmetingen aan. Straks zal er in
ons land nog gebrek komen. Van Maan
dag tot en met Donderdag zijn to Zeve
naar uitgevoerd 18S2 jonge paarden. Drie
stuks zijn voor uitvoer afgekeurd.
Op 30 en 31 Augustus eii 1 cn 2 Sept. zijn
over 't station Oldenzaal ruim 2000 ruiDen
beneden 20 maanden en veulens naar
Duitschland uitgevoerd.
Te Nieuwe Schans zijn een viertal paar
den aangehouden, die reeds ouder dan
twintig maanden waren.
ONTVLUCHTE E RANS OH E KRIJGS
GEVANGENEN.
Te Belfeld (L.) werden door de grens
wacht aangehouden vier ontvluchte Fran-
scho krijgsgevangenen. Zij waren het Duit-
sche kamp to Crefeld ontkomen. Geduren
de twee etmalen waren zij onderweg ge
weest. Zij werden naar den Fransohen
consul to Rotterdam gebracht.
EEN LANDSTORM-SPOORWEG-
BRTGADE.
Bij geuocgzame deelname zal onder het
personeel der IS.S. een vrijwillige land-
stormafdecling een z,g.n. Spoorwegbriga
de worden opgericht.
SPIONNEN EN WAT DIES MEER ZIJ.
„De Avondpost" schrijft:
In de laatste dagen verschenen er in de
dagbladen sensationeele berichten over
spionnage in ons land. De „Tel." publiceer
de een aantal artikelen, waarin gewag ge
maakt werd van een zeer uitgebreiden Duit-
sch'en spionnagedienst in ons landandere
bladen bevatten zoo nu en dan eveneens
alarmeerende berichten over dat onderwerp,
terwijl de „H. Ct." mededeelde, dat er in
Don Haag personen vertoeven, die de po
litie verdenkt. „Indien echter deze vermoo-
dens gegrond zijn waarvoor geen bewijs
voorhanden is geschiedt de spionnage vol
strekt niet alleen ton behoeve van Duitsch
land, maar ten behoeve van beide oorlogvoe
rende partijen", aldus het blad. Al wordt
het van sommige zijden altijd voorgesteld,
als zou „spionneeren" alléén van Du'tsche
7ijdo geschieden, ons is toch bekend, dat ook
van andere zijde ö.a. met radio-telegr. zend
stations, gewerkt werdnaar wij vernemen
zeer handig 'b nachts in een schoorsteen van
een oude suikerfabriek. Een premie van
f 3000 is, bericht men ons, dan ook uitge
loofd voor de ontdekking van dergelijke
zendstations. Het is onzes inziens de dure
plicht van allo Nederlanders, om tegen spi
onnage, van welken kant ook, te waken en
zelfs bij de minste veronderstelling de poli
tie of recherche "te waarschuwen, en niet te
denken ..O, 't zal wel niets zijn, en dan
heb ik de politie weer werk voor niets la
ten doen."
Ook wij zijn zoo nu en dan in de gelegen
heid geweest, eenige dingen mede tc maken,
welke wij niet direct „spionnenwerk" zullen
noemen, maar welke toch te denken geven.
We zullen eenige feiten publiceeren.
Sinds eenige jaren is te 's^Gravenhage ge
vestigd een vreemdeling, agent van tal Van
huitenlandsche industrieelc ondernemingen
Deze mijnheer houclt in het centrum der stad
een kantoor, op welk bureau, behalve liij,
werkzaam waren een ingenieur, een corres
pondent en 'n stuk of wat joggles van zestien
tot achttien jaar, zoons van kleine lieden in
de st-ad. Maar behalve dezen werkten daar
nogeen gepensionneerd opperofficier van
het Nederlandsche leger, een gepension
neerd hoofdofficier der Kon. Ned. Marine en
een gepensionneerd officier van het Ned -Ind
leger. Tot 1 Augustus 1914 ging alles goed,
doch de agent vertrok bij het uitbreken van
den oorlog plotseling naar zijn vaderland en
nam vrijwillig dienst in het leger als rit
meester.
De zaken gingen hier zoo goed en zoo
kwaad als 't ging verder, doch de corres
pondent vertrok naar Batavia, waar do fir-
mo een filiaal Heeft, en werd daar chef van
het filiaal. De agent-ritmeester kreeg intus-
schen het IJzeren Kruis en kwam kort daar
na weder in de residentie, niet gewond, niet
omdat liij ontslag gevraagd had, óók niet
omdat hij afgekeurd was, neen. hij kwam
eenvoudig hierheen, naar hij zeide „omdat
cavalerie in dezen oorlog niet gebruikt kon
worden". En toen heeft deze mijnheer door
een onvoorzichtige manoeuvre na eenige
maanden laten blijken, dat hij geregeld brie
ven schreef naar Berlijn, naar den Rijkskan-
solier b.v., enz. Gevolg: dat de gepemión-
neerde opperofficier en de hoofdofficier di
rect ontslag namen, dat zelfs de ingenieur
weg ging zoodat men nu slechts „doorwerkt''
met den gepensionnoerden kapitein O.-l.
leger plus de joggies van 1618 jaar.
We hebben eenige autoriteiten op ds hoog
te gebracht, iets wat anderen óók reeds gef-
daan hadden.
Dat was feit 1. Nu feit 2.
Een Duitscher of Oostenrijker, de natio
naliteit is niet met zekerheid bekend, aange
zien hij verschillende namen draagt, heeft
in een hotel hifer ter stcc'o, iemand, die ons
goed bekend is, namens zijn „chefs" aanzien
lijke bedragen toegezegd voor elke aanwij
zing van 'n Duitscher, die hier te lande of
in Engeland handelingen verricht tegen
Duitschlandeen Hollander, die handelin
gen verricht tegen Duitschlandeen En-
gelschman, die handelingen hier te lande of
in Duitschland verricht tegen het belang
van Duitschland; een Duitscher, die in zijn
eigen land handelingen verricht tegen het
belang van Duitschland of Oostenrijk, eux.
GESTRAFTE BAKKERS.
Te Delft had een scherpe contröle het
resultaat, dat een zestal bakkers gestraft
is wegens het plegen van handelingen in
strijd met de bepalingen van de regeling
tot het verkrijgbaar stellen van goedkoop
ongebuild tarwebrood. Dit beteekent voor
sommige bakkers een vrij aanzienlijke
schade, wijl rij, om hun afnemers 'te be
houden, toch als gewoonlijk goedkoop
brood moeten leveren, hoewel rij geen rc-
geeringsmeel kunnen krijgen.
Medo is door B. en W. aan een twaalf
tal gezinshoofden voor korter of langer tijd,
het recht ontnomen regeeringsbrood te be
trekken van welken Kakker te Delft ook.
EEN DUITSCH DESERTEUR.
Do Nodcrlandscho grenswacht heeft bij
Budel een Duitsch deserteur geinterneerd.
Hij had ruzie met oen officier gehad was
er toen van door gegaan.
ACHTERBLIJVEN VAN VERLOF.
Het is bij herhaling gebleken, dat de be
staande bepalingen omtrent het achterblij
ven van verlof, ingeval van riekte door mi
litairen niet behoorlijk worden nageleofd.
Daarom heeft de opperbevelhebber van
Land- en Zeemacht zijn desbetreffende or
ders in herinnering gebracht. De comman
danten zullen zich overtuigen, dat hun on
dergeschikten allen met den inhoud daarvan
bekend zijn, en de orders maandelijks met
hen worden besproken, zoodat men zich nim
mer zal kunnen beroepen op onbekendheid
daarmede.
Zij moeten weten, dat achterblijven van
verlof alleen dan als gerechtigd zal worden
aangemerkt, wanneer zij (onverminderd de
door een officier van gezondheid uit tc oefe
nen controle) een verklaring overleggen van
een.arts, waaruit ondubbelzinnig blijkt, dat
zij (in geval van eigen ziekto) niet in staat
zijn ora zonder gevaar voor verergering van
hun toestand met een openbaar middel van
vervoer te reizen naar de naastbij zijnde mi
litaire ziekeninriL-hting of naar hun korps
of wel dat (ingeval van ziekte van echtge-
noote, eigen vader of moeder of eigen kind)
er onmiddellijk gevaar bestaat voor het le
ven van het betrokken familielid of dat op
geen andere wijze (opname in een ziekenin-
richting, verpleging door eenig ander fami
lielid, wijkverpleegster, enz.) in de onmid
dellijk noodzakelijk gebleken verpleging kan
worden voorzien.
Zij moeten weten, dat de juistheid der
verklaringen, betrekking hebben op een der
hierbovon aangegeven gevallen, steeds door
een officier van gezondheid worden gecon
troleerd. Indien tegen deze controle be
zwaar wordt gemaakt, zal de ziekte van het
familielid niet als geldige reden tot achter
blijven worden beschouwd.
Verklaringen, door burger-geneeshecren
afgegeven omtrent andere nabestaanden dan
hierboven genoemd, zullen het achterblijven
niet kunnen verontschuldigen.
Ingeval bij onderzoek blijkt, dat vaische
of misleidende verklaringen door den betrok
ken militair worden overgelegd, zal hij mede
daarvoor aansprakelijk gesteld kunnen wor
den.
Wannoer bij de controle blijkt, dat de
toestand niet of niet meer ie, zooals de ver
klaring aangeeft, en de betrokken militair
ten onrechte is achtergebleven of zonder
wettige redenen langer is achtergebleven
dan door de omstandigheden geboden was,
zal hij onverwijld moeten worden gestraft.
SCHIETEN OP SMOKKELAARS.
Men meldt uit Zevenaar d.d. 3 Sept.
Aangaande het. door de grenswacht
schieten op smokkelaars, verneem ik bij
onderzoek nog het volgendeEen jong-
mensoh uit Duiven, zoon van den fourage-
handelaar F., zou in vereeniging met oen
vriend uit Didam, trachten, vader'a paard
over do grens te smokkelen. Zij spanden
tot dat doel het dier voor een oude kar en
reden zoo in de richting der Duifcsoho
gren3, toen rij door een gre-nswadhteoldaat
gesommeerd werden, halt te houden. In de
plaats daarvan sloegen rij het paard tot
doorloopen. Toon legde de soldaat, zeer
terecht, aan en sdhoot. De smokkelaars
lieten rich toen voorover op de kar vallen,
men meende, om zich tegen het vuur te
dekken, in werkelijkheid echter hadden rij
elk een wonde ontvangen, die hen het staan
l>e.lctte. Zoo bereikten zij de grens, waar
de oen door beide beonen geschoten pn zijn
makker met een borst-schampschot in het
ziekenhuis zijn opgenomen. Ook het paard
was aangeschoten. Inmiddels is F. bij zijn
ouders weder aangekomen en mo-et rich,
na zijn herstel, voor den strafreohter ver
antwoorden.
BEHEER VAN RIJKSGOEDEREN.
Naar aanleiding van het feit dat in een
kleedingmagazijn pl.m. 250 paar schoenen,
z.g. zonder waarde rijn ingeleverd, welke
van nieuwe zolen waren voorzien, heeft de
opperbevelhebber van Lanct- en Zeemacht
den troepen-commandanten gewezen op
ieders plicht om rijksgoederen op zoo zuinig
mogelijke wijze te beheeren, terwijl op de
hoogero commandanten de verplichting
rust op het door hun ondercommandanten
gevoelde beheer toe te zien. Mocht onver
hoopt blijken, dat een zuinig beheer te
wensohen overlaat, dan zal niet worden
geaarzeld streng op te troden.
C.Avp.")
SPIONNAGE1?
To Woudrichem is een vreemdeling, ver
moedelijk een Duitscher, gearresteerd,, die
sederb eenige dagen met een bootje op de
rivier do Merwede rondzwalkte. Een paar
kistjes van hem, waarin zicli o. m. teeke-
ningen bevonden, rijn door de politie in
beslag genomen. De politic uit 's-Herto-
genbosch heeft Donderdag te Woudrichem
een onderzoek in die zaak ingesteld.
GEEN BROOD NAAR BELGIE.
De brooduitvoer nag~ België dfxSigt t«
worden gestaakt Verschillende bakkers in
de plaatsen langs de grens hebben reeds
personeel opgezegd.
