De Empeesclie Oorlog.
Gemengd Nieuws.
etreering van Rotterdam's handel, de wa-'
pens van Rotterdam, Zuid-Holland en Mer-
curius met bij het geheel passend opschrift.
Men schrijft uit Grocsbeek aan „De
Ned.":
Dinsdag herdacht onze predikant dr. G.
\V. Muller Massis, dat hij vóór 50 jaar tot
zijn Evangeliedienst te Wichmond bij Zut-
phen werd ingeleid. En weï met de woorden
1 Kor. 3:11, zijn intreetekst aldaar.
Hij was ook nog te Lienden en te Hattum
.werkzaam en sedert 1875, niettegenstaande
vele beroepen, alhier.
Hij is voorzitter van het provinciaal kerk
bestuur van Gelderland, van welk bestuur
een deputatie, zooals ook van den Ring van
Nijmegen, hem in zijn woning kwamen ge-
lukwensehon.
Vele blijken van belangstelling van hier
'en elders vielen hem ten deel. Aan het einde
der godsdienstoefening zong de gemeente
hem een zegenbede toe en sprak ds. Barbas,
van Schaarsbergen, zijn medelid in het Nij-
meegsch Theologisch Gezelschap, een woord
van gelukwensch en vriendschappelijke ge
negenheid.
De Kon. Nederl. Boek- en Kunsthan
del M. M. OoUvée, in Den Haag, heeft
een nieuwe fotografie van H. M. die Ko
ningin en Z. K. H. den Prins dier Neder-
lamden uitgegeven. Beiden zitten te paard
de Prins in generaalsuniform. De mooie fo
to is genomen in den tuin mn het Huis
•ben Bosch.
De ceremoniemeester bij het hof van
yan koning George to Londen, bbzooht gas
teren den Nederl an dsch en gezant, om hem
namens Zijne Majesteit d\ens gelukwen-
Bohen over te brengen met den verjaardag
Van Koningin Wilhelminia.
Te New-Oastfle werden namens Koningin
.Wilhelmina medailles uitgereikt aan den
jbweetïen luitenant NMtet en vier kanon-
ariërs van het garnizoen te Fynemouth, die
ze en twintig man van het Nederlan-cfacshe
stoomschip „Sliedreoht" gered hebben, bij
tfe stranding op 18 Maart nabij Frenchmams-
baaa.
De luitenant ontving een gouden medail
le, de manschappen zilveren medailles met
oorkonden.
Te Vlissingen zijn Zondag-
fcViónd te ongeveer halftwaalf de gordijnen
van een .benedenwoning in de Bouwen-Ewout-
Iptraat door het openstaande raam in brand
gestoken. Een in de kamer slapend meisie
Werd wakker en zag de gordijnen b'randeü,
terwii het .Vuur zich ook reeds had mede
gedeeld aan den zolder $n aan het behang
sel ten een drietal ruiten gesprongen wareo.
Op het hulpgeroep Van het meisje kwamen
Öe bewoners toeloop en, die het vuur bluöcK-
ten. Buiten op straat lagen lucifers, waar
uit de opzet tot brandstichting blijkt Een
herhaling Van zulk een wandaad had te
twaalf uren .plaats in de Glacisstraat; hiey
werden de bewoners wakker door het knette
ren van hónt en bleek, dat het hout boven
Üe Vamen, het behangsel, een kast en een
tafeltje door het vuur wa'ren aangetast Qok
hier waren de bewoners het vuur spoedig
jneester. Het vermoeden is nu opgewekt, dat
!&en paar weken geleden in een ander per
ceel in diezelfde buurt op gelijke wijze is
getracht brand te veroorzaken.
Viss clier ij-r esulta ten. Maan
dag bedroeg de visckomzêt in de RijksViSch-
hai te LTmujden het enorme bedrag vian
i 131.000. Men (raamt, dat de omzet over
'Augustus meer dan een raillioen zal be
kopen.
Mannelijke „schoonmaa k ster-a"
IMen schrijft ons uit Amsterdam:
/i H«<t mannelijk „dienstmeisje* heeft niet
lang geleefd. Het was een paar weken in
betrekking bij een zonderling echtpaar, maar
toen schijnt het er den brui aan te hebben
gegeven. Op het oogenblik zou „BetjV' weer
Opperman zijn.
Een mannelijke „schoonmaakster is ech
ter iets anders. Die schijnt werkelijk in een
.behoefte te kunnen voorzien. De ontelbaar
ye*e glazeriwasscherijen toonden asfcu dat het
ruwe buitenwerk en het grove binnenwerk
door den man beter kon worden gedaan
dan door de vrouw. Zoo kwam de schoon
maker er in.
Doch door de crisis kwamen duizenden
(mannen zonder .werk. Hun respectievelijke
Vrouwen probeerden toen als schoonmaak
ster wat te Verdienen, hetgeen dikwijls ge
lukte. Het gebeurde echter, dat de Sclioon-
Jm&akstcT ziek werd, en dat haar man dan
kwam vragen, of hij het werk mocht doen.
Hetgeen hem zioo goed beviel, dat hij zich er
Speciaal op toelegde.
Op het oogenblik kan men, wanneer men
's morgens omstreeks zeven uren langs de
'grachten loopt, in de groote kantoren ver
schillende „manspersonen" "als schoonmaak
ster aan het werk zien. Wel hebben zij
zich overeenkomstig onze politieverordening
joiet gestoken in „de kleeding van de an
dere kunne," maar door allerlei kleinigheden
hebben zij toch het karakter van de schoon
maakster aangenomen. Zij nemen stof af, ze
wrijven de bureaux, en doen voorts, wat hun
hand vindt om te doen.
Het aantal mannelijke „schoonmaaksters"
zou al omstreeks 80 bedragen. Zij zouden
•uitstekend voor hun taak berekend zjjn. Wel
zouden Yj 5ets langzamer dan hun vrou
welijke collega's werken, maar ook
meer precies. Met dit schoonmaken Iran een
man, die 's morgens en 's avonds een kantoor
heeft, f9 f 12 per week verdienen.
Dok te water gelaten.
Gistermorgen werd te Amsterdam met goed
gevolg te water gelaten een zelfdokkend
drijvend droogdok, gebouwd door Wilton's
Machine-fabriek en Scheepswerf te Rotter
dam, 'door de Nederl. Scheepst uw-Mjj. te
'Amsterdam.,
Daar heft dok te breed is, om de sluizen
van het Noordzeekansal te passeer en, is het
febouwd op een terrein te SchelIingwoiu.de,
uiten de Oranje-sluizen, zoodat de over
tocht 'naar Rotterdam zal geschieden over
de Zuiderzee via Den Helder.
Het dok bestaat uit drie secties, die aan
elkaar gekoppeld zijn en ontkoppeld kun
nen worden. De ejndsecties zijn elk voor
zien van een puntig einde.
Het dok heeft acht waterdichte dwars-
schotten, benevens vier waterdichte koppel
schotten, welke laatste de twee koppelkamers
vormen. In langsrichting heeft het dok drie
waterdichte schotten. Langs de. binnenzijde
van elke luchtkast komen twee stellingen,
vGor loop- en schilderstelling, terwijl het
luclitkastdek aan den buitenkant verbreed
is door een loopdek van hout
Het dok wordt voorzien van drie hoofd-
pc-mpen, onderling geheel gClijk, één in
iedere sectie, van 90 P.K., die gemeenschap
pelijk of afzonderlijk kunnen werken. Boven
dien komen er drie spoelpompen in, elk
voorzien van een motor van 35 P.K. Dje
pompen zijn alle centrifugaalpompen met
verticale as. i
De bediening van de pompinstallatie ge
schiedt van uit een bedieningsbuis, op Eet
luchtbastdek van de middensectie geplaatst
Hierin bevinden zich ook het hoofdschakel
bord, de waterstandsaanwijzingstafel, de
luchtcompressor met motor.
De doopplechtigheid geschiedde door me
vrouw M. LamingWilton.
Het dok zal over eenige dagen naar de
plaats van bestemming worden geeleept 'door
Sleepbooten van de firma li. Smit Co.,
te Rotterdam.
Men schrijft aan Eet „Ned.
Landb.-Wkbk":
Ondanks de vele bezwaren, hebben ook dit
jaar 'talrijke imkers uit de ppov. GroningOn
hun bijen gebracht naar de boekweit- 0n
heidevelden van Duitschland (in de Omge
ving van Popenburg). In tegenstelling tnef
de bijenhouders, die hun korven' op de heide
velden van Westerwolde en Drente lieten,
zijn zij uitstekend tevreden pVer de resul
taten. De boekweit in die streek bloeit prach
tig en de korven hebben een flink gewicht.
Of 'de standkorven straks weer de grens
mogen passeeren, is nog niet bekend. Een
desbetreffend verzoek is tot de DUiteobe
regeering gericht
DedriedubbelemoordteKoe-
kange. „De Avondp." meldt: Eenige we
ken geleden heeft- zich iemand, zekere H. K..:
Eohriftelijk gewend tot den burgemeester
van do gemeente De Wijk, waarbij hij ver
klaarde in staat te zijn aanwijzingen te kun
nen geven- in deze moordgeschiedenis. Van
dit schrijven is mededeeling gedaan a-an den
officier van justitie te Assen, die daarna een
onderzoek heeft bevolen. De schrijver van
dien ,brief, B. G. H. K„ is daarna op 24
Augustus vanwege den officier van justitie
te Assen gehoord.
Wij vernemen thans, dat naar aanleiding
van deze medcdeelingen het onderzoek is
voortgezet, waarbij gebleken moet zijn, dat
eqh persoon, H. D„ tegenwoordig is ge
weest bij den gepleegden moord. Deze H. D.
was in den bcwusten nacht in den omtrek'
van Koekange verdwaald, had onderdak ge
vonden in de woning van den vermoorden
sohaapherder, waardoor hij geheel toeval
lig getuige werd van het drama, dat al
daar dien nacht is afgespeeld.
Haar men beweert-, moet de moord zijn
geschied door 4 personen, onder wie een
vrouw (die inmiddels overleden is). Als
hoofdschuldige worclt genoemd a^kere E. V
die reeds lang verdacht werd en in die buurt
woonachtig is.
G i a t e r e n ie de „K ermesse d'é t
achter 't Stadion te Amsterdam geopend.
Deze opening geschiedde zonder ceremonieel.
Het bezoek was al dadelijk druk. De Am-
stel veenscheweg bood een aanblik als op de
Zondagen van belangrijke voebtalwedstrij
den. Schuifelende mensohen, toeterende
auto's en kooplieden.
De kermis zelf was nog niet geheel klaar.
Eenige tenten waren nog achter een geheim
zinnig scherm verborgen en circus Hermann
Althoff was nog „in de maak". Karren, door
zes paarden getrokken, deden het publiek
uiteenstuiven.
Gisteravond moest het af zijn en stipt op
tijd zou de eerste voorstelling aanvangen.
Alom werden de noodige toebereidselen voor
het avond-bezoek getroffen. Achter in een
tent schilderden Kannibalen zich reeds op,
dio op gezette tijden een vrouw zullen ver
slinden.
De groote stoomearöusel en eenige klei
nere waren reeds in werking en aan be
langstelling ontbrak het niet.
Voor de meeste bezoekers was het 's mid
dags een soort verkenningstocht in verband
met een nader af te leggen avondbezoek.
En als dit aan de verwachtingen voldoet,
vaart 't Amsterdamsche Steucomité er wel
bij, daar het tien procent der opbrengst
krijgt.
Omtrent het ongeluk te
Leeuwarden lezen wij in <ïe „Lw. Crt." het
volgende:
Do familie Bouwer, vader, moeder en de
35-jarige zoon K. Bouwer, een hier bek'en'd
architect, w;oneaide op Schilkampen, maakte
Zondag, naar aanleiding van het 40-jarig hu
welijksfeest, met een tweetal verpleegsters,
zusters Nijda.m en Landré, per lapdauer een
rijtoer naar Veenklooster, om zUster Laudrê
dank te betoon en voor de zorgen, welke rij
aan dezen eenigen zoon bewezen had gedu
rende éen vroegere ongesteldheid.
Toen men Zondagavond, ongeveer 9 uren,
langs het Noordvlfet huiswaarts keerde, is
blijkbaar één van de twee paarden, die voor
het rijtuig gespannen waren, in de duisternis
geschrikt, voor het spookachtige van den
elevator der fabriek van de firma Hommema
Eskee, aan het NoordvlieLSlot-. De weg
gaat daar over in een circa vijf meter broe
den gladden keiweg en heeft aan den steenen
walkant nog hier en daar korte palen. De
koetsier had bg dezen ongunstigen toestand
niet voldoende macht over de paarden, die
uitgleden en zoo te water geraakten, dén
landauer in hun angst met zich meeslee-
jende; deze kantelde evenwel niet Vier van
de inzittenden, de vader en de moeder van
den architect en de twee wijkzusters, hadden
zich' Spoedig naar boven gewerkt en werden
uit hun benarden toestand gered door eenige
toeschouwers. De heer K. Bouwer evenwel
was niet bij machte geweest uit het rjjtuig
te kernei^ waarvan de kap. met het oog op
het ongunstige weer gjesloten wafl. Hoewel
nog spoedig op den wal gebracht doop eeni
ge mannen^ 'die de banen van de kap stuk-
sneden, mocht het den zusters, die onmiddel
lijk ptogingen aanwendden, niet gelukken de
levensgeesten op te wekken.
Ook 'de moeite, die de doctoren Uffeiie
en Tromp zich nog gaven, bleef zonder re
sultaat.
Eén van de paarden had zich losgerukt en
zwom naar een plaats, waar het op den bé-
beganen grond kon komen. Het tweede, dat
losgesneden Werd, stond bij hét brugje met
den kop boven water op zijn redders te
wachten.
Men meldt uit Zwartsluis
d.d. 30 Augustus aan de „Zw. Crt.":
Toen gistermiddag, ongeveer 6 uren, de
49-jarige veehouder H.Appelo, van het
melken huiswaarts keerende, zich met zjjn
melkwagen op den Noordigar dijk bevond,
even buiten ae kom der gemeente, ontmoet
te hij aldaar een 11-tal jonge mannen uit
Genemuiden. Deze vielen hem lastig en
trachtten rijn wagen met melk van den djjk
te gooien. Toen hij zich hiertegen verzette,
wera hjj door een 8-tal der. bende aange
pakt en geslagen, terwijl één hunner hem
met een mes een diepe snede van 17 o.M.
lengte over zijn gericht toebracht. Door
eenige toegeschoten burgers werd; een 2-tal
gegrepen en aan de politie overgeleverd,
die nog zes anderen :wist te pakken te krij
gen, vóór rij het veer, bij Genemuiden over
gestoken wa'ren. Na verhoor door den bur
gemeester werden drie der belhamels in
arrest gesteld. De veehouder A. had zooveel
bloed verloren, dat hft, na door den dokter
verbonden te zijn, per brancard naar rijn
Winning moest worden vervoerd.
Te Zevenhuizen (Gr.) ia Maan
dag, doordat 'de paarden sohtokkeD, de ge
huwde landbouwer K. B. onder een dorsch-
maohlne geraakt. De wielen gingen hem
over de borst. Hij was onmiddellijk dood.
Maandagavond is een drieja-
rig meisje te Haarlem, dat van do Lange
Heerenvest naar de Amsterdamsche Poort
zou loopen, door een auto gegrepen en ge
dood.
Door oude plunje verra
den. Verleden jaar Augustus, in het be
gin der mobilisatie, werden in een woning
aan de Van-W-ou-straat te Amsterdam, ten
hadeele van een commensaal, die onder
dienst pioest gaan, eenige kleedingetukken
gestolen. De verdenking viel op een man, die
enkele dagen later eveneens als commensaal
van Slaapkamertje van den eersten com
mensaal had gebruik gemaakt, doch weder
vertrokken was met achterlating vian een ge
dragen kostuum. Dit wptd tor griffie gede
poneerd en men hoorde verder niets meer
van de zaak, tot Vrijdagavond j.l. Toen
kwam de hospita uit de Van-Wou-straat op
het politiebureau Stadhouderskade vertellen,
d3t zrj den tweeden commensaal, die ver
dacht werd' van diefstal van de kleeding
etukken van den eersten, had ontdekt in een
woning bij haat in dezelfde buurt.
De man Werd door een rechercheur aan
gehouden; hij hield vol geheel onschuldig aan
do zaak té rijn en pias in September, dufi na
den 'diefstal, uit Duitsohland in ons land te
zftn gekomen. De man, „artist/* von beroep,
gaf riohzelf een gewichtig! air door het te
doen Voorkomen alsof hjji verbonden was aan
een der départementen. Dit laatste bleek bij
0'nderzoek onjuist te rijn; uit de naSpöriu-
gen der politie van hét bureau Stadhouders
kade bleek evenwel nog meer. Het oude kos
tuum, Verleden jaar in de woning aan
de Yah-Wou-straat was achtergelaten, werd
vpn dé griffie opgevraagd en op een lapje
pan dé binnenzijde van een der zakken vond
n*en den naam van den eigenaar (een ande
ren. naam dan dien de aangehoudene bad op
gegeven), plsmede den naam van een bekend
kleedingfeagazrjn. Het bleek, dat iemand van
den naam, als op het lapje voorkwam, was
gesignaleerd wegens diefstal van een fcasch
uit een hotel op het Damrak. De hotelier
en een gediende het kleedingmagazrjii
wérden op het bureau Stadhouderskade ont-
bod-n en herkenden den man beiden beslist
Deze legde daarop een volledige bekentenis
af. Maandag is hij ter beschikking der justi
tie gesteld. („Hbld.")
Men schrijft uit Alkmaar
aaü het ;,Hbld.":
Het orgel „De Volkszanger", evenals het
paard met oranje en bloemen en slingers yan
groen versierd, heeft op „Koninginnedag/*
zijn entree in onze stad gemaakt en is aller
eerst haar het stadhuis gereden, alwaar B.
én W. Voor de ramen verscheneD, toen daar
op1 zijn volks- en andere liederen ten gehoote
Werden gebracht. D.oor de goede zorgen van
het hestüur der pfd. Alkmaar van de R.-K.
Vereehiging voor den Volkszang, was op
bepaalde punten van de 6tad een kinderkoor
aanwezig, dat wel zijn best deed, doch veel
te zwak klonk om aan de bedoeling het
op practische wijze propageeren van goede
volksliederen kracht bjj te zetten. Het
orgel trok Zeer groote belangstelling en later
opi den dag o.m. op de Kaasmarkt
werd af em toe door zich' vormende groepjes
van zangers en zangeressen flink meegezon
gen, zoodot de liederen hier beter tot hun
recht kwamen. Dat echter op het gebied
van verbetering van den volkszang vap uit
Alkmaar de victorie zou beginnen, zoo
als in de plaatselijke pers werd' gehoopt
kan niet in alle opzichten worden gezegd,
hoewel zonde: twifel mag gcns'at e d wor
den, dat hier ter stede veel beter en meer
werd meegezongen dan in Amsterdam. De
provincieplaatsen, van beteekenis in N.-
Holland staan bekend om haar 'goede zan
gers en zangeressen, Welnu, zou het voor
hen, die zich voor de propaganda van „De
Volkszanger" interesseeren, geen zaak zijn
te zorgen, dat zich verschillende groepjes
zangers en zangeressen disponibel stelden,
die bij de uitvoeringen op straat leiding
aan den zang gaven? O.i. is dan de kans,
dat de „Volkszanger" populair wordt^ zéér
groot.
DeopbrengatvandeinAugua-
tua van dit jaar in de Rijksvischhallen te
IJmuiden verkochte visch bedraagt ft.556.165
tegen f 96.407 in Augustus vac het vorige
jaar.
Stoomharingjagerij". Men
schrijft aan „Het N. v. d. D.'' uit IJmuiden
Behalve op de uitbreiding van het aantal
zeilloggers voor de haringvisscherij, gaat
men rich hier in het bijzonder toeleggen op
uitbreiding van hof aantal stoomharingja-
gers, z.g. drifters of koppels, in navolging)
van Engeland en Schotland, welke stoom
schepen, ofschoon mede ingericht voor den
aanbreng van gezouten haring, toch in hoofd
zaak worden gebezigd voor den versch-ha-
ring-aanvoer, zooals vóór den oorlog in zoo
reusachtige mate geschiedde door Engelsche
en Schoteche drifters.
Reeds rijn drie zulke stoomschepen, die
des winters bovendien de trawlvisscherij uit
oefenen, in de vaart gebracht door de Vi«-
scherij-Mij. „De Witte Ster" en heeft hi-***
Zondag met goed gevolg proef gestoomd de
nieuwgebouwde drifter „Oceaan Ster I, LT.
M. 232" gebouwd voor rekening van Se
Maatschappij „Oceaan Ster I", onder di
rectie van de heeren v. d. Made en Muhriug,
te IJmuiden. Het aantal dezer schepen zal
binnenkort nog met een aantal vermeerderd
worden, waarvan er reeds een viertal op Bta-
pel staat.
M e n s c h rij f t u i t V r jjh oe v e C s p-
pel aan „De Tijd"
In de afgeloopen week was hier een Raads
vergadering belegd. Behalve B. en W. ver
scheen maar één Raadslid ten kapitole, zoo
dat de vergadering wegens onvoltalligheid
niet zou kunnen doorgaan.
Maar men sohafte raad on zond don veld
wachter uit om de afwezigen op te halen.
Eén Raadslid vond hij thuis, doch deze
kon niet komen, omdat hij op de kinderen
moest passen, wijl vrouwlief buurten was
één andere vroede stond juist in den bak
trog en kon het deeg niet laten verzuren.
De veldwachter liet zich niet ontmoedigen
en slaagde er ten laatste in, g|?noeg leden
te bewegen tot opkomst om de vergadering
te laten doorgaan.
Men zegt, dat tegen de laksche Raadsle
den door de politieke tegenstanders uit een
en ander munt zal worden geslagen.
De regimentszoo n. De cor
respondent van de „N. R. Ot." te Hilver
sum schrijft:
Bet geval met den z.g.n. regimentszoon,
moge wat de feiten betreft, in hoofdzaak
juist zijn, het heeft echter ook een donkere
zijde. Wat betreft het schoolverlof, dat voor
den knaap zou zijn aangevraagd en ge
geven, wij kunnen verzekeren, dat dit be®
slist is geweigerd.
Het hoofd der school heeft geen verlof ge
geven integendeel is den vader uitdrukke
lijk verzekerd, dat de knaap voor ongeoor
loofd verzuim zou worden genoteerd.
Wat nu het feit zelf betreft, kunnen we
mededeelen, dat deze 9-jarige knaap een
jongen is, dié hot onderwijs zeer noodig
heeft, hij behoort tot de minste leerlingen in
zijn klasse en is bovendien zeer ondeugend
Het onderwijzend personeel van de school
is ovor een en ander geheel niet gesticht
en beraamt maatregelen om den militairen
autoriteiten aan het verstand te brengen,
dat zij niet goed handelen met dezen knaap
te steunen in zijn drijven om van de school
te blijven, en hun tevens duidelijk te maken,
ctat. het opvoedkundig verkeerd is, dezen
knaap als oen belangrijk personaadje in
den kring zijner schoolmakkers teug te lei
den.
Nogeen regimentskind. Niet
alleen het kamp van Laren mag bogen op
zijn regimentszQon, ook een landweer-com
pagnie, gelegerd op Oucf-Bugium, heeft haar
pupil, den 10-jarigen Andreas mt Amster
dam. Reeds bij het begin der mobilisatie in
1914, tóen de oomp. nog te Bussum lag, voel
de deze jongen, die aldaar zijn vacantie door
bracht, rich tot het soldatenleven aange
trokken. Met de reveille 'a morgens was hij
er steeds op zijn post, maakte hij zich als
boodsohaploopor verdienstelijk, of trok mee
uit. Verleden week heeft hij op vertoon van
een schriftelijke machtiging van zijn vader
met toestemming van den comp.-comman
dant, dien 3-daagschen marsch, geheel te voet
meegemaakt van Oud-Bussum, over Hilver
sum, Utrecht, Maarn, Hoevelaken naar
Amersfoort en terug over Eemnes en Laren
naar 't kwartier.
Hoewel enkele soldaten onderweg uitvie
len en per spoor terugkeerden, heeft deze
jeugdige vrijwilliger den marseh geheel te
voet meegemaakt en bij 't afcornmandeeren
heeft de kapitein hem een pluimpje gegeven
en hem benoemd tót „Ridder in de orde van
de Landweercompagnie.
STOOMSCHEPEN.
8T00MVAART MIJ. NEDERLAND.
..Lombok" (uitreis) arriv 30 Anp. te Gravosend;
Prins der Nederlanden" (uitreis) arriv. 31 /\ug.
tie Port-Said; „Prtnsoa Juliana" (uitreis) pas-
soerdo 31 Aug. Oueseant; ..Ambon" uitreis) ar
riveerde 30 Aug. te Batavia; Bawèan" (tlirfiereis)
arriv. -30 Aug. to Suez; „Billiton" (uitreis) ver
trok 30 Aug. van Suez; „Nias" (uitreis) arriv.
29 Aug. te Now-York.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
„Optiir" (uitreis) passeerde 30 Aug. Porim.
KON. WEST-IND. MAILDIENST.
„Prins Frederik Hendrik" (uitreis) 1^30 Aug.
Ouessaut gepasseerd-, „Oranje Nassau" arriv.
1 Sept. van Paramaribo "to Amsterdam.
HOLLAND-AMERIKA LIJN.
Gorredjjk" vertrok 30 Aucr van New-Orleans
nnar EoU<£rdara„Botterdam", avn New-York
naar Botterdam, arriv. 30 Aug. te Falmouth;
Bijndam". van Botterdam naar New-York, pas-
ëoerde 31 Aug. Lizard; „Loch Tay", van Bot
terdam naar Baltimore, passeerde 29 Aug. Do
ver- „Poeldijk" arriv. 31 Aug. van Buenos-Ayres
to Botterdam: „Sloterdijk", van RofWdam naar
Havanna en Now-Orleans. passeerde 29 Aug.
Dungc-ness: „Zijldijk" arriv. 31 Aug. van Balti
more- te Amsterdam.
KON. HOLL. LLOYD.
„Frieia" en „Gooiland" arriv. 30 Aut van Am
sterdam te Buenos-Ayros.Hollnndia" (thuis
reis) vertrok 29 Aug. van Pornambuco; „Zaan
land" (uitreis) vertrok 30 Aug. van Hio Janeiro.
OtfZE TELEFOONNUMMERS tt
Voor Administratie-aangelegenheden,
dus voor Advertentie-orders, voor
Abonnementen, Adresveranderingen,
enz.
L E 11) S C H D A G B A D 17 5
Voor de Redactie, voor het Nieuws,
is het Nr.
IEIDSCH DAf BLAD 1507
Duit-schc Tegenstanders van Inlijving.
De „Freisinnige Zeitung" drukt een iu po-
litieke. kringen reeds bekeud verzoekschrift
aan den rijkskanselier af, dat heb dool van
den oorlog betreft. Dit adres, dat om zijn
inhoud ongetwijfeld de aandacht verdient,
luidt als volgt:
„Duitschland is den oorlog niet begonnen
met het doel, veroveringen te maken,
maar tót verdediging van zijn door de vijan
delijke coalitie bedreigd bestaan, rijn na
tionale eenheid en rijn stijgende ontwik
keling. Duitschland mag ook bij het slui
ten yan den vrecle slechts datgene nastre
ven, wat voor de bevolking hiervan dienstig
kan rijn. Er zijn Uw Exc. adressen aan
geboden, welke er integendeel mee in strijd
rijn. Wij beschouwen het daarom als onzen
pldoht, met alle beslistheid tegen dit stre
ven pa-rtij te kiezen en openlijk uit te spre
ken, dat wij in de verwezenlijking ervan
een gevaarlijke politieke fout en niet eer
versterking, maar een ernstige verzwakking
van het Duitsclie Rijk zouden zien.
Om zuiver zakelijke overwegingen beken
nen wij het beginsel te rijn toegedaan, dat
de inlijving of bijvoeging (Angliederung)
van politieke zelfstandige en aan zelfstan
digheid gewende volkeren te verwerpen is.
Het Duitsche rijk ig ontstaan uit de ge
dachte der nationale eenheid, der nationale
saamhoorigheid. Het heeft slechts langzaam
en onvolkomen niet-nationale ©lementen
met zich doen samensmelten en wij willen
■ons zoomin door gebeurtenissen als door
personen of stemmingen ertoe laten over
reden, de leidende grondbeginselen van den
bouw van het rijk op te geven en te ver
anderen en het karakter van den nationalen
staat te vernielen.
tHét spreekt vanzelf, dat de naai" den
maatstaf onzer vredesvoorwaarden door ons
te ontruimen gebieden geen bolwerk voor
onze tegenstanders mogen worden en dat
geen mededinger van Duitschland er zich
vast mag zetten. De mogelijkheid mag niet
bestaan, dat vijandelijke gevoelens van de
bewoners zich in vijandige handelingen
omzetten, die voor den vreae en de veilig
heid onzer grenzen een gevaar zouden kun
nen rij'n. Zulko gevaren moeten voorkomen
worden en wij vertrouwen erop, dat het ge
lukken zal, gesehikto en krachtdadige mid
delen te vinden en in toepassing te bren
gen. Daartoe mogen wij echter niet zoodani
ge middelen rekenen, dio ons langs omwe
gen ten slotte toch tot annexaties zouden
brengen.
Wij allen zijn met hot gansche volk vast
er Van overtuigd, dat dezo oorlog met een
volkomen overwinning van Duitschland zal
eindigen.
Na zulke bewonderenswaardige helden
daden, na zoo ontzettend groote moeite en
offer, na zooveel roem en zooveel stil cn
met grootheid van ziel gedragen leed, zal
het volk aanspraak mogen maken op een
zegeprijs, die voor zoover dat natuurlijk
mogelijk is in overeenstemming is met
hetgeen er voor is verricht. Do hoogste
zegeprijs zal altijd bestaan in de trotsch ver
worven zekerheid, dat Duitschland ook eep
wereld van vijanden niet heeft te vreezen pd
in 't weergaloozö toonbeeld van kracht, dal-
ons volk gegeven heeft, aan de andere
volken der aarde en aan de toekomstige
geslachten. Het Duitsche volk kan echter
slechts een vrede* sluiten, die hechte grond
slagen biedt voor de strategische behoefte,
de politieke en economische belangen van
hét land en het onbelemmerd gebruik van
rijn kracht en zijn ondernemingsgeest, z^p-
wel in. het vaderland als op de vrije zee. Wij
vertrouwen, dat het Uwe Exellentie met de
grondwettig ingestelde instanties gelukken
zal vastberaden te gelegenertijd, op de
hoogte van onze m Hit ai re successen zulk een
vrede tó verkrijgen."
Het' adres is onderteek end door honder
den hooggeplaatste personen, professoren
fabrikanten, kooplieden, schrijvers en ooi
officieren. Wij vinden o.m. de volgende na
men vermeld:
Theodooi* Wolff, hoofdredacteur van h^t
„Berliner Tageblatt"A. Stein, redacteur
van de „Frankf. Ztg."; prof. Schmoller, dT.
Paul Rohrbach, prof. Hans Delbrück,
staatsminister Von Berlepsch, prof. Bren-
tano, prins Henkei von Donnersmark, próf.
Ernst Francke, prof. Ad. 'Harnack, prins
Hatzfeld von Trachenberg, prof. Walter
Lodz, dr. Dernburg, prof. Von Liszt, graaf
Von Montz, majoor Von Parseval, prof.
Martin Kade, prof. Schuching en prof. May
Weber-Hicdelberg.
Gevecht aan de Monlencgrijnsehe grens.
Naar uit Ce Win je d.d. 26 Aug. vertraagd
a-an de Matin," geseind wordt, heeft op 25
Aug. een verwoed gevecht plaats gehad bij
de monding der Cattaro, tusschen de Mon
tenegrin sche grensposten en een tamelijk
sterke af deeling Oostenrijkers.
De strijd duurde 2 uren, waarop de Oos
tenrijkers terugtrokken, met achterlating
van verscheidene dooden en 10 gevangenen-
Koning Nilcita is naar het front vertrok
ken, vergezeld van den Servisohen gezant
en de Servische officieren, voor den duur
vaai den oorlog aan zijn generalen staf ver
bonden.
De Montenegrijnen en Serviërs merken
anders weinig van haar meedoen aan den
wereldkrijg, die nog wel in dien hoek be
gonnen is.
Do Terugkeer van Gilbert.
"Over den terugkeer van Gilbert naaf
Zwitserland, kunnen wij nog melden,
de Zwitsersdbe gezant persoonlijk con be
zoek aan Mil lor a'.)d heeft gebracht, om heffl
deal dank van zijn regeering to betuigen
voor het hoffelijk en. ridderlijk besluit van
de Fransehe regeoring.
Do Figaro" schrijft ovor do zaak-kd-
bergt: Tedcreen weet, van welk c-t-n_ uitste
kend vlieger onzo aviatiek beroofd is door
do daad van den minister van oorlog, TOaAt
niemand protesteert, omdat hier de eer v»
Frankrijk er moe gemoeid is.
