Nederland en k Oorlog. N«. 17001 Zaterdaa; 31 Juli. A°. 191B. fëourant wordt dagelijks, met uitzondering van fon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit DRIE Bladen. Derde Blad. Officieeie Kennisgevingen. U!T ONS LAND. LEIDSCH DA&BLAD PRIJS DEB ADYEBTENTIEH: Van 18 regels ƒ1.06. Iedere tegel meer ƒ0.171. Kleine advertentiSs Tan 30 woorden 40 Oente oontant) elk tiental woorden meer 10 Oenta. Voor het inoaaaeeren wordt ƒ0.06 berekend. Bewijsnummer 6 OentB. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden ƒ1.301 per weel. i li 1 0.09. Buiten Leiden en waar agenten gevostigd zijn por week. i, 0.10. Franco per post 2 1 1.65. Mei ingang van 1 Augustus wordt het oude Kantoor van het Leldsoh Dagblad op de Doeza- straat gestoten en worden aldaar GEEN ADVERTENTIËN meer aangenomen. OPENBARE ENN1SCEV1NQ, LANDSTORM. Uitbreiding van d»n LANDSTORM on aanvulling van da LANDSTORMWET. •De Burgemeester der gemeente Lei den brengt ter openbare kennis, dat, behalvo degenen, die reeds krachtens :1e Landstormwet van den Landstorm deel uitmaken, daartoe, ingevolg Je wet van 11 Juni 1915 (Staatsblad No. 242), ook be- hooren zij, die in 19 11, 19 12, dan wel in 1918 vóór 24 Mei den verplichten of vrywiliigcn dienst hebben verlaten en gediend hebben bij de ZEEMACHT (hieronder begre pen het liorps mariniers en ie marine reserve) b. bij het LEGER IlIER TE LANDE (hieronder begrepen het rcserve-pcix soncel hij de landmacht); c. bij de KOLONIALE TROEPEN (waar mede wordt gelijk gesteld de goirvcr- nements-raarine in Ncdcrl.-Indic). Bovengenoemde wet tot uitbreiding van "den landstorm is niet van toepassing op hem, die verkeert in een der gevallen, bedoeld in art. 2, tweede lid, der Land stormwet of die vóór 19 15 den leeftijd van 4 0 jaren bereikt heeft. Ook is ge noemde wet niet toepasselijk op hem, die op 17 Juni 19 15 niet was gevestigd binnen het Lijk, in het Duitscho Rijk of m het Koninkrijk België. In verband met het bovenstaande moeten zich op 3, 4 of 5 AUGUSTUS AAN STAANDE ter Secretarie dezer gemeente, afdeeling MILITAIRE ZAKEN (Kamer No. 9) aanmelden ALLE OUD-VRIJWIL LIGERS, OUD-MILITIEPLICHTIGEN en OUD-LANDWEERPLICHTIGEN, die den militairen dienst in 1911, 1912, Jan wel in 1913 vóór 24 Mei hebben verlaten. Voor zoover het oud-militieplich- tigon en oud-lanweerplich- t i g o n betreft, zijn het in hoofdzaak lo. Militiepliciktigen die hebben behoord tot de lichtingen 1903 en 1 9 0 4 en gediend Lebben bij de bereden korpsen en het Korps Torpediston; 2o. Militieplichtigen die hebben behoord tot de lichting 1904 en gediend hebben bij heb Korps Pantserfort-Artillerie; 3o. Militiepliohtigen die hebben behoord tot de lichtingen 1906 en 1 9 0 7 en gediend hebben bij de Zeemilitie; 4o. Land weerplichtigen die hebben behoord tot de lichtin gen 1904 en 190 5, onverschil lig bij welk wapen zij gediend hebben. Bij (le aanmelding moeten worden over gelegd het militair zakboekje, bewijs van on (slag en andere bescheiden op hun vroegeren militairen dienst betrekking bobbende. Indien belanghebbenden zelf verhinderd zijn ten Stadhnize te verschijnen, dan kan do aanmelding hetzij schriftelijk, hetzij door een familielid of ander persoon geschieden. Voorts wordt nog ter kennis van be langhebbenden gebracht, dat art. 8 der Landstormwet in dier voege is aangevuld, dat thans mede tot een vrijwillige ver bintenis bij den landstorm kan worden toegelaten hij, die reeds tot den land storm behoort, doch van wien, voor zoover hij uit hoofde van zijn wettelijke ver plichting tot dienst zou worden geroepen, geen gewapende dienst zou kunnen wor den gevorderd. De Burgemeester voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR. Leiden, 29 Juli 1015. Gemeente Rekening. Burgemeester en Wethouders va<n Leiden brengen ter algemeene kennis, <Jat de re kening en verantwoording vam de ontvang sten on uitgaven dezer gemeente, over het jaar 1914, met al de daarbij behoorende be scheiden, aan den Gemeenteraad is over gelegd, tegelijk voor een ieder gedurende veertien dagen ter lezing neergelegd, ter Secretarie d'eper gemeente, en in druk, te gen betaling der kosten, algemeen verkrijg baar zal worden gesteld. Burgemeester en Wethouders voornoemd; N. C. DE GIJSELAAR, Burgem., VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 31 Juli 1915. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Lelden; Gezien het vorzook van do wed. O. VAN DER LOG—Van IJlden, om vergunning tot uitbreiding van de waschinriohting op het porceol Haar lemmertrekvaart no. 32, Seotio K no. 2699, door het bijplaatsen van een cleotromotor van 2 pk., tot het aandrijven van een wasohtrommel en oen stoompomp, en van een gtoomketd van 8% atm. en 20 M'. verwarmingeoppervlakte; Gelet op do artt. 6 on 7 dor Hinderwet i Goven bij deze kennis san het publiek, dat ge noemd verzoek met de bijlagen op de Sooretario dezer gemeente ter visie gelegd ie; alsmede dat op Zaterdag, den 14en Augustus e.k., dos namiddags te halftwee, op het Raadhuis, gelegenheid zal worden fugevon om bezwaren tegen dit verzoek in to brengen, terwijl zij er de oan- daoht op vestigen, dat niot tot beroop vereohtigd zijn zij, dlo niot overeenkomstig art. 7 dor Hin- dorwet voor hot gemeentebestuur of een xijner leden zijn vorsohenou, ten einde hun bozwaren mondeling toe te lichten. Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR. Burgemeostor, VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 31 JuU 1916. JACHT. DE COMMISSARIS DER KONINGIN IN DE PROVINCIE ZUID-HOLLAND, Gezien het besluit van Gedeputeerde Staton dier provinoio dd. 27 Juli 1915, no, 37; Gelet op art. 11 der Wot van 13 Juni 1857 (Staatsblad no. 87); Brengt tor kennis van belanghebbenden, dat bij voormeld besluit met vVJaic-inc- van dat dd. 30 Juni 11., no. 46 door Godoputeerde Staton is bepaald: lo. dat do jacht op waterwild op Zaterdag 7 Augustus a.s. met zonsondorgang wordt goslo- ton op het terrein aan de Zuid-Oostpunt van het oiland Overflaiikeo (gei eento Ooltgensplaat) ten westen begrensd door do navolgende lijn: van liet Noordelijk uiteinde van den Schonkeldijk in rochto lijn naar liet Noord-einde van den water loop Tweodo Hamertdeze waterloop tot aan den Langewog; hot gedeolte van dezen weg tusschen Tweedo Hamort en Flttcrsweg; de Flttersweg; liet gedeelte van den Zuid-dijk van don Oudelandschon polder tuseohen Fltterswog on Dwarsweg; de Dwarrv/eg en verder do per- ceolsoheiding in don Mariapolder en in den Crooton Adriana-Theodorapolder, waarvan hot Noordelijk uiteinde even ten Oosten van hot - jftiidelijk uiteindo van den Dwarsweg begint en hot Zuidelijk verlengde daarvan tot aan het Volkerak; en 2o. dat in do geheclo provincie lit van pan van waterwild niet slagnetten en het vangen van eendvogels in een eendenkooi of daarmedo ge- lij kstaanden toestel geoorloofd blijven. Deze kennisgeving r il. Ln plano gedrukt, wor den afgekondigd en aan plakt waar zuIIib te doen( gebruikelijk ia, alsmede in, hot „Provinoiaal Blad" en in do „Noderlandscho Staatscourant" wordon geplaatst. Do Commissaris der Koningin vpornoemd, SWBBEÏS. 's-Gravenhage, 29 Juli 1916. LEIDEN, 31 JJJLl. Do publicatie omtrent inkwartiering brengt veler gemoederen hier in beweg-'ng. Men is in breede kringen ongerust. „Wij krijgen inkwartioring", zoo heet het uit veler mond.. Wij kunnen en moeten de ongeruaten ge ruststellen deze publicatie behelst rob- strekt geen nieuwe maatregelen, doelt slechts op een herziening der lijsten, welke geregeld wederkeert, en heeft absoluut geen betrekking op een aanstaande inkwar tiering alhier. In „De Nieuwo Courant'' komt voor een bericht uit Leiden, waarin wordt ge zegd, dat, naar aanleiding van de inter^l- lat-e van mr. Fokker in de laatste Raad,ver gadering B. on W. zich met een schrijven tot den Minister van Oorlog gewend hebben mot het verzoek, om zoo mogelijk de scho len, waarin militairen zijn ingekwartierd, te ontruimen, en dat do Minister thans po gingen in het werk stelt om aan dit verzoek te voldoen, dat er althans voor dit doel lo- caliteiten te huur worden gevraagd. Op onze informatie ter bevoegder plaatse is ons gebleken, dat zulk oen schrijven door B. en W. alhier niet tot den Minister is gericht. De oorzaak v. den brand die den vorigen nacht aan den Maresingel op eèn bovenwo ning uitbrak, is nog niet bekend. De be woners waren 's avonds te voren vertrok ken, om eenigen tijd eldors door te brengen^ Met verklaarbare belangstelling ne men dezer dagen velen zelfs ook vrouwe lijke jiersonen kennis van den inhoud eener openbare kennisgeving omtrent den Landstorm, op oranjepapier gedrukt en op verschillende plaatsen aangeplakt. Wij ves tigen, er de aandacht op, dat men op zijn gemak, zonder dringen en reikhalzen, al wat daarin staat in ons blad "Kan lezon onder do Officieele Kcn- nisgeviiiffen. Een zinker der Gasleiding stak gevaren. Onze huismoeders werden hedenmorgen onaangenaam verrast. De gasleiding weiger de haar dienst. En hoe gaarne men een warm kopje thee had gedronken, hoe nood zakelijk men in dezen mond- en klauwzeer- tijd het noodig oordeelde om de melk te koken, wie niot £e beschikken had over for nuis of petroleumtoestellen moest 't van morgen zonder thee en zonder gekookte melk stellen. In sommige stadsdeelon was officieel reeds spoedig de oorzaak meegedeeld, in andere wijken, die nog geen bezoek haddon gehad van een boodschapper van de gasfabriek, vertelden melkboer en bakker dra, wat de reden was van dit euvel. Op de Oude Vest was bij de Jan Vosseri- brug een zinker stukgevaren en daarom moest men aan de fabriek den gostoevoer af snijden. Allerlei geruchten over den omvang van het gebeurde deden dra de ronde. Enorme cijfers werden genoemd voor de wegge stroomde hoeveelheid ga-s. Dan de verhalen over de hoogte en den omvang van de vlam, die na de vernieling van de buis ontstond. Het gebeurde heeft zich als volgt toege dragen. Omstreeks tien minuten voor één heden nacht werd de Janvossenbrug geopend om schepen door te laten. Van de zijde van de Mare naderde een sleepboot, 'met eenige schepen daarachter, van de N. V. „Voorwaarts", te 's-Graven hage, Waarop als kapitein dienst deed Hen drik Bovy. Van de andere 'zijde, van de Pauwbrug, naderde een motorboot van de Stoomboot-Maatschappfl W. Bus j(direc"teur Ranken), kapitein K. Koomen. Het Bchijnt dat er, tenminste volgens de verklaring van de betreffende "kapiteins, een misverstand 'heeft plaatsgehad hij den brug wachter, want voor beide zijden stond het seinlicht vop veilig. Het groene- licht deed beide kapiteins vermoeden, dat de doorvaart Veilig was. Juist aan den ingang van de 'Drug naar de zijde van de Mare. kwam het tot een aanvaring, met het gevolg, dat de mo torboot tegen den zich daar bevindenden zinker van de gasleiding werd aangeduwd. De 'buis werd geheel ingedrukt. Geen scheur ontstond in de buis. maar een enorm gat van eenige decimeters omvang. Onmiddel lijk kwam natuurlijk een groole hoeveelheid gas naar buiten stroomen. Wa3r bij de motorboot zich op den ,kop een 'lantaarn bevond, vatte dit uitstroomendo gas vlam. Een reusachtige vlam ontstond. De omvang was verbazend en ook de lengte. De politie was vlug met den slangenwagen ter plaatse, maar hiertegen viel niets uit te richten. Do vlammen deelden zich ook' mee aan de deklast van de motorboot, die uit va-ten droge verf bestond. Van vele dezer vater is het houtwerk verkoold. Verdere schade kon hier worden voorkomen. In de sleepboot werd in de 'kajuit door de aanvaring het houtwerk ontzet. Ook kon nog worden verhinderd dat de brug vlam vatte, maar het was niet moge lijk te verhinderen, dat het remmingswerk, dat rond de buis stond, vlak naast de vuur zee dus, in vrij erge mate verkoolde. Eerst toen op de gasfabriek do noodige maatregelen 'waren genomen, kon men met het leidingwater gaan werken, door met drie of vier slaDgen een gedeelte van het buizen net onder water te zetten. Zoo was om half vijf de zaak in zooverre verbeterd, dat de doorvaart door de brug weer vrij was. Óp de gasfabriek bemerkte men dra dat er iets ernstigs gebeurde. De automatische regulateur, die voor een gelijke verdeeling Van druk oyer het buizennet zorg draagt, geraakte Om tien minuten voor één. defect Het in zoo groote hoeveelheid ontstroomen- de 'gas, maakte door de plotselinge veran- andering dit instrument defect. Een oogen- blik kwam daardoor den vollen druk van den gashouder op het buizennet, waardoor na tuurlijk in nog sterker mate het gas bij de breuk werd uitgeperst. Door dien druk is de regulateur 'n oogen- blilc dichtgeslagen. Dit oogenblik kan even wol noodlottig zijn voor do bewoners van perceelen, die op de gasleiding zijn aange sloten, want op dat moment toch doofden met enkele uitzonderingen misschien de gasvlammen uit. liet gevaar ontstond dus dat bij verdere gaslevering in dio per ceelen gas kon uitstroomen, gevaarlijk voor do bewoners, die lagen te sla pen. Dit gevaar bestond voor de gelieele stad, voor Oegstgeest on gedeelten van Zoe- terwoude on Leiderdorp, waar overal door denzelfden regulateur de druk wordt ver zorgd. Een kleine terugslag kon het gebeurde hebben op de overige gemeenten, die van Lei den gas betrekken, maar de regulateurs voor die gemeenten werden onmiddellijk afge sloten, waardoor deze buiten het conflict bleven. Nadat dit gebeurd was kon met het blusschingswerk worden begonnen. Na liet herstellon van den regulateur heeft men eon kleine druk op het net gezet, vol doende om de buizen vrij van lucht te hou den, doch onvoldoende om te branden. In de stad werden dan ook alle lantarens gedoofd. Een grooto hoeveelheid gas was wegge vloeid. Ongeveer 3000 kubieke meters ging verloren, waarvan alleen in het eerste kwar tier ongeveer 2000. Vanmorgen vroeg reccla werden veertig man er op afgezonden om de 15.000 gatver- bruikers te waarschuwen, dat de hoofdkra nen moesften worden gesloten. Om elf uur zon er weer gas worden geleverd. Verdere nadeelige gevolgen, zal het ge beurde voor de verbruikers niet hebben. Deze oude zinker, bij was reeds ongeveer vijftig jaar oud, kan in dien zomer wel wor den gemist. Er zijn er meerdere. Zoo ligt er één bij de Volmolengrachfc (voor het zo- mergebruik alleen misschien wel voldoen de) verder bij do Turfmarktsboeg en bij da Haven. De vernielde zinker is eenvoudig uitge- sohalkeld en van de stadszijde afgesloten. Overigons staat in den zinker zoo'n water massa, dat de gasdruk die niet kan verwij deren. Het andeTe water was men heden morgen bezig uit de leidingen te pompen. Wie hier de schade moet betalen zal nog moeten worden uitgemaakt. De vraag ia daarbij of de verklaringen der sohippers juist zijn. In de omgeving veroorzaakte deze aan varing begrijpelijkerwijze veel oonsternar- tie. Voor velen was 't met de nachtrust gedaan. Aan belangstellenden waa geen ge brek. Verschillende bedrijven hebben natuur lijk stoornis van heb gebeurde ondervon den, want gasmotoren stonden stop en waar gas als verhitting voor sommige doel einden wordt gebruikt, daar was ook de on dervonden hinder groot. Hedenmorgen elf uur precies werd weer gas geleverd. De boodschappers vaai de fa briek hadden nergens iets gehoord van on gelukjes in de huizen. Wel hebben ze aan vole huizen geen gehoor ontvangen. Men verzocht ons nu onze lezers er op attent te maken, dat hot gewenscht is onmiddel lijk bij kennissen, wier huis onbewoond is te onformeeren of daar soms gaspitten, dag- branders of wat ook, zijn blijven branden of zoo mogelijk een onderzoek in te stelleni Leld§cho Spaarbank. Bij- 'de Leidsche Spaarbank werd in Juli ingelegd 240,009.40 en terugbetaald plm. f212,365.94, terwjjl 90 nieuwe inleggers werden ingeschreven en 71 boekjes geheel werden uitbetaald. Het tegoed der 13,777 in leggers bedroeg einde Juli f2,935,355.01. PARKCONCERT. Dinsdag 3 Augustus, 8 uur. 1. „Pro Libert-ate et Patria". Marsch, „Mannschafb an Bow", Geijp. 2. Ouverture Suppó. 3. Row, Row, Rowl Ragtime, Monaco, 4. Fantaisie op de Opera „Martha", Flotow. B. „Bonis di id Derbusque", Wals, Geijp. 0. „Un jour d'été en Norvège", Famtad- sde, Wilmers. 7. „Maroho des petite Marmouseta. Ganne. Voor het door de Vereeniging van Leeraren in do Handelswetenschappen te Amsterdam gehouden examen slaagde voor boekhouder c. s., de heer Abr. 'de Graaf al hier. De „St.Crt." bevat de gewijzigde sta tuten van de Zita-Vereeniging ten behoeve der 'R.vK. dienstboden te Leiden, thans genaamd: Zita-Vereeniging, atd. Leiden van de R.-K. Intern. Vereeniging tot bescher ming van meisjes, gevestigd te Leiden. ÜÏT ONZE STAD. COLLECTE EEN DUBBELTJE OF EEN CENT. Deze collecte heeft ditmaal f 434.33* op gebracht. Gedurende de maand Augustus zal zo niet worden gehouden. Daarom was verzocht om direcb maar voor vijf weken te geven. Het cijfer wijsfc^wel uit, dat er meer gegeven is, maar aan het verzoek is bij lange na niet voldaan, al is 't ongetwij feld van invloed geweest dat velen uitste- dig waren. DE AMBULANCE VOOR FRANKRIJK. Naar ons wordt meegedeeld is te Leiden f 1600 bijeengebracht in de kosten voor uit rusting van een Noderlandsche ambulance bij het Fransehe leger. ANTI-OORLOG RAAD. Het secretariaat van den „Nederland- schen Anti-Oorlog Raad" (Theresiastr. 51, 's-Gravenhage), ontving in do afgeloopen weken van 10—24 Juli bericht van aan sluiting van 18 vereenigingen, zoodat het totaal aangesloten vereenigingen thans bedraagt 1028. In Leiden is thans toegetreden het „Leidsche Volkshuis", waardoor het aantal aangesloten vereenigingen aldaar thans 22 bedraagt. BLOEMBOLLENVERZENDING. Voor het verzenden van postpakketten bloembollen naar Rusland zijn nu geen certificaten van oorsprong meer noodig. GEÏNTERNEERDE BELGEN NAAR DE MIJNEN. Naar de Limburgsche mijnen zullen uit de kampen te Soestorberg een zeshonderd geïn terneerden vertrekken. Wegens woningnood overweegt men voor de verwanten van ge- interneerden te Amersfoort in de hei een buurt te bouwen van houten huizen, in de verschillende kampen reeds geconstrueerd, en die na den oorlog in België zullen dienen voor hen, wier woning verwoest is. SMOKKELENDE DAMF.3 OPGE- SltACHT. Door twee marechaussee's weEden nabij de grens onder Ottersum drie „dames" van de Milebeek aangehouden, wegens poging tot uitvoer van verboden goederen. Het op brengen dezer chic gekleed© vrouwen •moeder en twee dochters te voet, tuB- ■schen twee marechaussees op de fiots, ver wekte heel wat opzien. ZINKGEBREK IN NEDERLAND. De verzinkfabriek van de Metaalwaren- fabriek Lambriex te Maastricht heeft haar bedrijf moeton stopzetten en haar ovens uife» dooven door gebrek aan zink. Talrijke ar* beide rs onzer met aal-industrie zullen daar door het aantal werkloozen gaan vermeer deren. BLIJDE INKOMSTE VAN DE NEDER- LANDSCHE MAAGD OP FORT HONS- WIJK. Maandag a.s. zal te fort Honswijk de eerste verjaardag der fortbezetting op plech tige wijze worclen gevierd. De Noderlandsche Maagd, voorgesteld door mej. L. van Ebbenhorst Tongbergen, te Utrecht) zal aldaar haar blijde inkomste doen, tot bijwoning der militaire plechtig heid. Een mobilisatie-linde, door de bezetting geplant, zal bij die gelegenheid met het daaromheen geplaatste hek van kunstsmeed* werk, vervaardigd door de Gebr. Van der. Horst, kunstsmeden te Utrecht, wordon ont huld. Het hok draagt op elk der vier hoek- ateiLen een granaat en bevat in het midden van elk der vier zijden een schild waarom heen zich tor eene zijde een eikentak (sym bool der kracht) slingert, en ter andere zijde een tak hulst (symbool van den vrede), al dus symboliseerend het „vrede door kracht", het resultaat onzer mobilisatie. De schilden dragen aan de bovenzijde geweerpatronen en bevatten elk een opschrift-. Aan de zijde van de verblijven der bezetting prijkt met gulden letters Voor Koningin en Vaderland. Door den commandant zal aan ieder der fortbewoners als geschenk een blijvende her innering aan dien historischen feestdag worden uitgereikt. („N. Ct.") UITVOER-ONTDUIKING VOOR BOTER. Zooals 'men weet, is de uitvoer van boten naar het buitenland beperkt Dat is met da goede 'bedoeling gedaan om de stjjging deil boterprijzen hier te lande tegen to gaan- Toch T^zen die prijzen zoodanig, dat 't wel-i haast voor een burgergezin niet meer men gelijk zal zijn natuurboter te betalen. Van-» waar dat vreemde verschijnsel? Men deelt ons mede, dat sommige export teurs er een foefje op bedacht hebben en dat 2$ -eenvoudig al hun echte boter de grens doen overgaan, verpakt in vaten met het merk „Margarine" er op. Voor margarine' geldt namelijk het uitvoerverbod, met. Dergelijke ivetsontduikers verdienden daf de afnemers ze aan hun woord hielden eq de ontvangen waar, ook slechts als niargay rine betaalden. Maar daar ia natuurlijk geeuf kans op, want leverancier en ajnemer'lig» gen onder één deken. 't Is echter wel zaak voor de douane onl goed uit de oogen te zien en aan het bedrog een einde t? maken. („N. v. d. D.")

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 1