Nederland en de Oorlog. "Vrijdag O Juli. A°. i915. (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Officieeie Kennisgevingen. UIT ONS LAND. Het ongeluk met de MarinesEoep, Ingezonden. No. 16982 PBIJS DEB ADVEBTENTIEN: ▼an 16 regel» flM. Iedere regel meer 0.171. Kleine advertentiSi Tan 30 woorden 40 Cents oontsntj elk tiental woorden meer 10 Cents. Voor het facaB8eeren wordt f 0.05 berekend. Bewijsnummer 6 Cent». PBIJS DEZEB COURANT: Voor Leiden per 3 maanden f 1.301 per week. i J J f 0.09. Bniten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. J 0.10. Franco per post2 2 2 2 2 1.05 Mond- en Klanwzecr. Be Burgemeester van Leiden; I Gelet op de circulaire van den heer Distri ets-Veearts te Leiden, d.d. .6 Juli 1915, n-cO. 617 Overwegende dat het welslagen der po- igingen tot bestrijding var het Mond- en Klauwzeer voor een groot deel afhankelijk is van de medewerking der veehouders; Noodigt de in deze ge- tmjeente gevestigde veehou ders "dringend uit, by het voor komen van Mond- en Klauwzeer onder hun vee, de volgende .maatregelen in acht te Internen: a. onmiddellijk' kennis geven wanneer' een hunner dieren op mond- en klauw- zeer duidende verschijnselen vertoont; b. ;een dusdanig dier onmiddellijk op- stallen wanneer het daartoe niet be- hoeft te worden vervoerd over den Openbaren weg pf door weiden of over erven van andere veehouders; c. wanneer opstalling niet mogelijk is, het verdachte dier met een zak' om den kop '".j a^n de horens .bevestigd, vastzetten aan ;een paal jn de weide, op eenigen af stand van slooten en hekken; alle uitvoer van voedermiddelen, pro ducten afkomstig van vee, ledige kisten jen zakken, nalaten tot dat het onder zoek heeft plaats gehad; nalaten het bezoeken van landerijen, er ven en woningen van andere veehouders. Hij waarschuwt Jmn voorts dab bij niet (opvolging dezer .maatregelen de poer den heer Minister van Landbouw, Nij verheid en Handel in uitzicht gestelde VER GOEDING voor bedrijfsschade niet fel .worden toegekend. De Burgemeester voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR. d. Lelden, 9 Juli 1916. Verstrekking van Broodkaarten. Houders van broodkaarten worden her innerd aan hun verplichting, om de on geldig geworden broodkaarten (sene XI), iBterlijk Zaterdag 10 Juli terug te bezor gen op het Broodbureau, Vischmarkt 18. Aan personen, die hun kaart later Öf i)5et terugbezorgen, zullen geen verdere broodkaarten meer worden uitgereikt. Het is verboden, bakkers, brooddepóthou- Öers of broodventers met de terugbezor ging der broodkaarten te belasten, op straff e van intrekking der broodkaart. Het broodbureau is morgen (Zaterdag) geopend van 91, van 2—5 en van 7—9 uur. it..,1 I De Directeur van het Broodbureau, I Dr. J. J. VAN ECK. 1 Leiden, 9 Juli 1915. LEIDEN, 9 JULI. Invitatie - concerten op „Den Burcht11. De^ ondernemende paohter van „Graan- beurs" en Burcht", heeft het voornemen ©enige concerten te geven op „Don Burcht', hoofdzakelijk bestemd voor leden van Ver- eemgingen, die haar vergaderingen in „De Graanbeurs" plegen te houden. Gisteravond is de eerste uitvoering ge geven door het Stedelijk Muziekkorps, dat eon goed verzorgd programma op uitne mende wijze ten gehooro bracht. „Don Burcht," die zich voor dergelijke bijeenkomsten uitstekend leent, leverde met zjjn schitterende electrische verlichting en de in bloem entooi gehulde, geïmproviseerde muziektent, omkranst met honderden elec trische glceihchten, een eigenaardigen, schier roniantischen aanblik. Ook elke ms is verlicht en bood goede zitjes. Hoewel het weer voor een buitenzitjes- fconcerti met warm genoeg was, was het bezoek zeer bevredigend en hadden de aan wezigen het best naar den zin. Set tweetal voor predikant bjj de Gerei. Kerk alhier (vac. wijlen ds. Roorda) bestaat uit do predikanten J. v. d. Berg, te Fcyenoord, en K. Dijk, te Rijswijk, - Beroepen is bfi Je Nod.-Herv. Gem. «9 Wienngcrwaard de heer H. J. Barnouw öand. alhier. Voor den duur van het :tudiejaar 1815—101(3 is benoemd tot rector-mngnificus dor universiteit alhier prof. dr. W B Kris- t'ensen. UIT ONZE STAD. COKESVERKOOP EN LEYENS- JVUDDELENPRIJZEN. Vanwege den Leidsohen Bestuurders- bond ia aan den burgemeester, ala hooïd der gemeente, een schrijven gericht, waar in wordt verzocht lo. het -daarheen te leiden', dat de cokes der Gemeemtegasfabriek alleen wordt ver kocht aan particulieren voor zoover defze geacht bunnen worden' ze voot 'hun per soonlijk gebruik noodig te hebben 2o. die controle op de maxim um-prijzen der levensmiddelen in -dien zin te verscher pen, dat zij, die gedwongen zijn ihun imkoo- pen bij zeer kleine hoeveelheden te doen, daardoor eveneens tegen speculatieve han delspraktijken worden beschermd. In een nadere toelichting is den burge meester de noodzakelijkheid Van eefn en an der nader aangetoond. BRANDSTOFFEN EN LEVENSMIDDELEN IN DEN a.s. WINTER. j Aan den Raad dezer gemJeente wordt ïn een adres te kennen gegeven door P. Heems kerk, P. J. Bomli en J. D. de Rnk, ver tegenwoordigende een Comité uit ae Leid sche Vakcentrale, den Leidschen Bestuur- derabond, de afdeeling Leiden van den R.-K. Volksbond en den Christ. Besturenbond, dat zij den Raad met den meesten aandrang ver zoeken zulke maatregelen te nemen, dat de gemeente voor den komenden winter in /Bet bezit zg van een voldoenden voorraad brandstoffen en van zulke levensmiddelen, welke daartoe geëigend zijn, opdat Öe te verwachte schaarschte en daarmede gepaard gaande hooge prijzen niet het lot der minst bedeelden in onze gem'eente in de aanstaan de wintermaanden zwaarder maakt dan noo dig is. Ter iuotïveerïng van hun verzoek verwij zen zij naar een toelichting, welke luidt als volgt: Waar alles er op wijst, dat gebrek tón brandstoffen met daarmede gepaard gaaude prijs verhooging, zich in den a.s. winter ern stig zal doen gevoelen, meenen wjj, dat het noodzakelijk moet worden geacht^ dat de gemeente zoo spoedig mogelijk maat regelen neme, om zich van een flinke hoe veelheid brandstoffen te verzekeren. Daardoor zal het mogelijk wezen, dat zij, die niet in staat zijn, vóór den winter den noodigen voorraad op te doen, straks met de dupe worden van de te verwachten hooge prezen. Als de^ gemeente nu reeds een groote hoeveelheid brandstoffen zou kunnen op slaan, om deze in den a.s. winter tegen den kostenden ptfjs en voor een ueel (Ier inge zetenen beneden dien prijs, van do hand "te zetten, zou 'daarmede een groot deel der ingezetenen ten zeerste zjjn gebaat. .Voor levensmiddelen geldon dezelfde over wegingen. Als do gemeente kon besluiten, hetzij door bg de Rijksregeering aan te dringen op de instelling van een Rgksbureau tot distributie van groenten, aardappelen, ge droogde erwten en boonen, enz., waardoor de gemeente ïn staat zou zijn eventueel© prgsstygmg van deze artikelen te voorko men, hetzij door zelfstandig de voorziening en distributie dezer levensmiddelen op zich te nemen, dan zou veel gebrek worden voor komen. Het mag toch worden verwacht, dat de werkloosheid, welke de vorige wintermaan den ook de Leidsche arbeidersklasse teis- terdOj in den aanstaanden winter niet zal uitblijven, terwyl dat deel onzer arbeiders bevolking. hetwelk in normale omstandig heden blijft verkeeren, van de te verwachten prysverheoging gevolgen moet ondervinden, welke hen brengen moet op den rand van het gebrek. .VRIJWILLIGE LANDSTORM. Do Leidsche Vrijwillige Landstorm begint langzamerhand een vasten vorm aan te nemen. Er hebben zich 'ongeveer 150 jonge mannen van verschillenden stand aaingOineld, die gisteravond door de loioers In „De Graanbeurs" waren bijeengeroepen, om ra- dere orders te vernemen. Zij zullen nu nog aan een keuring moeten worden on derworpen. Met wie aan deze keuring vol doen zullen de oefeningen weldra worden aangevangen. Er zullen zich dan nog wel meerdere jongelui aansluiten. t LANDSTORMWET. In haar zooeven verschenen memorie Van antwoord op het afdeelingsvorslag der Tweede Kamer nopens het wetsontwep tot nadero uitbreiding Van den Landstorm, verdedigt de regeering uitvoerig de be oogde versterking onzer weermacht-, be- toogende cfat hoe meer wij in staat zuilen zijn een ieder te doordringen van het be sef, dat Nederland .voortgaat zijn krachten te versterken, des te grooter de kans is dat het doel: 'cle handhaving eener strikte onzijdigheid, zal worden bereikt. Dat door die versterking steun zou wor den verleend aan een evenfiieel drijven naar deelneming aan een yolkerenkrijg, is een denkbeeldig gevaar. Eonige onver antwoordelijke dagbladschrijvers maken het volk niet. Ons volk verlangt den vrede te bewaren. Het koestert, als geheel genomen, een vriendschappelijke gezindheid jegens elk der oorlogvoerenden. Uitvoerig zet de regeering nader hare» bedoeling uiteen. De mannen, die 2ullen worden opgeroepen de wapenen te dragen, zullen ongeveer -1 maanden worden opge leid, om daarna plaats fe nemen in de ge mobiliseerde onderdeden, waarna een ge lijk of ongeveer gelijk aantal landweer mannen met verlof zal worden gezonden. Naarmate dus in den loop der maanden jonge landstormmannen bij het leger wor den ingedeeld, zullen oudere landweer mannen de gelederen verlaten. Ter tegemoetkoming aan geuit Verlangen heeft de regeering haar wetsvoorstel al dus gewijzigd, dat thans wordt voorgesteld de bevoegdheid tot oproeping te be perken tot hen, die niet voor 1916 het 30e in plaats van het 40e levensjaar zullen hebben volbracht. Ook dan zal er waarschijnlijk een marge overblijven van mannen, die niet opgeroepen zullen wor den, omdat dan reeds alje landweerman nen door landstormmannen zullen zijn ver vangen. Wel wensqht de Regeering de mannen tusschen 30 en 40 jaar te doen insoürijven met het oog op onverhoopt later noodige op roeping, waarvoor eohtef bij de wet toestemming zal moeten worden verleend. Vrijwillige landstorm, hoewel van groote waarde, is onvoldoende geoefend voor le- ger-reserve, waarvoor de landstorm is aan gewezen. Bij tijdige totstandkoming der wet zal inlijving van eenïge ploegen landstorm- plichtigen, voorafgegaan aan inlijving der militielichting 1916, welke, mocht nog dit jaa-r tot demobilisatie kunnen worden over gegaan, alsdan op normale wijze zal kun nen worden ingelijfd. De regeering wenscht geen verandering ten aanzien van de vrijstelling van geeste lijken. In den loop harer verdediging betoogt de regeering nader heb karakter van noodwot van het ontwerp, dat alleen zal gelden voor de tegenwoordige buitengewone om standigheden. We komen op dit belangrijke stuk nader torug. STAAT VAN BELEG. Bij Kon. Beel. van 8 JuK is bepaald dat, met ingang van dliem datum in staat van beleg wonden verklaard de navolgende ge meenten of gedeelten van gemeenten In Gelderland. Gent, onderdeel Lent (gom. Eist) en Bc-mmel, voor zoover nog naet dn staat van beleg verklaard in Drente Odoornj in Groningen Onstwedde. UITVOERVERBOD. Bij Kon. Besi. van 8 Juili da met van -dien dag verboden de uitvoer van noten- boomen en notenboomemihoait. STEUN AAN JOPDSOHE STUDENTEN. Naar de „N. R. Ot." verneemt, wordt onder de Joodöche studenten hier te lande oen beweging voorbereid om dn de eerste plaats steun te verl'eenon aan de door den oorlog getroffen studeerende goloofsge- nooten. In verband daarmede wordt te gen heb einde der vacantie vermoedelijk 12 September te Utrecht een vergade ring gehouden, waar een vereeniging zal wonden opgericht, met het doel steun aan de Joodsch© studenten in de oorlogvoeren de rijken to verlecn.cn. MEER VRIJHEID VOOR GEÏNTERNEERDEN. De opperbevelhebber van land- en zee macht heeft bepaald, dat Belgische geoinfcer- nieerdon beneden den rang van officier bui ten do kampen mogen te werk gesteld worden. Zij worden dan in het bezit gesteld van een verlofpas e<n mogen zonder gelei de per spoor reizen, binnen de route op hun verlofpas aangegeven. Tegen beta ling mogen militaire plaatsbewijzen afgege ven worden. Den Duitechen geïnterneer den: te Borgen zijn deze vrijheid reeds vroeger Verleend. VAN H. M. DE KONINGIN -^OEDER. EEN GIFT H. M. do Koningin-Moeder heeft 100 doen zenden aan het provinoiaal comité voor do oprichting van ttfdelyke Militaire Tehui zen m Zuid-Holland. De opperbevelhebber van land- en zee macht, generaal Snijders, heeft aan de naaste famlieleden van de omgekomenen bij het vergaan van de defensiesloep der marine in het Brielsche Zeegat een tele gram van deelneming gezonden. Tot nog toe is slechts één lijk gevonden, n.l van den matroos 1ste kl. der marine reserve W. Spanjer. Op verzoek van do we duwe zal dit lijk met een torpedoboot ver voerd worden naar zijn woonplaats Ter schelling. Heden zon het stoffelijk overschot met militaire honneurs aan den Hoek-van- Holland aan boord van de torpedoboot ge bracht worden. Op Terschelling zal de overbrenging naar de begraafplaats eveneens met mili taire honneurs plaats hebben. Een worsteling door de branding. [Uit Brielle wordt gemeld: Het is voor den eenig overgeblevene van de vergane marinesloep een heele toer ge weest, om door do branding naar den vas ten wal te worstelen. Zooals hij mededeel de, was omstreeks 7 uren het gat in het vaartuig geslagen en klom het water bin nenboord, al hooger en hooger, koe men zijn beet ook deed om het door uithoozen te bestrijden; het klom tot de knieën, en bleef wassen en de woeste golven sloegen er overheen. Een kameraad had aan A Botbijl zoo heet do eenig overgeblevene gevraagd wat hij er van dacht, of men zich door zwemmen zou kunnen redden, maar hij haalde de schouders op, want het land was een zicht ver. Voor alle zekerheid had echter Botbijl alvast zijn schoenen uit- ged'aan en nam een van die hoefijzervormi ge reddinggordels, waaraan men, gelijk hij zeide, echter weinig heeft, indien men niet goed zwemmen kan. Het zal ongeveer halfnegen zijn geweest, toen Botbijl overboord sloeg. Zijn bedaard heid verloor hij eohter niet. Het was, alsof het lie-m gezegd werd, dat hij er wel ko men zou. Nu moest hij door een wilde; onstuimige zee, en veel malen dwars door, een nijdige branding. Daar schoot hem te binnen, dat, wild'e hij eenige kans op redding maken, hij zich zooveel mogelijk van zijn ondergoed moe§t ontdoen. Dat is een heele toer geweest. Van één heen ging dat voorspoedig, maar nu bleef alles aan het andere tbeen hangen en een bandje wa3 maar niet los te krijgen of los te rukken. Dat heeft zeker wel, terwijl do strijd om het tegen de golven uit te houden al zijn krachten eisohte, een halfuur geduurd. Een wonder is het, dat Botbijl niet door den sterken stroom, die langs de kust gaat, is meegesleept. Maar hij heeft in zijn kin derjaren in Den Hriel uitmuntend zwem men geleerd. Het lastigst was, dat, toen hij grond on der de voeten kreeg, dadelijk daarop weer diepe putten volgden. Doch hij werd niet moedeloos. Een oogenblik ontstelde hij. Een groote, ronde kop, als met mensckenoogen, rees op eenigen afstand voor hem op. Het was eei zeehond, en dat beest keek me zóó vuil aan, zei hij, d!at ik er niet van op mijn gemak was. Even daarna dook het beest weg, om evenwel eenige oogenblikken later, doch op wat grooter afstand, weder op te duiden, altijd met zijn droefgeestige oogen dien zwemmenden m-am gadeslaande. Nog een poos, en voor de tweede maal, dook het beest onder, om tot groote ver lichting van den schipbreukeling te ver dwijnen en nu voorgoed. Eindelijk, het zal ruim elf uren geweest zijn, bereikte Botbijl heb veilige strand. Hij kwam daar, bijna geheel ontkleed. Maar dadelijk wilde hij verder, om de menschen (te waarschuwen, dat ginds zijn kamera den in doodsnood verkeerden. Hij wilde voortijlen, maar zonk in elkaar van oververmoeidheid. Zijn sterke wil tri omfeerde echter over deze lichaamszwak heid, en nu ging hij er van door, hoe langer hoe sneller, tot hij ongeveer haiftwaalf bij L- Hector, in den Soheurpolder, terecht kwam, waar hij liefderijk en met ^e meeat mogelijke hartelijkheid werd opgenomen. Nog boter: waar dadelijk de pogingen be gonnen, om toch zoo spoedig mogelijk de reddingboot te doen waarschuwen en ande re middelen in het werk gesteld worden. [Helaas, dat heeft voor zijn makkers niet meer mogen baten? ACADEMIENIEUWS. Leiden. Bevorderd zijn tot doctor in <jo rechtswetenschap, op Stellingen, de heer j. W. Sloot, geb. te Buitenzorg; op proef schrift: „De regelingsbevoegdheid van de Kroon voor de Koloniën", de heer A. A J. de Neef, geb. te Paramaribo; op proef- sohrift: „Openbare wegen over particulie ren grond", de heer A. H. Kamerjingh On nes, geb. to Zoeterwoude; op proefschrift: „Het Adatproces der Inlanders", do heer B. ter Haar Bzn., geb. te Sn eek. Maximumprijzen voor Kaas en Boter. Mijnheer dn Redacteur. Wat zou toch wol de roden zijn, dat B. en W. van onzo stad elke maand do maximum prijzen, door de Regeering voor kaas en boter vastgesteld, publiceeren, maar er ver der niet naar omzien Toen dit voor de eerste maal gesohiedde, n.l. in den herfst van 1914, was er 's Zater dags een commissie in de Waag aanwezig, die beslag legde op do boter, waarvoor een hoogere prijs werd gevraagd dan de vast gestelde. Dit is echter slechts één of twed Zaterdagen geschied. Op de kaasmarkt kwam het heel niet voor. Tlians ia de kaasprijs weder vastgesteld op hoogstens 42 en in de marktberichten ziet' men f 16 tot 50 vermeld. Evenzoo wordt voor de boter eiken Zaterdag meer gevraagd dan de vastgestelde prijzen. M. de R.. weet U, waarom een gemaakte bepaling met gehandhaafd wordt? Zou het' zijn, omdat het den boeren zoo slecht gaat? Niet alleen do burgers-consumenten, maar, zelfs melkboeren, kaaswinkeliers, enz. on dervinden de ongunstige gevolgen van zulk een door-de-vinger3-kijkerij. Beleefd dankend. y. Y. L. Jubileums. Geachte Heer Redacteur. ^Vergun mij in Uw zooveel gelezen blad eenige plaaktsruimte, waarvoor mijn dank. Mocht de heer Paardekooper denken, het puhliek en vooral hot reizend publiek er ge noegen mee te hebben gedaan, zijn inge zonden stuk te plaatsen in Uw geëerd blad van gisteren, hij heeft dit glad mis; want het spreekwoord moet ook hier weer in toe passing worden gobracht„Ondankbaarheid is 7s werelds loon". ijeheel belangeloos heeft een groot ge deelte van het corps ambtenaren der H. Lf. S. M. zich opgeofferd in hun vrijen tijd lijsten ter inzage aan heeren reizigers, etc. aan te bieden, om den löden Juli a.s. hun humanen chef dien dag voor hem onvergete lijk te maken. Hulde aan zoo'n corps, dat weet, zoo iets te waardeeren. Geloof niet, mijnheer Paardekooper, dat men het 't reizend publiek heeft lastig ge maakt; de lijst werd ter inzage gegeven en beleefd en voorkomend, zooals het perso neel hier te Leiden altijd is (in andere plaat sen laat dit wol eens te wonschen over) zon der dat er zelfs woorden werden gewisseld, in dankbaarheid aanvaard of men wat gaf of niet. Maar wie zou hier niet in Leiden mede willen doen om den bekenden welwillender» chef ook tegenover het publiek te huldigen? Beter ware het geweest, dat de heer Paarde kooper zijn stuk achterwege had gelaten, of sohept hij er soms behagen in, den feest dag te vergallen? Inmiddels Hoogachtend, Uw dw. dn. G. L. MUIJZERT, Reiziger1. Lelden, 8 Juli 1915. Militairen en Scholen. Mijnheer de Redacteur! Ondergeteekerrdo verzoekt beleefd eenige plaatsruimte in Uw Blad. voor het navol gende: In de laatste dagen werd, door middel van eenige ingezonden stukjes in uw Blad, de aandacht gevestigd op den toestand van het openbaar onderwijs. Een militair meende ge mobiliseerd te zijn om door zijn ka-zerneeriug in de ;over 't "algemeen veel te bedompte en vunzige sohoollokalen, zijn studieaangelegen heden vergemakkelijkt te zien, terwijl een onderwijzer het noodzakelijk scheen te vin den in gegeven omstandigheden do jeugd en haar onderwijs op te offeren aan het mili taire element. Gaarne geef ik toe, dat de Omstandigheden moeilijk' zijn, doch geen oogenblik, dat deze onoverkomelijk zgn, al thans niet, dat de algemeene toestand van het onderwijs niet machtig veel verbeterd zou kunnen worden. 't Is mi} dan ook onverklaarbaar, dat tot' nog toe zoo weinig wérd geklaagd, óver; iden toestand, van het onderwijs. Noodza kelijk is, dat. ingeval van mobilisatie van onze weermacht, deze behoorlijk onderdak verzekerd is, waarvoor dan ook in tijd van vrede, alle daarvoor eenigszins geschikte ge bouwen, worden genoteerd en aireot bjj mo bilisatie in gebruik of in beslag genomen voor dit doel. "Wanneer echter, zooals nu blijkt, deze toestand zoo lang moet duren, 'dan is het reeds lang tyd geweest, om hierin' verandering to brengen. Een beeld op' to hangen van de gevolgen van dezen toestand op het onderwijs en ae jeugd, is haast niet noodig. Toch meen ik er in 't algemeen goed aan, te doen, op de volgende punten ,te wijzen: Aan wien is de toekomst? Immers aan da

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 1