Nederland en de Oorlog. "Vrijdag 2 Juli. A°. S915. N», 1S976 (§eze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Officieeie Kennisgeving. UIT ONS LAND. Gemengd Nieuws. ENGELSCHBBRIEVEET. PRIJS DUB ADTERTENTIEN: V»n 1—6 regels /"1.06. Iedere regel meer 0.17J. Kleine «drertentiSn ran 80 woorden 40 Cents contant] eli tiental woorden meer 10 Cents. Voor het inoasseeren wordt f 0.05 berekend. Bewijsnummer 5 Cents, PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 1.30 j per week. f 0.09. Bniten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. 0.10. Franco per postj i, 1,65. VERSTREEKING VAN BROODKAARTEN. IH^den is een aanvang gemaakt met de .verzending der derde serie broodkaarten. ï)e ze kaarten worden eerst geldig op Dinsdag 6 Juli; dienzelfden dag worden 'de kaarten der tweede serie ongeldig en ÖLoeten alsdan ten spoedigste, dock in elk gval voor Vrijdag 9 Juli aanstaande wor den teruggebracht op het broodbureau Vfeohmarkt 18. Het is verboden bakkers, depothouders ioi brood ven tens met deze terugbezorging Se belasten. Aan personen, die hun ongeldig gewor den broodkaarten niet, of te laat terug- jzpnden, kunnen geen nieuwe kaarten meer tworden verstrekt. De Directeur van het Broodbureau, Dr. J. J. VAN EOK. Leiden, 2 Juli 1916. HINDERWET. Burgemeester on Wethouders van Leiden; .Gezien art 8, lo alinea, dor Hinderwet $k'on?en bij dezen ter algemeene kennis, dat 'dber hen op heden vergunning is vorleond aan fle Dire o tie der N. Y. Maohinofabriek ,-jDYEEEIJN", voorheen Monhcmius en Haentjena, op reohtverkrijgenden tot het uitbreiden van de maohinofabriek in het perceel Overrijn no. 5 a, Sectie K no. 316. Bnrgomeeetor en Wethoudors voornoemd, N. O. DE GIJSELAAE, Burgemeester. VAN STUITEN, Soorotaris. Leiden, den len Juli 1915. LEIDEN, 2 JULI. VOLKSZANGAVOND. De afd. Leiden van de Nationale Veree niging voor den Volkszang, heeft gister avond in den tuin van Musis Sacrum,on der leiding van den heer O.ostveen, uit Am sterdam, en met medewerking van het Ste delijk Muziekkorps, weder een bijzonder goed geslaagden openbaren volkszang3vond gehouden. Er waren meer dan duizend pro gramma's, bevattende den tekst der liedo ren, uitgegeven, waardoor men zoo eenigs- ziins' een denkbeeld krijgt van de belang stelling voor den volkszang. Vermoedelijk waren er ook nog zooveel buiten den tuin in het Plantsoen en op den Zoeierwoud- Schen Singel. Er weraen heel aardige liederen met ani- jn/> gezongen, waarvan ons jooral „Zonne lied", van O. van Rennes, on het Oud-Neder- Ijandsch „De Heer is mijn Borgh", bevielen, hoewel ook liedjes als „Wij willen Holland liouen," „Het Lied van den Smid", Een liedje van de Zee," en lest best, het oude „Wilhelmus" en ook de overige nummers vlot werden gezongen. Voor de uitnemende en geheel' belanglooze ►medewerking van het Steef. Muziekkorps, 3?iets dan lof; voor den knappen, geestdrif- tègen leider bewondering; voor de kern der! zangers en zangeressen (voor de laatsten bovenal) een woord van warme hulde; maar waarom zongen de niet geregelde bezoekers Ider volkszangavonden en vooral de mannen niet beter mee? Zou bet niet valscbe schaamte zijn, waar door do drang om mee te zingen, die toch in.iedere borst leeft, wordt onderdrukt? Dit zal eiken keer echter beter worden On daarom moeten deze avonden veel vaker worden gehouden. Komt, Leidenaars, die in den zang een machtig middel tot volksop voeding ziet, stelt daartoe de wakkere af- Üeeling in staat door toetreding tot het lidmaatschap der Vereeniging! L Proces-Verb aal tegen een Deurwaarder in Functie. ■Gisteren is door den deurwaarder, den heer Van Thiel, alhiery krachtens vonnis Tau den Kantonrechter, een woning ont- Jtuimd in de St.-Jorissteeg en werl naar geibruik, de inboedel op den openbaren weg (in dit geval de St.-Jorissteeg) ge plaatst. De verordening op do straatpolitie te Leiden verbiedt echter het plaatsen of la ten verblijven van goederen op den open- ba-ren weg zonder vergunning van B. en W. Daar blijkbaar deze vergunning niet was aangevraagd, werd door den inspecteur van politie, den beer Eskens, tegen den deurwaarder proces-verbaal opgemaakt, omdat hij, zonder gemelde vergunning! de uit de woning verwijderde goederen PP de openbare straat had doen plaateen. 4 Eon eigenaardige kwestie is hiermede opgeworpen, waarvan de rechterlijke be slissing zeker met belangstelling zal wor den tegemoet gezien. RIJKSPOSTSPAARBANK. Aan het postkantoor te Leiden en de daaronder ressorteerende hulppostkantoren werd gedurende de maand Juni 1915, Ingelegd e 04 911,86V& Terugbetaald r r. r. 44.324,98V£ Het laatste door dat kantoor uitgege ven boekje draagt het nummer 3935*7. Beroepen is bij de Geref. Gem. Nieu we Rijn alhier ds. G. H. Kersten, te Ierseke. ÜIT ONZE STAD. BROODKAARTEN. iWij vestigen de aandaoht op de offi cieeie kennisgeving in dit nummer omtrent verstrekking van broodkaarten.. DUUBTg-TOESLAG. •Men deelt ons mede, dat de actie voor een duurte-toeslag op de Iconen door de aêdeeling Leiden van den Bond van Machinisten, Stokers en Dekpersoneel be gonnen, reeds in zooverre succes heeft gehad, dat de firma Dros en Gebrs. Tle- leman toezegden in deze maand de loo ne-n van het personeel uit die af dee ling te herzien. Van de firma's Van der Meer en ven ,,'De Volharding" mocht do afd. nog geen bericht ontvangen. Bij deze ondernemin gen zal nogmaals worden aangedrongen eveneens tot verbetering der loonen over te gaan. GEMEENTELIJKE VISOHVERKOOP. Om tien uren was alles uitverkocht. De volgende week Vrijdag zal meer in gekocht worden. Morgen is weer bakschol voor 12 cents en zeezalm voor 8 oents per pond voorhan den. UITKEERING AAN MILITIE- EN 1 LANDWEERPLICHTIGEN. De heer K. ter Laan, heeft de volgende vraag tot den minister van Oorlog geriohi: Is de heer minister van Oorlog bereid, z£n invloed aan te wenden, opdat ten spoe- 3igste in alle gemeenten, waar dit tot heden niet het geval was, aan de huisgezinnen van de militie- en landweerplichtigen het volle bedrag wordt uitbetaald, waarvoor door de belanghebbenden is voor voldaan geteekend overeenkomstig de bepalingen van de arti kelen 84 der Militiewet en 15bis der Land- weerwet? De minister van Oorlog heeft hierop het Volgende antwoord aan de Kamer ingezon den. De burgemeesters worden er bjj een dezer! dagen tot hen gerichte aanschrijving op ge wezen, dat steeds het volle vergoedingsbe drag behoort te worden uitgekeerd, voor welks ontvangst door ol ten behoeve van belanghebbenden voor voldaan wordt geteo- kend, en dat, indien de burgemeester een vordering op belanghebbende jpeont te kunnen doen gelden, inhouding van een ge deelte van net uit te koeren bedrag in elk geval niet mag geschieden dan met toestem ming van belanghebbende en tegen over- gifte van een quitantie voor het ingehouden bedrag. HET KAMP BIJ HARDERWIJK. De maatregelen van isolatie vAn het in- temeeririgskamp te Harderwflk zijn gisteren weder opgeheven. Sinds Vrijdag heeft zich geen nieuw geval van nekkramp voorgedaan. De drie aan deze ziokte lijdendo Belgi sche militairen nemen in beterschap toe. UITVOER VAN HANEN EN SLACHT- KIPPEN. Naar gemeld wordt, wordt binnenkort do uitvoer van oude slachtkippen eu oude ha nen opengesteld. LADING „ORANJE." De minister van Buitenlandsche Zaken brengt tor kennis, dat door den procureur- generaal een eisch is ingediend in het Lon- densche Prijzenhof tot verbeurdverklaring van oen deel der lading van het Ned. s.s. „Oranje," toebeboorende aan do Stoomv.- Mjj. „Nederland," te Amsterdam. Het stoomschip „Sumatr a", van do Maatschappij „Nederland", van Am- sterdam naar Batavia, is Woensdag te Suez teruggekeerd wegens het verliezen van een schroefblad. Menmeldtaanhet „H b 1 d." De verzending van mosselen van de Zeeuwsche banken gaat in normale omstandigheden tooh reeds gedurende de zomermaanden met vele bezwaren gepaard, daar dit schelpdier bij groote hitte vrij spoedig aan bederf on derhevig is. Nu ia de toestand nog ornst-iger, omdat allerlei formaliteiten worden toege past bij de verzending met vaartuigen, en dit is o.a. het geval met het verzegelen der vaartuigen. Naar wordt medegedeeld, is door belanghebbende Zeeuwsche mosselvis- sohers tot de autoriteiten in Antwerpen de vraag gericht, om de verzegeling te Ant werpen te kunnen verbreken van mosselen, welke verder naar Brussel vervoerd moe ten worden. Do groei van de mosselen is goeder wordt reeds voldoende nieuwe „visch" in de consumptie-mosselen waarge nomen, zoodat men op een goed seizoen re- kehfc. Dooreen recheioheuriste Am sterdam een jongeman aangekoudenj, van beroep kantoorbediende, verdacht van ver duistering van een bankbiljet van f 1000, in dienstbaarheid gepleegd. Het bankbiljet is later door oen hoofdin specteur van politie ten huize van den ver dachte in beslag genomen. Hij had het ver borgen in een koffer. Inbraak bij minister Treub. - Aangaande dleze inbraak, waarvan, wij reeds gisteren melding maakt en, wordt na der bericht De villa „Le Ohaaiey", bewoond door den minister, is gelegen aan den „Hoogen Weg", aam den Ouden Bcheveningsohen weg, achter Hotel Promenade. De inlbraak as blijkbaar het werk van beroepsdieven, die met groote omza.ohtigheid schijnen te (hebbetfi gehandeld. De inbraak moet zeer laat in den nacht zijn gepleegd, daar de heer Treub eerst ver ha middernacht zich ter ruste 'had begeven. Men vermoedt, dat die dieven bij een boom aan de achterzijde van bovengenoemd hotel het voor hen gunstige o ogenblik heb ben afgewacht, daar een 's ochtends op spoor gezette politiehond telkens naar den bedoelden boom liep en daar begon te blaf fen. Hoewel de ramen der slaapkamer den boelen nacht open waren gebleven, heeft niemand van de familie, evenmin als van het dienstbodenpersoneel, eenig gerucht gehoord. Op niet minder dan vier plaatsen is ge tracht het huis binnen te komen, totdat dit gelukte aan de naar de eetkamer voeren de serre. Hier is getracht een ruit los te maken, doch hiermede is niet voortgegaan. Iu bet houtwerk ter zijde van het spanjo let zijn gaten geboord >en toen is waar schijnlijk door middel van een door de ge maakte opening gestoken haakje het span jolet naar beneden getrokken, waarop de serredeuren konden worden geopend. Toen stonden de 'dieven voor een zwaar ijzeren rolluik, dat do eetkamer van de serre af sloot. Dit luik hebben zij bijna een hal ven meter opgeschoven en er toen een stoel onder geplaatst om te beletten, dat het 20,11 zakken. De dieven hadden nu gemakkelijk werk, daar alle kasten zonder braak konden worden geopend. Met een oxydeerende vloeistof hebben zij de verschillende voor werpen „gekeurd1", en Wat geen edel me taal bleek, verder onaangeroerd gelaten. De diefstal werd) eorst gisterochtend be merkt. Op den grond lagen overal étuis en andere zaken, die niet van do gadinjg der inbrekers waren geweest, verspreid .Zij zijn blijkbaar alleen in de benedenverdieping geweest. Ook hebben zij getracht de brand kast te openen, maar hierin zijn zij niet geslaagd. In den tuin werden voetsporen gevonden, maar niet duidelijk genoeg, om daarvan afdrukken te nemen. Vermoed wordt, dat de dieven langs het dnrijhek in den tuin tuin zijn gekomen en, over het gras loopen- de, om geen gerucht te maken, de villa zijn genaderd. Spoedig na do ontdekking van het mis drijf was het parket ter plaatse cn werd door de justitie en justdtdeele politie van Scheveningen, onder leiding van mr. Del Gampo genaamd Camp, substituut-officier van justitie bij do Haagsoho rechtbank, een uitvoerig onderzoek ingesteld. Ook do po- Mtóehcndeubrigade was met enkele politie honden daarbij tegenwoordig. Tot dusver echter zonder resultaat. Zooals gemeld, werd al het in huis aan wezige zilverwerk gestolen. De waarde hiervan was echter nog niet, zelfs bij nade- riug, op te geven. De heer Treub was ver zekerd tegen inbrankschade cn aangesloten bij een naehtveiliglieddsdiensb. Als bijzonderheid kan nog gemeld, dat ruim twee jaar geleden ook bij minister Treub werd ingebroken in dezelfde villa. De familie was toen uitetedig. Omtrent den grooten br^od te Sittard in het Ursulinenklooster schrijft men aan „De Tijd" o.a. nog, dat de brand vermoedelijk doo-r den bliksem is veroor zaakt, en dat degenen in Holland, die be trekkingen met het klooster onderhouden, zich niet ongerust moeten maken over zus ters en leerlingen. De eersten hebben met bewonderenswaardige kalmte een paniek w-eten te voorkomen en onmiddellijk alle maatregelen genomen, om de veiligheid der haar toevertrouwde pensaonnaires ongeveer tachtig te verzekeren. De leerlingen werden deels in heb klooster der Fransohe nonnen, deels bij Sittarclïohe burgers ondergebracht en aan haar familie betrekkingen werd zooveel mogelijk gese-ind ter geruststelling. Sommigen vertrokken reeds onder veilig geleide naar huis, daar de vaoantie, welke aanvankelijk op half Juli was gesteld reeds heden ingaat-. Een tragische bijzonderheid is, dat het pensdonaat zich juist in blijdschap voorbe reidde op het feest der Eerwaarde Moeder, waarvoor een groot aantal oud-leerlingen naar Sittard was getogen. Ook de heer Baud&un bevond zich als visitator in liet klooster. De zusters zeiven 'hebben die niet x§ laten, daar haar eigen verblijf met slaapzalen niet werd vernield. Hoeveel ontsteltenis ook door de schrik kelijke gebeurtenis werd aangericht, men denkt reeds aan een tijdigen herbouw van heb afgebrande gedeelte, ten einde na de groote vaoantie het onderwijs ongestoord te kunnen1 voortzetten. Het vijftig jaar ge leden opgetrokken; gebouw was tegen brandschade verzekerd bij oen Brusselsohe maatschappij. In de staking van metselaars en opperlieden te Gouda heeft een onder houd plaats gehad tussohon commissarissen der vereeniging „Het Volksbelang" en de aannemers gebrs. Schouten, bij welke con ferentie ook tegenwoordig was het bestuur der werkldedenorganisatie. Het resultaat der besprekingen was, dat de aannemers genegen werden bevonden het uurloon voor een metselaar op 25 cents en voor een opperman op 21 oents te be palen. Na overleg met het hoofdbestuur van den Bond van Bouwvakarbeiders namen de werklieden met genoemd loon genoegen. Het werk is dan oo'k hervat. Do moord te Rotterdam. De in den nacht aangehouden losse werkman J. L., uit de Hugo-de-G-rootótraat, heeft aan den inspecteur van politie den heer A. J. van Oudheusdon bekend, Bertha D., de vermoorde vrouw, gestoken te hebben mot het in zijn bezit gevonden mes, dat hij gekocht heeft voor eigen gebruik. Hij ver klaarde verder, deze wouw in het geheel niet te kennen en haar, bij zijn weten, voor het eerst gezien te hebben, toen zij, staan de in het portaal van pand no. 6 in de Kla- verateeg, hem aansprak, toen hij door de eboeg liep. Hij volgde haar daarop naar een kamer in dat huis, hetwelk hij weldra weer verliet, gevolgd! doordo vrouw, met wue hij over een gulden geschil kreeg. Toen heeft hij met het. mes naar haar gestoken. J. L. is ter beschikking van de justitie naar het huis van bewaring overgebracht. („N. R Ct,") DebloemkweekerDoB., te Gou da, die wegens frauduleuze handelingen in dertijd door de Rotterdamsche rechtbank tot drie maanden gevangenisstraf werd ver oordeeld, waarna hij de vlucht nam naar Amerika, is teruggekomen en door de poli tie naar het Huis van Bewaring to Rotter dam overgebracht. Stijgende vischverkoop. In de maand Juni heeft de vischverkoop le IJmul- den f 682,427 bedragen, d. i. te zarnen met de vorige 5 maanden ruim 5 millioen gul den. Dit bedrag werd het vorig jaar eerst in 91/3 maand bereikt. In het Wos11 a n d is d e p rij s der aardbeien sterk gedaald. De vrucht, die aoer duur was, heeft te veel van de vochtig heid der laatste dagen geleden. Bookverkooping. Bij die Firma Burgorsdijk Niermans, Tempium Salomonis, to Leiden zal van 14 tot 17 Juli a.s. een belangrijke boekver- kooping gehouden worden. Do groote ver zameling is o.a. afkomstig uit de biblio theek nagelaten door dr. Oh. A. L. Zegers, arts te Nijmegen, waarbij nog tal van an dere nalatenschappen. De catalogus vraagt de aandacht voor do rubrieken geschiede nis der geneeskunde en curiosa medioa, do cinatoroie, pliysiologio, bacteriologie, chi rurgie, psychiatrie, pathologie en therapie en aanverwante vakken, waarbij zaoh aan sluit de af deeling werken over Chemie en pharmac-ie. Belangrijk is ook de afdeeling natuurkunde, wiskunde, sterrekunde, dier kunde, plantkunde en geologie. Het laat ste gedeelte van den catalogus bovat oen keurcollactde werken en tijdschriften over geschiedenis en aardrijkskunde, rechts- en staatswetenschap, staathuishoudkunde, the ologie, philosophic, letteren en kunstge schiedenis en besluit met eenig© medische instrumenten. Alles zal op 12 en 13 Juli a.s. t© bezichtigen zijn. Van onzen Londenschen medewerker, (Nadruk verboden). Londen, 20 Juni. Vanmorgen zei iemand tegen me, dat ala het van hem afhing, de oorlog geen dag langer zou duren. Voor ik verder ga, moet ik medodeelon, dat mjjn zegsman, al leeft hij honderd jaar, waarschijnlijk nimmer in een zoodanige po sitie zal zijn, dat de beslissing over een kwestie van hem zal afhangen, en zijn op-, merking is dan ook mét moer dan een rhetorisohe vorm voor de verzuchting: ,,Ik wou, dat de oorlog over was!" Hoevelen hebben dat al niet gezucht! Hoo- volen zijn er niet, die vergeten, dat Duitsch- laud en Oostenrijk vechten voor een ideaal en dat de verbondenen vechten voor een ideaal, dat alleen dhn tot verwezenlijking) komen kan, als het Duitsche ideaal tot stof is vernietigd! Men kan met vèrzienden blik in de toekomst schouwen, maar niet zóó. Ver of men ziet nog immet een chaos van bloed en vuur, nergens, nergens bespeurt men do blanke vredesduif met den oljjftak in den snavel. De oorlog zal nog lang duren naar het schijnt. Ik baseer dit niet op het befaamde woord van lord Kitchener, dat we ons voor te bereiden haddon op een oorlog van drie jaar, maar op het feit, dat men hier al met groote kalmte van de aanslaande win- tercampagne spreekt en dat lord Selbornoi bezig, is plannon te maken de opbrengst van landbouwproducten te vergrootcn, aan genomen, datde oorlog nog niet be ëindigd is, als da oogst van 1916 wordt binnengehaald. Dit is een vraagstuk van werkeljjk zec-r groot belang on ia Duitsch- land, waar men begrijpelijkerwijn nog veel meer reden h.ad om bezorgd te zijn over, gebrek aan graanproductie, beeft men, naar gemeld wordt, yerleden jaar al op do meest uitgebreide schaal maatregelen genomen,, dat geen bebouwbaar stuitje land braak bleef liggen. In Engeland is 111 dat opzicht nog heel wat gelegenheid tot verbetering. Op het oogenblik is niet meer dan 3 procent van de totale oppervlakte van het Ver- eenigd Koninkrijk bouwland en wanneer de vie-r millioen morgen gronds, die in (io laatste veertig, .jaar van bouwland in gras land zijn omgezet, weer onder den ploeg komen, zouden die een opbrongsi tor waarde van niet minder dan vijftig millioen pond sterling kunnen geven. In normale tijden worden ongeveer 24 millioen mud graan in Engeland ingevoerd, dat is ongeveer 37 procent van al het graan, dat wordt verscheept, en nu zal rr.en zich afvragen, waarom Engeland niet rustig door zou gaan niet te loven op hei ingevoerde product. Maar dit zou een hoogst bedenkelijke politiek zrjn, want door den oorlog dreigt er dit jaar reeds in Europal een zeer aanzienlijke achteruitgang te zgn in de graanproductie, naar soiiatting niet minder dan 6 millioen mud en dus Iaat het zich aanzien, dat de met-Europeesche Jan den onmogelijk in staat zullen zijn dit te kort aan te vullen, hoe hoogo prijzen er ook voor mogen worden geboden. Eenvoudiger en zeker goedkooper l(jkt het, als men in Europa zelf de Kind aan den ploeg slaat. Engeland levert in vredes tijd jaarljjks 5,600,000 mud tarwe op, er, is bovendien nog 24 millioen mud over, een eenvoudig rekensommetje kan du3 laten zien hoeveel akkers er nog onder, cultivatie behooren te worden genomen om' in de behoeften der eigen bevolking te voorzien. Het land is er, de boeren willon 'or graag aan, want zo maken oorlogSprijnsn, het lqkt dus of het vraagstuk al voor negen tiende is opgelost. Zoo eenvoudig is het echter niet, want nu, nog tienmaal meer dan in normaio tijden, heeft de boer te kampen met ge brek aan arbeidskrachten on dis zjjn maar niet met een proclamatie of speech uit den grond te toovoren. Hot voedselvraagstub is daarom even moeilijk als belangrijk, maar mét goeden' wil is veel te bereiken en daarom is het verblijdend te vernemen, dat lord Delborne een commissie van degelijke vakmannen in economie en landbouwzaken hoeft samenge steld om de middelen te beramen, dio tot het gewenschto doel kunnen leiden. Nu is in gewone tijden het benoemen van een commissie van onderzoek dikwijls het teeken, dat een zaak op do lange taan geschoven wordt. Vooral in dit land wordt zeer veel aan persoonlijk initiatief overge laten (is het in Nederland niet erenzoo?), maar nu is het de tijd om met de politiek van „laisser faire, laisser aller" fc> breken. De regeeringscommissio doet al veel, ala zij op doelmatige wijze van regceringswege de boeren van voldoende hoeveelheden kunst mest en landbouwmachineriecn voorziet en den boereu den weg wjjst ent den vee stapel meer naar do eisohen des tijds te onderhouden. Er is geen enkele redan waar om in Frankrijk en Duitschland één morgen weiveld voor elk stuk rundvee voldoende is, terwijl men er hier drie morgen voor behoeft. Op. die wjjze kan de peperduro

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 1