Nederland en de Oorlog. 18973 X>is-asclag£ SO Juni. A*. 1915. tfeze (Courant wordt dagelijks, met .uitzondering van (Eon- en feestdagen, uitgegeven. I f 0.09. 80.10. - 1.65 UIT oiTf.AND. Uit" d@ Omstreken. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES; Van 16 regele /T.06. Iedere regel meer /0.17J. Kleine advertentiêD van 30 woorden 40 Gents oontant; elk tiental woorden meer 10 Gents. Voor het incasseeren wordt 0.05 berekend. Bewijsnummer 5 Gents. PKIJS DEZER COURANTS Voor Leiden per 3 maanden 1.30p9r weel. 1 Bniten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per Franco per post LEIDEN, 29 JUNI. Ecu Adres inzake Wcderopenstelling der Lcidsolic Veemarkt. Een. adres is verzonden aan den Minister van Landbouw, waarin verzocht wordt om do we der openstelling van de Leidsohe vee markt. Als redenen daarvoor wordt genoemd, ton eerste, dat er veel vet vee in de weiden aanwezig is, waarvan noodzakelijk is, dat het verkocht wordtvervolgens, dat door de vermindering van de melkopbrengst der koeien, vooral ook voor den melkhandel, het aankoop on van melkvee gewensoht is. Dc adressanten wijzen er ook op, dat de veehandelaren, die Leiden als vaste 'markt plaats hebben, cn neringdoenden in Lei den, die aan do Leidsohe markt een deel van hun bestaan tc danken hebben, er groo- te sohade door lijden. Eet adres is geteekend door de hoeren W. Samson, te Leiderdorp G. Dorrepaai Azn., te Koudekerk; Adrs. van Leeuwen, te Zoeterwoude (Weipoort), en A. Rijns- burger, te Leiderdorp, ais vertegenwoordi gers van een kring van 130 veehouders. De nieuwe Hoogleoraren. De „Staatcourant" bracht, zooals wij meldden, het bericht, dat tot gewoon hoog leeraar aan de universiteit alhier benoemd zijn: prof. dr. J". W. Muller, gewoon hoog leeraar te Utrecht, en dr. H. van Gelder, buitengewoon hoogleeraar te Utrecht. Met leedwezen, zegt het ,,U. D." zal zeker in universitaire kringen het bericht worden vernomen, dat twee hoogst verdienstelijke geleerden door de Utrechtsche Acad ie moeten worden afgestaan aan Leiden. (Professor Muller, die in 1902 te Utrecht als hoogleeraar optrad en hier de Neder- landsche taal- en letterkunde doceerde zal te Leiden de plaats gaan innemen van dei af getreden hoogleeraar "Verdam, die to Leiden alléén Nederl an dscKê taal doceerde, t" we gens het Bereiken van den 70-jarigen leeftijd zijn amb't mo -t neerleggen. Prof. Muller zal te Leiden ook alléén college geven in de Nederlandsche taal. Dr. Van Gelder is reeds geruimen tijd aan de Utrechtsche Hoogeschool verbonden; eerst trad hij op als docent, daarna als lec tor en vervolgens zag hij zich benoemd tot buitengewoon hoogleeraar, Hij zal te Lei den den zetel gaan innemen van zijn ambt genoot professor Holwerda, di zich even eens wegens het bereiken van den 70-jarigen leeftijd genoopt zag af te treden. Professor Van Gelder zal te Leiden oude geschiedenis doceeren en archacologie. Zaterdag a.s. bestaat er voor de leden van de Ned. Ver. van Armenzorg a Welda digheid, die de alg. verg. op 1 en 2 Juli in Der» Haag bezocht hebben gelegenheid tot een bezoek aan eenige Leidsche hofjes en aan de rijkskrankzinnigengestichten te Oegstgeest. Aankomst 9.2S. Het is de bedoeling deze instellingen ge zamenlijk te bezoeken, de hofjes des mor gens, de rijkskrankzinnigengestichten des namiddags, van twee tot halfvier, terwijl een gemeenschappelijk tweede ontbijt voor eigen rekening in „/.omerzorg" te halfóón zal plaats vinden. De Vereeniging van Onderwijzers en Onderwijzeressen in het arrondissement Leiden zal haar 30ste jaarlijksche verga dering houden in „Zomerzorg", op Zater dag 10 Juli a.s. Deze vergadering zal worden geleid door den arrondissements schoolopziener den heer Tj. Kielstra. Vóór de pauze zal prof. dr. H M. van Nes spreken over: Geologische Taalstudie, en na de pauze de heer N. J. Swierstra een voordracht houden overhet Oud- Saksisch Ohristusepos ,,De Holiand". In „Zomerzorg" zal weldra een groot vocaal en instrumentaal volksconcert plaats hebben onder leiding van den heer Louis Morisson. Met ingang van "l September a.s. is be noemd tot^nspecteur der registratie en do meinen in lo 9de divisie alhier de heer D. 'A. Doyer, thans inspecteur der registratie en domeinen in do 31ste divisie te Zutphen. Het getuigschrift stenografie Riënts Balt voor de Engelsche taal werd uitgereikt aan M. van Driel, alhier. AGENDA VAN DE WEEK. Donderdag Musds Sacrum". Openlucht zangavond Nationale Verconiging v. d. Volkszang (afd. Leiden) 8 uur.. Nutsgebouw. Vergadering Nederl. Anti- Oorlogs-raad, 8 u u r. Zondag Breda. Kantoor Naaml. Venn. Cahen'a Kleeding-Maatschappij, 's Midd. halfvier. Dagelijks: Bioscope Variété Theater, Stations weg 19. 7 uur. {Zaterdag, Zondag 8 uur)1.. Officieele Candidaatsteliing voor de Verkiezingen van Leden van den Gemeenteraad. Heden zijn deu Burgemeester de navol gende canclidaten voor het lidmaatschap van Gen Gemeenteraad ingediend: Voor het lste Kiesdistrict J. Baart, S. D. A. P. Dr. G. Fabius, Vrijz. U.-L. V.-D, J. do Feij, S. D. P. T. Groenieveld, S.-D. A.-P. P. Hoogenboom, Vrijz. U.-L. V--D. Dr. J. A. N. Knuttel, S. D. P. J. Korevaar P.Azn., Vrijz. U.-L. V.-D. Joh. Metscher, S. D. P. H. M. Sasse, C.-H. A.-R. E.-K. j. Raar, S. D. P. Voor het 2de Kiesdistrict: J. Baart, S. D. A. P. J. A. Bots, R.-K., A.-R. C.-H. Mr. P. E. Briët, A.-R. R.-K.. C.-H. Mr. A. van der Eist, V.-D., U.-L., Vrijz. J. de Feij, S. D. P. T. Groeneveld, S.-D. A.-P. Dr. J. A. N. Knuttel, S. D. P. Mr. J. 0. van d. Lip, C.-H., A.-R. R.-K. jofi. Metscher, S. D. P. J. Raar, S. D. P. Voor het 3de Kiesdistrict: J. Baart, S. D. A. P. Joh. Dekker, groep onafh. kiezers. J. de Fey, S^ D. P. T. Groeneveld, S. D. A. P, B. D. Huurman Dzn., A. R., R.-K., C. H. Dr. J. A. N. Knuttel S. D. P. W. A. Pera, A. R., R.-K., C. H. Mr. A. F. L. M. Tepe, R.-K., A.-R., 'C, H, J. Raar, "S. D. P. Maatschappij voor Toonkunst. De Maatschappij voor Toonkunst te Leiden I ield gisteren haai jaarlijksche algemeen e ledenvergadering in het Nuts gebouw Uit het verslag, door den secretaris uitgebracht over het 80ste maatschappe lijk jaar, loopende van 1 Januari tot 31 December 1914, bleek, dat, ondanks de ongunstig.' tijdsomstandigheden, de toe stand der Maatschappij en die .ar haar Muziekschool vrij gunstig is c noemen. Het aantal leden der Maatschappij be draagt thans 390. De rekening der Mij. (concerten) wij at een batig saldo aan van 762.66; het batig saldo der Muziek school bedraagt thans 2353.73, dat van het Pianoreservefon Is 1674.53s, terwijl de Staat van Bezit en Schuld een batig saldo aanwijst van 6683.26s. De Muziekschool telde op 1 Januari 1914: 266, op 1 Januari 1915 244 leer lingen. Tot commissaris werd gekozen prof. rar. J. C. U. Jonkex, terwijl de heer J. Kunst de plaats innam van den commissaris, den heer H. Koster, die wegens vertrek als bestuurslid aftrad. De functies werden door het bestuur als volgt verdeeldde heeren A. D. Vijgh, voorzitter; J. Kunst, secretaris; Ch. F. Dumont, penningmees ter, en H. W. Borgernoff Mulder, biblio thecaris. ÖIT ONZE STAD. GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP. Hoewel de gemeentelijke vischwinkel aan de Vischmarkt reeds geruimen tijd gereed is, werd er tot dusver nog geen visch ver kocht, een gevolg hiervan, oat de 'trawlers te TJmuiden óf in het geheel'niet óf slechts sporadisch uitvoeren, Was er dan toch eenige visch dau werd die verdeeld over do gemeenten yaar reeds geruimen t\jd visch wordt ver kocht. Voor vandaag was 't den lieer Roma neske, die met cfe leiding van "den visch- verkoop' is belast, echter gelukt beslag te leggen op een partij bakschol en horsma kreel, versoh' uit IJmuiden aangevoerd. De schol werd verkocht voor 12 cents per half K.G., de makreel voor 8 cents, zeker niet bijzonder goedkoop1, doch in verhouding van de prijzen, die aan de deur worden gevraagd, toch nog zeer billijk. Tegenover den winkel had men op de Vischmarkt een kraam geplaatst, waar de visch ook verkrijgbaar was gesteld, om on- noodig gedrang to voorkomen. Doze maat regel lijkt ons goed. Het liep vanmorgen bij de opening nogal druk, zoodat men in den winkel alleen niet vlug genoeg de vele klanten had kunnen bedienen. De soort der ten verkoop aanwezige yisoh, met den pryö, wordt van buiten aan den winkel' vermeld. De gegadigden weten dus vooraf wat zjj moeten betalen en men weet ook, dat er niet wordt overvraagd en dat de visch versch is. Wordt het weer beter met de vischvangst, en worden de prijzen lager, dan zullen ook duurdere soorten verkrijgbaar gesteld wor den. Men kan de visch dan ook bestellen en thuis laten bezorgen. Wjj hopen van haite, dat de gemeentelijke vischverkoop in Leiden hetzelfde succes mag hebben als in vele andere groot.' gemeenten en daardoor wordt verkregen, dat veel meer dan thans het geval is, wordt geprofiteerd van dit gezonde, smakelijke engoed- koope volksvoedsel. Morgen zullen wederom voorhanden zijn: kleine bakschol en versche horsmakreel, hier meer bekend onder den naam van „Zeezalm." UITVOERVERBODEN. Verboden is de uitvoer van zink als grondstof en bewerkt, tenzij gebruikt a!s i onderdeel van eenig vervaardigd artikel, waarvan zink geen hoofdbestanddeel vormt. Voorts is verboden de uitvoer van melasse, van staaldraad en daaruit vervaardigde ar tikelen en van alle zeep, niet in poeder, stan gen of stukken. Tijdelijk is opgeheven het uitvoerverbod van af va! van vlas geschikt voor de werk- garenspinnerijen. GEMOBILISEERDE ONDERWIJZERS. De minister van Binnenlandsche Zaken heeft zich tot de arr.-schoolopzieners ge wend met het verzoek hem zoo spoedig mogelijk te berichten welke onderwijzers bjj het openbaar ten bijzonder, lager onderwijs, kweek en normaalscholen inbegrepen, zich onder de wapenen beivindeD, aan welke school zij verbonden zijn, welken rang zij, in het leger bekleeden, bij welk regiment, welk bataljon ten welke compagnie zij dienen, of ziji in hun afwezigheid worden vervangen, of de terugkeer tot hua onderwijstaak van overwegende beteekenfe Is te achten en; waarom. JAARLIJKSCH ONDERZOEK. Bij Kon. besluit ia bepaald, dat met het oog op de tegenwoordige bijzondere om standigheden het jaarlijksch onderzoek of de z.g. inspectie der verlofgangers van de militie te land, dit jaar achterwege wordt gelaten. SOLDIJEN VOOR LANDWEERPLICHTIGB WIELRIJDERS. Bij Kon. besluit is bepaald, dat met in gang van I dezer de landweerplichtige sol daten, afkomstig van de compagnieën wiel rijders, dezelfde sóldrjveriiooging zullen ge nieten als de miliciens dier compagnieën, die in verband met het bepaalde bij art. 185 der Grondwet in werkeljjiken dienst zijn gekomen. MUN1TIEAANMAAK. De minister van Oorlog richtte in het einde der vorige week tot een aantal' fabri kanten de uitnoodiging om een bijeenkomst' biji te wonen ter bespreking van de mogelijk heid van munitieaanmaak in oorlogstijd door de Nederlandsche industrie. Een groot aantal fabrikanten uit alle oor den des lands was dientengevolge gister morgen in het departement van Oorlog ver- eenigd. Minister Bosboom zette in de ver gadering uiteen, dat de lessen van den te- genwoordigen oorlog leeren, dat de hoeveel heden munitie, welke verbruikt worden, veel grooter zijn dan men ooit had kunnen ver moeden. Mocht onverhoopt on3 land in den .oorlog worden betrokken, dan zou de capaciteit onzer Staatsfabrieken dan ook niet voldoen de zijn om zonder hulp van de particuliere industrie de verbruikte munitie aan te vul len. Zoowel het Departement van Oorlog als dat van Marine moeteu daarom een be roep doen op de medewerking van de Neder landsche nijverheid, opdat in oorlogstijd ge rekend kunne worden op haar hulp. Ten ein de de fabricage van munitie door particulie ren voor t-e bereiden moet reeds thans met de industrie overleg gepleegd worden om. haai* zooveel mogelijk in staat te stellen tot het vervullen van de haar in oorlogstijd wachtende taak. Bi de aanwezige industrie bleek de grootst mogelijke bereidwilligheid te beslaan om ter bereiking van het beoogde doel de meeste medewerking- te verleenen. Om deze medewerking tot haar recht te doen komen, en tevens om als adviseerend technisch lichaam op te treden wordt inge steld een vMunitie-Bureau". Dit Bureau, ge heel buiten het organiek verhand van het De partement van Oorlog bljjveud, zal alle voor bereidende maatregelen treffen of bevorde ren, noodig ter verzekering van een gere- gelden en snellen gang van zaken. De samenstelling van het Bureau zal bin nen enkele dagen bekend worden gemaakt. HET REGEERINGSBROOD. Te Rotterdam is het gebruik van het" gocd- koope Regeeringsbrood nog steeds Btijgend. Gedurende de oorste drie weken dor afleve ring is voor hot bakken van dit brood door de bakkers in het geheel betrokken ongeveer L144.000 K.G. tarwemeel, makende voor het Rijk eon netto-uitgave van ruim f 110.000. Naar do verhouding dor bevolking zouden over hot geheele land de kosten van den maatregel gedurende deze drie weken heb ben bedragen f 1.430.000, waarbij nog in aan- morking is tc nemen dat in verscheidene ge meenten het meel tegen een lageren prijs dan to Rotterdam aan de bakkers wordt af gegeven. hetgeen natuurlijk het uit 's lands kas bij te passen bedrag verhoogt. UITLEVERING VAN IN "VALIDE KRIJG SGCYANGEXEN EN GEVAN GEN RQODE KIIUIS-PERSONEEL. Het is niet de eerste maal dat door ons lanch de lange hos-pitaalbreinen rijden, waarmee de gowonde Engelschen naar Ylis- singen worden vervoerd om naar Engeland over te steken en waarmee gewonde. Duit- sohers vandaar naar hun Heimat stoomen. Evenals toen heeft ook ditmaal Neder land blijk gegeven mee te voelen met de ongelukkige slachtoffers van den wereld- krijg. Een vorige maal hebben we omstandi ger verhalen gegeven. We zullen nu be knopter zijn en geen omstandige meYedee- lingen doen over de vriendelijke jongeda^- mes, die met haar versnaperingen en lec tuur de ongelukkigen opvroolijkten. 395 personen, waaronder 52 gewonden zijn naar Engeland gegaan. Do overigen war ren leden van het Roode Kruis-personeel Per spoor zijn deze gevangenen uit Bel gië te Roosendaal aangekomen. De trein telde eirca 50 wagens en waa langer dan het geweldige Rooscndaalsohe perron. De trein kwam ruim een uur later aan dan verwacht was. De gevangenen klaag den zeer over do behandeling, dio ze in Duitsohland moesten ondergaan, bovenal over het eten, waarvan dikwijls veel bedor ven was. In Roosendaal werden de eerste versnaperingen uitgereikt, in Ylissingen herhaalde zich dit nadat allen op do boot van de Maatschappij „Zeeland", die hen naar Engeland zou overbrengen, waren aangekomen. In beide plaatsen hebben de dames en heeren van het Roode Kruis en de Roode Kruis-soldaten zich zeer verdienstelijk ge maakt. De gewonden die meegevoerd wer den leverden een treurigen aanblik op, al waren ze er minder ernstig aan toe dan die van het tranport van 16 Februari. Een vijftiental Nederlandsche "verpleeg sters maakt de reis naar Engeland mee. Ook mannelijk Nederlandsoh Roede Kruis- personeel is aan boord. De Duitschers, die uit Engeland komen gaan van Roosendaal in de richting Bel gië. Men zal ze over de grens oen feeste lijke ontvangst bereiden. De „N. R. Ct." verneemt, dat bij het grensstation het Duitsche bestuur aan een twintigtal Belgische meisjes heeft opgedra gen slingers van groen! en. bloemen t-e ma ken voor de versieringen. HET KOLENVRAAGSTUK. Onder voorzitterschap van professor De Vooys vergaderde gistermiddag te 's-Gra- vonhage, bp uitnoodiging van 71e nijver heids-commissie uit he"t Kon. Nationaal Steun comité, een groot aan {af vertegenwoordi gers van bijna alle industrieën m Nederland, ter behandeling van een van de kolen-comL mhssie uitgaand voorstel tot oprichting van een Kolenreservc-Maatschapprj. Deze maatschappij werd opgericht en do wijl een commissie van vijf leden voor de ontwerp-statuten werden goedgekeurd, ter- uitvoering werd benoemd, bestaande uit de heeren: J. IJssel de Schepper, A. van Ros- sum du Chat-el, M. Hummelinck, A'. Hel dring en jhr. mr. dr. N. C. de Gijselaar, burgemeester van Leiden. Ingeval laatstgenoemde mocht verhinderd zfca, werd mr. Van Lanschot, burgemeester van Breda, aangewezen. EEN FLOTTILLE TORPEDOBOOTEN BIJ AMELAND. Men seint uit Ameland: Zondagmiddag kruisten een negental tor pedobooten, vergezeld van een groot lucht schip, dat Steeds in hun nabijheid bleef, voor onze kust. Met oen goeden kijker ge wapend, zag men cfat eon ter plaatse vls- schendo trawler door hen gepraaid word. Door den grooten afstand waren verdere waarnemingen niet mogelijk. MILITAIRE VERVOERBFAVIJZEN. Met ingang van 1 Juli wordt op de spoor wegen oen nieuw model militair vervoer- bewijs ingevoerd, zoodanig ingericht, dat fraude is uitgesloten. Geldigmaking voor D-treinen is zelfs niet meer mogelijk, aan gezien in dat geval een afzonderlijke stem pelafdruk vereisoht wordt. DE EQUIPAGE VAN DE „CERES". Do equipage van de „Ceres" van de Koü. Ned. Stoomboot-Maatschappij, die dezer da gen, ter hoogte van Sooderarm! op; een mijn liep" of getorpilleerd werd, is naar wij vernemen te Kopenhagen aangekomen. In den loop1 van de volgende week worden de schipbreukelingen met de booten „Gar ïjp&o", ,,Mars" eu „Titan'"' in het land te rugverwacht LADINGEN „LIBERIA" EN „GORON- TALO". De Minister van Buitenl. Zaken brengt tof kennis clat de procureur-generaal van het Lon- densche Prijzcnhof een eisch heeft ingediend tot verbeurdverklaring van een deel der la« ding van het Ned. s.s. „Liberia", toebehoor rende aan Wm. H. Müller Co's Alg. Scheepv. Mij. to Rotterdam en dat de „Re gistrar" van het Londensche Prijzenhof een, eisch heeft ingediend tot verbeurdverkla-» ring van een deel der lading van het Ned.: s.s. „Gorontalo" van den Rott. Lloyd* KATOENAFVAL UIT ENGELAND NAAR NEDERLAND. In antwoord op een vraag in het Lager huis, waarin werd te kennen gegeven, dat katoenafval, die voor de vervaardiging van stork ontplofbare stoffen kan worden ge bruikt, van Manchester naar Nederland wordt verscheept, antwoorddeMontagu financieel secretaris van de schatkist, dat de katoenafval, die naar Nederland wordt uitgevoerd, niet de soort is, die gewoonlijk voor onploffingsmiddelen wordt gebruikt.- Hij dient voor de vervaardiging van eenige soorten katoenen en halfwollen artikelen, die in Nederland worden gebruikt en op groote schaal naar de Engelsche kolesiën worden uitgevoerd. Do katoenafval wordt uitsluitend gecon signeerd aan de Nederlandscho Overzee Trust onder strenge waarborgen, dat' nocE de afval, noch de daaruit vervaardigde goej deren den vijand zullen bereiken. VERDACHT VAN SPIONNAGE. Bij de bloemistfirma Schilpzancl te Hille- gom is bericht ontvangen, dat een der fir manten, de heer H. Schilpzand, op een han delsreis in Rusland is gevangen genomen, verdacht van spionnage. Hij is naar Petro- grad gebracht. FAILLISSEMENTEN. A. J. van de. Moosdijk, t-e Baardwijk.; M. L. Muskus, te Waspik. H. Smit stoombootkapitein", t-e Ulrum. K. Smit, stuurman, te Ulrum. J. Streelman, machinist, te Ulrum. J. H. Mulder, t-e Rinsurnogecst. W. A. van der Wal, schilder te Laren (G.) ALPHEN. De Martha-stichting heeft volgens den wensch van wijlen mevr. G. O. v. V.-B. te Utrecht f 1000 ontvangen. HILLEGOM. De Raad vergadert Vrijdag 2 Juli a-.&® 's avonds te acht uren. NOORDWIJKERHOUT. Aan Piof-Gijzsnbrug had gisteravond de eerste erwten-veiling plaats. Er waren aangevoerd 800 zakken, fijne zand-üoperw- ten, welke zeer gezocht zijn. De prijs bedroeg 11 ccts. per K.G. Dc handd was levendig. De heer F .v. d. Berg, alhier, behaalde te Heemstede met zijn politiehond een diplo ma, met het hoogst aantal punten (200). RIJNSBURG. Met heE oog op het mogelijk brandge vaar heeft de gemeent-e in de Brouwersteeg een Nortonboring, waarop brandpijp en pomp, laten slaan. Bij een onderzoek is ge bleken, dat de straal alle huizen in do Brou wersteeg kan bestrijken, zoodat de boring aaa de eischen voldoet en men in de Brouwer- steeg voortaan op betere wijze bij brand kan optreden. WARMOND. Aan den heer B. Rotteveel, gemeente- opzichter alhier, is oen jaarlijksch ilijkspen- sioen van 20 toegekend. BODEGRAVEN. Gemeenteraad. .Voorzitter: do burgemeester. Afwezig de heer Turkenburg. Ingekomen stukken: goedgekeurde kohie ren van den hcoi'delijken omslag, de honden belasting en van de schoolgelden; verslag van den toestand der gemeente in 1914; rapport drinkwatervoorziening; verzo?k om- lid te worden van de Vereeniging van Ned. gemeenten. Al deze stukken worden voor kennisgeving aangenomen. Request van eigenaren in de Meije tot overneming in onderhoud en beheer van het lants'e ge deelte van den Meijeweg; wordt ja handen van B. en W. gesteld voor advies. Adres van de Wed. Van der Linden over den toestand tan de sloot in de Spoorstraat. De Voorzitter 'de 1; me Ie dat de e zank reeds ter "uitvoering m handen van B. en W. is gesteld en dat proces-verbaal zal worden opgemaakt, wanneer binnen een reeds ge- stelden termijn niet tot demping en no- leering zal zjjn overgegaan. Verzoek van kaasproduconten om de straat vóór het Melk- salon aan te wjjzen voor kaaswagens met

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 1