Isiqezondsn.
Binnenland.
FEUILLETON.
P
Ter waarloosden.
.Wanneer in deze dagen van strijd do
naam „Steun" wordt genoemd, denkt men al
lereerst aan de verschillende comité's, in
wier bedoeling ligt het verleenen van hulp
in velerlei vorm, aan hen, die van de gevol
gen van den oorlog de nadoelen niet, of niet
alléén kunnen dragen. En vat is natuurlijker?
De groote wereldellende vervult aller har
ten en aller gedachten.
Maar intusschen komt een vereeniging al
licht in 't gedrang, die reeds sedert meer dan
25 jaren met ijver werkt door geheel
Nederland en waarvan sedert tien jaren ook
binnen Leiden een afdeeling bestaat, de ver
eeniging „Tot steun Van verwaarloosden",
onder de moderne protestanten steeds kort
weg genoemd „Tot steun'' of ook wel „Steun''
En die steun hu, werd en wordt nog
steeds en met steeds grooter ijver verleend
aan kinderen, Hein 'en groot, die door de
Rechtbank, op voordracht van den voogdij
raad, aan de voogdij der ouders zijn onttrok
ken in wier handen de belangen dier
kinderen niet veilig Waren.
En waar nu de Rechtbank die kinderen aan
hun ouders ontnam, werd bij datzelfde
vonnis een vereeniging aangewezen die over
die verwaarloosden de voogdij aanvaarden zal,
met de .opdracht ze op te voeden, met gel-
delijken steun maar dan o^k onder toe
zicht van de regeermg.
En 'daar de Kinderwetten bevelen, dat elk
aan de ouders ontnomen kind zal worden op
gevoed in de godsdienstige richting, door
de ouders beleden, ligt 't voor de hand, dat
ook de vrijziunige vereeniging „Tot Steun"
zich bereid verklaarde de verwaarloosde kin
deren van vrijzinnige ouders tot zich te ne
men om ze in haar doorgangshuizen, of in met
zorg daartoe gekozen gezinnen, een opvoe
ding te geven, waarbij liefde en toewijding
hun een plaats bereiden in de maatschappij,
waarop ook zij recht hadden.
En „Tot Steun" mag er zijn. Reeds bijna
achthonderd kinderen worden door deze ver
eeniging verzorgd. Vier doorgangshuizen,
onder uitstekende leiding, nemen vele kin
deren voorloopig op1, die daarna aan gezin
nen worden toevertrouwd anderen komen
terstond in de gezinsverpleging.
De doorgangshuizen „Boschzicht", „Veld
zicht" en „Nieuw-Veldzicht", zijn gevestigd
te Apeldoorn; „Beekzicht" te Epe, in Gel
derland,
Niet minder dan zestig gemachtigden, over
geheel ons land verspreid, zien toe, dat aan
de vereeniging jiiets onbekend blijft, van wat
er met de verpleegden niet goed mocht gaan
en werken onophoudelijk met de pleegouders
mede om aan de opvoeding de grootste kans
van slagen te geven.
Elk dezer afdeelingen is Koninklijk goed
gekeurd en voor een goed deel worden de
onkosten der verpleging door subsidie van
het Rijk vergoed. Niet geheel dus. Wat ont
breekt .trachten de afd. aan te vullen. Leden
der afdeeling betalen f2.50 of meer per
jaar, begunstigers blijvem'daar beneden.
Boven beschreven vereeniging is dus in
deze materie het orgaan der vrijzinnigen,
Waar ik dus nu en dan wel eens de vraag
vernam, wat is toch die vereeniging „Tot
Steun", gaf ik hierboven het antwoord, niet
zonder de bijbedoeling, de belangen der ver
waarloosde kinderen warm han te bevelen.
Aan te bevelen vooral, aan hen, onder de
moderne protestanten, wier toetreding tot
onze afdeeling wordt gevraagd; aan die be
voorrechten, wier eerste schreden werden
goleid door ouders van meerderen welstand
on beschaving en die onder welke levens
ervaringen dan ook de herinnering bewa
ren aan eenr jeugd in een gelukkig ouder
huis, aan een gezin waar liefde woonde.
GRONDHOUT.
Rust voor Kappers.
Geachte heer Redacteur!
Beleefd verzoeken wy een kleine plaats
ruimte voor het onderstaande. Bij voorbaat
onzen hartelyken dank.
J.l. Zaterdagavond stond in Uw blad een
advertentie, geplaatst door den heer Jac.
de Tombe, en wel dat genoemde patroon
's middags één uur sluit om' te schaften
(eten). Wij kunnen niet nalaten dit zeer toe
te juichen, en onzen dank te betuigen aan
dezen patroon, die, zooaïs men dat noemt
„de kat de bel aan bindt", hopende dat
spoedig meer patroons hem zullen volgen,
opdat elke bediende ook eens rustig kan
middagmalen.
Maar gedwongen voelen wij ons, langs
dezen weg, dit te verzoeken. Waarom zyn
er nog kappers en barbiers, die 's Zondags
werken en laten werken? Wat beslist on-
no o d i g is. Waarom zijn er nog bedien
den te vinden, die 's Zondags werken? Wy
doen een beroep op ouders van dezen, en
oudere, gij zijt verplicht niet langer toe te
staan, dat uw kinderen dien Zondag werken;
laat dat niet langer toe. Neemt hen weg van
deze patroons.
En ten laatste doen wij een beroep op
de cliënteele; laat u niet langer scheren
en knippen duór, waar 's Zondags gearbeid
wordt; dan zult u zien, dat zij spoedig zul
len sluiten. U allen kunt indenken, als men
's Zaterdagsavonds 11 of 12 uur klaar is, hoe
vreeselijk het "is, dan weer 's Zondagsmor
gens .om 8 uren te beginnen; beroofd te
worden van dat, wat velen hebben; een dag
rust in de week; Zondagsrust. Ieder moest
het .eens weten, hoe zulks gemakkelijk kan.
Onzen dank.
EenigoKappersbediendon.
Uitgaven wegens verteringen tijdens
Raadsvergaderingen.
Gedep. Starten van Utrecht hebben aan
de gemeentebesturen in die provincie me
degedeeld, dat het bij het onderzoek d'er
gemeentereikeniugen hun aandacht heeft
getrokken, dat in verschillend© gemeenten
de gewoonte bestaat verteringen, door de
Raadsleden tijdens de vergaderingen ge
maakt, voor rekening der gemeente te ne
men of wel aan d© leden tijdens de Raads
zittingen van gemeenteweg© ververschin-
gen als koffie, thee, sigaren e.d. te ver
strekken.
Ofschoon het bedrag der deswege in d©
gem-eenterekeningen geleden uitgaven in
dien regel niet hoog is, komen toch vooral
in den laats ten tijd gevallen voor, waarin
deze ko9ten in verhouding tot het getal
raadsleden en het aantalRaadsvergaderin
gen niet onbeduidend genoemd mogen
worden.
Afgezien echter van het bedrag, achten
Ged. Staten dergelijk© uitgaven uit d©
gemeentekas ten behoeve van de Raadsle
den in beginsel verkeerd en niet in over
eenstemming met de bepalingen der Ge
meentewet. Artikel 58 dier wet toch be
paalt uitdrukkelijk, in welken vorm en op
welke wijze aan leden van den Raad een
vergoeding voor het bijwonen der vergade
ringen van het college kan worden toege
kend en bij Kon. besluit van 8 Juni 1910 is
aan die bepaling een zeer beperkte betee-
kenis gehecht.
Op dien gretnd achten Ged. Staten het
beschikken over gemeentegelden, ten ein
de, in welken vorm dan ook, aan Raadsle
den in verband met het bijwonen der
Raadsvergaderingen uitkcermgen te ver
strekken, ongeoorloofd, voor zoover zulks
niet geschiedt met in-acht-neming van het
bepaald in artikel 58 Gemeentewet.
Ged. Staten deelen mitsdien mede, dat
zij in het vervolg bezwaar zullen maken
tegen gemeentebegrootingen of -rekenin
gen, waarin buitten artikel 58 der Gemeen
tewet om, uitgavee voor hovenomeehreven
•cloteleindén zijn uitgetrokken.
Het Etensvraagstuk en het
ministerie.
In parlementaire kringen liep gisteren al
gemeen het geiucht, dat de Eerste Kamer
het wetsontwerp, houdende nadere regeling
van het Eedsvraagstuk, zal verwerpen. In
verband hiermede mag er aan herinnerd
worden, dat liet ontwerp de handteekening1
draagt van alle ministers, dus door het
geheele kabinet is ingediend. Reden genoeg
om te vragen, of de Regeering de verwer
ping van dit wetsvoorstel, zoo kort na^
dat het ontwerp' tot wijziging der vermo
gensbelasting is afgestemd, sich zonder meer
zou kunnen laten welgevallen. („Tel.")
Legerorden.
Heden wordt de onderstaande order van
den Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht aan alle troepen voorgelezen:
Order voor de Land- en Zee
macht op 16 Juni 1915.
De dagen van 16 en 18 Juni 1915 ver
levendigen de herinnering aan de vóór hon
derd jaren door de voorgangers van de
meeste Nederlandsche korpsen verrichte
roemrijke daden tot bevestiging van het pp
16 Maart 1815 gestichte Koninkrijk, welke
daden in de registers der mede honderd
jarige Militaire Willemsorde zyn geboekt
Op dezen merkwaardigen dag is het mij
een behoefte mijn tevredenheid te betui
gen aan de Nederlandsche krygsmacht, bij
den geweldigen volkenstrijd tot handhaving
onzer onzijdigheid te zamen geroepen.
De overwinningen van Quatre-Bras en van
Waterloo waren te danken aan de rotsvaste
houding en de trouwe kameraadschap der
verbonden troepen, aan de zelfstandigheid
onzer bevelhebbers onder aanvoering van
den Prins van Oranje.
Aan die voorbeelden ons spiegelende, ge-
bicden plicht, eer en belang, om tot be
houd van 's lands aloude, dierbare vryheid
waakzaam, krachtig en gereed te My ven.
Leve de Koningin!
's-Gravenhage, 16 Juni 1915.
De Opperbevelhebber van L.- en Z.,
get. SNIJDERS.
Het vorig jaar werd door d© Pensioen-
vereeniging van Burgerlijke Ambtenaren
een petitionnementsbeweging georgani
seerd, om verbetering te verkrijgen van d©
Pensioenwetten voor der Burgolijke Ambte
naren en hun Weduwen en Weezon. Het
voornemen bestond, het petitaonnements-
adres in September 1914 aan H. M. de Ko
ningin aan te bieden, doch ten gevolge van
den oorlogstoestand viel hieraan niet te
d©nken. Het adres zal thans aan d© Konin
gin worden aangeboden. H. M. heeft zich
in April welwillend bereid verklaard, de
daarvoor aangewezen commissie te zijner
tijd to ontvangen. Het adres is in totaal
geteekend door 36340 actief dienend© en
651 gepensionneerd© ambtenaren.
De gewone audiëntie van den Minister
van Staat, Minister van Binnenlandsdh©
Zaken, zal op Zaterdag 19 Juni e.k. naet
plaats hebben.
Bij do to Haarlem gehouden herstem
ming voor twe© leden van den Raad (var
cature-Rinkema en Petri©) werden geko
zen do heeren W. J. B. Ldemt (R.-K.) en
G. Wolzak (A.-R.) met resp. 1039 en 1078
stemmen. Op de tegen can didlaten, de hee
ren M. H. Groenendaal D. A. P.) en
J. Spiesz (S. D. A. P.) werden uitge
bracht respect. 953 en 933 stemmen.
In den kerkdienst in d© Ned.-Herv.
Gem. te Alkmaar werd Zondag medege
deeld door den dienstdoenden predi
kant, dat voortaan éénmaal per maand dn
do Ka.pelkerk een gewone oohiteaidbeurt
zal worden vervuld door een predikant van
vrijzinnige richting, daartoe uitgenoodigd
door het bestuur der Evangelische Unie.
Tot heden werden deze dilensten enkel©
malen in het jaar uitsluitend des avonds
gehouden.
Z. K. H. Prins Hendrik ^arriveert, naar
de „Limb. Koer." verneemt, heden t© Roer
mond, om aldaar waarschynlyk de gast ,te
zijn van burggraaf Van Aefferden op diens
nabij Roermond gelegen kasteel „Schönde-
len." Voorts zal Z. K. H. vertoeven te
Holtum (Born) op het kasteel „Wolfhagen"
van den Commissaris der Koningin.
Hedenavond volgt dan een bezoek aan
Amstenrade, alwaar Z. K. H. op het kasteel
van Graaf d'Ansembourg den nacht zal door
brengen, om vervolgens in den voor
middag van Donderdag Simpelveld, Kerk-
rade en Rolduc te bezoeken. Als gast van
den Commisaxis der Koningin wordt Z. K.
JL vervolgens Donderdagmiddag te Maas
tricht verwacht. Vandaar vertrekt Z. K.
H. Vrijdagochtend.
B. en W. van Amsterdam stellen den
Raad voor, ten laste van de gemeente een
gefdleening aan te gaan tot een bedrag
van 10.000.000, nominaal kapitaal, tegen
een rente van 5 ton honderd per jaar, in
obligatiën van f 1000.
HAARLEMMERMEER.
Bedankt is voor het beroep naar do
Geref. Kerk te Wolvcga door ds. H. Hum-
melen.
HILLEGOM.
De R.-K. Kiesvereeniging, alhier, heeft
gisteravond besloten den heer A. Topper,
aioredend, weer candidaat voor don Raad te
stellen. De candidaten der Vrijz. en der
A.-R. Kiesvereeniging zullen gesteund wor-
I den.
OUDEWETERING.
Tweetal bij de Rem. Geref. Gem. ds.
Lindeman, te Waddinxveen en ds. Oldeman
te Delft.
RIJNSBURG.
Ook hier zyn, evenals elders, waar
de gelegenheid daarvoor gunstig was, piet
het oog op den algemeenen toestand, meer
vroege aardappelen gelegd, dan anders. Toch
zal het kwantum^ zooals het zich Iaat aan
zien, niet grooter zijn dan vorige jaren; de
legaardappelen zyn slecht gesproten; veel
fijne haren, weinig krchtige spruiten.
Spoedig hoopt men hier met de veilin
gen van vroege aardappelen te beginnen.
VOORSCHOTEN.
Door de Liberale Kiesvereeniging
wordt tegenover het aftredend lid van den
Gemeenteraad, den heer C. van Overhliefh,
candidaat gesteld d© heeT A. O wel.
De Raad vergadert Donderdagavond
a.e. te aoht uren.
WADDINXVEEN.
Te Utrecht is geslaagd als onder
wijzer de heer T. Kwakernaak, alhier.
WARMOND.
Om gezondheidsredenen is door den
heer J. de Vetten, alhier, bedankt als lid
van den Raad en als wethouder. Als Raads
lid heeft hij gedurende 18 jaren en als
wethouder 16 jaren de belangen dezer ge
meente in de desbetreffende colleges behar
tigd.
BURGERLIJKE STAND.-OMSTREKEN.
A ARL ANDERVEEN. Bevallen: O. van 't
Wont gob. Oskam. D. O. van Doorn gob. Kom,
Z. A. Snel geb. Knip, Z 0. O. an 't Wout
geb. Huurman, D. O. 0. Hoogoveon "eb. Straatr
hof. Z.
Ovorlode i ïzak van 't Wout, 1 j.
ALKEMADE. öeborem Cn+bnrina Johan
na, D. van B. van der Meer on A. M. Koek.
Wijnandue Hcndrlkus. Z van Th. van Meer
en E. van 't TT: rt. Cornelia Wilhelmus, Z. van
G. J. Costelijn en O. Fransen.
Ovorlodon: Hcndricus Vpanciscus Joseph
Verhaar, 11 w. Bernardina Cornolia Maria v
Zwet, 3 w.
ALPHEN. Bevallen: J. Kempen geb.
Bunnik, Z. J. do Vos geb. Mulder, Z. A.
Kok gob. v. d. Neut, Z. A. den Brave gob. Van
Leeuwen, D. K. Akerboom geb. Koster. B.
v. d. Laan geb. Pijnaoker, D. J. Verncs geb.
Koonekoop, Z. M. H. vnn Leeuwen geb.
Sohellingorhout, Z.
öotrouwd: E. v. cl Pol met- 0. v. Veen.
M. van Gooien met H. A. Twaalfhoven.
Overledon: W. do Gans, jm. lm.—-
F. Ankerna, jd. 1 m. S. O. v. Niekerk, jd. 1 j.
BODEGRAVEN. Bovallen: A. van dor
Boon geb. Kompenaa D. B. Stigter geb. Van
Dommelen, G. J. van der Put geb. 81om, Z.
M. G. van Dijk geb. Holtkamp. Z. W. Kui
pers geb. Welton, Z. J. Balvert "eb. Verkleij,
D. M. A. H. Ka-"-- geb. Telkers, D.
Overlodon: 0. Vos, IJ. N. Oude
hoorn, 1 J.
BOSKOOP. Geboren: Franciscus Antonius
Marie, Z. van F. A. M. Timmermans en J. M.
O. van der Meer. Lise, D. van G. Kooij en
S. J. van Tol
Overleden: Catbarina Elisabeth de Groot,
10 m. Gijsbertus Boer, 75 j gehuwd mot A.
Trimp.
Gehuwd: W. G. Koning, 24 j., on H. M.
Alberts, 25 j.
KATWIJK. G o b o r e n: Jan, Z. van H.
Kalkhoven en J. M. Gijzen'i Marinus, Z. van
Jao. van Duyn en A. W. v. <3. Plas. Krijn, Z.
van K. Guijt en W. Krijgsman.
Overlodent Arie Hoek, 69 j., oohtgenoot
van F. van dor Bont. Willem v. Beelen, 8 m.,
Z. van Jao. en G. van der Plas.
Gehuwd: Jao. de Jong. jm,. en M. Haso-
noot, jd. T. van den Oever, jm.. en W. de
Jong, jd. Kr. Haasnoot, jm., cn O. H. Verha
gen, jd.
LEIDERDORP. Gehuwd: J. Verhoog, van
Voorschoten, en H. M. Sohalkors, alhier.
Geboren: Neel'Jo, D. van B. Noordervliet
en D. Blom. Jannctjo, D. van H. Nievaart en
H. J. Door
Overleden: Jan van dor Zijden, 4 mnd;
LISSE. Geboren: Cornells, Z. van W. A.
Niouwonhuis en K. Visser. Adolf Petrus, Z.
van A Mulder on 0. 8. M. Dcitmers. Thoodorus
Hcndrlkue, Z. van P. Witteman en G. T emmers.
Adrianus, Z. van A. Kersbergen en M. Ouwer-
eloot. Allda Catharina, D. van N. van dev
en A. O. Zonneveld. Lena. D. van O Vonloo* .2
M. van Rossou.
I NOOitDWIJK. G o b o r o n: Leopold Albert 2
van 6. Neugarten on G. J. M. Lonay, woneiwU
te Brussel, tijdelijk alhier. - Maria Johannn
D. van B. Th. v?" *'>--w0ude ©o H. IC. Tukker'
Johanna Catharina, D. van Jao. Vink ou if
Zwetsloot. - NeelA,e, T> van Jao Hazenoot cm
N. van Roon. Catharina Gerarda, P van vr
Otto '9U N. Entiur
On dortrouwd: Simon Petrus Strijk, 20 j
te Leiden, en Geertruida Alida Lomans,20 -I
te Noordwijk.
Ovev leden: Maria Hoe «kerk, 51 j on.
goli Aaltjo Hazenoot, 1 .1. 10 m.. D. van ïT
Hazenoot cn T. van dar Niet. Lovenl. -e*
gevou kind van hot vrouw, "es" vin G. van Dam
en M. A. Keerewcer. Levcnl. oangogevon kind
vnn liet vrouw. -osl. van A. Alkemade ca A M
J. Straathof.
NIEUWKOOP. Bevallen: J. O. v. d,
Lingen geb. w d. Waay, D.
REEUWIJK. Bevallen: L. van Os gob.
Van Da ai, D. 8. do Groot geb. Schouten, z
TER AAR Bovallen: G. Lek gob. Mark!
man, Z.
OUDSHOORN. Overleden: W Goedhart
81 j.
Gohuwd: J. A. Rizzi, 26 J., en O. Marks
26 j. 0. W. Ank<r, Z8 j., en A. Verdnyn, 29 j',
RIJNSBURG. G e 1? o i en: Antje, D. van 0.
do Mooij en J. A. Groeneveld. Aalt Adriaan!
Z. van J. v. Drongelen en G. Hoeven.
Overleden: D. do Best, 67 j.
VOORHOUT. Ge oren: Antonius Adrianus
Jacobus, Z. van J. Borbée en W. A. de Kort.
Ondertrouwd: Petrus Johannes Hu9saarts
jm. 27 j.. van Ho*t,erheide, on Eva Kooiman,
19 j.. van Voorhout.
WOUBRUGGE. Overleden: G. Th. Kook,
jm. 15 m. J. D. van der Voorn, jm. 36 J. -~
E. de Groot wed. G F. Vromans, 76 j. A. Lang-,
hout wed. M. Ovorvllét, 68 j.
VALKENBURG. Overleden. Corn. Odwon
sloot, weduwn. van A. Ouwersloot, 76 j.
WASSENAAR, floboren: Hendrik Gerar«
dus. Z. van P. Looyestein en O. M. Faneman.
Geertruida, D. van J. Knijnonburg en A. P<
Broderodo. trus Hermanns, Z. van D. M.
van der Meer en M. 0. de Groof.
ZWAMXERD/M. Bevallen: K. Baelde geb.
Do Ruijter. Z.
Go hu w d: F. L. LooiJ, jm. 29 j. on J. Zaal,
jd. 27 j.
ZOETERWOUDE. Geboren: Martha Cor
nelia, D. van Oh. van Meurs en A. 0. E. Straat
hof. Mailjijo, D. van J. Lemmerzaal on M. M.
van der Wal. Heiltjo, D. van G. van Dam
en D. A. Goedhart.
O vei loden: Margarctha Maria van dor Wal,
35 J.F c<-t tgenoote van Jacob Lemmcrzaal. Jo^
hannes Schrijver, 76
STOOMSCHEPEN.
STOOMVAART-MIJ. NEDERLAND.
„Booton" (uitreis) passeerde 14 Juni Wight;
..Grotius" (thuisreis) vertrok 15 Juni van Sabang;
„Kambangan" (uitreis) is 13 Juni Point do Gall*
gepasseerd; Koningin der Nederlanden" (thuis
reis) arriv. 14 Juni to Suez- „Sumatra" (uitrevj)
is 14 Juni Quessant gepasseord; „Banda" arriv.
13 Juni van Amsterdam to Norfolk; „Karimata'
(uitreis) is 13 Juni Dungeness gepasseerd; „Prinses
Juliana" (uitreis) arriv. 14 Juni to Batavia;
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
„Bandoeng (uitrois) arriv. 5 Juni te Padarj,
„Kawi" (uitreis) -asseerde 15 Juni Point de Gaile;
„Menado" (thuisreis) passeerde 14 Juni Periin.
HOLLA ND-AMERIKA LIJN.
„Andijk" vertrok 15 Juni van Rotterdam, naar
Philadelphia; „Ohr. Michelsen", van New-York
naar Rotterdam, passeerde 14 Juni Bevczier;
„Mesna", van Rotterdam naar Buonos-Ayros, pas-
8eerdo 13 Juni Bevezier Poeldijk", van Plhkn
delphia naar ^otterdam, passeerde 14 Juni Dui
goness; „Somiuelsdijk" vertrok 15 Juni van Rot
tordam naar New-York„Veendijk" vertrok 15 Juni
van Rotterdam naar Now-YorkCornells", von
New-York naar Rotterdam, passeerde 14 Juni
Scilly: „Rotterdam" arriv. 15 Tuni van New-York
te Rotterdam.
KON. HOLL. LLOYD.
„Hollandia" (th 'sreis) vertrok 12 Juni van Mon
tevideo; „Tubantia" (uitreis) vertrok 14 Juni van
Corunna.
MinmpjQTP modellon Heoren-Stroohoeden
lilLU VV 01 C/ h. A. TIMMERMAN, Hof].
N. E\)n 46, Tel. 142.
AGENDA VAN DE WEEK.
Donderdag
„lp den Vergulden Turk" Jaarl. Alg. Ver
gadering Leidsche Sïeepbootmaatsckappij.
8 uur.
Nutsgebouw. Openb. Vergadering Bond
v. Christen-Socialisten. Sprekers ds. B de
Ligt on ds. A. R. de Jong, halfnegen.
Den Haag. Zuid-Hollandsch Koffiehuis.
Algom. Vergadering Onderl. Levensverze
kering Maatschappij ,,'s-Oravenhage, 's
middag6 2 uur.
GraanVurs. Frr-testvorgadoring S. T>. P.
Halfnegen.
Vrijdag
Oosferkork. Openb. Vergadering Leidsche
Oranjtvvereeniging. Spreker: Ds. M. J. Pun-
selio, 8 uur.
6)
De passagiers drongen zich a!s verschrikte
schapen in groote groepen op het prome
nadedek opeen. Hier en daar ging een stuur
man rond en stelde de angstige gemoederen
gerust. Het was mist, een onschuldig iets
in een vaarwater, waar men geen aanvaring
had te vreezen; een paar minuten nog en
do ankers zouden uitgeworpen zijn. Dan
was alles „all-right."
Vooruit op de voorplecht zit barones von
Heffner op haar lievelingsplaatsje, toen de
inist op het dek viel. Voorzichtig tastte ze
achteruit en stiet op Jörgen Bratt, die van
den tegenovergestelden kant kwam.
„De kapitein heeft me naar u toegestuurd,
oml u gerust te stellen en u te helpen, als
er iets mocht gebeuren," zei hij beleefd.
„Ik heb geen kindermeisje noodig," weer
de zo af.
„Wel mogelijk. Maar de kapitein dacht,
dat u misschien wel een helpende hand kon
noodig hebben, als
„Als wat?" vroeg ze met wel wat angstige
intonatie. „Waar doelt u op? Is er gevaar?
Spreek dan toch, man!"
„Er is voortdurend gevaar voor 'n stoom
schip, dat 28 voet diepgang heeft, in een
weer, waar men op zin best een hand voor
pogen zien lean," zei hij scherp. „Ik wil
eohter niet opdringerig zijn. U kan u zelf
helpen. Goed!"
Bratt bleef staan. Een s;. :rk dreunen klonk
in hun onmiddelipke nabijheid, 't Was als
een kanonschot, met een lang knetterende
geluidg U achterna. Schrille angstkreten wer
den van het achterdek gehoord.
„Wat was dat?" vroeg halfluid de jonge
dame met bleeko lippen.
„Een bagatel," zei hij. Een dageljjksoh
verschijnsel hier in het noorden. E9n groot
ijsblok is uit den gletscher losgeraakt en
in zee gevallen. Nu kunnen we aan de
gletschergolf berekenen, hoe ver we van
land zijn.
Hij had het laatste woord nog niet ge
zegd, of een geweldige stortzee sloeg tegen
„Victoria's" breede zijde en spoelde over
het dek. Het groote schip werd door den
druk even opgericht, maar ging zonder
schade verder.
„We zijn vlak bij land!" riep Bratt. De
stroom gaat met zes mijlen vaart in deze
streek en drijft ons op de scheren
hoor maar," zei hij luisterend, „hoe het
daarbinnen klotst."
„Hard, stuurboord!" brulde hjj uit al do
kracht van zijn longen naar de commando
brug.
Het was duidelijk, dat men op de brug
dien wenk had" verstaan. Het schip helde
een weinig en gleed toen in een groote
bocht meer zijwaarts.
„Klaar met de ankers," schreeuwde de
kapitein m de megafoon. Lot op het diep
lood!"
„Vjjftien vadem water," hoorde men eon
stem heel vooruit roepen; „twaalf vadem",
klonk het onmiddellijk daarna.
Een oogenblik later eeu dreunen van hot
achterschip. De twee schroeven werden met
de kracht der wanhoop achteruit geslagen.
Maar het was te laat. De „Victoria" hep
met vjjf mijlen vaart op de onderzeesche
klippen, die als een barrière voor Spits
bergen's kust liggen.
„Negen vadem;" meldde de stem, „acht
vadem
Aak bakboordzijde werd een licht schu
rend geluid gehoord. Maar het stoomschip
gleed verderToen kwam er een harde
stoot, het voorschip ging een weinig de
noogte in en do kiel hobbelde met vree-
selijke rukken voorwaarts, op de klippen
in. Het schip sleepte zich om zoo te zeg
gen voort over een reusachtige zaag. Nog
meer werd het voorschip opgeheven, ter
wijl het achterschip zonk. Toen kwam de
laatsto stoot en „Victoria" liep niet lan
ger. Haar krachten waren uitgeput. Als een
stervend dier legde ze ach op haar kant.
Een oogenblik was er stilte.
Toen was het er mee uit. Kroten sne
den door den mist, uitroepen en gebeden
stegen uit 'den grijzen damp op als een
angstgeschreeuw uit de plaats des verderfs.
't Was krrjschen van vrouwen en woest ge
schreeuw van mannen.
Maar boven alles uit loeide kapitein
Strohmann's stem door de megafoon: „Kalm
te, er is geen gevaar; we staan waar we
staan."
Dat waren 'de laatste woorden, die de
oude kapitein sprak. Als een ontzettende
ironie op zijn vertroostende toespraak, werd
in de volgendo seconde een wonderlijk ram
melend geluid uit het middenschip gehoord,
alsol een forsche hand aan do ijzeren pla
ten rukte. Het voorschip zonk voorover,
er opende zich een vuurmond tusschen de
beide schoorsteenen, 'een geweldige uitbar
sting volgde, een zwarte rookzuil met rood®
vlammen er tusschen, steeg op uit den
dikken mist.
De „Victoria" was in tweeën gereten, haar
ketels waren gesprongen.
Het ontploflingsgeraas rolde verder tus
schen de nevelbanken, duizendvoudig terug
geworpen door gletschers en rotsen, en Jen
gevolge van den sterken luchtdruk glansde
heel even een streep zonlicht over het
wrak. Het Statigo stoomschip lag in stuk
ken. Het had zijn laatste saluut gebracht
Lijken lagen rondom de scheepswanden
gestrooid. De bloedige en verbrande licha„
men van maohinisten en stokers hingen in
de gebarsten schroef. Achteruit op het bo
venste dek zat oen vrouw met loshangend
haar; in wanhoop scheurde ze haar klee-
ren. Zo sloeg met haar handen en haar,
schorre stem herhaalde onophoudelijk:
„Pardonnons nous; je romps le charme
qui nous unissait devant Dieu.
Avec une dernière larme
re?ois un éternel adieu."*)
Dat was de Fransche actrice, die nu half
ongekleed en krankzinnig Mussets graflied
op de liefde stamelde. Haar ravenzwart haar
golfde over haar blanke schouders en" haar
borst, terwjji haar donkere oogen gericht
waren op een toeschouwerplaats, die ze
voor haar verbeelding zag, en de profes-
sioneele artistenglimlach beefdo om haar
roode lippenArme vrouw! Ze was weer
in haar geliefd Frankrjjk. Ze stond op het
tooneel in het theater van Voltaire en moeat
sterven in do laatste akte van het treur
spel
Met oen trotechen lach rukte ze do rest
van haar kleoron af een laatste gebaar,
gericht naar den hembl, toon sprong ze in
het eeuwig duister
Avec une dernière Iarmê
reqois un ëternel adieu.
Doodsch zwijgen spreidde zjjn verschrik
king over „Victoria's" afsterven.
Maar stil, wat was dai?
Van de kust klonk een zwak, onophou
delijk gefluister. Was dat het eeuwige schu
ren van don gletscher? Of het gemompel
van een verre schare, het zachte zingen
der afgestorvenen óp den stroom der ver
getelheid
V.
IN AGAIiDII-BAAI.
De mist had zijn vernielingswerk vol
bracht, nu „Victoria" doodgezwoegd en mis
handeld zich ter ruste ha/1 gelegd op de
scherpe klippen van Spitsbergeu's onderzee-
schen archipel. Die had nuts meer te doen.
Eenige minuten na. de schipbreuk kwam de
noordenwind on veegde do zee schoon.
De zon wierp haar meedoogenloozo stra
len over de verwoestingen van den dood.
Zij vond de eenige levens, die door een
wonder Gods uit de ramp waren gered.
Toen „Victoria's" voorsteven neerdook in
zee, werden barones von Heffner 011 Jörgen
Pratt over boord geslagen. Dat behoedde
hen voor de uitbarsting. Maar de zee scheen
even onbarmhartig te zjjn als de mist. Het
water was ijskoud, on do jonge barones
vouwde gelaten haar handen en sloot haar
oogen, terwijl ze haar bewustzijn verloor.
Wat ons voor God verbond, verbreek
[ik voor eeuwig;
Vergeving zjj ons laatste woord.
Een traan, gewijd aan wat ons heeft
[bekoord,
Spreekt "t laatst vaarwel, vaarwel
[voor eeuwig-
(Wordt vervolgd).
