Binnenland.
STOOMVAARTLIJNEN.
gemengd Nieuws.
Vragen en AntwoordenTl
FEÜ8LLET0N.
Be Weldoenster.
De verccüiging „Kiudcrzorg", te 's-Gra-
yenüago hield Jiaar jaai*vergadering onder
.voorzitter .chap van dr. J. H. Gcrretsen.
Do voorzitter herdacht in het openings-
vroord den overleden voorzitter dor Yereeul-
gi: ds. J. Karros.
Het jaarverslag, door den adjunet-secre-
t ris ds. J. M. J&link, gesteld en gelezen,
yermeldde, dat in 1911 het aantal door de
verc-eniging verzorgde kinderen met 7 toe
nam en thans 275 bedraagt, waarvan 175 ver
pleegd in Nieuw Voordorp" en 24 in dndero
gestichten, 84 in gezinnen geplaatst, 20 meis
jes werkzaam als dienstbode en 2 jongens in
militairen dienst varende ter zee.
Het jaarverslag van den penningmeester,
jhr. mr. De Jonge, sprak van goede dingen.
Niettegenstaande het moeilijke en dure oor
logsjaar, werden d uitgaven meer dan t-en
volle door de inkomsten gedekt, een gunsti
ge uitkomst, uitsluitend te danken aan het
ruim bedrag der ontvangen giften en collec
ten. welke die som van f 9700 bereikten.
x»ij de bestuursverkiezing werd dc secre
tarie, de heer J. K. Snoeck Henkomans her
kozen. In de plaats van wijlen ds. Karros en
van jhr. mr. J. H. X Quarles van Ufford,
die na tienjarige werkzaamheid niet voor
ccn herbenoeming wensc.hite in aanmerking
te komen, werden gekozen ds. P. J. Mole
naar en do heer A. Folmer, directeur van
het Rijksbureau voor werkloosheidverzeke
ring en .arbeidsbemiddeling.
Door den heer A. W, Kwak, directeur
van ,,Nieuw Voordorp", te Voorschoten,
worden eenige mededeelingen gedaan om
trent de verzorging en het leven der kinde
ren in deze inrichting.
Voor heb tijdperk van 1 Juni 1915 tot
en met 30 juni 1910 is benoemd itot assistent
bij den dienst der Rijkslandbouwproefsta^
lions mej. H. C. A. Schijfsma, apothekeres,
alhier.
De gcWone audiëntie van den Minister
yan Staat, Minister van Binnen!andsche Za>-
ken, zal Zaterdag e.k. niet plaats hebben.
Tot voorzitter van den Algemeenen
Bond van R.-K. Kiesvereenigingen is in de
jongste bestuursrvergadcring van dien Bond
gekozen jhr. mr. O. F. A. M. van Nispen
tot Sevenoer. Deze heeft de benoeming voor
loopig aangenomen. („Centrum").
Beroepen is bij de Geref. Kerk te Ten
Boer (Öron.) dis. A. Rolloos, te Lekkerkerk.
Zoowel do sociaal-democraten als de
vrijzinnig-democraten te Zaandam hebben
besloten, bij de periodieke Raadsverkiezin
gen den Godsvrede te bewaren. De katho
lieken en d'e anti-revolutionairen hebben
rëeds oor een dergelijk besluit genomen.
Cen Ir ale Drink va t cr v oorzienin g.
In opdracht van den Minister van Bin-
nenlandscha Zaken heeft het Rijksbureau
voor Drinkwatervoorziening een rapport
uitgebracht betreffende een centrale drink
waterleiding voor een deel der provinciën
Zuid-Holland, Noord-Holland en Utrecht.
Het gebied, waarbinnen de in het plan op
genomen gemeenten zijn gelegen, wordt be
grensd ten Noorden door den spoorweg
HaarlemAmsterdam en den Oosterspoor
weg, ten Oosten door laatstgenoemden
spoorweg, den Vaartschen Rijn, de Lek, de
Oude Zederik en het Zederikkanaal, ten
Zuiden door de Mërwede, de Noord, de
Nieuwe Maas en den Nieuwen Waterweg,
ten Westen door de Noordzee.
Het Rijksbureau komt omtrent het plan
tot de volgende gevolgtrekkingen:
le. dat er voldoende grond is om aan te
nemen, dat uit een technisch oogpunt een
watervoorziening van de aangegeven deelen
van het platteland van Zuid-Holland, Noord-
Holland en Utreoht zeer wel uitvoerbaar is,
doch dat algeheele zekerheid eerst zal be
staan, nadat een daarnaar in te stellen on
derzoek een gunstigen uitslag zal hebben
opgeleverd
2e. dat, indien het bovenbedoelde onder
zoek tot resultaat cal hebben, dat aan een
rivierwater!ending in het onderhavige geval
'de voorkeur moet worden gegeven, ten ge
volge van daardoor ontstane wijzigingen
in den, nu als grondslag voor de bereke
ningen aangenomen begrooting van aanleg
en exploitatiekosten, een nader onderzoek
naar de rentabiliteit dei' onderneming zal
moeten worden Ingesteld j
3e. dat echter, indien het onderzoek de
mogelijkheid van wateronttrekking uit bron
nen langs de Lekoevers aantoont, reeds nu
kan worden vastgesteld, dat, ook zonder dat
daurblj groot ere steden zullen toetreden,
zulk een onderneming bij algemeene deel
neming der nog niet van waterleiding voor
ziene plattelands-gemeenten, zelfs bij een
zeer matige toeneming van het aantal ver
bruikers, financieel bestaanbaar is; in dier
voege, dot bij de toepassing van een voor
arbeiderswoningen laag en voor de overige
afnemers normaal tarief, de onderneming
in zich zelve en dus zonder hulp van buiten
de middelen zal opbrengen, die voor hef
goede technische, ën financiecle beheer daar
van noodig zullen zijn
4e. dat het op verschillende wijze mogelijk
is aan de onderneming een dusdanigen op
zet te geven, dat de financieên der deelne
mende gemeenten daarvan geen druk be
hoeven te ondervinden;
6e. dat het voor de ■tot-stand-koming der
watervoorziening van alle betrokken gemeen
ten in hoogc mate wensoKeïijk is. liet onder
le bedoelde onderzoek zoo spoedig mogelijk
te doen instellen
6e. dat liet gewenscht is. om, na den te"
verwachten gunstigen uitslag van bedoeld
onderzoek, ten spoedigste tot het opmaken
van meer uitvoerige, definitieve plannen
over to gaan.
STOOMVAART-MIJ. NEDERLAND.
„Calcutta'', (uitr.) is 31 Mei Dungeness
gepass. „Koningin der Nederlanden", (thuisr)
vertr. 1 Juni van Sabang. „Radja", (thuisr.)
vertr. 31 Mei van Genua- ..Kangean", (thuis
reis) vertr. 31 Mei van Port-Said. „Timor"
(thuisr.) is 31 Mei Dover gepass. j
ROTTERDAMSCRE LLOÏD.
„Tabanan" (thuisr.) is 31 Mei Sagres ge-
paés. „Tanïbora" (uitr.) vertr. 31 Mei van
Colombo. „Samarinda," (uitr.), pass 31 Mei
Lizard.
KON. WEST-IND. MAILDIENST.
„Prins der Nederlanden", vertr. 29 Mei
van Paramaribo naar Amsterdam. „Prins
.Willem I" (thuisr.) arriv. 30 Mei te Lissa
bon.
HOELAND-AMERIKA.LIJN.
„Gornelis" vertr. 30 Mei van New-York
naar Rotterdam. „Loch Tay", van Rotterdam
naar Buenos-Ayres, paes. 28 Mei Bevezier.
„Terje Viken", van Rotterdam n. Buenos-
Ayres, pass. 2S Mei Bevezier. „Zuiderdjjk",
van Rotterdam naar New-Orleans, arriv. 80
Mei te Puerto Mexico. „Ambia" arriv. 31
Mei van Rotterdam1 te New-York. „Elisa»
betli," van Rotterdam haar New-York, pass.
31 Mei Dover. „Kelbergen," van Rotterdam!
naar New-York, pass. 31 Mei Bevezier.
„Potsdam", van New-York' haar Rotterdam)
pass. 1 JuDi het Galloper-vuurschip. „KL
ohard" arriv. 1 Juni van New-York te Rot
terdam1.
KON. DOLL. LLOYD.
„Gelria" (thuisr.) vertr. 29 Mei vau Mon
tevideo. „Hollandia* (uitr.) Vertr. 31 Mei
van Bahia. „Zaanland" arriv. 3Q Mei van
Amsterdam te Buenos-Ayres.
LIJST VAN ONBESTELBARE BRIEVEN
EN BRIEFKAARTEN, WAARVAN DE AFZENDERS
ONBEKEND ZIJN.
"BINNENLAND. Brieven: B 188, zon
der pi. v. best. D. S. v. Kreukelen, Utrecht.
Dalrr.eyer, Amsterdam. O. v. Dam, Rotter
dam. Hühl, Haarlem- Kinlieim, Bergen. H.
E. Kiikler, Leiden. J. Lander, Ren Haag.
Landweerbsti, Berg'en-op-Zoom'. L, Lebene,
Idem. P. Oly, Den Haag. Seor. Vreemd.-
verkeer, Houthem'. Een zonder adres.
BINNENLAND. Briefkaarten. Mej".
O. Baan, ScheveningeD, Mej. BarendrecM,
Rotterdam. W. Bounaus, Baarle-Nassau. v.
Jügmond, Alphen. J. Groen, Vlaardingen.
Mad. Hermes, Den Haag. Mej. Jansens, Lei
den. Mej. 0, v. Klinker, Den Haag. Poly-
carpus, zonder jfl:. v. best. J. de Ponk, lste
Divisie Veldleger. J. Wagner, Tilburg. Zes
stuks zonder adres.
BUITENLAND. Brieven! J. P. R. Cler,
Agen. W, M. Harris, Montana'. J. JE v-
Kerkhoven, Schaarbeek, L. Meuris, Heide
Calmpthout.
BUITENLAND. Briefkaarten. A". Ziel-
teann, Curitvba'.
Op het bureau van den
Burgerlijken Stand te Lonneker deed de
grondwerker Geert vau .Veen aangifte van de
geboorte van een drieling. Moeder en de
jonggeboren drie flinke jongens z'gu welva
rend. Voor ruim li/j jaar werd bet gezin,
thans 9 kleine kinderen sterk verrast door
de geboorte van een tweeling. Het hoofd van
dit gezin is ten gevolge van de tijdsomstan
digheden werkloos.
Te W<5_rm er ve or is een aohu it,
met ijzer geladen, gekanteld. De eokuiten-
voetder, die te water geraakte, kreeg de
ijzerlading over het lichaam en verdronk
Vau den anderen schipper, die tusschen het
ijzer kwam, werden 'de beide beenen afge-
kneld. 7
Moordaanslag. Gisternacht
heett een Italiaan, die in beschonken toe
stand verkeerde, zich te Amsterdam tot een
surveilleerend égeTit van politie gewend. Hg
was in zijn buik gestoken.
Ds gewonde was 's avonds met e®n drie
tal landgcnooten, die, 'evenals hij, esnige
dagen geleden uit Dmtschland waren terug
gekeerd, uit geweest. Achtereenvolgens was
liet gezelschap echter nit elkaar gegaan.
Hoe en waar 'de gewonde gestoken is, .wist
hjj niet te vertellen. Dat de dader een Duit-
scher was, concludeerde hij uit het feit,
dat de man Duitsck sprak. Het is echter
heel goed mogelijk, dat hij dit deed pm
zich verstaanbaar te maken. De wonde was
aanvankelijk niet ernstig, zoodat de Italiaan
zich loopende naar huis begaf. Dat juist
heelt de wonde veel verergerd. Door den
toestand, waarin de man vorkeerde, kon hg
's nachts niet meer geholpen worden. Gister
morgen is hij echter in het Binnengasthuis
waarheen lig per auto-brancard werd
vervoerd geopereerd. Zijn toestand was
zonder levensgevaar.
Het Aalsmeerder treintje.
De reizigers, die Maandagmorgen met 't
Aalsmeerder treintje naar Amsterdam kwa
men, en daar om 9 uren moesten aankomen,
zijn te voet en niet per trein gearriveerd.
Op enkele honderden meters van het sta
tion werd den reizigers verzocht uit te
stappen, en te voet het laatste gedeelte van
liet traject af to leggen. De aanleiding tot
dit ongerief berustte op een verschuiving
van de leggers in het nieuwe baanvak; dit
bracht geen onmiddellijk gevaar mede, maar
verder verkeer kon de zaak erger maken.
Het verkeer was spoedig weder normaal.
(„Hbld.-'*)
Do Raad van Delft beslooi
tot schorsing van de kermis in 1916.
De „Oamera Obscura" in
beeld. Men schrijft uit Utrecht aan het
„Hbld.":
Op initiatief van mevr. H. A. Beets, daar
bij gesteund door eenige dames en hoeren,
had gistermiddag en -avond in het huis in
do Boothstraat, waarin de sohrijver van de
„Camera Obscura" zoo vele jaren woonde,
en in den tuin van dat buis een voorstelling
plaats van enkelo groepen uit het meester
werk van den geliefden Nederlandschen
schrijver en dichter.
Voorgesteld werden vier groepen, name
lijk: „Een verguldpartij bij de familie Do
Groot", Een theeavondje bij de familie Sta
stok" en „De familie Kogge", welke in heb
woonhuis poseoren, en „Een onaangenaam
mensch in den Haarlemmerhout', die in den
tuin te zien is.
Deze groepen zijn alle zeer goed aeelaagd
en verplaatsen ons geheel en al In dé eerste
helft der negentiende eeiuw.
Bij de openingsplechtigheid sprak mevr.
Beets een kort woord, waarin zij allen aan
wezigen een hartelijk welkom toeriep en
dank bracht voor de zoo raimsehoots onder
vonden medewerking
Vervolgens hield -dir. A, W. Bronsveld
een korte rede over Nicolaas Beets'en diens
„Oamera Obecura".
Heden en morgen zijn de groepen nog te
zien.
De baten komen ten voordeele van h'et
■Plaatselijk 'Steuncomité te Utrecht.
Men moldt ultMeer«(#o:' In 't
gehucht Weert brak brand uit in deo his
torische?! Weerterhof, een oud gebouw, toe-
behoorendo aan den heer Tielens, wiens in
nabijheid gefljagen papierfabriek vorig
Jaar April gTootendeels afbrandde.
Do brand ontstond in de stallen van den
pachter Petithet vuur breidde zich uit en
spoedig stond de zuidelijko vleugel in vlam
men. De geheele schuur brandde uit; eenig
vee vond den dood in de vlammen. De plaat
selijke brandweer vermocht niets tegen het
vuur. Om dc brandweer uit Maastricht werd
getelefoneerd. Het vuur breidde zich meer
en meer uit, en tastte inmiddels aan de ver
trekken, door del Maastrichtscho Gezond
heidskolonie gehuurd on die over eenige da
gen zouden bevolkt, wordep door zieke kin
deren. De bewaarde?', die sinds de vorige
week gehuwd was, moest zijn gedeelte ont
ruimen en zijn inboedel kon in veiligheid
worden gebraakt. Ook van de gezondheids-
kolonie. welker inventaris verzekerd was,
kon veel gered worden. Hel was reeds laat,
in den avond, toen 't vuur nog stepds niet
gebluscht was. Ala tragische bijzonderheid
kan nog gemeld worden, dat de heer P.
sinds eenigen tijd in het sanatorium te Groes-
beeje vertoeft. De burgemeester, de bestuurg.
leden van de kolonie en andere belangheb
benden waven aanwezig. Alles was tegen
brandschade verzekerd; persoonlijke onge
lukken hadden niet plaats.
Maandagmiddagis uit den pa
litiopost aan de Nieuwe Veemarkt, te
Snerk, zekere M. ontsnapt. Hij wist zich
door een luchtkoker omhoog te werken en
van liet dak van politiepost toegang te krij
gen tot, een der slaapkamers van het naast
liggend café. Hij doorliep de slaapkamers
en ging vervolgens twee trappen af naar het
plaatsje, waar de dienstbode bezag was.
Deze ontstelde hevig en vroeg wat de man
daar te maken had. Of d'e loodgieter er nog
ni t wan geweest, informeerde de uitbreker,
want de boel was kapot.. De dienstbode waar
schuwde een buurvrouw, deze de politie en
in dien tussokentijd was M. een potje bier
gaan drinken in oafé Blom. Mej. J., naast
dit café wonende, vertelde daar het nieuws,
dut er iemand ontsnapt was. M. stapte toen
op. Hei. hoeft echter niet lang geduurdeen
uur later was M. weer in verzekerde bewa
ring gesteld.
Militair Tehuis „Gebouw Patrimonium".
.Geachte Redactie! A?
Met de ffieeete bescheidenheid Ygrzoek ik
U om eenige ruimte in Üw geëerd Wad,
tot plaatsing van onaerstaand artikeltje.
Daapvoor bg voorbant mijn dank.
Ü4t zeer betrouwbare bron Jrwam pijt
dezer dagen ter oore, hoe de Verg. 0e
Orda ivan de Ster van het Oosten tof
den noodmaatregel Is moetep overgaan, etn
haar Tehuis voor Militairen, gevestigd in
het „Gebouw Patromonium", te sluiten, SVierd
zij daartoe voornamelijk gedwongen door
dè hooge kosten, welke de instandhouding
van genoemd Tehuis beloopfv het zeer feohaaf-
sohe bezoek van de zgde der fcilitaiiea
heeft daar wellicht niet minder toé bijge
dragen. Vooral het laatste, dnt op zichzelf
beschouwd mag worden als een gelukkig
verschijnsel ten gevolge van de grooterè
bewegingsvrijheid, den gemobiliseerden toe-
geetaan, heart de behoefte aan militaire te
huizen in Leiden sterk verminderd, zoodat
een verzoek, uitgaande van de Ver'eeniging
en gericht tot het publiek onï financieels»
bijstond, blijken zou minder urgent te zijn.
Door haar besluit tot opheffing zal het gar
nizoen te Leiden een militair tehuis ver
liezen, hetwelk eigenlijk verdient te worden
bestempeld met den naam van „Het Ideale
Tehuis voor Militairen". Immers, wat vooral
den militair trof bij zijn bezoek aan „Patri-
monium"! was de volstrekte neutraliteit, dus
een eerbiedigen van ieders persoonlijke over
tuiging.
Zelfs was het aan vela bezoekers vol
komen onbekend, welke edele geefster heeft
getracht hun gemis aan gezinsleven een
weinig te gèmoet te komen. Xtooral deze wijze
van geven, gelijk ien'.and, dio onopgemerkt
philanthropiseh werk verricht, doet duide
lijk uitkomen, dat de Leidsohe afdeelïn'g
van de Órde van de Ster van het Oosten
enkel en alleen heeft beoogd, zonder bij
bedoelingen, zonder opdringen van haar.
principes, noch in woord, noch in zang,
of mtiziek, noch in wandspreuken, het doel:
den zwaren last, welke ons, gen-.ohiliseevden,
op de schouders drukt, een weinig te Ver
lichten.
Zulk een tehuis, andersdenkenaenXj
mor nfstootend. moet immers aanlrekl-üriB
zyn. Het opheffen van zoo'n nobel nu -B
vopp militairen kan ik moeiljjk doen w 'üli
bobben, zonder vooraf laugs dezen we» oïï*
lijk dahk en hulde te brengen aan de
sche afdeeling van de Orde van de
bet Oosten en ïn 't bijzonder aan die
welks zich geen moeite hebben oMzien r vl
ön? des avonds, tegen den meest billfl1
prijs, van een kopje „troost" te badighJH
Daarom durf ik vrg verohdarsDiia, itfl
tolk te zijn van zeer velé Leidsche
h'.obiliseerden, indjen ik beweer, dat de S*
me. nette, doch ïyei minder prettige tooi*
welke in het Tehuis in >,PatrimoniuwB
heefsohfc, nog lang bij ons in dankbaj
herinnering zal blijven voortleven en dat v'9
ons overtuigd houden, dat de medelerinB
biet ops en deelneming in ons lot brj nfl
geachte' Vereeniging, door de sluiting J
zins in dio maté zal verflauwen, zooals da*
jammer genoeg, dagelijks maar al te
merkbaar wordt.
,j« Milicien f. KUYPER, I
f Detachement Pépit-ltoM
Oude Wapenkamer,
Vi v Doeiengrticht, LolileJ
Leidein, 1 Juni 1916.
.Vrpag: Gaarne 20U ik het aantel K.jlM
van u vvillen Weten, daar wjj een WÜtB
per fietogemaakt hebbeh eii overal de Zvj.H
wqjzei'é Wégefls deii oorlog weggenomen
ren. Den eersten dag: Utrecht, Zeist, Drie*
be'r'geh, Doom, Rhenen, Wageiftngen, Beat*
ton1, Lnnterên, Th'eede 'dsg: Lnnteren, |jl
KevehT, Garderen, tjddelermeer. terug
Gai'deieii, y-iorthuizen, Amersfoort, Hllvér.B
silnï, Nearde'n, Atostei-dab).
AntWioord: Eerste dag 59.6 K.M.; twes-B
de dagi 108,8 K,M-
,V r pa gJ Onze houd, die ongeveer real
halfjaai' telt! is, ia sulds 'èen paar dag*
ziek. Hg Ê'eigett alle voeïléei en ligt voor't-l
diirend ta hêvep, terwijl hg aanhoudend rr.gl
zt'n doren hiaat. Ook maakt hg een heescM
hóeet^id ge)uid. Zouden dit verschitnselöB
jSjh f'ah honuebziekïe en is daar iéts han Ijl
'di^n? i li;,
Xntwoord; Ujy hond heeft alle vepl
echljnselen vhk hondenriêkte. Het. beet isl
eêh veearts te raadplegen.
.Vraag: Hier in Leiden is een harmonie*
ctojfcctirs gehoucjen; zou het nu niet wogeijjkl
zjjii een öergejgk concours ,te houden vstl
Jsto klas spelers mondharmonica, of zSil
het nog succes hebbeh om1 zoo'n olub opl
te richten? Mij dunkt, een «lub van bestel
tóondbrgel-bespelers zpu ook wel iets aardig?!
Wezen. Wat zou p of hiv geachte aboa-I
né's ér van denken?
Antwoord: E^n aparte vegeeniging tm|
nronaharmomcaspéiers zouden We niet aan-1
faneii. Last mèh liever, als er veel animo I
voor is( een afdeeling vormen, die zich aan-l
eluit Ihj de bestaande Harmonica-vereeniging.l
Saï geeft bij een uitvoering nog eenige af-1
wisseling. Bij eep concours zou er dan tel
yens een nummer voor iste klas mondkr-l
nk>mca"s birj' kunnen zgn.
Men ntoet het met dergelijke vereenigin-1
gel) 'Ook niet te ver drijven. De instrumé-l
ten zijn, vooral als nien ze goed wil hebben I
nog al duur. Een bedrag van f50—flOul
voor een harmonica js geen zeldzaamheid. I
Ze worden nieestal op afbetaling gekocht I
en de vrees is niet ongegrond, dat de
kelijksche afbetaling gaat ten kost? ran ds
behoeften vaA h'et gezin.
Vraag: In Februari j.I. is aan mij eea
vorxléring voldaan, waarby eenige coupons
onï met April tp ontvangen aan een geld
kantoor. Nu blijkt echter, dat er veel mit-
der op uitbetaald wordt dan de aangegeven
waarde in krenen. zoodat ik daarvan schab
ondervind. Is het nu beter, dat ik met in
wisselen wacht tot na den oorlog?
Antwoord: Wjj kunnen bij den tega*
woordigen toestapd In Europa moeilijk in Js
toekomst zien. Wint Oostenrijk met z\j?
bondgenoot, dan zou wachten misschien bete"
zyn, maar loopt het anders, dan niet
Wij zouden de coupons zoo spoedig mogé
lijk verzilveren, gedachtig aan liet spreek
woord: hebben is hebben, en- krijgen is J"
kunst.
jp8)
Anna; ging regelreoht naar de werkka
mer van Axel. 2§n papieren lagen in wan
orde verspreid; de la van de schrijftafel
was niet gesloten, de sleutel hing er pan.
Hij had brieven geschreven, want één on
voltooide brief lag nog op de tafel. Zij bleef
'een «ogenblik doodstil staan in de stille
Kamer. Manske was den koetsier gaan roe
pen; zij hoorde zijn voetstappen op de stee-
nen, onder het openstaande raam; De som
berheid van de verlaten kamer, de vreese-
lyke atmosfeer van een ongeluk, erger dan
de dood, die er heerschte, trof haar als een
Blag, welke voor altijd haar vroolijke jeugd
vernietigde. Nooit vergat zjj den aanblik en
het gevoeh dat dié kamer haar gegeven
had. Zjj ging naar de schrijftafel, viel op
haar knieën en legde haar wang met 'een
Overgave van teederheid op den open, on-
voltooiden brief. „Hoe zijn zulke dingen mo-
jgelük hoe rijn ze mogelijkïluis-
ierde zjj hartstochtelijk, en zij sloof haan
bogen, om de nuttefooze tranen terug te
dringen. „Schreien helpt hem1 nietv hetnelpt
hem niet," herhaalde zjj droevig, toen zij,
niettegenstaande haar pogingen om ze terug
te houden, de heet© tranen onder haar oog
leden voelde dringen. En alle andere dingen,
die rij de6d, of doen kon, hielpen hem'
piet. Wat kou zij doen voor hem; zij; die in
't geheel geen recht op hem had? Hoe kon
zij tot hem komen, over dien afgrond van
ellende heen? Ja, het was goed dajipc-r te
rijn in deze wereld, Ja et was goed moed te
hebben, maar moed zonder wapens welk
gebruik kon men er van maken? Zij was een
vrouw, een vreemdeling in een vreemd land'
zjj bad geen vrienden, geen invloed, rij
ftas nutteloos. Manske vond haar daar neer
geknield, met haar uitgestrekte armen stijf
voor zich nit om' de schrijftafel heen, met
haar borst er tegen aan gedrukt, alsof het
Iet3 was, dat voelen kon, met dichte oogen
en wanhopig gelaat. „Schrei niet," Smeekte
hg op zgn beurt, „lieve freule, schrei piet
het helpt hem niets."
Zij sloten rijn papieren en alles, wat van
Waarde kon wezen, weg, voordat zjf vertrok
ken. Manske nam' de sleutels mee. Anna Slak
er haar hand al half naar uit, maar ze liet
ze weer zakken. Zij had er minder aanspraak
op dan Manske: lijj was Axel's predikant,
zy was in 't geheel niets van hem;
Zij lieten de dogcart aan den ingang van
de stad en gingen een Droschke opzoeken.
Mansko met zijn verweerd gezicht werd don
kerrood, toen hij bevel gaf naar de gevan
genis te rijden. De gevangenis was in oen
zijstraat met vuile huizen. Toen de Droschke
over de ongelijke steenen rammelde, kwa
men er hoofden voor de ranien en de kin
deren, die voor de deur in de goot Epeel-
den, hielden op met spelen en Weven staan
kijken.
Zij stapten de vuile stoep op en sche!-
deD. De deur werd dadelijk' een klein eindje
Opengedaan door een beambte, die riep:
„Het uur voor bezoeken is voorbij." Toen
sloot hij de deule weer.
Manske schelde voor de tweede maal.
„Nu, wat moet jje?" vroeg de nrin boon,
-met zijn hoofd buiten de deur.
Op den zachtsten, meest verzoenenden toon'
van de wereld zei' Manek'e, dat hj) hem ont
zettend veel genoegen zou doen indien hg
hen* zeggen wou, welke maatregelen hij
moest hemen om permissie te krijgen een
der gevangenen te bezoeken.
„U moet 'n geschreven permissie hebben,"
snauwde de man hem. toe, op het punt da
deur toe te doen. De straatkinderen stonden
op een hoopje beneden aan de stoep en
luisterden nieuwsgierig.
„Tot wien moet ik mjj wenden?" vréeg
Manske.
„Tot den rechter, die het voorloopig on
derzoek' heeft geleid."
De deur werd dichtgeslagen en van bin
nen gesloten met een luid geraas van ram
melende sleutels. Het geluid van die sleutels
maakte Anna haast flauw. Axel was aah de
andere zjjde van dia vertooning van bruut
'geweld. Huiverend leunde zg' tegen den muur.
De kinderen giegelden; ze was een heel fgné
dame, vonden ze, om daar vrienden te heb
ben. j -
„De rechter, die het voorloopig .onder
zoek heeft geleld," herhaalde Manske suf.
„Wie zou dat zjjn? Waar zullen wjj hem
vinden? Ik vrees, dat ik heel weinig onder
vinding heb van die dingen."
Er was niets aan te doen, de woede van
den beambte moest nogmaals getrotseerd
worden. Beecbroomd schelde hjj weer. Dit
maal moest hgf wachten. Er was een klein
rond raampje in de deur, hij zag defn man
tegen een tafel leunen, bezig zg'n nagels in
orde te maken. De man kon hem ook zién.
in zgn wanhoop oegon Manske ofi het
raampje te tikken. De man bleef geheel
verdiept ih rijn nagjek».
Anna leed als een martelares, Haar hoofd
Zakte al' dieper en dieper. De kinderen
lachten luid. Op dat «ogenblik hoorde men
zware voetstappen op de gtraatsteenen aan
komen en de fanderen' liepen als bjj afspraak
allemaal weg- Onmiddellijk daarna kw»K een
beambte, waarschijnlijk' een h'ooger geplaat
ste dan de man daarbinnen, de stoep op.
Hg keek nieuwsgierig naar de twee srnee-
k'elingen, toen hg zgn hand In zijn zak' stak'
®n er een bleutel nit te voorschijn haalde.
Voordat hg hem nog in het slot gestok'en
had, had de man binnen de gevangenis
hem reeds- 'gezien, was naar ds deur geijld,
had die opeh gedaan en stond in positie.
Manske zag, dat hij van deze gelegen
heid gebruik' moest maken. Hij nam haastig
rijn hoed af. „Mijnheer," riep hij, „één
oogenblikje."
„Nu. 'wat is er?" vroeg de beambte Op
scherpen toon.
„Waar kan ik een permissie krijgen om
toegelaten te worden?"
„Om wien te bezjeken?"
„Mjjn beschermheer, 'den heer von Lohm,
die door een onbegrijpelijke, verschrikke
lijke vergissing
„U moet naar den rechter gaan, die met
het voorloopig onderzoek was belast."
„Maai- wie is dat, waar kan ik hem.' vinden?"
De ambtenaar keek op zijn horloge. „Als
u u haast,-vindt u hem' misschien nog op,
het Gerechtshof. In de eerstvolgende straat.
De rechter van instructie Schultz."
t En de deur werd gesloten.
Zjj gingen dus naar het Gerechtshof en
haastten rich trap op, trap af, lange, oinde-
looze corridors door en zochten tevergeefs
naar iemand, die hun den weg kon wijzen
naar den rechter van instructie Schultz. Er
was niemand in het gebouw, zij kwamen
geen sterveling tegeta, zij liepen de eene
gang voor en ae andere na door. Anna met
angstig gemoed en Manske niet minder he
vig ontdaan dan rij. Eindelijk hoorden zij fa
de verte stemmen ïn d®i ledige ruimte .weer
galmen. Zij gingen op het geluid af en von
den twee vrouwen aap het schoonmaken-
„Kunt u mij 'de kamer ook wyzen .v»?
den rechter van instructie Schultz?" vreej
Manske met een beleefde buiging.
„De heeren zijn allen naar huis. De to-
reautjjd is om," luidde het antwoord. Kon
den zg misschien zeggen waar hij woonde?
Neen, dat Wisten zg niet; de portier wist
het misschien. Waar was de portier? fo
die moest ergens rondloupen.
Toen begaven zij zich weer haastig naar
bpneden om' den portier te zoeken. Dajir
gingen weer tien minuten mee heen.
zagen hem eindelijk door de glaze'n de\ir
aan den ingang; hij 6tond op de stoep, e®
luchtje te scheppen.
De portier 'gaf hem het adres; toen giq-
gen er weer eenige minuten heen mc-t hot
zoeken naar hun Droschke, want zij waren
een andere deur binnengegaan dan zij
uitkwamen. Manske zweeg en Anna was ha"
'dood van vermoeidheid.
Zij klommen drie trappen op naar de
bovenwoning van den rechter van instructie
Schultz en nadat zij langen tijd hadden moe
ten wachten „Der Herr Uutersuchunp-
riehter ist bei Fisch" zooals het slordige
dienstmeisje had aangekondigd vernamen
zg van 'henï, zeer kortaf, dat zij naar uen
officier van justitie moesten gaan om een
kaart te vragen. Zonder een woord te zeg*
gen ging Anna de kamer nit. Manske boog
en maakte excuses, dat hij den Hcrr Unter-
suchungsrichter bij zijn maaltijd^ gestoore
had: hg voelde behoefte te kruipen voo.
de personen, die zoo machtig waren.
reohter van instructie gaf geen
op deze medelijdenswaardige benunnem
heden; maar draaide rond op zijn hak én
hen' zoo goed mogelijk naar do deur z«»e
IJ u i-'-j {W°rdt vervolgd)-'
