Nederland en de Oorlog. 16946 Vrijdag 3^ IV!©!» 1'weede Hi8ad. fgijj. UIT dm LAMO. Uit de Omstreken. FEUILLETON 3D® Weldoenster. LEIDSCH DIT ONZE STAD. LEIDSCHE BESTUURDERSBON». Opgave van de week van 10 Mei17 Mei. Totaal Ledental 1712. Werklooza leden 35 Aantal kinderen be neden 15 jaae 50 £jOonverlie3 por week f 415.69 .Vorgooding v. d. Patroon f 3.-^ van het Steuncomité 13,25 Uitkeering werkloozenk&a 131.90 148.15 Loonverlies per week -f. 257.64 Gedeeltelijk werkloo- ze leden 233 Aantal minder werk uren per week 4194 Aantal kinderen be nedon 16 jaar... 380 Loonverlies per week f 728.61' Vergoeding v. d. Patroon f van het SteunoomLté 46.60 Gitkeeririg werkloozehka3 338.44 l i, 385.04 Loonverliee per week 343.57 Aantal onder d9 wapenen 253 Aantal kinderen be neden 16 jaar 294 Loonvorliea per week f 3245.30 Vergoeding v. d. Patroon 264.17* van het Rijk 1077.55 Toeslag: v. h. Steuncomité 20.05 „1361.77» Loonverlies per week r- 1884.025 Totaal Boon vorl los per week, waarbij 'betrok ken 537 leden f 2495.13* J) Dit getal wordt gevormd door: Gehuwden en kostwinners, welke vergoeding ontvangen121 Werkzaam bij Gemeente, Rijk en Spoorweg- Maatsohappijen 36 Onjehuwden, welke geen vergoeding en geen loon ontvangen 106 Totaal 263 EEN HULDE AAN DE NEDER. LANDSCHE SOLDATEN. Onder het opschrift: ..Slecbifcs in don nood leert men zijn vrienden kennen", foeva/t het ,,Hl>lcL van Antw.een artikel, waarin hui dje wordt gebracht 'aan de hulpvaardigheid do i- den Nederlandsohea soldaat aan de Belgische vluchtelingen betoond in de do- gon voor het bombardement van Antwerpen. Aan heb artikel is hot volgende ontleend: ..Gij lezer, die na-ar Holland zijt gevlucht _.ena de bombardement^dagendie deel Ldaclutet van den stroom, die aan genen kant clcr grens heul en schuil zocht, leunt niet weten, wat wij gevoelden, toen, na tien twaalf dagen verblijf aldaar, de eerste vluch telingen terugkeerden; hoe zij ons tranen hebben afgeperst bij het verhaal van wat de burgers van Rosen daal, Bergen-op-Zoom, Bred'a en andere Hollandsche plaatsen'langs d'j grens voor onze vluchtelingen deden. Maar Jt meest van al roemden zij de spon tane opoffering, de onvermoeibare hulp, de eindielooze liefheid der Hollandsche soldaten Die roemen zij het meest van al. Zij herhalen, hoe die brave jongens hun rantsoen komiezebrood en hun potje bruine boonen met spek afstonden, hoe zij do kin derwagentjes voortstuwden, de doodvermoei de knaapjes en kleine meisjes op den arm namen en onder dak brachten, de hijgende moeders van hmar vrachten ontlasttenhoe zij de mannen moed inspraken en dl'ank aan brachten, een pijp lieten stoppen of hun eigen sigaren uitdeelden, en er op uit waren, de armsten het eerst bij te staan. Allen zijn het met elkaar eens, daE cle Hollandsche soldaten do grootste vrienden van de ongelukkige Belgen waren, en meer dan een van degen on, die hier bleven, had öpijt, niet modle gevlucht te zijn, alleen om- da o zij niet van die hartroerende tooneelen getuige konden zijn. Een onzer vrienden trekt daaruit het be< sluit, dat men aan de HoUanctache soldaten de grootste dankbaarheid verschuldigd is. Hoe Icomt heb dan, dat er nog niemand aan gedacht heeft, hiervan een afzonder lijke blijk te geven? Wat burgemeesters en gemeenteraden de den, wat oomiteiteoi en commissies tot stand brachten, dat waren daden van welbereken de, overlegde en bestudeerde inrichtingen. Maar wat de Hollandsohe soldaten deden, dat waren plotselinge opwellingen van edele harten, vriendendaden neen, ware liefde daden, welke enkel uit brave, trouwe bors ten kunnen voortkomen. Heeft er inderdaad nog niemand aan ge- d'oclit 1 Of zoo ja, dat hij zich doe kennen en een begin make mot een hulde aan het Hollandsche leger. Het waren vooral de armsten, die door de soldaten weiden geholpen; welnu men mag oieb zeggen, dat onze armen ondankbaar zijn jegens hen, die zich in den nood bun vrienden toonden. ,,Wij moeten zoo veel ievèr besteden om te bedanken, ,,als wij besteed hebben om te vragen", zegde St.-Yincent h Paulo. Wie steekt het werk aan?'* UITVOER .VAN AAPDAPPELEN. De Kamer van Koophandel en Fabrieken te Delfzijl heeft bericht ontvangen, dat de minister van financiën gunstig beschikt heeft op haar verzoek'om Delfzijl ook in aan merking te doen komen *ils uitvoerhaven voor aardappelen. BELASTINGPLICHT VOOR GEÏNTERNEERDEN. Gedeputeerde Staten van Overijsel heb ben beslist, dat geïnterneerden niet belas tingplichtig zijn, voor zoover het den hóófde- lijken omslag betreft. DE GEZONDHEIDSTOESTAND DER GEÏNTERNEERDEN. De maatregelen van isolatie van het in ter neeringskamp te Harderwijk zijn opge heven. Tot nu toe heeft zich geen nieuw geval van nekkramp voorgedaan. Do Belgische militair, bij wien de vorige week de ziekte werd geconstateerd, neemt in beterschap toe. gLOEMEN VOOR DE HOSPITALEN. By tal van bloemkweekers in de omstre ken van Haarlem zijn brieven van dankbe tuiging gekomen van gewonden iiit Fran- sohe en Duitsche hospitalen voor de toe zending van afgesneden bloemen, EEN NEDERLANDSCH PROTESTj BIJ DE DUITSCHE REGBERING. Naar van zeer bevoegde zijde wordt ver nomen, is aan Hr. Ms. gezant te Berlijn de opdracht verstrekt om bij de Duitsche Regeering ernstig te protesteeren te-gen het feit, dat op 12 dezer door een Duitsch vliegtuig bommen zyn geworpen naar het Nederlandsclie visschersvaartuig ,,'s-Graven- hage" IJ. M. 51, terwijl dit ter hoogte van Ameland aan het visschen was. GEEN DUURTETOESLAG BIJ DS H. IJ S. M. De directie der H. IJ. S. M. heeft aan de grocpsvertegenwoordig.iiig te Haarlem op eon verzoek om duurbetocslag geant woord, dat waar de regeering geen tor- men vindt een soortgelijken wonsch van rijksambtenaren in te willigen, zij voors hands evenmin aan don geuit en wensch dor spoorwegambtenaren kan tegemoet ko men. REIZIGERSVERKEER ITALIË. Het Italiaanscho Consulaat zend de vol gende mededeoling Vreemdelingen kunnen uitsluitend in Italië worden toegelaten, wanneer hun pas geviseerd is door het Italiaansohe con sulaat. De pas moét strikt persoonlijk zijn, voor zien zijn van een fotografie en geteekend door den houder. Verder moet de pas ge- waarmorkt zijn door oen burgemeester of notaris. Dezelfde paa kan alleen gelden voor meerdere leden van de familie van don hou der, wanneer deze den leeftijd van 16 jaar niet bereakt hebben. HUIDENUITVOER UIT TURKIJE. Blijkens oen bij do Kamer van Koophan del en Fabrieken te Amsterdam ingekomen schrijven van don consu 1-genoraa-l van Tur kije, is do uitvoer uit Turkije van huiden van lammeren, schapen en geiten toege staan tot eind Augustus 1915. MARINE-RESERVE. Nu als gevolg van het voortduren der buitengewone omstandigheden het perso neel dor marine-reserve geruimeh tijd ont trokken is aan zijn werkking in de burger maatschappij en de gevolgen daarvan ver moedelijk meer en meer gaan drukken op de betrokken gezinnen, heeft de Minister van Marine aam de burgemeesters medege deeld, dat hij termen aanwezig acht om een onderzoek in te stellen naar do omstandig heden, waarin die gezinnen verkeer en, teil einde aan de hand dor verkregen gegevens na te gaan of er aanleiding bestaat aan de Koningin in overweging te geven in geval len waar het verblijf in werkelijken dienst der gezinshoofden of kostwinners voor hun naaste betrekkingen behoeftige omstandig heden heeft in het leven geroepen, eenigo tegemoetkoming te geven. De burgemeesters zijn verzocht de noodi- ge inlichtingen in te winnen omtrent den toestand der gezinnen van bedoelde reser visten in hun gemeenten en den minister den uitslag daarvan mede te deelen. Daarna zal de toe te kennen vergoeding door het Departement van Marine worden vastgesteld. EEN BELANGRIJKE SCHENKING. De minister van Financiën maakt be kend, dat door den schrijver van den in de Staatscourant" van 23/24 Augustus 1914 gepubliceerden brief, gedatc-erd Amsterdam 10 Augustus 1914, aa.n het Rijk zijn geschon ken 40 schuldbekentenissen in de 5 pGt. Ne- derlandsche Staatsleening, elk groot 1000, met alle daarbij behoorende coupons. Deze schenking geschiedde als tegemoetkoming in de door den Staat gemaakte en te ma ken buitengewone uitgaven tegenvolge van de ernstige tijdsomstandigheden. Zij is in dank door de Regeering aanvaard. Dit is de onbekende milde gever, die zich in Augustus j.l. tegenover den minister van Binnenlandsche Zaken verbond, ten behoe ve van een Fonds voor do verdediging van het Rijk en de Koloniën, tien percent van het vermogen dat hij na afloop van den te- genwoordigen oorlog zal bezitten, in 's Ilijks schatkist te storten. De door licm toegezeg de bijdrage schat hij op circa f 120.000. HILLEGOM. Gisteravond i s de officiee'ie oprichtings vergadering gehouden van de afdeeling Hil- legom van den Ned. R.-K. Volksbond, onder voorzitterschap van den heer B. N. Loer akker. De rede tot installatie der nieuwe afdeeling werd uitgesproken door den heer Sn.it, van Amsterdam. De vergadering be noemde tot afgevaardigden naar do cen trale vergadering de hoeren B. N. Loerak ker en G. Bulten. LISSE. De heeren Gebroeders Beelen, alhier, hebben uitvoering gegeven aan hun p'an tot slooping van den korenmolen. Gisteren is men daarmede begonnen, cn binnen enkele dagen zal Lissa van een mooi stuk natuur schoon beroofd zijn. Deze sierlijke molen was werkelijk iets moois voor een landelijke gemeente. KOUDEKERK. De jaarlijksche beproeving dor brand- blusclimiddelen zal p'aats hebben op 31 Mei, des avonds te zeven uren. Met het in orde stollen van het nieu- wo orgel in ds Geref. Kerk i3 deze week een begin gemaakt door den fabrikant den heer G. van Leeuwen, te Zoeterwoude. VOORHOUT. Door de Coöperatieve Spaar- en Voor schotbank voor Land- cn Tuinbouw, werd gisteravond een algemrene vergadering ge houden in café „Boerhaave." Voorzitter was de heer C. Coiijn. Deze ging na de moeilijkheden, het vo rig jaar bij het uitbreken van dén oorlog ondervonden. De Voorzitter kon constateeren, dat de Bank op dit oogenblik er goed bij slaat. Do Voorzitter deelde na zijn inleidend woord mede, dat vijf nieuwe leden tot de Bank waren toegetreden, en twee afgeschre ven, wegens overlijden, waaronder ook het oud-bestuurslid, de heer J. v. d. Hulst. Door den heer J. Zciikof, secretaris, wer den de notulen voorgelezen, die goedge keurd werden, waarop de verkiezing plaats had van een lid van den Raad van Toe zicht. Aftredend en herkiesbaar was de heer C. Coiijn, die met 63 stemmen herkozen, de benoeming aannam. Er werden 70 stemmen uitgebracht. De hiercpvolgende verkiezing van twee leden van bestuur, aftredend en herkiesbaar, de heeren P. Warmerdam en IV. v. cl. Laan, had tot uitslag, dat beide aftredenden met resp. 60 en 58 stemmen werden herkozen. Uit de rekening en balans bleek, dat het ledental bedroeg 117. In totaal was omgezet f616,204. Spaargelden ingel. f 17S.610, te rugbetaald f 113,453. Het saldo 1914 be droeg f65,000, togen f96.000 vorig jaar. Het totaai voorschotten kwam door ver leening van f23,000 in dit jaar tot ruim f 100,000 cn daalde door terugbetalingen tot f66.000. Loopende rekening werd f,38.000 opge nomen, terugbetaald 136.000, bleef f39.000 saldo tegoed. De kosten van beheer bedroe gen f834, de gemaakte winst f380, bracht het reservefonds op f3551. De heeren L. van der Poel, K. Knoppert Ezn., en A. v. d, Vlugt vonden rekening en balans in orde. Omtrent het punt: wijziging rentevoet, deelde de voorzitter mode, dat voorgesteld wordt de rente voor voorschotten van 6 pCfc. te verlagen op 5h pCt., doch de 4 pCt. voor spaargelden blijvend te laten, wat werd goedgekeurd. Met het oog op da tijdsomstandigheden, deelde de Voorzitter mede, stelde bestuur en R. v. T. voor, dit jaar geen verandering in het salaris van den kassier te brengen, ■wat na eenige bespreking van den heer, Hutner en een r.ad9re toelichting van den Voorzitter werd goedgekeurd. Van de rondvraag werd door geen der le den gebruik gemaakt, waarna de vergade ring door den Voorzitter werd gesloten. WARMOND. De gemeente-veldwachler J. Been al hier, is met standplaats Ouddorp (Z.-1I.) be noemd tot Rijksveldwachter. WASSENAAR. -De Coöperatieve Borrenleenbank hield haar jaarvergadering in het Café Lempers. De heer J. W. Schiff, voorzitter van den Raad van Toezicht, leidde do vergadering en benoemde den kassier tot secretaris. Het voorstel van liet bestuur, om do bestaande renten te handhaven en alleen 5>/a pCt. te vragen voor alle geldleenragen, geschied na 1 Jan. 1915, word door de alg. verg. goedgekeurd. Uit de overgelegde rekening en balans bleek, dat de Bank bok in deze niindèr gunstige tijden goed had gewerkt. Er was een winst van 1474 gulden. Op voor stel van het bestuur werd deze gevoegd bij het reservefonds. De behandeling van da agenda der alg. verg., te houden te Utrecht, gaf weinig aanleiding tot discussie. De beo- ren Joh. .Knijnonburg (lid van het bestuur) en Joh. Ruygrok (lid van den Raad van Toezicht) werden bij acclamatie herkozen en namen hun benoeming aan. De heer Ruygrok bracht een woord van dank aan den heer J. W. Schiff, voor zijn gewaar deerde adviezen in de moeilijke tijden na 1 Augustus. De voorz. vond, (lat zijn taak licht was geweest, wijl men steeds het groot ste vertrouwen had in de Raiifeisenbank'. Hij hoopt, dat dit vertrouwen zal blijven be staan. Eén der loden gaf het bestuur in over weging de rente op 5 pCt. te bepalen, of de rento der spaargelden te verhaogen. Hjj wenschte er ge'en voorstel van te maken. De voorz. zei, dat de voorgestelde en aan genomen regeling gemaakt was, na eenrrjpa overweging. Hij hoopte, dat de rente spoe dig weer normaal zou worden. KECLAKIES, A <0 Cents per regol 4030 10 3 vernietigen de bacteriën van |1 kael en beschermen tgqeii Besmetting. FAILLISSEMENTEN. M, Heiligers, weduwe van N. van Es- clonic, koopvrouw, te Eindhoven. J. Kleinjans Tummers, aannemer, te. Sittar-d. A. Roeten, metselaar, te Bussum. 64) Een vrouw van middelbaren leef tijd, die waarschijnlijk sterven zou; indien zij stierf, zou niemand iets aan haar verlie zen, en indien zij bleef leven, kon liet even min iemand schelen. Men Icon van doctoren cn verpleegsters, die aan zulke dingen ge wend waren, niet verwachten, dat zij zulk' een diepe belangstelling zouden koesteren voor een onbelangrijk gevalmevrouw von Treuirann merkte op zijn minst eens per 'lag op, dat het schrec-klich was en ging, dan weer voort met haar borduurwerk;Frau- lein Kuhrauber schreide een beetje, toen. zjj op weg naar haar slaapkamer de baro nes hoorde ijlen, maar zjj schreide licht sn voor ijlen was zij bang; de prinses begreep, dat de dood in dit geval oen zegen zou zyn; en Letty en miss Leech verme den het huis en brachten deze brandend warme dagen door rondzwervende in de hosschen, iwaar alles bloeide en tierde in iToolijken overvloed. En Anna! Als men haar in de zieken kamer zag, zou men denken, dat zy de naaste, liefste bloedverwant was van de ba rones; 'en toch was het vuur, dat haar be delde, geen liefde; maar alleen een einde loos, onpeilbaar diep medelijden. „Als zij heter nvordt, zal zjj zich nooit meer onge lukkig voelen," was de gelofte, die Anna, m die dagen aflegde, toen zij meende de J'oetstappen van den Dood reeds op, de trap hooren. „Hier of ergens anders waar *jj maar wil zal zjj wonen en gelukkig in. Zjj ia! jaziea, dat haar arme zuster. geen verschil gemaakt heeft, „behalve dat er nu geen schaduw meer tusechen ons bestaat." Maar geloften doen, wat helpt dat? Toen de tweede week in Juni was aangebroken, kwam er langzaam en aarzelend verandering- ten goede in haar ziekte; en onmiddellijk nadat zij dat keerpunt had bereikt en de uitputting na de inspanning over was, werd zÜ twist-ziek. „U zult een moeilijken tijd krijgen," had Axel gezegd dien dag, toen hij hun vriendschap was komen verstoren; en dat was waar. Die moeilijke tijd begon, nadat het keerpunt achter den rug was, en hoe verder de barones zich van dat punt %-erwijderde, hoe dichter zjj haar volkomen, herstel naderde, hoe moeilijker werd het leven voor Anna. Want het hernam zijn gewonen loop en zjj allen werden weer, de ouden, dezelfde ouden, zelfs tot de schim van de nooit genoemde Lolli toe. Axel bad wel gezegd, dat ze die nooit van zich af zouden zetten. Maar met dit verschil, dat do eigenaardigheden van mevrouw von Treu- rnann en de barones meer uitkwamen dan ooit en dat geen één van het trio' eon woord met de twee anderen wou spreken. Mevrouw von Treumann was nog zeer, vast aan het huis verbonden, zonder het geringste voornemen te laten blijken, te* willen vertrekken. Zjj deed den gehoelen dag niets anders dan op He loer liggen, naar Anna en een gelegenheid af te wachten om weer over Karlchen te begïfinen, Anna was den onverraijdelijken dag, dat zjj gevangen moest worden ,tot nu toe ont komen; -maar eindelijk kwam hij, en zjj werd .overvallen in den tuin, waarheen zjj de wijk' had genomen, om na te denken hoe zjj het best toenadering zou krjjgen tot de tot nu toe ongenaakbare barones en met haar. oevr de brandende kwestie Lolli spreken. Daar kwam mevrouw von Treumann plot- eeling aan; zjj was zachtjes over het gras veld geslopen, zoodat er geen tijd was om weg te Ioopen. „Anna," riep zij verwijtend uit, toen zij Anna een beweging zag maken alsof zij wou wegloopen, eu dat was ,ook zoo, „Anna, heb ik de pest?" „Ik hoop van niet," zei Anna. „Je behandelt mij precies of het wel zoo. was." Anna-zei niets. „Waaróm bljjft zjj hier? Hoe kan zij hier blijven, na hetgeen er ge beurd is?" had Anna zichzelf vaak afge vraagd. Misschien kwam zij haar aanstaand vertrek aankondigen. Zij bereidde zich dus voor met een welwillend oor te luisteren. Zjj zat in de schaHuw van een bruinen beuk en Seok naar de kalme zee en de kust van Ettgen, trillende aan den overkant in den warmen nevel. Zij deed niets; het scheen, dat zjj nooit iets uitvoerde, zooals deze dames met haar jjverige vingers dik wijls opmerkten. „Blauw en wit," zei Anna, en zjj koek naar de zeemeeuwen en de lucht, om Frau von Treumann tjjd te geven „de Pom- mersche kleuren. Nu begrjjp ik waar die vandaan komen." Maar mevrouw von Treumann was ïfiet naar huiten gekomen om over de kleuren van Pommeren te praten. „Mjjn Karlchen is ziek geweest," zei ze, met de pogen pp Anna's gelaat gericht. Anna keek naar de meeuwen bovenhaar, hoofd tegen het donkere blauw. „Else ook," merkte zjj op. „Lieve hemel," dacht mevrouw von Treu mann, „wat een wrok." Zjj legde haar band op Anna's knie; deze, nam er geen notitie van. „Kun je het hem niet vergeven?" zei ze vriendelijk. „Kun- je de onbescheidenheid van een oogenbük niet vergeven?" „Ik heb niet3 te vergeven," zei Anna, met al haar 'aandacht aan de zeemeeuwen ge wijd; de een kwam plotseling naar beneden en rees weer omhoog met een visch in zijn bek, de schubben schitterden een oogen blik in de zon, „Het is mijn zaak niet. Het is aan Else hem vergiffenis te' scheuken." Mevrouw von Treumann begon te schreien; deze manier om de zaak te beschouwen was zoo wanhopig onverstandig. Zjj haalde haar zakdoek uit. „Wat moet zjj er een massa gebruiken." dacht Anna; zjj had r.og nooit ir.enschen ontmoet, die zoo veel en zoo gemakkelijk schreiden als de uitverkorenen; zji was tegenwoordig he el c ma al gewend aan roode oogen; de een of andere van haar zus ters had ze bijna dagelijks, want hoe ver der hun oude lichamelijke kwellingen en echte bezorgdheid achter hun lagen, hoe teederder en kwetsbaarder werden hun ge voelens. „Hij kon het niet uitstaan, dat je be drogen werdt," zei mevrouw von Treumann. .Zoodra hij het zeker wist van die vreese- lijke zuster, kon hjj niet anders dan zich ijlings hier naar toe begeven om je te red den. „Moeder," zei hjj, toen hij het begon te vermoeden, „als het waar is. mag zij niet besmet worden." „Wie?" „O, Anna, je weet toch wel, dat hjj al leen aan jou denkt!" „O!" zei Anna, „het kan my niet schelen of ik besmet word."" „Och, lief kind, een mooi jong meisje moet zoo oppassen en er heel veel ,om, geven." „Nu, ik jjeef er toch niet om. Maar u. zelf? Is u niet bang voor voor besmet, ting?" Zij schrikte van haar eigen durf,, toen zjj dit gezegd had, en zou voor nieta ter wereld mevrouw von Treumann hebben, aangekeken. „Neen, lief kind," antwoordde deze dama op een toon tot tranen toe bewogen van liefheid, „ik ben te oud, het kan bjj mjj in geen enkel opzicht kwaad met rare men- schen in aanraking te komen." „Maar ik dacht, dat een Treumann fluisterde Anna, moor en meer verschrikt over zichzelf, maar zij kon niet anders dan voortgaan. „Lieve Anna, een Treumann is nooit te ruggedeinsd voor zjjn plicht." Anna was tot zwijgen gebracht. Na die uitspraak kon zrj niet anders doen dan naar de zeemeeuwen kijken. „Zul je de barones dus houden?" „Als zjj graag blijven wil ja." „Dat dacht ik wel. Het staat aan jou ta heslissen wie je in huis wilt hebben. Maar, wat zou je doen ,a!s die dio Lolli over kwam oni haar zuster to bezoeken?" „Dat kan ik waarlijk niet zeggen." „Nu, van één ding Iran je zeker zijn," barstte mevrouw von Treumann vol geest drift uit, „ik zal je niet verlaten, lieve Anna. Je positie is op 't oogenblik uiterst lastig, ik zal je niet verlaten." Dus zjj ging niet weg. Met een znchtjo stond Anna op. „Het is hier vreeselijk warm," zei ze, „ik geloof, dat ik even naar Else zal gaan." (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 5