Nederland en de Oorlog. "VrijdLag 30 Blaart. A*. 1915. (Deze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (§on- en feestdagen, uitgegeven. Eerste Blad. tot 8 uur Een Nederlandsch stoomschip in den grond gehoord. Binnenland. N<>. 16896 PRIJS DER ADVERTENTIEN: Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer f 0.171. Kleine advertentiën van 30 woorden 40 Cents oontant; elk tiental woorden meor 10 Cents. 'Voor hot incaeseeren wordt 0.05 berekend. Bewijsnummer 5 Cents. PRIJS DEZER COURANT: 1 Voor Leiden por 3 maanden 1.30per week, I l l f 0.09. Bniten Leiden en waar agenten gevestigd sijn per week. i J 0.10. Pranco per posti i i 1,65. 35 Cis. HEDENAVOND is ons Bureau, Noordcindsplcin, geopend. Advertentie-orders worden aangenomen als gewoonlijk. KLEINE ADVERTENTIES kunnen tegen 35 cis. worden aangeboden. Op .Woensdag- en Zaterdagmorgen tot 12.30 n.m., tegen 40 ets. LEIDEN, 26 MAART. Protest-Vergadering der Vrije-Socialistcn. •Gisteravond hield de Vereeniging van ,Vrijo Socialisten in „De Graanbeurs", al hier ccn vergadering, bedoeld als oen pro- feest tegen het weren van burgers op de (Woensdagavond 17 Maart j. 1. in dezelfde zaal belegde vergadering, doordat de mi litaire autoriteiten de uitgangen hadden af gezet en niemand wenschten door te laten. De vergadering was slechts zeer matig bezocht Militairen mochten haar niet bij wonen on bij den ingang werd vanwege de militaire overheid er op gelet, dat geen. militairen binnen kwamen. De politie in de zaal was vertegenwoordigd door een in specteur den heer Duval en twee recher cheurs. Voor de poort aan den ingangston den éérst eenige nieuwsgierigen, wachtende ,op do dingen, die komen konden. Toen er echter niets bijzonders gebeurde, verdwe nen zjj voor en na. To ruim halfnegen er was voor dien tijd met geschriften gecolporteerd open- el 3 de heer H. van Duuren do vergadering, en deelde mede, dat men voor dezen avond (allereerst ds. Schermerhorn had gevraagd, daarna Domela Nieuwenhuis en verder ver schillende andere voormannen uit de partij, doch allen waren verhinderd! Daarom zou 1 Kameraad Akkerman optreden, wien hij daarop het woord gaf. Do heer C. J. Akkerman ving aan met de toegevendheid van zijn gehoor in to roepen, daar hij geen intellectueel spreker is. Hij vertelde verder, dat hier oen onafhankelijke cutwikkelingsclub was opgericht, di? spre kers van verschillende richting had uitgenoo- idigd, waaronder ook een predikant uit Lei den, om ov r geheel-onthouding te spreken. Ook had zij uitgenoodigd een tooneelclub uit Den Haag. die voor een volle zeal, waar- Irj ongeveer 500 militairen, een tooneelstuk „Overwinning" had opgevoerd, dat blijkbaar de aandacht van de R.-K. had getrokken. Van die zijde was toen do militaire overheid gewaarschuwd. Later had spr. voor de mili tairen in een cursusvergadering liet onder worp „Tucht" behandeld c-n daarbij was ook aanwezig do als militair verklsede politie agent L., die in een brief aan het Departe ment van Oorlog rapport over 'deze lezing had gegeven en sedert stond de Ontwikke lingsclub bij de militaire overheid op den index. Op de bewuste vergadering werden al de aanwezige militairen opgeschreven en in strijd met de plaatselijke verordening op de brandweer, werden alle uitgangen afge zet en burgers, waaronder ook de verslag gever van het „Leidsch Dagblad' tegenge houden. Een en ander was onwettig en daartegen 'ging nu sprs. krachtig protest, dat door ap plaus uit de vergadering werd ondersteund, i Hierna behandelde spr. het onderwerp: |Gezag. Het gezag van patroon, van kerk en van Staat, is, volgons spr., uit den booze. De ir.ensch is een vrij wezen cn moot zich in vrijheid ontwikkelen. Er volgde op het gesprokene gsen debat. Nadat de voorzitter nog een geval V3n gezagsmdsbruik, volgens hem, van de mili- itaire overheid in Leiden had gememoreerd, werd de bijeenkomst te ruim half tien ge sloten. B. en W. van 's-Gravenhage hebben aan den Raad voorgedragen tor benoeming van een tijdelijk leeraar in rechtlijnig tee kenen aan de H. B. S. voor meisjes aldaar den heer W. C. A. Ridderliof, onderwijzer in handteekenen aan do openb. Burger- school Alexanderplein aldaar cn leeraar aan do school van het Genootschap ,,Ma- thesis Scicntiarum Genitrix", alhier, en 'leeraar aan de Academie van Beeldende Kunsten en Technische Wetenschappen te Rotterdam. --- Mr. J. H. Goudsmit en Mr. A. J. 'Fokker, alhier, zijn herbenoemd als kan- 'to n i oehte r - p I a a t s ve rva-n g e r Bij besluit van den Min. van Kol. is ide heer E Tacoma, alhier, gesteld ter be schikking van den Gouv.-Gen. van Ned (Iridic, ten eindo te worden benoemd tot -administratief ambtenaar voor Java en 'Madocra. X Een Nederlandsche koopvaarder is het slachtoffer geworden van den afschuwelij ken, neutralen niet ontzienden handelsoorlog. De „Medea", van de „Koninklijke Nederland- scho Stoombootmaatschappij" te Amsterdam, is door de Duit-sche onderzeeboot „U. 28" in den grond geboord. De „Medea" had alle kenmerken, dio men aan een neutraal vaartuig kan aanbren gen: Do Nederlandsche vlaggen waren ge- heschen, met groote letters was de naam op het schip geschilderd en naast den naam „Amsterdam". Het schip was met een lading sinaasap pelen op weg van Saloniki naar Londen do Londensche correspondent van de „N. R. Cf' te Londen zegt van [Valencia naar Amsterdam en gekomen op een afstand van 15 mijl van Beachy Head, toen het de „U. 28" ontmoette. Do onderzeeër gaf bevel te stoppen en de scheepspapieren over te brengen. Dit ge schiedde, maar geweigerd werd deze papie ren terug te geven. Integendeel werd last gegeven binnen vjjf minuten in de booten te gaan. Toen dit bevel was uitgevoerd, heeft do „U. 28" de „Medea" piet kanonschoten in den grond geboord. Een Engelsch oorlogsschip heeft de Ne derlandsche bemanning opgepikt en te Dover aan land gebracht. De „Medea" was een nieuw schip. Ze was gebouwd in 1913 en mat 1235 ton bruto. DE EIEREN VAN „DE Z AANSTROOM". Onder het groote quantum eieren ruim vijf millioen dat 't doorzie Duitechers aan gehouden en naar Zeebrugge opgebrachte stoomschip „Zaanstroom." met zich voerde, bevond zich ook een vrij belangrijke zending van de firma I. S. van Essen en Zoon to Zwolle, n.l. 160 kisten, elk 1000 eieren bevat tende. In verband hiermede heeft de „Zw. Ct." zich tot den heer Van Essen gewend, die het bovenstaande bevestigde, dbcli nog in heb onzekere verkeerde wat betreft de vraag, welke schade hem deze aanhouding berok kenen zou, daar zulks geheel zal afhangen van hetgeen verder omtrent het lot cler in beslag genomen levensmiddelen zal worden beslist. Doch ook al worden de eieren van Duitseho zijde betaald, zoo zal dit niet zon der ernstig nad-eel gepaard gaan en vooral kleinere handelaren zullen een gevosligen slag ondervinden. De bedoeld© zending was niet door verzekering gedekt. Do Neder- landsohe eiermarkt is geheel van streek. Den laatstcn tijd werden veel eieren naar Enge land uitgevoerd en werden met Duitschland weinig zaken gedaan, wijl daar minder goede prijzen besteed werdén. Door den moeilijken uitvoer zullen de eie ren hier te lande in prijs moeten dalen en zullen do exporteurs er vermoedelijk toe moet-cn besluiten groote hoeveelheden eieren te „kalken", d. w. z. tegen bederf te vrij waren. PAARDEN SMOKKELEN. Het paardensmokkelen naar Duitschland is een winstgevend bedrijf, en degenen, die er zich mee occupeeren, zijn matadors in liet bedenken van allerlei sluwigheden, ten einde de grenswacht, de rijkspolitie en de kommiezen te kunnen verschalken. Zoo is thans door de waakzaamheid van de rijkspolitie de hand kunnen gelegd worden op eenige personen uit Brunssum, van wie vermoed wordt, dat zij behooren tot. een comité van personen, dat zich on ledig hield -92et den aankoop en doorvoer van paarden. De paarden werden voorna melijk gekocht op de LTtrechtscho paarden markt, cn direct afgezonden. Zoo werden gedurende den nacht aan het station Schinnen, op de lijn SittardKerkradc, een achttal paarden uitgeladen. De rijlcs- voldwacht arresteerde personen, die de paarden in ontvangst kwamen nemen en geleidde lien voor den burgemeester van Schinnen, den heer Pijls. HET HEENGAAN VAN DEN DUITS CHEN GEZANT. Een in Nederland gevestigd Duitschcr schrijft aan de „Tel.": „Gezantschapsposten in alle hoofdsteden der wereld zijn steeds met een waas van geheimzinnigheid omhuld. In menig opzicht is dit gewenscht, daar het bekend worden van sommige feiten, zonder dat tegelijkertijd op helderende bijzonderheden worden medege deeld, bijna altijd tot verkeerde gevolgtrek kingen van do zijde der groote menigte leidt. Het is daarom' dikwijls moeilijk een oordeel to vellen over hetgeen binnen de muren van een gezantschapsgebouw voorvalt. „Niettemin kan iemand, die ooren en oogen weet to gebruiken, een gevoel van misnoegen niet onderdrukken, bij het vernemen van de tijding, dat Z.E. Von Muller ons land heeft verlaten. „De heer Von Muller is een der getrouw- sto medewerkers van prins Von Bülow (Ke- ringsdorff en Norderney) en doortrokken van diens vredelievende neigingen. Hij is een der plooibaarste en welwillendste diplomaten, die in de laatste 15 jaar bij ons hof zijn geac crediteerd geweest. "Wars van alle uitersten kon hij moeilijk een vriend van het pan- Germanistisch streven worden genoemd, en hij gaf juist zooveel bewijzen van instem ming met het Ail-Deutsche Verbond en de Duitseho Vlootvereeniging hier te lande, als zijn officieel© voorschriften hem; geboden. Hij behoorde tot de weinige Duilschers, die met goeden wil getracht hebben, den yeaer- landschen volksaard te leeren begrijpen, en, hoewel niet blind voor hun gebreken, leerde lip op den duur de goede zijden van het Nederlandsche volkskarakter waardeeren. Doch helaas, do bewijzen van I cschaving en tact, die bij de uitoefening van zijn ambt aan den dag heeft gelegd, hebben juist de „ongesteldheid" doen ontstaaD, welke een einde hebben gemaakt aan zijn werkzaamhe den aan den Langen Vijverberg." Bij deze beschouwingen van een landgenoot van den gezant, teekent de „Tel." het vol gende aan: „Wij kunnen on3 met bovenstaande be schouwingen volkomen vereenigen. De heer Von Muller behoort tot de z.g. oudere school van Duitsche diplomaten, die steeds met taaie volharding voor het behoud van den vrede in. Europa gewerkt hebben. Te 's-Gravenhage genoot hij in diplomatieke kringen overal vertrouwen en hoogachting. Algemeen wordt daar zijn heengaan betreurd. De laatste maanden, dat hij de Duitseho regeering bij ons Hof vertegenwoordigd heeft, waren wellicht de moeilijkste van zijn verblijf in Nederland. Maar juist ïn dezen tijd heeft h\j steeds blijk gegeven van veel tact en omzichtigheid. Zoo do stemming bij ons te lande tegenover Duitschland gewijzigd is, dan moet dit niet aan den heer Von Müller geweten worden. Niet hij heeft de fouten begaan, die hier de openbare mee ning achterdochtig hebben gemaakt. Het is daarom te betreuren, dat de Duitsche regee ring h-t nxdig ooVoelt, hem j ut than* -..oor een jong en veel besproken diplomatiek agent te vervangen. Bij eventueel© vredes onderhandelingen, zoo deze te 's-Graven- hage gevoerd mochten worden, zou oen di plomaat van invloed en bekwaamheid als de heer Von Müller is, zijn regeering on- schatbaro diensten hebben kunnen bewij zen." VERBLIJF ONTZEGD. Aan den paardenhandelaar E. Veltrop, wonende te Nieuw-Schoonebeek (Dr.), is door den territorialen bevelhebber in Friesland, Groningen en Drente liet ver blijf verboden-in de in staat van beleg verklaarde gemeenten, voor zooveel be treft de prov. Drente en de gemoenten Vlagtweddc, Bellingwolde, Nieuwe-Schans en Beerta in de prov. Groningen. DE ZAAK VAN OUDE TONGE. De procureur-generaal bij het gerechtshof in Den Haag heeft afstand gedaan van het door hem ingesteld beroep in cassatie van het arrest van genoemd gerechtshof, waarbij de voormalige directeur van de gasfabriek te Oudo Tong© T. werd vrijgesproken van het in gevaar brengen van de onzijdigheid van dien Staat. BOTERUITVOER. Het Rijks Centraal Bureau voor Boteruit- voer heeft do bdterfabriekon deze week toegestaan 75 pGfc. van de boterproductie uit te voeren. ANTI-OORLOG RAAD. Tot den Nederlandseken Anti-oorlog Raad zijn in de afgéloopen week 32 vereenigingen toegetreden; het aantal aangesloten ver- eenigingen bedraagt thans 68S. DE NAAR ZEEER-UGGE •OPGEBRACHTE NED SCHEPEN. Bij do Hollandsche Stoombootmaatschap pij is van k&pitcm Visser van do „Zaan stroom" het volgende telegram ontvangen: „Verbeurdverklaring misverstaan! Voorloo- pig opgebraoht. Wachten beslissing van prijsgerechtl Heb geprotesteerd bij consul Brugge". Mon meldt uit Den Haag d.d.'25 Maart: Naar aanleiding van het opbrengen van de „Zaanstroom" en de „Batavier V", werd ons heden uit don kring der direct be trokkenen bij de aanhouding zelve, te ken nen gegeven, clat men zoowel het hijscken van Ö3 Duitsche vlag op de schepen als het wegzenden van 'n deel der bemanningen met behoud van een deel, om eventueel ge tuigenis af te legger, en om de schepen we der in de vaart te kunnen brengen, overeen komstig de bepalingen van de Duitsche „Preisen-Gerichtsordnung", acht. Men vervracht dan ook van die zijde geen moei lijkheden in do afwikkeling dor zaak. DE „AYESHA" TE PADANG. Naar aanleiding van het Reu ter-bericht, waarin melding wordt gemaakt van een aan slag van de bemanning van de „Emden," die op 'den schoener „Ayesha" scheep is gegaan, op het telegraafkantoor te Padang, deelt het „Hbld." mede, dat de „Ayesha" te Pa dang alleen van de daar liggende Duitsche kooopvaardijschepen voorraden heeft inge nomen, doch binnen 24 uur weer vertrok ken was. Men weet, clat volgens indertijd gegeven einlichtingen uit Duitsche bron de beman ning in Arabië geland is. VOOR DE GEWÓNDE BELGEN. Er heeft zich gevormd een Belgische Co mité tot aankoop van ambulance-automobie len voor do gewonde Belgen. Het alge meen secretariaat is gevestigd Frederik- straat 70, to 's-Gravenhage. VLUCHTELINGEN UIT DUITSCHLAND Ia Groningen zijn, naar het „N. v. d. (D." meedeelt, de eerste vluchtelingen uit Duitschland, groote en kleine gezinnen, aan gekomen. Deze menschen, die jaren in Bre men en elders woonden, verdienden sedert het uitbreken van den oorlog niets, ont vingen van hetgeen ze te vorderen hebben, geen mark en teerden alles wat ze be zaten ten gevolge van de ongehoord liooge prijzen op, zoodat ze door den honger naar tier worden verdreven, in de hoop even gastvrij ontvangen te wordenals de Bel- EEN NEDERLANDSCH SCHIP BESCHOTEN. I Onze laatste berichten maakten gist?r mel ding van het beschieten van een Neder landsch schip, de „Mecklenburg", van de maatschappij „Zeeland" door een Dui'.schen stoomtreiler. Hieromtrent kunnen we thans nadere bij zonderheden meedeelen, die evenwel niet dui delijk doen zien of de bedoeling was de „Mecklenburg" te treffen of niet. De directie van de „Zeeland" heeft aan do „N. Ct." meegedeeld, dat de treiler, heeft geschoten, maar daar zich, in de on middellijke nabijheid van d? „Mecklenburg" een hydroplane bevond, evenals de treiler van onbekende nationaliteit, is het veel waarschijnlijker, dat de schoten gericht wa ren tegen dat vliegtuig en niet tegen do mailboot, die in de nabijheid was. Met ze kerheid kan wegens den groeten afstand waarop de schoten werden afgevuurd niet worden gezegd, wat het doel was. Do „N. R Ct." verneemt: Het eerste schot op de „Mecklenburg" was ongeveer op 50 meter afstand van het mid denschip terechtgekomen; het tweede schot vloog over de brug heen, terwijl het derde schot meer achterlijk dan dwars van het feokip in het water terecht kwam. De mailboot is, toen de schoten gelost werden, fuli speed doorgestoomd. De stoomtreiler bevond zich op ongeveer 2 mijl afstand cn was onder vol len stoom yit Zeebrugge. Dat de treiler volle kracht voer, was te zien aan het boegwater. Do stoomtreiler had geen vlag op en heeft evenmin, alvorens te schieten, seinen ge geven. De ontmoeting heeft plaats gehad Dinsdagmorgen ongeveer 7 uur, 9 mijl Noord-West van Westkapolle. NEDERLAND EN DE BOUW VAN ONDERZEEËRS TE ANTWERPEN. De „Westminster Gazette", dén Engel- schen vliegtocht over de lloboken-werf te Antwerpen besprekend, zegt, naar Reuter ons seint: ,,Zoo daar Duitsche duïkbooten worden gebouwd, zijn dat moderne schepen; zij kunnen de zee alleen bereiken langs de Schelde, en 'dat zou een besliste schending zijn van de Nederlandsche neutraliteit. „Over land kunnen duikbooten alleen wor den vervoerd in onderdeelen, zoo zij klein en van weinig waarde zijn voor zee-ope raties. „Derhalve moeten wij veronderstellen, dat Duitschland de schending der Nederlandsche neutraliteit overweegt." In deze tijding vindt het „Hbld." aanlei ding tot de volgende kontteekening: „Wij weten niet of het juist is, dat op de werf te Antwerpen duikbooten worden gebouwd. Is het zoo, dan is het juist, dat deze alleen langs do Schelde in zee zou den kunnen komen. Dit zou zeker een schen ding der Nederlandsche neutraliteit vor men. Dat daartoe plan bestaat, nemen wij niet aan. Maar onze regeering zou zonder twgfel daartegen de noodige maatregelen nemen." Hel Koninklijk Bezoek aan Amsterdam. In den namiddag brachten gisteren H. de Koningin en Z. K. H. de Prins een bezoek aan de „Bazaar 1915 ten bate van het Alge meen Steuncomité in de lokalen van „Arti et Amicitiae". Tegen drie uren arriveer-»' den de Vorstelijke personen met gevolg in „Arti". Zij werden daar ontvangen door de bestuurderessen van den Bazaar 1915., Hot Vorstelijk paa'r beschouwde met veel belangstelling de talrijke fraaie artikelen en deed verschillende inkoopen. De Prins kocht o.a. een pop voor Prinses Juliana en zocht naar een Hindelooper meubeltje, dat hij eindelijk vond en kocht. Blijkbaar zeer voldaan over wat zij gezien hadden, verlie ten de bezoekers de zalen van „Arti" uit geleide gedaan door de damee van den Ba zaar. Na het bezoek aan „Arti" reed Prins Hen drik uib om een bezoek te brengen aan de Ned. Handelmaatschappij.. Ook gistermiddag bracht Prinses Juliana een bezoek aan het Vondelpa rk. Tegen half- vijf keerde H. K. Hoogheid ten Paleize weer. Een bewijs, dab het Prinsesje haar kijker tjes goed open liiudt, is wel het volgende Reeds eenige dagen, terwijl zij toch be trekkelijk vlug langs de etalages reed in de hoodstraten, trokken telkens weer haar 'aan dacht eenige gekleurde lampjes in de uitstal ramen der nieuwe gebouwen der firma Gor ris Co., Rokin 88—90. Haar begeleidster, freule v. d. Toll, nioest' haar beloven, dat zij dezer dagen zelve deze lampjes zou mogen uitzoeken. En zoo gebeur de het, dat gistermiddag plotseling de firma G orris Co. verrast werd door hoog be zoek. Door het Prinsesje zelve wérden eenige der begeerde Lampjes uitgezocht, waarvan een, zooals zij zeide, voor haar moeder be stemd was. Bij het rondgaan door de maga- gazijnen, waarschijnlijk wel een barer cerstf winkeltochtenviel haar oog nog op een bloe menmandje, dat door haar in de hand werd medegenomen. Daarna ging de rit naar de Reguliersbree straat, waar het Prinsesje verschillende in koopen deed in het filiaal der firma J. C. Boldoot. Ook hier wcos zij zelve aan wat zij wenschte te koopen. De Prins woonde gisteravond in het K. K.- Gymnasium een lezing bij van jhr. J. Feith, over „Een reis om de wereld". AMSTERDAMSCH GERECHTSHOF. Een Belgisch Advocaat verzocht toelating. Voor heb Gerechtshof bepleitte een Bel gisch advocaat, mr. J. L. M. Eggen, thans te Amsterdam wonende, zijn verzoek om hier tot de balie te worden toegelaten. De advocaat-generaalmr. Josselin de Jong, concludeerde tot afwijzing van het ver zoek De Wet op 'tHooger Onderw. verlangt om te worden toegelaten, heb diploma van een Nederlandsche Universiteit. Dit heeft de aanvrager niet, zoodat hij cok niet kan toe gelaten worden. In een uitvoerig pleidooi verdedigde mr. Van Eggen daarop, in correct Neder landsch, zijn toelating. Hij beriep zich daar bij voornamelijk op het Reglement van Ad vocaten. Daarin wordt voor de toelating de vraag gestold of do voorwaarden van het doctorschap voldoende zijn om hier te prak- tiseeren. En, zeide pl., waar deze tekst dui delijk is, moet men zich niet verdiepen in den geest. Boven dien, de basis en grond van het Nederlandsch cn Belgische recht- zijn Bei de ontleend aan den Code Napoléon. Do wetboeken verschillen slechts in details., Maar ook in Nederland cn Nederlandsch-In- die is het recht niet geheel hetzelfde en toch' praktiseeren Nederlancfeche advocaten ïn Ned.-Indië. Trouwens, ook in België zijn meermalen Nederlandsche advocaten tot dö balie toegelaten, zoodat ook de beginselen van recipriociteib pleiters toelating vragen. Nadat mr. Van Eggen zijn pleidooi geëin digd had, begaf het Hof zich in raadkamer cn keerde na een minuut weder terug. De president deelde mede, dat Het Hof met zeer veel belangstelling naar het plei dooi van mr. Van Eggen had geluisterd en later over de gevraagde toelating uitspraak zou doen. nAARLEMSCHE RECHTBANK. Deze rechtbank veroordeelde A. K., slagersknecht- te H i 11 e g o'm, wegens diefstal, tot f 40 boete of twaalf da gen heohtenis. ARNHEMSCHE RECHTBANK. Schieten op Veldwachters. Dit Gerechtshof bevestigde bij verstek, het vonnis der rechtbank"te Arnhem, waaJS bij C. W1 A. baron van P., student te Arn hem, tot drie weken gevangenisstraf werd Veroordeeld wegens het schieten op twee rijksveldwachters, die in zijn jachtveld op surveillance waren. /v j ,j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 1