Nederland en de Oorlog.
K°. J0S89
IQoïidleï'clag; 1@ Maari.
A0. 1915.
,§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en (feestdagen, uitgegeven,
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
r4
PRIJS DER ADTERTEKTIEN
Van 16 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17A. Kleine advertentie!»
van 30 woorden 40 0ent3 contant; elk tiental woorden meer 10 Cents.
Voor het incasseeren wordt ƒ0.05 berekend, Bewijsnummer 5 Cents.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden f 1.30per week. I I l l f 0.09.
Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. 9 0.10.
Iranco per post1.65.
LEIDEN, IS MAART.
Militairen niet op (le Vergadering
toegelaten.
r Gisteravond tegen tien uren merkten we
iop, "dat „Do Graanbeui's" door militairen!
was afgezet. Aan den ingang vernamen wij,
dat de Vrije Socialistenvereeniging er een
vergadering hield, waarbij ook een aantal
militairen aanwezig waren, dis blijkbaar dit
hadden gedaan in strijd met den wensch!
of de bevelen van de militaire autoriteiten.
.We trachtten toen nog in do vergadering
te komen, doch de militairen, die de wacht
ivoor het hek hadden, verklaarden dat geen
burger toegelaten ken worden, ook niet do
vertegenwoordigers der pers.
Een groot aantal personen schoolde in
den omtrek van „De Graanbeurs" samen. De
burgers, die de vergadering hadden bijge-
iwoond, mochten deze verlaten; de militai
ren, naar'het bestuur ons mededeelde, een
70-tal, moesten blijven. Hun namen werden
genoteerd. Uit de mededeelingen door den
voorzitter, den heer Akkerman, vernamen we
dat de bijeenkomst, die niet in ons blad was
aangekondigd, was belegd door de Vrije
Socialisten, die sprekers van alle richtingen
en partijen wenschten te laten optreden.
Voor dezen avond was opgetreden ds.
Schermerhom, predikant te Nieuwe-Niedorp
die tot onderwerp had gekozen: Christen
dom, Oorlog en Militairisme.
Hij werd met groote aandacht door de
talrijke aanwezigen gevolgd, doch in het
laatst werd de vergadering onrustig, omdat
liet gerucht door het publiek ging, dat alle
uitgangen van „De Graanbeurs" door een
groot aantal militairen waren afgezet
De Voorzitter maande tot rustig houden
aan. Voor veertien dagen was hier vanwege
een Ontwikkelingsclub voor Militairen, een
uitvoering gegeven voor militairen en hun
dames, waarbij een toonec'stuk was opge
voerd, dat zeer geslaagd is. Later wildo do
Voorzitter der Club het onderwerp „Tucht"
bejiandelen, welke bijeenkomst ook werd bg-
gewoond door een politie-agent, in mili
taire uniform1 gestoken.
Hieraan schrijft do voorzitter het optre
den der militaire autoriteiten van dezen
avond toe. Het voornenven is blijkbaar aan
de autoriteiten bekend gemaakt.
Hij spoorde de burgers aan rustig heen
.te gaan, wat zij ook deden.
Het bleef in den omtrek van „De Graan
beurs" nog geruimen tijd druk. Het bestuur
drong ook daarbij do menigte er op aan
naar huis te gaan, waardoor het de taak der,
politie, die mede aanwezig was, verlichtte.
Men leene in dezen tijd toch geen ge
hoor een personen, die voorschot vragen
voor reisgeld, cmder voorwendsel, dat- zij
ook reeds door het Steuncomité worden
goholpen. Men vrage dan eerst maar eens
aan het Steuncomité om inlichtingen.
f' fDe dame3 J. C. le Grand, J. M. Uijlen-
3>urg en A. S. van der Meer, alhier, zijn te
's-Gravenhago geslaagd voor de nuttige!
handwerken.
Te Rotterdam slaagden de dames M. C.
Vroom, leerlinge van mej. M. P. de Sau
sage A. Kosson, A. Visser en P. B.
y. d. Horst, allen alhier.
De afdeeling Leiden van de S.-D.
A'.-P. besloot aan de Jeugdorganisatie f25
subsidie te geven.
Als afgevaardigden voor het congres wer
den aangewezen De Boer, Van Eek en
Tjalsma. Het voorstel van het Partijbestuur
inzake de partijleiding werd verworpen.
(„Volk.")
Voor het politie-diploma is te Rot
terdam geslaagd do agent van politie Louws-
jma, alhier, leerling van den heer P. C. G.
A. nWijkmans. I
ACADEMIENIEUWS.
Leiden. By beschikkingen van den Mi
nister van Staat, Minister van Binnenlandsche
Zaken, is, met ingang van 16 Maart, aan
dr. J. Roos, op zijn verzoek, eervol ontslag
.verleend als assistent voor de vergelijkende
pathologie aan do Rijksuniversiteit en is,
vpor het tijdvak van 16 Maart 1915 tot en
met 31 December 1915, als zoodanig be
noemd G. C. Heringa, arts te Leiden.
Geslaagd is voor liet Candidaats-
ezamen in de rechten mej. G. Bosman.
AGENDA VAN DE WEEK:
Donderdag
Lciflecho Volkshui*. Zangavond Verecniging
Volkszang". 8 uur.
-Nutazaal. Vcreonifrlnc v. cl. irandelilrijvcnclen on
Industrieelen Middenstand. Opcnbaro Vergade
ring. Sprokor: do heer J. Frijda Lzn. (TJtreohl).
Halfnesren
Vrijdag
Lcidscho Kchovmburg. Tweede Gewoon Concert
Maatschappij voor Toonkunst, te Leiden S uur.
Nut-sgebouw. Jaarvergadering Leden Yereenig.
B?atrijdlng dor Tuberculose, 's Midd. 6 uur.
Vergulden Turk, Ledenvervgadering Maateohap-
ï>>i vp-c NUvorhteld. (Dop. Lelden). 8 uur.
UIT ONZE STAD.
LE1DSCI1E BESTUURDERSBOND.
Opgave /an do week van 1G Maart.
Totaal Lodental 1706.
Wcrkloozo Icdon 92
Aantal kinderen be
neden 16 jaar 82
Loonverlies per week f 1076.18
"Vergoeding v. d. Patroon f
van het Steuncomité 147.70
TJitkcering wcrkloozenkas 536.50
431.20
Loonverlies per week tf 591.93
CcdecltolIJk v/oi-kloo-
ze leden 213
Aantal minder werk
uren per weck 4233*
Aantal kinderen be
neden 16 jaar289
Loonverlies per week f 759 70
Vergoeding v. d. Patroon f
van het Steuncomité 70.75
TJitkcering workloozonkas 459.94
530.69
Loonverlies per week 229.01
Aantal onder do
wapenen 25Sl)
Aantal kinderen be
neden 16 jaar 294
Loonverlies per week f 3137.93
Vergoeding v. d. Patroon f 264.17*
van het Eijk 1077.55
Toeslag v. li. Stuncomité 70.25
ï-„1411.97*
Loonvorlios per week 1725.955
Totaal loonverlies per
wook, waarbij betrok
ken 5S3 loden.
f 2546.94*
Dit getal wordt gevormd door:
Gehuwden en kostwinners, wellse vergoeding
ontvangen -120
"Werkzaam hij Gemeente, Eijk en Spoorwcg-
Maat-schappijon 36
Ongehuwdca. welke geen vorgoeding en
geen loon. ontvangen-102
Totaal 253
STEUNCOMITÉ LEIDEN.
OOFLOCSTOESTAND 1914.
Staat van Ontvangsten en Uitgaven tot
cn met Dinsdag, 16 Maart.
Vorige opgaaf 64.471,141
Kon. Kat. Steuncomité
restitutie op Uuurbons. f 362.87
Wek. Schaalcollcctc339.81*
Fonds voor Workloozen
door Kampen 5000.—
5.952.6S1
70.223,83
Scdort ontvangen van: Leidscho
Amb. Vcrocniging f 33.41* (3o bij
drage); Stadswerkers f 1.12; Bus
Stadhuisworlcors f l.*35; J. v. d. V.
f 5; Fcbr. pers. üoogenstraatcn
(23e bijdr.) f 6.96; Pers. „Do
Automaat" t 1.85: Postwissel van
L. E. 1 7.50; IC. K. Speolpotjo
(suppl. op vorige opgaaf) f 0.(5,
wcokbij dragen van 2 weken f 11.
Te zamen 73.14
Totaal 70 296,97
LTitgavcn
le w. tot 27e week 62.010,481
2Se week.
2.853,80
64.864,281
Saldo.
5.432,68*.
UITVOERVERBOD VAN -VARKENSVLEESCH.
Do uitvoer van varkensvleesch in clkcn
vorm is thans verboden. Dit bericht zal
stellig bij velen voldoening wekken.
Tot dezen maatregel is do minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel genood
zaakt door dc voortdurend stijgende prij
zen van het varkensvleesch hier te lande,
welke stijging, naar het zich laat aanzien,
in do naaste toekomst nog niet tot staan
zal komen, zoo geen maatregelen geno
men worden.
In dit verbod van uitvoer dreigt even
wel het gevaar, dat de fokkers en mesters,
verontrust door vrees voor een belangrij
ke daling van do prijzen, hun bedrijf niet
moer loon end achten en dit zullen staken.
Dit dient te worden voorkomen en daar
om worden manVegelen boraamd, om to
zorgen, dat het fokkers- en mestersbedrijf
loonend blijft.
Hiervoor is liet echter noodig, den uit
voer tijdelijk geheel to verbieden, ten ein
de een regeling te kunnen troffen, die den
minvermogende in staat stelt, tot billijken
prijs varkensvleesch cn spek te koopen cn
die tevens waarborgen geeft, dat de fok
kers, mesters en fabrikanten van vloe-sch-
waren met goed gevolg hun bedrijf kunnen
voortzetten.
In den loop van deze week zijn of wor
den te dien einde allo belanghebbenden tot
besprekingen uitgenoodigd.
Men waarschuwt, dat niemand zich dus
behoeft te verontrusten cn ieder mester en
fokker zijn bedrijf rustig kan voortzetten.
Aan den- spoorwegen is kennis gegeven,
dat tot 19 dezer nog varkensvleesch uitge
voerd mag worden, dat het rijksmerktee-
ken 'heoft, en dat het varkensvleesch, het
welk vóór of op 17 dezer ten uitvoer was
ingeladen, ook nog mag worden uitge
voerd.
In verband met dit verbod heeft de mi
nister van landbouw ingesteld een Rijks-
Centraal-Bureau tot regeling van den afzet
van varkens en varkensvleesch en benoemd
tot directeur van dat bureau O. Reitsma,
secretaris van den Alg. Ned. Zuivelbond,
's-Gravenhage.
CEMEENTELIJKE SUES«DIE VOOR
EEN STEUNCOMITÉ.
In Dordrecht heeft de gemeenteraad
f 10.000 subsidie aan het steuncomité toe
gekend. Reeds eerder stelde di-b college
f 15.000 beschikbaar. Hierdoor kan 40 pCt.
van de huurbon cn 40 pCt. va nde uitkee-
ring ten laste der gemeente komen.
HET SPOORWEGVERKEER MET
DU1TSCHLANO.
De spoorwegdienst EnschedéAhaus, die
bij het uitbreken van don oorlog moest
worden gestaakt, is weder hersteld. Te
Alstatte, het Duitsche grensstation, is in
verband hiermede een spoorwegdetaohe-
ment gestationneerd.
NA HET VERBLIJF IN SERVIE.
De Noderlandseho verpleger Henken,
dio na geruimen tijd op het Servische oor
logsterrein te zijn werkzaam geweest, op
zijn terugreis to Boedapest ongesteld werd
is to 's-Gravenhago met zijn gezin geïso
leerd in de barakken aan den Duinweg.
Ilct is ge-bleken, dat de patiënt lijdende
is aan vlektyphus.
Allo voorzorgsmaatregelen zijn geno
men, zoodat mag worden aangenomen, dat
voor verspreiding der ziekte niet behoeft
t-e worden gevreesd.
PR1JZENKOP „NIEUW AMSTERDAM".
Dc minister van Buitcnlandsche Zaken
maakt bekend dat op zijn Departement in
zage kan genomen worden van de uit
spraak van het prijzenhof to Parijs d.d. 19
l?ebr. j.l. betreffende diverse goederen ex
s.s. „Nieuw-Amsterdam".
VOOR NEDERLANDERS DIE IH BELC1E
BELASTING MOETEN BETALEN.
Vele uit België uitgeweken Nederlan
ders verkeeren isi onzekerheid, hoe zij aan
liun verplichtingen t-egenover den Belgi
schen fiscus kunnen voldoen. De meestcn
zijn zelfs niet bekend met den omvang dier
verplichtingen.
Zoodanigo Nederlanders kunnen zich on
der opgaven van hun adres in België wen
den tot den Rcgeeringscorami&saris, toe
gevoegd aan Hr. Ms. gezantschap in Bol-
gic, mr. W. A. Rutgers (p. a.. Departe
ment van Buitcnlandsche Zaken, Den
Haag), die dan zal trachten hun den weg
te wijzen cm aan hun verplichtingen te
voldoen
LANDWEER EN KIESWET.
Het lid der Tweede Kamer, de lieer J.
W. Albarda, hooft den voorzitter der Ka
mer verzocht de volgende schriftelijke
vragen to mogen richten tot den minister
van Binnenlandsche Zaken
,,ïs het den minister bekend, dat in een
aantal gemeenten de schorsing, bedoeld in
art. 5 der kieswet,"behalve op personen
vallende in do termen van dat artikel, ook
wordt toegepast op kiesgerechtigden tot
do landweer bohoorende? Zoo ja, is Zijne
Excellentio dan bereid tc bevorderen, dat
deze schorsing zonder gevolg blijft."
RIJKSBUREAU* VOOR DISTRIBUTIE VAN
GRAAN EN MEEL.
Het Rijksbureau voor distributie van
graan en meel te 's-Gravenhage is vanaf he-
den gevestigd in het perceel Princessegracht
no. Ga. Do telefoonnummers zijn dezelfde gc-
blevon, n.l Haag 852S en Haag 8529.
VRIJWILLtCE LANDSTORM.
Te Nijkerk op die Yeluwc hebben zioli 85
personen b?reid verklaard een vrijwillige
verbintenis bij d?n landstorm aan te gaan.
WEDUWEN- EH W,E EZ EN FONDS.
Door het Regéeringscomibé tot behartiging
der belangen van vluchtelingen te Yli<ssingen
is bekend gemaakt dat een fonds is opge
richt tot ondersteuning van vrouwen en kin
deren, wier man of vader in don oorlog is
gevallen, alsmede yan andere weduwen cn
weezen, die door dien oorlog buiten staat
zijn geraakt in hun onderhoud- te voorzien.
Ook kan ton slotte hulp worden verstrekt,
indien omtrent heb leven van den man of
vader onzekerheid bestaat.
DE MAXIMUM-PRIJZEN.
In do Maandagavond gehouden vergade
ring van den gemeenteraad van Maastricht
bracht een lid-winkelier ter sprake de vast
gestelde maximum-p rijzen van diverse wai'ci
en artikelen, het daarbij betreurend dat al-
leoa voor den kleinhandel, en niet voor den
groothanlel maximum-prijzen zijn vastge
steld. Worden de maximum-prijzen ver
hoogd, clan profiteert daarvan alleen de
groothandel, die zijn prijzen eveneens doet
stijgen. Op deze wijze zal het gaan gebeuren,
aangezien de prijzen van vele voedingsmidde
len regelmatig stijgen, dab dc kleinhandel
zijn afzetgebied in vele artikelen zal moe
ten stopzetten, én in het nadeel van den
kleinen winkelier èn in dat van den ccnsu.
ment.
Door den burgemeester, die tevens voor
zitter is van cb provinciale subcommissie
voor de voeding, werd er op gewezen, dat
deze aangelegenheid reeds in dc maande-
lijksche bijeenkomsten to 's-Gravenhage werd
ondor bet oog gezien,terwijl in de eerstvol
gende bijeenkomst opnieuw deze materie aan
de orde zal wordon gesteld. Ook spreker zag
liet onbillijke van het bovengenoemde in.
Een ander raadslid klaagde over het ver-
verkoopen door den kleinhandel boven de
maximale-p rijzen,
FOTOC RAF IE VERBOD IN VLISSINCEN.
Te Yliosingeu heeft de politic een vreem
deling gearresteerd, die fotografische opna
men deed, iets wat dcor den terriborialen be
velhebber in Zeeland verboden is.
BP.OODUITVOER UIT NEDERLAND.
De brooduifcvoer naar de Belgische grens
gemeenten heeft groote afmetingen aangeno
men. Er lieerscht in die dorpen nu geen ge
brek aan het -hoogst noodige. De Belgische
handelaars mogen maar één cent per pond
verdienen. In enkele cforpcn geschiedt de
verkoop door het gemeentebestuur, dat zon
der winst omzet.
DE „GP.ANCESSERC".
De „Grangesberg" is het eerste schip,
dat met het merk van de Nedorlanclscho
Overzee Timst-Maatscliappij, con scherpen
wit en groen geblokten kegel tussclicci de
masteD, naar zee vertrokken is. Het geheel
oranje geschilderde schip is van Amsterdam
bestemd naar New-York.
CONTRABANDE.
De directie der Stoomvaart-Maatschappij
„Nederland" dedt ons het volgende mede:
Nu do Britsche regeering copra- en cocos-
olic tot conditioneels contrabande en parafi-
ne tot absolute contrabande heeft verklaard,
zal het niet mogelijk zijn, die artikelen naar
Nederland te vervoeren, tenzij aan dc Ne-
derlanclscke Overzee-Trust-Maatschappij ge
consigneerd.
De directies der Stoomvaart-Maatschap
pijen „Nederland" en „p-otterdamsche
Lloyd" en de NederIancfeoho Stoomvaart-
Maatsohappij „Ocean" hebben haar agenten
in Indië hiervan telegrafisch mededeaüng ge
daan en liun aanbevolen op de connosse-
menten van all-o zoogenaamde vrije arti
kelen", naar Nederland bestemd, de clau
sule 'te plaatsenThis cargo must be recon-
signe'd to the Netherlands Oversea Trust
Company when and as required1'.
EEN BATAVIER-BOOT EN EEN
ONDERZEEER.
Het stoomschip „Batavier IV", gisterna-
roiddag uit Londen aan do Boompjes te Rot
terdam aangekomen is voor het den Nieu
wen Waterweg instoomde eenigo mijlen bui
ten het' lichtschip „Maas", aangehouden
door de Duitsche duikboot ,,'U 28". De
lste officier van de „Batavier IV" is met
con sloep naar dc duikboot gegaan en heeft
do scheepspapieren, waarom geseind was,
laten nazien. Toen dezo in orde bevonden
werden, kon het stoomschip de reis voort
zetten.
VERBODEN VAN UITVOER.
Bij Kon. besluit is de uitvoer verboden
van ijzer draad, prikkeldfraad cn andero van
ijzerdraad vervaardigde .aritkelen, alsmede
van schoppen Ook is do uitvoer van loo-
den of vertind looden waterleiding-buizen
verboden.
Een uitvoerverbod is mede uitgevaardigd
voor zuurkool- en gezouten groenten.
DE PARIJSCHE „TEMPS" OVER NEDERLAND.
Do Parijsche correspondent van de „N.
R. Ct." seint:
Sprekende over het optredbn van een
nieuwen Duitischen gezant in Den Kaag,
maakt de Temps" veronderstellingen over
het verleden en de toekomst van de houding
der Du'tsche diplomatie in Nederland.
Belangwekkender is, dat de Temps", dio
vroeger altijd een voorbehoud maakte ten
opzichte van -de houding van Nederland bij
het begin van den oorlog, thans eindelijk
spreekt van een streng loyale politieke hou-
ding jegens alle oorlogvoerenden, welke Ne
derland, overeenkomstig de regelen ran het
internationale recht, tot heden heeft weten
te bewaren.
TARWEBLOEM EN TARWEMEEL.
Hot. hoofdbestuur van de Nederlandsche
YoTooniging van Werkgevers in het Bak
kersbedrijf heeft den minister van land
bouw, nijverheid en handel een uitvoerig
voorstel betreffende de distributie van tar
webloem en tarwemeel toegezonden. Het
wenscht een repressief stolsel', hetwelk het
hebben van voorraden aan andere personen
dan bakkers, enz. verbiedt en aan bakkers,
enz. slechts tot een bepaalde hoeveelheid
toestaat.
BROOD VAN AARDAPPELEN,
TARWE EN ROCCE.
Het bureau der centrale oommissie uit het
Kon. Nat. Steuncomité inzake voeding van
mensch en dier heeft den volgenden brief
gezonden aan de provinciale roggecommis-
sies en aan den voorzitter van de Nat. Yer-
eeniging van Werkgevers in het Bakkers
bedrijf to Amsterdam:
Yan den directeur van het Station voor
Maalderij en Bakkerij te Wageningen ont
vingen wij eenigen tijd geloden eon brood,
bereid uit l doel aardappels, 1 deel tarwe
en l deel rogge.
De aardappels (geforuikt werden klei-
aardappels) voor dit brood gebruikt, waren,
na tercUeg te zijn gewasschen, gekookt en
daarna met schil en al gemalen en door
de rogge en tarwe verwerkt. Het daaruit
bereide deeg is iets gebroeid, zooals men
dat in het IN oorden van ons land geregeld
doet, en het bakkon is ook gesohied, zooals
irnen het daar gewend is, d.w.z gedurende
zeer langen tijd (12 18 uur, soms 21 uur),
in rit laatste goval in een oudenvetschen,
direct gsstcokton oven.
Het brood was inderdaad zeer smakelijk,
geheel overeenstemmend met het Groning-
eehe roggebrood, terwijl het zeer lang verscli
bleef.
De directeur boveagemoemd deelt n «g me
de, dat men de aardappelen na het koken
zou kunnen schillen, hetgeen aan den smaak
van het brood nog iets zou ten goede ko
men.
In hoeteluchtovens of in heotwaterovens
zou een dergelijk soort roggebrood minder
te bakken zijn.
Wij meenen een en ander onder uw aan
dacht te moeten brengen, daar het verschaf-
feil van oen goed en goedkoop brood als
volks voedsel, vooral in dio streken, waar
veel roggebrood gegeten wordt, in de te
genwoordige omstandigheden van groot be
lang moet zijn.
NEDER'-. CA R IC AT U UR-TE EKEN AARS
IN HET BUITENLAND.
De „Manch. Guardian" van 15 Maart
geeft een blad met reproducties van spot
prenten uit het buitenland: twee Italiaan-
sche, een Duit&cho en drio Nederlandsche:
één van Jordaan en twoe van Raemaekers.
NEDERLANDERS CEINTERVIEWD DOOR
EEN FRANSCH PERSMAN.
Dezer dagen namen we eetnige uitlatingen
van landgenooten op uit de Parijsche „Ex
celsior". Het blad gaat daar thans mee
voort. Ditmaal is prof. Hector Troub aan
het woord. Professor Treub geeft een lang,
soms 'schertsend, antwoord, waarvan dit de
kern is: de Nederlandsche regeering, zoo
betoogt professor Treub, moet het Neder
landsche gebied tegen elke schending be
schermen. Geen openbare daad moet uitge
legd kunnen worden tegen een cler oorlog
voerende partijen. Ieder burger mag zijn
gevoelens uiten, maar behoort zich waardig
te godragen en niet met de wolvon in 't
bosch mee to huilen. Professor Treub ver
oordeelt "de schending van do onzijdigheid
van België on in het algemoen do Duitsche
wetenschap en don Duitschcn handel.
DE NED.-INDISCHE LEENINC.
Yan d© meest bevoegde zijde mclck men
aan do „N. R. Ct.", dat in Nedcrlandsch-
Indic voor de Nederlandsch-Indische
leening, groot 621- mülioen Dinsdag reeds
meer dan de helft wa-s ingeschreven.
Nader moldt men aan dit blad nog uit
Amsterdam, dat do inschrijving een groot
succes is geweest. Cijfers konden echter
niet worden genoemd.
DE ADMINIvSTRATIE is behalve Doe-
zaslraat ook aan het Noord ei ndsploin
gevestigd, zoodat ook daar Adverten
tie-orders cn Boodschappen kunnen
worden aangenomen.
RE COPIEN voor ADYERTENTIEN
worden aan de Doezastraat totl2 uur
mm,, aangenomenaan de Drukkerij,
Noeffdeinspleiu, tot 12.30 n.ra,