Nederland en ile Oorlog. ff®. 15575 pïiisdag S Maart. A°. 1915. <Beze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (§on- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. QfficiaeSe Kennisgevingen. f 3.096 739,75 UIT OI^S LAIND. PRIJS DER ADYERTENTIEN: "Van 16 regels ƒ1.05. Iedere regel meer fOn\, Kleine advertentie» van 30 woorden 40 Oents contant; elk tiental woorden meer 10 Oenta. Voor het incasseeren wordt ƒ0.05 berekend. Bewijsnummer 5 Centa. PKIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 1.30per week. I f 0.09. Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. 0 0.10. Franco per post o i,G5. BOTER- EN KA VSPRIJZEN. De Burgemeester van Leiden brengt, tor kennis van de ingezetenen, dat de maximum-prijzen voor den ver koop van kaas, vastgesteld voor de maanden Januari en Februari j.l., blijven gelden voor de maand Maart 1915, zoo dat de voor de maand Januari j.l., aan de winkeliers uitgereikte prijslijst ook in de maand Maart 1915 kaïv en moet blijven opgehangen op een vaa de openbare straat af duidelijk zichtbare plaats, dat voor de maand Maart 1915 geen maximum-prijs van boter is vastgesteld, zoodat de maximum-prijs van boter is opgeheven. Bij overtreding der voorschriften omtrent kaas zal do Onteigeningswet worden toe gepast. De Burgemeester van Leiden, N C. De GIJ SELA AR. Leiden, 2 Maart 1915. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden j Gezien art. 8, la te alinea, der Hinderwet i Brengen bij dezo tor algemeen© kennis, dat floorhen op lieden vergunning is vorleend aan G. 0. YAN DAM en rechtverkrijgenden tot het uit- breidon van do koek- cn banketbakkerij in bet perocol Stcenstraat no. 47, Sectio B 110. 2748. Burgemeester en Wothoudera voornoemd, N. O. DE GIJSELAAK, Burgomeester. YAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 1 Maart 1915. HINDERWET. Burgemeester cn Wethouders van Leidon; Gezien het verzoek van do firma JULES D'HEUR ©n Co.. om vergunning tot oprichting van een fabriek van smeedbaar gietijzer cn e.chletwapons in het perceel Langegraeht No. 113, eotie B. No. 1778, waarin gopiaats znUen worden electromotoron, waarvan 2 van 10 en 1 van pk., tot hot aandrijven van diverse machines, ècn vasto glooioven en eenige verplaatsbare Jsrroesovens Overwegende, dat het onderzoek tor zake nog tiet is geëindigd Gelet op artikel 8 der Hinderwet; HEBBEN BESLOTEN: fle beslissing op liet verzoek te verdagen. Burgemeester en Wotbouders voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR. Burgemeester. YAN STBIJEN, flcoretarlSi Leiden, 1 Maart 1915. LEIBSGHE SGHOUWBDRu. „DE DUIVEL". 't Is niet het eerste tooneelspel van Molnar, dat in onzen Schouwburg gegeven is. Maar wel vonden we het gisteravond gegeven spel het meest interessante. Den goeden roep, die ,,De Duivel" is vooruit gegaan, heeft het gehandhaafd. En bij het belangrijk tooneelwerk sluit eich aan de uitnemende vertolking door »Die Haghe-Spelers". Molnar laat hier do duivel als gentle man zich bewegen en z'n duivelsche plan nen smeden in een milieu, zooals we die zoovele aantreffen in onze samenleving. 't Is het zoo dikwijls voorkomend geval van twee, die elkaar lief hebben, vurig liefhebben, maar die door het verstand, het koude, berekenende verstand niet tob Sikaar komen en elkaar weer ontmoeten, Waarneer de toestand zich zoo gewijzigd heeft, dat van een vereeniging dier twee volgens do geldende opvattingen, niets meer kan komen. Jolanthe en Hans, een schilder, bemin nen elkaar. Doch zij beiden zijn bezitloo- zen en wanneer do millionairszoon Alfred om Jolanthe's hand vraagt, komt het verstand en doet het moisje tot hot jjgoedo" huwelijk besluiten. Wanneer Hans van zijn omzwervingen terugkeert-, zijn er zes jaren voorbij ge gaan. En in dien tijd hebben beiden alle moeite gedaan om to vergeten, wat ge feest is. Herinneringen aan vroeger ko tten weer op, als deze twee alleen zijn, Wanneer Hans Jolanthe's portret zal schilderen. Dat is het oogenblik, dat de duivel zich te hun gezelschap vertoont. Bij do haard korut hij binnen. Zijn loop doet denken *ttn do bokspooten en al de wendingen van het leenige lichaam geven een uit beelding van do kronkelingen, waarin Yich de duivel wringt, om tot het doel te geraken. En hier is dat doel Hans en Jolanthe tefc elkaar te voeren, hier is dat doel dezo boido menschen to doen vergeten, hoe Un verhouding eigenlijk is, hen alleen 'te doen denken aan wat ze zoo gaarne V€rtengen. Do duivel is het verlangen, wars van alle gewoonten, het is het ge voel, dat zich niet stoort aan wat voor goed en juist doorgaat. In zijn plannon slaagt de duivel ook hier. Hij voert hier Jolanthe in Hans' armen. Hij weet heel gemakkelijk de be kentenis los te krijgen, dat ze nog altijd van elkaar houden en dat het slechts een drukkende last is voor beiden om voor de wereld die liefdo verborgen te hou den. Even gemakkelijk weet hij Elsa, door Jolanthe bestemd om Hans' vrouw te worden, het veld te doen ruimen door 'haar diep te doen gevoelen, dat Hans toch niet van haar houdt. „Voil& Het is de triomf van den duivel, wan neer z'n toeleg gelukt is, wanneer hij ook hier weer het gevoel heeft doen zegevie ren over de rede. Verkade speelde den duivel en hij deed 't zoo duivelsch, dat hij soms beangstigde. Hier kwamen zijn talent-cn bijzonder goed tot hun recht, want nu hinderde niet wat soms minder aangenaam is to zien heb rusteloos bewegen met de armen, een eigenschap van Verkade. In allerlei boch ten wrong zich het slanke, lenige lichaam. Machtig was zijn stille spel en een aan grijpend moment was het verschijnen van don duivel voor de ramen, aan het eind van het tweede bedrijf. Wel kwam bij oogenblikken deze creatie ons niet vrij van overdrijving voor, maar over het ge heel genomen was 't een treffende weer gave van wat de schrijver op papier zette. Wilhelmina Duymacr van Twist had in Jolanthe een rol, die bijzonder zich leendo voor haar gepassioneerd spel. Het sterkst was ze in het samenspel met don duivel. Zooals deze actrice uitgebeeld heeft de vrouw in al haar liefde, haar jaloezie, haar haat was 't inderdaad een juweeltje van tooneelspeelkunst geworden. Haar bekoorlijke verschijning verhoogde nog het effect en met welk een elegance droeg ze de door lijn en kleur uitmuntende toi letten. Enny Vrede kwam goed tot haar recht als het schildersmodel Seiden Mizzi. Zoo wel haar liefdesuitingen als voorgewende onverschilligheid jegens Hans deden het goed. Doze drie hadden het leeuwenaandeel van het succes. Philippe la Chapelle was een goeie sullige Alfred. Annie van Ees beviel ons het best in het derde bedrijf in haar samenspel met Seiden Mizzi. De schilder was toevertrouwd aan Dirk Verbeek. Hij kon ons heb minst voldoen. We misten hier temperament. Het ge- keele spel door bleef Verbeek te koel. De regie van Verkade was voortreffe lijk. Toch zouden we een kleine opmer king willen maken. Dit betreft het ver schijnen van Jolanthe in den avondman tel gehuld. Dat was te veel op effect be rekend en ging daardoor het doel voorbij. Het Schouwburgbestuur huldigde Ver- kade met een krans, het studentencorps Mien Duymaer van Twist met een bloem stuk en de Leidenaars ,,Die Haghe- Spelers" met een geheel gevulden Schouw burg. Mond- on Klauwzeer. Alhier is onder liet vee van den heer Van dor Bijl, in de Wcddesteog, mond- en klauwzeer uitgebroken. Twaalf dieren zijn met den kop in een zak, overgebracht naar het Openbaar Slachthuis. Door de onderoffioiersvereenigmg „D. V. V." is afgedragen aan den pen ningmeester van Schoolkindervoeding", ƒ12.60, gecollecteerd op ,,Zomerzorg", op den gezelligen Zaterdagavond van j.l. LEIDSCHE SPAARBANK. Ultimo Februari 1915. Inleggersrekcnlng. 1915. Saldo aanvang der maandf 2 9S5.483.C9 Ingelogd 110.159.12 Bijgoschreven rento op afg. b©ekjes 96,94 Terugbetaald-n. 357 606,29 Saldo eindo dor maand. f 2.739.133,46 Aantal Inleggers. 1915. Aanvang der maand13.777 Nieuwe inleggers 89 13.866 Inleggers waarmede is afgerekend 95 Einde der maand.13,771 RIJKSPOSTSPAARBANK. Aan "het postkantoor te Leiden en de daaronder rossorteerende hulppostkantoren wérd gedurende do maand Februari 1915, Ingelogd 9 n k f 59114.69 Terugbetaald 13171-1.25 Hot laatste door dat kantoor uitgegeven boekje bedraagt bet nummer 89004. DIT ONZE STAD. LIJST yan geheel cu gedeeltelijk IVcrkloozcn, die ziek aangemeld hebben hij do Arbeidsbeurs. (Het Steun-Comltó eïsch* als voorwaarde voor steun aanmelding bij do eours, zoodat dit Staatje wel een Juist beeld zal goven van de werkloosheid). Ook Wcrkloozen uit de Omstreken zijn hieronder begrepen. (Dit aantal vrij gering). Grondwerkers 19 Overige vakarbeiders bij de bouw vakken in ruimsten zin 163 Totaal 182 Mannel. vaklieden in andere vakken voor een deel gedeelt. werkloos ©5 Vrouwelijke vaklieden (waaronder dienstboden, naaisters, werksters) 45 Losso Werklieden 73 Gedeeltelijk Werkloozen. Mannen, Fabrieksarbeiders (ge deeltelijk weekloon) 220 Vrouwen, Fabrieksarbeidsters, (ge deeltelijk weekloon) 82 Vrouwen voor allerlei 20 Jongens voor allerlei 3 Totaal 720 Leiden, 2 Maart 1915. x NOODLOTTIGE MIJNONTPLOFFING. Aan den mond van de haven van Zierik- zee is hedenmorgen een mijn ontploft. Vijf burgers werden er door gedood. De mijn stond niet onder militaire be waking, daar van haar aanspoelen geen kennis was gegeven. Vermoedelijk speelden de jongens er mee. MIJNENCEVAAB. Men meldt uit Hoek-van-Holland, dat de Loodsboot No. 10 drijvende mijnen vóór den Waterweg rapporteerde. Een onderzoekingsstoomschip is uitgevaren om ze to vernietigen. Tengevolge van het zware weder zijn in het noorder- en het zuiderfrontier we der eonige mijnen aangespoeld, onder welke er van Duitschen oorsprong waren. De gebruikelijk© ma-atregelen zijn van de zijde van hot marinebestuur genomen om deze mijnen op te ruimen. DE STAATSLEENINC. Op de Staatsleening 1914 was tot en met 27 Februari j.l. gestort een bedrog van 260.S25.4G0,42. EOTERPR IJZEN. Naar wij thans nader kunnen melden, zullen voor do maand Maart geen maxi- mum-boterprijzen worden vastgesteld, zoo dat do prijzen yrij blijven voor do loopen- de maand. DE LACE MARKKOERSEH. Men meldt uit Oldenzaal: Wekelijks worden te Losser afgegeven 2000 identiteitsbewijzen aan arbeiders, die op fabrieken (weverijen, enz.) to Gronau werken en aldaar gemiddeld een week loon van 20 mark per persoon verdienen. Dit geld werd door de winkeliers in Los ser steeds in betaling genomen tegen don koers van 60 cent per mark. Thans, nu de koers van de Rijksmark gesteld is op 50 cent, beteekent dit voor Losser een schadepost van 2000 x 2 4000 per week. CEEN MOSSELEN-UITVOER. Men meldt ons, dat het Duitsche be stuur in Brussel den aanvoer uit Neder land van mosselen per scheepsgelegenheid verboden heeft. Zaterdag zijn de visschers- vaartuigen onverrichter zake te lerseke teruggekeerd. Dit verbod beteekent niet alleen voor de mossel- maar ook voor de oesterhande laars een groot verlies. Men heeft reeds do bemiddeling van den minister van bui- tenlandsche zaken ingeroepen. De maatregel van het Duitsche legerbe stuur moet aan het clandestien vervoer van brieven door Zeeuwsche mpsselvis- schors uit en naar België toegeschreven worden. „CEMEENTEBELANCEN". Hot tijdschrift Gemeentebelangen" heeft een afzonderlijk nummer gewijd aan de gemeenten en de crisis, waarin een overzicht wordt gegeven van de maatre gelen en gebeurtenissen in een aantal Ne- derlandsche gemeenten gedurende den oor logstijd. In het algemeen heeft de crisis zich natuurlijk het meest iu de groote steden, het minst op het platteland doen gevoelen. CONFERENTIE OORLOCSZEE-ONCEVALLENWET. De conferentie, die de minister van Landbouw Zaterdag met een aantal assu radeuren heeft gehouden, betrof, naar de ,,N. Ct." verneemt, do oorlogszeeon- gevallenwet, waarvan bet ontwerp enke le dagen geleden bij de Tweede Kamer is ingediend. Bij het ontwerpen van die wet is van do onderstelling uitgegaan, dat er voldoende gelegenheid zal bestaan om tegen redelij ke premiën do noodige verzekeringen bij particuliere maatschappijen te sluiten. Bleek dit niet het geval te zijn, dan zou de Staat als verzekeraar moeten op treden. Blijkbaar zijn echter de assurantiemaat schappijen vóór do vaststelling van het ontwerp niet geraadpleegd. In die krin gen meent men, dat op den voet van het ingediende ontwerp de particuliere maat schappijen zeker geen verzekeringen zul len sluiten, omdat het risico veel te groot maar vooral omdat de te verzekeren be dragen veel te hoog zullen zijn. Er is geen denken aan dat herverzekeringen tot zoo groote bedragen onder de tegen woordige omstandigheden in het buiten land te sluiten zouden zijn. Vooral de bepaling in het ontwerp dat de verzekering om als voldoende te wor den beschouwd, niet minder mag bedra gen dan hetgeen krachtens de Ongevallen wet 1901 aan de onder die wet vallende werklieden en hun nagelaten betrekkin gen is verzekerd, maakt het sluiten van oorlogszee-ongcvallen-contracton voor de particuliere maatschappijen veel te be zwarend. Het risico, dat dan op één schip geloopen zou kunnen worden, loopt in do millioenen en het gevarenrisico is natuur lijk betrekkelijk groot. Over deze en nog andere punten- van het ontwerp moet in do conferentie van Zaterdag mét den Minister van gedachten gewisseld zijn. CHILISALPETER VOOR DEN LANDBOUW. Do door don Minister van Landbouw, Nij verheid en Handel bsnoerm'de commissie voor de voorziening en d9 disfcrubuti© van Chili- galpeter, deelt het volgende mede: lo. De meening, dat da aanvoer van Chili- ealpeter uitsluitend voor rekening der Ne- derlandsche regeering geschiedt, berust op dwaling. De tot heden aangekomen ion ook neg do in den eerstvolgenden tijd te wachten ladingen bestaan uit aanvoeren" van parti culiere importeurs, welke zich tegenover de regeering hebben verbonden, dat de distri butie dezer ladingen onder belanghebbenden zou geschieden door genoetode commissie, tegen een in overleg met de regeering vast- gestelden prijs. 2o. De oominissie heeft als leiddraad hij 'de distributie aangenomen, dat ieder, dia in het voorjaarsseizoen vaji 1914 kooper is geweest van Chilisalpeter, zooveel doenlijk in 1915 een aan ziju verbruik in, 1914 even redig aandeel in de aanvoeren zal ontvangen, waarbij do consument zoo voel mogelijk zijn behoefte heeft te dekken door den hande laar, die hem' in 1914 heeft bediend. 3o. De door de handelaren aan de ver bruikers to berekenen prijs mdg thans niet hooger zijn dan f 15,60 per 100 K.G, en zulks voor levering bij volle lichterladingen 'franco op wal, aan vlot vaarwater bij de afnemers en bij spoorverzending van ten ininsto 10.000 "K.G. franco op wagon aan het naaste 'spoorstation. Bedraagt de te be talen spoorvracht meer dan f25 per 10,000 K.G., dan "zal de hoogcre vracht den af nemer in rekening mogen worden gebracht. Bij aflevering uit plaatselijke opslagplaat sen in 'het verbruiksgebied geldt de maxi mumprijs voor levering uit do opslagplaats, mits ingekocht hij hoeveelheid van ten minste 100 zak a 100 Iv.G. Voor levering in origineel© verpakkingen of ongcmalen 'zal den kooper een korting moeten worden toegestaan in verhouding tot de extra-kcslon, die voor den leverancier uit het ontpakken en malen voortvloeien. Bij levering in kleiner© verpakkingen dan in 100 kilo-halen, mogen de extra zakken apart in rekening 'worden gebracht; 4o. De vraag, of ieder belanghebbend© zoo- Yeel Chilisalpeter zal kunnen ontvangen, als hij wenscht, kan nog niet worden beantwoord; Daar intusschen de aanvoeren over d© kn'aanden Januari tot Mei worden verwacht, kan niet aan den wensch van sommige be langhebbenden, om reeds thans in, liun ge- heelo behoeft© ie voorzien, worden voldaan. 5o. Tot heden zijn aangekomen v?n gedis tribueerd ongeveer 12,000 tonnen van 1000 kilo's; voor do eerstvolgend© vier weken worden wederom' verschillende ladingen van V® zamen 16,000 tonnen to Rotterdam ver wacht. 6o, Verbruikers1, welke nïoënen, dat zij 'door den handelaar, van. wien zij in 1914 hun salpeter betrokken hebben, ten opzichte van hoeveelheid dan wel van prijé, niet in den geest van het bovenstaande bediend worden, kunnen zich wonden tot d© t© 's Gravenhage zetelend© commissi©.; U j BELCISCHE KINDEREN NAAR ONS LAND. Mevrouw Kellenaers, van het R.-K. 'Huisvestings-comité te Leiden, is aldaar gisteren aangekomen met 21 kleintjes uit Dinant, wier ouders of verwanten op 23 Augustus door de Duitschers zijn gefusil leerd. De kindertjes zijn bijeengebracht door den Nederlandschea vice-consul te Dinant, den heer Willem Rijckevorssel, en voorloopig in een doorgangshuis te Leiden opgenomen. MAATSCHAPPIJ „ZEELAND" EN HET VERVOER NAAR EMCELAND. Van heden af worden met de mailboot van de maatschappij Ze eland" uitslui tend eerste klasse-passagiers tot een be perkt getal vervoerd. Hoewel de booten van de Zeeland" gedurende een groot gedeelte van Febru ari geen passagiers hebben vervoerd, be droeg dit aantal toch 16,874. In Februari 1914 zijn 8763 reizigers vervoerd. IML1JVINC LICHTING 1915. In het tijdvak \an 1620 Maart a.s. zul len worden ingelijfd de dienstplichtigen der lichting van 1915, die toegewezen zijn aan het korps pantserfort-artillerie en het korps torpedisten. Alleen om zeer gewichtige redenen waaronder in dezen ook studiebelangen kunnen worden gerekend kan aan deze in te lijven dienstplichtigen uitstel van eerste-oefening worden verleend, indien zij daartoe alsnog ten spoedigste zelf hun verlangen bij (ongezegeld) verzoekschrift aan den minister van Oorlog te kennen geven, met overlegging van een dougdelijk bewijsstuk omtrent het werkelijk bestaan van de reden der aanvrage. De dienst plichtigen zullen echter rekening moeten houden met de mogelijkheid, dat het uit stel wordt ingetrokken zoodra de omstan digheden daartoe aanleiding mochten ge ven. DE MITRAILLEUR-BEWAPENING. Met ingang van heden zijn de bereden mitrailleur-afdeelingen bij het veldleger afgeschaft. De mitrailleurs worden voor zien van honden-bespanningen en inge deeld bij de verschillende infanterie-regi menten. VERBLIJF ONTZECD. Door den territorialen bevelhebber van Zeeland is aan J. J. Verbrugge te Vlissin- gen, het verblijf in Zeeland ontzegd we gens het verrichten van handelingen, in strijd met onze neutraliteit. HOEFIJZERS VOOR DUtTSCHLAND. Te Zalt-Bommel zijn van Duitsche zij de pogingen aangewend om 100.000 kilo ijzer voor hoefbeslag te doen verwerken, bij voorkeur groot model. De korte tor mijn voor aflevering was oorzaak, dat niet op dit aangeboden werk is ingegaan. DU ITSCH LANDS KOP ER NOOD. Een firma te Tiel had in Duitschland een stoommachine besteld. Dezer dagen ontving ze bericht, dat de machine zou geleverd worden, indien het koper en de gummi, 30 pCt. meer dan het benoodigde gewicht, van hier zouden worden toege zonden. Daar aankoopen van deze grond stoffen hier te lande en het uitvoeren er van groote bezwaren meebrengt, berichtte de firma den fabrikant, dat deze de le vering kon uitstellen tot na den vrede. Eenige dagen later volgde de mededeeling, dat de Duitsche regeering den uitvoer van de machine had toegestaan. EEN DU ITSCH OFFICIER CEINTERNEERD. Do ,',N. Ct." meldt, dat Zaterdag on der Yalkenswaard een Duitsch officier is geïnterneerd. Onder gewapend geleide is hij naar Bergen overgebracht. De Administratie verzoekt Copicën voor Advcrténtiën vóór 12 uur te doen bezorgen. NA DIEN TIJD is men niet zeker, dat Opname in het Nummer van dien Dag kan geschieden. CEVONDEN VOORWERPEN. Heorenparapluio, Damesparapluie, Zwarte Por- temonnaic met. ecnig geld, Wollen Handschoen. Pakje waarin een Zwarto Bef. Platte Zilveren Armband, Gezangenboekje. Nikkelen Lorgnet in Etui, Zilverbon, Ledig Cartonnen Doosje, Zilveren Geldstuk. Ovoraohoen, Bronskleurige Fluweelen Handmof (alios gevondon In de Elcctr. tram), Sleutels, Rijwielkaaralantaarn waaraan eon stuk lood, Bloedkoralen Ketting met Gouden Sluiting. Haarkam. Wekkerklokje, Hondenzweep. Vulpen houder merk ,,Swan", Soliakelbeursje met eenig geld. Zwart Fluweelen Ceintuur, Bril in houten Etui, Roocle "Wollen Das. Oude Portemonnaie met eenige een ten. Zwarto Zak met inhoud. Stalen Rozenkrans, Zwart Zilveren Broolie o£ Medaillon ïuct Kinderportret en Haarwerkje, Fransch Boek cn Cahier, Roodlcoralen Ketting met Tonsluiting. Zilveren Collier met Zeeuwsche Aanhanger, Nik kelen Lorgnet. Zwart Fluweelen Zak. Nikkelen Rijwielpomp, Zokinklpotje, Glad Gouden Danies- ri.nset.je, Bruin Handtasohjo met inhoud, Gouden Dameshorloge met dito Ketting, Porteuionnaio met onseveer één gulden en Sleuteltjes, Nikkelen Rozenkrans in Etui, Nikkelen Lorgnet in Etui. Terug to bekomen on inlichtingen te verkrijgen, eiken werkdag, behalve Donderdags en Vrijdags, van één tot drla uur n.m. ten politiebureelc alhier.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 1