Nederland en de Oorlog.
f}«. 18654
"Vrijdag; 5 Februari.
A*. 1915.
<§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en'feestdagen, uitgegeven.
Eerste Blad.
Onder onze Vroede Vaderen.
U3T DUS LA^ö,
I'RIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1—6 regeli ƒ1.05. Iednra regel meer T0.17J. Kleine ndrertentiên
ran 30 woorden 40 Cents oontanti elk tiental woorden meer 10 Cents.
Voor het inoasBeeren wordt f 0.05 berekend. Bewijannmmer 6 Cents.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 1.30per week. l f 0.09.
Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. B 0.10.
Franco per post 1.65.
,,De vergadering zal, zoo noodig, des
nvonds te aoht uren worden voortgezet',
stond er waarschuwend boven de agenda.
I>e heoren, die voornemens waren groote
ïedeYoeringen te houden en tevens bang
yoor een avondvergadering, konden, het zich
voor gezegd houden.
Het is niet noodig geweestWanneer er
coon geheime zitting tusschenbeido was go-
komen, gevolgd nog door een korte open
bare, men zou zelfs heel vroeg naar huis
rijn gegaan»
Dat het zoo geloopen is, heeft men aan
den heer Van der Eist te danken. Zijn, in
dit blad uitvoerig besproken voorstel tot re
organisatie van het instituut schoolartsen, is
na een verklaarbaar „spijtige" rede door hein
ingetrokken.
Tegenstanders, en deze waren er zeker
die zich hadden gespitst op een uitvoerig
tegen-pleidooi, voorstandei's, die bun arse
naal hadden nagezien om hun medestander,
die de spits had afgebeten, in den nood
bij to staan, zij konden allen hun redovoo-
Bagen in de portefeuille houden tot.min-
jjtons drie jaren; want straks zullen de
'schoolartsen worden herbenoemd cn blijven
zij gedurende drie jaar weder functionneeren.
Mr. Van der E. heeft zijn klacht her
haald over het lange uitblijven van het
prao-advies. Twee en twintig maanden is
er noodig geweest voor het verwerken der
adviezen, waarvan de meeste echter reeds
veel, veel vroeger binnen waren.
Of de kapstok in de kamer van B. on WL
hangt dan wel in dc kanier van den wet
houder van onderwijs, liet do voorsteller in
hot midden, doch hij beschouwde als zoo
danig hot advies van de schoolartsen met
het allerzonderlingst aanhangsel van de
stadsgeneeshecreu, waartoe de drie school
artsen ook weer bchoaren.
En nu ging hij het voorstel, al zal liot
hom bitter hard gevallen zijn, ook weer
aan een kapstok hangen, Overtuigd, dat
het nu toch zou vallen, verbond hij liet aan
het door de Gezondhcidsoommissio vooruit
geschoven denkbeeld, om den gemeentelijken
gezondheidsdienst aun da schoolhygiüno to
verbinden en hoopte hij op verwezenlijking
yan dit denkbeeld.
Wie zich een idee heoft kunnen vormen
tan de voorbereiding, die dit werk heeft
gekost, kan het begrijpen, dat de vooreteller
zijn medeleden, om hun teleurstelling te be
sparen, den raad gaf maar niet te spoedig
het initiatief tot heb ontwerpen van veror
deningen, enz. te nemen. Hot zal homJ pijn
hebben gedaan, zoo van zijn lievo-
lings denkbeeld te moeten scheiden.
De Voorzitter legde een pleister op de
wonde, door hem hulde te brengen voor het
werk, dat hij voor gedaan heeft, en de
Baad gaf door luide teekenen van bijval
te kennen, dat hij het met den burgemeester
eens was. Of het hem goed gedaan zpi
hebben
Do wenken, door den hoer Van der Eist
gegeven, zullen hun nut doen, zeide do Voor
zitter. WanDeer een uitvloeisel daarvan is,
dat het aantal school arts en met één zou
worden vermeerderd cn hun salaris op f800
gebracht, zooals in een der rapporten als
wenschelijk werd voorgesteld, dan zal dit
nog verder afvoeren van de oplossing, zoo-
al de heer Van der E. zich di.o voorstelt,
cu daarmedo zal hij dus niet blij zijn.
Misschien zijn de tijden over drio jaar
zooveel beter, dat althans financieel© over
wegingen zijn hervorming van het hygië
nisch toezicht op do scholen, niet behoeven
tegen te houden.
Door zuinigheids overwegingen heeft ook
het. voorstel van B. en W. en Commissarissen
der Stedelijke Lichtfabrieken, om aan den
adjunct-directeur van deze fabrieken een ver
hooging toe te kennen van f 500, échec moe
ten lijden. Wel hebben sommige leden, waar
onder vooral do heer Sijtsma, als hoofdmo-
Kof, waarom zij tegen zouden stemmen, ge-
not-md het te vlug heen sturen naar liet
^aximum-salaris van f4500, waar dö an
dere grens f3000 i9 en deze ambtenaar slechts
Jwea jaren de gemeente dient; maar ón de
heer Briet èn de hoer Pera kobben ondub
belzinnig te kennen gegeven, dat zij het
thans riiot den tijd achten zonder noodzaak
Biet verhoogingen, te komen. De hoor Zwiers
accentueerde dit laatste nog krachtig, door
het Tlijk ais voorbeeld to noemen. Allo
verlioogingen bijv door curatoren dor Uni
versiteit aan do ltegeering voorgesteld als
billijk en noodig, zijn immers ook ingetrok
ken. Dit voorbeeld moest z. i. de gemeente
volgen.
Dat^ het voorstel met vrij groote meerder
heid
is verworpen, heeft niet gelogen aan
«pu Voorzitter. Hij hoeft hot met taaie vol
harding verdedigd, bijgestaan door den heer
un dor Lip, wiens verdediging men
eze eön en ander in het verslag eohter
tt1' H'Hsvonclig dan zakelijk was
tot hoofd-motief voor de verhaoging was,
t men in den heer Yan Ammera een uit-
^..tnd ambtenaar heeft, die het omvang-
hrLi° e^0Chriciteitsbedrijf zoo goed als ge-
c ze,lfstandig leidt, en dab men aulko
ambtenaren voor de gemeente moet trach
ten te behouden en behoort te waardee-
ren.
De vraag ia eohtcr of men met een sala
ris als het tegenwoordige inderdaad de
deur tot heengaan te wijd openhoudt en
den ambtenaar niet behoorlijk beloont, in
vergelijking vooral met de vele ambtena
ren in particulieren dienst en de inko
mens van particulieren zelf, in verband
met de huidige tijdsomstandigheden.
Ziedaar het verschil in appreciatie tue-
sohen vóór- en tegenstanders, dat geheel
buiten den persoon van den heer Van Am
mera omgaat, zoodat hij het zich persoon
lijk niet heeft aan to trekken.
Tooh zou het o.i. overweging verdienen
bij B. en W. om over dergelijke voorstel
len den Raad eerst eens in geheime zitting
te polsen.
Hebben B. en W. hun invloed en die
van de Commissarissen der Gasfabriek wel
licht een weinig overschat?
De overige punten van de agenda heb
ben niet veol aanleiding tot debat gege
ven. Do heer Pera heeft ook al uit een
zuinigheidsmotief even gesputterd tegen
do regeling ten opzichte van het salaris
van mej. Ligtonberg, aan wie B en W.,
nu haar meer lesuren worden opgedragen,
den zij oorspronkelijk had, al is heb maxi
mum aantal nog niet bereikt, 200 meer
wilden geven. Het bezwaar van den heer
Pera was theoretisch zeker jui3fc, doah
praot-isoh niet zoozeer.
Bij haar benoeming was haar opgedra
gen heb onderwijs in do hoogste klassen
door verandering van leeraressen moet zij
nu ook onderwijs geven in de lagere klas
een.
Daarvoor dient zij dan tooh iets te heb
ben.
Trouwens, B. en W. zijn voornemens wel
dra met een salarisregoling (verhooging)
der leeraren bij het gymnasiaal en mid
delbaar onderwijs bij den Raad te komon,
zooala de Voorzitter nog even stipuleerde,
en dan wordt ook deze zaak nog nader
onder oogon gezien.
Zouden B. en W., met de ervaring, bij
het vorig voorstel opgedaan, niet een
beetje huiverig worden om thans met zulk
een voorstel te komen
De heer Van Tol heeft nog een zwakke
poging gedaan om de subsidie voor de
teekensohool van den R.-K. Volksbond met
260 verhoogd te krijgen en dus te bren
gen op 1000, daarin bijgestaan door den
heer Pera. Do echool werkt nuttiger en
heeft, het geld wel noodig, was het thema
van beide heeron. Het werd door den
Voorzitter niet in twijfel getrokken en de
ze liet ook genoegzaam doorschemeren,
dat B. en W. de school niet ongenegen zijn,
doah zij wensohen verband gelegd te heb
ber) tussohen dergelijke subsidies van
Kijk, provincie en gemeente, en dit lijkt
ons ook een uitmuntend sj'sbeem, waardoor
overijling althans wordt voorkomen.
Da heeren waren met hun verzoek tot het
Rijk te laat gekomen, klaagde do heor Van
Tol, maar de Voorzitter antwoordde terecht,
dat de Gemeenteraad daaraan tooh geen
schuld heeft.
Het voorstel van B. en WL, om oen hek,
staande om een pleintje in de Ververstraat,
van do Ned.-Herv. Gemeente voor f60 te
koopen, stond aanvankelijk den heer Bosch
niet aan. De Kerk wil het hek en het pleintje
kwijt, moet do gemeente het nu ook nog
met goed geld betalen? Do heer Van der
Eist voelde voor het pleintje niets, maar de
heer Botermans adviseerde maar gauw toe
to slaan; hot hek was spotgoedkoop en zou
.ten verkoop aangeboden vooral meer op
brengen. Dit laatste maakte de verdediging
aan den heer Fischer, die kleine zaken met
even groote gewichtigheid behandelt als be
langrijke voorstellen, zeer gemakkelijk. Het
voo re tel ging er zonder stemming door, even
als de andere punten, waarover ook niet
eens discussie plaats had.
En toen volgde een vrij lange geheime
zitting, waarin de heeren in ieder geval
danig hebben gerookt. Toen veel later do
deuren weder werden geopend, kon men er
den rook snijden.
Fluks werd nog als spoedeisohend voor
stel met 12 tegen 8 stemmen besloten aan
den ingenieur van gemeente-werken een per
soneel© toelage van f400 's jaars toe te ken
nen. Onder dc voorstemmers zal men er
enkelo aantroffen, die tcgon do verhooging
van het salaris van den heer Van Ammera
hebben gestemd.
Zooals men in het verslag elders in dit
blad kan zien, hoeft prof. Heores 2#n stem
gemotiveerd. De andere voorstemmers zullen
ook wel rodenon hebben gehad, dooh deze aijn
we niet gewaar geworden. De heeren Briët,
Pera en Sijtsma hebben hun stam1 tQgen
verklaard. Overigens is in openbare zitting
niet over liet voorstel gesproken. Hot pu
bliek zal er misschien oen inconsequentie
in vinden, al heeft prof. Hcores voor een
deel althans den schijn daai-van weggenomen.
Een voorstel om f 5000 uit te trekken
voor den aanleg van baggorstalen, hoowel
de aanvankelijke raming f 2000 a f 8000
was, dat ook als spoedeisohend aan de orde
was gesteld, ging er natuurlijk zonder sten-L
ining door. Men moet mi eenmaal bagger,
stelou kobbsft. ---
MAAT8CHAPPIJ VAN NIJVERHEID.
a
Hoe kunnen wij
ons een schitterende toekomst voor
de Nedeiiaiidseho Industrie cn Handel
schoppen im den Oorlog?
Over dit eeer belangrijk onderwerp hield
gisteravond voor het Departement Leiden
der Maatschappij van Nijverheid de heer
E. H. Begeraann, uit Helmond, een lezing.
De spr. ging van de veronderstelling
uit, dab Nederland buiten don oorlog
blijft en hierop was heb vervolg van zijn
betoog dan ook gebaseerd.
Vooraf schetste hij in het kort het beeld,
dat wij in den aanvang van den oorlog
omtrent den oeconomisclien toestand van
ons land voor oogen hadden. Wij zagen
ons land reeds in zijn bestaansbronnen
aangetastarmoede voor duizende arbei
ders gebrek aan zilvereen gemobiliseerd
leger, enz. Bij dezen toestand in heb be
gin van den oorlog vroeg ieder naar wab
onze Regeering deed. Zij deed nieb alleen
wat noodig waszij eleed ook, wat ieder
een goed vond. Er is voor de besluiten
der Regeering een arbeidskracht gevergd,
die men zich nauwelijks denken kan. Het
bekende woord klonk In Nederland mag
geen honger worden geleden. De Regee
ring richtte het Nat. Steuncomité op, dat
overal, waar het noodig was, wilde hel
pen, terwijl in verschillende steden plaat
selijke comité's werden gevestigd.
Over deze steuncomité's weidde spr.
uit en hij wekte krachtig op om deze bij
voortduring to steunen. Wij moeten ons
volk op physiek peil houden, willen we
straks gereed zijn, om na den oorlog onze
volkskracht te ontplooien. Hij stelde den
toestand na 1870 lot voorbeeld voor wat
ons na dezen oorlog wacht. In den eersten
tijd na den oorlog zullen de vijandelijke
landen niet zoo gemakkelijk meer met el
kaar handelen. De vraag zal zich richten
naar de onzijdige landen. En die vraag
zal enorm zijn I Al het vernielde wordt
hersteld, nieuwe diDgen worden aange
kocht.
Onze stoomvaartmaatschappijen zullen
nieuwe schepen moeten bouwen om alle
producten te kunnen vervoeren. Ons land
zal worden het handeldrijvend centrum
van Europa. Door de enorme vraag zul
len allerhande fabrieken als uit den grond
verrijzen, vooral ook door een vrijwel ge
heel gemis aan in- en uitvoerrechten, door
onze uitstekende ligging. Deze nooit ge
kende welvaart zal allen, zonder onder
scheid, omvatten, omdat in onzen tijd al
les samenhangt als schalmen van een
keten.
De voorspoed valt op iederen Hollander.
Spreker citeerdo mannen van naam in
den lande en daarbuiten, om zijn optimis
tisch betoog te staven. O.a. haalde hij
woorden aan van den bekenden in
dustrieel D. W. Stork, van dr. Bos, van
Henri Polak, voorzitter van den A. N.
D. B.f voorts van Edison, van den heer
Van Kol, lid der Eerste Kamer, van J.
Muysken, directeur van de Ned. Fabriek
van Spoorwegmateriaal.
De aanbouw van nieuwe schepen neemt
reeds nu een aanvang; als er meer wer
ven waren, zouden nog meer nieuwe sche
pen zijn besteld. Die scheepvaart-maat
schappijen, zij zijn de voelhorens van de
toekomst.
Wanneer eens, ovenals na '70, op den
aanvankelijken opbloei een kraaht volgt,
zijn de arbeiders daarvan de eerste slacht
offers. We hébben daarom te zorgen, dat
onzo arbeiders met de handen en met het
hoofd weerstandsvermogen genoeg bezit
ten om ook dan den strijd om het bestaan
vol te houden.
Ook vóór den oorlog was onze handel on
industrie reeds tot ongekende- vlucht ge
naderd. In het buitenland schat men ons
hoog, speciaal in de handelskringen. Over
al op de wereld worden onze waren ge-
7x>chb en geprezen. Onze mailbooten wor
den met alle onderdeelen in ons eigen
land vervaardigd en zij kunnen met de bes
te booten concurreereu.
Spreker dringt er dan ook met klem op
aan, zooveel mogelijk zijn waren te koopen
in het eigen land. Hij wijst op de waar-
deering, die onze ingenieurs overal vin
den op onze spoorwegbruggen, dijken en
havens, die in alle landen worden geroemd.
Als een dok over verre Oceanen gesleept
moet worden, haalt men er Hollandsche
kapiteins en Hollandsch scheepsvolk bij.
Baggermolens in het Suez-kanaal voeren
de Hollandsohe driekleur in top In Chi
na moesten zeebrekers door Hollanders
worden vervaardigd ,in Rusland werden de
uitdieping van het kanaal Petersburg
Kroonstad, de duikbooten-haven van Re-
gal, enz., enz. onder leiding van Holland-
echo aannemers aangelegd.
Heel Indie getuigt van ons kunnen.
Thans geldt het die goede positie te blij
ven handhaven en daarvoor moeten wij
door een goede steun verleening ons volk
krachtig houden.
Spr. besloot met den wensöh uit te spre
ken, dat ook Leiden haar deel zal hebben
in den oogst, die ons na den oorlog waaht,
waarop een warm aplaus volgde.
Er had na het uitspreken der redo ©enige
gedachtenwisseling plaats.
De voorzitter, de heer J. Hartevelt Azn.,
die den epr. bij de vergadering had inge
leid, dankte hem voor zijn enthusiast be
toog en hoopte ook, dat zijn voorspellin
gen in de toekomst bevestigd zullen wor
den.
Het
WAARHEIDSPROBLEEM
IN DE NIEUWE THEOLOGIE.
Hedenmiddag -hield dr. K. H. Roessingih,
Rcraonstrantsoh predikant te Boskoop, ter
opening van zijn colleges als privaatdo
cent in -d-e Geschiedenis der Protostantscho
theologie en ethiek in de 19de eeuw, een
rede in het Klein-Auditorium van het Aca-
demie-gebouw£ over bovenstaand onder
werp.
Spreker begon met te herinneren aan
oen reods jaren gel-eden verschenen, bock
van Bernouille, waarin deze had betoogd^
dat er een diepe kloof gaapt tusschen
wetenschappelijke en kerkelijke theologie.
Onbekommerd om de traditie van Kerk
en Gemeente, gaat de streng wetenschap
pelijke theologie haar gang. Wie als jong
prc-dikant ernst maakt met zijn wetenschap,
gevoelt van die tweeheid menigmaal iets
in eigen leven en komt zoo voor de vraag
te staan: Wat is eigenlijk de wetenschap
pelijke draagkracht van mijn prediking; hoe
veihou-dt zich in het bijzondei' mijn wijs-
geerig werel-dinzicht tot de religieuze ge-
1 oofsgedachten Spr. wilde dit probleem
in zijn historisch verloop in de nieuwe the
ologie sohetsen.
Uitgangspunt der Ivedendaagsche theolo
gie, moet worden gezocht in de Anfkla-
rung, een tijdperk, door voortgezette stu
die, in steeds klaarder licht gesteld. Daar
in is de Oud-Protestantsche oplossing van
•het waarheidsprobleem, waarbij de norm
in het Schriftwoord werd gest-el-d, gevallen.
Men zoekt zijn vastheid voortaan jm de
rede, hetzij langs rationalistisclien, hetzij
langs -cmpiristischen weg.
De „Sturm und Drang", tusschen 1770
en '80, die weer oog had voor het spon-
taan-natuurlijke, verstond psychologisch de
religie beter in haar zelfstandigheid en
Kant kwam weldra pok theoretisch den
wet-enschappelijken g-rondslag van ide t)lveo-
rie (dier Aufklarung wegruimen.
Men heeft sedert dien ,op heel wat wij
zen vastheid gezocht.
Spr. schetste in het kort een vijftal be
werkingten van het waarheidsprobleem
lo. Kan men met het Oud-Protestant is
me zijn zekerheid 'in het Schriftwoord vin
den.
2o. Is het optimismus intellectualis van
de Aufklarung herleefd, men is, Kautsaan-
sche lijnen doortrekkend, tot een geniaal
Rationalisme gekomen. Of ook, men heeft
een metaphysisch gebouw opgetrokken,
waarin ook de godsdienst een woonstee
vond (bijv. Scholten).
3o. Heeft men 'n eigen kenbron gezocht
van het godsdienstig geloof, met zeeT vei'-,
schillende namen aangeduid.
4o. Kan men ook in het op enb aring'sbe-»
grip nieuw leven wekken, gelijk bijv. Her
mann wil, wiens beteekenis door spr. zeer
hoog wordt geschat.
5o. Men kan ten slotte, aan Kant en
Schleiermacher aanknóopend, de zekerheid
zoeken in dc diepten van 's menschen geest.
Evenals bij Hermann behoudt dc geloofs-
spraak het merkt eëken van het individu-
eele, maar vindt verwantschap in de
gedachten van het metaphysische, die de
jongere generatie zich gerechtigd acht uit
te spreken.
Dr. Roessingh besloot met de gebruike
lijke toespraken.
Voor een niet talrijk publiek woiid
gisteravond door ,,Het Toonecl", In den
Schouwburg alhier, nogmaals ïf Grom pie"
gegeven. De heer Willem Royaards, die
andermaal de hoofdrol vervulde, moest
telkenmale een geestdriftige hulde in ont
vangst nemen en aan het einde der voor
stelling een bloemstuk. Ook de andere op
tredenden lew eten zich zeer verdienstelijk
van hun taak.
AGENDA VAN DE WEEK:
Vrijdag:
Leldsche Sohouwburg. Klavier-avond Willem
Andriespen. 8 uur.
Katwijk-aan-Zeo. Zaal Chr. Prot. Belanden.
Winterlerins:. Sproker: Dr. P. R. Callenbaoh
(Rotterdam). Zeven uur.
Zaterdag
Leidacbe Schouwburg. „Onder i5cn Dak", Too-
neelspel. Hnlfacht.
Groanbeurs. Buit-enge woano Gearkomete
„Selakip Staufrie3".
Zomerzorg. Soirée-Danaante Dnmos Gymnaatiek-
Yerooniguig „Brunhilde". Halfnegeu.
Zondag
Leidsohe Schouwburg. „De Voddenraper van
Parijs", Drama. 8 uur.
Den Burcht. Ontspanningsavond Onderoffic.-
Ver. „D. V. V.". 8 uur.
Dagelijks:
Bioscope Variétó Theater, Stationsweg 19. 7 uur.
(Zaterdag, Zondag 8 uur).
Familie Bioscoop. Haarlemmerstraat 52. 7 uur.
iZaterdag, Zondag 8 uur. Woensdag en Zatordag
uur),
OORLOG EN DE SOC.-DEMOCRATIE.
Op uitnoodiging van de Leidsche Sludeiu
tenvereeniging voor de studie van het socia^,
lism-o, hield dr. H. W. Ph. L. van den
Bergh van Eysinga, predikant te Zutfen^
in het Klein-Auditorium een voordracht:
over bovenstaand onderwerp.
Nadat de voorzitter, de heer .Oosters,*
met een kort woord den spr. had inge*
leid, ving deze aan met op te merken,*J
dat de ontwikkeling der menschheid zijn
natuurlijke en geestelijke krachten bej
heers oh t. Tot de eerste behooren ras, mi*i
lieu, sekse,' temperament, economische facé
toren; de tweede is het geestelijk inzicht
in do redelijkheid der werkelijkheid. Zij
is het deel van een minderheid. Deze?,
minderheid, dit inzicht, is nog niet sterk,
genoeg, vandaar wanorde. Deze komt uit in»
vredestijd; in oorl-ogstijd wordt zij slechts
moer zichtbaar. Als een ziekte woedt .zij
door de rr.aais diappejijke organismen heen»
De Christelijke Kerk heeft den vrede ven
kondigid, maar. was niet bij machte hem to
realLseeren, omdat zij. te veel verwezen was
met do materieele belangen, omdat zij
niet bewust genoeg heeft geleefd cn daar*'
door do natuurlijke factoren, die de ont*
wikkeling remmen, niet begrijpen kan. Het
socialisme, dat zich uit utopisme tot een.1
stelsel heeft ontwikkeld, Leerde de beweeg*
kracht der evolutie verstaan. Theoretisch]
organiseerde hot de gedachten en gevoeg
lens der ontevredenen, practisoh bracht zij
de proletariërs tot eikander. Het was hei
socialisme te doen, om macht en dus werd-
zijn strijd een politieke. En velen 'heeft
het onder zijn vanen vereenig'd, maar het;
gehalte moest lijden, waar -de kring gToo*
ter werd. Dit blijkt uit het revisionisme,,
dat is verburgerlijkt. Men ziet zijn bank*
roet in dezen oorlog, die uit oeconomischei
oorzaken is geworden en waarin liet kapi*
talisme zijn tekort laat zien. Dc ware hou*
ding der sociaal-democratie zou zijn ge
weest: niet-meedoen aan njilitairistische -en
chauvinistische praktijken. Maar men was
hiertoe niet in staat, omdat men te cng«
was, men had de philosophische bezinning
niet, dus niet de religie, dus niet die kunst,
al zocht men haar. Wat komen moet is da
opvoeding der massa door de enkelen, do
vergeestelijking; niet enkel door suggest
tie, maar ook door inzicht moet zij worden
bewerkt. Aan ons is de toekomst, mitaj
wij westen wat wij willen, zeide spr.
De historie wijst in onze richting, de evoa
lutie is èn een naar liet socialisme èn
naar hot individualisme toe. Men merkt
die op, als men lot op -den ontwikkolings*
gang van recht, moraliteit, staat, kunst, reli*
gie, wijsheid, aldus besloot spr. zijn gloed*
volle improvisatie, die met stille aandacht]
werd g-ervolgd en aan het slot warm. toegc*
juicht.
Van de gelegenheid tot gedachten wisse'*
ling* weid door niemand gebruik gemaakt^
UIT ONZE STAD.
NAT. VEREEN ICING TOT STEUN AAN
MILICIENS.
De burgemeester dezer gemeente heeft
het eere-voorzitterschap aanvaard van de af-
deeling Leiden cn Omstreken van deze Vei-
eeniging. J
KON. NATSONAAL STEUNCOMITÉ.
Blijkens de 24e lijst zijn van 24 -30 Jan.
aan bij-dragon voor het Koninklijk Natio
naal Steuncomité 1914 ontvangen
ƒ101,408.791, makende met do bedragen
der vorige lijsten oea totaal bedrag aan
bijdragen van 1,644,778.31 L
Bedoeldo 24o lijst vermeldt o.a. dat tus
schen 24 en 30 Januari onder meer inkwa
men de volgende bijdragen50,000 als
storting van het Centraal Comité voor
Ne-derl. Indië, to Batavia; ƒ22,421.81 van
de inzameling te New-York en 20,000 als
eerste opbrengst der Nationale tentoon
stelling van kunstvoorwerpen.
EEN FRANSCHE VLIECMACHINE CEDAALO.
Mon meldt uit Goes:
Het vliegtuig, Dinsdagmiddag op Noordx
Beveland, tussohen Cats en Colijnsplaat
neergekomen, was een groote militaire!
tweedekker, gemerkt V 245. De vliegers,
die op een klaverveld trachtten te landen,
kwamen gedeeltelijk over een sloot, waar«
na de machine in een omgeploegden akker
bleef steken. De Fransche officieren, waai>
van er een Hollandsoh sprak, verklaarden!
in Duinkerken te zijn opgestegen. Een'
boerenj ongeil werd voor zijn kleeren te*
vergeefs een groote som gelds aangeboden*
zoodat het hun niet gelukte, ongezien ta
ontsnappen. Een machinegeweer en eenI
karabijn werden dadelijk op hot* gemeen*
tehuis van Colijnsplaat gebracht.
