Oe Europëësche Oorlog.
Donderdag U Januari.
Tweede X51a<l. A1915.
Gemeentezaken.
Uit de Omstreken.
N°. 16835
Geneeskundig en Hygiënisch Toezicht
op de Lagere Scholen.
Bij schrijven van 8 Maart 1913 werd door
mr. A. van der Eist een ontwerpverorde
ning, regelende het geneeskundig en hygië
nisch toezicht op de openbare en bijzondere
6cholen en den werkkring van den school
arts bij den Raad ingediend.
Blijkens de toelichting op de concept
verordening wenschte de voorsteller de be
staande verordening varvangen gezien door
de door hem ontworpen, teneinde op het
voet-spoor van de gemeenten 's-Gravenha-
ge en Groningen door de aanstelling van
een beroepschoolarts het geneeskundig en
hygiënisch toezicht op de leerlingen op
een breederen grondslag te vestigen en
ook tot een hygiënisch toezicht op do scho
len zeiven te geraken.
Nadat het voorstel van den heer Va-n der
E. in handen van B. en W. werd gesteld,
besloten deze het gevoelen van do ver-
sohilendte Commissies en ambtenaren die
daartoe in aanmerking kwamen, over het
roorstel, waaraan inmiddels nog aclhaesie
was betuigd door de afdeeling Leiden van
den Bond van Ned. Ond. in te winnen.
Thans is door B. en W., nadat de ver
schillende adviezen waren ingekomen, een
praeadvies op het voorstel uitgebracht
en den Raadsleden met de verschillende
daarover uitgebrachte rapporten, te zamen
een zeer lijvig stuk, toe gezonden.
Het gevoelen der er over gehoorde
Commission en ambtenaren is allerminst
eenstemmig.
Do PI. Schoolcommissie verklaarde zich
onder zekere re-serve voor het voorst-el, om
tot aanstelling van een beroepsarts over te
gaan.
De Colleges van Schoolartsen en van
Stadsgeneesheeren konden zich daarente
gen geenszins met de door mr. v. d. E. in
gediende concept-verordening vereenigen.
Eveneens bleken de hoofden der verschil
lende openbare scholen hier ter stedte groot
bezwaar tegen het voorstel te hebben, ter
wijl ten slotte nagenoeg al da besturen der
bijzonder soholen, waarvan de leerlingen
gaandeweg ook ingevolge verzoek aan het
geneeskundig toezicht zijn onderworpen,
berichtten ten zeerste tegen de voorgestel
de uitbreiding van het toe-zicht gekant te
zijn, aangezien de schoolarts dan zou tre
den in do rechten der ouders. Eindelijk was
de Gezondheidscommissie ook voor het
voorstel van den heer Yan der E., met dieit
verstande, dat zij ook de bewaarscholen
gaarne onder het toezicht begrepen zou
hebben.
B. en W., na van de verschillende ad
viezen kennis te hebben genomen, meenen
zich met alle waardeering voor het werk,
d©or den voorsteller verricht, aan de zijde
der tegenstanders te moeten scharen. In
een uitvoerig praeadvies geven zij daarvan
blijk.
Vooral ook de hooge kosten wegen bij B.
en W. zwaar. Zij meenen, dat men voor
niet minder dan f 6000 een specialen school
arts zal kunnen krijgen.
Behalve een schoolarts zal echter bij
aanneming van het voorstel van den heer
Yan der Eist ook nog een bedrag van
500 a 700 'sjaars voor een klerk ten
laste der gemeente komen, terwijl de in
richting van het bureau voor den school
arts eenige uitgaven zal medebrengen en
een of meer assistenten zullen moeten
worden aangesteld, niet alleen om den
schoolarts in drukke tijden, b.v. bij
epidemieën, bij te staan, doch ook om hem
te vervangen bij ziekte. Thans neemt bij
ziekte van een der schoolartsen een zijner
collega's zijn dienst waar, doch bij aam
stelling van één beroepsschoolarts zal men
vooraf voor een vervanger moeten zorgen,
wlen men, aangezien zij zich te voren met
het werk vertrouwd moeten maken, een
vaste bezoldiging zal moeten toekennen.
Do jaarlijksche uitgaven zullen dus be
langrijk hooger zijn, dan bij het tegen
woordige stelsel, nu ieder der 3 schoolart
sen slechts 500 's jaars ontvangt. Zelfs
indien dus te eeniger tijd tot de aanstel
ling van een vierden schoolarts mocht
vförden besloten, zullen de uitgaven nog
aanzienlijk lager zijn dan bij aanneming
der ontwerp-verordening.
Samenvattende, komen zij dus tot de
oonclusie, dat de resultaten van het te
genwoordige geneeskundige toezicht op de
leerlingen der lagere scholen alleszins gun
stig zijn te noemen en dat de uitbreiding,
welke de heer Yan der Eist door de aan
stelling van een beroepsschoolarts aan
het toezicht zou willen geven, óf in de
praktijk reeds bestaat, óf even goed, zoo
niet beter en met minder kosten, is in te
voeren, wanneer men daartoe wenschfc
over te gaan.
Dit voor oogen houdende, kunnen 'j
geen vrijheid vinden den Raad te advisee-
ren mede te gaan met een voorstel, dat,
hoe goed ook bedoeld, de gemeente in deze
dure tijden op belangrijk hoogere,
jaarlijks terugkeerende, —gaven zou ko
men te staan, een voor i, waaraan zoo
groot© nadoelen verbonden zijn en bij in*
.veering waarvan de waarschijnlijkheid
groot zou zijn, dat de besturen van bijna
gJlS bijzondere scholen het nog hetrekke-
.jjjk (fort geleden ingestelde toezicht niet
ehgpr uitgestrekt zouden wenschen te zien
de leerlingen hunner scholen.
NOORDWIJK.
Er bestond sinds ongeveer ©en ja^ir.
©en commissi©,- benoemd op ©en alg. ver;
gadering van h©t St.-Jero.ensgilde, en die
commissie, bestaande uit de heer en N.
M. Alkemade, Hein Verkade, A. Y. v. id.
Poel en C. Ver.weij, had in opdracht,- om
de oprichting van een R.-K. Drankbestrij-
dersverecniging voor te bereiden. Genoemd
de commissie had gisteravond in de zaal
van „Het Fortuin," van de Erven Gor,.
dijn, de R.-K. mannen en vrouwen uitge-
noodigd; om te komen luisteren, naar clo
rede van den Z. E. pater H. I^rmann,-
van Rotterdam. De zaal was .uitstekend
bezet. De leiding was in handen van één
der commissie-leden, den heer C. Verweij;
terwijl Let hoofdbestuur van het St.a
Jeroensgilde insgelijks had plaats genomen
aan de bestuurstafel.
Pater Ermann heeft op de hem eigen
wijze een rede gehouden over de nood-?
zakelijkheid der drankbestrijding.
Geïllustreerd met pakkende voorbeelden
en cijfers, die als boekdeelen spraken,- heeft
hij het auditorium, weten te boeien en te
overtuigen van nut en noodzakelijkheid der
R.-K. drankbestrijding. Ten sjotte zette hij
het doel der bijeenkomst uiteen: Oprich
ting van een Kruis ver bond en (over ©enigen
tijd) van een Maria-vereeniging yoor vrou
wen en meisjes.
Een 20-tal mannen gaven zich al direct
op voor het lidmaatschap van het Kruis;
verbond,- terwijl een 25-tal dames genegen
bleken om lid te worden van de op te
richten Mariavereeniging. De voorzitter
deelde bij de sluiting, waarin hij den
eerw. spreker dankte, mede,- dat zoo spoe
dig mogelijk een eerste vergadering van
het Kr.uisverbond zal woeden gehouden.
De heer C. J. LI van der Meeat
(firma P. v. d. Meer, Czn.,) die hpfleve;
rancier was van den vprigen Paus, Pius X?
mocht de vereerende medtedeeling ontvang
gen, dat hij benoemd is tot hofleverancieri
van den nieuwen Paus, Benedictus XV.
REEUWIJK.
Blijkens in de openbare vergadering
van den Raad van State, afdeeling .v,oor
de geschillen van bestuur, medegedeelde
Kon. besluiten,- is aan liet bestuur der
Goö'p. Landbo.uwvereeniging St.-Cat har in a
alsnog voorwaardelijk' vergunning verleend
tot oprichting van oen door een zuiggas;
motor van 30 p.k. gedreven maalderij van
krachtvoeder met bijbehoorend pakhuis al;
hier.
.WARMOND.
Gisteren had alhier aan het Warmon
derhek een nationale vogehcjiietwedstrijd
plaats. Niettegenstaande het ongunstige
weer, was er veel animo. Er waren nietj
minder dan 38 deelnemers. Er werd in
twee groepen geschoten, d.us op twee. vb-
gela gelijk.
De uitslag was door groep I als volgt:
lste vogel: j. Duivenvoorde,- van NoordJ
wijk'erhout, vleugel; J. de Bruin, uit Haar
lemmermeer, staaft; P. Brama,- uit Nooicb
wijkerhout, kop eri J. Meiman, uit HaarH
lemmermeer,- rojnp,- terwijl een verloting
plaats had van een vleugel en vlag.
2de vogel, P. Brama,- van Noord wijkeri
hout,- vleugel; Stokman, van PIaarlemmer-
meer, staartKoster,- van Noordwijkerho.ut,
kop en G. van Dam,- van Noordwijkerhout,-
vlag, terwijl verloting moest plaats heb-;
ben van den romp. 3de vogel: J. de Bruin,-
voornoemd, staartJ. van Nooat,- van
Warmond,- vleugel en G. Reineveld,- van
Noordwijkerho.ut, romp, terw\il verloting
plaats had van vleugel,- kop en vlag.
Uitslag'.groep II: 1st© vogel: W. yan
den Berg, uit Baarn,- vleugel; A. Brama',
kop en O. Bisschop, uit Hillegom,- staart
en romp,- terwijl verloting plaats had van
een vleugel en vlag. 2de vogel: Kemp,-
uit Noordwijkerhout, vleugel; K. Thomas,-
uit Scheveningen, vleugel en A. Brama,-
romp. Verloting van kop, staan en vlag-.
3de vogel'A. Brama,- vlag; A\ Brama,-
kop; K. Thomas, staart; C. Meijer,- van
Noordwijkerhout,- vleugel en P. Ivors, van
Noordwijkerhout,- l'omp.
De wedstrijd verliep in 'de beste orde.
Het was al schemer, to>en de laatste vogel
werd a' reschoten.
Stoomschepen.
STOOMVAART-MIJ. NEDERLAND.
Xombok vol trok 18 Jan. van Cardiff naar Now York.
Java (thulsrois) vertrok 13 Jan. van ImminRliaui. Roro-
brandt (thuisreis) vertrok 12 Jan. van Port-SalcL Bafjan
(thuisreis) zal 1-1 JaD. van Londen naar Amsterdam
vortrekkOD.
KON. WEST-IND. MAILDIENST.
Lodew\|k van Nassau vortiok 12 Jan. van Amsterdam
naar Port Talbot.
HOLLAND-AMERIKA LIJN.
Andyk van Rotterdam naar Now Orloans, arriveerde
9 Jan. to Barry. Cornolls vertrok 13 Jan. van Rottordaru
naar Now-York. Lydic vertrok 18 Jau. van Rotterdam
naar New-York. No'orderdUk van Rotterdam naar Balti
more, arriveerde 10 Jau. te Port Talbot. Oosterdyk van
Baltliuoro nuar Rotterdam, ls 12 Jan. op 165 m(Jl W.
van Scllly goslgnaleerd. Westordyk arriv. 12 Jau. vau
Rottordam te Newport News.
KON. H0LL. LLOYD.
Mj^asland (thuisreis) vertrok 10 Jan. van Montevideo.
FAILLISSEMENTEN.
T. van Wijk, passementwerker, to Amsterdam.
W. vau Wijk, paseementwerker, to Amsterdam.
J. J. van den Anker, passomentworkor, Bloten.
0. Borntsen, oaféhooaer en bierhandelaar, to
Silvolde.
Oh. H. van der Straten, kuiper en koffiehuis-,
houder, to TJtreoht.
Mr. E. H. Ph. Bonohloo kaseior en comrnls-
sionnalr in. offooten, to ïïeerenvoen, handelende
aldaar en te Stoenwljk onder de firma Bosohloo
en Pothaar,
GRAAF BERGHT0LD TREEDT AF.
Het T.Fremdenblatt" publiceerde in zijn
avondeditie van gister de volgende mede
deeling
De minister van het keizerlijke en kes
ninklijke huis, minister van Buitenlandsche
Zaken, graaf Berchtold, die Z. M. reeds
voor langen tijd had verzocht,- hem .van
zijn functie te ontheffen, herhaalde zjjn
verzoek thans bij den keizer.
Z. M. heeft 'de gewichtige redenen van
persoonlijken aard, die den minister, van
Buitenlandsche Zaken tot aftreden genoopt
hebben, gebillijkt,- 'en het verzoek van
dezen ingewilligd.
Als opvolger van graaf Berchtold zal
de Hongaarsche minister, de latere Baron
Stephan Burian tot minister van het keb
zerlijke en koninklijke huis en tot minister
van Buitenlandsche Zaken benoemd
worden.
Baron Stefan Burian zal zijn opvolgerl
zijn. Deze behoort tot den oudsten Hon;
gaarschen adel.
.Van den nieuwen minister wordt gezegd,-
dat hij een bekwaam en ennergieke per-?
soonlijklieid is en de politieke opvattin;
gen van Tisza deelt.
Graaf Berchtold is het derde slachtoffer;
dat de nederlagen 'der Oostenrijk-Hongaar-
sche legers in de hooge regeeringskringen
der dubbel-monarchie maken. Plet misluk
ken van het offensief in Russisch Polen,
had ten gevolge, dat de bevelhebber van
het tweede leger, de oud-minister Van Oor
log Von Auffenberg, het zijden koord thuid
kreeg. De debacle der campagne in Servië
leidde tot het ontslag van Poriorek, den
opperbevelhebber der Oostenrijk-Hongaar-
sche legers op het Z,uid-Oostelijk oorlogs-
tooneel.
Zoowel Von Auffenberg als Potiorek wa;
ren echter slechts werktuigen in 'de hand.
der oorlogspartij te Weenen en Boedapest
en het opzienbarende van het ontslag van
Von Berchtold is juist hierin gelegen, dat
thans een der staatslieden, die 'de verant;
woordelijkheid voor dezen oorlog dragen;
van het toon-eel verdwijnt.
Toen graaf Berchtold den 18den Febru;
ari 1912 zijn vriend graaf Von Aerenthal,-
-,,den Oostenrijk-Hongaarschen Bismarck,"
als minister van Buitenlandsche Zaken op;
volgde, lieten de betrekkingen der dubbel
monarchie met de overige staten van
Europa weinig te wenschen over. De be;
zetting van Bosnië en Herzegowina had op
'de verhpuding tusschen -Berlijn en Weenen
'een verkoelenden invloed gehad, terwijl
de oorlog tusschen Italië en Turkije pok!
Consulta een weinig van haar beide bond;
genooten vervreemd had.
Op rijn sterfbed had Von Aerenthal
keizer Franz Joseph verzocht,- zijn vriend
graaf Berchtold tot zijn opvolger te be-:
noemen.
Von Aerenthal was er in geslaagd het
bondgenootschap met D.uitschland ten
voordeele der d.ubbel-monarohie te benut
ten. Steunend op Duitschland,- proclameer-"
de hij de annexatie van Bosnië ©n Her;
zegowina. Von Berchtold daarentegen heeft
uitsluiteaid Duitsobe belangen gediend.
Gedurende zijn ministerschap heeft Oosten-
rij k-Hongarije nimmer in den Driebond de
leiding gehad». Trouw secondeerde hij de
avontuurlijke politiek van .Von Kiderlen
Wachter en zoo hjj thans zijn bond ge;
noot in een oorlog tegen geheel Europa
betrokken heeft,- dan is het, omdat men
ook te Berlijn een definitieve afrekening
wenschte,- alvorens Rusland zijn legers ge
reorganiseerd zou hebben.
Het groote échec van ,Von Berchtold,
waren de beide Balkan-oorlogen.
Zijn derde poging om definitief het Ser
vische gevaar te elimineeren, motiveerde
hij door den aanslag te Serajewo op aarts
hertog Franz Ferdinand gepleegd, maar
thans ontketende zijn ultimatum aan Ser
vië den Europeeschen oorlog.
Wat de onmiddellijke aanleiding tot het
ontslag van Von Berchtold geweest is, is
op het oogenblik moeilijk met zekerheid,
uit te maken. Hjj was vooral gedurende
den laatsten tijd in de dubbel-monarchie
een zeer impopulaire figuur,- daar de mo
bilisatie van het Oostenrijk-Hongaarsche
leger tijdens de langdurige Balkan-oorlo
gen schatten aan geld gekost had, zonder
eenig voordeel op te leveren.
Waarschijnlijk houdt zijn aftreden ver.;
band met de bezetting van Valona door
de Italianen,- daar hiermede voor goed,
het lot van het vorstendom Albanië beze
geld is. Steeds heeft Von Berchtold zich
op het standpunt gesteld, dat een auto^
noom Albanië als een levenskwestie voor
Oostenrij k-Hongarije beschouwd moet wor
den en daar hij thans niet bij machte is,
langer de Adriatische kust te verdedigen,
blijft hem weinig anders over, dan zijn
ambt neer te leggen. Ook de Roemeerische
kwestie kan van invloed op zijn heengaan
geweest zijn. Het was tijdens het minister
schap van Von Berchtold, dat de betrek-'
kingen tusschen Roemenië en den Drie
bond. verkoelden en te Boekarest heeft
men vele grieven tegen liem. Om een
betere verhouding tusschen Roemenië (en
Oostenrij k-Hongavije te verkrijgen, was het
in ieder geval gèwensolit, dat Von Berch
told, van het tooneel verdween.
De Beschieting van Soissons.
De kathedraal van Soissons is door de
Duitschers gebombardeerd. De stad, zoo
schrijft de „Pali Mall Gazette" naar aan
leiding hiervan, heeft vaak het middelpunt
van het krijgsgewoel gevormd. Reeds van
den Romeinschen tijd af was zij door haar
ligging op den linkeroever van de Aisne
tusschen boschrijke heuvels een kruispunt
van verscheidene militaire heilwegen en
'door haar versterkingen een belangrijk
punt.
Soissons; eens beroemd om zijn abdijen;
bevat slechts weinig herinneringen van
deze. en de voornaamste,- de St. Jean-
des-Vignes, waar Becket eens een schuil
plaats vond, leed zwaar door het bombar
dement van drie maanden geleden. De
kathedraal (Notre Dame) is even hoog als
die te Parijs en dateert uit de 12e en
13e eeuw. Zij is gebouwd in den stijl van
het Romaansche overgangstijdperk en
heeft mooi glaswerk.
Deskundigen geven de kerk van Soissons
een eerste plaats onder de Fransche kathe
dralen. De eene toren en het ontbreken
van een plaats waar de geheel© bouw over
zien kan worden (zooals te Laon), vermin
deren de bekoring van het uitwendige,
maar van binnen is, of was de kerk vol
maakt.
De Geredden uit den Strijd hij de
Falkland-Eilanden.
.Uit te Berlijn ingekomen berichten over
'de geredden van de schepen, die bij de
Falklandeilanden ten gronde gingen, blijkt
het volgende:
Van de ;,Scharnhorst" werd niemand ge
réd, van de -,Gneiscnau" hebben het er
zeven officieren en 170 dekoffioi-eren,- on
derofficieren en manschappen levend afge
bracht. Van 'de „Nürnberg" werden gered:
geen enkel'officier, zeven onderofficieren
en minderen, van de 5,Leipzig" vier offi
cieren en 15 dekofficieren, onderofficie
ren en minderen. Van de begeleidende
schepen, 'de y,Baden" en de Santa Isa-
bell", werden allen gered. Het is echter
niet uitgesloten, dat er nog eenige offi
cieren en manschappen meer heelhuids
van af zijn gekomen dan opgegeven wordt.
Dc Turkselie Aanval op Egypte.
De laatst© berichten uit Egypte wijzen er
op, dat de Duitsche en Turksche officie-ren,
die de troepen aanvoeren, welke in Zuicl-
Syrië zijn bijeengebracht, nog besloten zijn,
een aanval te doen op Egypte. De concen
tratie der Turksche troepen schijnt bijna
voltooid. De voorraad levensmiddelen, die
nu verzameld is, zal waarschijnlijk vol-
doendo zijn voor de expeditie. De Turk
sche legeraanvoerders schijnen op het
laatste moment zenuwachtig te zijn en
richten te Konstantinopel dringende aan
vragen om meer geoefende soldaten, die
men nauwelijks zenden kan, daar de Tur
ken anders de kans loopen in den Kauka-
sus verslagen te worden. Maar waarschijn
lijk is er een beslissende slag noodig, om
het prestige te herstellen, verbonden aan
heb inzicht, dat het onmogelijk is, de actie
langer uit te stellen, die zorgvuldige over
wegingen behoefden, en er wordt gezegd,
dat er reeds versterkingen in het Zuiden,
komen. Misohien zal do opmarsch uitge
steld worden tot deze gearriveerd zijn,
maar do Britscho autoriteiten zijn van mee
ning, dat de aanval, indien deze plaats
vindt, niet te lang meer zal duren.
De troepen, die de Duitschers waar
schijnlijk naar Ekypt© zullen brengen, kun
nen niet talrijk zijn en ongetwijfeld zullen
deze, wanneer zij in de vuurlinie komen,
een krachtige poging doen, om door te
breken. Alhoewel de Turken goed zullen
vechten, hebben de Arabieren en Syriër»,
die het grootste gedeelte van het legei
vormen, geen hart voor de zaak en zijn
dezen meer verlangend om de Turken uit
Syrië te drijven, dan hen tc helpen, om zich
in Egypte te nestelen. Het verhaal van den
tegenslag in den Kaukasus, dat door ge
heel Syrië verbreid is, zal een deprimee-
rende invloed oefenen op do recruteering
te Hebronmaar d'e Duitschers durven
zich niet laten afschrikken, door het onge
luk, dat den Turken is overkomen. Hun
bedoeling is niet, om overwinningen voor
do Turken te behalen, maar zij willen de
aandacht der Engelschen afleiden van hun
verzwakkende verdedigingslinie in België.
En deze idee is voorbestemd om te falen.
De Duitschers hebben in Egypte in do
Jong-Turken een werktuig gevonden voor
hun plannen, zij moeten zoo spoedig moge
lijk aanvallen en zullen het Syrische leger
binnen weinig weken wel vooruitdrijven.
De Turken in Syrië.
Uit Cairo werd Vrijdag aan de „Evening
News" gemeld
Zekki bey, de Turksche gouverneur van
Jeruzalem, word vervangen door een Duit-
scher, Kauffmann geheeten.
Slechts heb derde deel der Turksche
troepen is van uniformen en een behoor
lijke uitrusting voorzien. Zij hebben in
Syrië dertienduizend kameelon, maar het;
valt te betwijfelen of die voor het troepen
vervoer voldoend© zijn on het is niet dui
delijk, hoe do zware kanonnen door de
woestijn vervoerd kunnen worden. Men
weet, dat verschillende zware stukken ge-
sohub in den zandbodem vastraakten.
Behalve de requisifcies van allerlei „niet-
militaire" artikelen, zooals vrouwenklee-
ren on schoenen met hooge hakken, hebben
de Turken in Syrië ook alle veldkijkers en
revolvers, die zij maar kondon vinden, in
beslag genomen. De sjeiks van den Been
Sutehurvolkstarn moesten vijfhonderd ka-
meelen leveren, die naar Bir-es-Sak moes
ten worden gebracht. Er was hun twintig
louis per stuk beloofd, maar bij aankomst
der kameelen werd voor de heele troep
zestig louis geboden. De verontwaardigde
sjeiks braken het wapenmagazijn open,
voorzagen zich van wapens en Vluchtten men
hun kameelen de Oostenlijke woestijn in.
Do militairen probeerden hen bij het sta
tion Arman staande te houden. Er ont
stond een gevecht, waarbij soldaten wer
den gedood. De Bedoeïenen ontkwamen.
In heb Adana-gebied werden zestien
Britsche Indiërs, allen Muzelmannen, ge
arresteerd en gevangengehouden. Hun vrij
lating werd aangeboden als zij Turksche on
derdanen wilden worden. Daar bedankten
zij voor.
Tot op Kerstmis zijn te Lebanoa 350
Turksche soldaten van koude omgekoraesju-
Te Zghorta ontstonden reeds gevechten
tusschen Turken en Lebaneezen.
Do Turken leggen in Syrië den dienst
plicht op alle mannen van 13 tot 45 jaar
oud. Zij gebruiken hen voor het maken van
loopgraven.
Do positie van 30,000 Joden is zeor hache
lijk. Zij worden tot den militairen dienst
gedwpngen, ofschoon velen van hen reeds
een vrijstellingsbelasting van ƒ510 viee- A
vijfmaal hadden betaald.
Het België <ler DuiUsekers en
het België der Belgen.
Een d©r correspondenten van d© r,N.
R. Crt." scihjijft:
•Voor iemand, d'ie in dezen corlogsrijjd.
de twee deelen van België heeft bezocht,-
het gedeelte, bezet door de Duitschers en
dat; waar de Belgische troepen strijden
voor de herovering van geheel hun .vader-,
land, is het verschil in de stemming dep
bevolking wel zeer opvallend.
Waar de zware tred gaat der Duitsöhe
soldaten,- is d'e bevolking gereserveerd,-
ziet toe en zwijgt, ten minste in het open-"
baar. Wel leeft in het liart der burgers
het vertrouwen op een betere en blijde re
toekomst, maar angstvallig wordt dit ven;
borgen gehouden voor de vreemde heer;
sobers. Elke nieuwe beproeving, die d,e oor;
log -brengt, veroorzaakt iiieuwe, met moei Li
verborgen verbittering.
En ook, elke week worden de leven smid;
delen zeldzamer, de levensomstandigheden
moeilijker. Er zjjn 'dorpen, die letterlijk
zijn leeggegeten door de troepen; waar
brandstof ontbreekt en de algemeen© el;
lende voor de deur staat. Er zijn steden1;
waar duizenden zonder verdienste en zon;
der brood zijn.
In het tieel van BeLgië, waar de Belgische
troepen stand houden niet alleen,- maar
vanwaar ze telkens weder krachtige aanval;
len richten op de tegenstanders, is de toe;
stand anders. Wel heeft ook hier Jmt land
door den oorlog zwaar geleden, maar elke
nieuw© beproeving wordt door de be vol;
king gelaten, zoo niet met blijdschap ge-<
dragen. Daar volgt men den strijd tot in
zijn kleinste onderdedenElke vordering
van het leger, hoe gering ook, is er be
kend, en elke 50 M., die worden gewon
nen op 'den tegenstander, zijn er een reden
tot een vreugde, die zich uit in aller ge
sprekken.
Er is iets grootsch en verhevens in 'deze
houding der bevolking, 'die herinnert aan
de beste oogenblikken uit onze eigen gc=
schiedenis.
Merkwaardig, ook in militair opzicht, is
het verschil op economisch gebied. Armoe
de heerscht er niet in dat deel van België,-
waar de Belgische vlag nog of weder wap;
pert. Er wordt gearbeid, in vele werk
plaatsen en zelfs op het land, waar nog'
zeer kort geleden de vijandelijke projec
tielen groote gaten sloegen.
In dorpen, die slechts enkele weken ge
leden bijna geheel vernield zijn door het
geschutvuur, keeren sommige bewoners
reeds nu terug. Zij komen er aanschouwen,
met droefheid, (hun bijna geheel ver-»
nielde woningen* gnaar dan wordt clc
droefheid verdrongen door een nieuw©
hoop en zij beginnen den zwaren arbeid,-
om uit een puinhoop, weer een niéuw
tehuis te maken. De vensters zonder Tul;
ten worden dichtgespijkerd, de gaten in
den muur, veroorzaakt door dc projco
tielen, eveneens.
Gebrek aan levensmiddelen kent men
niet en in het door Belgische troepen be--
zette gebied kan men goedkooper loven
dan in ons eigen land.
De voeding der troepen laat dan ook
niets te wenschen over.
Het Belgische leger, dat nooit liad ge;
rekend op een oorlog als deze, waarbij
het is afgesloten van rijn voornaamste
steunpunten, hc-cft zich naar de nieuwe om,;
standigheden uitstekend geschikt. De trans;
port'dienst is op uigebreide schaal op;
nieuw georganiseerd en kan de vergehj;
king .met dien van de beste legers doori
staan.
Het behoeft niet gezegd, dat de verhoud
'ding tusscheji d'e bevolking' en de troepen
in het -door de Duitschers bezette Bel .gin
sche gébied len dal, waar de Belgischtef
troepten zich bevinden, geheel anders is.
In Gent, in Antwerpen, in Brussel, rit
Brugge,- in Ostendet in al de door D.uiti;
