De Europeesclie Oorlog.
Het Belgische Koningspaar.
Emilo Yerhacren, die ook hier te lande
bekende Ylaamsche dichter vertelt een en
ander o\ er het Belgische koningspaar. Met
-warm gevoel voor zijn vorst en vorstin
6chetst Ycrhaeren den koning, die ook bui
t-en zijn rijk de bewondering van velen heelt
verworven, en de koningin, die door haar
lieftalligheid aller liefde geniet.
Yerhaeren schrijft over koning Albert
o. 111.
.Onder alle koningen en keizers, die in
dezen oorlog betrokken zijn is hij de eenl-
ge, die ondier zijn soldaten verkeert, hun
gevaar en roem deelt tot zelfs in de loop
graven en dapper meevecht. Hij heeft zicli
te midden zijner generaals en officieren een
handig en knap tacticus getoond, hun zijn
denkbeelden opgedrongen, die weldra ble
ken afdoende te zijn en gelukkig gekozen.
Naarmate de sombere en wreede gebeurte
nissen verliepen, vond men in hem steeds
grooter deugden en hoedanigheden De
oorlog scheen hem aan zichzelf te ontdek
ken. Wanneer Leopold T. zich een diplo
maat getoond heeft, Leopold II een kolo
nisator, Albert I is soldaat, heel wat mcei
dan dc keizer van Duitschland. Hun pro
clamaties zijn van gansch anderen aard.
De een houdt van ophef en vertoon
en wenscht dat iedereen naar hein
opziet-, de apder spreekt en zegt- sleehts
het hoog rxoodige, is een mars van de daad,
die zelf 't geweer opneemt en op den vijand
losgaat. Hij roept niet telkens den hemel
tot getuige, of noemt zich den bemidde
laar van God op aarde, hij vertrouwt- een
voudig op de Voorzienigheid en voor de
rest op zijn moed en kracht.
Hij houdt evenmin van hofpraal en luis
terrijke inl-ooiiten, hij poseert niet vooi
een Lohengrin op de plecht van zijn jacht,
hij is spaarzaam met woorden en gebaren.
Hij weet dan ook geen ont-zag in te boeze
men.
Integendeel, er ligt eerder iets aarze
lende in zijn optreden, doch zijn handdruk
is krachtig en tegemoetkomend. Hij spreekt
langzaam, cloch weet wat hij zegt en stelt
in alles belang. Hoewel hij zelf geen dich
ter is, citeert, hij strophen, die hem bij het
lezen bijge-bleven zijn. Hjj begrijpt de kunst,
steunt ze en beoefent ze. Hij is dan ook de
eerste van onzo koningen geweest, die in
zijn troonrede hier rekening mee gehouden
heeft-".
En over de koningin schrijft hij
,,Het volk houdt van Albert I, omdat
hij flink gebouwd is, „un beau gars", om
dat hij zich gemakkelijk onder hen weet te
bewegen en goed gehumeurd is!
Met stramheid en uit de hoogte neev-
zien, moet men bij ons Belgen niet aan
komen, dat strijd met onzen vrijen volks
aard. Bij het veroveren van ons aller
sympathie, heeft hij op den steun van zijn
echtvriendin, onze dierbare koningin kun
nen rekenen. Zij heeft bij intuïtie de woor
den weten te vinden, die in ons aller hart
weerklank vonden. Zij had voor wapenen
haar zachtheid, haar innemende tact, die
haar evenzeer bij artisten als bij het volk
bemind maakten. Zij houdt van muziek en
haar smaak voor kunst beïnvloedde onze
literatuur. Schilders en beeldhouwers
zochten haar op. In haar paleis te Brussel
waar de Pruisen thans do schilderijen en
marmerwerken vernield hebben had zij
drie of vier salons, naar eigen idéé inge
richt. Zuilen, lustres, verguldsel waren,
verwijderd en opgeborgen, doch daarvoor
in de plaats effen gordijnen, waartegen
enkele doeken van jonge Belgische schil
ders, die zij bewonderde.
Zij, die de eer hadden haar te kennen en
vrij uit van gedachten konden wisselen,
wisten, dat elke nieuwe artistieke bewe
ging haar belang inboezemde, en zij zich
ook moeite gaf, zich daarin te verplaatsen.
Deze oorlog heeft allen getoond, hoe zij
haar koning heeft ter zijde gestaan, eerst
bij de tragische uren tijdens Antwerp ens
belegering, daarna te midden der afschu
welijke geveehten aan Vlaanderens kust.
Zij lijkt zoo tenger en zwak, doch welk een
warm hart, een onverschrokken geest, be
zielt dit teere omhulsel
Een uur voor haar vertrek uit Brussel
naar Antwerpen, had ik de eer mijn op
wachting te maken. Haar paleis, waar drie
dagen later de vijand als overwinnaar bin
nentrok, was gedeeltelijk als hospitaal in
gericht.. Zij wilde voor de laatste maal
haar gekwetsten bezoeken. Zij was kalm en
onverstoorbaar, geen enkele klacht uitte
zij bij dezen laatsten rondgang.
Yol vertrouwen op de toekomst ging zij
het onbekende tegemoet.
De geschiedenis za* een dergelijk ko
ningspaar in eere weten te houden. Mis-
echion zal het eenmaal tot de legende gaair
be-hooren. Al mogen onze vijanden de
schoonheid van die gebaren en da-den ont
kennen, de algemeen© bewondering en
eerbied van het eigen volk zullen door alle
eeuwen heen hun deel blijven, want zij zijn
groot door eigen daden, wat heel wat raeci
beteekent dan „kolossaal" te zijn door de
kracht van anderen".
Een Belgisch Generaal veroordeeld.
Do op non-activiteit gestelde generaal
van het Belgische leger, Gustave Fife, en
luitenant Gille, zijn door den Duitsehen
krijgsraad te Luik veroordeeld tot Levens
lange gevangenisstraf. Zij waren beschul
digd van verraad. Deze beschuldiging be
rust op het feit, dat deze twee officieren
Belgische volontairs het dienstnemen in
het leger der geallieerden hebben bevor
derd door de a. s. soldaten via Nederland
naar het Franschc front te zenden. Tevens
zouden zij de versterkingen, die de Duit-
schors thans maken, in de vallei van de
Maas, in lcaart hebben gebracht.
Toen generaal Fife gevraagd werd, of
het waar was, 'dat hij op genoemde wijze
35 vdezer volontairs over de grenzen ge
holpen had, antwoordde hij: „Dit is niet
juist; het waren er geen 35, maar 350.
De generaal vroeg om de doodstraf. „Ik
wil niet naar een Duitsche vesting gezort
den worden,' aei.de hij.
De generaal is naar GLaidx overgebracht,-
dezelfde vesting-, waar burgemeester Max
gevangen zit.
De Isoleering van Antwerpen.
Door de Duitsche Kommandantur te
Antwerpen is bepaald, dat niemand meer
met de stoomboot „Administrateur de
Badts" naar Antwerpen mag worden ver
voerd' die niet voorzien is van een Duit-
schen pas. Deze bepaling zal zoo streng
mogelijk worden gehandhaafd. Tot nu toe
werden personen, lie niet in het bezit
waren van een Duitsehen pas, oogluikend
toegelaten. Daar de meeste passagiers,
die heden naar Antwerpen wilden ver
trekken, niet in het- bezit waren van een
Duitsehen pas, is de „Administrateur de
Badts" heden niet van hier vertrokken.
Passen om uit Antwerpen terug te kee-
ren, worden in het geheel niet afgegeven.
Het Herderlijk Schrijven van
Kardinaal Mercier.
Ei- heerscht in Nooxd-België nog opwinding
over het schrijven van kardinaal Mercier.
Men geeft 50 cents uit voor een Ncderland-
sche courant, waarin de volledige t-°kst voor
komt. Maar deze zijn haast niet te verkrij
gen. Op de Kommandantur is aangeplakt, dat-
het verboden is, den brief van den aarts
bisschop in zijn bezat te hebben. Waar bij
huiszoeking een exemplaar wordt, gevonden,
zullen strenge straffen worden opgelegd. In
deze omgeving is het schrijven niet voor
gelezen.
Een Rede van Van dor Velde.
De Belgische minister Vandcrvelde, voor
zitter van het Internationaal Socialistisch
Bureau, sprak Vrijdagavond te Londen in
een drukbezochte vergadering van de Brit-
eche socialistische partij, in haar lokaal
Cbandos Hall, toe.
Vandcrvelde zeide, dat de oorlog de inter
nationale socialistische beweging in drie
kampen had verdeeld, maar da.t be teek cn de
niet, d,at do socialistische beginselen schip
breuk hadden geleden, daar deae onsterflijk
zijn en alle tegenspoeden te boven zullen
komen. De socialisten van Frankrijk en
Duitschland hadden van te voren al bet mo
gelijke gedaan om het uitbreken van den
oorlog te vermijden. En, ofschoon hij hen
geen verwijten wilde maken, toch kon hij
niet anders dan de Duiteche socialisten,
laken, wegens hun onverschilligheid voor
dc gruwelijke verplettering van en de ont
zettende misdaden, bedreven tegen het. Bel
gische volk.
Omtrent het gerucht, da-t er een conferentie
van socialisten der oorlogvoerende landen te
Londen zou worden gehouden, merkte Van
der velde op, dat het slechts een vriend
schappelijke bc-spxekiDg tusschen toevallig in
de wereldstad toevende socialisten van die
landen zou zijn. maar zij hadden geen man
daat om iets te doen on zouden geen mo
ties aannemen.
noe België Europa redde.
„How Belgium saved Europe," ebt is
de titel van een bock, geschreven doordr.
Charles Sarolea en te Londen bij "Wil
liam H-einemann uitgegeven. De heer Saro
lea, die te Leuven in de philosophic en
te Brussel in de tetteren promoveerde en
daarna Belgisch consul te Edinburg was,
heeft als oorlogscorrespondent van de
„Daily Chronicle" het grootste gedeelte*
van den (oorlog in België meegemaakt.
Thans geeft hij in zijn bock een aaneen*
geschakeld relaas van het verloop van
den oorlog in België, dat door zijn be
kendheid met het land en zijn bewoners
een stempel van realiteit draagt. Hij is
eerlijk genoeg om voorop te stellen, dat
hij geen aanspraak maakt op neutraal zijn.
Maar hij onthoudt zich van elke over
drijving of rhetorica. De eenvoudigste
wijze van vermelding der feiten met ver
mijding van alle sieraad komt hem 't best
voor. Daardoor verkondigt de oorlog zijn
eigen morcele les.
Men voelt bij het lezen, dat de schrij
ver zich aan dat plan gehouden heeft en
zoo is er een boek ontstaan, dat boeit
door 2ijn eenvoud en aangrijpt door zijn
waarheid. Meegesleept door die eigen-:
schappen van het werk legt de lezer het
niet gaarne onuitgelezen neer.
Om eenig denkbeeld te geven van den
eenvoudigen verhaaltrant ,van den schrij
ver moge het volgende dienen
„Deze volkercnoorlog heeft ons tal van
veri assingen gebracht. Steeds gebeurde,
wat men niet verwachtte. Iedc-r verwacht
te, dat Italië zijn bondgenooten zon steu
nen. Italië is neutraal gebleven. Iedereen
dacbt, dat Luik geen tegenstand zou bie
den. Luik bood een hardnekkigen tegen
stand. Iedereen dacht, dat Namen vol zou
houden. Namen viel na 36 uur. Iedereen
dacht dat ,de Fransche forten den Duit
sehen inval zouden weerstaan. Bijna alle
Fransche forten gaven zich zonder slag
of stoot over. Iedereen dacht, dat de
Fransche artillerie de Duitsche zou over
treffen en niemand vermoedde liet be
staan van de Duitsche 42 cM. houwitsers.
Juist die artillerie is thans de voornaam
ste steun der Duitschers. Iedereen dacht,
dat de Fransche oostgrens, zoo krachtig
beschermd, het tooneel van den oorlog
zou zijn en 't is juist de onbeschermde
Belgische grens, waar de voornaamste
strijd gestreden wondt.
Iedereen verwachtte, dat Engeland
slechts een expeditie leger zou kunnen zen
den en eerlang zendt Engeland een leger
van 2 mil koen geoefende soldaten naar de
vlakten van Frankrijk."
Het boek volgt de gebeurtenissen lot
«enigen tijd na het beleg, en den val van
Aeswerpen en behandelt daarna nog een
der meest belangrijke vraagstukken van
den dag, dat der Belgische uitgewekenen.
Graaf Gpblet jd'AlvieOa, Belg:scli staats
secretaris, schreef er een voorrede voor,
waarin de volgende opmerking voorkomt:
„Ik ken niets ontmoedigenders dan het
gemak, waarmee het eerlijke en vreed
zame Duitschland, het vriendelijke, een
voudige en nauwgezette, het Jrirmanitaine
en idealistische Duitschland- het Duitsch
land van Lessing,- Kant en Goethe, in één
eeuw ontaard fes in het Duhschland van
Wilhelm II, van Zeppelmj van Kropp,
geheel en al het tegengestelde van wat
het eertijds was.M
Generaal Joffre.
Een cctrreepondeut. van de „Neue Ztiri-
cher Zedtung" aegt in een artikel over ge
neraal Joffre: k Sedert Joffre het opper
bevel heeft aanvaard, ontsloeg of verving
hij niet minder dan 7 generaals. Van alle
politieke generaals en korpscommandanten,
d. w. 2. van dezulken, die hun positie te
danken hadden aan de tusschenkomsfc van
politieke machthebbers, is er maar één en
kele overgebleven, n.l. generaal Sarrail, die
groote strategische bekwaamheden heeft ge
toond.
Het geringste vergrijp bij de aanvoering
der troepen wordt streng gestraft. Men be
cijfert het getal der daarvoor „gestrafte"
hoofdofficieren op niet minder dan 150.
Niet alleen heeft generaal Joffre de be
velvoering in hot Fransche leger verjongd,
hij heeft ook voortdurend de lichamelijk en
geestelijk onbekwamen stelselmatig achter
uit gedrongen en den militairen geest van
het geheel sterk bevorderd. Het wegwerken
der politieke generaals is natuurlijk niet
zonder tegenstand gegaan, doch Joffre bleef
op zijn stuk staan en toen op een goeden
dag een hooggeplaatste persoonlij khedd er
bij hem op aandrong zekere besluiten in
te trekken, verklaarde hij beslist, dat hij,
als men deze pogingen zou voortzetten, den
degen aan den kapstok zou hangen.
De Prins ran Wales aan het Front.
Volgens brieven van het front te Londen
ontvangen, heeft de EngeLsche kroonprins
den tweeden Kerstdag de territorials van het
Engelsc.he graafschap Hertford naar de looj>-
graven geleid. Een colonne van 3000 man,
met het regiment van Herts vooraan en den
prins van Wales aan het hoofd, marcheerde
32 K.M. Het Hërte-regiment loette Nieuw
jaarsdag de Indische troepen af.
Een Nieuwe Strijd wijze.
Het laatste telegram van den. ooggetuige
in het Engelsche leger toont een nieuwe
manier van vechten in Vlaanderen, waar
het water thans een wapen vormt.
Den 4den Januari hoorden onze man
schappen het geluid van pompen in de
vijandelijke loopgraven tegenover ons een-;
tnim. Men veronderstelt dat de Duit-
scbers pompen gebruiken, die gedreven
worden door electrititeit van ujt RijsseL
Op sommige plaatsen hebben de Duit-
schers getracht water -van hun loopgraven
in de onze te pompen, maar zonder succes
ten gevolge van den vlakken bodem. Het
vraagstuk, hoe het water weg te krijgen,-
vordert aan beide zijden alle aandacht.
Het modderige water is zeer moeilijk weg
te pompen, maar de moeilijkheid wordt
thans overwonnen, warn-voor voortdurend
hoozen en pompen noodig is. Vliegers
melden, dat geheele districten in het zui
den van België overstroomd zijn. Zoowel
de Schelde als de Leie zijn buiten |dw
oevers getreden.
Ziekten in het Duitsche Leger.
Sedert eenigen tijd heerschen er in het
Duitsche leger typhus en longontsteking
in hevige mate. Als bewijs van de epide^
mistihe wijze, waarop deze ziekte woedt,-
diene, een correspondent te Brussel van
<de „Tel." heeeft door een koerier d;t we
reldkundig kunnen maken dat het kloos
ter van Fro yennes (een dorp, gelegen aan
de Belgische grens in dc omstreken van
Verdun) dat aan /de Fransche geestelijk
heid toebehoort, 700 be lden bevat, en
sedert het begin van den oorlog ingericht
was als hospitaal voor gewonden, thans
uitsluitend voor de lijders aan deze riek
ten, in gebruik is. Het gemiddelde sterfte
cijfer per dag bedraagt 5. Deze worden
in een nabijgelegen veld begraven, het
geen van uit de vensters van het hospitaal
dagelijks is waar te nemen. Het aantal
sterfgevallen is 200 groot, dat de gezond
heid soommis tie van Henegouwen zich tot
de Duitsche overhead heeft gewend om
maatregelen te nemen, ter voorkoming van
gevaar voor de omwonende bevolking.
Tusschen Engelsche cn Franschc Soldaten.
De „Neue Zürchor Zeitung" bevat de vol
gende mededoeling van een harer correspon
denten
Zoo vaak wij den omgang tusschen Engel
sdie en Fransche soldaten gadesloegen, kre
gen wij den indruk, dat deze van den meest
vrie nds-chap pel ijken a3rd was, en dat zij er
voortdurend op uit waren elkaar kleine
diensten te bewijzen. Zij lachten, maakten
grappen en waren zeer dankbaar, wanneer
zii iemand ontdekten, die bereid was voor
tolk te fun get ren.
De houding der Engelsehen was soms wat
gereserveerd, wanneer zij zich niet. goed ver
staanbaar kónden maken. Maar dat de ver
houding tusschen de Engelsche en Fransohe
soldaten zeer hartelijk is daarvan kan men
zicli voortdurend overtuigen.
Dc Duitsche Artillerie.
De laatste maanden is herhaaldelijk ge
schreven o vet de slechte kwaliteit der Duit
sche arti 11 eric p r oj ectiel enInderdaad is
het getal projectielen, die niet springen,
zeer groot en noodzakelijk is het vaak voor
do bondgenooten, 11a een artillerieduel hun
eigen terrein te zuiveren van de niet ge
sprongen Duitsche granaatkartetsen.
Maar ook in ander opzicht is cle Duitsche
artillerie in kracht verminderd. Werd ze
aanvankelijk zeer stelselmatig aangewend,
wist ze werkelijk al haar kracht productie!
te maken, thans is dit veranderd en de
wijze, waarop de Duitsche artillerie haar
(volgens verschillende berichten schaar-
schen) munitie voorraad verspilt, is in de
hoogste mate verbazend. Zonder doel van
be teek cn is, zendt zij soms urenlang haar
projectielen in de richting van den tegen
stander. Enkele dagen geleden bombar
deerde zij bijv. een reeds groot-en deete
verwoeste, door niemand meer bewoonde
kleine groep huizon. Een anderen dag eloo-
gem haar projectielen alle in het weiland
veroorzaakten groote gaten, maar hadden
andere de minste uitwerking.
Voor oen dergelijke muniiieverepilling is
slechts één aannemelijke verklaring: door,
ook bij afwezigheid van eenig doel, toch de
stem van het Duitsche geschut te doen
hooern, het geschakto moreel van do eigen
troepen eenigsrina op te wekken. Bekend
is het toch, hoe bemoedigend het gebulder
van het eigen geschut den troepen steeds
m de 00 ren klinkt.
Nu en dan gaat die Duitsche artillerie
tot een andere tactiek over. Snel worden
enkele batterijen in de voorste linie ge
bracht en dan het vuur geopend op vet
achter het gevechtsfront van den tegen
stander gelegen stadjes of dorpen, waar
schijnlijk in de hoop van daar misschien
verzamelde troepen velen buiten gevecht
te stellen. Ook hiermede is tot nu toe ech
ter nimmer eenig succes bereikt en aan de
actie wordt meestal door het geschut der
bondgenooten neer spoedig een einde ge
maakt..
Concurrentie voor de Duitsche Industrie.
Wat men na den oorlog op groote schaal
zal tien, heeft zich nu' reeds voorgedaan in
Londen. Dezeir dagen werd daar een bijzon-
dele bijeenkomst gehouden van fabrikanten
van voorwerpen op elecfcroteohnisch gebied.
Tentoongesteld waren een zeer groot aantal
dier voorwerpen (toestellen, machinerieën,
enz.) gemaakt in Oostenrijk, met alle bij
zonderheden over prijzen en kwaliteit daar
bij vermeld. De aanwezigen bestudeerden
nauwkeurig alles. Besproken werd of en tegen
welke p'rijzon men zulke artikelen in Enge
land kan maken en wie dat wilde doen. Bij
voorbeeld: De fabrikant A. te BirminglLanu
verklaart zdoh bereid om orders aan te nemen
op een zeker soort eoheldrukkers en elec-
trische lampenstandaards. De grossiers B.
en C. van Leeds en Manchester, die mede
gedeeld hebben, dat zij dat soort artikelen
goed kunnen plaatsen, worden dipeot in
contact gebracht met A. Voortaan zal dat
artikel dus niet meer oudergewoonte bui
ten Engeland worden gefabriceerd, maar zal
de nationale industrie daarvan profiteeren.
[Waar de Duitsche export in electrotech-
nisohe artikelen in 1912 de 2,000,000 pond
sterling overtrof, alleen voor dynamo's, elec-
tromotoren, enz. en voor roteer dan 2,000,000
pond werd uitgevoerd aan inrichtingen voor
verlichting en krachtsovOTbrenging, is het
te begrijpen, dat Engeland al het mogelijke
doem zal, om door zulke zeer praktische
en nuttige bijeenkomsten, de fabrikanten in
eigen land aan te moedigen, die industrieën
oa"er tc planten.
Tien Leeuwen In Oorlogsnood.
Het „Berd. Tagebl." vertelt van tien
leeuwen, die op het oogenblik in Berlijn,
na allerlei avonturen, gebrek lijden ten ge
volge van den oorlog.
De Oostenrijksche temmer Joseph Kusch-
lau werd op een reis door Rusland met
zijn tien Borborleeuwen, dicht bij de
grens, door den oorlog verrast. Hij sou
gaarne gevlucht rijn, maar kon met rijn
gezelschap naet vlug genoeg wegkomen.
Onderweg bleef hij steken. Russische gra
naten vlogen links cm rechts om rijn wa
gens en één eloeg zelfs een gat in zijn woon
wagen. De dieren brulden vreeselijk en de
temmer had al zijn koelbloedigheid noodig
om te zorgen, dat zij niet los raakten. Het
gevaar werd nog grooter, toen de leeuwen
temmer ook in het vuur van Duitsche tij
de kwam.
Dag en nacht waakte de oude man bij
zijn dieren. Het brullen van de leeuwen
beveiligde hem tegen de zwervende Kozak-
kenhoTden. Toen de Duitsche ra hem had
den ontdekt-, was voorloopig aan rijn nood
een einde gemaakt. De leeuwen, die on
middellijk tot compagnieeleeuwen benoemd
werden, hadden goede dagen. lederen dag
kregen rij versch vleesch van gevallen
paar den. Een luitenant ontfermde zich
ten 6lotte over 't gezelschap en zond het
naar Marienburg, vanwaar heb op bevel
van de militaire overheid naar Berlijn ge
ëxpedieerd werd. Do eigenaar moest ech
ter al zijn hebben en houden in den steek
laten en kwam met niets anders dan. zijn
dieren in Berlijn aan. Zijn geld was nage
noeg op. Hij had niet eens genoeg om op
heb station de leeuwen in ontvangst te
nemen.
De vereeniging tot bescherming van die
ren bezorgde den leeuwen ten slotte een
onderkomen. Nu staan ze ergens in een
voo ra tod van Berlijn. Zij en hun meestor
lijden echter honger. In den nauwen ge
le an den hooiwagen loopen ze onrustig op
en neer en schuren rich ongeduldig de huid
stuk. Hun meester geeft hoog op van hun
tegenwoordige bescheidenheid. Wat rijkrij
gen in op krediet gekochte Zijn laatste beet
je geld heeft Kuschlaud gebruikt voor een
advertentie om het medelijden van de
menschen op te wekken. M<^ar niemand
wil helpen. Yoor het geld, dat herb voed
sel van één leeuw kost, kan men immers
drie families te eten geven.
De Nieuwe Expeditie tegen Servië.
Uit Yenetië wordt aan de „Times" ge
meld, dat het, volgens telegrammen uit
Boedapest, met de voorbereiding van een
nieuwe expeditie tegen Servië vlug op
schiet. Aartehertog Eugesiiue houdt per
soonlijk to «richt op de toebereidselen en
moedigt door herhaalde bezoeken de troe
pen aan.
Te Weenen moet het jongste ongunsti
ge nieuws van het oostelijke oorlogaterrem
een zeer gedrukte stemming veroorzaf^C
hebben.
Volgens een berioht uit Rome, verklaar
den aldaar van Pontebba aangekomen ren-
rigere, dat 60,000 Duitsche soldaten naar
Seraj ewo gaan, om deel te nemen aan de
operaties tegen Servië,
De Groote Turksche Nederlaag
De 5.B «ursoourant te PetrograJd yew
neemt uit TifEs, dat Iskhan pasja, de com
mandant van bet 9e Turksche legerkorps,
vier dmrie-geaqraals en andere gevangen
genomen officieren aldaar a&nk'waïnem
Iskhan pasja schreef in een interview de
nederlaag hoofdzakelijk toe aan |dje ver-:
schrikkelijke weersgesteldheid. Het eCrstc
deel van het korps, dat Sarykamysj be^
reikte en waarmede dc staf tegelijkertijd
aankwambedroeg slechts 6000 man. De
Russen omsingelden en biezetten den pas
met artillerie. De TuTken,- [die over twaalf
stukken snelvuur-geschut en twaalf bergv
kanoimen beschikte», deden zes nachte
lijke aanvallen,- tevergeefs: trachtend door
te breken. De meeste kanonniers weiden
gedood en de kanonnen tot zwijgen ge
bracht. Iskhan pasja gaf ziah over, toen
hy nog slechts 300 man om zich heen had.
Er waren verscheidene Duitsche officieren
onder de gevangerten. De Turken zeggen,
dat men him, vóór zij Er zero em verliet en,-
mededeelde, dat Batoem en Kutais in han
den der Turken waren en de geheele Kau*
kasus in opstand gekomen was. Een ander
telegram uit Taflis zegt, dat de Turken
uit Erzeroem vertrokken met een uitste*
kerid transport, treinen, zware artillerie,
houwitsers en mortieren, die echter alle op
den weg bleven steken. De kleinere ka-:
nonnen werden door kameelen gedragen.
De Russische artillerie hakte den 'vijand
totaal in de pan.
De Dardanellen.
Volgens berichten uit Saloniki liggen bij
den ingang der Dardanellen een aantal
stoomschepen en andere vaartuigen, bela
den met zand en steenen. Vermoedelijk
zullen deze vaartuigen tot zinken worden
gebracht; ten einde een raid van vijan-:
delijke vaartuigen te beletten.
Europeanen worden gewaarschuwd om
de kust niet te naderen, daar zij dan gt
vaar loopen neergeschoten te worden. De
vorige week rijn 20 Duitsche officieren
bij de Dardanellen aangekomen om toe-:
zicht te houden op de versterking der ves*
tingwerken. In de forten heerscht voort*
durend groote bedrijvigheid.
De „Breslau".
De correspondent van de „Daily Chron."
in den Balkan deelt mede, dat het Turksche
oorlogsschip „Peikishhefket", de Turksche
benaming voor de „Breslau", dat mijnen
liet springen in den Bosporus, ernstig be
schadigd naar Konstan tin opel is gesleept.
De Veldtocht- tegen Egypte en de
Yrecs van Turkije.
Telegrammen aan de Atheensche bladen
melden, dat volgens berichten van be
trouwbare zijde de Turken, bevreesd voor
een ontscheping van troepen in Syrië,
waardoor hun communicaties bedreigd zou
den worden, geheel van hun campagne te
gen Egypte hebben afgezien.
De toestand van het leger te Bagdad zou
treurig rijn. Men zal rich ook nog herinno
ren, dat reeds gemeld is, dat de Arabieren
te Bagdad niet met Turkije's optreden
sy mpathiseeren
De commandant van het te Napels bin
nengevallen stoomschip „Treves" ver
klaart, volgens do Italiaonsche bladen, dac
de verdedigingsmaatregelen, door de Ea-
gelschen genomen bij het Suez-kanaal ovei-
weld&gend zijn. To Port Said zijn een aan
tal stations voor vliegtuigen gevestigd, en
onophoudelijk hebben verkenningstochten
plaats.
De „Daily Tel." verneemt uit Athene,
dat do Turksche rageering groote beducht
heid heeft, dat do geallieerde vloten de
Dardanollon zouden kunnen forceeren.
De Duitsche ambassadeur wearschuwde een
gezant van een der Balkanstaten te Kon-
stantinopel, dat in geval van een forcee
ring van de Dardanellen door de goallieer
den, de Turken wel eens wraak zouder kun
nen nemen door eon slachting ran de
christenen te Konstantinopel.
De autoritekon denken ernstig over een
overbrenging van de regeoring naar Konia.
De schatkist is daarheen reeds overge
plaatst.
Do „Heilige" Oorlog een Mislukking.
Als een bewijs, hoe geheel en al de
poging van Duitschland, om de Mohanw
medanen te overtuigen, dat Turkije in
een „heiligen" oorlog gewikkeld is, als
mislukt beschouwd moet .worden, wordt
uit Londen het volgendie gemeld:
Te Damascus verklaarde Zekki pasja;
die onlangs van rijn post teruggeroepen
werd, in een proclamatie: ;,Als de vijand
de kuststeden bombardeert, idan moeten
wij ons niet verdedigen, maar de Christen
nen en vreemdelingen in het binnen*
land vermoorden." Op een Vrijdag wierp
daarop de sjeik in die groote Madainoskce
te Damascus, na de gebruikelijke toe*
spraak, zijn tulband op den grond en riep
tot de aanwezigen: -,Trap er op." De Mo
hammedanen waien verwonderd en ant
woordden „Dat verbiedt God." De sjek
antwoordde: „Het is beter op mi:tulband
te trappen, dan in koelen blch- ia Chris
tenen tie vermoorden. Deze 001is geen
heilige oorlog-, maar een sr/rd. -an Chris
tenen tegen Christenen. Wij moeten bej
'denken, dat 'de profeet ons verboden heeft
te moorden en ons in het bijzondere als
plicht heeft opgelegd, vriendelijk cn be*
hulpzaam voor onze naburen tc zijn.
Het Roemccnschc Leger.
De „Baseier Naohrichten" verneemt uit
Londen, dat alle Roemenen, die tot hefc
actieve leger beliooren en in het buiten
land vertoeven, het bevel ontvangen heb-
ben om terug te keeren. J
X
KORTE BERICHTEN.
Da sjMétrppolo" Jxrweert, 'dat eH iöi
Duitsdhïaiïd ©en bteweging; gaand.© is, om
de wiis van het „Heil dir Sicft'erkram:,*
dat zooals men weet op de melodie van
het Engelsche volkslied. wor,dt gewmget^
tfi veranderen.
Het Engelsche ministerie van Handel
deelt mede, |dat die trawler „Cygus," dvoiü J
behoorend to Grimsbey, in de Nooirdzeel j
op een mijn geloopen is. De bemanning!
dio 0 hoppen telde, is verdronken, _j
