Nederland en de Oorlog.
N°. 16809
Vrijdag 11 December,
Eerste Blad.
A0. I SR.
$eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Binnenland.
LEIDSCH
PKIJS DEK ADVEUTENTIEN:
Van 1—6 regels ƒ1.05. Iedere regel meer f0.17£. Kleine advertentiên
tan 30 woorden 40 Oents oontaat; elk tiental woorden meer 10 Oenta.
Voor het incaaeeeren wordt ƒ0.06 berekend. Bewijsnummer 6 Oenta.
PKIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden ƒ1.30; per week. l f 0.09.
Binten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. w 0.10.
Franco per post 0 1.65.
Aanwinst voor
Rijks Museum v. Natuurlijke Historie.
Het geraamte van den te Wissekerke
enngespoelden vinvisch ia heden hier aan
gevoerd met een hoogaars uit Veere. Een
beambte van het Museum is met eenige
(werklieden geruimen tijd naar Wissekerke
geweest om het geraamte van het mon
ster, waarvan het gewicht op 60.000 IC.Cr.
wordt geschat, van het spek te bevrijden.
Er is ongeveer 15.000 K.G. spek afgesne
den.
De zware beenderen werden met een
'Stakel uit het vaartuig geheschen en ver
der per as naar het Museum aan de
iRaamsteeg gebracht, waar het geraamte
ctu verder zal worden behandeld en be
waard zal blijven. Het had vandaag aa-n
het Galgewater, waar de ontlading plaats
had, veel bekijks.
Bij Kon. besluit ia, ingevolge de We-
'duwenwet voor de gemeente-ambtenaren
1013, aan H. Holwerda, wed. van J. Pen-
ïienburg, in leven desmfecteur in dienst
,van deze gemeente, met ingang van 23 Oc
tober 1913, een jaarlijksch pensioen ver
leend van 179.
Aangezien de laagste inschrijvers bij
'de eerste aanbesteding van het bouwen
Ivan eeu excercibiegebouw met een can bine,
jjenz. en van een leerschool met gymnastiek
lokaal, enz. aan de Kweekschool voor
I Zeevaart, alhier, van hun eerste inschrij
ving zijn ontslagen, heeft heden door den
architect, den heer W. O. Mulder, een
herbesteding plaats gehad.
Er waren nu elf inschrijvingsbiljetten
van R. Lievaart, Den Haag, voor 78,825
jjE. Warvenuis, Den Haag, voor 77,700;
'J. O. Kuilenburg, Den Haag, voor 75,490;
Firma J. J. Planjer, voor 75,476Th.
Bik en J. J. de Cler, voor ƒ74,889; J. J.
iDuym, Gouda, voor 74,800; J. J. van
Benten, voor 74,800 J. Wayers, Sloten
j (N.-H.), voor 74,627; F. G. Barthen, al-
jhier, voor 74,300; A. G. van Osnabrug-
;gen en G. Groenendijk, Leiderdorp, voor
I 74,246 en Gebr. Arie en Jan den Ouden,
'Oudshoorn en Leiden, voor 71,500 (de
zelfde. die de vorige maal het laagst had
den ingeschreven, thans 10,000 hooger).
De Familie-Bioscoop op de Haarlem
merstraat, alhier, raag zich meer en meer
in de gunst van het publiek verheugen.
Gieteravond was het gebouw flink bezet.
Het- programma voldeed blijkbaar uitste
kend.
De verbouwing van het Gymnasium is
gegund aan den heer W. Oudshoorn alhier,
voor IS.690.
De heer W. P. van Eijk herdacht, dat
hij vóór 50 jaar bij de firma Hooiberg, des-
j tijds te Leiden, in dienst trad. Met onver-
flauwe!en ijver is hij thans nog werkzaam bij
de N. Y. Stoomdrukkerij v. h. A. Hooiberg,
1 te Epe. Op het versierde kantoor werd de
jubilaris toegesproken door deu oudsten
directeur en door een dor gezellen en wer-
den hem fraaie geschenken aangeboden. Tal
van telegrammen, brieven en bloemen ont
ving do heer Van Eijk, terwijl hij bovendien
gecomplimenteerd werd door vele notabe
len. o.a. door den burgemeester en diens
echtgenoot e.
GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS.
AANVRAAG VAM WERKZOEKENDEN.
3 Klr-rfceD, 4S Timmerlieden, 1 Timmermon-Trap-
Itenmaker, 68 Metselaars. 6 Voeders. 5 Steenhou-
worn. 40 Schilders, 9 Meubelmakers. 2 Stokers,
2 Grof-bankwerkers, 9 Voorslaanders, 7 Smeden,
125 Stuoadoora, 2 Loodgieters, 5 Typografen,
'3 Schor-nmakere. 4 Kleermakers, 7 Sigarenmakers,
1 Bakker, 3 Schippers, 45 Grondwerkers, 2 War-
moeniers. 4 Bloemisten, 10 Jongens (allerlei),
ló Loopknechts, 106 losso Werklieden, 190 Mannen
I (allerlei), 1 Rijwiel reparateur, 2 Dienstboden bo-
*en 18 iaar. 1 Dienstbode onder 18 jaar, 16 Werk-
L ,«terö. 17 Naaisters, 2 Waschvrouwen, 2 Winkel-
I jaifrouwen, 2 Strijksters, 20 Fabrieksarbeidsters»
P 6/ Textielarbeidsters, 35 Vrouwen (allerlei),
Slapers.
SiltJG-lSChB ^asB#n en Slob-kousen. Niouwe
Hollev
Rijn 46, H. A. TIMMERMAN,
AGENDA VAN DE WEEK.
Vrijdag:
Grnanbourg, Openb. Vergadering Soo Demoer.
Aroelders-Partij. Spreker; A. Dijkgraaf (Schoon-
uoreu). Ualfnegen.
Zaterdag:
Leidsolie Schouwburg. Uitvoering ITaatdohappij
v. Toonkunst-. HaJfacht,
Zomertorg. Gezoll. Propaganda-A vond.- Ned.
HaUacM ^9C^* Alkohol. Dranken (afa. Loiden).
r.^,,V!^6b?u^T- Ledenvergadering Volksbond tegen
orw T^r (afd* Lcldeu>- «Middag® kwart
Zondag:
0^uar8Ch* 9chcuwburs* OMorlam". Klucht,
g Optreden Baughton Paulusv
Dagelijks:
PArn'v,™T.-1VJiew Thdator, Stationswi
(?m^\ B*°^C001)' ntwirleminersttaat 52. 7 uur,
vr.rtierdngmfddag Matinéo, 2 uur).
DE OORLOCSLEENINC.
De hoeren De Meester en Bog hebben de
volgende araendementen voorgesteld
In art. 10 te lezen, dat de aflossingen, in
plaats van den 1sten Februari 1916 zullen
aanvangen den lsten Februari 1918
In art. 34 in plaats van 20, te lezen 12
opcenten op de grondbelasting en do perso-
neele belasting in 1015, 1916 en 1917
In art. 35 in plaats van 33, te lezen 25
opcenten op de bedrijfs- en vermogensbelas
ting van 1915 tot 1918
In art. 37 in plaats van 10, te lezen 7 op
centen op den gedistilleerdaccijns.
Het percentage van het bedrag der lee
ning (voor de vrijwillige zoowel als voor de
gedwongen), dat is af te lossen, wordt voor
gesteld als volgtin 1918, 1919 en 1920 tel
kens 6 pCt., in 1921 6Mi pOt., in 1922 7 pCt.,
in 1923 8 pCt., in 1924 8^ pCt., in 1925
9 pOt., in 1926 10 pCt., in 1927 lOte pCt.,
in 1928 11 pCt. en in 1929 1V/2 pCt,
HET STEUNCOMITÉ EN ONZE KOLONIËN.
Ook op Curasao en Bonaire worden gel
den ingezameld tot leniging van de nooden
in het moederland. Reeds zijn verscheidene
duizenden guldens voor het Koninklijk Na
tionaal Steunooinité beschikbaar gestold.
Met grooto erkentelijkheid heeft dit comité
hiervan kennis genomen, te meer daar op
nieuw blijkt, hoe in onze koloniën door alle
standen en rassen wordt medegeleefd met
do vele en grooto nooden, die op het oogen-
blik in het moederland heerscken.
Per stoomschip „Goentoer" is een zen
ding kleeding uit Nederl.-Indië aangeko
men voor het Kon. Nat. Steuncomité. Een
tweede zending volgt per stoomschip
„Ophir".
H EROPEN INC VAN DE
AMSTEROAMSCHE BEURS.
Naar de „N. R. Ct." verneemt wordt
het thans in de kringen van ingewijden tc
Amsterdam zoo goed als zeker geacht, dat
do Amstordaimscho Effectenbeurs in het be
gin van de volgende maand (Januari 1915)
zal worden heropend.
UITVOER VAN STROO.
Do laatste dagen gaat er langs het sta
tion tovenaar een grooto hoeveelheid stroo
de grenzen over. Wel is do uitvoer verbo
den, doch blijkens de talrijke hoogopgela-
den wagons, die hier met bestemming* naar
Duitschlandi passecren, wordt voor dien
uitvoer nogal eens vergunning verleend.
PAARDENSMOKKELEN.
De Rijkscommiezen te Coevorden, legden
Maandagavond, nabij do Duitsohe grens be
slag op een paard, dat over die grens zou
gesmokkeld worden. Eon onbekende dader
werd hierbij gevat. Na een worsteling wierp
deze 2d oh in 't Schoonebeekerdiep en ont
kwam. Om dezelfde reden werd door de
grenswacht nog een paard in beslag geno
men. In dit gova-1 is de dader bekend. Het
paard werd opgcstald, om Dinsdagmorgen
tor beschikking van den burgemeester te
worden gesteld. Toen men 's morgens in
den stal kwam, bleek, dat het in beslagge
nomen paard was ontvreemd en een oude
knol er voor in de plaats gezet. De politie
doet ijverig moeite om den dader of de
daders in handen te krijgen.
'N NEDERLANDER CESNEUVELO.
Dezer dagen sneuvelde in de loopgraven
bij Armentières dc heer Bernard Citroen,
een bekend Parijsclie diamant-koopman,
van Hollandscho afkomst. Hij was als vrij
williger bij heb Fransche leger in dienst ge
treden. Zijn beide broeders dienen evenc-ens
onder het Fransche vaandel.
EEN NEOERLANOSCH OFFICIER ALS
AVIATEUR NAAR HET ENCLSCHE LECER.
Naar het ,,Utr. Dbl." verneemt, heeft
luit. Goblijn ontslag genomen uit 's lands
dienst en is hij naar Londen vertrokken om
als vlieger dienst to nemen bij hot Engel-
sche leger.
STREHCE DUITSCHE CENSUUR AAN DE
NEDERLANDSCHE CRENS.
Hoe streng de censuur in Êhiitechland
op lectuur uit ons land wordt toegepast,
blijkt wel uit hot volgende, wat uit Olden-
zaal aan de ,,N. R. Ct." wordt gemeld:
Verschillende arbeiders, van hier en el
ders, die in do textielfabrieken van Duitseh-
land werkzaam en binnen onze gr oneen
woonachtig zijn, doelen ons mede, dat het
hun 6treng verboden as, hun boterhammen,
dagelijks in Nederla-ndsohe couranten over
de grens mede to nemen. Men stolt, deze
arbeiders nu in de gelegenheid, in do fa
brieken papier tor inpakking hunner boter
hammen medle te nemen. Zijn* niettemin hun
eetwaren in Neder la-ndsche couranten ge
wikkeld, dan wordt dit papier aan de grens
in beslag genomen.
Aan de Geldersch-Pruisische grenzen is
het toezicht op liet binnenkomen van uit
Holland komende personen weer ver
scherpt. De Pruisische militaire grenswacht
houclt er een zoogenaamd zwartboek op na,
om personen, die als anti-Duitsoh bekend
staan, in aan te teekenen. Ze worden, al
zijn ze van een pas voorzien, niet over de
Duitscho grenzen toegelaten.
VAN OE BELCISCHE CRENS.
Do laatste dagen worden te Koewacht da
gelijks een groot aantal broeden naar het
Belgisch gedeelte diefr gemeente gebracht om
de bevolking van die wijk te voeden. Dins
dag kwam echter'het bevel, dat heb brood
niet meer verstrekt mocht worden. Wilde
mén do bevolking voeden, dan moest liet in
gevoerd worden langs den weg HulstKem-
selvc.
Daardoor worden deze mensehen. die toch
al zooveel te lijden hebben door de inkwar
tiering en de verschillende requisites, zeer
getroffen, want langs dien weg zal zeker
niemand het brood naar Koewacht brengen.
Gisteren kwamen verscheidene Belgen langs
binnenwegen en paden naar Zeeuwsch Vlaan
deren, met paarden en rijwielen. De Duit-
schors hadden n.l. bekend gemaakt, dat voor
paarden, koeien, rijwielen en naaimachines
leen belasting zal moeten betaald worden, ter
wijl bij met-betaling die goederen in beslag
zullen worden genomen. In de laatste dagen
zijn daar wie Belgische paarden aan Hol
landscho kooplieden togen-goede prijzen ver-
•koch t.
Dinsdagmiddag zijn, naar aan ,.Do Tijd"
wordt gemeld, door de Duit&ciie grenswacht
tusschen Sélzaete en Assenede ongeveer
twintig schoten gelost op monsehen, die 'de
grens langs verboden weg trachtten over to
komen. Na gesommeerd te zijn door dc
wacht, werd er geschoten, met" gevolg, dat
©r één aaji de" hand verwond werd. Drie
der onvoorzichtigen werden', gevangen geno
men.
Onder voorbehoud meld t- dezelfde corres
pondent, dab er artillerie in Selzaete zou
zijn aangekomen, om in stelling gebracht te
worden langs het kanaal.
DE BELC. CE1NTERNEEROEN.
Do bewaking van het kamp Gaa-sterland
is' zeer verscherptde schildwacht heeft
strenge voorschriften gokrogen. Waar dezer
dagen weer Belgische geïnterneerden ont
vluchtten, o. a., twee in een auto, moeten
alle auto's op het eerste bevol van de wacht
stoppen.
DE BELCEN IN ONS LAND.
Eon medewerker schrijft aan het
,,Hblcl."
,,Ik wilde liet volgende voorstel doen
,,Er zijn in Holland naar schatting on
geveer een half millioen Belgen. Ruim drie
honderd duizend van hen kennen onder het
Hollandsche bestuur, daar zij, uit huis en
hof verdreven, niets overgehouden hebben.
Zij zijn ons welkom en zullen het. blijven.
Versohei dene tienduizenden soldaten, wien
de terugtocht door Vlaanderen wercl afge
sneden, zijn in ons land tijdelijk geïnter
neerd. .Al dezo plotselinge gasten vormen
om zoo te zeggen een staat in een staat.
,,Hoo beter de verstandhouding tussohen
onze gasten en ons zei ven is, hoe aangena
mer het voor allen zal zijn.
,,Er zullen zich echter moeilijkheden voor
doen. Hef. Belgische karakter en hot Hol-
landsdhe zijn niet hetzelfde. In sommige ge
vallen zal men el-kaar niet altijd even ge-
reedelijk begrijpen. En de Belgen hebben
uit den aard van do zaak niet- altijd gele
genheid hun werkelijke of vermeende grie
ven bloot te leggen. Welnu, ik zou willen
voorstellen, dat dc Hollandsche regooring
bij do Belgische stappen doet om dc aan
stelling to verkrijgen van een soort van
Regecringscommissnris voor de Belgen in
Holland. Niet iemand uit de officieele we
reld, die met officieele paperassen gaat
werken, maar iemand met een naam en een
reputatie, die aan alle Belgen en Hollan
ders bekend is. Iemand die bij zijn landge-
nooten boven alle verdenking zal staan, dat
hij iets anders zal wenschen dan hun eigen
heil. Iemand, die in vele gevallen officieus
-tusschen onze regoering en zijn eigen land-
genooten zal kunnen optreden. Iemand in
het kort van tact en cordaat overleg, die
zich ten doel zal stellen allo wrijving te
vermijden en het Belgische scheepje dat. op
dit oogenblik op don HollandSchen plas
dobbert-, veilig te sturen, totdat de tijd
zal komen, dat. het weer in de vaderland-
sche haven zal kunnen aanleggen
,,Hot is mogelijk, dat een dergelijk ambt
nog nooit te voren bekleed is. Dat men niet
weet welke officieele waardigheid aan den
bevoegden persoon te geven. Dat doet er
thans niet toe. Een dergelijke toestand
heeft ook nog nooit- bestaan. D-e hoofdzaak
is. dat wij allo wrijving versnijden en daar
toe schijnt- mijn voorefcel mij dc boste oplos
sing".
Wij meonen, toekent het ,,Hbld hierbij
aan, dat er in het denkbeold van dezen
modow erker zeer veel is, dat. ©rnsfcigo over
weging verdient. Hot moet natuurlijk niet
zoo worden opgevat. aLsof do bedoeling is
de verantwoordelijkheid voor ordo en tocht
bij de Belgische gasten, zoodanig uit. han
den van deL Nederla.ndsche autoriteiten te
neuten, dat dezen niet voor de orde en
tucht kunnen instaan.
Het ,,Hbld." is bijv. overtuigd, dat in
dien in het internoe-ringskamp van Zeist
oen dergelijk vertegenwoordigend lichaam
had bestaan, bij wie do geïnterneerden hun
grieven hadden kunnen uiten, het vreese-
lijke bloedvergieten te Zeist niet zou heb
ben plaats gevonden.
HULP VOOR DE BELCEN.
In vörsoliillende Engelscho bladen komt
een artikel voor, geschreven door GiLbert
Parker, die ook in ons land verschillende
Belgische vluchtelingen-kampen bezocht
heoft.
Hij zegt, dat Holland, dat- zooveel van
den ooidog te lijden heeft, gedaan hoeft wat
het kon voor de Belgische vluchtelingen,
maar dat afdoende hulp to verleenen boven
do macht, van dat kleine land gaat.
Holland, schrijft hij, heeft honderdduizen
den onderdak verleend, maar hot kan niet
in een oogenblik tijds een afdoende oplos
sing van het probleem bréngen en het mag
voor die oplossing niet alLv-n staan.
Holland hierop komt- de redeneering
van den schrijver neer geeft den Belgen
zooveel als het in ziju vermogen is, maar
over liet algemeen lijden de vluchtelingen
nog aan zoo velerlei gebrek.
Hot beste der kampen, schrijft hij, moot
liet- Engelsche volk toeschijnen als een droe
vig, verschrikkelijk verblijf 111 de onder
wereld, waarin geen werk en geen gelegen
heid tot werken is.
Do schrijver zegt aau, het eind van zijn
artikel o.a.
„Bolgic is omsloten door een ring van
staal. In dit uitgestrekte kerkhof en in.
deze 'droeve verlatenheid, dringt alleen de
humanitaire missie der Veïecnigde Staten
door met georganiseerd hulpbetoon.
Maar de Belgische vluchtelingen, die nun
bij 't millioen kan tellen, moeten geholpen
worden door de gehoele wereld.
En als er een volk is, waarvan zij reolit
hebben hulp te verwachten, werk en tijdelijk
of -permanent onderdak, dan zijn wij dat de.
Engctschcn.
T-m opzichte van het vraagstuk der Bel
gische vluchtelingen, moet Engeland toonen,
dat zijn beschaving eeu realiteit is, in een
zekére evenredigheid met het aan Engeland
eigen Christendom."
Het Belgische volk slaat onder de hoede
van dc wereld. Belgische vluchtelingen moe
ten in do bijzondere zorg staan van dit groot»"*
eiland cq volle, welks belangen verdedigd
werden in raoeüij.ko tijden door koning Albert
en zijn leger tegen dc woeste overvallen der
Duitscho legerscharen. Zal niet de Engel
sche rcgecring iets betalen van onze schuld
cn óp uitgebreide schaal een overbrenging
der Belgen naar ons land orgaiusecren
En zal niet iedere man en iedere vrouw
hen behandelen alsof zij va n de on/.en waren
NOC EEN VLUCHTELINGENKAMP.
De minister van Binnenlanclseho Zaken
maakt- bekend, dat onder de gemeento Ede
een vluchtoord voor de huisvesting van Bel
gische vluchtelingen in gereedheid wordt
gebraclit-, en dat het bestuur van dat vlucht
oord van 7 dezer af tor plaatse aanwezig is.
TYPHUS ONDER DE BELCISCHE
VLUCHTEL1MCEN.
To Vlissingen breidt do typhus zioh nog
steeds ondier de vtuohtelingen uit, zij heb
ook langzaam. De besmettingsbron schijnt
te zetelen in de oude loods op de haven
terreinen en in heb Belgische schip Char
les. De in de stad voorkomende gevallen
zijn allo van die plaateen afkomstig. Op
verzoek van de plaatselijke geneeskundigen
is door tusschen komst van den inspecteur
van do volksgezondheid, dr. Oosterbaan,
van regeeringswege een geneesheer, dr.
Van Eijk, uit. Den Haag aangesteld, om
met; cte hem toegevoegde officier van ge
zondheid van land- cn zeemacht de noodi-
go maatregelen te nemen ter bestrijding
van ds ziekte. De armlastige vluchtelin
gen worden nu ondergebracht in twee nieu
we groote loodsen en de verdachten onder
hen worden in observatie gehouden in een
andere loods. Do lijders zijn gehuisvest in
een barak, do gewone zieken onder de Bel
gen kunnen worden opgenomen in een
nieuwe door het rijk gezonden ziekenbarak.
Onder de Vlissingsohe ingezetenen komt
tot heden nog geen enkel geval voor.
Onder de vluchtelingen, die naar Hon-
tenisse zijn gezonden, zijn ook 10 gevullen
van typhus vastgesteld.
DE KOFFIE DER VLUCHTELINGEN.
Men meldt aan de Stand."
Do Belgische vluchtelingen to Gorinohom
klaagden over de koffie, die hun werd ver
strekt. Toch ontvingen ze de eerste soort
van een bekende firma. Mén gaf zo tweede
soort. Ja, ze was wel wat beter, maar toch
nog niet lekker. Dan maar derde soort ge
probeerd. Toen begon het to lijken. En na
dat. do koffiezetstors begrepen Itadden, dat
er op een pond koffie een half pond ohi-
corei moest worden bijgevoegd, en er voor
al geen melk in mocht, toen smuldon de
menschon naar hartelust.
Het Landbouw-CTcdict bij
de C'. C. Raiffciseiibunk te lil recht.
Bij velo Banken, aangesloten bij de L'.
G. itaiffeisenbank, to Utrecht, heerscht ont
stemming over de mededeeiing van het
bestuur, dat ook voorshands de rente voor
voorschotten bepaald 'blijft op 6 prooenti,
zoixlat de lokale Banken zelf mmstous nog
6^4 pGt. zullen moeten nemen. Het verstrek
ken van voorschotten door de Gentraio
Bank i s voorts nog aan zulke beperkende
bepalingen gebonden, dat vele Banken
vreezen, dat door deze maatregelen de re
gelmatig© ontwikkeling der Banken ernstig
zal worden belemmerd en zij ongunstig zul
len werken op het landbouw-crediet.
De Bank to Yinkeveen steldo daarom
voor, aan het bestuur t-e verzoeken op zijn
besluiten tërug te komen of anders een
buitengewone Algemeene Vergadering te
beleggen. Ver over de honderd aangeslo
ten Banken steunden dat verzoek; het be
stuur der Centrale gaf niet toe, maar heeft
nu do aangesloten Banken ter vergadering
to Utrecht op 2 Januari opgeroepen. Wij
verwachten een warmen strijd, niet het
minst over het voorstel Yinkeveen, een der
punten van de agenda, lezen wij in ,,L>©
Itos. -bode".
In dezen tijd wordt de behoefte aan
goedkoop landbouw-crediet natuurlijk nog
in sterker mate gevoeld dan in normal©
tijden en het is dus vacn groot belang, dati,
zoo mogelijk, de Centrale nu haar taak
blijft vervullen. Zoo mogelijk! K het mo
gelijk! Yinkeveen wijst er op:
a. dat de G. B. voor deposito's 4 pCt.
vergoedt; b. dat sinds 1 Aug. de G. B.
met dié deposito's nitt alleen alle voor
schot-ton kan verstrekken, doch ook nog
millioenen aan de groote financieelc in
stellingen kon verstrekken, tegen een rente
van 4*74 pC't. of meer. Waarom", zoo vraagt
Yinkeveen waarom moeten de local©
banken 6 pCt. betalen c. dat sinds 1 Aug.
geen geld behoefde te worden opgenomen
van de Nederiandsche Bank en dat het zich
ook niet laat aanzien, dat in den loop van
dit jaar promessen zullen worden verdis
conteerd.
Deze mededeelingen schijnen leit-en to
zijn, daar het bestuur der G. B. ze niet ont
kent. Toch waarschuwt het tegen verlaging
van den rentevoet, bijv. op 5 pCt., daar dau
grooto winstderving zou plaats hebben,
waartegen liet vooral thans meent ts moe
ten waken, nu waarschijnlijk een groot ver-
h©3 ook op het effectenbezit (volgens zijn
schatting minstens 50.000) zal wrorden go-
lede-n. Tot dokking van dat verlies heb re
servefonds aan te spreken, ontraadt het bo-
st-uur ton zeerste.
Wij gelooven niet, dat alle Banken de be
zwaren van het bestuur zullen deelcn. Hoe
veel heb verlies op het effectenbezit zal zujn,
moeten we afwachten, dit kan nog meevaL-
len. Maar wij zijn nog volstrekt niet over
tuigd, dat we ter dekking van eventueel
verlies onze toevlucht niet zouden mogen
nemen tot het reserve-fonds. Er 'bestaat
thans daartoe meer reden dan ooit, zouden
we meencn. Onze Bank is geen commer-
cieele instelling met het hoofddoel om zoo
veel mogelijk wrinst (Je makenneen, haar
hoofdstreven moet zijn, om steeds, maar
inzonderheid in benarde tijden als thans, d©
boeren goedkoop aan geld te helpen. Meer
nog dau anders moet zij thans toonen in een.
werkelijke behoefte te kunnen voorzien. z.j.
zoo min als de locale Banken, moet au in
de eerste plaats vragen: Hoe groot zal d©
winst straks zijn 1 Al wordt er zelfs met
ee-nig verlies gewerkt, dit jaar, dan is dit
volstrekt niet bedenkelijk, als maar do le
den worden geholpen. Gevaar behoeft daar
om niet te dreigen, gezien de bestaande aan
sprakelijkheid. Het moet bevreemding en
ontstemming wekken, dat het bestour der
CentraLe het door do boeren ingebrachte
gekl afgeeft aan den geldhandel, die luer
mede grove winsten maakt, togen 4-H pGt.»
terwijl cle aangesloten Banken 6 pCt. moe
ten betalen.
Do Centrale Bank t-e Eindhoven nam
van de bij haar aangesloten Banken tot he
den slechts 4*'H pCt., met l Januari wordt
de rentevoet 3$ pCt. Een grief van velen is
ook, dat van een dier bevoorrechte finan-
cieole instellingen (de Bank van Huydekoo-
per en Yan Dieleu, te Utrecht) een bestuurs
lid on plaatsvervangend lid van heb bestuuis
der Centrale gedelegeerde commissarissen
zijnDit lijkt ons geen goede verhouding..
Men behoeft hier niet direct wat kwaad*,
achter te zoeken, maar beter ware heb o. 1..
dat ook hier do schijn werd vermeden. Ook.
voor bjdoolde twee. commissarissen geldt
voorzeker, dat men geen twee heer en kan
dienen.
Ged. Staten van Noord-Holland bodoiv
Woensdagavond den aftredenden Commis
saris der Koningin, n>r. Vau Leeuwen eem
afscheidsdiner aan in hotel Funckler te»
Haarlem.
