N«. 16804 Zaterdag; 5 December. I>er<le IJ lax I. A0. 1914. De Galdleening van 275 millioen gulden. Persoverzicht. 1 ïë&M ilflall# U 1 j 4 '/'/-'y/f rf! i iij 1 j- Jü böw Vragen en Antwoorden. Memorie van Antwoord van Minister Treub. CEEN OPLOSSING VAN HET FINANCIEELE VRAACSTUK. In zijn Memorie van Antwoord betreffen de heb wetsontwerp tot bet aangaan van een gcldleening of -leeningen van 275 mil- lioen gulden sluit do minister van Finan ciën zich voor wat betreft de weerspreking van den twijfel, door verscheidene leden geopperd, of de tijd roeds gekomen is voor maatregelen van zoo verre strekking als dit ontwerp bevat, in hoofdzaak aan bij de door andere leden op z. i. goede gronden aangevoerde motieven. Het wetsontwerp bedoelt inderdaad allerminst een defini tieve oplossing te geven van het financieele vraagstuk waarvoor het ten gevolge van den oorlogstoestand geplaatst is. Wachten met consolideering der vlottende schuld zou niet in overeenstemming zijn met een voor- eiohtig Regeeringsbeleid. De Regeering zal zooveel in haar vermogen is medewerken om rechtstreeksche wikkeling van Neder land in den oorlog te voorkomen. De Minister verwondert er zich over, dat verscheidene leden niet inzagen, dat het oen zwakheid zou wezen de regeling van hetgeen vermoedelijk noodig zal zijn, in dien Nederland buiten den oorlog kan blij ven, uit to stellen tot nader orde. Men zou aan de Regeering met grond kunnen ver wijten, dat zij het. juiste besef va.i haar ver antwoordelijkheid in deze moeilijke dagen miste, indien zij verzuimde, zonder verwijl die maatregelen voor te stellen, die zij ter verhooging van de financieele weerkracht van het land noodig acht. HET DEKKINCSVOORSTEL. Mot oenige verbazing heeft de Minister gezien, dat verscheidene leden mecnen de niet-kleurloosheid van het in bet wetsont werp opgenomen dekkingsvoorstel to kun nen afleiden uit zijn mededeeling in de. over gelegde nota, dat de artikelen, welke de dekking van rente en aflossing regelen, er geheel «mders zouden uitzien, indien hij et van mocht uitgaan, dat zijn denkbeelden op belastinggebied vrijwel algemeen goed zijn van het geheele volk en de geheelo volksvertegenwoordiging De gevolgtrekking, door die leden ge maakt, zou alleen dan juist zijn, indien de Minister zijn denkbeelden op belastincsre- bied als kleurloos beschouwde en als zoo danig aangokondigd had. Op kleur loosheid maken zijn financieele denkbeelden echter geen aanspraak. DE VRIJWILLICE LEENINC. De Nederlnndsche Bank zal volgens de door haar gedane toezegging voor de 5 pCt. obligaties der vrijwillige leening geen hoo- ger surplus vorderen dan 5 pCt., in de overtuiging, dat de koers dezer stukken niet beneden pari zal dalen. Mocht zulk een daling wèl intreden, dan zou de Bank aanvulling van het surplus tot 5 pCt.. boven den werkelijken koers verlangen Vandaa* dat zij, die dc moeite van aantulling van het surplus bij elke koersdaling willen voor komen, voorzichtig zullen doen met een wei nig hooger to gaan dan 5 pCt- bij het door hen te geven surplus voor de obligaties, waarop zij een leening sluiten. OE OPCENTENHEFFINC. Bij do mededeeling, dat hij zich, als ge volg van het nader overleg met de Com missie van Rapporteurs, bereid heeft ver klaard, do dekking van rente en aflossing dkxir middel van opcentenheffing voorloo- pig slechts gedurende drie jaar in het ont werp vast te leggen, spreekt do Minister tegen dc beschouwingen, dat de aanvanke lijk voorgestelde opccntenheffing geduren de 15 jaar onmogelijk zou hebben gemaakt de middelen te vinden, noodig voor her vormingen op sociaal gebied, enz. HET BEDRAG DER LEENINC. Met betrekking tot het standpunt der Regeering betreffende het bedrag der lee ning wordt opnieuw vooropgesteld, dat bij de bepaling van dat bedrag met ver- flchille-ndo grootheden moet worden gere kend, die nog niet met zekerheid zijn vast to stellen, maar op wier zuivere vaststel- lingsmogelijkheid niet kan worden verwacht wil men zich niet aan het gegrond verwijt blootstellen, aan do zucht naar mathema tische zekerheid de zorg voor de zekerheid des lands te hebben opgeofferd. Het ligt in het voornemen der Regeering, aan gemeenten, dio daaraan dringend be hoefte hebben en die deze dringende be hoefte kunnen nantoonen, voor zooveel noodig voorsohotten te geven. Aan enkele gemeenten werden reeds toezeggingen in dezen geest gedaan. leening bedoelt niet slechts te voor den in do kasbehoefte van hot oogenblik, maar in de kosten van den oorlogstoestand, voor zoover die thans reeds bij benadering zijn to voorzien. Reeds thans staat, naar menschelijke be rekening, vast, dat het bedrag van 150 mil- lioen gulden op verre na niet toereikend zal zijn voor de dekking der uitgaven, wel ke de oorlogstoestand aan hot Rijk oplegt. De bedoeling van art. 12 is alleen deze: indien door de vrijwillige leening ten min- flte f 150,000,000 wordt verkregen, is in de onmiddellijke kasbehoefte althans in eoo- verre voorzien, dat tot het voorjaar kan worden gewacht met het nemen eener de finitieve beslissing over do voorziening in de verdere kosten van den oorlogstoestand. Slaagt onverhoopt de vrijwillige leening niet tot zulk een bedrag, dat ten minste in do onmiddellijke kasbehoefte grootendeels is voorzien, en moet men dus tot het red middel der gedwongen leening zijn toe vlucht nemen, dan gaat het niet aan, daar bij te rekenen alleen met die onmiddellijke kasbehoefte, maar moet door die leening het volle bedrag gevonden worden van het geen, voor zoover thans is te voorzien, ter bestrijding van alle kosten van den oorlogs toestand zal noodig zijn. Bij het ramen van die kosten is er eenerzijds van uitge gaan, dat het gelukken zal heb land ten einde toe buiten den oorlog te houden en anderzijds dat aan den oorlog in het voorjaar of in het begin van den zomer een einde zal komen. De vooruitzichten omtrent het vermoe delijk verloop der kas kunnen een aanwij zing zijn, dat het in de financieele nota be cijferde bedrag van f 275 millioen niet te hoog is genomen. Indien men ook rekening houdt met de vermoedelijke vermindering der Rijksin komsten in do beide eerstkomende jaren na 1915, moet aan het cijfer van f 275 mil lioen als minimum worden vastgehouden. Mocht de oorlogstoestand nog een drietal maanden langer duren, dan zal het lee- ningsgeld reeds geheel noodig zijn tot be strijding van uit dien toestand voortsprui tende onmiddellijke uitgaven en zal de ver- moedclijko teruggang in de belastingen ge durende de eerstkomende jaren uit de lee ning zelfs niet kunnen worden bestreden. Omstreeks April of Mei zullen do volle f 275 millioen ongeveer noodig zijn, en, indien de oorlogstoestand nog eenige maan den langer mocht duren, zal het voorschot aan Indië geleidelijk als 't ware weer wor den uitgostooten en opnieuw door een al lengs aangroeiend bedrag aan vlottende 6chuld moeten gorden gedekt Door do wijziging, ten gevolge van het overleg met de Commissie van Rapporteurs in het ontwerp gebracht, wat betreft de mogelijkheid van de opvordering van den laatsten sbortingstermijn af te zien, is aan het bezwaar van die leden, die van oordeel waren, dat het bedrag var, f 275 millioen t,o hoog gesteld is, afdoende tegemoetgeko men. De tweede en do derde storting zullen in ieder geval noodig zijn. Voorts is opgenomen do bepaling, dat aan het leeningsfonds oen rentevergoeding zal worden goedgeschreven voor hetgeen dit fonds indirect aan de koloniën zal heb ben voorgeschoten. Ook met andere rentevergoedingen, in zonderheid met dio van voorschotten aan gemeenten, wordt rekening goliouden. Men make zich echter over de bedragen, dio hierdoor op den duur in het fonds zullen vloeien, geen to hoogo verwachtin gen. Bovendien boude men in het oog, dat, indien deze bedragen wel van betoekenis mochten blijken, zij er niet toe behoeven te leiden, de opcenten te verminderen. In dab gunstigo geval, zullen die inkomsten van heb fonds er toe strekken de aflossing der leening te bespoedigen. Aau den wensch der leden, dio er op aan drongen, dat, bij overteekening, aan ieder een, dio boneden een zeker bedrag inschrijft de volle inschrijving zal worden gegund, voor zoover zijn wensch daartoe is geble ken, is in het gewijzigd ontwerp tegemoet gekomen Een bepaling in dien geest is op genomen voor bedragen van f 10,000 en min der. Do Minister kan niet toegeven aan don aandrang do rento der vrijwillige leening op 4l/i pCt. te stellen. Hij vroestj dat daar door do kansen van slagen dier leening to voel zouden worden gedrukt. Men kan ons laüd niet vergelijken met Engeland, dat in oorlog is cu waar door dit enkele feit, do vaderlandsliefde meer tob daden prikkelt, dan in een land, dat het geluk heeft tot nu toe buiten den krijg te zijn gebleven. Do verpliohting tot deelneming in de leening uit te strekken tot in het buitenland wonende Nederlanders zou weinig pracfcisch zijn, daar ten aanzien van dezen de dwang middelen tob nakoming der opgelegde ver plichtingen in den regel ontbreken. Yan 't betrekken der personen, dio groot© inkomens uit bedrijf genieten in de ge dwongen leening is afgezien, uitsluitend op grond der overwoging, dat het. resultaat daarvan, niet zou opwegen tegen den ver hoogden administratieven last der uitvoe ring van den maatregel. Indien do vrijwillige leening ten minste ƒ150 millioen opbrengt, zal voor het in- wcrlring-tredcn van do bepalingen omtrent do gedwongen leening een nadere wet wor den veroischfc. OVERLEG MET DE RAPPORTEURS. Het overleg met de Commissie yan Rap porteurs heeft geleid tot verandering in het stelsel van opcentenheffing, die de Minister hoopt, dat nu bevredigen zal en die hij in het gewijzigd wetsontwerp al9 volgt heeft vastgesteld: Heffing van 33 opcenten gedurende drie jaar, op to leggen aan de onder a en o tot k van artikel 1 der wet op do bedrijfsbelas ting genoemd© belastingplichtigen en aan d© sociëteiten. Vervolgens aan do belastingplichtigen on der b (behalve de sociëteiten) wegens dividen den ©n eindelijk aan de aange^ag^en in d$ ycnncigeiisbelaeting. i _j __i i Hoewel nu verder zwijgende over cje ver dwenen opcenten, merkt de Minister toch op, dat de critiolc daartegen zeer overdreven was. Immers, ook liet ontwerp wijziging der Ge meentewet, waarmee men algemeen ingeno men was te dezen aanzien, wordt de grond belasting ook voor opoontenheffing gebruikt. Daar do bedrijfsbelasting weldra door de inkomstenbelasting zal zijn 'vervangen, zal bij d© opoentenheffing, die de Regeering nu voorstelt, dezelfde progressie werken als bij de door dc Tweede Kamer aangenomen in komstenbelasting. Het wetsvoorstel tot ver vanging der opcenten op de bedrijfs- en ver mogensbelasting, door een gelijk aantal op centen op de inkomstenbelasting, zal de Ka mer spoedig bereiken, wanneer dc Eerste Ka mer zich mot liet ontwerpinkorastenbelas- ting vercenigt. Door de opcenten op het personeel zal de arbeidende klasse al zeer weinig worden gedrukt, al zijn or natuurlijk bezwaren tegen aan to voeren. SUIKERACCIJNS. Het heeft den Minister teleurgesteld, dat zelfs dc voorstanders van de.verlaging van den suikoraccijns zijn stelsel niet goed achtten. ACCIJNZEN EN INVOERRECHTEN. Voor dc opcentenheffing. ook ten aanzien van de accijnzen en invoerrechten, is thans 1 Jan. als aanvang gesteld, omdat de lecning- wet zelf niet vóór half December in het „Staatsblad'' zal staan. Belasting op de goederen in de doodc hand kan men nu niet ondernemen ten gevolge van het rolitiek bas-tand. Met genoegen heeft de Regeering geconsta teerd, dat vele leden, c-ndanks do bij hen gere zen bezwaren tegen de voorgestelde regeling, boreid zijn daaraan hun stem to geven. De Regeering is zich van het gebrekkige van do door haar voorgestelde opeenbenregoling wel bewust. Zij blijft echter van oordeel, dat onder de gegeven omstandigheden aan elke and-ure wijze van bestrijding der kosten van den oorlogstoestand nog grootiro bezwaren kleven clan aan het in het aanhangig© ont- cwerp belichaamde voorstel. Zij meent er Voorts wel op te mogen rekenen, dat ieder, die mede-verantwoordelijkheid; draagt voor den goeden gang van 's lands zaken, bij ge bleken verschil van gevoelen zich. bereid toon© tot toenadering tot aan dc uiterst© grens, waartoe hij zich gerechtigd acht, zon der aan eigen verantwoordelijkheidsbesef te na te komen. De Regeering is overtuigd, dat dezelfdo geest van toenadering bij de mon delinge beraadslaging over dit zoo belangrijk© onderwerp ook van de zijde der Ka.mei' tot uiting komen zal. Ten aanzien van de artikelen van hot wets ontwerp wordt o. a. gezegd, dat de Minister meent, dat met het openen van do gelegen heid tot inschrijven en tot het docu van stortingon zóóver is gegaan als noodig is en zich verdraagt met een ordelijke admi nistratie van do zonk. Hot is niet wenschelijk een nog voel gToo- tor aantel kleinere comptabelen in de zaak to betrekken, terwijl het evenmin wenschelijk is op eenzelfde plaats op meer dan één kan toor te doen storten. VRIJSTELLING VA* DEELNEMING IN OE LEENINC. Vrijstelling van deelneming in de gedwon gen leening van degenen, wier inschrijving in de vrijwillig© leening te afgewezen, zou iedereen een middel aan do hand doen. om zich aan de godwongen leening te onttrekken. Er zal geen inschrijving woTdcn afgewezen, welke niet verscheiden veelvouden bedraagt van hetgeen de betrokkene in do gedwongen leening zou hebben deel to nemen. De uitdrukkingten hoogste l/i pOt. betee ken t allerminst, dat aan verschillend© tus- scben personen niet een uniforme provisie zal worden toegekend. Do Minister is wel bereid, om in zake do provisie verder te gaan dan het ontwerp wil, door toekenning van een provisie aan hen, die voor zeer groote bedragen inschrijven. Ernstig is overwogen, ook de erfgenamen van hen, die na 1 Mei 1914 zijn overleden, in de gedwongen leening te betrekken; dit zou echter tot zooveel practischo bezwaren aanleiding' geven, dat daarvan moest worden afgezien. VENNOOTSCHAPPEN. De Minister heeft ernstig overwogen, of een uitzondering kon worden gemaakt voor de gevallen, waarin een vennootschap geen ander dool heeft dan het bezitten van aan deden van oen andere vennootschap of ven nootschappen, doch het komt hem niet mo gelijk voor in dezen een onderscheid te maken tusschen verschillende vennootschappen. Hot scheen wenschelijk, do bepalingen, welke door de ambtenaren der directe belas tingen en die, welke door de ambtenaren dor registratie zullen zijn toe te passen, afzon derlijk to houden. Op verschillend© punten werden nog wij zigingen aangebracht ingevolge de opmer- merkingen in het Yoorloopig Verslag ge maakt. In een driestar Kieswotwijziging zegt „DE STANDAARD": De activiteit van het Kabinet kwam op nieuw uit door de indiening van een voor stel, om met het oog op der tij-den nood, de kieswet een kleine wijziging te doen ondergaan. Voor twee jaren wil de Minister nu geldig verklaren de Kiezerslijsten, die dus- ver golden. Deed men dit niet. zoo zouden maar al te velen door wanbetaling, daling van woning-, loon-, grootboek- en spaarbank cijfers, alsook door bedeeling, het kies recht verliezen. Daar al zulks nu niet door eigen schuld, maar door den Europee- schen toestand zou veroorzaakt wezen, scheen het gewenscht, <dezc accidenteel© gevolgen niet op het kiesrecht te laten inwerken. Dit voorstel verdient toejuiching, ook al ligt het in den aard der zaak, dat ook dezulken, die uit anderen hoofde ach teruitgingen, en derhalve, ook buiten den oorlogs:oestand, het kiesrecht zouden ver loren hebben, nu van den oorlog profi- tccren en het behouden. Nu, dit zij hun gegund. Blijft nu alleen nog de moeilijkheid niet de mobilisatie. Duurt de oorlog tot 1917 voort, of ook, komt er Kamerontbinding, of ook, zon der ontbinding, een enkele Kamerkeuze in een opengevallen district, dan zullen vermoedelijk niet weinige kiezers in de uitoefening van hun kiesrecht belemmerd zijn. Bij de enkele Kamerverkiezing zou dit nog te vinden zijn, maar natuurlijk niet bij een algemeene verkiezing. Dit nu is zeer zeker te betreuren. Helpt men degenen, die alleen onder de gevolgen van den oorlogstoestand liju den, dan zou het toch nog eer gewenscht zijn, om de zoodanigen te helpen, dio door den oorlogstoestand genoodzaakt waren zei ven te dienen en meest te dienen ver van hun woonstede. Hier echter zal het aanbrengen van re dres niet zoo gemakkclijik gaan. Hier toch stuit men op tweeërlei be zwaar te gelijk, ten eerste op liet actief in dienst zijn, en ten andere op het ver van huis zijn. Gelukkig blijft er nog hope, dat vóór 1917 de mobilisatie gedaan zal wezen, en Kamerontbinding moet, het kosto wat het kost, voorkomen. Sehaakrubriek van het Schaakgezelschap „Palamcdcs". (Opgerlchfc 1846). Speelavond iederen Maandag in de boven zaal van Café Central", Breestraat, aanvang 8 urea, Redactie: L. Biormasz ea J. J. Planjer. PROBLEEM No. 54 (A. CHARLÏCK). Zwart (12). Vi 6 '1 mi BEZORGING „LEIDSCH DAGBLAD". Wij zijn er natuurlijk zeer op gesteld, dat al onze abonnés hot „Leidsch Dag blad" des avonds op tijd en geregeld ontvangen. Laat men vooral direct klagen, indiea dit niet heb geval is. a b c il e t g li Wit (9). WitK. h 1 D. b 1 T. cl 5 en. g 3 L. o 4 en li2 P. g5j p. f7 cu 66. ZwartK. f 4 D. li 7 T. a 1 en d 8 L. cl en g 8 P. e 7 p. a6; dT ©3, g7 en h3. Wit speelt en geeft in 2 zetten mat. Oplossingen worden ingewacht tob uiter lijk Dinsdag 15 Deocmbor a^e. nam. 5 uren aan het Bureel van dit Blad. Nogmaals doelen wij mode, dat op den speelavond van „Palamedea" gaaruo in lichtingen worden gegeven, omtrent de bij het oplossen \an problemen geldend© stel regels. Do REDACTIE. Damspel. Het bestuur der Leidsche Damclub heeft, etn einde meerdere bekendheid aan het damspel te geven, tegen Woensdagavond 9 December te halfacht in ,,Den Burcht", den heer A. Yisscr, uit Amsterdam, uitgenoo- digd een simultaan-partij te spelen. Ge noemde heer stelt zijn tijd geheel belang loos beschikbaar om zich nog eens met de Leidsch© damliefhebbers te meten. Hij speel de n.l. voor eenige weken in het wijkge- bouw aan het Levendaal en verloor geen enkele partij. Nu do lange winteravon den zich zoo bij uitstek tot spelen leenou, vleit deze club zich dan ook in 't vooruit zicht van een groote opkomst, Iedereen kau zonder eenige verplichting meespelen en wordt, voor zoover mogelijk, verzocht zijn borcl en schijven mee te bren gen. Zoowel burgcra al© militairen kunnen van de partij rijn. V raag: Hoe groot i3 de contributie voor het lidmaat-schap der LeicLsche IJsclub? Wie is de penningmeester Antwoord: De contributie is voor do gewone leden f 2.50 per jaar. Bij den aan vang van hun lidmaatschap betalen zij ee-n entreegeld en wel van f 1 als zij lid worden vóór de opening der ijsbaan, on van f 2, in dien zij lid worden als de ijsbaan geopend is. Indien echter in een gezin, waarvan liet hoofd lid is, kinderen of pupillen den leef tijd van 16 jaar bereiken en lid wensch en to worden, zijn deze van de betaling van ent-reegeld vrijgesteld. Leden donateurs (donatrices) betalen een jaarlijkseho bij drage van f 5 of meer en hebben het recht op een dameskaart. Penningmeester i3 de heer G. C van Nouhuys, Haven, alhier Yraag: Yoor den oorlog betaalde ik in ,,do Unie" Haarlemmerstraat 65, voor één pondspak zelfrijzend bakmeel 12.5 ct., het geen gedrukt er op stond. Toen kwarn het op 15 ct. ook er op gedrukt, en daa-rna op 17.5 ct en nu moet ik voor één pondspak, waar de eerste verhoogde prijs van 15 ct. nog duidelijk op zichtbaar is, 20 ct. betalen. Nu is 15 ct. en 17.5 ct doorgehaald en 20 ct. met potlood er op geplaatst. Zou hier nu geen redenen zijn om in te grijpen, daar dezelfde inhoud willekeurig is verhoogd door die firma? Antwoord: Dat de prijs willekeurig zou zijn verhoogd, is een veronderstelling, dio u moeilijk waar zult kunnen maken. Wij kunnen niet beoordeelen of de prijs van het artikel nu te hoog is, maar weten wel, dat do gedrukte prijsvermelding niet als maatstaf kan dienen voor den tcgen- woordigen prijs. Het spreekt vanzelf, dat ook deze firma rekening houdt met prijs- stijging. Bovendien is u niet verplicht aw meel daar to betrekken. Kan u in een anderen winkel beter terecht dan gaat u daar heen. Vraag: Mijn kinderen hebben een trik trakspel gekregen. Zou u ons willen tnede- d eel en hoe men dit moet spelen Antwoord: Daarvoor moet u do ge-- drukte spelregels, die bij elk goed spel ver strekt worden raadplegen. Wij kunnen deze hier niet afdrukken Hebt u dezo niet-, vraag dan eens iemand bij uw kinderen, die het spel kent. V raag: Kunt u mij opgeven waar alle liederen (woorden, accompagnement enz.) van Em. Hullebroeck te verkrijgen zijn Antwoord: Bij eiken muziekhande laar. Vraag: Zijn do voorbereidende werk zaamheden voor het nieuw te bouwen Acod. Ziekenhuis in het openbaar aanbesteed Antwoord: Neen, zij zijn bij onders- handscho aanbesteding aan verschillend© aannemers opgedragen. Yraag: Weet u of een der lezers van dit Blad ook een afdoend middel tegen rood© neuzen Ik heb er des zomers ook last van. Antwoord: Dc werking der huid be vorderen, veelvuldig ba-den, goed© kleeding dragen, geen hooge boorden en zorgen voor goede geregeldo spijsvertering. Yraag: Onder mijn koppel duiven (zeer mak) bevinden zich reeds geruimen tijd 2 duiven voorzien elk van een allumi- nium ringetje aan den rechterpoot, waarop vermeld staat It P. D 08 688 en aan de an der Aalsmeer 13. 82-2 T. Gaarne vernam ik, boe ik hiermede moet handelen om ze aan do rechtmatig© eigenaars terug te geven i Antwoord: Opgave doen aan do Re dactie van do „Postduif", orgaan van d© Ncd. Postdiiiveuvereenigmg: Adresd© heer G J. D Mingelen, to Leeuwarden Stoomschepen. STOOMVAART-MIJ. NEDERLAND. „Java" (thuisreis) arriv. J Dee te Qrnvescnd; „Rembrandt" arriv. 3 Dec. van Amsterdam to Batavia: „Banka" (uitreis) passeerde 3 Dec Pu rim- Celebes" (uitreis) arriv 4 Dcc to Port-Said; „Sumatra" arriv. 4 Deo. van Java to Amsterdam; „Grotius" (thuisreis) arriv. 4 Deo to Gravesrad. ROTTERDAMSCHE LLOYD. „Kediri" vertrok 3 Deo van Gravesend naar Cardiff; „Soerukarta". van Rotterdam naar New- York. passeerde 3 Dec. Landsend„Tabnnan" (uitreis) vertrok 3 Dee. van Suez: „Tanibora" (thuisreis) passeerde 3 Dcc. Perini..Djember" arrir. 4 Dec van Rotterdam tc Batavia: „Djoe- ja" (thuisreis) passeerde 3 Deo. Paniellp rin „Mcduu" arriv. 4 Deo. van Java to Rotterdam. HOLLAND-AMERIKA LIJN. „Nordkyn" arriv. 3 Dcc van Rotterdam to New- York; „I'otsclam". van Rotterdam naar New- York. passeerdo 3 Deo. Lizard; ..Sloterdijk". van Rotterdam Tiaar Boston en Philadelnhia. poneer de 3 Deo. Seilly: „Wosterdijk", van Newport Ncwa en Baltimore naar Rotterdam, passeerde 4 Dcc. Dover: „Veenbergen" vertrok 4 Dee. van Rotter dam naar New-York: ..Rotterdam" vertrok 3 Deo. veiu New-York naar Napels. KON. HOLL. LLOYD. „Gooiland" vertrek 3 Deo. van Amsterdam naar Buenos-Ayres. GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS. Geopend: 's morgens van 9—12 eu 'j middags van 25 uur. AANVRAAG VAN WERKZOEKENDEN. 1 Klerk. 50 Timmerlieden. 1 Timmerman Vi n p« penmaker. 60 Metselaars, 5 Voegers. 2 Steouliou- wers, 20 Schilders. 2 Behangers, 12 Meubelmaker». 3 Stokers. 2 Grof-bankwerkers. 8 Voorslnnmiers, 6 Smeden. 25 Stucadocra. 4 Loodgieters. 6 Tvpo- I grafen, 1 Wagenmaker, 2 F boenmakers. 5 Kleer makers. 2 Bakkers, 8 Sigarenmakers. 1 Sigaren- sorteerder, 3 Sohippers, 53 Grondwerkers, 4 War- moeziera. 5 Bloemisten, 8 Jongens (allerlei), 19 Looi* knechts. 95 losso Werklieden. 190 Mannen (allerlei). 1 P.(J wiel reparateur. 2 Dienstboden boven 18 Jaar. 6 Dienstboden onder 18 jaar, 13 Werksters, Naaisters, 4 Waaohvrouwen1 Winkel.iuffiou-*-, 1 .Strijkster, 22 Fabrieksarbeidsters, 43 Vrouwen (allerlei), 62 Toxtielarbeiösters.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 9