Telegrammen.
Ingezonden.
Advertentièn.
Telegrafisch Weerbericht,
ndor waarnemingen in den morgen van 25 Nov.
Medegedeeld door het Kon. Meteor. Instituut
te Do Bilt.
Hoogste barometerstand 761.5 to Müncben.
Laagste stand 748.1 tc Cbristiansund.
Verwachting tot den avond van 26 November:
Meest matige, zuidelijke tot westelijken wiud.
Betrokken tot zwaarbewolkte luclit. Mogelijk
©enib'e regen. pezeBd® temperatuur.
Theruioractci'stand.
Gisteravond om 8 uren 3.5° C. =39.3° F.
Hedenmorgen om 8 uren 3 °C. 37.4°F.
Middags om 12 uren 3.5° C. =38.3° F.
's Middags om duren 3.5° 0. 38.3° F.
HAARLEMMERMEER.
Do politie heeft in de Ringvaart
een schuit met tarwe, afkomstig uit de
stelling van Amsterdam, in beslag ge
nomen. Zij werd zonder consent ver
voerd. De schipper werd bekeurd.
ROKLOFARENDSVEEN.
Kindermoord.
U
Men. meldt ons nader:
Als verdacht van kindermoord, leidde
de politie Vrijdag zekere Wed. N. v. d.
K., geb. A. v. \Y., Yoor den burgemees
ter. Het bleek de politie door haar be
kentenis al spoedig, dat de kleine in den
nacht van 29 op 30 October geboren
was en dat de moeder het kind in een
schuur, grenzende aan haar woning, be
graven had. Daar is het dan ook 's
nachts door do politie in beslag geno
men. Des te treuriger is deze zaak, wan
neer men bedenkt, dat deze vrouw moe
der van vier kinderen is en reeds acht
jaren weduwe. Het in beslag genomen
lijkje is Maandag naar Haarlem overge
bracht voor gerechtelijk onderzoek.
WARMOND.
In de Raadsvergadering kwam he
den aan de orde het in dc vorige ver
gadering uitgestelde voorstel tot het
aangaan van een regeling met de gemeen
te Leiden, betreffende toelating van leer
lingen op dc H. B. S. De overeenkomst
weid zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
LEIDSCHE BERICHTEN.
Door Hoofdingelanden van het
Hoogheemraadschap Rijnland is de vót-
genae voordracht voor dijkgraaf opge
maakt:
lo. mr. P. A. Pijnaeker Hordijk, ond-
secretans van het Hoogheemraadschap,
to 's-Gravenhage2o. mr. J. Th. C. Vi-
ruly, te Leiden en 3o. D. J. G. J. ba
ron van Pa Handt, te Wassenaar.
Dc benoeming geschiedt door H. M.
de Koningin.
Belgische Vluchtelingen onder één Dak.
De al hie i vertoevende Zuid-Nederlan
ders, in kefc geheel nog ruim 600, zullen
successievelijk, allen anderdak gebracht
■worden in de Dekenfabriek Heerengracht)
85 van de firma J. C. Zaalberg en Zn., in
welke fabriek reeds van den beginne af een
aantal vluchtelingen een gastvrij onderdak
vond en op dit oogenbiik ruim 180 logeeree.
Het Rijk heeft deze locatiteiten nu van de
firma voor dit doel gehuurd, zoodat aJ de
andere göbouwen, waarin de vluchtelingen
thans nog zijn, kunnen worden ontruimd.
Voor sommige localiteiten is dit een hehoef-
to, omdat zij noode aau haar eigenlijke be
stemming werden onttrokken.
Na aftrek van de kosten van verwarming
en verlichting wenscht de firma Zaalberg
heb door het Rijk te vergoeden bedrag
voor genoemde iocaliteiten in de kas van
het Leidsch Steuncomité te storten.
Wij hebben van middag een bezoek ge
bracht aan deze fabriek, waar de groote
huishouding weder in volle actie was.
In een der lokalen, thans tot cct- en con
versatietaal ingericht, zaten de mannen, voor
zoover zij niet aan den arbeid waren, te
lezen of te kaarten en een pijpje te rookon,
terwijl de vrouwen meest allen huisdijkea
arbeid verrichtten. We vonden haar werk
zaam in het waschlokaal, do badkamer, d?n
droogzolder, do Jreuken of op dc plaats.
Men zou juist bij de boterham vandaag mos
selen gebruik an, een hec-lo traktatie, naar
wij vernamcij, en daar was nogal wat mm
ie doen.
In de badkamer, waarin twos lig- en twee
zitbaden, waren moeders bezig de kinderen
ie wassehen.
Een der kleine vertrekken is ingericht tot
scheer- en kapsalon. Een Belgisch kapper,
die het vak verstaat, was druk bezig met
scheren. Eenige timmerlieden en schrijnwer
kers wTLren, onder leiding van den heer
Planjer, bezig met het vervaardigen van
tafels en banken, want nu zulk een groot
aantal rnoet geherbergd worden, is me» ge
noodzaakt de stoelen te verwisselen voor
banken.
De eerste verdieping is geheel ingelicht
voor slaapvertrekken en droogzolder.
Dc verschillende lokalen waren Hink ver
warmd en cr heerschtc, voor zoover wij kun
nen nagaan, een aangename g-ccst. De hecren
Zaalberg regelen dc zaak. met behulp van
enkele hecren en een comité van dames, zelf.
Het damescomité was des voormiddag» al
op het appel.
Aan ontspanning ontbreekt het den vluch
telingen met. Verschillende vereenigingen
zijn bereid haar beste krachten te geven.
Een geheelc opluchting zal hot ook zijn
wanneer, zooals het plan is, de schoolgaande
Kinderen fin een onz.cr openbare scholen
geregeld onderwijs zullen ontvangen.
ACADEMIËN JEU VVS.
Leiden. Geslaagd- is voor helvoer
GEMENGD NIEUWS.
jaiigo °»w \an L. II., moeder van
acht laurieren, omler den trein treraalf
en vermorzeld. geraakt
Dc Strijd in het Westen.
PARIJS, 24 Nov. (R. O.). Het communi
qué van hedenavond luidt: De dag is be
trekkelijk kalm verloopennu en dan
slechts eenige kanonnade aan het front. In
Argonne werden eenige aanvallen gedaan,
deze werden echter afgeslagen.
BERLIJN, 25 Nov. (W. B.). (Officieel).
Het hoofdkwartier meldt hedenmorgen De
Engelsche schepen herhaalden gisteren hun
optreden tegen de kust niet. De toestand
op het westelijk oorlogstooneei is onver
anderd. Bij Atreebt maakten wij kleine
vorderingen.
PARIJS, 25 Nov. (R. 0.) Hot legerbui-,
letiu, dat heden werd gepubiioeexd,
geeft een uitvoerige uiteenzetting van
de successen der bondgenooten. Een
overzicht gevende van ae militaire ope
raties der laatste zes weken, toont net
bulletin aan, dat de Duitsclie aanvoer
ders, de kroonprins van Beieren, de
generaals Von Falck en Deimling, de
hertog van Wurlemberg, alles deden tot
opwekking der troepen en niets verwaar
loosden en toch niets verkregen dan een
nederlaag. Generaal Joffre, de comman
dant der verbonden troepen in Franke
rijk, bracht in de laatste drie weken
voortdurend versterkingen naar het noor
den, dag en nacht, in treinen en mo
torwagens. De troepen der bondgenoo-
ten zijn numeriek minder sterk dan die
van den vijand, maar de goede geest
verzekerde het succes, waardoor de
omtrekkende beweging der Duiischers
mislukte en de herhaalde pogingen om
Duinkerkent Calais, Boulogne te berei
ken, werden afgeslagen, ondanks de
groote massa's zware artillerie en de
mansehapepn, die in het vuur werden
gebracht.
Na de poging der Duitschers om de
vleugels om te trekken, poogde zij door
het front te breken. De wanhopige strijd
en. Wii sloe
gen daarin krachtige aanvallen af van
om Yperen duurde drie weken.
groote troepen massa's en onze samen
werking met de Engelsehen is een der
mooiste pagina's uit de militaire ge
schiedenis. "De krachtige hulp die wij
hun brachten in een kritiek oogenbiik,
bezegelde de wapenbroederschap tus
schen de beide legers. De Duitsche ver
liezen bedragen meer dan 120.000man;
hun tegenslag belet het hervatten van
het offensiel op Parijs.
Sedert de oorlog begon, stonden vijf
tig Duitsche legerkorpsen tegenover ons
vijftien Duitsche legerkorpsen met on
geveer alle Oostenrijksche strijdmach
ten stonden tegenover dc Plussen.
PARIJS, (via Londen), 25 Nov. (R O.).
Het volgende is ontleend aan een verslag
over eem bezoek, dat zestien Fransche jour
nalisten aan. liet front hebben gebracht. Zij
geven een levendige beschrijving van de
loopgraven. „Wij kwamen aan de vuurlinie,
waar wij kennis maakten met het gedonder
van het veldgeschut en het geknetter van
bet infanterie vuur. Een grauwe, gebogen lijn
van opgeworpen aarde, ongeveer honderd
meter verder, gaf de voorste linie aan van
de vijandelijke loopgraven, terwijl van
elke dik besneeuwde hoogte verdekt op
gestelde batterijen er op los donderden. Een
hoofd komt behoedzaam boven den witbe-
snoeuwden rand van een loopgraaf uit: snel
vallen er zes schoten en weg is het hoofd,
als verzwolgen in de sneeuwmassa.
Een correspondent beschrijft nauwkeurig
de wijze, waarop slaap- cn kookgelegenheid
in de loopgraven is gemaakt. Op sommige
plaatsen zijn do loopgraven zoo dicht bij
elkaar gelogen, dat de Franschen en Engel
seben elkaar de couranten ter lezing geven.
Tusschen Arras en La Bassée woedt het
vuurgevecht allerhevigsthier en daar
wordt bet sneeuwkleed opgeschenrd door
dc granaten.
Het. Bombardement van Zeebrugge.
LONDEN, 2-1 Nov. CR. O.) De admiraliteit
bericht, dat twee Engelsche slagschepen
gisteren alle punten van militaire Leteekeins
te Zeebrugge hebben gebombardeerd en dat
de Duitschers slechts zwakken tegenstand
boden.
Hoe groot de aangerichte schade is, is
nog niet bekend.
Dc Voeding van het Belgische Volk.
BERLIJN, 25 Nov. (W. B.). Volgens En
gelsche bladen moet men in Amerika ver
ontwaardigd zijn over uithongering van
België door de Duitschers en weigering van
Amerikaansehe hulp tot aanvoer van le
vensmiddelen.
Daaromtrent moet het volgende worden
vastgesteld
Do voorziening van België met levens
middelen, in het bijzonder met meel en
graan, geschiedt in verband met de gerin
ge productie van het land en de behoeften
van ongeveer zeven en een half millioen
inwoners ook in vredestijd voor drievierde
door aanvoer uit het buitenland, vooral uit
Amerika.
De oorlog had ten gevolge, dat de pro
ductie van het land veel minder was dan
gewoonlijk.
Volgens de Haagschc Conventie over de
gebruiken in den oorlog tc land, is een
bezettingsleger gerechtigd beslag te leggen
op do voorraden levensmiddelen, doch vol
strekt niet verplicht de vijandelijke burger
bevolking to voeden. Daarom riepen de in
België gebleven vertegenwoordigers van de
Vereenigdc Staten en .Spanje eerst voor de
stad Brussel een „Comité de secours et d'ali-
mentation" in het leven, dat zijn werkzaam
heid daarop uitstrekte over geheel België.
Het comité zond ver tegen w oordigers naar
Engeland om van de BriUchc regeering mach
tig! ug te verkrijgen België te voorzien met
graan en meel. De gouverneur-generaal van
België gaf het comité een schriftelijke ver
klaring, dat voor de voeding van de bur
gerbevolking van België bestemde, uit het
buitenland komende levensmiddelen niet
voor do verpleging van de Duitsche troe
pen zullen worden gerequireerd, doch uit
sluitend voor de voeding van de- Belgische
burgerij dienen zullen.
Dank zij de samenwerking van alle be
trokken klingen is het vraagstuk van de
voorziening van België met 12vensmiddelen
niet langer bedenkelijk te achten.
Duitsche Onthullingen.
BERLIJN, 25 Nov. (W. B.). Daar men
den indruk, gemaakt door de publicatie
van stukken uit het archief van het Belgi
sche ministerie van Oorlog, tracht te ver
zwakken, publiceert de „Norddeytsche"
het facsimilé van een bericht van generaal
Ducerme aan. den Belgischen minister van
Oorlog van 10 April 1906, dat in een om
slag zat met. het opschrift „Engelseh-Belgi-
sche conventie". Verder publiceert het blad
een stuk van de band van graaf Van der
Straatea, directeur aan het ministerie van
Buiten b Zaken te Brussel, vermoedelijk
van 1912, betreffende een bespreking tus
schen den Engelschen kolonel Bridge, mi
litair attaché, met generaal Jungbluth,
chef van den Belgischen generalen staf, ge
voerd over do landing van Engelsche troe
pen in België, zelfs als die hulp niet ge
vraagd was. Uit die stukken blijkt, volgens
de „Norddeutsche", dat bet plan bestond,
ingeval van een oorlog tusschen Frankrijk
en Duitschland, dat Engeland met troepen
België zou binnenrukken en daardoor de
Belgische neutraliteit te schenden. Het blad
voegt er bij, dat België zijn plicht niet heeft
gedaan, omdat het tegen die Engelsche
plannen niet krachtig heeft geageerd, hoe
wel het die plannen blijkens de stukken vol
komen kende.
Een Engelsche Super-Dreadnought
Vergaan?
BERLIJN, 24 Nov. (W. B.). (Niet offi
cieel). Volgens hier ontvangen berichten is
de Engelsobe super-Dreadnought. „Auda-
cios" op 28 of 29 October aan de noord
kust van Ierland op een mijn geloopeB en
gezonken.
Dc Strijd in het Oosten.
WEENEN, 24 Nov. (W. B.). (Officieel).
Medegedeeld wordt: De slag in Russisch
Polen wordt, ondanks de strenge koude,
van weerszijden krachtig voortgezet. Onze
troepen namen verschillende steunpunten
en wonnen, speciaal terrein in de richting
van Woldrouw, aan weerszijden van het
plaatsje Pilica. Wij maakten weder zeer
veel krijgsgevangenen. Overigens is de toe
stand onveranderd. In de monarchie be
vinden zich thans 110,000 krijgsgevangenen
waaronder ODgeveer 1000 officieren.
PETROGRAD, 24 Nov. (R. O.). Commu
niqué van den Generalen Staf). De slag bij
Lodz duurt voort. In den loop van den slag
heeft onze cavalerie een charge gemaakt
op achteruittrekkende Duitsche infanterie
en aan deze. zware verliezen toegebracht.
Zij maakte vuurmonden van groot kaliber
buit.
Aan het front Cshenstochof-Krakau neemt
het gevecht een voor ons gunstig verloop.
Op den 22sten namen wij meer dan 6000
man gevangen.
Pogingen van den vijand om tegenaanval
len. te doen mislukten.
BERLIJN, 25 Nov. (W. B.) (Officieel).
In Oost-Pruisen sloegen onze troepen alle
aanvallen der Russen ai. Het tegenoffensief
der Russen uit de richting Warschau is in de
streek Lovicz Strehoff mislukt. Ook in de
streken ten oosten van Cshenstochof liepen
alle -.ussische aanvallen tegen ons front op
niets uit.
PETROGRAD, 24 Nov. (R. O.). Hoe wei
nig de officieele Duitsche communiqué's
vertrouwen verdienen kan blijken uit dat
van 20 dezer waarin de Pruisische Generale
Staf in hoofdzaak zegtDe Russen maakten
rich ten zuiden, van het merengebied mees
ter van veldwerken met kanonnen, zonder
bediening. Dit communiqué heeft betrek
king op een versterking bij het dorp Przy-
kop, welke in den nacht van 17/11 door een
compagnie van het Siberische regiment on
der kapitein Ossihoff na een ernstig ge
vecht genomen werd. De volgende dag con
centreerde de vijand' een hoogvuur met ge
woon geschut en deed 4 uur achtereen her
haalde aanvallen om de versterking te her
nemen. Dc Duitsche colonnes waren daar
bij genoodzaakt over een landengte te trek
ken tusschen de meren Bouveluv en Yoinof
ten zuiden van het meer Levanton. De
landstreek had een breedte van 400 passen
in het geheel. Zij vertoonden een opeen-
hooping van gesneuvelde Duitschers. Na
een hardnekkig gevecht hebben wij de ver
sterking behouden.
Dc Posilic van Servië.
LONDEN, 25 Nov. (R. O.). De Times"
verneemt uit Sofia, dat Servië onlangs te
Roecharcst liet onderzoeken, of Roemenië
bezwaar zou hebben tegen afstand van grond
gebied aan een naburigen slaat, klaarblijke
lijk daarmede op Bulgarije doelende.
Roemenië antwoordde met blijdschap te
zien, dat allo geschillen met- de naburig!
Staten werden geregeld. De regeering van
Servië, rekening houdend met de noodza
kelijkheid van den toestand, is geneigd tot
een staatkunde van concessie. De Serviërs
hopen alleen op het behoud der onafhan
kelijkheid; hun beslaan hangt af van het
succes der Triple Entente. liet is derhalve
eg noodzaakt toe te stemmen in iederen
maatregel, dien zij in de gegeven omstan
digheden noodig oordeeicii.
Rusland en
Servisch—Bulgaarsck Antagonisme.
PETROGRAD, 25 Nov. (R. O.). Volgens
de bladen heeft minister Sasonof, spre
kende over de gevaarlijke positie van Servië
en de jjringende noodzakelijkheid van een
samenwerking tusschen alle Slavische vol
keren, verklaard, dat de Russische regeering
alle mogelijke maatregelen heeft getroffen
om wrijving tusschen Serviërs en Bulgaren
te voorkomen.
Turken cn Russen.
PETROGRAD, 21 Nov. (R. O.) (Commu
niqué van den Generalen Söaf in den Kau-
kasus). In de streek van Tspoerock heeft
zich gisteren een gevecht ontwikkeld.
In de richting van Erzeroem is de vijand
over het geheele front teruggeslagen. Hïj
werd genoodzaakt tot een haastigen terug
tocht en wordt nu krachtig vervolgd door
de Russische troepen.
Van andere punten vallen geen verande
ringen te vermelden.
Dc Turken bij het Sucz-kanaaJ.
KON STAN TINOPEL, 25 Nov. (W. B.)
Het parlement zal in de derde week yan
December worden geopend.
Volgens de „Tanin" kunnen de Engel
schen het Suezkanaal moeilijk verdedigen,
en nemen zij koortsachtige maatregelen ter
verdediging van het kanaal ;zij lieten uit
Engeland pantsertorens komen en in het
kanaal oude oorlogsschepen opstellen. AToor
het kanaal werden verschansingen gemaakt
v spoorwegwagons, zandbakken eD prik
keldraad.
Amerika en Turkije.
NEW-YORK, 24 Nov. (R. O.) De T rk-
scbe regeering heeft aan de vertegenwoor
digers der neutrale mogendheden bericht,
dat hun niet veroorloofd is code- of cijfer
telegrammen te wisselen met hun regae-
ringen of de vertegenwoordigers van andere
staten.
De autoriteiten te Washington verkla
ren, dat zoo dit bericht juist is, het ver
bod een krachtig prot t van de Vereenigde
Skaten zal uitlokken.
Engeland en dc Koloniën.
WELLINGTON, (Nieuw-Zeeland), 24 Nov.
(R O..). De eer&le minister Massey verklaar
de in een rede, dat er zich veel moer
recruton aanbieden, dan noodig zijn De deur
moet echter in het vervolg wijder open
worden gezet, omdat er aanduidingen zijn,
dat de rijksregeering de dominions zal ver
zoeken, haar to helpen om in het aanstaande
voorjaar eon voldoendo strijdmacht op de
been te brengen om aan den oorlog een einde
te maken.
Dc New-Yorksche Beurs.
NEW-YORK, 24 Nov. (R. O.) Het be
stuur der Now-Yorksche fondsenbeurs heeft
het besluit genomen om a.a. Zaterdag de
beurs onder beperkende bepalingen te her
openen voor den handel in obligatiën.
Nader wordt meegedeeld, dat de handel
niet beneden door het beursbestuur vast te
stollen minimum koersen zal mogen ge
schieden.
De Ver. Staten, Engeland cn Duitschland.
LONDEN, 21 Nov. (11. O.). Uit New-
Yorksche telegrammen blijkt, dat het
voorstel van den (Duitschen) bankier
Schiff, waarin eeD algemeene propaganda
ten gunste van clcn vrede wordt bepleit,
tot dusverre geen weerklank heeft gevon
den.
De theorie van Schiff is dezelfde als
die welke Dernburg aan het publiek van
do Vereenigde Staten beeft voorgelegd,
n.ï., dat de oorlog beëindigd zou worden
verklaard, zonder dat een der oorlogvoe
rende mogendheden eenige vernedering zou
ondergaan of zelfs de kleinste strook
grondgebied zou verliezen.
Als Amerikaansch burger kan Schiff zijn
theorie aannemelijker maken voor de open
bare meening in de Vereenigde Staten
door openhartig toe te geven, hetgeen
Dernburg volstrekt niet kan erkennen,
dat Duitschland een groot onrecht heeft
begaan door de Belgische neutraliteit te
schenden en dat dit onrecht, in alle op
zichten door het toekomstige vredesver
drag moet worden hersteld.
Schiff houdt vooral rekening met het
argument, dat Dernburg onophoudelijk op
den voorgrond stelt, dat nul. een overwin
ning van Groot-Britannië het onvermijde
lijk gevolg zal hebben het gevaar te verhoo-
gen, dat Amerika van de rijde van Japan
dreigt.
Dit argument maakt op het oogenbiik
geen indruk op de openbare meening in
Amerika, gezien de belangeloosheid, die
Japan heeft betoond door Australië in het
bezit te stellen van de Duitsche eilanden in
de Stille Zuidzee.
Schiff is niet minder ongelukkig in rijn
pogingen om zijn landgenooten te overtui
gen, dat een nederlaag van Duitschland
Engeland in staat zou «tellen om op zee
een ongebreidelde tyrannie uit te oefenen.
Verschillende Amerikanen hebben in den
Iaatsten tijd eraan herinnerd, dat de Brit-
eche vloot tot dusverre de Monroe-Ieer
heeft gesteund tegen agressieve bedoelin
gen van Duitschland.
De openbare meening in de Vereenigde
Staten ziet duidelijk in, dat rij niets te
vreezen heeft van een overwinning der ge
allieerden, die tot vermindering en niet tot
uitbreiding der oorlogstoerustingen zou
leiden.
Men kan dus gerust zeggen, dat de argu
menten van Schiff voor een vrede, zooals
hij dien wenscht, op onvruchtbaren bodem
zijn gevallen.
Madoera gedurende het 14-daagsch tijdvak
van 4 tot en met 17 dezer:
Afdeeling M a I a n g 296 nieuwe gevallen,
257 dooden.
Tooloengagocng 13 nieuwe geval
len li dooden.
M ad i o en 6 nieuwe gevallen, 3 dooden.
Stad Soerabaja 45 doodelijke geval
len, het overige gedeelte der afdeeling van
dien naam 10 nieuwe gevallen, 7 dooden.
F a r e e 50 nieuwe gevallen, 46 dooden.
Lamongan 4 nieuwe gevallen, 3 doo
den.
B er bek 29 nieuwe gevallen, 25 dooden.
K e d i r i 66, M agetan 1, 13 a n g k a-
1 a n 2, Módjokerto 2 en Pameka-
s an 3 doodelijke gevallen.
LAATSTE BERICHTEN.
WITTEBROOD.
Het ligt in de bedoeling van den Mi
nister van Landbouw vergunning te verleeuën
aan de meelfabrikanten tot. het afleveren
van tarwebloem zonder verplichte bijlevering
van tarwemeelbovendien zullen de brood
prijzen veranderen en bruinbrood niet, maar
witbrood één cent duurder worden.
Loyaliteit der Inlandsohe Bevolking.
Op een vergadering van de Yeroenigïng
van Regenten, op Java en Madoera, gehou
den te Semarang op 17 dezer, werd beslo
ten de tusschenkomst van den Oouverneur-
Generaal in te roepen, ten einde aan H. M.
de Koningin de eerbiedige verzekering over
te brengen, dat de Inlandsche bevolking
dankbaar voor Haar zegenrijke Regeering,
onder alle omstandigheden loyaal zal blij
ven en medewerken, tot handhaving van
Neerlands Souvereiniteit van Ned.-Indië.
De Wereldvrede.
Mijnheer de Redacteur!
Hierbij ©en verzoet aan U, of U, in,-
dien U liet daarvoor geschikt acht, het
volgende in Uw blad wilt opnemen,
Hiervoor bij voorbaat mijn dank.
Men heeft misschien nu wei eens hoo,
ren zeggen: „Na den Wereldoorlog, de
Wereldvrede."
Wij kunnen dan ook wel denken: Zal
het wel mogelijk zijn, elkander bjj mik,
boenen te haten en met massa's te vei',
moorden en niet bij millioenen van eb
kander te houden en met massa's goed
te doen?
Maar hoewel wij weten, dat er in een.
vorige geschiedenis een zoo groote oor*
log nog niet is geweest, kunnen wij ons
misschien troosten met de gedachte, dat
het verlangen naar den vrede ook nog
nooit zoo algemeen groot is geweest
Doch eerst een andere zaak.
Men heeft in vredestijd do oorlogsuiti
gaven overal verbazend zien toenemen,
als opgezweept door een boozen geest in
do lucht. Evenzoo is bet met den groei
van het aantal verschillende godsdien.
sten. (Wellicht vindt men dit wel een
vreemde vergelijking.} Het schijnt dan
wel of men onderling, in verschillende*
godsdiensten, zich meer bezig houdt met
het opdiepen van meeningen, waarin menj
met elkander van gedachte verschilt, dan
wel die, welke men met elkander gen
meen heeft. Zoo heeft men nu, over de
geheele aarde gerekend, bij de zevenhoa,
derd verschillende ricblingen van ge,,
loof, alléén van den Bijbel. Zoodat wij
hiervan misschien een geestelijken oor
log kunnen verwachtendoch dan echter,
een oorlog, waarin geen bloed, maar wel
vele oude ideën geofferd moeten wor.
den.
Doch weer een andere zaak.
Verschil van geloof, zouden wij kun-:
non zeggen, brengt verdeeldheid, ja
zells haat. Ieder op zichzelf meent ech.
ter het goede te tienken en te werken,
reden, waarom iedere meening waard is,
onderzocht te worden. Vele verschillende
geloovcn hebben overeenkomstige wet,
ten en door deze op te sporen en te
veroenigen, zou men afdoende een we<
rcldgeest kunnen scheppen.
De waarheid dan ook is één.
Wanneer wij echter gelooven, dat wij
op aarde nooit heil kunnen verkrijgen,
zijn wij er de tegenwerkers van, want
door het geloof, dat het wel kan, moet
het komen.
Men moet echter geen vrede verlam,
gen van een Vredespaleis of van vre,
desapostelen, want dit is de verlooche.
ning van den waren Vredevorst, wiens
geboden den vrede kunnen bewerken.
Neemt men alleen maar bijvoorbeeld:
„Hebt uw vijanden lief" of „Hebt uw
naasten lief als u zeiven".
Gelooven wij evenwel, dat wrj dit niet
kunnen volbrengen, dan zijn wij er de
tegenwerkers van, want door het geloof,
dat het wel kan, moet het zijn.
Dan knn misschien nog eens de geest,
die eens eenvoudige visschers beziel
de, als het ware uit de wolken tot ons
terugkeeren.
Nogma^fS mijn beleefden dank, noem
ik mij,
Een Werkman.
Leiden, 24 November 1914.
Pcstgevallen op Java.
Bij het Dep. van Koloniën is het volgende
telegram van den Gouverneur-Generaal
van Nederlandsch-Indiê, d.d. 23 dezer, ont
vangen betreffende pcstgevallen op Java en
Geboren
JOHANXES ADAH,
Zoon van '2984 0
N. VAN BEELEN.
Kn. v. BEELENDe Best.
Katwtjk aan Zee. 25 Nov. 1914.
Voor de vele bewtfzen van deel
neming, ontvangon na bet overlijden
van onze geliefde Zuster, Behuwd
zuster en Tante. CORNELIA GERAR-
DINA DUYSTEii', betuigen wij onzen
dank. 2962 9
Uit aller naam
C. B. DÜYöTER.
Leiden, 25 Nov. 1914.
