Nederland en de Oorlog.
N«. 16793
Maandag 33 November.
Eerste Blad.
A0. 1914.
geze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van gon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Officieeie Kennisgeving.
UIT ONZE STAD.
UIT ONS LAND.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER AD YERTENTIEN
Van 1—6 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.17$. Kleine advertentien
yan 30 woorden 40 Cents contant; elk tiental woorden meer 10 Cents.
Voor het inoasseeren wordt /"0.05 berekend. Bewijsnummer 6 Cents.
PRIJS DEZER COUKJuS'T:
Voor Leiden per 3 maanden ƒ1.30; per week. II 0.09.
Binten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. 0.10.
Franco per post v 1.65.
INKOMSTENBELASTING.
Burgemeester en Wethouders van Lel-
ilcn, brengen in herinnering, dat den
ÜOsten November c.k. de 5de termijn
vervalt van de Plaatselijko Inkomstenbe
lasting, dienst 1914, en dat alzoo op den
laten December minstens 5/6 gedeelten
van den aanslag moeten zijn voldaan.
Zij noodigen mitsdien belanghebbenden
uit om, ter voorkoming van vcrvolgings-
kostcn, tot de betaling van het ver
schuldigde ten kantore van den Gemeente-
Ontvanger over te gaan.
Voorts zij er op gewezen, dut, nu in deze
ernstige tijdsomstandigheden veie uitgaven
van de gemeente gevorderd worden, het
een dure plicht is, dat de belastingschuldi
gen er zorg voor dragen dat, evenals huil
huishuur en andere schulden, nok bun
Jtelnslingpcnuingcu stipt op tijS,, worden
voldaan. Het verdient bovendien aanbeve
ling om, zoo mogelijk, den gcbeelen aan
slag te voldoen.
Burgemeester en Wethouders voornoem!,
N. O. DE GIJSELAAR,
Burgemeester.
VAN STRIJEN,
Secretaris.
Leiden, 23 November 1814.
DE WINKELS GEOPEND TOT
MIDDERNACHT!
.Van af 27 Nov. tol en met 8 Dec.
a. s., is het den winkeliers geoorloofd,
met het oog op de St.-Nicolaasdrukte,
hunne winkels geopend to houden. De
binnen dit tijdvak liggende Zondagen
evenwel niet mede te rekenen. Op die da
gen ligt het oude verbod.
NIET BUITEN DE WERKPLAATS
LATEN WERKEN.
Het is goed, belanghebbenden er nog
eens op te wijzen, dat volgens de Ar.
beidswet, het hoofden en bestuurders
van ondernemingen verboden is, jeug
dige personen en vrouwen arbeid te
doen verrichten huiten de werkplaatsen,
op andere uren dan waarop zij volgens
do arbeidslijst slaan ingeschreven.
Wanneer dus bijv. eeu meisje tot 7 uur
op een atelier heeft gewerkt, mag zij
niet na dien tijd nog even medehelpon
in den winkel, waar het product van
haar dagelijkschen alolierarbeid aan den
pian (vrouw) moet worden gebracht.
Leiilsche Kunst-Vcrecuiging.
Een klein, maar aandachtig gehoor
Volgde Zaterdagavond dr. Jan ICalff, die
in de Nutszaal in woord en beeld van
zijn rijke kennis van Belgische Bouw,
monumenten getuigde.
De spr. had zich, zooals hij in een kor
te inleiding meedeelde, niet tot taak ge
hield, een "overzicht te geven van de
geheele Belgische architectuur. Hij wilde
slechts mei enkele voorbeelden het eige
ne in de Zuid.Nederlandsche houwkunst
üemonstreeren.
Wanneer hij dan met voorbeelden uit
Ide 11e eeuw vervolgens aanving,
wees hij er op, hoe het westelijk deel
onder Fransehen, het oostelijk deel on
der Duitschen invloed heeft gestaan.
Het eerst werden do aanwezigen op
kerkelijke bouwwerken vergast, van
Romaansch karakter, waaraan Fransche
ol Germaansche invloeden een eigenaar
dig karakter gaven.
In heldere, scherp omlijnde lichtbeelden
verschenen de verschillende antieke ker
ken uit België op het doek en het schrijn
de de aanwezigen door de ziel, als de
spreker af en toe de sobere medodeeling
pan hef slot zijner toelichting liet vol
gen: „Thans door de Duilschers ver
woest."
Na de kerkelijke bouwkunst kwamen
tic burgerlijke bouwwerken aan de beurt.
Hierin weerspiegelde zich de vroegtijdi
ge ontwikkeling der burgerlijke gemeen
ten in Zuid-Nederland. Het waren vooral
hallen en raadhuizen, die nu werden ver-
toond als kostbare schatten van Romaan-
sclie en Gothisc.be bouwkunst.
Langzaam gingen deze stijlen in el
kaar over, totdat eindelijk ook de re
naissance cn latere invloeden zich lie
ten gelden, waarvan dr. ICalff, die zich
niet alleen als een groot kenner der
bouwkunst deed kennen, maar ook een
aangenaam causeur bleek te zijn, menig
Voorbeeld gaf.
Jammer dat er niet meer belangstel
ling was, wat echter waarschijnlijk voor
eeri groot deel toegeschreven moet wor.
don aan do omstandigheid, dat de Leid-
sche Maaischappij voor Toonkunst dien
avond .een concert gaf.
LEIDSCIIE SCHOUWBURG.
Maatschappij voor Toonkunst.
Derde gewoon Concert.
Het bestuur der Maatschappij voor
Toonkunst, heeft de goede gedachte ge-,
had en ten uitvoer gebracht, om twee
gelijke uitvoeringen voor haar talrijke
leden te geven iu den Schouwburg. Bei,
de concerten zijn goed bezocht gewor,
den en, rekenend naar de luide toejui
chingen, in den smaak van het publiek
gevallen.
Beide concerten werden gegeven door
het „Hollandsc.h kwintet," een nieuw-ge-
vormde combinatie, beslaande uit de hee.
ton: Karei Oberstadt, piano; Henri
Hack, le viool; Jac.. van der Burg, 2e
viool; Frans Vink, alt on Van Isterdaël,
violoncello. Uitgevoerd werden werken
van Brahms, Dvöra'k en César "Franck,
waarin het kwintet blijk gaf van Holland,
sche degelijkheid, wat betreft nauwgezet,
to studie, duidelijko uiteenzetting en zui
verheid van klank. Daarbij blijft tewen-
schen over: meer poësie in de voor
dracht, vooral meer charme en moer
gloed. Wij twijfelen er niet aan, of het
Hollandsen kwintet, dat pas ontstaan is,
zal bij veeljarig samenspel deze eigen-
schappen venverven.
Wat uitvoering betreft, stond die van
Franck's kwintet bovenaan; vooral de
pianist Oberstadt heeft ons voortdurend
geboeid door de brillante, beheerschte
vertolking van de zoo geweldig moeilijke
klaviorparlij. Zeer mooi kwamen telkens
de pianosoli to voorschijn. Het klavier
zweeg bij het spelen van Dvörak's zoo
bekend, veel gespeeld, toch altijd geliefd
strijkkwartet, opus 96, dat geestig he.
werkt is op negermelodieën, door DvÖ-
rak, tijdens zijn verblijf iu Amerika verv
zamelü. In de vertolking van dit kwar
tet hoorden wij den violist Hack, die
eigenaar is van een mooie viool, op
zijn best; ook trof wederom het aitistiek,
rustig en gevoelig cellospel van Van
Isterdaël; ook 2e viool en alt gaven te
genieten.
Hoe knap ook Brahm's kwintet. oor.
spronkelijk gecomponeerd als duo voor
twee klavieren, werd uitgevoerd, toch
rneenen vrij, dat dit zoo moeilijke werk
hoven de krachten gaat van dit ensem
ble. Het eischt, om tot ons to spreken,
zóó onnoemlijk veel van oen verzorgd
samenspel, van weemoedige, gevoelige
voordracht der melodieën, van duidelijk,
heid in vele druk-bewerkte gedeelten,
dat het veel studie vereischl, alvorens
dit werk tot volmaakte uitvoering komt.
Knap hield de pianist zijn spel in, om
het te doen aanpassen hij het strijk
kwartet. F.en fraaie vleugel, waarvan de
naam onbekend bleef, had Oberstadt te
zijner beschikking.
Napoleon's Vlucht van Elba" ol
„Wee den Overwonnenen".
Do grootste liclft van al de historischs
drama's, t-oouoel- en blijspelen, willen we
graag cadeau doen voor één flink speelstuk.
Richard Voss is met zijn „Napoleons vlucht
van Elba" ook allesbehalve geslaagd. Veel
dilrko woorden en veel grootdoenerij. Een
sink dus, dat geen eigenschappen heoft om
van zichzelf te boeien, dat dus geheel door
het spol moet worden gered.
Hot HollandschBelgisoh Tooneelgezel-
schap, dat onder leiding van Gerard Ar-
hous, Truus Post cn C. P. T. Bigot, dit
historisch drama opvoert, is slecht geslaagd
bij die poging. Van 't bog-in tot hst eind
heeft h;t stuk ons niet kunnen boeien. En,
naar we meenden op te merken, niemand
zelfs. De galerij, waarvoor dit drama anders
goede eigenschappen heeft, bleef zelfs on
bewogen en de verveling waarde rond in
den vorm van allerlei gepaste en ongepaste
opmerkingen onder de toehoorders.
De opvoering bleef nog beneden het peil
van cene door goede dilettanten gegeven. Ze
had meer van een repetitie dan van een
goed voorbereide voorstelling. Ook de rollen-
kennia was van dien aard.
Wanneer Bouwmeesters créatie van Na-
pclóon in „Madame Sans-Gênc" nog versch
in 't geheugen ligt, dan is 't voor Arbous
lang niet gemakkelijk om een goeden Napo
leon te scheppen Truus Post is ook al niet
op liaar sterkst als ds gravin De St. Aubonnc.
Het natuurlijke was aan haar spel vrijwel
vreemd. Bigot zien we liever als Janus
Tulp dan als grenadier van den keizer.
Do slotvoogd Antonio van M. Bomhard, was
het slechtste niot, wat wo te zien kregen.
Erbarmelijk was echter Mario van J. Borg-
hogge. Onbcholpener kan het moeilijk. In
den priester hebben wo Jao. Sluijters Jr.
niet herkend. Door de grime had men een
wel Vat clownachtige figuur van den ziele-
herdcr gemaakt. Erg imponeerend was z'n
optreden ook niet. Dezelfde acteur speelde
do officier van den Ktransohau koning. Een
dienstmeisje stond nog op 't programma ver
meld, doch zij heeft zich niot vertoond.
Wil dit ensemble terugkomen, dan zij
betere voorbereiding van de voorstelling aan
bevolen. i
„Een Avondje Uit",
„Snuggere Hein", enz.
iu „Zomerzorg".
Uit Den Haag kwam gisteravond naar
hier, speciaal naar „Zomerzorg", geheel
uit eigen bew eging, het „Hollandsch Too-
ncöl-Gezelschap". Totaio onbekendheid
hiermee en dus groote nieuwsgierigheid er
naar, vooral ook omdat de aanplakbiljet-
ton spraken van „Vlaamsche grootheden
er bij, deed ons besluiten ditmaal de uit-
noodiging ter bijwoning van deszelfs ééne
buitengewone voorstelling aan te nemen.
Velen waren opgekomen en werden, naar
orde van aankomst, ontvangen dopr een
persoon in livrei, die aanwijzingen aan
gaande rangen en plaatsen deed. Dat
maakte op velen al indruk.
Een marsoh en een ouverture van het
orkest van liet gezelschap, uitgevoerd door
een mannelijke piano, een vrouwelijke cel
lo en een dito viool, waren weldra afge
werkt, en toen verschenen twee der andere
art-isten, mevr. Paulette Charlis cn de
heer W. H. A. de Heer. Zij spreidden, naar
het ons voorkwam, al hun talenten ten
toon in een blijspel in één bedrijf„Een
Avondje uit". Zij hadden succes. Toen ging
het orkest weer aan don gang en vervolgens
verscheen de heer De Heer, volgens het
programmA oen bekend declamator, alleen
ten tooneele. Deze heer De Heer hield
eenige voordrachten, ernstige en luimige,
naar hij zei, deed dit nogal goed, maar
kwam nu en ook na de pauze enkel met
dingen uit de oude doos. Na de pauze was
het geëerde publiek aohterin de zaal nog
al rumoerig onder 'a declamators prestaties
en telkens werd er reeds geapplaudisseerd
en gejuicht als do heer De Heer nog lang
het laatste woord van een voordraoht niet
gesproken en nog niot definitief diep ge
bogen had. Of hij dus dien geestdriftigen
voldeed
In de pauze verplaatste het drie-hoofdig
orkest zich naar de vriendelijke serre, waar
slechts zeer weinigen het volgden. Er na
weer muziek in de zaal en "toen tot slot
vier acteurs op de plankon, ten laatste
allemaal te gelijk, In „Snuggere Hein",
een militaire klucht, waarin Hein's rol
werd vervuld door „Neerlaods beroemden
komiek" H. J. J. Harris, en met mevr.
Charlis zioh deden bewonderen de heer J.
J. Johns en mej. Simonne Maerten6. Do in
houd laat zioh hier niet besohrijven en het
spel was geheel naar den trant en in den
geest van dien inhoud. Zij, cho hun geld
voor dezen uitgaansavond hadden betaald,
hebben bij dit stuk de meeste pret gehad,
vooral om de gedurfde grepen van Trui, de
dienstbode.
Onder het spelen van een Tot-Weer
ziens"-Marsch ging men de kou in, het dure
programma als aandenken aan dezen avond
zorgvuldig bergende.
Bioscopc-Théatcr „Imperial".
Wie eens ploizier hebben wil, oens har.
telijk wil lachen, moet nu eens vaan
naar het Bioscope-'Thoaler van 'den neer
Hartman, aan den Stationsweg. Daar
wordt onder den titel: „Korfjes Reis-,
avonturen," een heel koddige film ge
geven met den bekenden Rjgadin als
hoofdpersoon. Ook aan den wcnsch van
hen, die gaarne een drama zien, wordt
voldaan, met do „Lotgevallen eener
Koorddanseres," een zeer boeiend dra
ma uit het circuslevcn.
Verder worden nog tal van andere
nummers gegeven en ook het wekelijk-
sche, altijd interessante, oorlogsnieuws.
Bijzonder willen wij nu evenwel de
aandacht vestigen op en belangstelling
wekken voor een waar kunstwerk op
bioscopisch gebied, waarvan de roep uit
Den Haag reeds tot ons was gekomen
en dat nu ook onzen stadgenoolen hier
wordt aangeboden, 't Is een leerrijke
film, die een goed denkbeeld geeft van
de troepenbewegingen te land en ter
zee en den stand der partijen op het
westelijk oorlogslooneel.
De firma Peek en Cloppcnbuxg laat
te Amsterdam op den Dam een rcuzengebouw
verrijzen, waarvan de architect Joling do
ontwerper is. Het gebouw, ter oppervlakte
vau 1000 Mn, met drie frontgevela ter ge-
zameulijke lengte van 92 Meter, vier verdie
pingen hoog, is een merkwaardig bouw
werk, dat in 1916 gereed moet komen In
onze Vestibule is een afbeelding van dit
fraaie structuur gebracht.
GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS.
AANVRJ AO VAK WERKZOEKENDEN.
Geopend i 's moraous van 9—12 cn
's middags van 25 nnr.
2 Klerken, 68 Timmerlieden. 32 Metselaars. 4 Voe
gers. 1 Reiziger. 30 Sohildora. 2 Bellangere. 10 Meu
belmakers. 6 Grof-bankwerkeTs. 2 Voorslaanders,
1 Rijwielreparatour, 2 Smoden, 4 Loodgieters,
1 Kappersbediende, 14 Typografen, 2 Kleermakore,
3 Bakkers, 2 Steenhouwers, 12 Sigarenmakers,
1 Sigtirensorteerder. 2 Sohlppers, 25 Grond
werkers, 3 Bloemisten. 4 WAirmoeziers, 10 Jongens
(allerlei), 17 Loopknechts. 76 losso Werklieden,
185 Mannon (allorlei), 5 Dienstboden onder 18 j.,
4 Dienstboden bovon 18 Jaar, 3 Wasohvrouwen,
£1 Naaisters, 14 Werksters, 2 Winkeljuffrouwen,
1 Kinder juffrouw. 23 Fabrieksarbeidsters, 63 Tex-
tlclarboldsters, 49 Vrouwen (allerlei), 1 Wagenma
ker, 9 Stokeis.
Steuncomité Oorlogstoestand 1914.
In de afgeloopen week meldden
zioh om steun aan 91 personen.
maakt met het totaal der vo
rige opgaaf ad1661
•en totaal van
1752 personen.
Tot 14 Nov. jl. waren behandeld 1455 aanvragen.
In do afgeloopen week kwamen
opnieuw in behandeling 69
Totaal 1524 aanvragen.
Afgewezen waren tot 14 Nov. jl. 304 aanvragen,
in de afgeloopen week 9
Totaal 313 aanvragen.
VOOR HET KON. HAT. STEUNCOMITÉ.
Namens manschappen van liet 4de reg.
inf. 3de bat. 3de comp. (Stadszaal) is ver
zonden ten bate van het Koninkl. Nation.
Steuncomité de som van f 5.88%.
MOSSELEN.
Doze week zal de verkoop van Zeeuwsohe
mosselen vanwege het Steuncomité alhier
een aanvang nemen. Gelijk bekend, heeft
het Koninklijk Nationaal Steuncomité een
opwekking rondgezonden, ten einde den
handel in mosselen, die door den oorlog
zwaar getroffen werd, te bevorderen. De
uitvoer van mosselen tooh beloopt in nor
male tijden rond 40 millioen K.G. per jaar.
België, hetwelk een voornaam afzet gebied
is voor mosselen, is door den oorlog zoo
goed als gesloten.
Door de bevordering van den mosselver
koop worden evenwel niet alleen de schip
perij en de Zeeuwsohe handel geholpen,
maar aan de burgerij word<> ook een tot
dusver minder bekend volksvoedsel ver
schaft. 5 K.G. mosselen toch, die 15 cents
kosten, leveren ruim 7 ons uitgepelde mos
selen en bevatten een eiwitgehalte van
132% gram, dat is nagenoeg evenveel als
voor GO cents aan mager rundvleesch en
voor 40 oents aan paardenyieesoh.
De mosselen kunnen gekookt-, gebakken,
gestoofd en ingelegd worden gegeten en
bij de boterham en de aardappelen, ter
vervanging van vleesoh en visch, worden
gebruikt.
De mannen, die do mosselen /Allien rond
venten, zijn voorzien van een roodwit ge
schilderden emmer met de letters S. O. L.
er op.
Recepten ter bereiding worden door hen
gratis afgegeven.
DE „PREUSSEN" EN ONZE AUTORITEITEN
De Avondpost" schrijft:
Naar aanleiding van het Reuterbericht be
treffende het gebeurde met de „Preussen"
in de baai van Sabang, bleek ons bij infor
matie, dat de zaak zich aldus heeft toege
dragen
Het Duitscho oorlogsschip f,Preussen"
werd geïnterneerd id de baai van Sabang.
Als noodzakelijk gevolg zou toen natuurlijk
overgegaan worden tot het onbruikbaar ma
ken van de inrichting van draadlooze tele
grafie.
Wij wenschen ons echter vooiioopig te be
palen tot het mededeelen van het feit, dat
men de antenne liet haugen on de „draad-
loozo kajuit" verzegelde. Do toestellen ble
ven dus aan boord.
Hiermede meende men de zaak geregeld
te hebben.
Dat de antenne word afgekoppeld, deed
natuurlijk niets aan de bruikbaarheid af van
dit gewichtig onderdeel, om te ontvangen
niet alleen, doch tevens te seinen.
Hot is evonwol best t-e begrijpen, dat, in
dien er nog een apparaat aanwezig was,
niet in de cabin" opgesloten, de marcho-
nist de lui hartelijk uitgelachen heeft om
die onnoozele manier van doeu.
Nu blijkt reeds, dat de marchonist een
verborgen ontvangtoestel had. Omtrent- het
ontvangon van draadlooze seinen is dus liet
bewijs daar; echter blijkt niet of men ook
geconstateerd heeft of het schip zelf seinde.
Niets toch was eenvoudiger dan een ont
vangtoestel met- verdekte antenne in Sabang
zelf op te stellen, dan had men zonder twij
fel kunnen constateer en, dat de „Preussen"
seinde.
Dat de autoriteiten daaraan zelfs niet ge
dacht hebben, weten wij zeker. Eerst na
dat hier te lande daarover informaties zijn
ingewonnen, is men misschien daartoe over
gegaan. Heel wel mogelijk is, dat men in
Sabang geen ontvangtoestel had en men
niet zoo gauw een provisorisch apparaat
wist samen tc stellen.
Een feit is, dat de autoriteiten op dit
pi -t nalatig zijn geweest. Men had de toe
stellen aan land moeten broDgen, de anten
ne wegnemen en alle toestellen! en machi
nes, welke maar eenigszins gebruikt, konden
word cf om een provisorisch sein toestel in
elkaar tc zetten, moeten opeischon en mee
nemen of verzegelen.
Waarom men zich bepaald heeft tot hot
verzegelen van de kajuit, wenschen wij voor
alsnog niet mede te deelende reden is te
bespottelijk.
De gelegenheid maakt den dief en de
schuld ligb in hoofdzaak bij de autoriteiten
ter plaat-se. Wat wij hier hebben medege
deeld (en verzwegen) hebben wij uit beslist
betrouwbare bron.
LICHTING 4 915.
Naar we vernemen, zullen de dienstplich
tigen der lichting 1915, die op 15 December
a.s. (voor Drente 16 Dec.) worden inge
deeld, niet in de garnizoens, doch in de
depots worden geoefend. („Tel.")
VERBOD VAN UITVOER VAN AMMONIAK.
Het „Stsbl." bevat heb Kon. Besluit hou
dende verbod van uitvoer van zwavelzuren
ammoniak.
HET LEENINCSPLAN EN DE
VRIJZ1NNIC-DEMOCR ATEN.
Het hoofdbestuur van den Yrijzinnig-De-
mocrati3chen Bond besloot tot liet houden
van een grooto openbare bondsvergadering
te Amsterdam op Zondag 29 November a.s.,
ter bespreking van het leeningsplan der
Regeering. Allo afdeelingen en personeels
ledon van den Bond zullen voor deze ver
gadering worden opgeroepen. Eenige spre
kers, wier namen nader zullen worden ge
publiceerd, zullen er het woord voeren.
Reeds kan worden medegedeeld, dat oen
der sprekers mr. H. P. Maroha-nt zal wezen.
UITVOER VAN STROO.
De minister van Financiën heeft toege
staan den uitvoer van stroo, dienende voor
bedekkings- en verpakkingsmaterieel voor
andere artikelen, waarvan de uitvoer niet
verboden is.
MAXIMUM-PRIJS VAN BOTER.
De minister van landbouw, nijverheid en
hajidel heeft: a. ingetrokken de beschik
king van 5 dezer:
b. den maximum-boterprijs voor binnen-
landsch verbruik voor den verkoop en gros
gedurede het overblijvende deel der maand
November bepaald op 1.45 per K. G. bij
verpakking in wit fust van 50 K. G.
Bij verpakking in wit fust van 25 K. G.
kam vorengenoemde prijs verhoogd worden
met 1 cent per K. G.
Bij verpakking in eiken fust van 20 K. G.
kan vorengenoemde prijs verhoogd worden
me-t 5 cents per K. G.
De detailprijs van boter wordt per K. G.
in maximum bepaald op 20 cents boven den
vorengenoemden en-gros-prijs.
Voor speciaal verpakte boter kan een ver
hoogde prijs worden toegestaan in overleg
met heb Rijks-Centraal Bureau voor den uit
voer van Boter, 42a, Buitenhof, 'e-Graven-
hage.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel brengt ter algemeen© kennis, dat het
Rijks- en Centraal Bureau voor den Uitvoer
van Bot-or ten aanzien van den prijs van
speciaal verpakte boter het navolgende
heeft vastgesteld
Voor 6peciaal verpakte boter mag per
K. G. ten hoogste 0.10 meer berekend wor
den dan de vastgestelde maximumprijs be
draagt. Voor onderdeelen van K. G. van
dergelijke boter, mag do prijs naar boven op
geheel© stuivers afgerond wordon.
Zij, -die van het Rijksbureau de machti
ging onbvangen speefaal verpakte boter af
te leveren, moeten in al hun verkoopplaat
sen steeds roomboter tegen den maximum
prijs voor aflevering in voorraad hebben en
op aanvrage afleveren.
Voor onderdeden van K. G. van deze
boter mag de prijs naar boven op halve
stuivers afgerond wordon.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel heeft oen brief gezonden aan
de burgemeesters
Ik heb de eer uw aandacht te vragen
voor do navolgende opmerkingen, die ech
ter alleen betreffen die gemeenten, waarin
tot nog toe het roggebrood, gebakken uit
gebroken rogge, volksvoedsel is.
Toen tengevolge van den oorlog, de aan
voeren van rogge uit Rusland, do Zwarte
Zee-landen enz., gestaakt werden, bleef
slechts Noord-Amerika over als het land,
waaruit dit product betrokken zou kunnen
worden. Rogge wordt echter in Noord-
Amerika nog geenszins in die mate ten uit
voer aangeboden als tarwe, en het is dus te
voorzien, dat prijsverhooging zal intreden
naar verhouding groot-er dan die van tarwe.
Inderdaad is op dit oogenblik de prijs van
rogge, aangevoerd in Nederland, reeds on
geveer gelijk aan dien van tarwe.
In verband met- deze omstandigheid gee£
ik u in overweging te bevorderen, dat thans
reeds worde overgegaan tob vermenging
van do inlandscho gebroken rogge met bui-
tenlandsch tarwemeel, ten einde langza
merhand te kunnen komen tob oen geheolo
vervanging van het roggebrood door tarwe
brood.
Hierdoor zal worden bereikt, dat wan
neer eenmaal noodzakelijkerwijze tot dezs
