Nederland en de Oorlog.
J». 16770
Dinsdag 27 October.
Au. 1914.
tgeze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven
!Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
Officieels Kennisgeving.
UIT ONZE STAD.
UIT ONS LAND.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
VaD 1—0 regels ƒ1.05. Iedere regel meer f 0.17£. Grootere letters naai
jplaatsruimte. Kleine advertentiën van 30 woorden 40 Gents contantelk
tiental woorden meer 10 Gents. Voor het incasseeren wordt/"0.05 berekend.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden 1.30per week. f 0.09.
Buiten Leiden en waar agenteo gevestigd zijn per week. B 0.10.
Franco per post 1,65.
AFSLUITINC PASSACE LANCECRACHT.
-'burgemeester en Wethouders van Leiden bren-
keu lor ateemcene kennis, dut het gedeelte van
de Langcgracht, gelegen voor het gebouw der
JflWi i i. i.iMt.^fahiiek. wegens hot verrichten van
werk zo n iti heden aan den kabel dier fabriek, van
af heden tot nadere aankondiging, voor hot ver
keer met rIJ- en voertuigen zal zijn afgesloten.
burgemeester en Wethouders voornoemd.
N. O. DE GIJSELAAR.
Burgemeester.
VAN STRIJEN.
Seoretaria.
Leiden, den 27en Ootober 1914.
A BONNE'S TE LISSE.
Onze agent beriolit ons, dat gister
avond het ,,Leidsch Dagblad" niet op
tijd is aangekomen.
y Wij doelen onzen lezers mede. dat dit
de schuld is van den conducteur, dio de
zakken niet met de tram van zee uren
liceft medegenomen.
I LEIDSCHE SCHOUWBURG.
,,'t Café-tjc'V
{HÉSbcI ie voor, id»at ie als kellner in oen
'Jcafé dienst doet ten pas in de zevende
.jhtemcl bent aangeland, doordat je patroon
'jfg gedurende twintig jaar een salaris ga
randeert van vijfduizend franc 's-jaaxs, met
tïe voorwaartle er bij, dat tussdientijdsclie
•Verbreking van het contract door -een 'der
partijen \d;0 andere partij recht geeft op
leen schadevergoeding van tweemaal hon-
IjdeVdduizend franc en je verneemt dan, als
;je handreélcening nog niet 'droog is nog
Avtel«:1a* e erfgenaam geworden bent van
kchtrnnal honderddtvizenfd franc. Je zoudt
'|bt alle- in staat zijn
'Alben, de 1-celJner bij Philibert, wicn 'dit
ifoI'tiMJitie tb beurt valt', weet zijn verstand
!jbjf! nog wel bij tod gebruikten. Hij besluit
Ifellner te blijven en tegelijk te probeeren*.
Jpfote hij dan ook nog den pleizie'rigen kant
.Ijr-au licr geld-hebben kan meemaken,
lï 'tWas een buitengewoon amusante uit
werking. die Tristan Bernard in zijn blij
spel enn dit onderwerp heelt gegeven. Kos-
fèüijke tooneeltjes hoeft hij in elkaar ge-
'm ten een ieder. bevredigend. slotBer-
ïxfcid trouwt met de dochter van zijn pa-
poon, on wie hij tot over zijn ooncn ver-
ifcfd geraakt; «die ook hem in stilte tot
haar uitverkorene hoeft verheven, doch die
ha >r gi-voelens weet te verbergen en tracht
jé verslikken door een minder vriendelijk
jtipireden tegen den kelhier-kapitalist.
£Ï,Dat blijspel was bij de Rotterdammers
Itauiurliik in goede handen, 't Liep als
Besmeerd. Als altijd trof ook nu weer het
gloed e samenspel. Bovendien is altijd een
teerste zorg om alles zoo natuurlijk moge-
lij I: te doen zijn
■Daaraan ontbrak weer niets. Met vel--
zorgde decoratief, een gezellig café, mel
de passage op straat, deed hel gezelschap
Van Van Eysden weer alle eer aan.
jÉSEn niet alleen het geheel voldeed zoo
lil elk opzicht,- ook het spel van ieder af
zonderlijk was uitmuntend.
Daar was in de eerste plaats de held
,Van lr stuk, Louis Chrispijn Jv Die krijgt
hief gel genheid zijn talent volop te ont
plooien. Dat was eens een rol voor hem.
(Vlug en beweeglijk nu eens, droomerig en
'onoplettend op een ander oogcnblik. Het
.fcosltebiks: is hij wel dan, wanneer hij zich
tiit een benarde positie moet redden, zoo
nis in het restaurant, in het tweede bedrijf.
Hoe vermakelijk was ook do onbeholpen
liefdesverklaring aan 't slot.
Naast hem moet direct genoemd Henri
Pjpolman, als dc caféhouder. Altijd is zijn
;*p el even doordacht. Men waant zich bijna
•Mc*, meer in den schouwburgzaal, maar in
;,"e omgeving van clen persoon, clien Pool-
juai weergeeft Bovenal zijn stil spel moet
Wponder gewaardeerd. Wat heeft hij niet
ft'énnaakt. toen hij in het tweede bedrijf
ft's bezoeker het restaurant binnenkwam
fcn er direct kellncrsbezigheden ging ver-
Hel, ten.
Dan moeren we nog noemen Nico de
yong met 2iin grappige creatie van Bigre-
,don en van dc kleine rolletjes Victor Faas-
ben als dc flesschenspoeler. Henri Mor-
jricn typeerde zeer goed Kaucheiiu met 7fu.
pon.Juan neigingen. Van de dames traden
jhet meest op den voorgrond Marie van
'Eysdenink. Gusta ChrispijnMulder,
iMjnny van Ollefen en Else Mauhs
^.rlet bnuq element werd door dc eerste
bijnemend vertegenwoordigd, de tweede
gaf nic:r het diplomatische deel der vrou
welijk.- sekse, cn de derde maakte in dat
opzicln ook een good figuur. Geheel ver
schillend was ([e lamst e als de beschaafde
doel (ter van den caféhouder.
L m gioo; aantal belangstellenden heeft
van deze uitnemend verzorgde voorstelling
genoten Dc- gulle lach en liet krachtig' ap
plaus w.nen een welverdiende hulde \oor
de Rotei dammers.
Alhier is onder de soc.-dem. militairen
thans definitief opgericht een mobilisatie
club.
Mcj. H. Dregmans, alhier, is heden te
Utrecht geslaagd als apothekers-assistente.;
Zij ontving haar opleiding van den heer M.
Boekwijt, apotheker, aan de Vischnrarkt.
LIJST van geheel cn gedeeltelijk
Werkloozen, die zich aangemeld heb
ben hij de Arbeidsbeurs.
Het Steun-Comité eischt als voorwaarde voor
steun aanmelding bij do Beurs, zoodat dit Staatje
wel oen juist beeld zal goven van de Werkloosheid.
Ook Werkloozen uit de Omstreken zijn hieronder
begrepen. (Dit aantal vrij gering).
Grondwerkers3
Overige vakarbeiders bij de bouw
vakken in ruimsten zin 121
124
Mannel. vaklieden in andere vakken
(voor een groot deel gedeeltelijk
werkloos;... 95
Vrouwelijke vaklieden (waaronder
dienstboden, naaisters, werksters) 72
Losse Werklieden70
G cdccl tel ijk Werkl oozen
Mannen allerlei vakken (veelal
weekloon155
V rouwen allerlei vakken (veelal
weekloon 120
Jongens voor allerlei 15
Totaal C51
Leiden, 27 October 1914.
LEIDSCHE BESTUUilDERSBOND.
Opgave van de week van 12 tot 17 October.
Totaal Ledental 1702.
Werklooze leden 84
Aautal kinderen be
neden 16 jaar74
Loonverlies per week f 1051.45
Vergoeding v. d. patroon t
Steuncomité 11.75
TJitkcering werkloozenkns ,.272 75
284.50
Loonverlies per week f 766 93
Cedeeltelljk werkloo
ze ledon 289
Aantal minder werk
uren per wcelc 6255*
Aantal kinderen be
noden 16 jaar 597
Loonverlies per week f 1147.10
Vergoeding v d. patroon f
TTItkeering werkloozenkas* 388.07
383 07
Loonverlies per week
Aantal ondor de
wapenen 249 -)
Aantal kinderen be
neden 16 jaar 274
Loonverlies per week f 3134.14
Vergoeding v. d. patroon 417.09
Vergoeding van het Ri.ik 676.20
1093.29
Loonverlies per week2040 85
Totaal loonverlies per
week, waarbij betrok-
ken 622 .leden f 3566.81
Dit getal wordt gevormd doori
Gehuwden en kostwinners welke vergoeding
krijgen- .- .- 120
Werkzaam bU Gemeente, Rijk en Spoor- en
Tramwegen, welke loon ontvangen 39
Ongehuwden welke geen loon en geen vergoe
ding krijgen 90
249
GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS.
Geopend's morgens van 9—12 eD
's middags van 2—5 uur.
AANVRAAC VAN WERKZOEKENDEN.
3 Klerken. 1 Klerk (Vrouwelijke), 1 Reiziger,
1 Opziohtor-teekenaar, 50 Timmerlieden, 30 Metse
laard. 5 Voegers, 20 Schilders, 6 Behangers, 12 Meu
belmakers. 4 Stokers, 15 Smeden. 1 Blikslager,
1 Loodgieter. 27 Typografen, 3 Kloormnkera,
4 Bakkers, 1 Schipper, 12 Sigarenmakers, 1 Motor-
sohipper, 1 Bloemist, 2 Warmoeziors, 3 Grond
werkers, 15 Loopknechts, 15 Jongeus (allerlei),
1 Rijwielreparateur, 70 losso Werklieden, 155 Man
nen (allerlei). 13 Dienstboden beneden 18 jaar,
2 Dienstboden boven 18 jaar, 5 Waechvrouwen,
27 Naaistors. 23 Werksters, 1 Winkeljuffrouw, 120
Vrouwen (allerlei).
BINNENLAND.
In de avondzitting van don Haagschen
Raad diende de heer Hugenholtz een motie
in, opzegging van de tramconoessie wen-
schel ijk achtende op grond, dat in Juli de
dienst langer dan acht dagen zonder toe
stemming van B. cn W. is geschorst. Zij
werd met algemeene stemmen, op die der
socialisten na, verworpen.
Men meldt, dat min. Treub zijn werk
zaamheden thans aldus heeft verdeeld, dat
hij 's ochtends aanwezig is op het Departe
ment van Financiën, en 's namiddags of
's avonds op het Departement van Land
bouw, Nijverheid en ITandel.
De nieuwe prerident-directeur van de
Heldring-gestichten, dr. J. Lammerta van
Bueren, is in de VJuchten-heuvelkerk te Zet
ten bevestigd door ds. L Heldring, van
Amsterdam Vervolgens hield dr. Lam
merbs van Bueren een intreerede naar aan
leiding van Johannes 15 vers 11.
De gewone audiëntie van den Minister
van Buitenlandsche Zaken zal Vrijdag a.s.
iiiet plaats hebben die van den Minister
van Kolonii-n Donderdag a s niet. cn die
van don Minister van Marine Vrijdag a.s.
niet.
In Den Haag is overleden de gep. luit.-
gen. W. E. A. VViipermann. oud-inspec-
Ueur van het wapen der cavalerie.
Voor de Belgische Vluchtelingen.
Uitvoering in „Zomerzorg".
Er zijn in den mobilisatie-tijd ook hier,
evenals elders, hcclwat comité's gevormd.
In het gelid nam ook plaats een comité
van militairen, met de heeren J. G. Harms
en A. J. Sutherland als voorzitter en als
secretaris. Het doel was een uitvoering te
geven op Maandagavond 26 October in Zo
merzorg", ten bate der Belgische vluchte
lingen. Het comité verzekerde zich van
goede krachten, om met do hulp van dezen
een programma samen te stellen en uit te
voeren, en de exploitant van Zomerzorg",
de heer G. E. Brink, was zoo vriendelijk om
van halfzeven tot halftien zijn flinke zaal
gratis af te staan.
Het doel is bereikt. Dc zaal, in twee ran
gen verdeeld, liep voler is een goede der
tig gulden voor do vluchtelingen overgehou
den, ende aanwezigen hebben genoe
gen gehad, veel genoegen zelfs.
Wij zullen hier geen opsomming geven
van de namen der vele executanten, op
één na allen militairen niet precies alles
opnoemen wat volgens programma gegeven
werdnoch waarop men extra werd ver
gast of hetgeen moest weggelaten worden.
Zóó nauwkeurig behoeft het niet. Maar wol
willen wij doen uitkomen, dat er zeer goede
muziek in de zaal en op het tooneel werd
ten gehoore gebracht, o. a. oen best trio
piano, viool en cello dat wij verdienstelij
ken zang mochten liooreu en een aardigen
dans ziendat. een sneltcekenaar duchtig
en met. veel succes van zich afkrabde en
-streek, en dat de voordrachten al stond
het den dames menigmaal goed en sierde
het haar sip te kijken, wat ook voor heel
nette dames vaak een uiterst moeilijk werk
is waren, voor het meerendeel althans,
om te gieren. Even ditdie preek voor
dronkaards met dat gebed was o. i. geen
gelukkige keuze.
Alles volgde vlug op elkaar. De pauze
was niet te lang. Op tijd konden de mili
tairen in hun kazerne of het gebouw, dat.
er wat op gelijkt., binnen zijn. Voor do bur
gers werd het. diensvolgens ook geen nacht
werk. De oorlog maakt de menschen braaf!
Dit zou een mooi slot wezen en toch kun
nen wij de pen nog niet neerleggen, omdat
het comité zijn taak met dezen welgeslaag
den avond nog niet geëindigd acht. Im
mers, het is voornemens een dergelijken
avond te organiseeren ten bate van werk
looze stadgenooten. Gauw reeds. Een goed
idee. Een wat grootere opbrengst zou dan
zeker welkom wezen. De toegangsprijzen
waren nu heel laag. Misschien zouden die...
Enfin, dat is comité-werk.
Brood in Iiezil genomen.
Heden en gisteren is vanwege den Ge
meentelijken Keuringsdienst alhier brood
in bezit genomen, hetwelk niet voldeed aan
de door den burgemeester voorgeschreven
samenstelling: 80 pCt. tarwemeel en 20
pCt. tarwebloem.
Onze broodleveranciers mogen dus terde
ge met dat voorschrift rekening houden om
onaangenaamheden te voorkomen.
Verbod Kaasuitvoer.
Een buitengewone Staatscourant" bevat
hedenavond een uitvoerverbod van kaas,
dat tijdelijk kan worden opgeheven ot
waarvan in bijzondere gevallen ontheffing
kan worden verleend.
Naar gemeld wordt heeft dit besluit niet
de bedoeling om voor geruimejï tijd allen
uitvoer van kaas uit Nederland onmogelijk
te maken. De minister van Landbouw ad
interim wenscht echter maatregelen to ne
men, waardoor bereikt wordt, dat voor de
binnonlandsche consumptie een voldoende
hoeveelheid kaas tegen den door den mi
nister vastgestelden prijs beschikbaar blijft.
Daartoe is het noodzakelijk, dat alle uit
voer op een oogenblik verboden wordt en
een overzicht gemaakt, wordt van de op dat
oogcnblik in ons land aanwezige hoeveel
heid kaas. Zoodra deze hoeveelheid geïn
ventariseerd is, waartoe bereids de voor
bereidende stappen gedaan rijn, zal door
den minister voornoemd bepaald worden,
voor welk gedeelte van de voorradige en
nog te producceren kaas den uitvoer, on
der nader vast te stellen voorwaarden, zal
kunneu worden toegestaan.
Verbod van Uitvoer.
Do „Staatscourant" bevat het Kon. be
sluit houdende verbod van uitvoer van
paarden met uitzondering van ruinen, wel
ke den leeftijd van 20 maanden nog niet
hebben bereikt ou nog niet gewisseld heb
ben, van veulena.
Boter-1''it voer.
Men deelt ons mede, dat het in het voor
nemen der Regeering ligt binnen korten
tijd den uitvoer van boter veel to beper
ken. Alleen boter onder rijks-confcrólo zal
dan worden uitgevoerd.
De leden van het Rijkscontrólestation
hebben een schrijven namens do Rogeering
ontvangen om to berichten hun quantiteit,
of zij gewoon zijn hun boter naar het bui
tenland te verknopen, en of ze genegen zijn
dat te blijven doen.
Graan voor de Regeering.
De „Gorredijk" en de „Rijndam", die
beiden een partij graan voor de regeenng
hebben medegebraht, hebben ligplaats ge
nomen aan de Wilhelminakade te» Rotter
dam, waar ze met bekwamen spoe-d worden
gelost.
De „Gorrédijk" heeft, aan boord 5008 ton
tarwe, 26,499 balen meel en bovendien nog
een partij lijnkoeken en wol.
Ho „Rijndam" heeft medegebracht. 3927
ton tarwe en -1362 ton ma is.
Rogge onbruikbaar gemankt.
De gemeentepolitie to Hoogeveen heeft
ten huize ran den oudsten wethouder, den
heer R. v. Hees, een gröote partij rogge
ontdekt vermengd met haver. Van deze
wetsontduiking is kennis gegeven aan be
voegde autoriteiten te Assen De wethou
der wèl
Tegen den Uitvoer van Paarden.
De commandant van het veldleger, het
militair gezag uitoefenende ifi Noord-Bra
bant. Limburg cn G-eldterland ten zuiden
van cl-e Waal, liceft voor de Limburgschc
gemeenten Nijmegen, Groesbc;-k én Ub-
bergen een verordening vastgesteld, waar
bij ieder houder van een of meer paar
den de verplichting is opgelegd deze bin
nen 3 etmalen bij den burgemeester der
gemeente, alwaar de paarden zich bevinden,
to doen inschrijven. De verordening be
helst voorts verschillende andere bepalin
gen, welke strekken om den uitvoer van
"paarden to beletten.
Diciislregeling H. IJ. S.-M.
Met ingang van 1 November zal ook op
do lijnen der H. TJ. S. M. een uitgebrei
der dienstregeling in werking treden. Deze
komt voor het grootste deel overeen niet
dc regeling vóór den oorlog.
Een Verbod.
De burgemeester van Bergen-op-Zoom,
heeft in opdracht van den generaal-majoor
commandant der 3de divisie, ingevolge de
bevelen van den luitenant-generaal com
mandant van het veldleger, het verder
drukken en colporteeren van het Belgische
dagblad „Journal des Réfugiés", te Ber-
gen-op-Zooiu, verboden.
,,De Toestand".
In Den Haag wordt van Duitsche zijde
een propaganda-blaadje verspreid, ..De i
Toestand", een dagblad. „De Nieuwe Crt."
schrijft, naar aanleiding van een in dat j
blaadje opgenomen Open brief, het volgen- I
de:
„Hoewel een dergelijke pers-propaganda
voor een der oorlogvoerende mogendheden j
in een neutraal land niet zonder bedenking j
is in Zwitserland, dat- evenals ons land I
een ontwikkelde nationale pers bezit die m
de voorlichting van het publiek over den j
internationalen toestand en den oorlog ruim-
sohoots voldoende voorziet zouden wij op j
het" genoemde blaadje niet bijzonderlijk de
aandacht gevestigd hebben, ware het niet,
dat het nu en clan de grenzen van hetgeen I
aan een orgaan van dezen aard kan toege-
staan worden, overschrijdt.
„Met name is dit hefc geval met een artikel
in het nr. van 22 October onder den titel
„Open brief aan de tegenstanders van f
Duitschland", blijkbaar (en zeer gebrekkig)
uit het Duitsch vertaald, maar zonder ver
melding van herkomst en dus redactioneel
opgenomen.
„Het slot van dat arikel luidt aldus:
„Aan de geheele menschheid werd thans
opnieuw bewezen, dat een eeuwige vrede op
aarde niet mogelijk is, en aan heb Duitsche
volk is klaar en duidelijk voor oogen gesteld, I
waar op heden en in do verre toekomst da
gevaren liggen, die zijn bestaan bedreigen.
Do Duitschers zullen het dus ter wille van
hun zelf en met het oog op hun verheven
plichten tegenover de menschheid, als hun
meest belangrijke taak moeten beschouwen,
t-e allen tijde dc sterkste macht te kunnen
doen gelden. Indien het dusver dc wil is
geweest van Duitschland, om aan de zijde
van Engeland in vreedzame concurrentie to
staan met alle volkeren, dan zal van nu at
aan de leus móéten zijn: Wie niet voor ons
is. die is tegen ons! Een andere uitweg be
staat er niet/meer, en de wereld rondom het
Duitsche volk zal hebben te kiezen tusschen
de Duitsche cultuur en den Duitschcn
toorn".
„Hier wordt dus, in een in Nederland ge
vestigd en uitsluitend aldaar verschijnend
in het Nederlandsch gesteld dagblad, aan
het Nedcrlandsche publiek beduid, dat Ne
derland niet neutraal mag of kan blijven,
dat dc politiek van de regeerng verkeerd i«
en het land het gevaar van den toorn van
een der oorlogvoerenden op den hals zal
halen.
„Wij worden aldus binnen dc grenzen van
ons eigen land gesommeerd partij tc kiezen.
Wij moeten voor Duitschland zijn, zoo wordt
ons voorgehouden, of wij zijn er tegen. Een
andere uitweg dus die der neutraliteit,
welke tot riu toe onze weg is bestaat er
niet. De wereld rondom Duitschland moet
kiezen tusschen de Duitsche cultuur en dett
Duitschcn toorn.
„En een courant, die zulke ODgchoorde
bedreigingen bevat, wordt in onze straten
in grooton getale ongehinderd verspreid en
aan een grootendeels onontwikkeld publiek
gratis' in handen gespeeld.
„Wij hebben het noodig geacht tegen deze
soort propaganda to waarschuwen. Maar
wij zouden verder willen gaan en zeggen:
hier moet op de een of andere wijze een eind
aan gemaakt worden.
Mobilia.
De familie S. te Apeldoorn heeft haar nu
10 dagen geleden geboren dochter tor her
innering aan dezen tijd den naam gegeven
van Mobilia.
De BelgiSGbe Vluchtelingen.
Prof. Burger cn de heer Boelen
over ilcn Terugkeer van Uitgewekenen
in België.
De heeren prof. H. Burger en J. Th.
Boelen, resp. lid en een der secretarissen
van het Comité voor do Belgische vluchte
lingen, hebben een inspectietocht door Bel-
gic gemaakt.
Het doel van den tocht was na tc gaan
in hoever terugkeer der uitgewekenen naar
hun woonplaatsen mogelijk is. Hiertoe
werd per automobiel gereisd van Patten
aan dc Nederlandsclie. grens over Antwer
pen, Waelhem, Mechelen, Brussel, Leuven,
Aerschot, Lier, Antwerpen cn Esschen, en
op verschillende plaatsen ook met de auto
riteiten gesproken.
De hoofdindruk is, dat een algemeene
aanbeveling tot terugkeer niet zonder
meer kan gegeven worden.
Groot verschil is er tusschen de sleden
eu het platteland. Aan de hoeren bevolking
moet bepaald worden aangeraden ten spoe
digst© terug te kceren.
Op het land wordt overal gewerkt. Dank
zij het prachtige weer van dezen zomer is
de oogst van bijna alle levensmiddelen
overvloedig. De terugléèerende landbevol
king vindt dus overal ruimschoots werk ea
daarmee tevens de zekerheid van voeding
gedurende den winter. Voor zoover de wo
ningen vernield en onbewoonbaar zijn, zul
len de landbouwers ongetwijfeld bij bur©""
een onderdak vinden.
Wat de steden betreft, is onze indruk,
dat de bevolking van Antwerpen wel doet,
zoo spoedig mogelijk terug te kceren. A7oor
hen zeiven en voor hun stad is het zaaV,
dat het maatschappelijk leven zoo spoedig
mogelijk weer op gang komt. Dit is de
meening zoowel van dc burgerlijke als van
de militaire overheid. Gelijke meenfng
vernamen wij ook omtrent Mechelen, Aer
schot en Leuven. Intusschen is in elk de
zer plaatsen een groot aantal huizen ver
brand cn ten eenenmale onbewoonbaar.
Dit geldt in veel sterker mate voor andere
plaatsen, als Lier, Dendermonde, enz.,
vaar het gemakkelijker is, de nog bewoon
bare huizen te tellen dan de verwoeste.
Vluchtelingen, die niet geheel onbemid
del cl zijn, doen het best zelf tc gaan kij
ken, of iemand af tc vaardigen, die zich
omtrent den staat hunner woningen op de
hoogte stelt. Aan onbemiddclden uit deze
plaatsen mag zeker niet zonder plaatselijk
onderzoek worden aangeraden naar huis
terug te gaan. De kans, dat zij in hun
woonplaats noch huis, noch voedsel vin
den, is zeer groot.
Een inlichtingendienst omtrent de be
woonbaarheid van elk dezer plaatsen zal
moeten worden ingericht. De moeilijkhe
den, aan de inrichting daarvan verbonden
zijn echter zeer groot; want in vele dezer
plaatsen is niets: geen bestuur, geen amb
tenaren, geen middenstand, geen wonin
gen, geen levensmiddelen
H.et provinciaal- eu gemeentebestuur van
Antwerpen heeft tot de vorming van zulk
een dienst de eerste stappen gedaan. De
eerste stappen, want hij gebrek aan amb
tenaren was in den beginne het beheer
van provincie cn gemeenten ten eenenmale
ontwricht.
Zeer in het grove zal het omtrent den
toestand der verschillende gemeenten ge
gevens gaan verzamelen.
Met zulk een inlichtingendienst is sinds
een tweetal weken reeds aangevangen door
een aantal Nederlandsche vrijwilligers, on
der aanvoering van prof. Meyers van Lei
den. Wij hebben met hun werk met de
grootste voldoening kennis gemaakt. Uit
