öe Europeesche Oorlog.
Dc toestand in Antwerpen.
Het is te Antwerpen nog een voortdu
rend komen en gaan van vluchtelingen. Ve
len komen e\en een kijkje nemen, pakken
iic~ wat bijeen en zoeken het- veilige Neder
land weer op. 31et allerlei vervoermidde
len komen ook velen den weg van Capelle
af en in Antwerpen is 't wel merkbaar dat
er veel meer inwoners zajn.
Een zeer belangrijke verandering is er
evenwel ingetreden. En dat is een gevolg
van den strijd bij de Noordzee-kust. Do
maatregelen, die de Duitschers ook in de
Scheldestad hebben genomen, wij/.en er op
dat het hun zuidelijker minder goed gaat.
Anders zouden maatregelen als die thans
getroffen zijn achterwege zijn gebleven.
Een speciaal verslaggever van de ,,N. It.
Ct." te .Breda vertoevend sprak gistermid
dag een Nederlander, die uit ontwerpen
was teruggekeerd. Deze deelde hem mede,
dat zich te Antwerpen thans niet meer dan
enkele honderden Duitsche landstormsclda-
ten bevinden. De staf is uit het hotel St.
Antome vertrokken. In den nacht van
Woensdag op Donderdag te halt-
drie trokken de laatste bezettings
troepen bestaando uit marine-infanterie
uit de stad weg.
Het voorbijtrekken van de colonnes tuur
de vijf kwartier. De troepen werden van
de Turnhoutsche poort af met den spoorweg
naar het Zuiden vervoerd. Tegen half vier
vloog een Zeppelin in Zuidelijke richting
over de stad. Ook de gansche omgeving
van stad en forten zijn verlaten. In de for
ten te Eorsbeek 1, 2, 4 en 6 waren de Bel
gische kanonnen en projectielen zonder eeni-
ge bewaking gelaten. Duitsch spoorweg
personeel, dat m de laatste dagen bezag
was met het herstellen van bruggen en
spoorwegen, is eveneens verdweneu.
Gedurig komen gewonden te Antwerpen
ftan. Zij worden meerendeels naar den die
rentuin vervoerd. Een groot schip met ge
wonden ligt in de Schelde voor de kade.
Vele Engelsche verpleegsters benevens en
kele militaire Belgische doctoren doen
dienst.
Gistermorgen wapperde op de
Lieve V r o u w e-t oren en het stad
huis de Belgische vlag. Onze zegs
man, wien dit bericht aanvankelijk ongeloof
lijk voorkwam, heeft zich hiervan met. enke
le landgmooten persoonlijk overtuigd. Een
Duitsch officier, die hierop gewezen
werd. antwoordde dat zij zich thans wel
metanderedingenbezigtehou-
d e n hadden. Het is onbekend door wien
bet. verwisselen van de vlag geschiedde.
Te Eorsbeek zijn vele tusschen de forten
Eggende villa's geplunderd.
Up het binnenkomen en verlaten van de
stad werd gister bijna geen controle uitge
oefend..
Levensmiddelen zijn overvloedig en goed
koop. Er zouden \eel meer trams rijden in
dien er genoeg bedieningspersoneel voor
handen was. Do telefoon is nog niet her
steld. Ook dc waterleiding is nog niet ge
heel in orde. Alle herstellingswerken lig
gen trouwens thans stil. Het dienstdoend
poli11 e-personeel wordt gestadig talrijker.
Bcierselie soldaten wierpen Woensdag
een aantal (vermoedelijk onbruikbare) mi
trailleuses in de Schelde.
Onder dc Duitsche soldaten heerscht een
gedrukte stemming.
Rijwielen werden Woensdag onophoude-
lijk in de straten gcrecjuireerd, waarschijn
lijk omdat ze voor de des nachts uitgetrok
ken troepen noodig waren.
Dc gevechten in Zuid-Belgic en
Noord-Frankrijk.
Geweldiger wordt liet bombardement tus
schen Ostende en Nieuwpoort. Het kanon
gebulder zwijgt geen oogenblikzelfs in
Sluis trillen in sommige huizen de ramen.
Het schijnt alsof het den geheel en ochtend
zonder ophouden onweert. De Duitschers,
die bij Middclkerke hun artillerie hebben
opgesteld, kunnen niet voorwaarts. Sedert
gisterochtend wijken zij zelfs iets, zoo wordt
uit Sluis aan de „Tel." geseind.
Bommen vallen zonder ophouden op hun
kanonnen en richten vreeselijke verwoestin
gen aan. Het gevechtsterrein is met dooden
bezaaid, maar nieuwe troepen moe ton
voortdurend in het vuur.
Een Fransch eskader steunt het Engel-
Eche. De Duitschers kunnen cle oorlogssche
pen moeilijk bereikenzij lieten nieuwe ka
nonnen komen. Ook beschikken zij over ca
valerie, maar hebben daar betrekkelijk wei
nig aan. Mannen en paarden worden weg
gemaaid. Zoo keerde van een troep van 25
uhlanen slechts 1 terug. Het terrein is goed
verdedigd door inundatie en geweldige loop
graven.
De hotels te Ostende liggen vol gewon
den.
Ook naar de zijde van Jabbeke wordt door
de geallieerden het vuur gericht, blijkbaar
met het doel de spoorlijn Ostende-Bruggc
tc vernielen.
Middelkerke en Westende, twee voorname
badplaatsen en tal van dorpen lijden vree
sdij b. In vele plaatsen slaan do vlammen
hoog op. Te Ostende is het zeer levendig.
Dij het station, dat davert onder het ge
bulder der kanonnen, staan veldkeukens en
bereidt men het voedsel voor do troepen.
Auto's rijden op en neer en brengen ge
vonden dan. Afgematte manschappen ko
men hier rusten.
In de buurt van Elankenberghe en Heijst
etaat de bevolking in groepjes in de dui
nen en op het strand of bij de hoeven naar
het kanongebulder te luisteren.- Rustig is
men niet, want sedert enkele dagen komt
het kanongebulder voortdurend nader.
Te Aardenburg zijn twee uhlanen geïn
terneerd. Het gerucht gaat, dat vele Duit-
Bchers in burgerldeeren afgemat en ellen
dig over de Nederlandsche grens komen.
Ook de Fransche en Engelsche berichten
opreken van de verwoede gevechten, dio
daar worden gevoerd. De verwoestingen
moeten vreeselijk zijn. Sommige dorpen zijn
geheel weggeveegd door het kanonvuur.
Duitschland schijnt hier in dc knel te zit
ten, maar er ook alles op te zetten toch den
strijd te zullen winnen. Elders melden we
dat do Antwerpsche troepen vertrokken
zijn, doch volgens berichten uit Italiaansche
bron zijn zelfs de Oostcnrijksohe troepen
van dc Italiaansche grens opgecommandeerd
om naar de Noordzeekust te gaan.
Het Fransche communiqué van gistermid
dag luidt, dat op den Fransehen linkervleu
gel sterke Duitsche legermachten de he
vige aanvallen hebben voortgezet, voorna
melijk in do streek van Dixmuiden, War-
neton, Armentières, Badinghem en La
Ba-ssée.
De stellingen, door de geallieerden inge
nomen, bleven gehandhaafd.
Aan het overige deel van het front deed
do vijand slechts partieel© aanvallen, dio
alle werden afgeslagen, voornamelijk bij
Fricourt (ten Oosten van Albert), op liet
plateau ten westen van Graonne, in de
streek van Souain, in de Argonnen, bij het
forèt de Paris (ten zuidwesten van Yarenne)
in het gebied van Malancourt (in do Woeu-
vre), in do richting van Champlon( en ten
zuidoosten van Saint Mihiel, in het woud
van Daily.
V ij hebben kleine vorderingen gemaakt
in de Argonnen en het zuidelijk gedeelte
van de Y'oeuvre, bij het woud van Morte-
mare.
De „Times" verneemt uit Epernay, dat
op 19 October de Duitschers zijn verdreven
uit de posities, die zij in of in de nabijheid
der forten noordelijk en oostelijk van Reims
innamen. Volgens een Fransch officier wor
den de Duitschers uit al hun stellingen hier
verdreven, met uitzondering veellicht van
het fort. Brimont.
Uit Boulogne wordt aan de „Times" ge
meld, dat sedert, een week de vijand in den
noordelijken hoek van Frankrijk dag na
dag van dorp tot dorp wordt teruggedre»-
ven. De strijd werd voortgezet tot in de
buitenwijken va.n Rijssel, waar hevige
straatgevechten zijn geleverd. Er is hier
groot.© verwoesting aangericht. Sommige
dorpen werden zoowel door de bondgenoo-
ten als door den vijand gebombardeerd en
de ongelukkig© inwoners waren niet in
staat te vluchten. De troepen der bondge-
nooten hebben nu voeling gekregen met de
Duitsche hoofdstelling.
Mechelon herleeft.
De laatste dagen was het duidelijk merk
baar, dat van allo kanten de vluchtelingen
naar Mechelon begonnen toe te stroomen.
De wegen, die er heen leiden, waren vol
zwaarbeladen wagens en voetgangers en men
zag in Mechelen veel meer bewoonde hui
zen en ook talrijke ge zinnen nieuwsgierig
den toestand van hun huis opnemen. Zij, die
terugkoeren, kunnen nu ook nog juist door
kleine herstellingen, als enkele nieuwe dak
pannen en ruiten, groote schade voorkomen,
waar anders de invloed van het natte sei
zoen zich zou doen gelden.
Be Duitschers in Belgisch Limburg.
Woensdag hebben conferenties plaats ge
had tusschen de Duitsche autoriteiten en ver
tegenwoordigen? van de stoomtram Weert
Maeseyck, in verband met het eventueel
weer in gebruik nemen van de stoomtram.
Yoor verschillende gemeenten van Belgisch'
Limburg, nabij de Noord-Brabanteche en
Ldinburgsch© grenzen, is, naar verklaard
wordt-, door do Duitschers een oorlogsschat
ting bepaald, ter vervanging van de opge
dragen levering van de diverse goederen,
alsmeel, vleesch, enz.de levering van
zout en leder zal zeer bezwaarlijk kunnen
geseliieden, aangezien zout en leder luxe
artikelen zijn.
Voor Maeeeyck is 'de oorlogsschatting be
paald op 20,000 francs; Bree, welker bevol
king niet het stadje mag verlaten, moet
betelen 25,000 francsin andere gemeen
ten varieert de som van' 4 tot 5000 francs.
In Genck moest do bevolking reeds allerlei
huisraad en beddegoed leveren.
Bilsen heeft de opgelegde oorlogsschatting
van 100,000 francs reeds voor een deel be
taald. De dorpen, stedekens en vlekken zijn
bezet door den landstorm. Van de soldaten
wordt weinig of geen last ondervonden.
Kardinaal Mercier le Brussel.
D© Briiseelsche correspondent van „De
Tijd'5 bericht uit Roosendaal
Woensdag kwam Jcardinaal Mercier te
Brussel aan en had een gewichtige bespre^
king met. den militairen gouverneur van
België, baron Yon der Goltz. Tijdens dit
onderhoud heeft Z. E. het misverstand, op
gehelderd, dat van Duitsche zijde blijkbaar
©enigen tijd Jïceft bestaan nopens het op
treden der Belgische geestelijkheid, ©en mis-,
verstand, waaruit zooveel treurige gebeur
tenissen zijn voortgevloeid.
Ook kwam tijdens het onderhoud teï
sprake, hoe op het oogenblik het beste een
einde kon worden gemaakt aan de heer
schop do regeeringsloosheid.
De kardinaal werd op de meest hartelijke
wijze ontvangen, en het onderhoud had op
ongedwongen wijze x>laats. Daar kardinaal
Mercier ook te Antwerpen zijn tactvolle en
invloedrijke tusschen komst had verleend,
om van het militaire bestuur aldaar gewich
tig© toezeggingen te verkrijgen, mag men
ook van zijn onderhoud met baron Von dei'
Goltz zegenrijke resultaten verwachten.
Do Duitsch© keizer is in kennis gesteld
van de zienswijzen, welk© de- kardinaal
aartsbisschop ontwikkeld hoeft.
De stemming onder do Duitsche troepen.
Het volgend© ontleent de „Tol." aan een
particulier schrijven van een Nederlandech
soldaat aan de grenzen.
Het blad geeft er plaats aan, wijl er uit
blijkt, dat de stemming, althans onder een
gedeelte der Duitsche troepen, het tegen
deel van opgewekt is. De Nederlandsche
militair schrijft o. m.
Ik heb gisteren met Duitsche soldaten
aan de grens staan praten. Het waren
Beieren van de Landstorm, gemiïtliohe
Leute. Eén vroeg mij, of ik geen pakje
voor hem had. Hij wilde deserteeren naar
het vrije Nederland, vertelde hij. De man
is getrouwd en heeft zes kinderen. Zij zeg
gen allen tot nu toe is het met ons tame
lijk goed gegaan, maar nu zal het wel at-
geloopen zijn. Tusschen Gent en Ostende
za.l ons graf wel gegraven worden, want de
Engelschen zijn duivels.
Er was een man met een baard bij, een
kerel als een boom, en toen hij dat stond
to vertollen, huilde hij als een kind.
O, als je dat moet zien, dat soldaten hul
len, en dan zulke stoere kerels, dat is vree
selijk. Ze zijn allen flink groot, maar jo
kunt merken, dat ze gebroken zijn naar ziel
en lichaambleek, moedeloos, terneerge
slagen.
Ik vroeg aan een, of hij dacht, dat de
oorlog spoedig afgeloopen zou zijn.
Hij antwoordde De keizer heeft gezegd
Als ik niet kan winnen, (maar dat. is bij
hem natuurlijk buitengesloten, want hij is
overtuigd, dat hij winnen zal) dan sluit ik
niet eerder vrede dan voor twee derde van
mijn volk zal zijn afgemaakt."
52-Centimeters?
Volgens de te Groningen verschijnende
„Ons Noorden"' worden sedert ©enige dagen
op de schietbanen van de firma Krupp, bij"
Meppen, even over do Nederlandsche gren
zen, proeven genomen met mortieren van
52 c.M. kaliber.
De schietverte van deze stukken, bestemd
om voor de vesting Belfort te worden oj>-
gesteld, zou 40 K.M. zijn.
De Engelsche Artillerie.
Een carrespond-ent van de „Daily Tel."
meldt, dat de overlevende manschappen van
de L-batterij, die van het front zijn terug
gekeerd, daar hun kanonnen in het arsenaal
moeten worden hersteld, het volgende verhaal
gaven van de gevechten, die zij hadden mee
gemaakt
De L-batterij had instructies ontvangen,
om met den steun van een brigade cava
lerie, den terugtocht te dekken van dat
deel der geallieerde. legers, dat op
Compacgne retireerde. Bijna drie weken lang
verrichtte de batterij, die elke stap voor
waarts van den vijand betwistte, de zeer
moeilijke taak, die een achterhoede is op
gelegd.
Bijna zonder tusschenpoozen duurde dezen
Strijd voort en de mannen waren zóó ver
moeid, dat zij meermalen in hun zadels'
insliepen en ruw wakker schrikten als zij
van hun paarden vielen.
De volharding van deze soldaten tijdens
den heelen terugtocht, maakte het moge
lijk, dat het leger bijna ongedeerd kon reti-
recren, dook op den laatsten dag van de
algemcc.no terugtrekkende beweging der troe
pen, vóór dat het groot© offensief begon,
verrichtten zij nog ©cn stukje van grooto
stoutmoedigheid
Op dat -oogenblik was de batterij bij
Compicgne opgesteld. Zij hadden instruc
ties gekregen togen vier uur in den mor
gen gereed te zijn om op te breken en ver
dere order® af te wachten.
Door het verbreken der telegraafdraden "of
door een andere oorzaak bleven de ver
wachte bevelen echter uit en een dikke mist
belette de soldaten te zien, dat de Fran
sche cavalerie zich' terugtrok.
Zij besloten daarom te wachten.
Toen om vijf uur de mist optrok, WaTen
zij echter plotseling blootgesteld aan een
hevig vuur van de keuvels, waarvan zij
dachten, dat ze nog steeds bezet zijn door
de Fransche cavalerie. Zij begrepen toen,
dat nadat in den vroegen ochtend, de Fran-
echen deze positie hadden veil aten, een
sterke jDuitsche strijdmacht met tien veld
kanonnen en twee maxims, onder dekking
van den nevel, vooruitgetrokken was en de
hoogten bezet li'ad. Het eerste salvo, dat
zij ontvingen, legde bijna alle paarden neer,
die voor do kanonnen gespannen waren. Dit
maakte dus oen terugtocht onmogelijk en
onmiddellijk begonnen de manschappen daar
om het Duitsche vuur te beantwoorden. Door
de positie, die zij innamen, was het slechts
mogelijk met drie kanonnen den vijand te
bestoken. De stukken werden echter met
zooveel koelbloedigheid en moed. door de
manschappen bediend, dat dc Duitsche ka
nonnen de een na de ander tot zwijgen
werden gebracht. Het Duitsche vuur had.
echter zulk een moordende uitwerking, dat
er weldra slechts één kanon overbleef om
de positie te verdedigen. Zoowel officieren
als manschappen bedienden nu dat één© stuk
geschut, doch telkens werden er officieren,
gedood, en gewond en ten slotte hieven er
slechts1 drie officieren over. Dezen onder
hielden echter liet vuur met zulk een hevig
heid, dat waarschij'nlijk alle Duitsche ka-
nonnen op één na, huiten gevecht werden;
gesteld. Toen hadden zij', zooals een der over
geblevenen opmerkte, van beide zijden er
genoeg van en bijna op hetzelfde oogenblik
werd van weerskanten het vuren gestaakt.
Spoedig kwam toen een sterke afdeeling
cavalerie ©n infanterie opdagen, waardoor
wij gered werden. i i
Een Protest.
Dc Franeolie consul te Amsterdam maakt
het volgende communiqué openhaar:
De mogendheid, die d© plechtigs te verdra
gen geschonden heeft cn die erkent deze
slechts te beschouwen als „waardeloozc pa
piersnippers5tracht de nauwgezette waak
zaamheid, die Frankrijk van zijn kant bij
de naleving van zijn plichten betracht, in
verdenking te brengen. Het is met dit doel,
dat de Jteibhs-Anze i gervan 20 October
een mededeeling publiceert, die. ook dn een
gedeelte der Nederlandsche pers is opge
nomen, maar deze insinuaties zullen nie
mand op een dwaalspoor brengen: nóoh ben,
die op de hoogte zijn van de roemrijke
wapenfeiten der Duitsche legers te Leuven
en te Dónant, nóch hen, die in aanraking
kwamen met de Fransche autoriteiten, of
met het Fransche Roode Kruis en zioli reken
schap konden geven van de solidariteit en
menschlievcndhedd, waarmede men aan Fran
sche zijde zijn taak opvat.
Op al deze beschuldigingen zal de regie
ring der republiek antwoorden, als het ge
schikte oogenblik i? gekomen. Maar om thans
reeds de handelwijze van onze vijanden op
het terrein, waarop zij zich thans plaatsen,
te karakterisoerenis liet voldoende op tc
merken, dat wij in het bezit zijn van offi-
cieele en authentieke documenten, over dc
uitvaardiging van een dagorder van een
Duitoeken generaalwiens naam binnenkort
bekend gemaakt zal worden te zinnen met
de bewijsstukken. Deze generaal beval zijn
troepen geen kwartier te geven aan gevan
gengenomen Fransch en en de gewonden af
te rnaken. Eveneens zal men den naam
publiceeren van een kapitein, die over dc
uitvoering van deze order gewaakt heeft.
De bewijzen zullen geleverd worden niet
door Fransch en, maar door de. getuigenis
van gevangen genomen Duitsche soldaten,
terwijl do „Redchs-Anzeiger"zijn verklarin
gen slechte door medcd-eelingeu \an Duit
sche onderdanen steunt.
Dc Strijd in het Oostcu.
De Duitsche mcdedeeling van den strijd
in Polen is zeer sober. De worsteling is
onbeslist, meer vertellen ze er niet van;
de operaties zijn nog in een ontwikkelings
stadium, oordeelcn de Duitschers.
Dat klopt niet met de verschillende me-4c"
deelingen van ander© zijde. De Duitschers
hebben, volgens de ,,Daily Ghron.", alles
gedaan om een nederlaag tc voorkomen,
waarbij ze noodelooze verwoestingen ook
hebben aangericht, maar ten slotte werd het
voor hen een. nederlaag.
De correspondent van de .Daily Tele
graph'' te Warchau meldt d d. 17 October
aan zijn blad het volgende:
De poging dor Duitschers. om tot het
offensief over tc gaan, is hun duur te staan
gekomen. De Russische artillerie en machine
geweren decimeerden hun gelederen. Na
drie dagen vechtens waren zij verplicht te
retireeren en een defensieve positie in te
nemen.
Des nachts werkten de zoeklichten der
Duitschers, doch dit was voor den opmarsch
der Russen geen belemmering.
Gedurende den nacht \an den 16den Octo
ber trachtte de vijand opnieuw voort te
rukken, doch weer werd zijn aanval afge
slagen, terwijl hij tevens twee vaandels,
vijftig kanonnen en vele krijgsgevangenen
verloor.
De Russische legatie te 's-Gravenhage ont
ving de volgende mededeclingen over de
krijgsverrichtingen der Russische legers
Na de nederlaag der Oostenrijk-Hongaar-
eche legers, ging het Russische leger, na
zijn linkervleugel in Galicié verzekerd te
hebben, tot zijn samentrekiting over, ten
einde een militaire actie tot ontwikkeling
te kunnen brengen op den linkeroever van
den Weichstel. Tegelijkertijd had de Russisch©
generale staf bericht ontvangen van de in-
gevech+streding op dit oorlogsterrc-in van.
belangrijke Duitsche strijdmachten op het-
front KaliszcenstohowOlkusz, die op een
krachtagen opmarsch in Russisch Polen duid
den.
Ten einde zoo veilig mogelijk de conoon-
tratie der legers te volbrengen, hadden alle
bewegingen der Russische troepen onder dek
king van den AYcichsel, en wel op den
rechteroever van den stroom, terwijl op (ten
linkeroever sterke cavalerie mach ten, ver
sterkt door afdeelingen infanterie, bedoel
de samentrekking beschermden, die met vol
ledig succes voltrokken werd dooi' gefor
ceerde maJschen langs doorweekte wegen en
onder aanhoudende regens.
Gedurende dc-ze ontplooiing der Russische
strijdkrachten rukte het Duitsche leger naar
den .Weichsel op, met op zijn rechterzijde
een gedeelte van liet Oostenrijkschc leger;
de vijandelijke machten vestigden zich ste
vig op den linkeroever dier rivier en na
derden den versterkten omtrek van War
schau. De vijand versterkte zich en bracht
zeer veel geschut in stelling.
Den 12den October trokken de Russische
troepen den Weichsel over tusschen War
schau. en Kozenits en begonnen den aanval
op den vijand op den linkeroever, daarbij
achtereenvolgens nieuwe troepen ontplooien
de, dio geleidelijk per spoor waren aange
voerd. De voornaamst© tegenstand van den
vijand concentreerde zich op het front Bloné-
Piasctchno, van waaruit de Duitschers 17
en 18 October hevige tegenaanvallen be
proefden, die mislukten.
Den 20sten October werd de vijand, be
dreigd op zijn linkervleugel door de Russi
sche cavalerie en vreezende Russische strijd
machten to zien opdagen, die den eichéel
te G ou ra-Kal varia waren overgetrokken, ge
noodzaakt zijn stellingen met hun verdedi
gingswerken te verlaten en zonder zijn ge
wonden te kunnen meavoeren.
Den 21sten October waren de Duitsche le
gers, die den omtrek van Warschau en het
geheel© front noordelijk van de rivier PiLitzal
bezetten, in vollen aftocht, van nabij ach
tervolgd door de Russische legers, die de
vijandelijke achterhoeden terugsloegen, hun
weerstand brekende cn gevangenen makend.
Op het zuidelijk gedeelte van dit onmete
lijke front van bijna 400 kilometers, tus
schen de Pilitza en S&ndomir, biedt do ij-
and nog weerstand, maar de Russische legers
gaan overal tot den heftigen aanval over.
Volgens berichten in de Hongaarsche bla
den, zijn de Oostenrijk-HoDgaarsche troepen,
nadat zij de Russen uit Sereth verdreven
hadden, naar Czernowitz opgerukt. Dc Rus
sen verlieten deze stad en trokken zich in
noord-westelijke richting terug.
Italië on Oostenrijk.
Het ia moeilijk vast te stellen, welke
waarcle gehecht moet worden aan do be
richten uit Italië. Ze zonder meer aanvaar
den gaat niet. Min of meer tendentieus zijn
ze stellig. Maar één ding staat vast, dat de
ongunstigo stemming jegens Oostenrijk niet
verdwenen is.
Een Reu ter-bericht uit Rome meldt, dat
de radicale partij van plan is een actie on
der het volk op touw te zetten, opdat ze
er op zou aandringen, dat Italië zijn neu
trale houding zou laten varen. Deze actie
is tevens gericht tegen de neutraliteibs-
propaganda der socialisten en clericalen.
Bij die actie is voor <le tegenstanders der
neutraliteit een voordeel gekomen n.l. de
houding van prins Yon Holienlolio te Triëst.
De>ze zou verklaard hebben, dat de brand
op de Moufalcone-werf het werk van Iu.
liaansche samenzweerders is, die echter de
schuld op do Slaven trachten te werpen
door op de mureu der werf bedreigingen u!
het Slavisch te schrijven. De hoofden der
samenzwering zouden gezocht moeten wor
den onder de voorname Italiaansche bewo
ners van Triëst.
Ofschoon de Italianen de tegen hen in
gebrachte beschuldigingen met de meest*
beslistheid van de hand wijzen, zouden velen
hunner reeds uit do stad verbannen zijn.
Er komen al weer geruchten over troe
pen-concentratie der Italianen in Lombar
dije cn Venetië. 450,000 man zouden daar
reeds zijn saamgel rokken.
Dan is er nog iets wat een goede ver
standhouding niet in de hand werkt. Dat. ia
de Albaneesoho kwestie. Niettegenstaande
de tegenspraak komt. weer de mededeeling
van ingrijpen der Italianen in Albanië.
Do „Evening News" verneemt uit Ve
netië dat de schepen „Agordat" en „Dar
do" gisteren te Valona Italiaansche marine-
infanterie aan land brachten.Het 47ste regi
ment infanterie, in garnizoen te Licce, is
gereed, om naar Valona te vertrokken. D«
telefonische verbindimgon met Rome en de
rest van het laDd zijn verbroken, om he.
bekend worden der maatregelen te verhin
deren.
Portugal en Duitschland.
Volgens berichten in Fransche bladen, zou
Portugal do te verwachten oorlogsverkk,
ring aan Dui.tochland, daarop grondvesten,
dat de Duitschers, onder het voorwendsel
van onlusten onder de inboorlingen te willen
bedwingen het Portugecsche gebied Niasai
binnengedrongen zijn en daar een oude?,
officier en vier soldaten doodgeschoten ta
hebben.
Het kabinet te Lissabon moet daarov
reeds opheldering aan Duitschland gevraagc
hebben. Vole in Portugal wonende Duf
schors begeven zich naar Spanje. Te (f
braltar moeten zestien fcranrportechepon fcf
het afhalen van Portugeesahe troepen ge
reed liggen.
Het Pruisische Huis van Alge vaardigde a
Gisteren vergaderde het Huis van Afgy>
vaardigden. Het Huis en de tribunes waren
overvol. Vele afgevaardigden, sommigen go-
wond, dragen uniform. De president wordt
gemachtigd do keizerin met haar geboorte
dag t© felicitoeren Ook de sociaal-derooarv
ten stemmen hiermede in. De tweede voor
zitter va.n het ministerie, Ddbriick, dient
do oorlogs-wetsontwerpen in en houdt e
rede, om to bewijzen, dat de afgunst van
een naburigen staat Duitschland in een oor
log wikkelde, waarbij het ging om zijn te
staan. Hij gaat vorder: „Onzo legers strijden
in het oosten en westen aan dc grenzen,
De keizer bevindt zich te midden zijner
succesvol vechtende troepen, de rijkskanse
lier begeleidt hom en betreurt het levendig,
verhinderd te zijn de ontworpen toe t«
lichten, die door den oorlog noodig zijn ge
werden Ik kwijt me van de allerhoognt?
opdracht (do afgevaardigden en leden dc
regeering staan op) als ik hot huis de har
telijke groeten van onzen beminden keizer
en koning overbreng, hetgeen hij mij kdrt
geleden, toen ik in het hoofdkwartier ver?
toefde, heeft opgedragen. De keizer volgt
met levendige belangstelling uw work, dat
er op gcriont is, de wonden te heelen, did
door den oorlog veroorzaakt zijn en laat
uw werk don besten voortgang toe wens clicn."-
(Levendigo bijval).
Delbrück ging toen over tot de oorlogs-
wetsontwerpen, o. a. een ontwerp, waarbij
anderhalf milliard gevraagd wordt, en bc-
sloot: „Terwijl buiten onze legers strijden
en onze soldaten hun leven offeren, is onzo
taak hot land naar alle kanten sterk en
krachtig to maken. (Groote instemming1.
Eischen zonder voorbeeld zullen aan ons
gesteld worden, buitengewone offers van om;
geëischt, maat groote krachten zullen in.
ons ontwaken. Iedereen weet, dat wij de
wapens niet neerleggen mogen vóórdat een
overwinning bevochten is, die ons een blij
venden vrede waarborgt. (Opnieuw storm
achtige bijval). Ik ben er zeker van, da\
ook uw beraadslagingen een getuigenis zuk
len zijn van onzen ijzeren wil tot over
winnen." (Andermaal geestdriftig© bijval.)
Na korte uiteenzettingen van Hirsch (sociaal
democraat) en een patriottische rede van den
president, nam het Huis van Afgevaardigden
met algemeen© stemmen de drie lezingen
van do oorlogs-ont werpen aan.
Lovend begraven Soldaten.
In een slag gedood worden of te ster*
ven tengevolgo van zijn wonden is het ge
wone lot van den soldaat. Hij verwacht
echter niet levend begraven te zullen wor
den onder contcnaars van aarde. Zoo
schrijft een Engelsch sappeur.
Ik heb reeds veel ondervonden, maar
nooit iebs zoo droevigs als het uitgraven
\ati een aantal mannen uit een onderaard-
sche gang, die ingestort was en ongeveer
30 Cameron Hooglanders bedolven tiad.
Ik weird met eenige kameraden uitgezon
den, om dien menschen zoo mogelijk hulp
te verleenen. Wij kwamen aan de helling
van een heuvel, waar een loopgraaf door
de Cameron Hooglanders als schuilplaats
was gebruikt.
Dat moet zeker door do Duitechers op
gemerkt zijn, want zij richtten onmiddel
lijk Hun kanonnen op de plaats en het
graafwerk stortte in. Do arme kerels wer*
tfen onder een on toetten d gewicht aai
aarde begraven.
Dat gebeurde in dien vroegen morgen
en ofschoon er veel moeite gedaan wcra
om de mannen te bevrijden, plaagde men
er niet in, daar de Duitsche granaten
voortdurend de redders verdreven.
Do Duitschers, die de loopgraaf vroeger
bezet hielden, kenden er volkomen de in
richting van en zonder twijfel schepten
zij cr een duivelachtig genoegen in hen t-fl
doen stikken', toen zij zagen dat de Came-
rons er in gingen.
Twee of drie werden nog levend opge
haald, maar hun lichamen waren zoodanig
gekneusd, dat zij niet kondon blijven le*
