De Eurepeesche Oorlog.
N°.
16759
Woensdag 14 October. Tweed.© Blad. A°. 1914.
X
Binnenland.
Eerste Kanier.
BBsmaeap
Hot moreen verschijnend nnmmer bevRt ylt-
Sluitend foto's betrekking hebbonde op denn*v
peasohen oorlog, door Correspondenten genomen.
^Soldaten die bozig zijn hun sokken te stoppon.
Antwerpen in vogelvlucht. Duit-scke gewonde
in do straten van Aalst, bewaakt door Belgisohe
soldaten. - De Belgische troepen bereiden de
komst van do Ulilanen voor. Belgische artil-
lerie wordt gerec-d gemaakt voor den strijd.
Dnitschc soldaten verdekt opgesteld achter heu
vel». Uit Frankrijk: Dnit-scho soldaten in de
loopgraven bij MonsFransohe gevangenen ko
men to Valenciennes aan. Uit Oost-Pruisen:
Oostenrijksche infanterie in loopgravenLocomo
tief met Luitsohe soldaten op weg om tegen cie
Russen te vochten. n zoor gelukkige vereem-
ging. De toren van het kerk je te bt.-Gillea door
een Duit-sche granaat vernield. Belgische sol
daten in du loopgraven van Antwerpen door hun
prioster aangemoedigd. Het oefenen der Lngel-
sohe legerkorpsen. Veldbakkerij in het Duitscho
leger. Verstrekken van ammunitie aan do
Belgisohe burgerwacht. Voor het treffen.
Uitwerking van het 42 oM belegeringsgeschut op
eon dor Belgische forten. Het vernielde kantoor
van den Stationschef te Dendernionde. Duit-
sohe verkenners te St.-Amand aan een kiemen
jongen den weg vragende naar Lillo. Len e-
rugblik op den Fransch—Duitschcn oorlog van
1870— 71: Prins Friedrich Karl van Pruisen; Ge
neraal Mac Mabon; Straatsburg tijdens het bom
bardement; Episode uit don slag bij Vcissenburg
OPGAVE VAN PERSONEN, DIE ZICH
TE LEIDEN HEBBEN GEVESTIGD.
D. W. C. Kool, Rijn- on Schiekade 21. brieven-
Th O. Stuivenberg en gezin. Oude Singel 218,
banketbakker.
J. -Blanksma. Groonhovcnstr. 10. sohcikundige.
W. A. Zeijdncr. Hooigracht 18.
Th. van Kan en gezin, Lanpebrug 45 A, O.-I.
ambtenaar
W. F. Henzen on gezin, Bloomistenlaan 3. los
werkman nlr.
P. M. Enserinck en gezin. Oude Vest 215. ruks-
ftmbU-naar.
F. Leder ori gezin, Pr. Frederik3traat 21 A,
kruideniersbediende.
A. J. Martijn en gezin. Pr. Hendrikstraat 19 A.
besteller.
E. C Ets, Heorenstraat 2
D. Oostwouder en gezin. Boorhaavestraat 21 A.
agent van oen stoomtram.
J. Bogaart en gezin, Koenesleeg 30, workman.
P. J. Huldij, Beestenmarkt 42. student.
E. M. Hert-sworm, Hanscnstraat 29, naaister.
A. de Geus, Acad. Ziekenhuis.
G. A. do Bruine, Jan van Goyonkado 8.
Gesneentesakea.
Een extra-bijdrage
van de Stedelijke LicliU'abricken.
In. verbaaid mot het liooge bedrag, dat
volgens de concept-begroeting voor 1915 aan
plaatselijke direct» belasting- zou moeten
worden opgebracht, alsook met he>t oog op
de tegenwoordig» buitengewone tijdsomstan
digheden, zijn door B. en W. middelen over
wogen, om tot verlaging van dat bedrag
te geraken.
Een dier middelen, ten gevolge waarvan
het door de belastingschuldigen aan inkom
stenbelasting te betalen bedrag met onge
veer f89,000 kan worden verminderd, komt
op het volgende neer:
De Sted.Fabrieken lossen de door de ge
meente aan haar verstrekte kapitalen voor
uitbreiding ©n vernieuwing van het bedrijf
in 20 jaar af of wol ieder jaar 5 pCt. De
gemeente zelf sluit haar geldleoningen met
een aflossing van ten hoogst» 40 jaar, d. i.
dus 2Va pCt, Van het door de Lichtfabrie
ken als aflossing betaalde bedrag wordt dien
tengevolge ongeveer de helft onder de ge
wone middelen verantwoord, ten einde dat
bedrag aan de geldschieters der gemeente
te kunnen aflossen, terwijl de andore 2Vs pCt.
onder de buitengewone ontvangsten word ge
bracht en voor kapitaliseeïing bestemd. Deze
gelden zijn in mindering gekomen van de
in de laatste jaren door de gemeente ge
leende golden.
De op de concept-begrooling voor 1915
onder do buitengewone ontvangsten gebrachte
hilossingsmiddelen der lichtfabrieken ton be
drage van f89,851, willen B. en ,W, nu
voor 1915 en zoo noodig ook voor 1916 ónder
de gewone middelen verantwoorden en aan
gezien die gelden niet aan de geldschieters
.behoeven te worden afgelost, daarmede den
yoor hoofd, omslag gcraainden post te ver
minderen, die dus van f 626,000 zal worden
.teruggebracht tot f 536,000. "Het v^rmenig-
.vuldigingscijfer kan dan ongeveer 1 pCt.
lager worden.
Natuurlijk, zoo zeggen B. en W„ mag dit
faiddcl slechts bij hooge uitzondering wor
den toegepast.
Terwijl in gewone omstandigheden toch
Weteds na 20 jaar als het ware het kapitaal
*ou zijn gevormd, ora daaruit aan de licht
fabrieken de gelden te loenen, die te zijner
tjjd voor uitbreidingen noodig zullen blijken
te zijn, zal dit thans eerst een jaar later
Shot geval zijn. Doch met het oog op het
hooge belastingcijfer en de buitengewone
tijdsomstandigheden, achten B. en W. het
toepassen van den maatregel thans gerecht-
iVaardigd, te meor, omdat een aflossing in
20, respectievelijk 40 jaar, altijd ©enigszins
.traüekeurig is en dus ook op 21, reap. 401/2
jaar had kunnen zijn bepaald. Bovendien wor
den ook de kapitalen, die geleend zijn voor
bankoop van ongebouwde eigendommen, nog
Sn den gewonen tijd afgelost, zoodat ook
bot oog daarop dit uitzonderingsvooir-
fftel zeer goed te verdedigou is.
Indien ©venwel de toestand na verloop Van
jaren zich ten goodo mocht hebben
cfc 1>lan voor bet
onder „gewoon", in plaats van onder
verajltwoorflc beiras, weder
«ader de buitengewone middelen tanig to
.wSie? voor ka"iulis**we ba
Uitbreiding der Plantsoen-school.
Reeds geruimen tijd geleden vestigde het
hoofd der openbare lagere school 3de klasse
No. 1 aan het Plantteen de aandacht op de
zeer bekrompen afmetingen van een viertal
lokalen dier school, ten gevolge waarvan,
zeer ten nadeele van het onderwijs, zoowel
de gangpaden tusschen de banken onder
ling, alsook die achter de klassen en aan de
zijkanten veel te nauw waren of zelfs in het
geheel niet bestonden.
Aangezien B. en W. deze klachten alles
zins gegrond voorkwamen, verzochten zij
den Directeur van Gemeentewerken mede
te deelen, of, en zoo ja op welke wijze, naar
zijn oordeel in den toestand verbetering kon
worden gebracht.
Uit zijn rapport bleek, dat dit zeer goed
mogelijk zou zijn, indien de tusschen wan den
tusschen de lokalen der 9de en 10de en der
11de en 12de klasse werden weggebroken,
waardoor in plaats van die vier lokalen,
twee ruime en goed verlichte leerlokalen
zouden ontstaan. Dit zou dan natuurlijk
gepaard moeten gaan rnefc het bijbouwen
van ten minste twee nieuwe lokalen, voor
zien van do noodige privaten voor jongens
en meisjes, hetgeen alles zou kunnen ge
schieden op een gedeelte der speelplaats.
De kosten dezer verbouwing, met inbe
grip van die, verbonden aan het ruimer
maken der veel te nauwe gangen in de
school, "net veranderen van de verlichting
en ventilatie der privaten aan de oostzijde
van het gebouw en het maken van een
nieuwe bergplaats voor brandstoffen, een
en ander grootondeels in verband met het
bijbouwen der nieuwe lokalen, werden door
den Directeur van Gemeentewerken glo
baal geraamd op pl.m. f 12,500.
Ofschoon B. en W. zich met de door den
Directeur voorgestelde oplossing zeer goed
konden vereenigen, besloten zij toentertijd
de verbouwing nog niet aanhangig to ma
ken, en wel om twee redenen.
In de eerste plaats achtten B. en W. heb
niet gewenscht tot het verbouwen der
school over te gaan, zoolang door de Re
geering nog goen definitieve beslissing ge
nomen was op de door bemiddeling van de
Yereeniging van Nederlandsche gemeenten
ingediende verzoeken, om de bij besluit van
25 Juni 1912 vastgestelde nieuwe Algemeene
Regelen omtrent den bouw en do inrichting
van schoollokalen voor openbaar lager on
derwijs in dien zin te wijzigen, dat hieruit
minder kosten voor de gemeenten zouden
voortvloeien. Anders was de mogelijkheid
niet uitgesloten, dat na het uitvoeren der
verbouwing wederom wijziging zou moeten
plaats hebben, ten gevolge van de veran
dering dezer Algem, Regelen.
En tevens ging de oplossing van den Di
recteur B. en W. niet ver genoeg, vooral
met het oog op het eventueel verbinden
van een 7de leerjaar aan deze school.
De Directeur diende daarop een nieuw
plan in, waarmede behalve B. en W., ook
de Plaatselijke Schoolcommissie en de Com
missie van Fabricage zich konden vereeni-
gen en hetwelk evenmin bedenking ontmoet
te bij den Districts-Schoolopziener.
Volgens dit plan zal de nieuwe vleugel,
zoowel op den beganen grond, als op de
verdieping 2 ruime leerlokalen bevatten,
terwijl eenige privaten en waterplaatsen,
die tegen de bestaande school zijn aange
bouwd, zullen worden afgebroken en elders
opnieuw opgetrokken.
Op de verdieping zullen verder een ver
trek voor den schoolarts en eenige kasteii
voor leermiddelen worden gemaakt.
Na de verbouwing volgens het 2de pla.n
zal do school dus niet alleen 14 goede leer
lokalen, te zamen ruimte biedende voor
ongeveer 632 leerlingen, bevatten, doch
bovendien ook in ver-schillende andere op
zichten, belangrijk zijn verbeterd.
Do kosten- der verbouwing, met inbegrip
van het maken van een paalfundeering, die
noodzakelijk iq, aangezien de nieuwe vleu
gel gedeeltelijk boven een gedempte gracht
zal worden gebouwd, worden door den Di
recteur van Gemeentewerken globaal ge
raamd op pl.m. f 24,000.
Wel is waar is dit bedrag belangrijk hoo-
ger, dan de raming van het oorspronkelijk
plan, doch het komt B. en W. met de
Plaatselijke Schoolcommissie voor, dat in
dien tot verbouwing der school wordt over
gegaan, niet mag worden volstaan met het
tegenwoordige aantal leerlokalen. Nam
men daarmede thans genoegen, dan zou
binnenkort wederom tot verbouwing moe
ten worden overgegaan en zouden de kos
ten voor de gemeente nog veel hooger zijn.
Op grond van een en ander geven zïj
derhalve in overweging een bedrag van
f 24,000, waarvan *4 gedeelte van het Rijk
wordt terugontvangen voor dit doel te hun
ner beschikking te stellen.
In ,,De Ned." wordt medegedeeld,
dat jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman
ontslag heeft genomen als lid van de Kon.
Academie vaD Wetenschappen.
Aanleiding daartoe is een uitlating van
den voorzitter der afd. van de Academie,
prof. Chantepie de la Saussaye, in het
maandblad „Onze Eeuw", waar deze inder
tijd schreef
,,Ook in de Christelijke pers" is het niet
beter. „Standaard", „Nederlander", door
do kleine pers gevolgd, hebben in de ver
kiezingcampagne uitgemunt door verdacht
making, onwaarhoid, perfide aantijgingen,
waarbij de zondon der Jhberale pers in bet
ui et verdwijnen*/'
,,De Nederlander^, waarvan de heer
Lohman hoofdredacteur is, had zich tot den
hoogleeraar gewend om de feiten te noemen,
waarop zijn beschuldigingen steunen. Hier
op had prof. Ohaintepie de la Saussaye me
degedeeld, dat hij niet op de „sommatie"
zou antwoorden. „Ofschoon hij in zijn por
tefeuille overvloedig materiaal heeft om zijn
oordeel te staven, acht hij het in geene deele
vruchtbaar daarover een polemiek te ope
nen."
Het Hof heeft met ingang van heden,
den rouw aangenomen wegens het overlij
den van Z. M. den Koning van Roemenië,
en wel een week middelbaren en twee weken
lichten rouw.
De zoon van minister Cort van der
Linden heeft een kleine hoofdwonde en een
lichte fractuur. Zijn toestand is zeer bevre
digend. Indien complicaties uitblijven,
wordt zijn geleidelijk herstel verwacht.
De Minister heelt zijn werkzaamheden
aan het departement hervat.
De gewone audiëntie van den Minister
van Justitie zal 17 October a. s. niet plaats
hebben; de gewone audiëntie van den Min.
van Buitenl. Zaken zal 16 Oct. niet plaats
hebben en de gewone audiëntie van den Mi
nister van Binnenlandsche Zaken op 17 Oct.
a. s. niet.
Vergadering van Dinsdagavond te halftien
Voorzitter: J. J. G. baron Van Voorst
lot V oorst.
E. 31. van der Kunt.
Ingekomen is bericht van overlijden van
den ilueer E. A. M. van der Kun, lid der
Kamer voor Zuid-Holland.
De VOORZITTER herdenkt mJet weemoed
do nagedachtenis van wijlen den heer v. cL
Ivun, die na een kortstondige, ernstige» ziekte
uit den kring der zijnen en uit een werk
zaam leven werd weggerukt. Met ijver, toe
wijding en nauwgezetheid vervulde hij zijn
werkzaamheden. Eerst bijna 13 jaar was hij
lid der Tweede Kenner, daarna van 1910 af
lid dezer Kamer; hem was het gegeven veel
nuttigen arbeid in 's lands belang te ver
richten.
Nood© zal hij hier gemist worden; zdjn
nagedachtenis zal in eere blijven.
De MINISTER VAN LANDBOUW. NIJ
VERHEID EN HANDEL, de heer Treub,
sluit zich namens de Regeering met enkele
woorden hierbij aan. De Eerste Kamer lijdt
in de laatste tijden groote verliezen; zaj kan
overtuigd zijn, dat ook de Regeering daarin
deelt.
Beide redevoeringen werden staande aange
hoord.
Installatie
Jhr. Mr. Bosch van Oud-Amelisweerd cn
Van TVeldcren baron Rcngers.
Ingekomen zijn de geloofsbrieven van de
nieuw gekozen leden jhr. mr. J. W. M. Bosch
van Oud-Amel-isweord (Utrecht) en Th. M.
Th. van Weideren baron Rongers (Friesland).
Deze stukken worden gesteld in handen van
een commissie, bestaande uit de lieeran De
Boer, Van Lanschot en Polak.
Nadat de vergadering voor korten tijd ge
schorst is geweest, brengt do hoor DE BOER
rapport uit, adviseerend tot beider toelating.
Van de beide nieuw benoemde leden, door
den griffier binnengeleid, legt de heer Bosch
van Oud-Amelisweerd de veredschte eeden en
de liter Van Wel deren Rengers de ver-
eischto beloften af.
Bericht van Afwezigheid.
Van den heer CREMER was bericht van
verhindering tot bijwoning der vergadering
ingekomen, wegens een licht ongeval.
Regeling van Werkzaamheden.
De VOORZITTER deelt voorts mede, dat
Woensdag om elf uur verschillende wets
ontwerpen in de afdoelingen zullen worden
behandeld. Om 3 uren zal een openbare ver
gadering gehouden worden ter behandeling
van de suppletoire Waterstaatsbegrooting
(uitvoering van werken in verband met de
werkloosheid) en de Stuwadoorswet.
De vergadering wordt hierna verdaagd tot
morgenmiddag drie uren.
ACADEMIENIEUWS.
Delft: Naar aanleiding van een bericht,
waarin gemeld word, dat de toestand van
het Delftsche Studentencorps niet zeer gun
stig genoemd kan worden, daar er 63 leden
voor hun lidmaatschap bedankten, schrijft
de Senaat van genoemd corps:
„Het is een telken jare terugkeerend ver
schijnsel, dat er omstreeks dezen tijd een
groot aantal bedankt, wegens afstudeeren
dat dit aantal dit jaar iets grooter is, moet
worden toegeschreven aan 't feit, dat moe
deren door dienstplichtigheid van het Corps
lidmaatschap afzagen Daar tegenover nu
staat, dat 86 nieuwe leden zich hebben aan
gemeld, zoodat het totaal aantal Corpsleden
Ou., nu nog pl.m 600 bedraagt». De veronder-
stedling, als zou bet er voor het D. S.-C. niet
zeer rooskleurig uitzien, is dus ten eenen-
nialo onjuist.
De Administratie verzoekt Copieën voor
Adverteiitiën vóór 12 uur te doen bezorgen.
NA DIEN TIJD is men niet zeker dat
opname in het nummer van dien dag kan
geschieden.
De toestand in Antwerpen.
Een bijzondere verslaggever van het
„Hbld." seint uit Putte:
Gisteren passeerde alhier de heer Do
nald C. Thompson, consul van Amerika in
Antwerpen. De heer Donald deelde mij
mode, dat wiat de voeding betreft, de toe
stand in Antwerpen verschrikkelijk ia. Er
is nergens bijna iets te krijgen- De voorra
den, die nog aanwezig waren zijn door de
Duitschers in beslag genomen. De consul
is thans op weg om te trachten uit Londen
onder Amerika an sche vlag naar Antwerpen
voedsel vervoerd te krijgen voor de Bel
gen.
Omtrent het bombardement deelde de
heer Thompson mij nog^ medio, dat zijn huis
in de Rue de la Paix gedurende den nacht
driemaal getroffen werd, wat telkens een
begin van brand veroorzaakte. Dat kon
echter voortdurend worden gebluscht. Tij
dens het bombardement was de Neder
landsche consul ten huize van zijn Ameri-
kaanschen oollega.
Troepenverhouding in Wcst-België.
De oorlogscorrespondent M. van „De-
Tijd" zendt uit Maastricht inlichting om
trent de sterkte der verschillende legers in
het Westelijk deel van België. De val van
Antwerpen, het „bolwerk der nationale ver
dediging zegt hij moge voor België 'n treu
rig feit zijn, ik geloof toch met dat de toe
stand der geallieerden, waarvan dan toch
Belgiö's lot afhangt, de laatste week on
gunstiger is geworden.
Er zijn omstandigheden, waarin men niet
alles zeggen kan en mag, wat men weet, an
ders zou ik die gunstige positie duidelijker
laten uitkomen. Als resultaat echter van een
omzwerving van meer dan een week door
België en Noord-Frankrijk, kan ik toch hot
volgende modedeelen: de bezetting door de
geallieerden van den Zuid-Westhoek van
België wordt steeds sterker. Een Engelacho
macht heeft den weg OstendeGent bezet,
versterkt door een gedeelte van het Cana-
deesche hulpleger, dat deels in Calais, deels
in Ostende ontscheept werd.
Etiertegenover staat, dat reusachtige ver
sterkingen van Duit sche zijde woraeu aan
gevoerd. In een mijner berichten, u uit
Brussel toegezonden, meldde ik reeds, dat
600.000 man vrijwilligers zouden worden
aangevoerd, waarvan het grootste deel naar
Noord-Frankrijk zou gaan en een ander deel
tegen Ostende moest oprukken. Welnu,
een groot deel is reeds in België aangeko
men- Terwijl ik j.L Vrijdag het traject Leu
venLuik aflegde, zijn me 13 treinen ge
passeerd, opgepropt met vrijwilligers.
Het waretn allen jonge jongens, die niet
lang kunnen geoefend zijn geweest. Enthu
siasm e echter heerscht er genoeg onder hen.
Machtig klonken hun va-derlaudsche liede-
ren, en wanneer onze trein passeerde,
zwaaiden allen met kleine vlaggetjes, de
nationale driekleur, of de beeltenis van den
keizer enz.
De Belgische Missie
uit de Ver. Staten terug.
Een correspondent van de ..Flandre libé
rale"' heeft een gesprek gehad met den mi
nister van staat, Paul Hynians, lid van het
buitengewone gezantschap, die uit de Ver-
cenigde Staten te Ostende is teruggekeerd.
Wij ontkenen er het volgende aan
„President. Wilson heeft een strikt onzij
dige houding aangenomen en déze zelfde
houding hebben ook de regeeringskringen
met bewonderenswaardige eensgezindheid ge
handhaafd. Men moet niet- vergeten, dat in
de Vereenigde Staten vijftien mil li oen Duit
schers wonen, raaar toch geeft in liet alge
meen de openbare mooning levendig uiting
voor haar groote sympathie voor België.
Do president hoeft op 16 September, zoo
dra hij van buiten was teruggekeerd, de af
vaardiging ontvangen en twee uur later
zond hij antwoord op heb telegram, dat kei
zer Wilhelm hem acht dagen »tc voren ge
zonden had. De president, die steeds vrien
delijk was, heeft bij het begin van het onder
houd uiting gegeven aan zijn diepe sympathie
voor België, zijn grooten eerbied voor den
koning en zjj.n bewondering voor het volk.
Op het einde van zijn rede heeft hij dezjo
gevoelens herhaald.
Wat in Amerika de openbare meening
vooral getroffen heeft, is de schending der
Belgische onzijdigheid, door een mogendheid,
die luiar mede gewaarborgd had.
De Belgische afgevaardigden hebben vooral
moeite gedaan in verbinding te komen met
do leidende kringen der intellectueel© wereld
in de Voreenigde Staten; bij hun bezoek aan
do Harvard-univorsiteit is hun eeo zeer har
telijke ontvangst ten deel gevallen.
To Chicago werd hun een maaltijd aan
geboden, waar de bekendste afgevaardigden
van geldmarkt, nijverheid en handel aan
zaten. Te Cleveland werden zij door Roose
velt aan het ontbijt genoodigd en hadden
met den oud-president een zeer belangwek
kend gesprek. Ook te Philadelphia werd de
afvaardiging door de gemeente-overheden en
de zakenwereld ontvangen.
ïn Canada, te Montreal, zijn zij met on
beschrijflijke geestdrift begroet.
De afvaardiging heeft een broohure uit
gegeven, getiteld: De Belgische kwestie, mot
talrijke bijlagen, en deze in 10,000 exem
plaren onder alk ïMgeoidjigskringJein vdrspneöd.
terwijl Hymans en Van de Velde artikeld
in Arno rik aan sche tijdschriften hebben go-.
schreven.
Men moet België verlaten om er zich1
rekenschap van te geven welken hoogen rung
in de wereld zijn heldhaftige verdediging
aan het land gegeven heeft.
De gevechten by Alrecht.
Een correspondent in Frankrijk van de
„Times", vertelt bijzonderheden omtrent
de gevechten in de buurt van Atrecht en
maakt daarbij melding van het kranige
optreden van Fransehe troepen, die het
heetst van den strijd 1>e verduren hadden.
Dagen lang hielden zij een overmachtigen
vijand in bedwang, totdat ze versterkingen
kregen. Het was niet langer schermutse
len, maar dag en nacht zwaar werken, en
hoewel den Duitschers zware verliezen toe
gebracht werden, hebben ook de Fran-
schen natuurlijk veel mannen verloren.
Het moedig optreden der Franschen be
reikte zijn toppunt bij het gevangen nemen
van een troep van 900 Duitschers. Dit
detachement had een uitstekende stelling
bezet en zich daar verschanst. De Fran-
schen beproefden een front»-aan val, maar
zonder gevolg. Toen werd er besloten, dat
men zou beproevou de troep af te snijden
en een groote afdeeling werd op de flank
uitgezonden, terwijl schijnbaar een groote
front-aanval gedaan word. De flank-partij
wist rond te trekken en met kleine verlie
zen de verschansing te nemen.
De Duitschers hadden Atrecht weinig
besohadigd en het viel bij hun terugtocht
op, dat ze om de stad heen gingen. Want
hoewel er patroeljes door de straten trok
ken, ging de hoofdmacht op 5 K. M. af
stand de stad voorbij. Al den tijd werden
ze op de hielen gezeten door de Franschen,
maar ze zagen kans, op een wed verschanste
stelling terug te vallen. Het land in deze
streek is beboscht en in vele gevallen wer
den deze verschansingen aangelegd tegen
over een bosch en langs een aanzienlijke
oppervlakte uitgestrekt.
De Duitschers volgden opnieuw de tik-
biek om de Fransehe hoornsignalen na .te
boote-en en zoo bliezen zij meer dan eeng
tot den aanval en de Fransehe troepen
leden daardoor. Er werden veel krijgsge
vangenen gemaakt gedurende den terug
tocht langs deze sectie van het uitgestrek
te front. Toen de Franschen voorwaarts
rukten, brachten hun patroeljes herhaal
delijk groote troepen Duitschers op. die
zich overgegeven hadden met het gewone
verhaal van onvoldoende voedsel en ze wa
ren diep neerslachtig. Van velon hunner
was de uniform aan flarden, velen hadden
nauwelijks meer schoenen aan en ze waren
met modder bedekt. Er waren mannen on
der hen. die aan de Franschen vertelden,
dat ze zestig jaar oud waren.
Het geheim der 42 cM.
Gelijk thans bekend wordt, is reeds in
1911 de Zwiteersche kapitein Zschokke dbor
een toeval achter het geheim vaD de Duit-
sche nieuwe bestellingen op het gebied der
artillerie gekomen. Hij publiceerde destijds
in een Zwiteersch militair vakblad een ver
handeling over heb 42 c.M. geschut, dat
echter door de Fransehe, Engelsch'c en
Russisohe militairen blijkbaar in het geheel
niet is opgemerkt.
De Graanoogst in Frankrijk.
Naar de Farijsche correspondent van do
„Times" meldt, heeft generaal Joffre, do
opperbevelhebber van het Fransehe leger, m
een schrijven aan de prefeeten der depar
tementen van het oorlogsgebied, de aan
dacht op het verwaarloosde oogst werk ge
vestigd.
De generaal verklaart, bij zijn tochten
door de bij den oorlog betrokken streken te
zijn getroffen -door het zien van vele krach
tige mannen tusschen -15 en 60 jaar, die- in
de dorpen staan te babbelen en te luilakken,
terwijl een groote hoeveelheid graan (tar
we en inzonderheid gerst) nog in* schoven
op 'tveld staat. Het gaat niét aan dat die
voedingsmiddelen, voor de voortzetting van
den oorlog noodig, in het veld verrotten,
omdat de eigenaars onder de wapenen wer
den geroepen.
Generaal Joffre verzoekt derhalve de pre
fecten, de burgemeesters hunner departe
ment op te dragen om voor het binnenha
len van den oogst etc. te zorgen.
De orde ,,Pour le mérite" voor een
jong Luitenant.
De Keizer heeft den 22-jarigen garde-lui
tenant Von der Linde de orde „Pour le mé
rite" verleend, de hoogste Pruisische mili
taire onderscheiding, sinds 1866 niet meer
aan een subaltern officier geschonken.
Von dor Linde verdiende de onderschei
ding door zijn drieste overrompeling van
het foi-t Malonne, behoorende tot den ves
tinggordel van Namen, op 2si Augustus.
In een brief aan zijn ouders geeft hij daar
van de volgende beschrijving.
Ik moest met 500 man over het vrije veld
op het fort lostrekken. Van alle kanten
staarden mij de schiotgleuven aan, waaruit
het ieder moment losknallen kon en was dat
niet het geval, dan kon ik nog licht op
een van die vele mijnen, die rondom ver
spreid lagen trappen. Onder alle officieren
die rich als vrijwilligers aangeroeid hadden,
werd ik gekozen. Van mijn compagnie
nam ik maar vier man mee en op zijn In-*
