De Europeesche Oorlog. N° 16758 Dinsdag 13 October. Tweede Blad. A0. 1914. Officieele Kennisgeving. VSuchfeBingen uit BeSggi©» op den miuw"a Gemengd Nieuws. De BURGEMEESTER der Gemeente Leiden maakt bekend, dat de Hoof den van Gezinnen, benevens de Be sturen van Vereenigingsgebouwen, de houders van Hotels, Pensions, Loge menten en Slaapsteden en de Eigenaars van Fabrieks-, Stal- en andere Ge bouwen, waarin Vluchtelingen uit België verblijven, zoo spoedig mogelijk en in elk geval vóór Woensdag 14 October a. s. te 12 uur aan het Bureau van Politie een schrifte lijke opgave moeten inleveren, in houdende: de namen en voornamen dier Belgen bun burgerlijken staal (ongehuwd, gehuwd, weduwnaar, enz.); lmn woonplaats in Belgie; de plaats waar zij thans zijn ondergebracht. Hiervan zijn uitgezonderd de Be sturen van den R.-K. Volksbond, bet Leidselie Volkshuis, de Sociëteit „Aini- citia", de Sl.-Jozcpbsgezellenvereeni- ging, Heeren Regenten van de Rtjks- werkinrichting en de Firma j. C. ..ZAALBERG Zn., van wie reeds voldoende opgaven voorhanden zijn. Dezelfde Besturen en Personen worden eveneens verzocht van latere verandering van verblijfplaats van een of meer der hij hen vertoevende Belgen gelijke opgave te doen. De Burgemeester voornoemd, N. C. DE GIJSELAAR. Leiden, 12 October 1914. l)e Val van Antwerpen. De Times" van Zaterdag had liet ia een hoofdartikel nog pos over den uit tocht uit Antwerpen, maar het blad hield reeds mogelijkheid met de inneming van de stad. De Duitsche bladen wijten, gelijk wij hebben gezien, de ellende van de inge zetenen en de beschieting van de stad aan de Engelschen, de „Times" geeft de schuil aan de Duitschers. Al het leed aan België ia, volgens het. Londensclie blal, het ge volg van het Pruisische militairisme, dat de wereld wil overheerschen zonder zich te bekommeren over do ellende, die het sticht. Maar het zal er ten volle voor boe ten. Eerst waren de Duitschers, zegt de „Ti mes" verder, niet van plan Antwerpen aan te vallen. Het lag niet op hun verbin dingslijn en zij hadden de troepen in het Zuiden noodig. Maar de aanvallen van het Belgische veldleger dwongen lien een ster ke troepenmacht samen te trekken. Zij hadden eerst gedacht, Antwerpen op hun gemak te belegeren, wanneer Parijs zou genomen zijn en de Franschen waren ver slagen, maar nu, met liet vooruitzicht van een winterveldtocht in Belgie, kreeg Ant werpen nieuwe waarde. De Belgen bebboa zioh dapper verdedigd, zegt de „Times", maar tegen de overmachtige Duitsche artil lerie was de verdediging van de linie for ten moeilijk. Met zijn militairen medewer ker zegt het blad, dat, als de bonjgenoo- ten op hun beurt Antwerpen gaan bele geren, dezelfde omstandigheden zullen gelden De tijdelijke overgang van Antwerpen naar de Duitschers zal op de bondgenoo- ten. nie,t, veel indruk maken, vervolgt de „Times en op neutrale landen mis schien alleen als een bewijs, dat nu uitschland de groot-en niet aan kau, het nog maar eens den kleinen jongen raakt. »c°r™!rihet erootst zyn °p de D,,it b»n. Voor •het-ov^ïr^ Er komen wel Duitsche troepen voort elders vrij, maar evenveel zijn er nu be schikbaar voor het leger tegenover hen. Van hun tijdelijke leege zeehaven kun nen de Duitschers geen verbinding met de buitenwereld krijgen. De Engelsche vloot zal er voor zorgen, dat zij den zeeweg niet kunnen gebruiken. Om te vechten kunnen zij de Schelde niet af zonder de onzijdig heid van Nederland te schenden. Betwis ten zij Nederlands aanspraken op het vaarwater dan steken zij zich in een nieuw wespennest. Maar al kregen zij Neder lands toestemming, wat ondenkbaar is, dan zouden zij Antwerpen niet als vloot- basis kunnen gebruiken. Het eenige voor deel, dat zij van Antwerpen kunnen heb ben is, als ruggesteun, wanneer zij België uitgegooid worden. Waarschijnlijk zal dat zeer spoedig beginnen en hebben de Duit schers er daarom alles op gezet om Ant werpen te nemen. Woensdagavond,'7 dezer, is de Antwerp- sche „Métropole" voor bet laatst, versche den. Hot nummer bevat een verklaring van het blad aan zijn lezers, waarin het dezen voorbereidt op do mogelijkheid, dat het blad niet meer zou kunnen verschijnen. „Als soldaten van de pen, zoo wordt er iri de verklaring gezegd, beschouwen wij het als een heiligen plicht ons blad te doen ver schijnen totop de laatste minuut en wij zullen niet in gebreke blijven. Heb blad zegt verder o.m. het bijkans overbodig te achten te verklaren, dat het er nooit in zal toestemmen onder toezicht der Duit schers te verschijnen en dat het dan zijn uitgave zou schorsen tot op den dag, waar op het weer zou kunnen schrijven wat het wenschte te schrijven. De „Métropole" ein digt zijn verklaring aan haar lezers met don uitroep „Leve de Koning, leve het leger, leve het Vaderland. Leve het vrije en immer onaf hankelijke België." Het blad heeft opgehouden te verschijnon. De „Daily Chron." schrijvend over het lot, dat Antwerpen getroffen heeft, zegt „Europa zal het historische, weigerende antwoord van België, op de vraag der Duitschers, om aan liun troepen toe te staan, door hiui onzijdig land te trokken, niet vergeten, hoe heldhaftig België zich gedroeg in den ongelijken strijd. Belgie stelde het gevaarvolle pad der eere boven bet voorzichtige pad der veiligheid, toen het de kans aanvaardde, dat Antwerpen gebombardeerd zou worden, nadat op de tweede vraag der Duitschers nogmaals een weigerend antwoord was gegeven. Antwerpen moge vallen België zal zich verheffen Het staat thans op het toppunt zijner roem, do trekken verwrongen door onnoemelijk lijden, maar omgeven met den stralenkrans van de opperste heldhaftig heid- Op de Briteche natie rust thans de hei lige plicht, België in zijn nooden bij te staan, en het in staat to 6tellen, zijn in puin gestort nationaal bestaan weder op te bouwen. Antwerpen en Nederland. Do Londensche bladen, die over do ge volgen van den val van Antwerpen schrij ven, vertrouwen, dab Nederland de onzij digheid van de Schelde, welko Engeland geëerbiedigd heeft tegen Duitschland eveneens zal handhaven, zoodat er geen basis voor d*? vloot zal kunnen ontstaan. De „Westm. Gaz."" sohrijftWij durven nieb zeggen, dat het onmogelijk is, dat Duitschland do onzijdigheid van Neder land niet zal schenden, om van Antwerpen eon basis voor zijn vloot te maken, doch Nederland is geen te verwaai! oo zen factor. En of heb voordeel van het binnenvaren van onderzeeërs naar Antwerpen en een poging om van deze vaartuigen van daar uit partij te trekken, wat alles is, dat kan worden verwacht, de ernstige moeilijkhe den m<et Nederland waard ia, kan ten min- sbe een betwistbaar punt heeten. De „Globe" Indien de bedoeling is, de Vermeesterde vesting als een vloot- en luchtvaarbbasis tegen Engeland .te bezigen, dan zal Duitschland de onzijdigheid van Nederland moeten schenden, welke dit land zoowel gehouden als besloten ia te verdedigen. Alleen de „Pall Mali Gaz." zegt wat van liet op aanzetten van Duitschland versterk te Vliissingen, ofsohoon heb blad niet twij felt aan het voornemen der. Nederlanders dm do onzijdigheid van de Schelde tegen Duitschland te handhaven. De Duitschers in België. Voor zoover ik weet, meldt de correspon dent van do „Tijd" uit Brussel, is in Neder land nog niet bekend liet vreeselijk lot, dat het dorp Blauwput -bij Leuven getroffen heeft. „Man hat geschossen" daar, volgens het zeggen tenminste van de Duitschers. De Directeur van het klooster Notre Dame de Malines, was ook aangewezen als ,>ge- schoszen te hebben, maar daar juist een Duitsch officier eenige uren in zijn nabijheid vertoefd had, kwam zijn onschuld aan het licht. Omdat de onschuld van anderen ech ter niet bewezen kon worden, werden allo mannen uit heb dorp op een rij gesteld en iedere vijfde eruit gehaald eai neergescho ten. Toen de mannen op rij gesteld werden, wisten ze nog niet wat de beteekenis ervan was, en de officier, die den directeur van het klooster reeds eenmaal gered had, deed dit nog een ander maal, door hem als derde te herplaatsen, toen bij reeda als vijfde ge teld was. Had de directeur er de beteekenis vn gekend, zoo verzekerde hij mij", dan had zeker niet in de verwisseling toegestemd. Toen men aan het tellen ging, viel de tiende flauw van angst en toen werd eenvoudig de elfde genomen: dat was een pater Capucyn, de eerw. heer "Van Olmen. Hij is gefusil leerd. Driehonderd huizen zijn in dit dorp verbrand. J. 1. Zaterdag had ook weer een inci dent plaats in het dorp Pellenberg bij Leu ven. De pastoor werd beschuldigd lichtsei nen te hebben gegeven uit den kerktoren. Hij werd gevangen genomen en de kerkto ren werd met een paar kanonschoten ver brijzeld. Nu vraag ik me toch af, aan wien die pastoor uit zijn klein dorpskerkje Mcht- seinen geven moest. De Duitsch-vijandelijke troepen liggen op zoo'n afstand, dat zij geen seinen hadden kunnen waarnemen, zc1f- al zou dat torentje een Eifeltoren ge weest zijn. De Fransche Aviateurs. Een Keulenaar, die bij den legertrein dienst doet, schrijft, nafi.r wij in de Köln. Ztg." Lezen, het volgende aan zijn ouders: Een geweldige slag wóodb in onze nabij heid. Maar het ergste zijn de avi tfeurs. Zit ik gemoedelijk op het bureau, dan hoort menj plotseling: „Een Fransche vliegerMet een verrekijker gewapend ga ik voor de deur staan en op hetzelfde oogenblik zie ik, dat liij een bom naar bene den gooit. Ik had nog juist don tijd, een paar artilleristen *<e waarschuwen. Zelf bleef ik echter stnan, daar ik berekende, dat do bom in ons wagenpark moest te rechtkomen. Hot duurde een halve minuut, dan een geweldig sissen, gevolgd door een donderende knal. De bom is terechtgeko men op een schuur, <föe een twintig meter van mij af staat. Een klagend geschrei klinkt uit het deerlijk gehavende gebouw tje. Ik zelf werd floor dén lucht druk .tegen don muur van het bureau geworpen. Zeven paarden waren aan stuk ken gescheurd on verscheidene mijner ka meraden zwaar gewond. Na een kwartier kwam de vliegmachine weer terug. B. en ik rennen uit het kamp naar een weide eu boem'10 meter achter me weer zoo'n ding'. Weder zijn eenige manschappen ge wond en een zelfs getlood. Onze mannetjes schoten als dollen, maar de vlieger had geluk en kon ongedeerd verdwijnen. Nu heb ik u een vlieger-historie verteld, maar go behoeft u niet. bezorgd voor mij te maken. Als men de vliegers zieb aanko men, kan men hun gevaarlijke projectielen nog wel uit clen weg gaan. Ook zijn ver schillende voorzorgsmaatregelen getroffen. Ons wagonpark zieb er nu uit als eon tuin, want aan alle wagens zijn groote boomtak ken vastgebonden, waardoor zij van boven af onzichtbaar zijn. De aviateurs hebben het voornamelijk op de munitie-colonnes gemunt. De Pruisische Garde. De Frausche generaal Oherfils geeft in de „Echo de Paris" eon relaas van de reeds vroeger in ons blad vermelde ne derlaag van de Pruisische garde in de moe rassen van Sb. Gond. De Duitschers verlo- ron daarin bijna al hun kanonnen, die er nog in de modder zitten. Het moeras van St-. Gond, welks water wordt afgevoerd door den Petit Morin is zoowat 10 K.M. lang, bij 2 k 3 K.M. breed. De oppervlakte- laag wordt gevormd door veen, bezet met riet ter manshoogte. In het droge jaarge- tijdo is de grond volkomen vast. Zoo wha het ook toen de Pruisische garde er den 9den September in trok. Haar regimenten hielden er halt-, en brachten er den nacht door, met de kanonnen tusschen het riet verborgen. Het was het plan, in den och tend een verrassing uit te voeren. Dien nacht begon het echter te stortregenen, en heb moeras hernam nu zijn drassig karak ter. Thans waren het de Duitschers, die verrast werden. Bij het aanbreken van den dag waren de wagens en dc kanonnen der Duitschers tot de assen in de modder weg gezakt dc kanonniers stonden tot hun mid del in het moeras. Nu veroorzaakten de Fransohe kanonnen een ware slachting. De garde liet in het moeras van St. Gond van 8000 .tot 10,000 doodlen achter en bijna al haar geschut, paarden en wagens. De Strijd (lor Engelschen. Een ooggetuige in het algemeene hoofd kwartier deelt een en ander mede over de ondervindingen der Engelsche troepen aan het front. Van den Oen tot Sen October wa re i de dagen warm en eenigszins mistig. Een heldere maan verhinderde nachtelijke aanvallen. De operaties waren bijna beperkt tot licht artillerievuur. Den 5en October hadden er drie afzonderlijke duels tusschen Fransche en Duitsche aviateurs plaats. Twee bleven onbeslist, maar in de derde slaagden de Franscheii er in twee Duit schers door snelvuur te dooden. Op oeai punt waar de Franschen zeer veel last hadden van het vuur van een Duitsch machinegeweer, maakten enkele Fransche soldaten, die mijn werkers waren, een mijngang van vijftig meter lang onder de plaats van opstelling en lieten het machinegeweer in de lucht vliegen. Het schieten van de Duitsche ar tillerie is accuraat, maar de kanonniers had den weinig geluk en gedurende de laatste drie weken is een verbazingwekkend klein deel van hun granaten van werkelijke uit werking goweeet. ALLERLEI KORTE BERICHTEN. De bewering, dat de groothertogin van Luxemburg door de Duitschers wordt ge vangen gehouden, wordt door de Luxem- burgsche pers tegengesproken. De groot- hertogin neemt een werkzaam aandeel aan heb verplegen van gewonden, tiaar oom, de groothertog van Baden, heeft haar nog dezer dagen een bezoek in haar palcis ge bracht. De beschieting van het plaatsje Sam- pigny in Fransch-Lotharingen wordt thans in Duitsche bladen ook gemeld. Als reden wordt opgegeven, dat uit de burgerij op Duiteche troepen was geschoten. Er zijn 43 granaten op Sampigny afgevuurd, waarvan bij ongeluk een de villa- van president Poin- caré heeft getroffen. Het bericht., dat de Canadeesohe hulp troepen in de Engelsche wa/teren zijn aan gekomen, wordt door heb Engelsche oor- lc gspersbureau tegengesproken. De Engelsche regeering heeft het aanbod van het Australische Gemeenebesb, om nog een brigade lichte ruiterij te zenden, aan genomen. Dit ia het derde Australische hulpkorps. Honderden Amerikaansclie cowboys, zoo meldt een telegram uit Ontario, melden zich aan om bij het Canadeesche contingent dienst te nemen. Zij bieden aan. hun eigen paarden mee te brengen. In rijden en soliio- ten, voegt de berichtgever erbij, doen zij voor de kozakken niet onder. Prins Joachim is van zijn verwonding ge nezen en is zich weer bij het leger gaan voegen. Uit dc. „Budapest! Hirlap" van 29 Sep tember kau men opmaken, dat toen reeds de inwoners van Boedapest begonnen, hun boeltje in te pakken om te vluchten. Het blad geeft de bevolking, naar aanleiding van haar overdreven vrees, een terechtwij zing. Een Fransch officier van gezondheid heeft bij de ontploffing van een granaat kartets zeven-en-negentig wonden gekre gen. O. a. werd hem een oor afgerukt. Hij is herstellende. De wonden zitten vooral aan het hoofd, den rug en de boenen. Edele deelen werden niet getroffen. Het paard van den maif werd onder hem aan flarden gescheurd. Erger nog dan onder de won den leed de man onder het vervoer naar een ambulance. Een paar soldaten impro viseerden een draagbaar van hun geweren en zeulden hem zoo voort-, vijf K.M. ver, naar de veldambulancc. De dochter van prof. Koch, den bacterio loog, die met. een Pruisischen generaal ge trouwd is, hoeft, de gouden medaille, die Koch van het Koninklijke Instituut voor ^openbare gezondheid te Londen ontvangen heeft, ter smelting aangeboden aan een vereoniging, welke voorwerpen van cdël metaal ops,melt en de opbrengst voor va derlandslievende doeleinden besteedt.. De vereoniging beeft het aanbod van Koch's dochter echter niet aanvaard, omdat zij meent, dab de medaille als curiosum meer waard is. Te M'esel verschijnt sedert kort tweemaal per week een blad in 't Fransch, dat in de gevangenenkampen in liecl Duitschland zal worden verspreid. Dit zal voor de Fran schen liet Duitsche standpunt in dezen oor log uiteenzetten en do oorlogsfciten ver melden. Van do opbrengst van het blad wordt 20 procent aan 't lloode Kruis uit gekeerd. De Duitsche regcering heeft het porto voor veldpost.pakctten met klceren en uit rustingsstukken voor do militairen, welke van 19 tot 26 October mogen verzonden worden, tot op de helft verlaagd. Het be draagt nu 25 pfennig. r- De Duitsche kruiser „Emden" zet zijn vernielingstocht voort en heeft, in het be gin dezer maand, blijkens een bericht uit Tokio, in de wateren van de Maleische Ar chipel een aantal Japansche met rijst gela den schepen in den grond geboord. Uit Hongkong zijn thans de Engelsche kruiser „Triumph" en de Japansche kruisers „Nis sin" en „Ivassoega" vertrokken om te trachten den lastpost onsoha-delijk te ma ken. Do Duitsokers hebben de Fransche stad Longwy een oorlogsschatting van een mil- lioen franc opgelegd, welk bedrag door dc internationale Bank te Luxemburg is voor- geschoten. Het Engelsche parlementslid Arthur Lee, die zich voor dienstneming bij liet leger had aangemeld, is tot» kolonel bij den staf benoemd en naar'Frankrijk verbvok- ken. Hij ia in 1900 als majoor uit- den dienst gegaan. De „Yoss. Ztg." verneemt uit Weenen, dat generaal Auffenberg is hersteld, door keizer Frans Jozef in audiëntie is ontvan gen en eerlang naar het front zal terugkee- ren. In de Fagelstraat te 's-G raven- hage is een drama afgespeeld. Do 28-jarige C. Mul was ongeveer drie maanden geleden gehuwd met de ongeveer even oude Johanna M. Schouw, een wedu we, die uit haar eerste huwelijk een.doch tertje van 7 jaar had. Zaterdag j.l. vóór 14 dagen waren zij uit Amsterdam, waar zij oen m eikslij ter ij dreven, naar Den Haag gekomen cn hadden zij de tweede étage be trokken van het bovenhuis aan de Fagel straat 8. Beiden hadden herhaaldelijk on- eenigheid, naar men zeide over de omstan digheid, dat de vrouw niet toekwam met het huishoudgeld, hetwelk de man haar verstrekte, wat er niet beter op werd, toen dc man het huishoudgeld inhield, zelf de huishoudelijke en andere uitgaven deed en zelf do verschillendo benoodigdlieden ging inkoopen. De vrouw zou aaé een hartkwaal hebben geleden, waarom hun dokter den man zou hebben gezegd, zijn vrouw zooveel mogelijk te ontzien. Nadat het Zondagavond om streeks halfaehb weder tob woorden was go- komen, hoorden de benedenburen eensklaps een hevigen slag als van een zwaren val. Toen de juffrouw, die op de eerste ver dieping woonde, naar haar bovenburen liep vond zij daar de vrouw, bewegingloos lig gende op den grond. De man verklaarde toen, dat zijn vrouw gevallen was hij zov haar bij de polsen hebben gegrepen, oui baar overeind te houden, maar had nieb kunnen verhinderen, dat zij viel. De polsea van dc vrouw vertoonden, naar men zeide, inderdaad sporen, dat. zij daar met eeu sterigen greep was vastgehouden. Telefo nisch werd de eerste-hulpdiensb gewaar schuwd, waarvan de ijlings per auto geko men geneesheer de politie kennis gaf van het gebeurde. Haar lijk is door de justitie in beslag ge nomen voor do gerechtelijke schouwing, die zal hebben uit te maken, of de vrouw in derdaad gestorven is aan hartverlamming, ten gevolge van de opwinding der woor denwisseling. Het dochtertje is voorloopig bij familie onderdak gebracht. O p_d en Haag weg, nabijDoift, is de automobiel van den heer Dolk in vol- I le vaart tegeu een boom gereden. "De cliauf- feur bekwam geen letsel, maar de inzitten- j den, twee dames en twee heeren, werden I door glasscherven verwond, j Doctoren verleenden hulp. De auto werd I zwaar beschadigd. Met een andere auto j werd het gezelschap naar Rijswijk vervoerd, D e 16-j arige goudsmidsleerling J. C. O., te Rotterdam, is in de werkplaats van de juweliersfirma Jac. Vos en Co. in de Hutestraat, in con lift gegaan en vermoe delijk bij het in beweging brengen daarvan voorovergeslagen. De jongen is tusschen do derde en vierde verdieping doodgodruk» tusschen dc lift en een rnuuri Een h a ch e 1 ij k e p osi ti e. Op een avond even na achten verdrong zich een ontzettende mcnsclienmenigte rond het gebouwtje op het. Weesperplein te Amster dam, dat als openbaar privaat dienst doet. Vat. was het geval? Als naar gewoonte had de bewaarster om acht uur „haar zaak" gesloten, echter zonder zich to vergewissen of e-r zich nog iemand in bevond. Dit nu bleek liet. geval te zijnen de ongelukkig® die aldus van zijn vrijheid was beroofd, trachtte door schreeuwen en kloppen de aandacht der voorbijgangers te trekken, hetgeen hem in deze volkrijke buurt natuur lijk in ipindor .dan geen tijd gelukte. xllle mogelijke sleutels werden op het slot geprobeerd, doch zonder resultaat. Men schreeuwde om dc bewaarster en kwam tot de voor het slachtoffer minder aange name ontdekking, dat de juffrouw haar domicilie had in de Suikerbakkerst-eeg, dus niet bepaald in de onmiddellijke nabijheid van het terrein harcr werkzaamheden. Po litie en brandweer trachtten tevergeefs liet slot te forceeren. Intusschen had men den gevangene door eon klein raa/npje werk tuigen toegereikt cn hem gezegd, de schar nieren uit de deur te halen. Juist toen dap werk beginnen zou, kwam iemand aange sneld, die naar do Suikcrbakkersteeg was gegaan, om den sleutel te halen. Onder luid hoera volgde do bevrijding cn omringd door een geweldigen Stoet kon de held van het geval zijn weg vervolgen. Een rijksambtenaar uit Schoonhoven, F. C. genaamd, meldde zich aan het Huis ten Bosch aan met verzoek om do Koningin te mogen spreken. Op ver moeden, dat men met- iemand te doen had, die niet wë.l bij het hoofd was, deed men een onderzoek instellen door een geneesheer van deq Gemeentelijkeu Eërste-Hulpdienst. De man werd voorloopig door dc politie in bewaring gehouden en zal waarschijnlijk naar Schoonhoven worden teruggebracht. IndeSled. Werklur. zijn opgenomen: DATUM, DAGEN. folw. Kin- é*r«n. Tata ai 4 Oct. '/.ondag i:3 12 45 5 Maandag 44 12 56 6 Dinsdag 45 12 57 7 Woensdag. 47 12 59 8 Dauderdag 46 12 12 58 0 Vrijdag 49 61 10 7.atardag 46 12 51

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 5