Nederland en de Oorlog. N». 16736 Donderdag; IT September. A#. 1914. feze (ücurant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Officleele Kennisgeving. Uit de Omstreken. De Millioeiisnnota. idsch PRIJS DER ADVERTENTIEN: Van 1—6 regels Al.06. Iedere regel meer /'0.171. - Örootere letterB naar plaatsruimte. Kleine aAvertentiën Tan 30 woorden 40 Oenta contant j elk tiental woorden meer 10 Oents.- Voor het inoasseeren wordt/'0.05 berekend. PRIJS DEZER COITRANT: Voor Leiden por 3 maanden 1.30por week. f 0.09. Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. 12, 0.10. Franco per post 1.65. II ER 1! A UN G SONDERWIJS. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algemeene .kennis, dat de inschrijving van nieuwe leerlingen voor de openbare Herhalingsscholen zal plaats hebben van 21 tot en met 26 Septem ber a.s., dagelijks des namiddags van zeven tot acht uren voor de jongens, in de school aan de Korte Mare, voor de meisjes, in de school op het Plantsoen dat tot het herhalingsonderwijs worden toegelaten ie. zij, die na het gewoon lager onderwijs te hebben genoten, zich ter inschrijving voor den onmiddellijk daarop volgenden oursus van het herhalingsonderwijs aan melden 2e. zij, die niet vallende in de termen, bedoeld sub lo., bij een af te leggen exa men blijk geven, dat zij het onderwijs in een der klassen van de Herhalingsschool kunnen volgen; dat de inschrijving kan geschieden èf wel voor den beperkten cursus van 96 uren, die alleen des winters gegeven yordt en waarop onderwijs gegeven wordt: voor de jongens inkennis der natuur, Nederl. taal, rekenen en teekenen, en voor de meisjes inkennis der natuur, Nederl. taal en handwerken öf wel voor den uitgebreiden cursus van 988 uren, die over het geheele jaar loopt en waarop bovendien onderwijs gegeven Wordt: voor de jongens inhandelsrekenen, aanschouwelijke meetkunde, aardrijkskun de, geschiedenis, natuurkennis van den aensch en gezondheidsleer, en voor de meisjes in: aardrijkskunde, ge- aohiedenis, natuurkennis van den mensch Cü gezondheidsleer, huishoudkunde, kook kunst en behandeling van de wasch dat het verschuldigde schoolgeld be draagt voor iederen leerling 20 cents per maand, welk bedrag echter wordt terugge bracht tot cents voor kinderen van min vermogenden, terwijl kinderen van be doelden en onvermogenden kosteloos het onderwijs kunnen volgen dat nadere inlichtingen omtrent de da gen en uren, waarop het onderwijs zoo Op den beperkten als op den uitgebreiden cursus wordt gegeven, bij de inschrijving door de hoofden der bétrokken scholen zullen worden verstrekt. "Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 17 September J914. Naaraloozo Vennootschap „LEIDSOH DAGBLA D'\ Algemeeno Vergadering op Donderdag 1 October 1914, dea avonds te aohb uren ter huize van den Illreoteur, Witte Singel 95. LEIDEN, 17 SEPTEMBER. Verbreeding Rijksweg Den HaagLeiden. In Hoofdruk Watersbaat van de Staats- begrooting 1915 lezen wij Aangezien de benoodig'de grondeQ voor de vorbrcoding van den Rijksweg van VGravenhage tob Leiden nog niet konden- worden aangekocht, word van heb op liet dienstjaar 1913 beschikbaar gestelde be drag, groot 35,000, niets gebruikt. Heb na dab jaar nog te verwerken bedrag werd ge raamd op f 80,000, waarvan de helft» op de loopende begrooing is toegestaan. Voor 1915 ia mitsdien nog f 75,000 noo- <H#c. Bij beschikking van den mister van Binnenlandsche Zaken, is voor het tijdvak van 16 Sept. 19U tot en met 31 Aug. 1915, bonoomd tot conservator bij do pharmacolo gic aan de universiteit alhier dir. J. R. F. Rassers, en hem met ingang van 16 Sept. 1914, op zijn verzoek, eervol ontslag ver leend als assistent in liet ziekenhuis (af- deeling heelkunde is voor het tijdvak van Tö Sopt. tot en mot» 31 Dec. 191-1, buiten bezwaar van 's Rijks schatkist, benoemd tob assistant in het ziekenhuis (afdceling heelkunde) de heer E II. la Chapelle, al hier zijn voor het tijdvak van 10 Sept. bot en met 31 Deo. 1914, benoemd tot assis tant., builen bezwaar van 's Rijks schatkist, iu heb ziekenhuis (afdecling heelkunde) dé heer O. J. van Houweninge Graftdijlc, en voor de physiologic do heer P. Meerburg, alhier met ingang van 16 Sept 1911 aan den heer J. Droste, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als assistent voor de na tuurkunde aan de universiteit, alhier. - Voor het Roode Kruis is hier nog in gekomen 6.03, gecollecteerd door vier jon gens. LIJST van geheel en gedeeltelijk Wcrkloozen, die zich aangemeld heb ben bij do Arbeidsbeurs. Het Steun-Comltó olscht als voorwaarde voor Steun aanmelding bij do Beurs, zoodat dit Staatjè wel een Juist beeld zal goven van de Werkloosheid. Ook Werkloozen uit de Omstreken zijn hieronder begrepon. (Dit aantal vrij gering). Grondwerkers8 Overige vakarbeiders bij de bouw vakken in ruimsten zin70 78 Mannel. vaklieden in andere vakken 150 Vrouwelijke vaklieden (waaronder dienstboden, naaisters, werksters) 64 Losse werklieden 130 Gedeeltelijk Werkloozen. Mannen allerlei vakken (veelal weekloon)150 Vrouwen voor allerlei vakken (veelal weekloon200 Jongens voor allerlei... m 28 Totaal 800 Leiden, 17 September 1914. GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS. Geopend i 'a morgens van 9—12 ou 'b middags van 2—5 uur. AANVRAAG VAN WERKZOEKENDEN. 6 Klerken, 2 Klerken (Vrouwelijke), 4 Kelnigers, 30 Tlmmerlledon, 20 Metselaars, 4 Voegers, 6 Be- hangers, 8 Sohllders, 17 Meubelmakers, 8 Sme den. 2 Smidsjongens, 3 Blikslagers, 20 Kleerma kers, 2 Stokors, 40 Typografen, 6 Broodbakkers, 20 Sigarenmakers, 2 Schippers, 8 Bloemisten, 5 Warmoezlers, 8 Grondwerkers 8 Loopknechts, 23 Jongens (allerlei). 1 Bijwlelroparatour, 130 losse Werklieden, 150 Mannen versch. vakken, 1 Ver pleger, 2 Wasohvrouwen, 23 Naaisters, 23 Werk sters, 9 Dienstboden, 1 Baker, 2 Winkeljuffrou wen, 2 Strijksters, 200 Vrouwen voor allerlei. AGENDA VAN DE WEEK. Vrijdag: Musis Sacrum. Conoert Btafmuzlek 4e Beg.-Inf. Dagelijks: Bioscope Variété Thóater. Stationsweg. 7 u u r. (Zaterdag- en Woensdagmiddag. Matlnée 2 uur.) BODEGRAVEN Op het drietal voor predikaait bij de Ned.-Herv. Gem. te Vlaardingeu komt voor ds. S. van Dorp, alhier. BOSKOOP. Naar men van hier aan de „N. R. Ct." schrijft, is het bericht, dat ook wij aan ,,De Standaard" hebben ontleend over dr. Schim w~ der Loeff beroepen predikant'bij de Hol- landsohe gemeente te Petrograde, onjuist on vertrekt hij nog deze week naar zijn be stemming. NOORDWIJK. Niet hier, maar te Naaldwijk heeft de Nationale Bank een bijkantoor gevestigd. VOORSCHOTEN. De Raad vergadert Vrijdag 's avonds te acht uren. De collecte voor het Roode Kruis al hier heeft opgebracht ƒ279.36. Aan de Chr. School te 's-Gravenhago is benoemd mejuffr. W. J. Kwak. Ter voorziening van zes gemachtigden voor het Kiescollege der Ned.-Herv. Gem. zijn door de kies ver eeniging in vrijzinnigen geest „Het Evangelie" candidaat gesteld de heeren IJ. v. d. Marei, H. K. O verdiep, J. M. C. Paap, I. Romein, J. P. Schmall Gz. en D. P. IJperlaan. De kiesvereeniging in rechtzinnigen geeat „Gij zult Mijne getuigen zijn" stelde als candidaten de heeren J. J. Dijkman, G. de Geus, IJ. v. d. Marei, O. Nell, A. van Staalduinen en A. Verboon Jr. ZOETERWOUDE. In den nacht is alhier plotseling het woonschuitje van Jao. Serlior en zijn eoht- genoote, twee oudjes, die hier jarenlang in den \Veipoortschen vliet liggen en hun be staan vinden in een weinig negotie, gezon ken. Met groote moeite wisten de oude stak kers zich te redden. Door den scheepmaker Vaii Beveren i3 het woonschuitje opgehaald en nu wordt het al weer bewoond. De Unie-collecte heeft opgebracht te Aarlanderveen f 90.221te B o d e- g raven met de Meye f 332.16te Z e g- waard met Zoetermeer, den Hoorn en Keuïschebuurt f 130.65te Z w a in m e r- dam f 133.03. FAILLISSEMENTEN. H. Kooy Jr., directeur van de N. V. „De Rus- sisoho Houthandel", te Arnhem. J. van 't. Hof. caféhouder, te Botterdam. K. H. Abrnas. beambte bij de invoerreohten en aooijuzen. te Botterdam. Onze Neutraliteit. De „Nordd. Ailg. Ztg." schrijft: De köhingin van Nederland heeft in haar troonrede er op gewezen onder welke ern stige omstandigheden de Staten-Gcneraal vergaderden. Met bijzonderen nadruk bond de Koningin haar onderdanen den plicht der neutraliteit op het hart. Wij willen .gaano mejb voldoening constateeren, dat Nederland dezen plicht der neutraliteit tot nog toe met de grootst mogelijke zorgvuldig heid is nagekomen. Deze verklaring lijkt ons van zooveel te meer beteekenis, waar het niet mangelt aan pogingen om de bevolking van Nederland in hun beschouwing over dat wat de neutra liteit in den tegenwoordigen oorlog gebiedt te doen wankelen. Daartoe rekenen wij n.l. den lagen laster over onze troepen, zooais voortdurend in de Nederlandsche pers wordt aangetroffen. Wisten de Nederlanders niet uit eigen aanschouwing voldoende van de laat-ste ge beurtenissen en van de Duitsche troepen, dan zouden zij die door de lasterlijke be schrijvingen van onze vijanden voor horden, roovers, dieven en dronkaards houden. Het is te hopen, dat de troonrede ertoe zal bijdragen, dat do Nederlandsche pers trots alle pogingen die er op gericht zijn, het Nederlausdche volk tegen ons op te hit sen, een onpartijdig cobrdeel bewaren zal. De „Nordd. All. Ztg." erkent hier, dat de Nederlandsche pers tót nu toe onpartijdig geweest is. Een Adres ran Nederlandsche Kunstenaars aan Keizer Wilhelm. Na de verwoesting van Leuven hebben een twaalftal Nederlandsche kunstenaars en sohrijvers in een telegram aan keizer Wilhelm II onder verwijzing naar hetgeen de kunst aan Duitschland te danken had, heb verzoek gedaan ervoor te willen doen zorgen, dat in elk geval monumenten van oude kunst gespaard zouden blijven. Het telegram was geteekend door Marius Bauer, dr. H. P. Berlage, dr. P. J. H. Cuypers, dr. Alphon Diepenbrock, R. N. Roland Holst, mevr. Roland Hoist-v. d. Schalk, L. Simons, jhr. dr. N. van Sueh- telen, Jan Toorop, dr. Albert Verwey, dr. Jan Vet-h en mr. H. P. L. Wiessing. Het telegram verzocht bewijzen van in- stemming met dit- denkbeeld. Het werd alleen in Engeland terstond gepubliceer 1 en zoo komen do bewijzen van instemming tot nu toe bij de afzenders binnengeloopen dan ook alle van Engelsche zijde, maar van daar komen ze dan ook neg dage lijks in groot-er of geringer hoeveelheid in. Dc Mobilisatie cu de Politiek. „Heb Volk" deolt me>de, dat het Kamerlid K. ter Laan, tob den Minister van Oorlog dé volgende vragen heeft gericht 1. Is do Minister genegen regelen vast te Stellen, waardoor voorkomen wendt, dab militaire autoriteiten aan hun ondergeschik ten do lering van het dagblad „Heb Volk" verbieden, gelijk sedert de mobilisatie op énkele plaatsen het geval is geweest 1 2. Kan de Minister do verzekering geven, dab de opgeroepen landweer- en rnilitie- plichtigen do vrijheid behouden tot het be zoeken van gebouwen en vergaderingen van hun politieke partij en van hun vak-" vereenigiug 1 3. Is de Minister bereid, aan de Kamer inlichtingen te verstrekken over de aan leiding tot uitzetting van d3. De Jong te Yeghel uit hét door de derde divisie bezette gebied 1 Algemeen Steuncomité. Bij het Algemeen Steuncomité is tot Woensda-g 16 September 10 uur binnenge komen de som van 252.867. Verder is nog binnengekomen 1 oblig. H. IJ. S.-M. 4 pCt. No. 26252, groot 1000. De prijs van het Graan. Ook al zou de prijs van het voor regee- ringjsrekening aangekochte buitonlandsche graan verhooging van het prijs-masdmum voor tarwemeel tengevolge moeten hebben, dan zal nog niet aan handelaars of gra-an- boeren worden toegestaan, den prijs van hun voorraden binnenlandecho tarwe zoo te stellen, dab zij buitengewone winsten zouden behalen op kosten van het brood etend publiek. Graanaanvoer uit Amerika. Heb 8.s. „Rijndam" van de Holland Amerika-lijn wordt tegen het einde van deze week té Rotterdam verwacht met 10.000 ton graan voor rekening van de Ne derlandsche regeering. Graanschip aangehouden. Te Rotterdam is bericht ontvangen, dat hot Noorsche s.s. ,,Eir" met. graan, van Nioolaieff naar Rotterdam, door de Fran- schen is aangehouden en opgebracht naar Tunis, waar de lading zal worden gelost. Dc Suikerkwestie. Daar do verschillende categorieën van belanghebbenden bij de suikerindustrio, niettegenstaande herhaalde besprekingen, niet tot een gemeenschappelijk advies aan de regeering over de suikerkwestie konden worden gebracht, overweegt minister Treub ernstig, ter voorkoming van prijsopdrijving •vtan de suiker, inbezitneming van do voor raden geraffineerde suiker, zoomede van de voorraden ruwe bietsuiker die bij de aan staande suikercampagne zal worden ge produceerd, ten einde deze laatste onder nadere voorwaarden over te geven aan de raffinaderijen, waardoor deze zullen kun nen doorwerken en werkeloosheid in if?zei tak van industrie wordt voorkomen. De winsten, die belanghebbenden dachten te behalen, komen dan in de schatkist». Ilaringyissehcrij. Men schrijft ou3 Nu ook Amerika op de haringmarkt is verschenen en goed vraagt, en dus de vraag naar haring vergroot is, komt er gebrek aan haring De voorraad, die niet groot was, zal spoedig op zijn en met ver langen ziet men dan ook de vaartuigen te gemoet, dien "ter haringvisscherij ver trokken zijn. Bij zoo'n vraag naar haring loopen de prijzen vanzelf omhoog en zij, die dan het geluk hebben met een mooie lading binnen te komen, kunnen op eeu mooie besomming wijzen, 'c Zal echter nog wel eenigen tijd duren alvorens we wat van de „visscherij" vernemen. Molcstvcrzckering voor Zee v issclie rs v aart uigen Men meldt uit IJmuiden aan de „N. R. Ct": Zooals reeds br richt is. heeft zich hier ter p'aatse een commissie gevormd, om te trachten tot de oprichting te komei van een onderlinge oorlogsrisico-maatschappij. Nadat in een algemeen© vergadering van reeders en directeuren van sfcoomvisscha- rijniaatschappijen voldoende sympathie voor dit doel gebleken was, konden we heden kennis nemen van het concept der voorwaarden, waarop deze verzekering zal plaats hebben. Het gemeentebestuur van Yelsen heeft zioli bereid verklaard, 5 pCt. van dé risico te dragen tot een maximum van 25.000 en biedt bovendien een waarborg aan van 25 pCt. der uit to betalen vergoedingen. Het doel van de op te riohten maat schappij zal zijn de leden onderling te waarborgen tegen de verliezen, welke de ze aan hun in eigendom toebekooren.de vis- I schersvaartuigen lijden tengevolge van mo lest in den zin van art. 6-17 al. 1 W. v. K. De maatschappij zal beheerd worden door een bestuur van drie leden, onder toe zicht van een commissie van ten minste 3 leden. Ter nadere verrekening op den van ieder lid verschuldigdcn omslag wordt door alle leden uiterlijk op den laateten dag van iedere maand gestort 2 pCt. van het door hem ingesohreven verzekerde bedrag- Met toestemming van de meerderheid der commissievan toezicht kan het be stuur ten hoogste 50 pCt. van kec te loopen risico herverzekeren. Op de basis van het concept is reeds de toezegging tot deelneming ontvangen van de directies van ruim 70 stoomvissoherij- sclicpen. Engelsche Rcgceringrisico voor Stoomvisseliersvaartiugen. Schippers van NfcwwJandsche stoomtraw lers, die op Engelsche havens hebben ge markt, deeleu bij aankomst te IJmuiden mede, dat d»e Engelsche stoomtrawlers, die tot heden nagenoeg alle nog do vissche rij uitoefenden, bij het binnenkomen in de havens worden opgelegd, Dit zou een ge volg rijn van de opheffing der verzekering door do reg. tegen oorlogsrisico voor zulke vaartuigen, als gevolg weder van heb in den grond boren en op mijnen loopen van een groot aantal stoomtrawlers in betrek kelijk korten tijd. Niet Christelijke Veld predikers. W. Havers en J. G. Götze, respectieve lijk voorzitter en secretaris van „De Da geraad", vereeniging tot bevordering der vrije gedachte, hebben, na kennisneming van de benoeming van een aantal aalmoe zeniers en veldpredikers bij het leger te velde, den minister van Oorlog bij reques- te verzocht, één of meer personen van niet christelijke richting tot veldsprekers te benoemen, die in dit voor Nederland zoo belangrijke tijdperk zullen worden belast met de geestelijke verzorging van boven bedoelde niet op kerkelijk standpunt staande militairen. Adressanten verklaren zich bereid den minister van advies te dienen bij even- tueele benoeming van één of moer veld sprekers, zooals door hen ia hua adres is bedoeld. De minister van Financiën wijst er in zijn „millioenennota" reeds dadelijk op, dab wat de begrooting voor 1915 betreft, omtrent de daarop voorkomende cijfers do voornaamste beslissingen reeds waren ge nomen en aan do toelichting nog slechts do laatste hand moest worden gelegd, toen do gebeurtenissen plaats grepen, welker poli tieke en economische gevolgen sedert dien alle aandacht van do Regeering hebben ge vorderd. Het lijdt wel niet den geringst en twijfel of de tegenwoordige crisi en do zeer groote buitengewone uitgaven, wclko zij medebrengt, zullen er toe nopen den. financieelen toestand geheel opnieuw onder de oogen te zien, en do cijfers, zoo van uit gaaf als van ontvang, aan een algeheel© herziening te onderwerpen. In verband hiermede wordt er met na druk op gewezen, dat do ingediende ont werpen niet moer dan een formeele be teekenis hebben, en dat bepaalde lijk de daarop voorkomende traktementsver hoogingen niet kunnen worden gehandhaafd. De dienst 1912. Het dienstjaar 1912 leverde eeu nadeelig saldo op den ge- heelen dienst van 11,264,233.72V-» en een voordeeïig saldo op den gewonen dienst van 3,312,560.191/», hetgeen gunstiger is dan ten vorigen jare verwacht, werd op den gchee- len dienst 2,116,855.22. De dienst 1913.Volgens de voor- loopigo gegevens zal de totaaldienst 1913 oen tekort opleveren van ƒ12,432,761.57, doch do gewonen dienst een overschot van 3,082,849.43. Dat heb op ƒ9,753,140 geraamde tekort op den gewonen dienst van dit dienstjaar ten slotte yoor bovengenoemd overschot heeft plaats gemaakt, i3 geheel het gevolg van de groote opbrengst der middelen. Omtrent de vermoedelijke uitkomsten van heb loopende dienstjaar 1914 zijn ten gevolge van do bijzondere omstandigheden ditmaal nog minder dan anders ramingen te maken, welke ook maar eenigo waarde hebben. Do Minister beperkt zich tot een opgave van de tob heden toegestane en bereids aange vraagde kredieten. Dc dienst 1915. In verband met het hierboven opgemerkte wordt op de de tails van de begrooting voor het dienstjaar 1915 minder diep ingegaan dan gewoonlijk. Do uitgaven zijn in totaal geraamd op 255,112,854.98',<j. Een zeer belangrijk deel van de stijging der uitgaven is. het gevolg van bestaande wetten en organisaties, waarvan verschil lende verhoogingen tot heb volle bedrag onvermijdelijk zijn, zoolang de betrokken regelingen ongewijzigd blijven. Stelt- men de ramingen van ont». angsten en uitgaven tegenover elkander, dan vindt men dat geraamd wordt in uitgaafge heele dienst 255,112,854.98V-», gewone dienst '226,745,793.98Vè, in ontvang 218,208,80.') (geheel© dienst-) en 205,968,565 (gewone dienst), latende oen tekort van 38,906,049.98^ op den geheelen dienst en 20,777,228.9872 op den gewonen dienst. Ter verkrijging van de middelen tot dek king van het tekort waren door den Minis ter wetsontwerpen in* gereedheid gebracht of voorbereid tot verhooging van de op brengst van verschillende belastingen. Het behoeft echter geen betoog, zegt de Nota dab deze ontwerpen thans een belangrijko wijziging zullen moeten ondergaan. Ondanks de in de begrooting aan to brengen bezuinigingen, zal met do ontwor pen verhooging en uitbreiding der bestaan de belastingen thans niet meer kunnen wor den volstaan. De groote eischen, welke aan de schatkist zijn en nog verder worden ge steld, zullen, in verband met de lagere op brengst, welko ten gevolge van de crisis van de meeste der bestaande middelen is te verwachten, noodzaken van do natie grootere offer9 te vra gen. Zoodra, al is 't- slechts bij benadering, zal zijn te bepalen met welk bedrag de middelen versterking behoeven, zullen daar toe de noodige voorstellen worden aange boden. Vestingstelsel. Het ten behoeve van de voltooiing van het vestingstelsel dienst 1915 aangevraagde bedrag is even als het op de vestingbegrooting voor 1014 beschikbaar gestelde bedrag nagenoeg geheel bestemd voor het voltooien van de Stelling van Amsterdamde voor de ove rige liniën en stellingen uitgetrokken be dragen zijn slechts van ondergeschikte be teekenis. Voor het maken van werken in da Stelling van Amsterdam is uitgetrokken' een bedrag van 655,000. Hiervan is be-stemd ƒ70,000 als laatste termijn voor het af werken van het fort bij Kwadijkf 200,009 als vierde termijn voor het maken van heb fort Coehoorn (bij Muiderberg) 285,000 als tweede termijn voor de verbetering van het forb Uitermeer 100,000 als twee de termijn voor het maken van de gemeen- schapslinie UitermeerHabbelaarsbrug. Wel is op de vestingbegrooting voor 1914! reeds een laatste termijn aangevraagd en besohikbaar gesteld voor het voltooien van! het fort bij Kwadijk, dooh in verband me*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 1