De
Oorlog.
do Raadsleden een noodbroodje thuis te
sturen. L.L Vrijdag had hij da-armede reeds
dc wethouders verrast.
Dank zij den wenken voor de verhouding
en de menging der bestanddeelen, tarwe en
rijst, door dr. Filippo gegeven en de on
der zijn leiding voorafgegane welgeslaagde
bakproeven, moet het noodbrood niet al
leen goed voedend, maar ook zeer smake
lijk zijn.
De smaak verschilt niet veel van dien
van gewoon tarwebrood, doch is iets zoeter
en het brood laat zich ook zachter kauwen
dan het alleen uit tarwe gebakkene.
Fricsclic PaclithocFcn.
In Friesland houden huurboeren vergade
ringen, om afslag van pacht te krijgen over
het tijdvak 12 Mei—12 Nov. j.l. Door den
oorlog is de prijs van het vee zeer gedaald,
die van het veevoeder sterk gerezen, tot
6cliade van de veehouders.
Zij achten dit, evenals hoogwaterstand,
een reden tot vermindering van de pacht
som.
Dc „Atlas".
"Wij vernemen, dat de lading zout uit het
te Brest opgebrachte Nederlandsche stoom
schip „Atlas", van de Kon. Nederl. Stoom
bootmaatschappij, is gelost. De stukgoede
ren zijn nog aan boord. Over een paar dagen
zal de „Atlas" naar Amsterdam vertrekken.
Dc Uitvoer van Paarden.
Omtrent de te Zevenaar enkele weken
geleden, zooals ik u reeds meldde, in beslag
genomen negentien paarden, waarvan er
met machtiging van onze regeering veertien
de grens over mochten, is de eindbeslissing
voor de andere vijf gevallen. Ze mogen het
land niet uit, zijn ter beschikking gesteld
van den eigenaar, welke ze in ons land in
het weiland heeft gejaagd. De leeftijds
grens van een paard-veulen is door de re
geering vastgesteld op een jaar.
Belgische Vluchtelingen.
Gistermiddag zou een extra-trein met
250 Belgische vluchtelingen van Vlissingen
naar Assen Utrecht passecren. Toen de
trein hier stilhield, waren er slechts een
50-tal vluchtelingen in. De anderen waren
in Vlissingen achtergebleven, da-ar men de
menschen bang had gemaakt, dat ze naar
een eiland zouden worden getransporteerd.
Militairen begeleidden den trein. Aan de
vluchtelingen werden stukken chocolade
uitgereikt.
Een Ontmoeting aan de Grens.
Een Gentsch burger, die uit Nederland
kwam, vertelt het volgende in het „Han
delsblad van Antwerpen"
Zijn eerste woord was: „In Nederland
worden de Belgen gelijk broers ontvangen".
En hij vertelde allerlei voorvalletjes, om
dat tc bewijzen, 't Laatste sprak hij van de
grensstreek, boven. Vlaanderen.
Ten noorden van Terneuzen is een groot,
overdekt kamp opgericht, waar 2500 Belgi
sche vluchtelingen kosteloos van alles voor
zien worden. Dat is meer dan sympathie
in woorden: dat zijn daden van edele naas
tenliefde. De Belg zal het niet vergeten.
Woensdag had in do grensgemeente K...
een eigenaardig voort al plaats.
Een Belgische patrouille was zoo dicht de
Nederlandsche grens genaderd, dat zij zich
eensklaps tegenover een Nederlandsche pa
trouille bevond. Beide officieren keken ver
rast opzij hielden hun mannen staan en
gingen elkander tegemoet bij een grens
paal, waar 'n warme handdruk, na den
èeregroct, de wederkeerige sympathie tot
vriendschap bezegelde.
Ook de mannen kwamen dan elkander
nader, met verlof van de officieren natuur
lijk, en verbroederde weldra, al waren er
slechts vier Vlamingen naast een aantal
Walen in de Belgische patrouille.
Tamelijk veel volk kwam die verbroede
ring aanschouwen en een rijk man uit de
streek zette de kroon op dat militair broe
derfeest. Hij deed tafels aanrechten, met
het ecne uiteinde op Belgisch, het andere
op Nederlandsch grondgebied. Elk bleef op
zijn eigen grond en toch zaten allen samen
bij spijs en fijnen drank, die hun overvloe
dig werden voorgediend. 't Volk had er
een vreudig hart van bij 't zicht alleen.
Als vreemden hadden do soldaten elkan
der ontmoet, als warme vrienden scheid
den zij.
Stoomschepen.
STOOMVAART-MIJ. NEQERLANO.
..Oranje" (thuisreis) vertrok 11 Sept, van Port-
Baid..Prins der Nederlanden" (uitreis) arriv.
13 Sept. to Gravesend; „Kanpean" (uitreis) pas
seerde 11 Sept. Gibraltar; Bavrean" van Glasgow
naar Amsterdam, i.\« 14 Sept. Dungeness gepas
seerd; „Grotius" (uitreis) arnv. 13 Sept. te Port-
Said.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
„Tnmbora" arriveerde 12 Sept. van Java tc
Rotterdam..Insulinde" vertrok 12 8ept. van
Batavia naar Rotterdam; „Jacatra" (uitreis) ar
riv. 11 Sept. te Padang; „Kawi" arriv. 14 Sept.
ran Batavia te Rotterdam; „Ophir" (uitreis) pas
seerde 11 Sept. Gibraltar, „Rindjani" arri\. 10
pt. van P.otterdam te Batavia.
KOM. WËST-INO. MAILDIENST.
„Oranje Nassau" (uitreis) passeerde 14 Sept.
Oucssant.
HOLLAND-AMERIKA LIJN.
„Nieuw Amsterdam" van Rotterdam naar New-
Toilc, werd 14 Sept. West van Scilly gesignaleerd;
..Wcsterdijk" arriv. 12 Sept. van Rotterdam tc
Baltimore.
KON. HOLL. LLOYD.
„Prisia" («huisreis) vertrok 12 Sept. van Monte
video: Maasland" arriv. 11 Sept. van Buenos-
Ayrcs te Gravesend; „Tubantia" (uitreis) vertrok
13 Sept. van Rio Janeiro; „Zeelandia" (uitreis)
vertrok 13 Sept. vau Vigo.
BUITENLAXDSCJIE BERICHTEN.
Bladen te Rome vernemen, via Athene,
uit Konstantinopel, dat Enver pasja een
lievigen twist heeft, gehad met den Turk-
dchen kroonprins. Enver pasja had twee
maal op den kroonprins geschoten en dien
aan den arm gekwetst. Zelf zou de prins
Knver pa-sja in het been hebben gewond.
Volgens een ander gerucht zou Enver pas
ja dood zijn.
In het Lagerhuis kondigde minister-pre
sident Asquitb aan, dat de regeering met
de behandeling van de Home Rule-wet
en de wet op de scheiding van kerk en
staat, door zou gaan", maar dat zij een
wetsvoorstel zou indienen, waardoor het
in werking treden van tezen maatregel
voor een tijd van 12 maanden of langer,
indien de oorlog dan nog niet geëindigd
was, zou worden opgeschorst.
De stilte na den stormAlle berichten
spreken van een voortgezette vervolging der
Duitschers, maar veel nadere bijzonderheden
geven ze ons dit oogenblik niet. Juist
voldoende om te zien, dat de mededelingen
van den opmarsch der bondgenooten juist
zijn.
Op den Franschen linkervleugel hebben
dc Duitschers weer een verdedigingslinie, die
ze tusschon Compiègne en Soissons, ten noor
den van de Aisne, hadden gereed gemaakt,
moeten verlaten.
De troepen uit. Amiens zijn naar Peronno
en St. Quentin.
In liet. centrum moesten de Duitschers zich
teiugtrckken uit «een versterkte j>ositio
achter Reims. Moet hieruit worden opge
maakt, dat de Franschen reeds voorbij Reims
zijn en de Duitschers zich in die plaats ter
verdediging heb ten opgesteld. Dat zou wel
:e?n vreemd verschijnsel zijn, want het Duit
sche veldleger zou zeer in getalsterkte ver
minderen, wanneer deze tak tick voor
alle door de Franschen vrijwillig ver
laten en door de Duitschers bezette stellingen
gevolgd werd. Het opsluiten in versterkte
plaatsen werd in 1870 voor Frankrijk een
geweldig nadeel en dit is door de Franschen
tot nu too zooveel mogelijk vermeden. Do
Duitschors zullen er nu toch zeker niet intern
beginnen Bovendien zullen de Franschen,
vóór ze hun stellingen verlieten ze toch
wel gedeeltelijk lichten vernield en in dat
geval kan toch oen geregeld beleg niet wor
den weerstaan.
Ook in het Argonnewoud moesten de Duit
schers terug t-ot voorbij het bosc-h van
Triaucourt. Het Lger van den kroonprins
werd in di? buurt ook teruggeslageu en het
hcoidkwart.ier moest, van Sainte Menehould
naar Mont. Faucon worden overgebracht. liet
vermoeden ligt dus voor de hand, dat aan
de westzijde hot belegeren van Verdun met
meer met veel kracht zal geschieden.
En op den uitersten rechtervleugel is het
Fransche succes ook niet achterwege gebleven.
Hot Fransche gebied aan dezen kant der
Vogezen zou geheel vrij zijn van Duitschers.
En de Franschen zijn, naar onze telegrammen
gisteren reeds meldden, alweer bij AJtkirck
en Thann.
Het is begrijpelijk, dat het gebeurde in
Frankrijk diein-n indruk heeft gemaakt. Mau
rice Barrès schrijft, dat generaal J off re het
woord gevonden heeft-, waarop Frankrijk 44
jaar gewacht heeft.
De Duitschers in Frankrijk zouden zeer
ontmoedigd zijn. Al hun uitlatingen wijzen
ex op. En het gevolg zou reeds zijn, dat de
Duitschers zich zeer te buiten doen aan den
inhoud dei* Fransche wijnkelders. Overal
vÏDdt men licel of half leeggcdrongén wijn
en absint !i-flcssch en.
Dat het onttrekken van troepen aan Frank
rijk voor do Duitschers nadeeiig is geweest,
is duidelijk. In Pctiogradc weet men rneo
tc deelen, dat zelfs 300,000 man naar Oost-
Piuiseu zijn overgebracht. Het leger is dus
steak gedund, nu ook de duizenden gevan
genen, gewonden en gesneuvelden er weer
afgaan.
Er wordt nu ook nog ruchtbaar gemaakt,
dat do Duitsche kroonprins het bevel over
hot vijfde legerkorps, bij Verdun, zal neer
leggen en naar Oost-Pruisen zal gaan. Dat
klinkt wel vreeand. In het westen kan men
geen generaals missen en in het oosten geeft
generaal Yon Hindenburg blijk, dat hij het
tot nu toe alleen wel af kan.
De Duitsche generale staf schijnt de be
volking niet te willen verontrusten. Men
mag natuurlijk niet veronderstellen, dat on
juiste medelied in gen worden verstrekt, wan
neer dit niet do reden is. Zoo word Zondag
officieel meegedeeld, dat op het westelijk
corlogst-ooneel de operaties tot een nieuwen
slag hadden gteleid, die gunstig voor do
Duitschers stond. De berichten, die de vijand
met alle middelen verspreidde en die ongun
stig voor de Duitschers luidden, waren on
juist.
Men weet nu, wat daarvan waar is.
Do Russische overwinning blijkt een bij'-
zondero te zijn geweest. Niet minder dan
120,000 man zouden Duitschers en Oosten-
ijkers volgens do „Daily Mail" hebben ver-
lcien.
Een ander succesje is nog voor de Russen,
dat in de Boekowina een Hongaarsch regi
ment werd vervolgd, welke troepenmacht over
de Roemeensche grens vluchtte en daar ont
wapend werd.
De nederlaag der Russen in Oost-Pruisen
wc-rdt door de Duit-scherxs in elk bericht
grooter voorgesteld. Zoo is het aantel ge
vangenen reeds geklommen tot 30,000. Tegeu-
ovcr die cijfers staan we vrij sceptisch. Daarin
sterken ons do thans gegeven cijfers der ge
zamenlijke gevangenen in Duitschland. De
grootste slag bij do Masurische meren zou
hun 90,000 gevangenen hebben gegeven en
bij eiken anderen slag, daarvoor en daarna
weid gemeld van tien- of twintig- of vele
duizenden gevangenen. En volgeDS de totaal
cijfers zijn er nu iets meer dan 90,000 man.
iWaar zijn al die anderen gebleven?
België is op 't oogenblik het tooneel van
kleine gevechten met uhlanen, die evenwel
wei lig te beteekenen hebben.
Generaal French over den
grooten Slag.
Het Persbureau deelt mede het rapport
uit het hoofdkwartier van generaal French,
beschrijvende do operaties van het Engel-
sche leger en den uitersten linkervleugel
van het FraDsche van 4 tot 10 September,
een beschrijving dus van den grooten slag
tot en met Donderdag j.l.
Het werd Vrijdag 4 September duidelijk,
dat generaal Kluck de richting had gewij
zigd van zijn legermacht, die na den slag bij
Hons een actief deel had genomen in de
reusachtige draaiende beweging, ten doel
hebbende de geallieerden op te sluiten in
een kring en een ramp te weeg te brengen
als die van Sedan.
Kluck, naar het zuid-westen marched-
rende, liet een sterke achterhoede achter
aan de Ourcq met het doel het zesde Fran
sche legercorps tegen te houden. Blijkbaar
met de Engelsche troepen geen rekening
meer houdend, stelde de vijand al zijn
krachten tegenover het Fransche hoofdle
ger, trachtte het af te snijden en te om
singelen.
Zaterdag gingen de Duitschers voort de
zelfde beweging uit te voeren. Zij trokken
de Maine over in zuidelijke richting, vielen
het Fransche vijfde leger aan, dat zich te
rugtrok naar de Seine. Groote contingenten
der vijandelijk© macht trokken Zondags
door Coulommiers voorbij den Engelschen
rechtervleugel.
Meer naar het oosten deed het Fransche
vijfde leger nachtelijke bajonetaanvallen,
drie dorpen hernemend.
Maandag was de opmarsch op den Fran
schen linkervleugel algemeen. Na het ont
vangen van versterkingen dreven wij, sa
menwerkend met het vijfde Fransche leger
den vijand in noordelijk© richting, terwijl
het zesde leger naar het oosten opmar
cheerde tegen de achterhoede der Duit
schers, die zich langs de Ourcq bevond.
Waarschijnlijk verzwakt door het afstaan
van troepen voor het oostelijk oorlogster-
rein en begrijpende dat het zesde Fransche
leger en onze strijdmacht hun achterhoede
en rechtervleugel bedreigden, begonnen de
Duitsöhers zich terug te trekken in Noord
oostelijke richting.
Dinsdag werden de Duitschers op de f
Marne teruggedrongen. De Franschen aan
onzen rechtervleugel namen de dorpen met
do bajonet, den vijand ernstige verliezen
toebrengend.
Het gevecht aan de Ourcq werd buiten
gewoon bloedig. De Duitschers hadden er
een groote hoeveelheid artillerie opgesteld
en lieten alleen een geringe afdeeling in
fanterie in 't zicht. Het vijfde Fransche le
gercorps hernam" Montmirail na een woe
dend gevecht.
Woensdag zette het zesde legercorps het
gevecht aan de Ourcq voort. Wij overwon
nen den tegenstand, geboden aan de Petit
Morin, trokken de Marne over, vervolgden
de Duitschers, die zich overhaast terugtrok
ken naar he.t noorden.
Donderdag vervolgde het- zesde leger
corps zijn aandrang op den vijand het vijf
de leger bereikt-e Chateau Thierry en D'or-
mans aan de Marne.
Na een worsteling zonder ophouden
maakte ons leger 1500 gevangenen, nam 14
kanonnen, 6 mitrailleuses, 50 munitie
wagens. De vijand had een aanzienlijk ge
tal dooden en gewonden.
In een hollen weg sloten onze troepen
vaardig 400. Duitschers van de troep af, die
zich overgaven.
Een opmerkelijk feit- in deze gevechten
was het schitterend succes der Engelsche
amateurs, die een compliment ontvingen
van generaal Joffre voor de juistheid en de
regelmatigheid van hun inlichtingendienst.
\olgens ons geworden inlichtingen
heeft het aan de Duitschers gegeven bevel
tot den terugtocht toen zij reeds zoo dicht
bij Parijs waren, bittere teleurstelling in
hun gelederen teweeg gebracht. Op gesneu
velden gevonden brieven lieten geen twijfel
of de Duitschers meenden reeds Parijs te
zullen binnenrukken.
- Onze troepen maakten talrijke krijgsge
vangenen. Vele Duitsche achterblijvers
hadden zich in de dichte bosschen ten Noor
den van de Marne verscholen.
De vijand richtte in dorpen en kasteelen
groote vernielingen aan.
De aankomst van versterkingen heeft den
ijver onzer troepen aangewakkerd, die
branden om den opmarsch voort te zetten.
Op het Slagveld.
De „Daily News" publiceert een brief
uit Lagny, gedateerd van den llden. Daar
was uit de richting O. N. O. kanonvuur ge
hoord. Dit scheen te komen uit de buurt
van Torcy. Daar-werd klaarblijkelijk een slag
geleverd, vooral langs de Ouroq-Iinie. Hier
waren de sporen op te merken van de ge
vechten, die daar deze week hebben gewoed.
Zoo b.v. de loopgraven, door beide oorlog
voerenden in der ha-ast opgeworpen. Ten
noorden van de Duitsche linies leeggehaalde
hooibergen, afgerukte takken en stain-
men van omgekapte boomen dwars over' de
wegen om die te versperrenmidden in het
veld losse takken, blijkbaar aangevoerd om
voor het maken van versperringen te die
nen, maar neergeworpen op het oogenblik
van een plotselmgen aanval. Hooibergen en
boomstammen rookten nog en waren zwart
geblakerd. Enkele boeren waren daar met
karren bezig aan het verzamelen en begra
ven van de Jijken van menschen en het ge
deeltelijk verbranden van paard enl ijken,
vóór die in groote kuilen werden geworpen.
Overal lagen kapotte tuigen en ander der
gelijk materieel op hoopen, om te kunnen
worden weggebracht. Oude boerenvrouwen
met het hoofd in de karakteristieke gekleur
de doeken zaten in de karren of hielpen bij
het griezelige werk. Het regent nu, en dat ia
lastig voor de FraDsche soldaten in den
slag, maar nog veel ongunstiger voor de Duit
schers die zich in 's vijands land bevinden en
over minder middelen van dekking en schui-
ling beschikken, en die nu ook meer moeite
zullen hebben met het opvoeren der voorra
den van hun basis naar het front. Reeds zijn
er koortsen uitgebroken.
Het vuren werd in de richting van Torcy
naar het noordoosten 's middags heviger.
Het was duidelijk dat daar een zwaar ge
vecht werd geleverdhet was onmogelijk
nog nader te komen. Wij bevonden ons reeda
tusschen de Fransche gevechtslinie en de
opkomende Fransche reserves, die het ach
terliggende land bezet hc-bben en voor de
aanvulling van munitie en levensmiddelen
zorgden.
Thans weten wij, dat gevochten werd
aan een zijriviertje van de Clignon, bij
Torcy en op een terrein van eenige vier
kante mijlen verderop. De Franschen hebben
6000 man gevangen genomen en 50 of
meer kanonnen buitgemaakt. De Duitschers
zijn in de Marne-vallei Vrijdag royaal gesla-
g Over vele kilometers is de streek ver
laten; er ligt een neerdrukkende stilte over
het land. Een verterende vlam is over dit
liefelijke land gegaan en heeft het gezengd
en geblakerd. De trage wateren van de
Marne zijn niet langer, blauw, maar goor-
troobel. Het water stinkt van.de vele hon
derden gezwollen paardencadavers en van de
menschenlijken die er in liggen.
Dc stemming tc Brussel.
Een lezer van het „Hbld." die ook in
de laatste dagen Brussel bezocht heeft,
geeft zijn indruk weer van do houding der
Brusselsche bevolking. Hij schrijft:
„Zoowel te Brussel als overal waar wij
kwamen, vonden wij de stemming der Bel
gische bevolking in de hoogste mate ernstig
en gedrukt en geheel in overeenstemming
met- do ramp, welke het land getroffen
heeft.
„Voor wie Brussel kent in gewone tij
den, geleek de stad uitgestorven en dood.
Er was geen sprake van eenige opleving.
De meeste winkels gesloten, de straten leeg
en saai, de café's en restaurants ontvolkt
en in de betere buitenwijken bijna alle hui
zen gesloten en verlaten.-
„Gelooft u me, overal was de stemming
even gedrukt en de weinige menschen die
wij in de café's aantroffen, onderhielden
zich fluisterend met elkaar.
„En dat er van een vroolijke picnic op
do ruines van Leuven geen sprake was, be
hoef ik u toch heusch niet te verzekeren.
„Dat er nieuwsgierigen uit omliggende
plaatsen waren heengetrokken, om de ver
woesting van hun prachtige academiestad
in oogenschouw te nemen, is toch niet te
verwonderen en kan men zich toch zeer
goed begrijpen.
,De uitdrukking van ontzetting en wan
hoop op de gezichten en do vele betraande
oogen, welke wij hier, zoowel als bij de
puinhoopen van het t-otaal verwoeste Di-
nant aantroffen, deed me beseffen, wat er
in het hart van de arme Belgen bij het
aanschouwen van dat alles moet zijn omge
gaan."
Dc Duitschers in cn bij het Palels
van Justitie to Brussel.
Een der correspondenten in België van de
„N. R. Ct." edrrijft:
Voor eenige dagen had Ik u medegedeeld,
dat het tijdelijke ziekenhuis door den Brus-
selschen magistraat in het Palede van. Justi
tie ingelicht, door de Duitschers in beslag
was genomën. Iets nadeira kon ik u daar
over toen niet berichten, maar nu ontvang
ik zoo juist uit Brussel, van. een zeer gezien
lid der balie, daarover hét volgend bericht
„Vrijdagmiddag (d. i. 4 Sopt.) kreeg het hos
pitaal, da,t te Brussel in het Paleis van
Justitie was ingericht, bezoek van een
Duitsch officdeT (kolonel die daarovetr zeer
tevreden was. Bij zijn vertrek beval hij, de
hekken open te laten, daar hij terug zou
komen. Inderdaad zag mien hem terug, ver
gezeld van verscheidene honderden soldaten
der Landstumd, die den nacht doorbrachten
in de groote vestibule en in de gangen
en gerechtszalen. Met moeite kreeg men ge
daan, dat de groote zaal van de Rechtbank
van Koophandel niet werd ingenomfen en dat
een zaal werd opengehouden voor bert Hof
van Beroep, dat 's fruorgens een zitting moest
houden. Zaterdagochtend (6 Sept.) werden
vier kanonnen opgesteld; het eerste gericht
op de benedenstad; No. 2 op de Regentie-
straatNo. 3 op de Wolstraat; No. 4 op
de Louizalaan. Des Maandags werd de toe
gang aan iedereen, zonder uitzondering, ge-
weagdrd. Geen enkele magistraat (ptrocuïleur-
generaal en advocaten-generaal, vodrzittetra
en leden van de rechtbank), géén enkele on-
detgeschikte werd toegelaten. Alleen de leden
der ambulance, die een identiteitsbewijs kon
den t-oonen, werden binnengelaten. Men deelde
hun ten overvloede mjede, dat de ambulance
sedert den vorigen avond opgeheven was en
niémand er meer toegang toe had. Men hieeft
zoodoende 140 bedden in beslag genomen,
het beddegoed, linnen, verbandmiddelen,
mondvoorraad, enz., enz., zonder eenige ver
goeding. Nadat mjen zich tot de Duitsche
autoriteiten gewend had, heeft mén gedaan
gekregen, dat rechters, advocaten, procureurs
bnz. vaU 9 to|L 5 u. op het Paleis van Justitie
zouden worden toegelaten. Aan de deur be
vonden zich Belgische controleurs, die do
identiteitsbewijzen der binnen tredenden moes
ten nazien. In den nacht van Maandag op
Dinsdag (78 September), zijn de Duitschers
in het Paleis van Justitie als vandalen opge
treden. De kasten, waarin raadsheeren van
het hof hun toga's opbergen, werden open
gebroken, hun ridderorden gestolen, evenals
bronzen luchters en verschillende andere voor
werpen: toga's zijn gestolen en bevuild, deu
ren ingetrapt, laden opengebroken. Allé
brandkasten zijn omgeworpen en geopend, de
laboratoria der gerechtelijke geneeskundigen
verwoest. In do hoeken lagen mfesthoopen, ge
broken wijn- en champagneflesschen en méér.
Ik heb dit alles met eigen oogen gezien en
met mij honderd andere confraters."
Zoo schrijft mij een gezien lid der Brus
selsche balie.
Doe Rusland cn Engeland zich den
Vrede voorstellen.
Het Russische blad „Rjetaj" wijdt eenige
beschouwingen aan de overeenkomst van
Engeland, Frankrijk en Rusland om geen
afzonderlijken vrede te sluiten. Het besluit
als volgt:
„De oorlog moet zóó eindigen, dat er aan
geen van beide kanten wraakzuchtige ver
langens overblijven. De wijziging in de k-.art
van Europa moet definitief zijnen geen na
tionaliteit mag worden gedwarsboomd in
de verwezenlijking van zijn rechtmatige ver
langens. Dit idoaai is echter onvereenig-
baar met het bestaan van een rijk als Oos-
tenrijk-Hongarije. En ook is het onvereenig-
baar met de hegemonie van 'Pruisen in
Duitschland. Verder is het niet vereenigbaar
met de verdeeling van Polen en het tractaat
van Boekarest. De tot eenheidbrengin^ on
derscheid eoilijk van Rusland, Italië, Duitsch
land, Roemenië en Servië; moet worden
voltooid. Frankrijk moet terug krijgen wat
het ontnomen is; Bulgarije ook. Een hon
derd jarigo strijd voor het nationaliteiten-
beginsel moet eindigen met een beslissing,
die vrij is van alle geschipper, en dienten
gevolge finaal."
Lord Charles Bereford heeft in een rede
voering te Leeds gezegd, dat hij met dc Duit-
schers te doen had, als de groot-o Indiërs zich
in den strijd zouden mengen. Als dé cindre-
geling kwam, moesten aan België zoo volle-)
dig mogelijk de daar bedreven gruwelen; -J
goedgemaakt worden. Men moest dan in dei
eerste plaats aan België denken. De eindre- I
geling na den oorlog moest te Berlijn ge- 1
maakt worden. Elk schip van de g.ootei
Duitsche 'vloot moest in den grond ge
boord, alle Duitsche forten met den grond
gelijk gemaakt, de Krupp-kanonnen op de
winden verstrooid worden. Het kanaal van,
Kiel moest aan Denemarken gegeven wor
den, zoodat het aan de vredelievende belan-
gen der wereld dienstbaar werd.
De Ganaileesche lïulptrocpen
tc Londen.
Reeds-éï n de der vorige weck, aldus schrijft!'
de Londenscho correspondent van de „Ter.",
vernam ik, dat-de eerste Canatleesche hulp*
troepen voor het Engelsche expcditieleger aan 1
booid der White Star-Koer „Megantic" te
Tilbury waren aangekomen en geland. De
censuur w-enschte echter, dat nieuws nog niefl
gepubliceerd te zien. Ik heb er derhalve
ook nog niet melding van gemaakt, ofschoon
men sinds Zaterdag de Canadeesche vrijwil,
ligers hier in de stad zag waadden. Men
kon ze gemakkelijk herkennen aan hun
rough-riders uniform cn hun grooten gelen
vilten hoed.
De censuur heoft heden de publicatie to©<
gestaan van het telegram omtrent hun ver.
trek, d.d. 29 Augustus uit Montreal verzon^
den. Daarin werd gemeld, dat dien da& dei
prinses Patricia's lichte infanterie en drié
batterijen veldgeschut, onder de onstuimige!
geestdrift van het volk, met de „Megantic'*
op weg naar Engeland waren vertrokken.
Het 5s de eerste afdeeling van con talrijk!
Vrijwilligersleger, dat Canada het moeder,
land te hulp zal zenden in don oorlog op
het vasteland tegen Duitschland. Meer a.f-:
déelingen volgen, maar ook daaromtrent kan
nog niets worden gemeld.
Volgens een uit Ottawa ontvangen bericht,
hebben daar verschillende rijko Canadeezen
6amen een som van 60,000 pond sterling bij
gedragen, tot uitrusting oener batterij van!
tien snelvuurkanonnen, op krachtige auto's
gemonteerd.
Krijgsgevangenen in Duitschland.
De Duitsche generale staf deelt mede,
dat tot 11 Sept. in Duitschland (in ronde
oijfers) twee honderd twintigduizend krijgs
gevangenen waren geinterneerd. Daarvan
waren er Franschen 1680 officieren en
80.700 manschappen; Russen: 1830 officieren
en 91,400 manschappen; Belgen 4-10 officie
ren en 30,200 manschappen; Engelschen
160 officieren en 7350 manschappen.
Onder de Fransche officieren bevinden
zich twee generaals; onder de Russische
twee cominandeerende en dertien andere
generaals; onder do Belgische de bevelheb
ber van Luik.
Een groot aantal krijgsgevangenen is nog
onderweg naar de interneeringsdepots.
Hierbij zijn niet gerekend de 40.000 Fran-
sohen, die bij Maubeugo zijn gevangen ge-
nmoeu en een groot gedeelte van de in den
slag bij Tannenberg in Oost-Pruisen krijgs
gevangen gemaakte Russen.
Kalisj verwoest.
In de „Times" is opgenomen ecu se.
ven van een Foolsche aan een Engelsche
dame, waarin bijzonderheden worden mee
gedeeld over de verwoesting van het stadje
Kalisj, in Russisch Polen. Op 2 Augustus
werd Kalisj bezocht door eenige uhlanen,
die, toen ze zagen, dat de stad onbosoherrad
was, ijiings terugkeerden. Men begreep in'
het stadje, dat nu dus weldra een Duitsche
legermacht zou binnentrekken. Dat ge
schiedde dan ook des avonds. Op de gebrui
kelijke wijze hadden daarop de requisitiet»
plaats van de Duitsche troepen. In den
avond van den volgenden werd er uit een
huis in een der buitenwijken van de stad
op een Duitsche patrouille geschoten. En
ook hier volgde nu een strafoefening, ge
lijk men die uit Belgic reeds kent. Eenige
(burgers werden gefusilleerd. Eenige honder
den andere burgers werden den volgenden
dag gedwongen op de markt in dc branden
de zon zich op den grond te leggen en eenige
uren in dien toestand te blijven.
Toen des middags do burgemeester van
het stadje den Duitsehen commandant de
geëischte krijgsschatting van 50,000 roebel
had gebracht, trokken de Duitsche troepen,
terug naar een heuvel in de buurt van het
stadje. Men herademde in Kalisj. Maar niet
lang zou men gespaard blijven. Te zes uur
'e middags begon zonder waarschuwing een.
herige beschieting, die den volgenden dag
werd voortgezet. Na de beschieting, die een
paniek onder de bevolking had gewekt en
velen reeds de vlucht had doen nemen, trok
ken patrouilles weer de stad 'binnen en wer
den gijzelaars gevangen genomen, die naar
Posen zijn gezonden en over wier lot men
niets vernam.
Vrijdags eindelijk werden de straten mot
mitrailleurs beschoten. Het raadhuis word
in brand gestoken en eerst tegen den avond
werd het vuren, dat groote verwoestingen
had aangericht, gestaakt, de in de kelders
verborgen bewoners werden door de solda
ten te voorschijn gehaald en buiten de stad
gedreven ook zij werden gedwongen om
met de armen omhoog to loopen na ceni-
ge uren van angst en benauwdheid werden
de lieden eindelijk vrijgelaten.
Zoo bestrafte de Duitsche commandant 'tt
„Poolsch complot".
Do Actie tegen de Duitsche Kolonies.
De Engelsche minister van marine hcoffe
meegèdeeld, dat hij een telegram heeft ont
vangen van admiraal Patley, don bevel
hebber van de Australische marine. Daar
in wordt gemeld, dat do plaats Herbert»-
höhe, in Bismarck-archipel, bij verrassing
is bezet. Do Duitschers boden heftigen te
genstand, toen het station voor draadloo-
ze telegrafie vernield werd. Om dat sta
tion te bereiken, moesten de Britsch»
troepen rier mijlen in het woud doordrin
gen langs een weg, waar op tal van pun
ten mijnen waren geplaatst. De Duiteobé
gezagvoerder heeft zich overgegeven. Dé
