He Europeesefc® Oorlog.
N®. 16732
Zaterdag IS September.
Tweede Blad. A°. 1914-.
Offieieele Kennisgeving.
Brieven van een Leidenaar.
Engeland's meening over den duur van den Strijd.
De verwoestingen door den Oorlog in België.
De nood te Berlijn. De kracht van Rusland's
Vloot in Oost- en Zwarte Zee,
LEIBSCl
DAGBLAD
INSCHRIJVING
van Leerlingen voor dc Openbare Scholen
der Je en 4o Klasse.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den
Brengen ter algemeene kennis:
lo. dat tot heb doen inschrijven van
nieuwe leerlingen voor de openbare scho
len der 3e en 4e klasse gelegenheid zal
gegeven worden van den 14en tot en met
den 19en September a.s., in de gebouwen
en op de uren hierna vermeld
voor de scholen der 3c klasse No. 1
(Hoofd, de lieer Verbrugge) in het school
gebouw op het Plantsoen, dagelijks, des
voormiddags van 8 tot 9 negen uren
voor de soliool der 3c klasso No. 4
(Hoofd, de Heer Blekkink), in het school-
gebouw op het Plantsoen, dagelijks, des
namiddags van 1 tot 2 uren
voor de school der 3e' klasse No. 2
(Hoofd, de Heer Van der Laan) in het
gebouw der Jongclingsvcreeuigiiig (Janvos-
sensteeg No. 17), dagelijks, des voormid-
dags van 8 tot 9 uren
voor de school der 3e klasse No. 6
(Hoofd, de Heer Uittenbroek), in het
gebouw der Jongeliiigsvercenigmg (Janvos-
sensteeg No. 17), dagelijks, de' namid
dags van 1 tot 2 uren
voor do school der 3e klasse No. 7
(Hoofd, de Heer Hocks) in het schoolge
bouw aan den Zmdsingel, dagelijks, des
voormiddags van 8 tot 9 uren
voor de schooi der 3e klasse No. 3
(Hoofd, de Heer Caljé) in het schoolge
bouw aan den Zitldsingel, dagelijks, des
namiddags van 1 tob 2 uren
voor de school der 3e klasso No 8.
(Hoofd, de Heer Krop) in het sohoolge-
bouw aan de Mcdusastraat, dagelijks, dee
voormiddags van 8 tot 9 uren;
voor de school der 3c klasse No. 5
(Hoofd, de Heer Koops) in het schoolge
bouw aan dc Mcdusastraat, dagelijks, de3
namiddags van 1 tot 2 uren
voor de school der 4e klasse No. 1
(Hoofd, de Heer Zeelenberg) in het school
gebouw aan de Haverstraat, dagelijks, des
voormiddags van 8 tot 9 uren
voor de school der 4o klasse No. 2
(Hoofd, de Heer Broeze) in het school
gebouw aan de Haverstraat, dagelijks, des
namiddags van 1 tot 2 uren
2o. dat bij do inschrijving het bewijs
van geboorte-inschrijving moet worden
vertoond.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
N. O. DE GIJSELA Alt,
Burgemeester.
VAN STRÏJEN,
Secretaris.
Leiden, 10 September 1914.
CCOCLXXSXVII.
Wij, monsolien, hebben een merkwaardig
aanpassingsvermogen en worden eindelijk ook
iniet de vreeselijkste dingen vertrouwd. Als
we ons in dezo dagen aan stil gepeins over
geven en ons voor den geest stellen do ont
zettende workelijkiieid van den modernen oor
log. onze god ach ton een oogenblik bepalen
bij dit céne gruwzame feit, dat er in Noord-
Frankrijk twee ïmllioen mensohen dag aan
dag tegenovor elkaar staan, elkaar met do
.vireesolijkste moordtuigen trachten tei dooden
en bo vernietigen, dan worden we ontroerd
.en zitten verslagen neer.
En toch raken we ook aan deze beestachtige
baibaarschhcid gewoon on grijpen zelfs niet
zeker verlangen naar de ooiiranten, die ons
do laatste berichten daarover brengen tn zijn
'haast teleurgesteld als wc niet van groots
overwinningen en nederlagen vinden gewag
gemaakt.
Do Brusselaars moeten zich volgens de be
lichten, al zoo hebben loeren schikken in do
oorlogsweeën, welke zo zelf aan den lijve
gevoelden, dat het leven van pret maken or
al weet zijn gang gaat on oen deel der
bevolking zelfs met Jan-Pleiziers uitstapjes
maakt naai* verwoeste plaatsen als Leuven
en Vise en er picnic lioudt op de puinhoopon
der verwoeste gebouwen. Zooiols ligt minder
in ons volkskarakter dan in het Belgische
hier zou dat zeker niet gebeuren, al is het
dan waar, dat wij ons in ons doen on laten
aanpassen aan de omstandigheden, zooals dio
zich door den oorlogstoestand aan ons voor-
doeu Wij weten, als het getij verloopt, moe-
ton do bakens wonden verzot.
Toen ik vóór twee weken er op wees, hoe
Velen onzer, de besten niet te na gesproken,
door den voorspoed en de welvaart verwend,
et wat al te luchthartig op losgcleofd heb
ben, en thabs, nu het begint te spannen,
tob de overtuiging komen, dab zij beter had
den gedaan in de dagen vau overvloed wat,
of' wat lijder, voor de kwade dagen, die ge
komen zijn, over 1e leggen, kroeg dk daarop
eeai vriendelijk .schrijven, waarin de waar
heid van hot aangevoerde werd erkend, doch
ter verontschuldiging werd aangevoerd, dat
staat, gewest en gemeente de burgerij tin
het leven hoven hun stand waren voorge
gaan. Schuld is altijd ecu leolijk ding; wij
zien het dezer dagen ook hoo do vorsten
en diplomaten, die niet elkaar den vm\sd-
lijkcu oorlog liobbeu verwekt, de schuld
da at van van zich trachten af te schuiven
en op de schouders van oen ander te loggen.
Maar men is nu eenmaal verantwoordelijk
vcor zijn eigen daden en moet zelf de ge
volgen er van aanvaarden, hoe onaangenaam
deze ook mogen zijn.
Bovendien, regeerders ©n bestuurders zijn
ook menschen, ook zij staan'mede onder den
invloed van de geheimzinnige macht, die
we tijdgeest" noemen.
Doch ook bij hen zien we gebeuren wat
in liet particuliere leven waar te nemen valt,
dat men zijn uitgaven wcnsclit to beperken
en gepaste zuinigheid wil betrachten.
Dit blijkt al bijzonder duidelijk uit de
•ontweTp-begrooling voor 1915, met de toe
lichting door ons College van B. en Wj,
den Gemeenteraad aangeboden. Deze begroo
ting van de groot© huishouding onzer ge
meente, was dooi' dit College reeds vóór 1
Augustus opgemaakt, toen er nog maar een
wolkiids ©en mans hand de sombere cor-
lcgswolkyn aankondigde, doch waarop natuur
lijk weinig of gee-n acht werd geslagen.
Zulke wolkjes waren al zoo dikwijls ver
schenen en weer verdwenen. De bcgrooting
is dan ook geheel op dezelfde leest ge
schoeid als haar voorgangsters, alleen werden
verschillende cijfers, zooals ook het eind
cijfer, door den al maar werkenden drang
dor omstandigheden weer aanzienlijk iioogor.
In het „I/eidscli Dagblad" van .Woensdag
is van deze heg rooting ©en vrij uitvoerig over
zicht gegeven eu ik behoef den schrik, dien
menig lezer zal hebben bevangen, toen hij-
las, dat de post van de plaatselijke directe
belasting weer zoo'n geweldigen sprong in
do hoogte heeft gemaakt, niet te vergroo-
ten door nog eens weer do cijfers to noemen.
Laat mij alleen zeggen, dat ook dozo bc-
giooting weder het kenmerk draagt van
©on (royaliteit, clia alleen mogelijk ia bij ©?u
daarmee gelijkhoudonden tred van welvaart
en voorspoed, waardoor naast de lioogetroi
uitgaven, ook do inkomsten in gelijke mate
tcenohvou.
Het leger van ambtenaren cn beambten
heeft zich in de laatste jaren geducht uit
gebreid'; dc salarissen zijn toegeuom'on en
ook in deze begrooting wordt weder ©en.
salarisvorhoDging, ditmaal van do leeraren,
bij het Middelbaar Onderwijs ën liet Gym
nasium, in uitzicht gesteld.
Opmerkelijk hoog is deze lceer ook de post
Tenten en aflossingen van geleende kapi
talen. 'en dit is ïnlede ©en gevolg van hot
'met 'royale hand regeeren. Iloe moer geld
voor de uitvoering van openbare werken moeë
wordeu geleend, hoe grooter de schuldenlasb
wordt en, hoe meer rente on aflossing jaar
lijks nioet worden betaald.
Nu is het waar, dat soms de zuinigheid
de wijsheid kan bedriegen, doch er tegen
over staat, dat men ook te royaal kan wezen.
Zoutten wij, om ©cn onkel voorbeeld te
noemen, het niet hebben kunnen dom met
een -eenvoudiger ©n goedkoop er Hoogero Bur
gerschool, dan er nu aan den Hoogen Rijndijk
verrijst
Voor zulk ©ön werk kan men natuurlijk
leen en, omdat, took hat nageslacht er van,
pro£itoeren zal, maar do rente en aflossingen
van de geleende kapitalen koeren elk jaar
op de begTooting terug.
Doch evengoed als particulieren door den
nood gedrongen of' misschien onkel nog maar
uit voorzorg, nu aan het bezuinigen gaan,
schijnen ook B. en W. van oordeel te zijh,
dat ©r wel eon en ander in de bcgrooting
S3, waarop, mot hét oog op de-tegenwoordig©
tijdsomstandigheden, bezuinigd kan worden.
Zij zullen met de voorstellen daartoe eerst
daags komen.
Of clat gemakkelijk zal gaan is de vraag.
Bepaalt men zich tót het schrappen van
©en enkele subsi'dió ©n liet niet uitvoeren
van een of ander onderhoudswerk, dat later
toch uitgevoerd móet worden, dan zal liet
wel gaan, maar dat zal niet veel geven.
Do fout schuilt niet in een enkel© uitgave
moer of minder, doch zit in hot stelsel der
huishouding en daarmede breekt men niet
zoo in oans. Wij hébben in het geheele huis
houden der gemeente ons te grootscheepse li
ingericht, precies zooals de meeste putti-.
cuLieren, groot en klein.
Ik hoordé uit den mond vau een huis
moeder, dat ze al. naar zuinigheid had ge
streefd. Zij had de suiker in thee en koffie
afgeschaft, heb nagerecht bij den maaltijd
tot den Zondag teruggebracht, enz., doch
wat ze er mee bespaard had was nauwelijks
do moeite waard.
Ik geloof het graag. Het zit hem ia ons
geheel© wijze van leven, in ons huis, on te
kloeding en comfort, ons uitgaan, onze eou-
versatie, ja, wat behoort er al niet tot
het moderne leven? Dat moet anders wor
den, meer eenvoudig en toch niet minder
degelijk.
Ook wat betreft de huishouding van do
gemeente staan wij er zoo voor.
En liet is goed dat wij er nu oen begin
ine© maken. B. on W. hebben roetls liun
vt pi nemen daartoe kenbaar gemaakt, de leden
van den Raad zullen hun bost ook wel doen.
Het zou van mij een beetje verwaand wezen
als ik aan den burgemeester en (ten 31
leden der vroedschap in dezen wilde raden
tin dit bezuinigingswerk. Mij en al den ge-
miöentonaren past nu af te wachten.
Ik las dezer dagen, dat de donkere oer-
lc'gswolken toch ook nog zilveren random
vel toonden.
iWielnu, het streven om ons leven Ou dat
enzer maatschappij eenvoudiger, degel ij kor en
ernstiger in. te richteu dan tot dusver r©
het gr val is, mag ook als oen van die lich
tende randen Worden beschouwd.
Do militaire medewerker van cle „Times"
betoogt, dat de hoop van Duitschland, om
met een der geallieerden vrede te sluiten,
ten oindo een des te grooter macht tegen de
anderen te kunnen concentreeren door het
besluit van Rusland, Frankrijk en Engeland
om geen afzonderlijke vrede te sluiten, den.
bodem ingeslagen is. En dc geallieerden ver
zekert hij, willen slechts vrede sluiten op
voorwaarden, die zij zelf-zullen stellen. En
geland zal het volgens hem lang genoeg kun
nen uithouden.
Wij hebben thans gezien schrijft hij
dat onzo vloot is ons. schild en ons leger ons
zwaard, en dientengevolge roepen wij thans
onze mannen onder de wapenen en wel in
zoo groote mate, dat wij 20 legercorpsen
per maand op de been kunnen brengen.
Er zal wel heel wat tijd mede heengaan
voordat dit leger getraind is, vele maanden,
misschien jaren, maar daarom juist moet
Duitschland niet zoo voorbarig over \fcde
spreken.
Het. eerste jaar zullen wijeen miliioen
manschappen ouder de wapenen hebben, het
tweede jaar twee miliioen. Over vijf ja-ar
zullen wij oen respectabel leger op de been
hebben De oude Haul Kruger maakte juist
dezelfde fout, ais de koizer heeft gemaakt.
Men vertelde hem, dab ons leger slechts
70.0X» man sterk was en toen wij 100.000 man
naar heb tooneei van den-strijd zonden, was
hij er zeer over teleurgesteld.
Op dezelfde manier begonnen wij dezen
oorlog met een klom iegpr van 170.000 map,
maar wij hebben eveiialk Amerika het ta
lent om wanneer wij eeii taak te verrichten
helbben, daarvoor enorme krachten beschik
baar to kunnen stellen.
Onze huidige taak bestaat hierin, e-euige
jaren dag en nacht- te werken om onze leger
macht voortdurend uit te breiden.
Onder tussen en staan de zaken goed voor
ons. Onze handel herleeft, na den eersten
schok. Binuenkort zullen de weinige nogr
overblijvende handelsvernielcrs doodge
jaagd zijn, en de zee zal zoo vrij zijn, als in
vredestijd. Onzo arsenalen leveren schepen
pantsers, kanonnen cn ammunitie, met veel
meer dan de gewone spoed.
In Duitschland staan de zaken echter heel
anders en het zai erger worden, alvorens
het beter wordt. Indien Duitschlaud eerlijk
had gevochten, dan zouden wij althans de
eerbied voor dit rijk behouden hebben,
dien wij er vroeger voor koesterden, maar
zijn barhaarsche wijze van oorlogvoeren te
land en ter zee, heeft bewerkt, dat afle na
ties der Oudo ca der Nieuwe "Wereld het be
schouwen ah de vijand van het menschen-
rasheb is dezo opperste waanzin van het
Junkerthum, dat oen legercorps rekruten
zich onder onze vlag doet scharen, dag voor
dag.
Ja, deze waanzinsdaden cn moorden vau
de Düitsche militaire kaste, hebben juist
het tegenovergestelde gevolg gehad van
wat men er van verwachtte. Mc-n meende,
dat zij Duitschland'vijanden met ontzet
ting zouden slaan. Zij hol/oen, iubegendcel,
eeu hevige wraakzucht doen ontbranden en
alle naties der nieuwe Heilige Alliantie,-
verbonden in hot onoverwinnelijk besluit,
eens en voor altijd, en wat het ook. moge
kosten, af te rekenen- met deze Europe-escho
plaag 't Duitsche militarisme.
Vijftien jaar oorlog en lijden kostte het
den Europeosclieu naties, om gezamelijk met
aucces tegen Napoleon op te treden." Minder
dan 15 uren deden d© geallieerden cr over
om zich gezamenlijk tegen Duitschland te
keeren, eu ai moge do strijd lang en verbit
terd zijn, wij Fngylschen zetten dien voort,
al was het gedurende een ganseh ge-slacht.
Het is hier een kwestie van leven of dood.
Twee Duitsche Lezingen over
Leuven.
We hebben thans twee Duitsche lezingen
omtrent het gebeurde te Leuven.
Daar is in de eerste plaats die van de
Duitsche regcering. Volgens deze- had de
overheid de sta-d Leuven overgegeven Maan
dag 24 Augustus begon in Leuven-liet- in
kwartieren der troepen en de omgang met
<le inwoners weid vriendschappelijk.- Dins
dag 25 Augustus namiddag rukten, op een
berioht. van een to verwachten uitval, de
troepen tegen Antwerpen op. De komman-
deerende generaal begaf zich in een auto
naar heb front. Slechts afdeelingen voor
spoorwegbesc.lierniing van liet landstormba
taljon Neuss bleven achter. Toen hot twee
de gedeelte van heb generaal-commando
den commandeerendon generaal te paard
wilde volgen en op do markt aantrad, werd
uit de rondom staande huizen geschoten.
Allo paarden werden gedood en 5 officie
ren werden gewond, van wio één zwaar.
Tegelijkertijd werd ia ongeveer 10 andere
flbadswijkeu geschoten, eveneens op pos aan
het station aangekomen soldaten en op een
aankomenden militairen trein. Aan- een
vooraf beraamd samengaan met een uitval
uit Antwerpen valt niet te twijfelen.
Maar nu is er ook nog oen lezing van den
Duitschen commandant.'majoor Voa Maim-
teuffel. Die commandant vertelt
,,Des avonds was om Leuven een zeer
sterk cordon Duitsche troepen getrokken
en was het onmogelijk, dat iemand kon pas-
seeren.
Plotseling werd des nachts voor het sta
tion van twee kauten met- mitrailleurs ge
vuurd op do Duitsche troepen, die in rust
waren om het station en op do bagagewa
gens, die bij dezo troepcnafdeeling behoo-
ren. Door dezen onverwachtcn aanval,
waarop do Duitschers niet- voorbereid wa
ren, zijn velen hunner gesneuveld of ge
wond Het volgende heeft zich blijkbaar
afgespeeld: Belgische troepen hadden zich
in de huizen van burgei's te Leuven ver
stopt. en zijn daar omgekleed cu hebben des
nachts den staf van Leuven, die in het sta
tion gevestigd was, willen overrompelen.
„Er werden verschillende Belgische doo-
den getoond, die onder hun burgerlijk©
kleeding het linneugoed droegen van mi
litairen.
„Tweo zelfs droegen -onder hun blauw©
linnen boezeroenen en broek nog een geheel-
te Belgische uitrusting.
,,Het een en ander heeft do Duitseii© sol
daten zoo in gramaohap doen ontsteken,
dat zij niet meer t© houden waren. In op
dracht van genoemden commandant, ma
joor Von Mannteuffel. ia do bevolking aan
gezegd geworden, dat klokslag 12 uur van
den volgenden dag Leuven zou worden ver
brand en platgeschoten worden.
.Daarop zijn allo bewonora yan Leuven
gevlucht in de richting vau Antwerpen,
Luik on Brussel, terwijl-honderden na-ar
Holland uitweken.."
Ho© is 't nu eigenlijk gebeurd? De re-
geejring spreekt van burgers, de comman
dant van verkleed© soldaten. En dat nadat
er al twee dagen Duitschers in een eterk
cor(lan om lagen. De reg-ecring sprookb
van verband met den uitval t© Antwerpen,
de commandant voorspelde een overrom
peling bij nacht. En dan is er ook geen
overval op de markt geweest.
Ora achter de waarheid te koaien wordt 't
er niet gemakkelijker op.
Hoe Nnmcn belegerd en genome®
werd.
Onder den titel ,,Het geheim van Na
men" bevat do „Times" oen corresponden
tie uit Ostende over verhalen van overle
venden der bezetting der forten. Naar men
weet. heeft de spoedige val van Namen ver
wondering gowekt omdat d© vesting ver
dedigd werd door moderne forten, di© tij
dens de verdediging van Luik nog aanmer
kelijk waren versterkt. Men dacht te Na
men de Duitschers weken lang te kunnen
ophoudep.
De overlevenden van het garnizoen schij
nen van oordcel dat-de genera-te staf in do
vesting twee fouten heeft begaan lo. heeft
men den vijand to dicht laten naderen, zon
der hem aan to vallen 2o. is te lang ge-
i wacht op de hulp van de Franschen.
Een week lang hebben de Belgische troe
pen werkloos aan de Maas gelegen, in af-
j wachting van een aanval der Duitschers,
J die op den anderen oever stonden. Zij meen
den, dat elke dag, die op die wijze verliep,
winst was.
In werkelijkheid gebruikten do Duitschers
dezeu tijd om hun zwaar belegeringsgeschut
van 42 c.M. aan te steepen. Zij hadden door
het beleg van Luik geleerd, dat bestorming
van moderne forten onmogelijk is, eu zij
verborgen den aanvoer van de zware ka
nonnen door handigo manoeuvres van rui
terij.
Toen liet geschut eindelijk was aangeko
men de ,,Tinies"-correspondent spreekt
van 32 'zware kanonnen werd hot op twee
punten in stelling gebraoht. en het bombar
dement op één sector van de verdedigings
werken begon. De stukken stonden buiten
bereik van de Belgisch© kanonnen.
Eerst werden do verschansingen, waar de
Belgische troepen waren, onder vuur geno
men Tien uur laag vcrteldo een Bel
gisch soldaat zijn wij aan een regen van
granaten blootgesteld geweest, zonder ook
maar een enkele maai te kunnen antwoor
den. Ieder die zijn hoofd boven de ver
schansingen had willea steken, zou onver
mijdelijk dadelijk gedood zijn. Onzo verlie
zen waren reusachtig en toen bijna al onzo
officieren waren gedood, begonnen do troe
pen gedemoraliseerd te worden. Plotseling
ontstond een algemeeno vlucht.
Intusschcn was eon deel der Duitsche ka
nonnen op de forteu gericht, dio mot oud-
model geschut van veel kleiner kaliber
slechts zwakken tegenstand konden bieden.
Zoo heeft het fort Maizeret maar Lö scho
ten gelost, terwijl er 1200 vijandelijk© gra
naten op waren ontploft. In het fort Mar-
choviletto werd bijna 't geheel© bedienend
personeel van het gesohut gedood. Beide
forten gaven zich weldra over. Do anderen
hielden zich nog staande, toen het bezet
tingsleger, dat bij 't begin van het bombar
dement uit. 26,000 man bestond, aftrek. Van
deze 26,000 zijn slechts 12,000 op Bolgisob
grondgebied teruggekeerd, zoodat met in
begrip van do zieken en gewonden, dio in
Fransche hospitalen worden verpleegd, heb
bombardement België 14,000 man heeft ge
kost.
Do Verwoesting van Andenne.
Zooals iceia g meld, heeft het stadje*
Andenne hetsekd?, verschrikkelijke lot
ondergaan als "Vise, Leuven eoi Dinant eu
is heb zoo goed als geheel iu de asch ge
legd.
Over hetgeen aanleiding' tot deze ver--
woesting gegeven heeft, is nog shchts'
wei-uig bfekend.
Van Duitsche zijde wordt echter beweerd,
dat evenals in genoemde plaatsen, ook te
Au deun o uit de huizen op de soldaten
geschoten zou zijn. Zoo deolb dr. Ales Birg,
kapitein van een reserve-corps over den
strijd, die te Andenne zou hebben plaats
gehad, in de FrankfZbg." heb volgondo
mede
„Het was omstreeks half zeven 's avonds,
toen do lichte muuitie-oolonne, clio onder
mijn bevel stond, Andenne tot op vrij kor
ten afstand geuaderd was. Van het plaats
je zelf Iconden wij echter niets zion, daar
het achter de hoogten voor ons verborgen
lag. Plotseling hoorde wij uib de richting
van Andenne geweervuur, dat een uur
aanhield en daarna verstomde. Langzaam
trokken wij voorwaarts tot wij om 11 uur
op de hoogte van Ardenne aankwamen.
Daar ontrolde zich voor onze oogen een
afschuwelijk tooneeiAndenne, geheel in
vlammen opgaande. De brand moest reeds
urenlang gewoed hebben, want. van velo
hii.'zen én in het bijzonder vair fabrieken
stonden nog slechts de muren, waart-us-
8cheu honderden gloeiende balken u^ofc
groob gekraak neerstortten. Op andere
plaateen, waar het vuur veel voedsel vond,
sbegen de vlammen hoog op, het ontzet
tende schouwspel hel beliehond. Het was
geen aangenaam ge-voel in deze stad tus-
schen brandjeoide huizen te rijden, voortdu
rend in gevaar- door brandende balkon ge
troffen te zulten worden".
De kapitein beweert dan renter, dab ir
de traten een hevig gevecht gewoed had,
daar hij overal lijken van franctireurs zag
liggen.. Het centrum van de stad had nog
weinig van den brand te lijden gehad..
Overal waren dte huizen gesloten en ner
gens vertoonde zich eenig lichb. Alles
scheen rustig, doch plotseling zou, volgens
den officier, op een plein, waarover hij)
mei zijn colonno trok, uit allo huizen ge
schoten zijn. Zijn paard werd ondër hem
neergeschoten en hij zelf werd aan de knie
gewond. De munitiewagens der Duitschers
trachtten zoo snel mogelijk uit de ge
vaarlijke zóne te komen eu vlogen over
het plein. Een bestuurder van een der wa
gens aag den kapitein liggen, beurde hem
op en plaatste hem op den wagen. In een
der zijstraten was heb rustig, en hier «ril
de mon overgaan om de colonnes te or
denen voor den overtocht over do Maas.
Toen men hiermede bezig was, zou ook in
dezo stuaat uit verschillenlcte huizen ge
schoten zijn. De colonne zou in een zeer
hachelijke positie geraakt zijn, totdat ein
delijk infanterie opdaagde en deze het
vuur dor franctireurs tob zwijgen braent.
Daarna kon de overtocht., over de Maas
plaats hebben.
Een Verklaring.
De volgende verklaring van oorlogscor
respondenten vau voorname Amerikaanscho
bladen wordt aan do Duitsche bladen ter
publicatie aangeboden:
„Ter wille van de waarheid verklaren wij
eenparig, dat voor zoover wij kunnen na
gaan, de verhalen omtrent door Duitschers
gepleegde gruwelen onwaar zijn. Na een
verblijf van tweo maanden in het Duitsche
leger, waar wij over oen aEstand van meer
dan ïoo mijlen niet de troepen zijn medege
trokken, kunnen wij feitelijk ?clfs niet één
geval noemen van het opleggen van onver
diende straf of van represaille-maatregelen.
Wij kunnen verder de geruchten omtrent
mishandelingen van gevangenen en non-
combattanten niet bevestigen.
Mot do Duitsche troepen zijn wij getrok
ken door Brussel, Nijvei, Binche, Buissioro
Haute. Wiherie, Martes-Ie-Chateau, Bovlo
sur Öain'ore en Beaumont en wij hebben
geen aanleiding om ook maar een enkel ge
val van buitensporigheid te noemen.
Tal van geruchten bleken ons bij onder
zoek zonder grond te zijn. Wij zagen, dat do
Duitschers overal betaalden wat zij kochten
en persoonlijk eigendom en do rechten dor
burgers eerbiedigden. Na den slag bij Buis-
siëre zagen wij, dat vrouwen en kindeven
zich volkomen veilig gevoelden. Te Martcs-
Ie-Chateau werd een burger gedood, nie
mand kon echter zijn onschuld bewijzen.
Vluchtelingen, die van wreedheden en ge
welddaden verhalen, kunnen daarvoor geen
enkel bewijs bijbrengen.
De Licht onder de Duitsche troepen is uit
stekend en dronkenschap komt niet voor.
De burgemeester van Sorle sur Bambro
sprak ongevraagd de geruchten omtrent,
wreedheden, die In die streek geple&^d
zouden zijn, tegen. -*•"
Voor do waarheid van het bo^nsbaand©
geven wij ona ©erewoord als journalisten:
