De
Oorlog.
"Na de Fransche berichten over de krijgs
verrichtingen verschijnen thans de officieel©
mededeelïngen van den Duits dien ge-hera
len staf, terwijl ons nu ook het rapport
van maarschalk French bereikt-.
Veel overeenstemming is er niet. Dat van
French ademt eenzelfden geest als de me-
dedeelingen uit Fransch© bron. Ook hierin
wordt melding gemaakt van het terugtrek
ken der Duitschers over het geheele front-.
Het. eerste Engelsche legercorps had 200
lijken van Duitschers begraven, het had
nog een aantal krijgsgevangenen gemaakt
en ook twaalf maxims. Het andere leger
corps had 350 gevangen Duitschers en een
veroverde batterij. French maakt dan mel
ding van de groot© verliezen der Duit
schers, van zijn eigen overtocht van de
Marne en ook van zijn meening, dat de
Duitsche troepei^ uitgeput schijnen. Na den
geforceerden opmarsch zou dit trouwens
niet te verwonderen zijn.
Generaal-kwartiermeester Yon Stein's
mededeeÜDgen zijn niet geheel in overeen
stemming met de Fransch-Engelsche be
richten, zooals we hier voor zeiden. Ver
klaren de laatste dat de Duitschers zijn
achtervolgd, Von Stein zegt-, dat de Duit
schers op geen enkel punt vervolgd zijn.
Erg duidelijk is het stafbericht niet. Dat is
wel eens beter geweest. Wel wordt erkend,
dat de troepen, die over de Marne waren
.gedrongen tusschen Mea-ux en Monmirail
zijn teruggetrokken. Dit was geschied na
het binnenkomen van de tijding, dat de vij
anden versterkingen uit Parijs kreeg. En
nu is het merkwaardige wel, dat niettegen-
taande het terugtrekken, altijd volgens
Von Stein, vijftig kanonnen zijn veroverd
en eenige duizenden gevangenen zijn ge
maakt. Dat is niet org begrijpelijk.
Bij Verdun zou het leger van den kroon
prins nog versterkte vijandelijke stellingen
ten zuid-westen dier vesting hebben geno
men en de zuidelijke sperforten zouden nu
met de zware artillerie worden beschoten.
De afloop van de thans aan den gang
aijnden grooten slag is van veel gewicht, al
gelooven we nu niet direct, dat deze over
den verderen loop der zaken zal beslissen.
Dat is een opinie, die ook geuit werd, toen
in Frankrijk's noorden werd gestreden en
toen is 't ook niet uitgekomen. Anders zou
den nu niet twee zulke groote machten te
genover elkaar staan. De handelingen van
den Pranschen staf kunnen, ingeval van
een nederlaag veel veranderen aan deze op
vatting. Wel zijn de Duitschers, wanneer zc
verliezen in slechter conditie, wijl dan de
kans op verbreking der aanvoerwegen groot
zal zijn.
De Franschcn hebben hier het voordeel
van het terrein. Vroeger, 't is dan wel lang
geleden, in 1891 zijn er wel eens manoeu
vres in een gedeelte van het gebied gehou
den.
In Frankrijk, vooral in Parijs is de stem
ming hoopvol. De kleine successen der laat
ste dagen zullen hierop stellig van invloed
zijn geweest. Toch geven velen er de
voorkeur aan om Parijs te verlaten. In Ber
lijn weet. men zelfs te vertellen, dat alle
archieven reeds in auto's zijn weggebracht.
De Belgen schijnen van de gelegenheid
gebruik te maken om de Duitschers afbreuk
te gaan doen. Ze hebben uit Antwerpen
uitvallen ondernomen in de richting van
Mechelen en Aerschot. De laatste plaats is
zelfs geheel van Duitschers gezuiverd. In
hoofdzaak hebben do Belgen met landstorm
te doen. Gisteren kwamen ze nog met 300
Duitsche krijgsgevangenen terug. Dat was
een landst-orm-bataljon uit Maagdenburg,
dat zich zoo had overgegeven. Ze zagen er
vuil uit en maakten in hun havelooze uni
formen een treurigen indruk. Een ander
deel van het bataljon was gesneuveld en
een aantal mannen was op de vlucht
gegaan. Deze mannen wisten ook nog te
vertellen dat 300 h 400 gijzelaars uit de
kerk te Aerschot naar Aken waren over
gebracht. De mannen boven de veertig jaar
werden losgelaten. Over Leuven bewaarden
zo het stilzwijgeneen enkele durfde te
zeggen, dat hij het daar gebeurde schande
vond.
De ,,Voss. Ztg." heeft weer tegenoverge
stelde verhalen, naar het blad beweert uit
brieven van militairen, waarin bijv. gespro
ken wordt-, dat een Belgische compagnie op
negen man na die gevangen zijn geno
men in de pan werd gehakt. Ook meldt
dit blad, dat de Belgen binnen Antwerpen
blijven.
In het oosten is in Pruisen weer gevoch
ten. 't Is er lang rustig geweest. Thans is
er nog geen ander dan een Duitsch stafbe
richt. Generaal Hinde-nberg heeft den lin
kervleugel van het zich daar bevindende
Russische leger verslagen. Hij zou nu het
Russische leger, dat in vollen aftocht is, in
den rug kunnen komen. In de richting un
de Njenacn de rivier waaraan Tiisit ligt,
•doch daarvan het gedeelte op Russisch
grondgebied, op Duitsch gebied heet zij
Memel worden de Russen vervolgd. Over
©orlogsbuit en gevangenen vernemen we
©venwel niets.
De Oostenrijkers zijn nog niet gelukki
ger. Daar winnen de Russen terrein, ko-
fcien daardoor dichter bij Weencn en bij de
Bilezisch grens. Zou 't soms een kwestie
van taktiek zijn om de Duitschers in het
noorden vooruit te doen komen, verder
verwijderd dus van hun hoofdstad?
De Russische oorlogsbuit moet zeer groot
zijn. Door de voortdurende offensieve, be
weging zeggen de tijdingen uit Petrograde
is 't niet mogelijk om precies na te gaan,
hoeveel het wel is.
De Russische soldaten moeten, in tegen
stelling met de verwachtingen, die men
dienaangaande had, goed uitgerust zijn.
Iemand uit- Koningsbergen is er in ge
slaagd de Russische -troepen te aanschou
wen. Ze zagen er kersversch uit, was zijn
oordeel en de uitrusting was uitnemend,
alleen iets meer geschikt voor den winter
dan voor den zomer. Dat is npgal praktisch
zou men kunnen opmerken, want binnen
kort zijn we toch den zomer voorbij.
Eigenaardig is het na te gaan, hoe beid©
partijen bij de Polen in een goed blaadje
willen komen. En tegelijk met de Polen bij
do Joden.
Er is nu alweer een proclamatie versche
nen. Ditmaal komen de vriendelijke belof
ten van Duitschland en Oostenrijk., Polen
en Joden wordt daarin beloofd, dat alle
krachten in het werk zullen worden gesteld
om voor hen gelijke rechten te verkrijgen.
We gelooven niet, dat een der partijen
voordcel zal hebben van deze beloften.
Ter zee is weer eenige activiteit der En-
gelschen te constateer en geweest-. Vele es-
caders zijn de Noordzee gaan schoonvegen.
Ze zijn weer tot Helgoland toe gegaan. De
Duitsche vloot was evenwel niet uit haar
schuilplaats te lokken.
Dc jongste Zoon van Keizer Wilhelm
gewond.
Prins Joachim, de- jongste zoon van den
keizer,, is, zooals officieel wordt meegedeeld,
door een schot gewond. De kogel ging door
de rechter-bovendij zonder het been te
kw etsen.
De prins was als ordannans-officier op
het slagveld in functie geweest.
Hij is overgebracht naar het meest nabij
gelegen garnizoenshospitaal.
In dit bericht wofcdt niet meegedeeld bij
welke plaats, zelfs niet op welk gedeelte
van het uitgestrekte oorlogsterrein de prins
gewond is.
Prins Ernst van SaksenHeiningen
gesneuveld.
De keizer heeft den hertog va-n Salcsen-
Meiningen telegrafisch meegedeeld dat prins
Ernst van Saksen-Meiningen zoon van
den voor Namen gesneuvelden prins Fre-
derik van Saksen-Meiningen en broeder
van de groothertogin van Saksen-Weimar
gesneuveld is. Hij werd te Maubeug©
met miliaire eer ter aarde besteld.
En daar zitten wij, Hollanders, nu
om te treuren
Waarachtig, de Belgen, zij blijven on
der alle omstandigheden zich zeiven gelijk.
Vandaag ben ik weer naar Brussel geko
men, van Luik, over Hannut, Tirlemont,
Leuven, ik ben weer gegaan door 't lugu
bere verwoeste Leuven, door en over de
puinhoopen, maar 't was geen doode
stad meer, Leuven, 't was er waarlijk vroo-
1 ijk en genoeglijk, midden tusschen de el
lende van de afgebrande stad, want de
Brusselaars waren er gekomen, pour voir
un peu, met fietsen en open rijtuigjes
cn jan-pleiziers, en wandelend, in dich
te drommen gingen zij voort langs den weg,
heen en weer, de boterhammen en een
flesch met 't een of ander bij zich, en op
de puinhoopen van Leuven werd ge-pic-
nict. C-'est un peu dégoutant, tout de
mé me
De heele weg tusschen Tervueren en Leu
ven zag er uit als bij ons de weg tusschen
Amsterdam cn Diemersbrug metPinkster,
en toen wij in Tervueren kwamen, was
daar in een genoeglijk cafétje, vlak tegen
over 't Congo-museum, waarop de Duit
sche vlag woei, een drukte en een vreug
de, zóó uitbundig, dat ik elk oogenblik. een
hossend lii-ha verwachtte, alsof er feest
was.
Enik schaamde mij voor de Duit
schers die daar, in auto's of te voet, langs
kwamen, dat ik daart-usschen zat. Twintig
francs werd geboden voor een rijtuigje naar
Leuven, maar een ander bood meer,
vijf en twintig, dertig, en wie 't meest
betaalde, allait picniquer a Louvain
De Waarheid omtrent Weber.
Men zal zich herinneren, dat indertijd veel
misbaar is gemaakt over het gebeurde met
den hotelhouder Weber te Antwerpen.
Het „Hbld." komt thans de juiste toe
dracht iueedeelen. Het blad schrijft:
Wij hebben hem gesproken, den heer We
ber, den eigenaar van het welbekende Ant-
werpsche hotel, den man, die, volgens be
richten in Belgische bladen, uit den kelder
van zijn hotel „uitgezwaveld" zou zijn, den
man, die reeds gefusilleerd zou zijn enz.
Hij zat heel gemoedelijk met ons te pra
ten in het „American Hotel", en moest nog
eens hartelijk lachen over de verhalen, wel
ke van hem verspreid waren in allerlei bla
den, die hij blauw-omhaald in zijn zak had.
Het bericht, was ook tot Duitschland door
gedrongen en men had al zijn portret ge
publiceerd.
Een barbier in Scheveningen was zeker
wel verbaasd, toen hij een gefusilleerde
moest scheren En de Amsterdammers, van
wie velen den heer Weber en zijn hotel ken
nen, zullen zeker ook met belangstelling ver
nemen. dat hij zoo gezond is als een visch.
De heer Weber bevond zich reeds 30 jaar
in België, aldus vertelde hij ons, zijn zoons
dienen in het Belgische leger, een is ge
wond. Hij had zijn hotel afgestaan voor het
Roode Kruis, thans is in dit hotel het minis
terie van oorlog gevestigd en is een afdee-
lincr gendarmerie er ingekwartierd.
Men had den heer Weber diens permissie
om in Antwerpen te blijven, afgenomen, om
er een stempel op te zetten. Toen liep hij
gevaar gearresteerd te worden, wat ook
geschiedde. Hii moest eenige uren op een
politiebureau zitten, doch werd daarop weer
vrijgelaten. Dat was het eenige!
Ten slotte kreeg de heer Weber, die al zoo
veel jaren in België woont, bevel Antwerpen
binnen 48 uren te verlaten. In St.-Nicolaa©
werd hij nog even aangehouden, doch da
delijk weer losgelaten en over Terneuzen
bereikte hij Rotterdam.
De gevechten aan het
FranschDnitsehe front.
Een aantal Fransch© soldaten, gewond
gedurende de jongst© gevechten in de buurt
van Meaua: en Collommiers, zijn fc© Parijs'
aangekomen
Een sergeant verhaald© eenige belang
wekkend© bijzonderheden van een gevecht
op £ondng LI., waarbij hij gewond werd:
„Wij vervolgden over een afstand van bijna
19 mijlen twee Duitsche regimenten, die
ondersteund waren door cavalerie en artil
lerie. Gedurende hun o verhaasten terug
tocht loBten d© Duitsohera geen enkel
schot, terwijl de Franschen een hevig vuur
onderhielden, dat ontzettende verwoestin
gen ondor den vijand aanrichtte. Wij slaag
den er in, een gedeelte van de Duitsche
colonnes te isolecren, en maakten ons van
7 kanonnen, 3 machinegeweren en talrijke
krijgsgevangenen meester.
Een der laatsten, een infanterie-serge-
ant, die een weinig Fransch sprak, erken
de, dat zijn mannen bijna geen ammunitie
meer hadden en last hadden gekregen, er
zoo spaarzaam mogelijk mee om te gaan.
Een gewonde infanterie-officier had in eern
enkele loopgraaf bij de 600 lijken geteld.
Do na een zwaar gevecht van twee dagen
uit deze streek verdreven vijandelijke le
germacht, twee legerkorpsen tellend, moet
dan ook ontzettende verliezen hebben gele
den, hetgeen overeenstemt met de verkla
ringen van den sergeant betreffende ge
brek aan ammunitie bij de Duitsche troe
pen, die tevens zeer vermoeid schenen te
zijn.
Dc gevechten in Frankrijk in de
eerste dagen dezer weck.
Een Londensch, oorlogscorrespondent
geeft uit Parijs een lang verhaal van de ge
vechten in de eerste paar dagen dezer week.
Hij wijst er op, dat de Verbondenen thans
zelf het terrein voor den strijd kunnen kie
zen en dat ze thans al huD krachten moeten
inspannen om te. beletten, dat een vereeni-
ging plaats vindt van het Duitsche noorder-
leger met dat, 't welk door Argonne-vallei
oprukt en het derde leger onder den Duit-
schen kroonprins, die uit Luxemburg op
Verdun aantrekt.
Er zijn in Parijs vele ooggetuigen van de
gevechten aangekomen. Zij wijzen op een
meesterlijke samenwerking tusschen de En
gelsehen en de Franschen. De Duitschers
hebben tob tweemaal toe getracht, de Marne
over te komen, maar werden teruggeslagen.
De verbondenen kwamen zoo onder het
vuur van Duitsche gemaskerde batterijen en
machin,geweren, die veel uitwerking had
den. Maar spoedig waren ook de mobiele
75 m.M. kanonnen van de verbondenen in
batterij gebracht, die aan de Duitsche ar
tillerie het zwijgen oplegden. Iets koogerop
in de rivier legden de Duitschers een pon
ton-brug. Het werk werd knap en vlug vol
bracht; maar de Fransche batterijen vonden
hun afstand en spoedig was de brug tot een
hoop versplinterde planken teruggebracht.
De correspondent ging op weg. naar dö
Grand Morin en zag in den volle middag
gloed aan het einde van den weg witte
stofwolken e-n een langen trein van Londcn-
sche omnibussen, volgeladen van binnen en
bovenop met goed Fransch brood, kaas en
koo. Ondanks stof en vuil en schrammen,
h:rkende hij in een der voertuigen nog een
bus naar Hendonno. 58 stond er nog fier
bovenop.
Een Fransche kurassier wenschte te weten
wat hij zocht. Dit zijn vuil geworden jas
haalde hij een boekdeel paspoorten en ande
re gevizcerde dokumenten te voorschijn en
de officier begon te lachen. Zij schudden el
kaar de hand. De officier zeide nog: „Ein
delijk hebben wij hen op de vlucht gejaagd.
Dit is het begin van den weg naar Berlijn.
En als een wervelwind stoof hij verder, vroo-
lijk cn wel. Dat waren ook de Fransche
soldaten, terwijl ze verder trokken, zwart
verbrand als sintels, de tong uit den mond,
met stoffige baarden, maar met geestdrift
in het hart. Voorwaarts was hun kreet en
vroolijk gingen ze voorwaarts op deze warme
en opwindende jacht.
Ik reed vervolgt het verhaal het
dorp in het Marnedal binnen. Het rookt©
neg ten gevolge van den slag van den vo-
rigen avond. Hier waren Fransch© en En
gelsche ruiterij gezamenlijk op een patrouil
le Duitsche ruiterij ingestormd en hadden
haar volslagen vernietigd.
Hier, aan den rand van een bosch even
buiten het dorp, had een batterij Engel
sche rijdende artillerie, die de helft van
haar bemanning en van haar bespanning
had verloren, uitmuntend werk gedaan,
verdekt opgesteld achter eenige omgehou
wen boomen. Een honderd meter verder
stroomde een riviertje en verderop was de
Duitsche artillerie geplant. Er kwam een
zwaar onweer opzetten, en in de duister
nis die het bracht lieten de Engelschen
de kanonnen spelen. Het waren de nieuwe
dertienponders. Een Blériot, hoog in de
lucht buiten bereik van geweervuur, vond
voor hen den afstand. Is die eenmaal ge
vonden, dan kan men maar schieten,
want deze vuurmonden blijven vast op
hun plaats.
Daarentegen waren de Duitsche kanon
nen tegenover hen ouderwetsch, zoodat zij
telkens opnieuw gericht moesten worden.
En dat kostte veel tijd. Toen zij den af
stand hadden was het schieten goed, maar
de kanonnen konden niet tegen de En
gelsche op. Juist toen het onweer losbarst
te was de vijandelijke batterij vernietigd
of op de vlucht.
In dit gevecht werd cavalerie en infan
terie gevangen gemaakt, zij waren zeer
vermoeid en verklaarden dat zij niet in
de stemming waren om de aanvallen van
de Engelsche cavalerie te trotseeren,
waarover zij stomverbaasd waren.
Dat moet heerlijk geweest zijn.
Op het einde van dit gevecht in het dal
van de Marne, barstte er een storm los,
gepaard met een wolkbreuk. De Fransche
en Engelsche soldaten wierpen hun uni
formjassen en hemden uit en genoten van
het heerlijke regenbad. De meeste man
nen, die daar zoo naakt in den stortregen
stonden, waren van den rand van hun
hoed tot de rand van hun kraag zoo donker
als negers, terwijl hun lichaam voor het
overige, spierwit zag.
Dit was de weldadigste verfriesching die
zij van het begin van den oorlog af had
den gehad. Op het bericht, dat de Duit
schers overhaast door heb dal de vlucht na
men, wierpen de soldaten de kleeren over
hun natte huid en in een oogwenk zaten
zij hen op de hielen. Des avonds kwamen
wij met- eenige Duitsche gevangenen in
Voisy le Sac terug.
Er waren twee cavalerie-officieren bij.:
Zij waren in een toestand van moreele
inzinking, zonder hoofdbedekking en blijk
baar verwachtend dat de menigte hen
kwaad zou doen. In stede daarvan werden
zij uiterst voorkomend en beleefd behan
deld.
Aan dc Fransche Kust.
In Havre ziet en hoort men betrekkelijk
weinigzien doet men meer dan hooren.
Er is onophoudelijk een belangrijk© troe
penverplaatsing, troepen van alle wape
nen. Do Engelschen, in grooten getale, men
zegt 150,000, hebben de vorige week met
hun generalen staf Havre verlaten. Oude,
vuile troepen komen van het slagveld, dik
onder stof en zeer vermoeid, doch tevens
opgeruimdmen hoort de soldaten schert
sen en zij willen allen terug. De lichting
1914 wordt hier ook gedeeltelijk gedrild,
flinke sympathieke jongens, en wat merk
waardig is, zij zijn over het algemeen ern
stiger gestemd dan de ouderenzij be
seffen het vertrouwen, hetwelk men in hun
nog jonge krachten stelt. De lichting 1915
zal binnenkort opgeroepen worden.
In de haven liggen twee groot© Engel
sche stoomschepen voor het Roode Kruis
ingericht, grijs geverfd, met roode kruisen
aan de einden en in het midden deze
transporteeren de gewond© Engelsche sol
daten naar Engeland.
Voor Havre liggen de laatst© dagen
groote zeeschepen. Men zegt, dat z© Rus
sen hebben overgebracht 50,000 man in
fanterie en 40,000 kozakken.
Hier willen we direct aan toevoegen, dat
het zenden van Russen naar het westen van
Engelsche en Russische zijd© ten stelligst©
wordt tegengesproken.
Wat Engelsche Soldaten verhalen.
De „Times" geeft een aantal verhalen
van gewonde Engelsche soldaten.
Een Gordon-Hooglander zeiU moet
vooral niet denken, dat wij onder granaat-
vuur staan te sidderen en te beven. Niets
daarvan, hoorW© gaan doodbedaard on
zen gewonen gang. Moeten we op de Duit
schers paffen, dan doen we dat, alsof er
niets aan het handje is; en als we cazueel
wat met elkaar aan het kletsen zijn, dan
scheiden we er niet mee uit voor de Duit
schers opkomen. Hier die wond in mijn
been, die kreeg ik omdat ik me al to erg
opwond, toen ik het met den kleinen Geor-
die Ferris, van mijn compagnie, had over
de Queen's Park Rangers en hun kansen in
dit voetbalseizoen. Een kennis van me
kreeg een kogel, omdat hij onder het vuur
opstond om een sigaret aan te steken. De
Duitschers deugen niemendal om te vech
ten, dat kan u gerust van mij aannemen..."
Een sergeant van het Lancaster regiment
zei, „dat het een groote vergissing is te
denken, dat de Duitsche soldaat niet een
prachtig vechtmachine is."
De „Times" -drukt die twee getuigenis
sen onder elkaar af. Het blad had ook nog
ruimt© beschikbaar voor deze verklaring
van een soldaat van het Iste regiment
Hampshire©: „De Duitschers zijn lafaards
als je dicht bij ze komt. Als ze een stuk
6taal zien loopen ze wat ze loopen kunnen.
Do Duitschers maken all© gewonden af, die
ze tegenkomen, en ze vermoorden de vrou
wen en kinderen en branden de dorpen af...
De Duitsch© officieren drijven hun man
schappen, die achter blijven, met. do sabel
aan en als ze niet vooruit willen dan gaan
ze er aan 1"
Een Iersch soldaat vertelde, dat de Duit
schers de trompetsignalen van de Engel
schen nabootsten, waardoor 6oms "verwar
ring ontstond. De bevelen werden daarna
door bereden boodschappers overgebracht.
De Duitschers legden er zich toen op toe,
die op te vangen. Doordat afdeelingen troe
pen zoo geen bevel tot oprukken of terug
trekken kregen, werden zij er soms het
slachtoffer van.
Wat Engeland en zijn Koloniën doen.
Minister Asquith heeft gister in het La
gerhuis bij de indiening van zijn voorstel
om opnieuw een half inillioen manschap
pen ^oor het expeditieleger te werven, ge
zegd, dat bij bet uitbreken van den oor
log Engeland 400.000 man onder de wape
nen had en dat op 6 Augustus werd voor
gesteld hieraan een half millioen toe te
voegen, waardoor een totaal van 900.000
zou worden bereikt. Van dit half millioen
hebben zich reeds 439.000 recruten aange
meld. Het gemiddelde cijfer van de wer
ving is in normale tijden 35.000 per jaar.
Indien het voorstel om de regeering te
machtigen nog een half millioen man
schappen te werven wordt aangenomen,
zal aan den oproep zeker even flink en
prompt gevolg worden gegeven. We znllen
zeide Asquith onder toejuichingen van het
geheele Lagerhuis, dan in staat zijn om
1,200.000 man in 'l veld te brengen, buiten
de territoriale troepen, de nationale re
serve de schitterende aanvullingen uit
In dié en de zelfbesturende gewesten.
Asquith eindigde met te zeggen, dat de
huidige oorlog groote inspanning en opof
feringen wèttigt. Het Huis zou naar zijn
overtuiging het benoodigde geld gaarne
toestaan.
Ieder die het treffende rapport van ge
neraal French heeft gelezen, zal erkennen
dat de Engelsche troepen hun taak nooit
beter hebben volbracht en zichzelf de
eeuwenlange roemrijke traditie nooit
waardiger hebben getoond dan in de laat
ste veertien dagen.
Nadat de toejuichingen wat waren be
daard, verklaarde Bonar Law, dat de op
positie met alle kracht do regeering zou
steunen.
Het regeeringevoorstel werd daarop met
algemeene stemmen goedgekeurd.
In deze zelfde zitting heeft Charles Ro
bert, in antwoord op de vraag welke stap
pen er gedaan moeten worden, teneinde
de door Duitsofotend georganiseerde po
ging om de gevoelens van den Islam in
Indië tegen Engeland op te zetten, te niet!
te doen, gezegd: De trouw en de welwil
lendheid van de vorsten en volkeren in.
Indiö van alle rassen en godsdiensten,
zooals die bleken uit de gisteren in het;
Huis gelezen boodschap van den onderko
ning, bewijzen, dat elke actie, als waarop
gedoeld is, overbodig is.
Engeland'© Ylootuitbrciding.
Terwijl in verschillende industrieelc dis
tricten van Engeland groote werkloosheid,
hee-rscht, vooral ook onder de mijnwerkers,,
is er althans één plaats, waar de oorlog!
meer voorspoed bracht. Dat is Newcastle,!
het industrieele middenpunt aan Enge-,
land's noordoostkust. De oorzaak hiervan',
is dat de scheepsbouw cn machine-industrie
hieT overladen is met bestellingen voor do
regeering. Dit feit verdient vermelding,'
omdat het toont met welk een koortsachti-
gen ijver in Engeland blijkbaar aan de ver-
sterking van de vloot wordt gewerkt. Do
vermaarde Elswick-wcrf van de firma
Armstrong. Whitworth and Co., waar al
leen 20,000 man werk vonden, de werven
van Palmer Hawthorn, Leslie en van Swan,
Hunter aüd Wigham Richardson werken
dag en nacht door en hebben tal van nieu
we arbeidskrachten aangenomen.
Verliezen der Duitschers.
De „Pall Mali Gaz." verzekert, dat een
hooggeplaatst Duitsch ambtenaar de ver
liezen der Duitschers totdugver ©p tus
schen 350,000 to- '-00,000 nan stelt. Als
het zoo doorgaat meende hij zouden
dc Duitschers de Russen later niet meer
kunnen stuiten.
Het Twcedangsch Russisch Bewind
te Allenstcin.
Het kringbestuur van Allenstein, dat
naar Dantzig was overgebracht, is verleden
Zondag aldaar teruggekeerd. Naar men
weet, heeft de Russische heerschappij in
Allenstein slechts twee dagen geduurde
Do Russen hebben Allenstein intusschen
een zware schatting in naturalia opgelegd.
Over de wijze, waai op de stad zich door,
de moeilijkheden heensloeg, meldt de „Al-
lenst. Ztg." het volgende:
„De Russen verlangdon niet min'er dan
120.000 kg. brood, 6000 kg. suiker, 6000 kg.
zout, 3000 kg. thee, 15.000 kg. grutten of
rijst en 160 kg. peper.
„Dit alles moest Vrijdagochtend om
uur worden afgeleverd. Daar vele winke
liers hun winkels hadden gesloten en wa
ren gevlucht moest de overheid de win
kels, waarin zich levensmiddelen bevon
den, laten openbreken.
„In den nacht van Donderdag op Vrij
dag is in alle bakkerijen met koortsachti
ge haast gebakken. Daar een aantal bak
kers waren gevlucht, traden vele burgers
en vrouwen en meisjes als vrijwilligers
op. Zoo werd er een ontzaglijke hoeveel
heid brood gebakken en vrouwen liepen
den heelen nacht van huis tot huis om
brood te garen. Ieder gaf wat hij in huis
had. De opperburgemeester had de leiding
in handen. Hij en zijn ambtgenooten heb
ben er door hun verstandig optreden en
door hun taaien ijver aanmerkelijk toe
bijgedragen, dat de eendaagsche Russi
sche overheersching van Allenstein betrek
kelijk geen ergere gevolgen heeft gehad.
„Den Russen werd ten slotte geleverd
25.096 K.G. brood, 3676 K.G. suiker, 3110
K.G. zout, 110 K.G. thee, 4210 K G. rijst
en grutten, 450 K.G. erwten, geen peper.
De Russen zouden alles contant betalen.
Bij hun overhaast vertrek is er echter van
betaling niet gekomen. De overwinnende
Duitsche troepen brachten echter 180 000
roebel mee, op de Russen buitgemaakt.
De stad zal dus wel vergoeding krijgen.
Ook in den nacht van Donderdag op Vrij
dag gedroegen de Russen zich behoorlijk.
Vrijdagochtend hadden zij blijkbaar groo
ten honger, in eenige herbergen deden
zich Russische soldaten aan de wijn en
proviandkelders te goed. Dit geschiedde
ongetwijfeld tegen den wil der officieren.:
Tochnam do ongerustheid der bevolking
toe. De Russische heeT&ehappij van Allen
stein ligt nu achter ons, als een booze
droom."
Dc slag bij Sjabats.
Een brief uit Nisj in het „Hbld." geeft
een omstandig verhaal van den slag bij
Sjabats, welke leidde tot een geweldige
nederlaag der Oostenrijkers en het eindi
gen zooals deze zeiden van de tuchti
ging van Servië. Dat zou later worden ver
volgd.
Na verteld te hebben van de verschillen
de nederlagen der Oostenrijkers in d© eer
ste dagen van dien zeveDdaagschen slag,
zegt de schrijver:
Op den zevenden dag besloot de Servi
sche opperbevelhebber tot een algemeenen
aanval over te gaan om den vijand den
genadestoot toe te brengen. Alles kwam
dien dag in beweging artillerie, infanterie,
cavalerie. Alles, wat oorlogstuig heet, werd
in werking gesteld: geschut, mitrailleuses,
geweren, bajonetteD.
De aanval was ontzettend en het Ooeten-
rijk^che leger kon hem niet weerstaan. In
een wilde paniek greep het do vlucht naar
do Drina, achtervolgd door de Serviërs,
kanonnen, munitie, hospitalen, paarden,
alles werd in den steek gelaten om slecht©
het leven te redden. Het was een sauv© qui
peut. Do veldmaarschalk-luitenant Pschi-
borsky liet zijn leven op het slachtveld.
Het aantal dooden en verdronkenen wa®
enorm, het aantal gevangenen zeer aan
zienlijk. De Drina was bedekt met cadavers
van menschen en paarden. Vier regimenten
van den Oostenrijken linkervleugel zochten
hun heil in Sjabats, waar zij omsingeld
zijn en waar men hun overgave afwacht.
(Men weet dat dit later geseind is). D©
Serviërs willen Sjabats niet vernietigen. De
Oostenrijksche gewonden en gevangenen
worden naar Belgrado gebracht. Wat men
het Oostenrijksche legerbestuur hoeft doen
weten. De Oostenrijkers kunnen nu voort
gaan met Belgrado te beschieten. Meer dan
honderd kanonnen werden door de Ser
viërs veroverd-
