üe Etiropeesche Oorlog.
N°. T6702
Zaterdag 8
•ÜEHreecle BlacL A0. ISK.
Offieieele Kennisgeving.
Brieven van een Leidenaar.
Luik gevallen. Duitschers vragen een Wapenstilstand
van 24 Uur. Duitsehe Geiederen geweldig
gedund. De Doggersbank-Slag.
Servië van Oostenrijkers gezuiverd.
Russen en Duitschers slaags.
Montenegro verklaart Oostenrijk-
Hongarije den Oorlog.
LEIDSCH
M&BLAT
PR IJSOPORIJ V INC VAN
LEVENS 31IDDELEN.
I De Burgemeester van Leiden;
I Of j rijs stollende do medewerking van die win
kelier.- to handelaren, die voldaan hebben aan
jj uilnoodigiiig om de prijzen dor meest noodi-
levensmidaeleu bekend te maken,door het op
langen van lijsten voor hun winkelramenj
Kondigt db overige winkeliers, handelaren en sla-
uie aan zijn verzoek nog niet voldeden,
„gi'naals ernstig uit, de prijzen hunner waren
Kj/vun den openbaren weg al duidelijk zichtbare
Vijze bekend to maken, aangezien bij nietrvol-
•n:ug aan dit verzoek de namen van hen. die
fcalatig blijven, zullen worden openbaar gemaakt.
De Burgemeester voornoemd,
N. U. DL GIJSELAAR.
iden. 3 Augustus 1914.
AFSLUITINC PASSACE.
Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Drin-en ter algemeeuo kennis, dat, voor het
:t \an een aansluiting aan do hoofdgaslei-
iu de Maudeumakersatceg, de passage door
iüie~ïU«-fcg voor rij- en voertuigen zal ziju afge-
floten, op Dinsdag den Hen Augustus a.s.
Burgemeester on Wethouders voornoemd,
N. C. DL GIJSELAAR.
Burgemeester,
VAN STEIJEN,
Seoretaris.
Leiden, 3 Augustus 1914.
VERKIEZING KAMERS VAN ARBEID.
Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Gev !<ru de besluiten van den Minister van
Lftiu' l j'jw. Nijverheid en Handel van dor. 29cn
iv. 4. No. 2025, Af deeling Arbeid;
Bri-uiren ter algemeene kennis:
lu uai de stemmingen ter verkiezing van 5
llcdtii-1-.uoons ou 5 leden-werklieden der Kamer
■van Arbeid voor do Vocdlngs- en Cenotmiddclen,
oie btuooren te worden benoemd ter vervulliug
van ile op 13 December 1914 open zijnde plaatsen.
zullen plaats hebben op Woensdag 2 September
11214 ii: de herstemmingen, zoo noodig, op Woens-
lüag 5 September ci.a.v.;
2o. ilat de stemmingen tor verkiezing van 5
lieden-purroons en 5 leden-werklieden der Kamer
lvan Ai beid voor de Textielnijverheid, die belioo-
l'ren i - worden benoemd ter vervulling van de op
Ijó December 1914 open zijnde plaatsen, zullen
Iplaei hebben op Vrijdag 4 September 1914 en
Ide herstemmingen, zoo noodig, op Vrijdag 11 Sep-
I tombe v d.a.v.
3o. dat de stembureaux zitting zullen houden
in een der lokalen van het Raadhuis, voor zoo
i-veel betreft de verkiezing voor de Kamer van
I Arbeid voor de Voedings- ei'i Genotmiddelen, van
I één uur des namiddags tot drie uur des namid-
Idags en van acht uur des avonds tot tien uur des
I avond- en voor zooveel betreft de verkiezing voor
Ide Kamer \au Arbeid voor do Textielnijverheid
I vnn tl' our des voormiddags tot twee our des
rumiddags en van zes uur des avonds tot acht
fper des avonds.
orts vestigen zij do aandacht van belanghob-
I bonden op den inhoud van do artikelen 17 en 18
I der wet op de Kamers van Arbeid, luidende als
1 volgt
Artikel 17.
„Het hoofd of de bestuurder van een bedrijf
lof een onderneming, waarin, personen die op een
kiezei i-lij.-t voor een Kamer van Arbeid zijn ge-
1 plaat--;. arbeid verlchteu in fabrieken en work-
IflaatM-n, ia verplicht te zorgen, dat ieder van
I dezen gedurende ten minste twee aohtoreenvol-
I gendö uren van den voor de stemming bepaalden
I tijd gelegenheid vinde om mede te werken tot do
keuze, waartoe liij bevoogd i%".
Artikel 18.
..Het hoofd of de bestuurder in hot voorgaande
lanikel bedoeld, ia verplicht te zorgen, dat in zijn
I fabriek of werkplaats, op een plaats, waar ar-
1 be:d wordt verricht, gedurende twee werkdagen
I vóór en tijdens de tot stemming bepaalde uren,
e. a zichtbare wijze is opgehangen een door
I hem onderleekende lijst, do uren in het voor-
I gaande artikel bedoeld, vermeldende voor elk af-
I londei lijk of groepsgewijze of voor allen geza-
I menlijk".
,.Gp de woorden „arbeid" en .fabrieken" en
I „Werkplaatsen" in dit en in het vorige artikel
I it> i 1 der Arbeidswet, met uitzondering van het
laat.-1o lid van art. 2, toepasselijk".
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
N. O. DE GIJSELAAR,
Burgemeester.
VAN STRIJEN,
Secretaris.
Leiuen, 31 Juli 1914.
CCOOLXXXXII.
Wal een week geleden gevreesd werd, al
bleef er nog een flauwe straal van koop op
het tegendeel open, is versolirilckelijke werke.
3 Ükk eid geworden. 13© oorlog is uitgebroken
Ötlslit'rï' dan zelfs do grootste pessimist liad
voorspeld en woedt reeds in al zijn gruwe-
lijkheid, ook aan onze grenzen.
Ik wou, dat ik over iets anders denken
ba praten kon dan over den oorlog, maar 'bis
"hij evenmin als ieder ander denkend en ge-
Toe] Kind men solt mogelijk, 't Valt op ons
eJs een kwelling, als een nachtmerrie cn
iWe kunnen er ons niet aan ontworstelen. Een
UH'n.-' h heeft voel aanpassingsvermogen, went
ten slotte aan alles on zoo worden we Lang-
zaïnwhcind vertrouwd met de wöeselijke
Werkelijkheid, dat wezens van gelijke be-
.Weging als wij worden weggemaaid als liet
i kesren op don akker, dat steden worden plat-
Sbseholen en dorpen verbrand.
En we slaken daarbij oen Goddank, omdat.
Srij -er nog buiten staan. En ook, dat stemt
kalmte, wij weten vandaag nog niet,
."Wat »ie dag van morgeu brengen zal, dooh
.Vcoaloopig is do kans. dat ons land daad
werkelijk in den krijg betrokken zal Worden,
5og niet zoo lieel groot-
Zeker, ook in ons land en in onze stad.
Wordsèn tie economisoho gevolgen van de in
Khng zij nd o volken worstel i ng gevoeld,- maar
;bok^ met deze werkelijkheid beginnen we onsl
i 'Vetrlrouwd te malcen bu de onrust, de angst,
.velen onzbr in do eerste dagen van do
jCn'xis vervu/lde, hoeft ook plaats gelinJaakt
J betrekkelijk» kalmte, die in staat
®b'ldo de mogelijke gevolgen onder de oogen
5? Xl°h en naar middelen te zooken om
w eigende gie varen to bezweren en de nood on
Öis
Ik
onze ïtegeetring, die kalm' en vastberaden
haair -maatregelen neemt en daarbij loyaal
wordt gesteund door do volksvertegenwoor
diging, waar de partijen thans geen partij
schap mleer kennen.
Maar dan donk ik ook aan onze stad zelf.
In de eerste oogenblikkön van verwarring,
toten do burgerij zich voor nooit giekendei
ongedachte mogelijkheden geplaatst zag, heb
ben zioh niet de boste menschelijke instincten
geopenbaard. .Wanneer de welgestelde bur
ger zijii banknoten fluks omzette in specie,
waarmede hij zijn. brandkast vulde en liet
aan do noodige circulatie onttrok, wannöar,
fwie gold had, de winkels en magazijnen
trachtte leeg to koopeu, om in tijden van
algemeen gebrek zelf overvloed of nooddruft
to hebben ©n wanneer de winkelier of koop
man tegelijk van don kleinen man buiten
sporig© prijzen eischte, dan werd dat in
gegeven door oen zucht naar zelfbehoud, die
eigenlijk niet moor past in onzo maatschappij,
waarin als liet eon© lid lijdt ook het andere
moet lijdon, evenmin als de oorlog zelf, die
ook niet door de gewon© monschen gewild
wordt, dooh door verblinde hefcrschers hun
opgedrongen wordt.
Gelukkig is uit do maalstroom van Ver
warrende gedachten het zuiver menschel ijke
wectr boven gekomen.
Jonge mannen, die niet opgeroepen zijn,
of zioh vrijwillig hebben aangeboden om in
do ure dee ge vaars voor de vrijheid on de
onafhankelijkheid to strijden,- bereiden zioh
met volo vrouwen voor tot het doen van
verpleegdienston, om straks zieken en ge
wonden te kunnen helpen, vrouwen en meisjes
aan liandenarbeid niet gewend, verklaren zich
bereid de plaatsten .in l© nemen door de voor
's lands weerbaarheid opgeroepen mannen
leeggelaten. Bij de vreeselij'ke kwelling, ver
oorzaakt door hot denken aan den oorlog, is
zulk© dingen t© zien en or zelf aan mee
te kunnen doen, een opluchting.
Hetzelfde kunnen we zeggen van de
stouncomité's voor het lenigen, dier bestaan
de en misschien nog in sterkere mate ko
mende noodeai. Ook in Leiden is zulk een
comité opgericht en zijn werkzaamheden be
gonnen. Wat mij in de samenstelling al
dadelijk aangenaam heeft getroffen is, dat
geen enkele partij is uitgesloten. Katholiek
en protestant, kerkelijk, vrijzinnig en so
ciaal-democraat, hebben elkaar in den tijd
van nood teruggevonden en slaan tot leni
ging daarvan, de handen in elkaar.
Niet in de eerste plaats, omdat ik ze als
zoodanig noem, zullen geholpen worden do
achter gelaten betrekkingen van den mili
cien en landweer. Daar is opgemerkt dat
dezen, voor zoover 't noodig is, steun wordt
verleend van rijks-weg©, verstrekt door het
gemeentebestuur. Dat ia gelukkig waar,
maar de genoemde cijfers van f 1.50 voor
een gehuwde en 1 voor een ongehuwde
zijn slechts maxima. Velen krijgen minder
en bij het duurder worden der levensmid
delen zal in menig gezin een extra toelage,
niet alleen welkom zijn, zelfs noode gemist
kunnen worden.
En dan komt het spook der werkloosheid.
In- en uitvoer naar hot buitenland heeft
zoo goed als opgehouden. De grondstoffen
der fabrieken raken op en dan is het wer
ken onmogelijk. Gelukkig is dit nog in vol
len omvang niet bewaarheid, doch het kan
er eerlang toe komen.
Ik ben van meening, dat het in de eerst©
plaats op den weg der werkgevers zelf ligt,
ook in tijden, dat de werklieden noodge
drongen liet werk moeten neerleggen hen
bij to staan voor zoover hun financieelo
draagkracht dit toelaat. Maar het geldt
hier een buitengewone omstandigheid en als
het heel lang duurt don zou zelfs de meest
kapitaalkrachtige fabrikant en werkgever
het niet kunnen volhouden. En den kleinen
werkgever, wien 't in deze tijden toch reeds
groote moeite zal kosten staand© te blijven,
allerminst. Daarom moet gemeenschappe
lijk hulp worden geboden. Het Comité zal
veel geld noodig hebben, laat ieder naar
zijn vermogen veel geven. Laten do rijken
voorgaan en de kleineren volgen. Men moet
liet niet op de gemeente laten aankomen,
die het straks toch weer op de belasting
schuldigen moet verhalen.
Wat in gewone tijdén aan uitspanning en
genot zou worden besteed, kan reeds zon
der bezwaar worden gegeven. Wie denkt er
nu aan feestvieren
Ook vereenigingen mogen in dit ver
band hun kassen wel eens aanspreken. Ik
denk bijv. aan de 3-October-Vereeniging, die
er vermoedelijk wel niet aan denken zal om
dit jaar haar „Leddens Ontzet" te vieren,
ook al is wat wij willen hopen maar aller
minst als zeker kunnen verwachten, in Oc
tober de oorlog geëindigd.
Het jaarlijksche subsidie van de gemeen
te ten bedrag© van f 1000 zal men dit jaar
zeker allerminst voor feestelijkheden willen
bestemmen. Ook toon eelmuziek-, en an
dere gezelschappen, die iets overgelegd heb
ben voor ©xtra-feetiviteiten en arbeiderevor-
eenigingen, die een groofcer of kleiner pot
je hebben voor een a. s. jaarfeest en dit niet
wenschen te houden, weten nu, waar zij
met de groofcer© of kleinere bedragen te
recht kunilen.
Er zal veel, er kan zelfs heel veel ver-
eischt worden.
Het steuncomité is gevormd het heeft
zijn organisatie over de geheele gemeente
goed in elkaar gezet. Hot wachten is nu op
de offervaardigheid van allen die in staat
zijn een offer te brengen.
niet achter kunnen blijven, te lenigen.
(teuk daarbij in de eerste plaats aau
Er zijn ditmaal twee belangrijke gebeur
tenissen te vermelden. Do eene is dat de
Duitschers Luik hebben genomen, do andere
dat de Duitschers aan do Belge»n een wa
penstilstand van 24 uur hebben gevraagd en
bij die gelegenheid hebben erkend, dut er
van hen 25,000 man buiten gevecht zijn ge
steld. Luik is dus wel duur gokoeht, nog af
gescheiden van den tegenvaller dat liet. le
ger in de Maasvallei zoo lang is opgehou- j
den.
De mededeeling van do inname heeft kei
zer Wilhelm te Berlijn vanaf het balcon
van zijn paleis meegedeeld. De particuliere
correspondent van de ,,N. Cfc." te Berlijn
seint, dat de vreugde matig is.
Van don slag op de Noordzee zijn nog
betrekkelijk weinig bijzonderheden bekend.
Wat er eigenlijk gebeurd is, weet niemand
precies te vertellen. We zullen ten opzichte
daarvan nog even geduld moeten oefenen.
De Inneming van Luik.
De heer Pisuisse, clie als oorlogscorres
pondent van de „Tel." naar Belgie is ge
gaan, heeft in Luik de capitulatie dier
stad medegemaakt.
Volgens hem zijn de forteri niet in han
den der Duitschers gevallen en heeft Luik
gecapituleerd op voorwaarde^ dat het Bel
gische leger zou terugtrekken op de for
ten, waar langs heen de Duitschers onge
moeid zouden kunnen oprukken.
Uit zijn verslag nemen wij het volgende
over
Hevige ontploffingen verkondigden te
een uur na den middag, dat men bruggen
over de Maas deed springen en toen ik
mij naar de Quai de la Meuse begaf, om
dit bij te wonen, floten Duitsehe granaten
reeds boven de stad en zag ik een huis
treffen in de Rue Madaleine, waaruit
oogenblikkelijk dichte walm van rook en
vlammen opsloegen. Ook bracht men over
de burg, tegenover die straat, een zwaar
gewonde; eveneens zes man, slachtoffers
van een granaat-ontploffing.
De opwinding in de stad nam toe. Voort
durend liepen geruchten over Fransche
en Engelsche troepen, die ter hulpe in
aantocht warenmaar des te grooter de
teleurstelling, wanneer dan zulk een ge
rucht weer uit de lucht gegrepen bleek.
Ernstiger gevolgen had het gerucht, dat
het stadscommando, onder generaal Léman
in onderhandeling was met de Duitschers
en dat deze laatsten tegen elf uur 's avonds
met bombardement dreigden. Dit opwin
dende verhaal had een ware exodus ten ge
volge, waarvan ik in mijn hotel, in de Rue
des Huillemins, getuige was. Treinen naar
Brussel en Tongeren werden bestormd
door woedende mannen, jammerende vrou
wen, huilende kinderen, die er in der
haast gepakte kleeren en levensmiddelen
met zich voerden.
Tot overmaat van ramp kwam ook mijn
hospes mij met zijn huilende vrouw vertel
len, dat hij weg wilde, niet de stad uit,
maar bij zijn schoonmoeder in den kelder.
Pogingen, om nieuw onderdak te vinden,
bleven vruchteloos, en zoo toog ik mee
naar den kelder. Alles bleef echter rustig,
ook op het aangekondigde en met vrees
verbeide uur van elven. Wel werd op ver
schillende plaatsen in de stad brandalarm
gemaakt en nu eti dan viel een enkel ka
nonschot, doch het gevreesde bombarde
ment bleef uit.
Inmiddels schijnen de onderhandelingen
tot een goed einde gevoerd te zijn en
schijnt het militaire bestuur en het burge-
lijke tot een comprosis te zijn gekomen,
want het was bekend, dat burgemeester
Kleyser zijn schoone stad voor oorlogs
verwoesting wilde bewaren, terwijl gene
raal Leman onder geen beding de forten
wilde opgeven.
En nu vanmorgen kwam men mij uit een
korten, onrustigeu slaap wekken met het
bericht: ,,De Duitschers passeeren en
trekken voorbij de citadel, over Vottem
en Rocourt, Luik binnen".
En zoo was het.
De bruggen over de Maas, voor zoover
niet verwoest, vond ik dezen ochtend be
waakt door Duitsehe grenadiers in het
nieuwe khaki-uniform. De schijnbare on
bekendheid met het feit, dat de Duitschers
deze uniform dragen, heeft het praatje
in de wereld gebracht, dat d© Duit9ohers
zich als Engelsohen vermomden.
Op de markten en langs de hoofdwegen
dwars door de stad, overal Duitseh© troe-
naar hetzelfde punt buiten Mesch gegaan,
waar ik gisteren dien onvergetelijken in
tocht der Duitsehe troepenmacht gezien
heb, n.l. bij grenspaal 85. Indierdaad bleeJC
waar te zijn, wat ik reeds vernomen had,
de Duitschers trokken terüg. De velden,
die Donderdag overdekt hadden gestaan
met mannen en paarden, lagen nu vertrapt
en groo'tendeels leeg in den triesten regen-
rnorgon.
Natuurlijk was van den oogst niets meer
over. Duizenden paardeliaevon hc-bbcn dien
ge-heel vernietigd. Op het veld recht tegen
over onzen grenspaal, aan den anderen kant
van d'en weg, liggen drie doode paarden.
Hier en daa>* smeult op het reusachtige ter
rein een hoop asphalt.
,,Het is voortdurend over de al vcrlatcner
wordende vlakt-© een af- en aanga I r p i - a
van kleine ruiterafdeelingen van on-
een, die tijdingen overbrengen, ei. :-nig
staaltje van schoone ruiterkunst v---.it op
het grootendeels uit bouwland en holle we
gen bestaande terrein te zien gegeven.
,,Een lange stoet wagens trekt op, lang
zaam tegen den hellenden weg. Het zijn cl©
grauwgrijze ambulance-wagons.
„Een troepje bereden mannc-n komt in
volle vaart het veld afgaloppeeren, dat
Donderdag ee-n welig bietenia nd was. Elko
j man voert aan den teugel een los paard
mee en zoo gaat het in wilde sprongen van
j den hoogen kant af clen hollen weg in.
„Over de groote heirbaan naar Ver-
viers, die ik van mijn standplaats af dui-
clelijk met het oog kan volgen, rukken voort
durend dichte drommen Duitsehe ruitere.
Boven den heuvelrand, recht voor ons uit,
in de richting van de dorpen Berneau en
I Warsage rijzen dikke rookpluimen op, staan
i cle dorpen in brand, of zijn het hooimijten,
zooals wij er in zuidoostelijke richting een
I zien branden.
„Plotseling de donder van. geschut, nu vrij
1 dicht bij, en dan een vreemd suizend en
fluitend geluid hel: zijn granaten
„Nog nimmer heb ik dit geluid gehoord.
I Het geeft, mij op dit treurig© veld van jam
merlijk verwoest© landerijen, in clezen bc-
klemmend grauwen regenmorgen een diepe
ontroering.
„Daar nadert weer een groep van vier
Duitsehe ruiters. Langzaam en voor lu-ri uit
gaan drie mannen, zielig© f-ypén, tilsschen
boer en arbeider in. Waar gaan zij nil- n
hoen en waarom zwijgen allen zoo strak?
Zoo trekken ze-ons voorbij, en in cle stilte,
di© ons groepje kijkers bevangen hoeft, be
gint dan fluisterend een man t-e vertellen,
hoe er dien morgen bij het grauwen van cVn
dag, geen tien minuten voorbij de plek waar
wij staan, vier Belgen zijn opgehangen, om
dat zij gesneuvelde Duitsehe soldaten af
grijselijk hadden verminkt.
„Ik weet niet, of ik dit gelooven moet. Er
worclt zooveel verteld. Maar hoe lang zal
mij nog bijblijven het zwijgend voorbijtrek
ken van die drio gevangenen met hun zwij
gende geleiders over cle verlatenheid van
het trieste, verwoest© veld, waarover een
mist van fijnen regen hing.
„Tot sloi vertel ik u iets anders. Toen
wij daar zoo stonden te kijken, op ons veilig
gewaande plaatsje aan onzen grenspaal,
kwam daar ov er het- verwoeste .bictonveld
een afdeeling van acht la-nciers recht op
ons aan galoppeere-n. ledereen van ons,
kijkers zag hen komen Wij stonden op Ne
der landschen groncl achter clc-'i grenspaal,
maar over het veld stoven de ruitere aan,
sprongen den weg over en, mijn God, recht
op ons t-oe onder luid geschreeuw met ge
velde lans, het pistool in cle hand. Ec-n wil
de paniek ontstond onder de. kijkers, waar
van de meeste met- de handen in de hoogt©
cn onder luid roepen, dat ze Hollanders
waren, de vlucht namen, ik zie een dikken
ina-n, vrijwel om genade kermend, struike
len over de. pooten van een aandravend
lancierspaard, maar cle wilde horde stormt
verder, mij ver voorbij.
„Het is een ongewoon oogenblik. Na e-eni-
vorloren. De verliezen van cle bewoners ge. minuten komen de Duitsehe ruiters uit
van Herstal, de vernieling aangericht, 't 1 de korenvelden terug. De vlag, clie uit het
was alles zeer groot. j kerkje van Mesch waait, schoen hen over-
,,Maar nog altijd waait cle BelgiMne drie- fcuigd te hebben, dat wij Nederlanders, maar
kleur van cle Fabrique National te Herstal.'"
pen. De stad zelf wordt nog door Bel
gische gendarmen en politie-agenten be
waakt.
Hoe oin Luik gestreden is.
Ho© om Luik gestre»don is, blijkt wel heel
duidelijk uit ©en correspondentie in de
„Tel.", een cler laatst© voor het neruen
dor stad. We lezen daar:
„Luik heeft nog niet gecapituleerd, want
het Belgenvolk biedt bovenmeiischelijkcn
tegenstand. Zoo waren gisteravond twee
duizend man Duitsehe troepen tob aan cle
Fabrique National te Herstal doorgedron
gen. Zij werden ©r cloor een verschrikkelijk
geweervuur ontvangen. Ieder huis, zelfs cle
kleine mijnwerkerswouingen waren in ver
sterkingen herschapen. Barricaden werden
opgeworpen, kinderen en vrouwen sleepten
ammunitie aan. Tot den laatsten ina-n, tot
do laatste vre/„w in de nauwe straatjes bui
ten gevecht 'was gesteld, duurde cle gewa
pende tegenstand voort:
„Daarmee was het nog niet gewonnen.
„De Duitsehe infantensten gingen in ti-
railleursgevecht verder, elk soldaat vocht
op eigen gelegenheid, achter struiken en
greppels wercl dekking gezocht, doch veel
dekking was er met, wijl alles wat daartoe j
gelegenheid bood, te-voren was afgebroken
of afgebrand.
„Het belegeren van ieder der huizen was
ondoenlijk, zoodat verzamelen wercl gebla-
zen eu do reeds sterke gedecimeerde Duit- j
-sche 1-egeraideelmg terugtrok m de richting I
van Vivegnis.
„Eén oogenblik kregen cle inwoners van
heb mijnwerkersdorp don indruk, dat- cle
vijand zou aftrekken. Tob andermaal trom
petgeschal weerklonk, het signaal„Te
paard" voor de afgestegen uh lanen be 1
stemd. De infanterie werd in verdubbelde
rotten geformeerd, en andermaal het- bevel
tot den stormaanval gegeven.
„Als een wervelwind kwamen cle uKlunen
opzetten, de sabels blinkend in het maan
licht, dab van achter do met onweerswol-
ken bezwangerde lucht uitstraalde.
„In liet dorp het geschreeuw en gejoel j
van vrouwen en kinderen.
„Vooral de vrouwen namen levendig aan j
het ernstig gebeuren deel.
„Het aanstormen der dappere u li lanen
was verschrikkelijk, ma-ar vrecselijker nog
de tegenstand van cle- in een verzameling
helsehe furies herschapen bevolking.
„De eerste linie van het Duitsehe paar
denvolk werd weggemaaid. De ruitere ver
spreidden zich onder het gevecht en staken
alles neer wat werd ontmoet: vrouwen,
grijsaards, kindereu, want- er waren geen J
non-combattanten. Meer de kom der ge- j
meent-e genaderd; op den voet gevolgd door
i de verbitterde manschappen der infanterie,
meenden cle ruiters het- reeds te hebben ge-
wonnen.
„Toen werd hun een ontvangst bereid, zóó j
warm, dat slechts een klein gedeelte heb j
heeft- kunnen navertellen. Uit de- huizen
werd gevuurd, vrouwen en kinderen goten j
kokende olie op cle aanvallers. Het werd
zoo verschrikkelijk, dat de Duitschers ge
noodzaakt- waren terug t© trekken, na ruim
do helft van hun lcgerafdeeling t-e hebben
Een Legercorps trekt terug.
In een particuliere correspondentie van
de ,,N. R. -Cfc." deelt cle verslaggever mee, j
wat hij gisteren zag. Hij wilde naar de
grens, maar dit gelukt© hem niet, wijl de j
Ned©rla-nclsche troepen de wegen daarheen I
tt-. 1 merhancl vrijwel
hadden afgezet. Hij wild© n.l. zien, hoe zoo n j j,a[n dreunt af
I groot leger over inderhaast geslagen brug- jlc[lvt,ig
gen over een rivier trok. En clan meldt hijj
j „Achteraf behoef ik over dezen tegen-
vallei* niet rouwig t© zijn. Want- cle Duib-
sche troepen werden niet langer de rivier
geen Belgen waren.
„Van verscheidene kanton heb ik reeds
gehoord, hier aan onze grenzen, dat zelfs
officieren van de. voorbij ons land trekken
de Duitsehe troepen niet steeds op de hoog-
t-o ziin van de plaats, waar zij zich bevinden.
„Wanneer wij ten slotte weggaan van do
plek, die ons uitzicht geeft op het iangza-
ir er la ten Duitsehe legcr-
n toe het gesehut achter
overgezet, maar keerden terug in de Oos- j
bclijke richting, waaruit ik hen Donderdag
zag opdagen, en ook in cle richting van Ver-
viers langs clen grooben weg, die uit Maas
tricht komende, zich bij Eysden splitst in
tweeën, n.l. naar Ver viers en Luik.
„Wat de reden van dit omkeeren der
Duitsehe troepen is, waag ik u niet- te zeg-
I gen. Niemand hier weet het. Velen meenen j sc-hé grens
het te weten, en van al de dolle geruchten, i
die hier loopen, zal ik u geen melding ivui-
ken. Een feit is, dat op heb oogenblik de
reusachtige troepenmacht, dio rich bij Mesch
1 tegen onze grens verza.rueTd had, voor het
i overgroot© gedoe-lt©, zoo niet geheel, weg
i getrokken is.
I „Toen rk dus uit Eysden onverrichterzak©
terugkeerde, ben ik mij langs kleine paad-
fes, die toen nog vrij waren (later cq> den
dag waren ook zij niet moor bereikbaar),
Duitschers en Belgische Burgers.
Dat- cle Duitse hors tegen de Belgische
ts niet zachtzinnig optreden, weet
Lur-
Daar0ver verhaalt ook de particuliere' cor
respondent. van de ,,N. R. Cfe." oen en ander.
Deze rneldl:
„Nu moet ik u nog e.-n vreeselijk verhaal
overseinen, dat, rk u doe. gelijk liet mij ge
daan is.
E©r« der dorpen even over de Limburg-
Warsage. Het behoort tot
de dórpen, waar de Duitschers bij zijn op-
niarseh naar de Maas doorgetrokken is cn
heb ligt iets ten Zuidoosten van het Nedor-
landsche dorpje Mesch. Met den burgemees
ter van Warsage, die levens lid der Belgi
sche Kamér is en hier in liet Hotel dq
Lcvrier aangekomen is, mocht ik zoo juist
een 'onderhoud hebben Hij heeft mij het
verhaal godaain, dat ik u zal vertellen. Toea*"
lc Duitsehe troepen steeds nader aanrukt#
..heeft, de NV©