ZITTEND LEVEN.
Drankbestrijding in Stockholm.
RECEPT.
x
Wat onder een „zittend leven" of onder
een „zittende levenswijze" verstaan wordt,
behoeft wel niet n^per te worden om
schreven. We weten hoe het meerendeel
der notarissen, advocaten, kantoorbedien
den, schrijvers of hoe zij anders heeten, ve
le studeerende personen, vele schoolkinde
ren en verder alle menschen, die zittend
een beroep uitoefenen, het grootste deel
van den dag op een stoel voor hun lesse
naar doorbrengen.
Voor een groot deel verrichten deze per-
son en intellectueelen arbeid. Bij lickamelij-
ken arbeid wordt men door het gevoel van
moeheid, door hartkloppingen, door hij
gen, door sweeten voor te groote inspan
ning gewaarschuwd. Bij intellectueelen ar
beid ontbreekt elke waarschuwing.
Worden hierbij de krachten van het li
chaam, voornamelijk van het zenuwstelsel,
verbruikt, zonder dat er door rust voor
voldoende herstel gezorgd is, dan ontstaat
er uitputting, wordt do grond gevormd
voor de zooveel voorkomende zenuwzwak
te of neurasthenie.
De waarde van onze intellectueelen ar
beid, zoo schrijft het weekblad „Molo
echot", noemt af, naarmate wij langer door
werken. We verliezen dus niets, als w© ar
beid en rust laten afwisselen.
Wanneer we voorovergebogen zitten te
schrijven of te lezen, kunnen we slechts
zeer oppervlakkig ademhalen, terwijl toch
diepe ademhalingen méér noodig zijn dan
spijs of drank. Een slechte gewoonte is
het ook lang met over elkaar geslagen
knieën te zitten, vooral als daarbij nog één
been tusschen het andere been en den on
derkant van den lessenaar gekneld wordt.
Sommige studeerkamers of kantoorloka
len zijn in den regel veel te warm of wor
den te 6lecht geventileerd, terwijl de ver
lichting veelvuldig to wenschen overlaat.
Soms hangen de lampen zeer dicht.boven
de hoofden der werkers en is de grond
koud, zoodat de gulden regel„warme
voeten en een frisoh hoofd" omgekeerd
wordt.
Een zittende levenswijze veroorzaakt nog
al eens een lijden der buikorganen., waar
van aambeien en trage ontlasting beken
de voorbeelden zijn. Meer nog vinden we
hier de oorzaak van kleine, voortdurende,
ongesteldheden, die men m het dagelijksch
leven geen ziekten noemt. Kinderen kun
nen natuurlijk blijvend geschaad worden
men denko aan ruggegraateverkromming,
bijziendheid, algemeen© zwakte en groote
vatbaarheid voor infectieziekten.
Gelukkig behoeft men beroepen, die met
een zittend leven gepaard gaan, niet als
gevaarlijk te beschouwen, daar men vol
doende voorzorgsmaatregelen nemen kan.
Wie 's ochtends even vóór acht uren en
even vóór 9 uren door een groote stad
wandelt, ziet een groot deel der straatbe-
volking zich in groote haast voortbewegen.
Op een drafje ziet men dames, heeren en
kinderen trams naloopen of zij gaan, als
ze oen tram verlaten, er op een holletje
vandoor. Komen zij langs een klok, dan
worden daar angstige blikken op gewor
pen en slaat de klok, dan wordt ©en extra-
spuxt genomen.
Ieder wordt natuurlijk wel eens opge
houden of verlaat zich wel eens op de een
of andere wijzo, maar waarom wellicht het
grootste deel van het kantoorpersoneel en
der schoolkinderen altijd „bijna" te laat
is, is een psychologisch raadsel.
Het eerste vereischte voor het ontbijt
is „tijd". Geen voedsel kan verteren, als
't in haast gebruikt wordt, wanneer 't niet
gekauwd en met speeksel vermengd is.
Dc kinderen moeten dus vroeg genoeg op
staan. Do kamer, waarin ontbeten wordt,
moet geventileerd, liefst reeds „aan kant"
en 's winters verwarmd zijn. Een maaltijd
in een kamor, waar nog lucht van den vo-
rigen avond hangt, aan een niet opgeruim
de tafel, smaakt niet.
Evenmin is het bevordelijk voor den eet
lust, het ontbijt op een blad op de slaap
kamer te laten brengen. Voor de dienstbo
den mag dit gemakkelijk zijn, flink eten
doen de kinderen er niet door. De kinde
ren moeten een vriendolijken en vredigen
indruk der huiselijkheid medenemen naar
hun school.
Na voldoenden slaap genoten te hebben
in een frissche slaapkamer, moet een voed
zaam ontbijt gebruikt worden. Do maag
heeft dan lang rust gehad, en moet dus
vóó het werk begonnen wondt, weer eens
voorden worden.
Voedsel, met tegenzin gebruikt, ver
teert zeer 6lecht. Volwassenen gebruiken
maar zelden, en dan nog zeer weinig spij
zen, die hun niet smaken. Geeft dan ook
den kinderen, voor zoover dit mogelijk is
zonder hen te schaden, dat voedsel, het
welk hun het beste smaakt en in dien vorm
als hun het liefst is. Een of andere meel
spijs in melk gekookt is voor het ontbijt
der kinderen aan te bevelen. Lust Uw kind
liever maïzena dan griesmeel, geeft dan
maïzena, ook al hebt ge hooren zeggen,
dat het griesmeel of een andero meelspijs
voedzamer is. Mocht uw kind het gries
meel, dat geklonterd, of de maïzena, die
aangebrand is, willen laten staan, dwingt
het dan niet de pap te eten. Niet het kind,
maar zij, die de pap roeren moest heeft
schuld. Hot is een op verkeerde bespiege
lingen berustende dwaasheid te meenen,
dat hierdoor de kinderen verwend zouden
worden.
Zorgt ook voor afwisseling in de spijzen.
Eet gebruik van eieren is in do groeiperio
de wenschelijk, maar nu moet men niet
maanden achtereen gekookte eieren ge
ven. Door telkens gedurende 'n weel: bijv.
gekookte eieren, dan weer eens spiegel
eieren, omelette, enz. te geven, vermeer
dert men den eetlust der kinderen en dus
ook de spijsvertering en hun groei.
Jongen kinderen moet men geen koffie
of thee geven. Deze genotmiddelen worden
eerst voedzaam door toevoeging van sui
ker en melk. Het is dus zeker een paskwil
koffie of thee zonder suiker aan kinderen,
te geven. In minder mate, maar toch
eenigszins, is dit het geval met brood en
boter. Hoe voedzaam brood ook is, droog
of slecht gesmeerd brood kunnen de kin
deren haast niet slikken en boter, d. i. vet,
is ook noodzakelijk voor onze voeding.
Een opsomming van alle spijzen, die voor
het ontbijt geschikt zijn, is moeilijk te ge
ven. Melk, die aan bepaalde vereisohten
voldoet, roggebrood verdienen aanbeve
ling. Ook honig en jam is een krachtig
voedsel.
Wanneer men tijdig opstaat, niet over
haast ontbijt en op zijn gemak naar het
kantoor of school wandelt en niet tramt,
komt men daar toch veel prettiger aan.
Men heeft dan gezonde lichaamsbeweging
gehad,juist noodig voor hen, die een groot
deel van den dag moeten zitten. Is op hot
kantoor de vloer koud, dan is dat door
een kleedje, een voetenbankje, een zooltje
in de schoenen of door het aandoen van
vilten pantoffels te verholpen. Door goed
te ventileeren en nu en dan even op to
staan en een diepe ademhaling te maken,
kan men zichzelf veel nut doen. Is in een
lokaal geen goede ventilatie en kan dat
niet verholpen worden, dan kan men om de
2 a. 3 uren eens even flink spuien, want
ook hier is een half ei beter dan een leege
dop.
Heeft men een ganschen dag stil geze
ten, dan moet men 's avonds geen afleiding
zoeken, waarbij de zenuwen worden inge
spannen, waarbij veel alcohol ge-danken
wordt of waardoor men laat naar bed
gaat. Na geestelijke inspanning heeft men
meer rust en slaap noodig dan na lichame-
lijken arbeid.
Om gezond te zijn en te blijven, moet
men acht uur slapen men moet dus iets
langer op zijn slaapkamer zijn.
De zon- en feestdagen en de vaoantic
moet men niet besteden, zooals geschiedt,
aan geforceerde wandel- of fietstochten.
Bust na arbeid
Men vermijde de eenzaamheid, ook zij,
„die zich alleen niet vervelen," maar men
zoeke prettig g-ezelschap, zoodat men nieu
we gedachten krijgt en zijn geest ver-
frischt.
Hot beroemde Gotenburgsch systeem'
dat voor heel Scandinavië den verkoop
van alcohol regelt, vindt in het „Stock-'
holmsche systeem" 'n geducht medewerker;
Dit stelsel dat in Februari 1914 in werking
is getreden, wordt geëxploiteerd door eea^
Maatschappij, speciaal voordat doel opge*
richt. Dr. Braft is die leider van deze mefcboi
do van drankbestrijding. De Maatschapp^
heeft voorloopig voor den tfijd van drie jaar
het recht van alleenverkoop van spiritual
liën in eigen verkoop- en echenkkkaJ-en^
zoowel aan koffiehuishouders als aan hrende*
laren in alcoholische dranken. De Maat-,
schappij heeft gemeend door Jiet stellen van
een zeer laag maximum en strenge contróle
het drankgebruik zeer te kunnen beperken.
Van Februari af kunnen de inwoners
van Stockholm si-echts den alcohol boopen,
wanneer ze in het bezit zijn van een door
de Maatschappij uitgegeven contröle-boekje^
dat bij ie der en koop moet worden getoond]
en bijgeschreven. Niemand kan per kwartaal;
meer koop en dan 12 liter. Wie misbruik'
maakt van zijn boekje wordt het recht van
koop ontnomen. Twijfelt een depóthouder
er aan, of de waar werkelijk voor rekening
is van hem, wiens contróle-boekj© getoond
wordt, dan heeft hij het recht, het geleverde
franco thuis te zenden. Aan minderjarigen
wordt geen boekje verstrekt.
Op het schenken van spiritualiën door
koffiehuishouders oefent de Maatschappij
ook toezicht uit. Er is een maximum van
inkoop bepaald. De ontvangsten komen
ten bate van verschillende openbare insfcei-
lingen. Een restaurateur heeft er dus ab
soluut geen belang bij, dat rijn gasten veel
alcohol gebruiken.
De Maatschappij heeft het plan, een
aantal volks-schenklokalen op te richten,
waar aïleen hij, die tevens een spijs gB-
bruikt. brandewijn (nooit meer dan 4,25
eentü-liter) of bier (ten hoogste 1/3 D)
krijgen kan.
Voor den kleinhandel in spirïtöaBën rijn
ook zekere bepalingen getroffen. In Stock
holm mag de alcohol niet worden verkocht
beneden de 3 kr. per L.} behalve de Zweei-
eche punch, een volksdrank, met een minu-
mum van 2 kr. per L. Vóór 10 uren in den
ochtend en na 6 uren in den namiddag
mogen geen spiritualiën worden verkocht.
Amerikaansche goederenwagens.
De Amerikaansche spoorwegmaatschap-,,
pijen bezitten veel grootore goedereuwa-]
gens dan wij hier in Europa kennen.
De regeèring der Vereenigde Staten
heeft onlangs een statistiek doen verschij-^
nen over alle beschikbare goederenwagens*
in haar gebied, totaal 22 millioen. Zij kwam!
tot het resultaat, dat er ruiin tien duizend
wagens waren met een laadvermogen van
6 tot 16 toner rijn er 100,000, die meer
dan 22 ton vervoeren, en 800,000 van ruim
27 ton laadvermogen. In tusschen is er ééisi
wagen, die eventjes 127 ton kan vervoeren.
Dit is een record. Vier wagens van 82 ton,
10 van 68, en 300 wagens van 65 ton laad
vermogen zijn voor de spoorwegen ook al
reeds een bezit, waar zij Eoropa de loef i
mee afsteken. Hier varieert het laadver
mogen der goederenwagens q.L van 10—60
ton. 20 ton is in Europa het gemiddelde, ip
Amerika is het 37 ton. Inmiddels zijn de
verhoudingen 6edert alweer eenigszins ge
wijzigd. Het typo-127 ton hoeft ettelijke op
volgers gekregen.
Croutons met ansjovis.
14 stukjes gefruit brood, 14 stuks ansjo
vis, peper, zout en 1 d.L. geslagen room.
Bereiding: Van het brood langwer
pige stukjes snijden en die aan alle kanten
in kokende boter bruin fruiten. Do vischjea
I schoonmaken, de middengrate-n er uit ne-
1 men en met een weinig peper bestrooien.
Twee halve ansjovissen op ieder stukje
brood leggen en met een weinig geslagen
I room bedekken
