DE JONG'8
N°. 16653
Vrijdag 13 Juni.
Tweed© 331acl. 1914.
BUITENLAND.
De Kiesreehtdames.
HAGELSLAG-
j CHOCOLADE
or> d.e botei»l~ieu-n
Tweede Kamer.
DAGBLAD
Dc kiesrechtdames zorgen er weer voor,
de aandacht weer op haar gevestigd
Ook in het Lagerhuis is weer over
je beweging der militante kiesrechtvoor-
jtandsters gesproken.
De regecring en de suffragettes*
Bij de bespreking der bogrooting van bin-
nenlandsche zaken heeft minister Mo Kenna
gisteren in het Lagerhuis de binnenland-
.rche politiek der regeering verdedigd.
Tn verband met de misdrijven der kies
rechtvrouwen zeide de minister te geloo-
a, dat de vrouwen, die ze plegen, huur
lingen zijn. Hij hoopte bewijsstukken in
handen te hebben, die de regeering in etaab
zullen stellen burgerrechtelijk en wellicht
strafrechtelijk op te treden tegen hen,
bijdragen aan de fondsen der verniel
zuchtige keisrechtvrouwen.
Indien de vervolgingen voor den burger
lijken rechter met succes bekroond worden,
zullen zij, die aan de fondsen bijdragen poT-
eoonlijk aansprakelijk zijn voor alle aange
richte schade. De bijdragen komen in hoofd
zaak van rijke vrouwen, die tot "het plegen
van misdrijven aanzetten en armelijk be
taalde huurlingen voor do 6traf laten op
draaien, terwijl ze zelf in weelde leven.
Indien de regeering er in slaagt op de
aangeduide wijze de bronnen van inkom
sten der Sociale en politieke vrouwenunie
d. i. de vereeniging der vernielzuchtige
vrouwen, te doen opdrogen, zal heb met de
morht van mevrouw Pankhurst en haar
vrienden gedaan zijn.
Mevrouw Pankhurst is voorloopig weer
aens zoek. Ze is onverwachte verdwenen uit
het. huis aan Grosvenorsquare, waar ze
"erbleef en do politie weet niet, waar deze
dame, die haar zooveel last veroorzaakt,
zioh ophoudt.
Een idioot plan.
Een der dochters van mevrouw Pankhurst
Sylvia, is toen zij aan het hoofd van een
optocht van vrouwen uit het Oosteind naar
Westminster trok, in hechtenis gonomen en
naar de gevangenis gebracht. De kat-on-
muiswet heeft in alle gevallen dit voordeel,
dat zij de politie, zoolang de straftijd niet
i3 geboet, in staat stelt de vrouwen op te
pakken, wanneer zij weer lastig worden.
De optocht vervolgde zijn weg, maar stuit
te bij het Parlement op een afsluiting. De
vrouwen vroegen Asquith te spreken, maar
t+ie was niet te spreken. Een paar vrouwen
Tuoohten in het Parlementsgebouw komen.
Zij spraken daar met enkele leden van het
Lagerhuis.
Sylvia Pankhurst had reeds aan den eer
sten minister geschreven, dat, als zij weer
gevangen werd genomen, zij niet alleen de
nongerkuur zal toepassen, die zij onder de
straf die haar is opgelegd reeds een keer
of acht heeft toegepast, maar dat zij, uit
de gevangenis ontslagen, zich zal neerzet
ten voor een deur van het Parlementsge
bouw en daar zal blijven hongeren en dor
sten tot de minister goed vindt de deputa
tie te ontvangen.
't Is te verwachten dat deze hongersta
king, de uitvinding van een geestelijk over
spannen schepsel, niet zooveel resultaat zal
hebben als tegen gevangenisstraf.
Het nieuwe Fransohe Kabinet.
<3^-
Groothertog van Mecklenburg Strelitit*
Hu het onderwerp ter
HANDEL IN eprake ia gebracht, ge-
TITELB ra a let. men er bij onze
EN OUDEN, oostelijke buren niet over
uitgepraat. Steeds ko
men nieuwe feiten aan het daglioht, waar
uit blijkt met welk een brutaliteit do handel
gedreven wordt.
De te Broslau versohijnende „Volks-
wacht" pubiioeert wecler twee brieven,
waaruit blijkt, dat zekere Diissinger uit
Maagdenburg aan verschillende winkeliers
Foor 2500 mark den titel van hofleverancier
verkocht had. Genoemdheerschap zocht in
een adresboek do personen op, die, naar
zijn meening wel iets voor den titel zouden
over hebben en bracht hun dan persoonlijk
een bezoek. Ging een winkelier op zijn v ■>!•-
stel in, dan zorgde hij, dab alles op „discrete
en correcte wijze" in orde kwam.
De bekende Rijksdagafgevaardigde Erz-
berger publiceert in de „Markische Volks-
ztg." het afschrift van een brief van den
volgenden inhoud: „Ik neem de vrijheid
u mede te deelen, dat gij in den adelstand
verheven kunt worden en tevens een h~ go
Pruisische orde voor de oprichting van een
stanooeeld voor keizer Wilhelm I te Det-
mold kunt verkrijgen voor den prijs van
ongeveer 400.CÖO Mark. Indien gij op deze
aanbieding reflecteert, zal ik u nadere bij
zo., dei heden mcdedeelen. Ik maak er u op
merk^-. un op, dat het hier een zaak betreft,
die strikt confidentieel is" enz.
De oorspronkelijke brief is reeds aan den
officier van justitie overgelegd. Erzbcrger
voegt hieraan,toe, dat, naar zijn informa
ties, deze aanbieding onmogelijk uit Ber
lijn afkomstig kan zijn
In de residenties van eenige kleine vor
stelijke hoven schijnen zich bureaux voor
handel in ordeteekens gevormd te heb
ben.
Do nieuwe minlster-prosident en minister
van Justitie Rlbot.
De „Alb. Korresp." teWiee.-
ALBANIË. nen verneemt uit Durazzo,
dat de vorst van plan is
om den opstandelingen een ultimatum
te stellen, waarin hij Jien waarschuwt,
krachtdadig tegen hen te zullen optre
den, ingeval zij niet dadelijk 'de wape
nen neerleggen.
De Albaneesche regeering blijft echter
bereid in onderhandeling te treden.
Alvorens alle regeeringsfroepen in Al
banië gemobiliseem zijn, zullen nog min
stens 8 k 10 dagen verloopen. Op vele
plaatsen, verwekt het bevel tot mobilisatie
ontevredenheid.
Te Fieri en in de omgeving dezen
stad heeft een ernstig incident plaats
gehad. Ongeveer 2000 Albaneezen, zou
den op bevel der regeering tegen de op:
standelingen te velde trekken. Eenigen
van hen echter weigerden den dienst.
Toen men hen in hechtenis wilde nemen,
ontstond ©r een schermutseling, waarbij
twee man werden gedood.
De berichten over een eventueele reis
van don Amerikaanschen gezant te Athe
ne naar Epirus, die ten doel zou hebben
als bemiddelaar op te treden in Albanië,
worden te New-\oik niet ernstig opge
vat. De minister van Buitenlandsche Za>
ken verklaart, dat. in elk geval deze reis
niet met een politieke bedoeling onder
nomen wordt. D© gezant wil zich slechts
op de hoogte stellen, of liet noodig is,
dat do Vereenigde Staten een politieken
.vertegenwoordiger naar Albanië zenden.
Anderszijds ontvangt de gezant echter,
vele aanvragen om inlichtingen over den
toestand aldaar.
De minister lioudt Eet niet voor mó
gelijk, dat do gezant op eigen initiatief
een rondschrijven aan de mogendheden
gezonden Jieoft.
KORTE BERICHTEN.
De Duilsoh© keizer is gisteravond1
per extra-trein van Potsdam naar Oos-
tourjjk vertrokken. Hjj zal op het land,
goed te Konopischt oen bezoek brengen
aan don Oostonrijksohen troonopvolger,
Het Pruisisebe Huis van Aigevaar?
digden heeft de Wet o.p de ambtenaars*
en beambtenbezoldigingen in den vorm,
dien de commissie er aan gegeven heeft,
in tweede lezing aangenomen; wat dus
beteekent dat de daarin voorgestelde ver*
hoogingen gerekend worden, met 1 April
te zyn ingegaan.
Het rijkshooggerechtshof te Dein*
zig heeft den bureau-assistent Rosenfeld
wegens verraad van militaire geheimen
tot. 15 jaar tuchthuisstraf, tien jaar eer
verlies, 1000 mark boete (bij niet-beta-
ling waarvan de tuchthuisstraf met acht
maanden wordt, verlengd) en plaatsing
onder politietoezicht veroordeeld. Rosen
feld beeft van 1911 tot 1913 geheime'
militaire geschriften, boeken en andere
voorwerpen aan een Russisch spionnage-
bureau geleverd.
In de verklaring van het mauw©;
Fransche kabinet wordt gezegd, dat het
kabinet alleen op een republikeinschö
meerderheid wil steunen en anders zal
heengaan.
Bidault de l'lsle werd, naar men
zich zal herinneren, vervolgd, wijl hij toe
stemming had gegeven tot uitstel van
het proces-RoehéUo. De Hooge Raa'dvan
magistratuur te Parijs heeft' beslist dat
de daden van dezen president van het
hof geen aanleiding geven tot een disci-,
plinaire straf.
In Frankrijk is het nog winter. Op
vele plaatsen valt sneeuw. Tc Havre was
de straat gisteren met een dikke laag
hagel bedekt. In Zuid-Frankrijk kwam
den 9den Juni een man van de kouds om.
Naar Asquith in het Lagerhuis heeft
meegedeeld, zal, indien de leiders der
oppositie in het Iloogerhuis zulks wen-
scnen, liet amendeermgsontwerp voor de.
tweede lezing van hot homo Vule ont
werp worden ingediend.
In Engeland willen do machinisten
der gi'oote vaart gaan staken. Een da
tum is nog niet vastgesteld,- Men \eï-
wachl dat .de staking zich lot alle ha
vens zal uitbreiden. De passqgigisboq-
len gullen niet wpr'den ^e.trofleu.
Groothertog Adolf Frlodrloh.
Gisteravond, ruim kwartier over aoht,
is groothertog Georg Adolf Friedrich
August Victor Ernest Adelbert Gustaf
Wilhelm Wellington van Mecklenburg Stre-
litz overleden.
Den 22sten Juli 1848 te Neu-Strelitz gebo
ren bij was dus bijna 66 jaar beklom
hij in 1904, na den dood van zijn vader,
den troon. In 1877, den 77den April, trad
hij in bet huwelijk met Elisabeth, prinses
van Anhalt, geboren in 1857. Uit dit huwe
lijk zijn drie kinderen geboren, twee doch
ters en één zoon. Een der eersten is ge
huwd met prins Danilo van Montenegro.
Do nlouwo Groothortog.
De Groothertog Adolf Friedrich George
Ernst Albert Eduard, die ook regeeren zal
onder den naam Adolf Friedrich, is den
I7den Juni 1882 te Neu-Strelitz geboren.
Hij wordt dus de volgende week 82 jaar.
Het Deensché Folketing heeft met
102 tegen 6 stemmen de grondwelsher-
alening aangenomen, het Lands ting mot
algemeene, nl. 33 stemmen. De 32 leden
der rechterzijde waren, gelijk men weet,
afwezig, en het 66e lid, de voorzitter,
telt, wonderlijk genoeg, niet mee, als
de aanwezigen worden geteld, want an
ders zouden er 34 in de vergadering
zyn geweest, maat wel mee, ter bepa
ling van het aantal leden van het Land-
sting, zoodat 33 juist de helft en niet de
voor een besluit vereischte een meer dan
de helft is.
Te MalmÖ is aan den ingang der
Baltisch© tentoonstelling een Rus gear
resteerd, die verdacht wordt van spion-
nage in Denemarken ten behoeve van
Rusland. Sedert eenige maanden woonde
hij in ©en pension te Malmö. In een in
beslag genomen schetsboek staan vele
toekeningen, die op spionnage wijzen,
Keizer Frans Jozef is door z'n dok
toren geheel hersteld verklaard. Uit dank
baarheid heeft hij den beiden heeren oen
lintje gegeven.
president Roosevelt heeft Spanje
reeds 'weer verlaten. Gisteravonü is hij
van Madrid naar Parijs gegaan.
- Joao Franco, die dictator was in
Portugal op het tijdstip, dat koning Car*
los zes jaren geleden vermoord werd,
is na een langdurige gedwongen afwe
zigheid naar Portugal teruggekeerd. Do
„Seculo" begroet zijn terugkeer in vrien
delijke bewoordingen en verklaart, dat
de republiek hem hartelijk wel kóm za'I
heeten, gezien 7iVn correcte houding te
genover de repu*.ïek, die zoo scherp af
steekt bij die van andere monarchisten.
De gewezen Italiaansche minister
Nasi, vooral bekend geworden door
knoeierijen is in drie districten tot Ka
merlid gekozen. Tot nu toe werd z\jn
verkiezing ongeldig verklaard, thans is
men daarmee geëindigd en zal Nasi zit*
ting kunnon nemen.
In Italië is de toestand veel ver-,
beleid. Op veel plaatsen is in overeen^
stemming met hel advies het werk he'jfc
vat, De syndicalisten besloten d©u str\j^|
voort te zetten. Bij de begrafenis van
een slachtoffer te Napels zrjn w&no'iv
uelipdieden voorgekomen. De ondej^pr^-
feef to Ancona is geschorst, wijl by to
slap was in zijn ontreden*
D© hegi-o o tings commissi© uit de
Rijködoerna heeft het wetsontwerp tot
bet beschikbaar stellen van kredieten
voor de uitvoering van bet groot© rnilh
taire program ongewijzigd goedgekeurd.;
De staking in de omstreken van
Bakoe breidt zich uit. Thans hebben
reeds 15.000 man, die bij de petroleum
industrie betrokken z\jn, bet werk neer
gelegd.
Te Jokohama is het proces begon
nen togen Hermann, den vertegenwoordi
ger der Duitsche nrma Siemeiis-Sohuo
kert in Japan, en tegen Pooley, voorma*
lig agent van het Keu ter-bureau. Her
mann is beschuldigd den. Japanschen ka
pitein ter zee Sawasaki te hebben omge
kocht.
Carranza heeft nog niets van zich
laten hooren. De bemiddelaars hebben
doen weten dal de gedachten wisseling
met den rebellen-generaal als geëindigd
wordt beschouwd. Ze hadden reeds ge
zegd niet met Carranza's vertegenwoor
digers te vullen beraadslagen, zoolang
hij op zoo oil mens c hel\jke wijze op
treedt. De ruzie tusscheu Carranza eu
LVilla schijnt wat geluwd.
Bom in de Westminster Abdij.
Gisteravond om zes uur is in de Westmin
ster Abdij bij het hoogaltaar een bom ont
ploft?. De zetel, waarin de koning is ge
kroond, is beschadigd en naar verluidt
ook enkele p deelen van het gebouw. Hoe
groot de aangerichte schade is, is nog onbe
kend. De ontploffing werd gehoord in het
dichtbij gelegen parlementsgebouwtal van
;eden van het Lagerhuis verlieten de ver
gadering om te zien, wat er gaande was. De
twee gehoorde slagen waren zoo hevig, dab
zij op grooten afstand gehoord zijn, o.a. op
de Westminster brug.
De politie heefb onmiddellijk de abcte'
gesloten. Volgons do officieel© bekendma
king der politie is de ontploffing veroor
zaakt door een kleine bom,, met dunne meta
len wanden, waaraan een lont was beves
tigd.
Men denkt dat da bom bij den kronings-
zetel is neergelegd door iemand uit een
tblrijk gezelschap toeristen.
De aangerichte schado is onbeteckenend.
Een deel van hot houtsnijwerk op den rug
van den zetel is vernield on cenig graveer
werk op steen is beschadigd, blijkbaar door
stukjes ijzer, die in do bom zaten.
De boa van een vrouw, een reisgids en een
klein zwart! taschje zijn bij do plaats van de
ontploffing gevonden.
Er zij twee vrouwen aangehouden het rijn
buiben landers, die geen Engelsch spreken.
Die onbekendheid met de landstaal zou tot
haar aanhouding hebben geleld.
„Titanic"- en „Empress of Ireland"-ranip
Wij deelen reeds mode, dat met de „Cor-
flican" de eerste groep van geredden van
«do „Empress of Ireland" te Glasgow is
aangekomen. De „Times" deelt mee, dat
onder deze zich ook bevond de stoker Wil
liam Clarke, die eveneons gered werd bij
de ramp van de „Titanic". De man ver
klaarde, dab hij van beide rampen die van
de „Titanic" de vreesoiijkste vond. De
ondergang van de „Titanic" ging niet zoo
en el in zijn werk, en juist dat wachten was
het meest gruwelijke. Bij de „Empress"
was er geen quaeatie van afwachten, hier
was alles in eïlkele minuten geschied. Het
is zeker wel merkwaardig, dat iemand twee
van zulke groote scheepsrampen heeft over
leefd.
Uit deii hareiu ontvlucht.
Een dochter van ïzaot pasja, Jen eens zoo
machtigen geheimen secretaris van oud-snl-
tan Abdoel Hamid:, is uit den harem ont
vlucht! eli te Weeneu aangekomen. De 17-
jarige, zeer schooue vrouw, heet Lemma
Abed, Zij vertelt, dab zij door haar vader
aan een man uitgehuwd was, dien zij niet
liefhad on die haar naar zijn harem te
Damascus bracht, waar zij een diep onge
lukkig leven leicMe. Zij besloot met) twee
jonge meisjes van aanzienlijke Turksclie
familie te ontvluchten. Op een wagen redeD
de drie vluchtelingen over den Lybanon naar
Beiroet, waar zij haar Turksche kleeding
met Europeescho verwisselden. Van daar
voeren zij met een Oostenrijksch schip naar
Alexandrië. Daar kwam do va-der van haar
Teisgenootien aan boord en door heb smeeke-n
van den ouden man, lieten dezen zich be
praten, om met hem torug te keeren.
Ook Abed's man verscheen op het schip,
maar zij bleef onverbiddelijk en zette haar
reis naar Triëst voort.
Te Triësb ontmoette zij haar vader, Izzet
pasja, die haar eveneens bad naar Damascus
terug te keeren. Zij bleef echter onverzette
lijk en vertrok naar Weenen, waar zij thans
zeer teruggetrokken loeft.
8234 u
Zitting van gisteren..
Stuwadoorswet.
De heer Soheurer bestrijdt befj gods
dienstige deei van de rede van den heer
Eerdmana en protesteert tegen de beschul
diging, dat de voorstellers van het amende
ment-Van der Voort van Zijp blijk zouden
hebben gegeven de Rede boven de Schrift te
stellen.
De heer B rummelkamp sluit zich bij
•dit protest aan. In het amendement is neer
gelegd datgene, wat volgens het Nieuwe
Testament wel of niet mag geschieden op
Zondag.
De heer V anRaalte bestrijdt de amen
dementen -v. d. Voort van Zijp ails onnoodig,
te straf, en omdat) er heb nieuwe beginsel
van straf stellen op het niet betalen van
hetgeen men schuldig is door in de wet ge
bracht wordt.
De heer L ohm an meent, dat de heer
Eerdmans getoond heeft, de geschiedenis van
zijn eigen Kerk niet te kermen. Wat de zaak
zelve betreft, ondersteunt hij het advies van.
den heer De Geer om van percentsgewijze
verhooging te spreken in de amendementen,
in welk geval hij met de amendementen zou
kunnen medegaan.
Spreker verklaart zich tegen het amen-
dement-Duymaer van Twist, met het oog op
de eischen van hot internationaal verkeer,
waarmede het geen rekening houdt.
De heer D rion sluit zich aan bij het
principieel© betoog van den heer De Geer.
De Minis ter van Landbouw,
N ij verheid en Handel bestrijdt het
amendement-Duymaer van Twist op dezelf
de motieven als de heer Lohman, en hij
raadt dan ook aan het in te trekken. Een
der consequenties van de aanneming zou
zijn, dat de op Zondag naar het buitenland
vertrekkende boot wol de passagiers zou
mogen medenemen maar niet hun bagage,
clie niet zou mogen worden ingeladen.
De beide amendementen nopens heb Zon
dagsloon bestrijdt de Minister op principi
eele gronden, achtende hij elke bepaling
van loon bij wet of algemeenen bestuurs
maatregel abso'luut verkeerd on een belem
mering zoowel voor.de normaio ontwikke
ling van hot bedrijf als voor dc loonen in
het bedrijf zelf.
Het.is een gevaarlijk precedent thans te
willen begingen met het Zondagsloon, daar
dit noodwendig als een eerste stap is te be
schouwen op den verkeerden weg naar een
algemeene. loonregeling bij de wet. En dien
weg wil de Minister niet op, en elke pogmg
om hem dien weg op te dringen, verklaart
de Minister onaannemelijk.
De wenk van den heer De Geer om te
sprekon van percentsgewijze loonsve^hoo-
ging verandert aan de zaak principieel
niets.
Avondvergadering.
De M i n i st o r, zijn rede voortzettende,
betoogt, dat voor de vaste arbeiders, die ge
regeld Zondagsarbeicl hebben te verrichten,
een hooger Zondagsloon een wassen neus zal
zijn, omdat bij de loonsbepaiing op het
extra-loon zal worden gerekend. En aan de
losse arbeiders, die worden aangenomen,
omdat er toevallig vele aan bederf onder-
herige goederen aankomen, het extra-loon
uit te betalen, maar aan de vaste, gaaf^ai
dadelijk met moeilijkheden gepaard.
Voorst zet de Minister uiteen, welke moei
lijkheden er aan verbonden zijn, om voor de
verschillende soorten booten verschillende
percentages en voor de verschillende havens
verschillende bepalingen op te nemen. Doet
men het niet, dan is men voor don een te
hoog, voor den ander te laag. Doet men het
wel, hoe zal de desbetreffende maatregel
van bestuur er dan moe-ten uitzien'? Hoe wil
eenig Minister d Aar voor de veranwoorde-
lijkheid op zich nemen, hoeveel inlichtingen
hij ook krijgt?
De heer Schaper: U legt- het er wel
wat dik op.
Do Minister: Ik leg het er volstrekt
niet dik op. Is het dan soms niet waar, dat
het in Terneuzen anders is dan te Rotter
dam i
Voorts bestrijdt de Minister do meening
van den heer Van der Voort van Zijp, dat
de vaststelling van het Zondagsloon geen
loonsbepaiing is, maar „een zeer onderge
schikt deel van de loonregeling", en dat
de bereidverklaring om het hooger loon te
betalen een b e w ij s is, dat het werk zeer
noodig is.
De opvatting van den heer Lohmau^
dat geen „loon" wordt betaald, maar een
voudig een „extra-bedrag" als voorwaarde
voor da toestemming, is, naar de Min. be
toogt, een zeer gevaarlijke, daar hierdoor
naar hij nador uiteenzet, de deur wagen
wijd opengezet wordt voor allerlei wille
keur, voor den meest oonscientleuzen
arübtenaar. Ook zou de Minister geheel af
hankelijk worden van de havencommissies,
wanneer hij een algemeenen bestuursmaat
regel moest onderteekenen, waarin de zaak
meer en détail was geregeld.
De Minister eindigt met te herhalen, dat
hij het desbetreffende amendement onaan
nemelijk acht.
De heer Nierstrasz bestrijdt nader
hot amendement en wijst als voorbeeld op
zijn eigen maatschappij, waarbij "den men
sehen een minimum is gegarandeerd werk
of geen werk. Het gevolg van gedrongen
Zondag3l'oon-verhooging zal zijn, dat dit
