i§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (§on- en feestdagen, uitgegeven. A°. 1914. Dinsdag Xt> Mei. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. üit de Omstreden. N». 16634 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden ƒ1.30; per week. f 0.09. Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. 0.10. Franco per post 1,65. PRIJS DER ADYERTENTIEN yan x—6 rogels /1.05. Iedere regel meer f 0.171. Grootere letters naar plaatsruimte. Kleine edvertentiën van 30 woorden 40 Gents contantelk tiental woorden meer 10 0ent3. Voor het incasseeren wordt f 0.05 borekend. Het Groote Gymnastiekfeest te Leiden. Tweeden Pinksterdag en dan zulk weer als vandaag Wie zich te voren van een toe* gangsbewijs voorziet, zal wijs doen, omdat ze aan den ingang met moeite en eerst na lang wachten in hot warme zonnetje, te krijgen zullen zijn. |)c uitgifte begiut morgen Woens dagochtend te negen uren. Zooals wij reeds meldden is de prijs: Eerste ltang: 75 Cts. Tweede ltang: 41) Cts. Derde Rang: 15 Cts. REIDEN, li) 51 El. 18-Mci-viering op de Scholen. Voor tie eerste maal is het aan den Algem. Ned. Bond „Vrede door Recht," iti allo afdeelirigen van den Bond gelukt, tien lSdcn Mei als vrededag met de schoolkinderen te vieren. De door den Bond benoemde Commis sie, waarin uit Leiden zilting hadden mej. Th. A. van Eek en de heer E. J. Blekkink, hadden aan alle hoofden der scholen een Leiddraad voor de 18-Mei- viering toegezonden met een exemplaar van het Vredelied. Bovendien werd aan de leerlingen der hoogsie klasse van de scholen een aardig boekje ten geschen ke gegeven, bevattende een en ander uit het leven van Hugo de Groot. Door de Leidsche afdeelin» werden 1310 exemplaren uitgereikt, iu. aan do leerlingen der hoogste klasse van allo lagere scholen, openbare en bijzondere op twee na, die daarvoor niet in aan merking wenschlen te komen. De heer Blekkink, hoold der o. 1. school Langebrug, gaf ook ditmaal aan dezen dag nog een hijzonder karakter, door do leerlingen der twee hoogste klas sen in liet gymnastieklokaal te verza melen. De kinderen zongen opgewekt het Vre deslied. Het hoofd der school vertelde van oorlog en vrede en scheidsgerecht en den groolen Hugo, waarvan ze Klaar blijkelijk veel meer hadden gehoord. De voorzitster der afd. Leiden, mej. Van Eek, voegde er een enkel woord aan toe. Daarna vertrokken ze weer, blij kij kend naar het boekje in de hand. Do jongens namen hun petjes af en de meis jes knikten eens vriendelijk. Een kin derhand is gauw gevuld. We hopen, dat ze hiervan wat zullen vertellen en onthouden. Er zijn 20.000 kleine boekjes gege ven en '2000 aan de hoofdonderwijzers (handleidingen), 't Is het werk geweest van maanden in voorbereiding, 't Is spoe dig voorbij, maar 't 13 arbeid voor de toekomst. Begin Mei werd de Volksspoeltuin aan den Zoeterwoudschen Singel alhier her opend. WegcnB den grooten toeloop worden ona de andore week beurtelings jongens en meisjes toegelaten. Het aantal bezoekers was tot nog toe ge- tuiddeld ruim 200 per speeltijd. Ook werden jongensolubs gevormd, waar onder bevoegde leiding bal- co loopspelen tforden beoefend. Morgen keeren de bataljons van het Jtde reg. inf. uit het kamp te Katwijk naar bun garnizoenen Delft en Gouda terug. Ret Ilde bataljon, onder bevel van ma joor Dorre, uit Uouda, wordt aan ,,Do Vink" opgewacht door de muziek van het 4de rog.-inf. van waar de muziek dien troep begeleidt door Leiden tot aan de brug bij Leiderdorp, alwaar het bataljon verder near zijn garnizoen marcheert. De marsch Baat over Hazerswoude eD Waddinxveen. Professor Bolland, alhier, die te nrussel en te Gent een leergang in de uelkunde heeft gegeven, is na afloop van uieQ cursus te Brussel gehuldigd. Hij werd '"'gesproken door prof. Marten Brants, eeraar aan het Brusselsch athoneum, een V' 'ten kunstig zakuurwerk met inschrift terd hem door zijn collegianten als hörin- Dering aangeboden. rof. Bolland heeft voor hot aanstaande 'euwjaaraverlof toegezegd in België weer 011 cursus van acht lessen te zulh n houden, p~.. R' E., die gesignaleerd stond in het j.'ibioblad", ia hedenmorgen door de po- bier nangehouden. Leidsche Textielarbeiders. Gisteravond werd in de kleine Slads- zaal een openbare vergadering gehou den, uitgeschreven door de afd. Leiden van den Boncl van Textielarbeiders „De Eendracht," waarvoor alleen deze arbei ders waren opgeroepen. Als spreker was aangekondigd de Bondsvoorzitter, de heer Bevers, uit Enschedé, die echter was verhinderd. Dit bericht kwam zoo laat. dat. do gelegenheid ontbrak een an deren spreker te vragen of de vergade ring uit to stellen, zoodat nu voor de vrij talrijk opgekomen arbeiders optrad de secrelaris van de Leidsche afdeeling, de heer J. Baart, dio een uitvoerig over zicht gaf van do actie, ten vorigen jare en cjit voorjaar tegen de firma Driessen gevoerd door de afdeelingen en Ja ter door do hoofdbesturen der drie lande lijke organisaties (de Kalh., de Prol. Chr. en de Moderne Bond). De eerste ontmoeting met den heer Driessen was allesbehalve bemoedigend. Beleefde brieven weiden niet beantwoord met de organisaties wilden zij niel on derhandelen, slechts de door hen zelf in gestelde Fahriekscoiiiinis;kon als be middelaarster optreden Alleen de voor zitter van den Katli Bond, de heer Kamp, wilden zij als privaatpersoon ontvangen, doch deze wilde dit terecht als 'zoodanig niet. Elke poging om de patroons te be wenen het loon ie verhoogen van d 3 z.g. achterwerkers, stuitte af op hel bezwaar, dat er maar 2 pCt. kon worden uitga- keerd. Maar wij kennen het bedrijf ook, zeido spreker. Als dit waar is, dan is dit een gevolg van het ondoelmatig aan brengen van dure veranderingen in het bedrijf, die, als zij liiot bevallen, weer worden opgeruimd. Togen den onwil der firma stond geluk kig de solidariteit der werklieden, cn een poging om onder hen verdeeldheid te brengen, mislukte. Eindelijk gaf do firma toe de looncn dor plaatswerkers met 50 cts. te verhoo gen. Toen de organisaties er in toestem den hield zij voor zich liet recht om niet alle in het genot dier verhooging te doen doelen. En werkelijk kregen eni gen f0.50 verhooging, anderen f0.25 en ook enkelen niets. Do winter stond voor de deur cn dus werd voorloopig de vrede gesloten, ech ter met de verzekering, dat men het vol gende voorjaar terug zou komen. De arbeiders zelf werden spoedig on geduldig. Zij ineenden, dat in Januari het voorjaar ingetreden was. De organisaties wachtten echter een gelukkig tijdstip af. Zij wisten, dat er juist veel werk was, en zoo werd dit voorjaar de actie hervat. "0 directeur wilde eerst weer van niets ■len, zocht daarna weder door de oude tactiek om met de arbeiders afzonder lijk te onderhandelen de eenheid te bre ken, wat echter schipbreuk leed op do eensgezindheid der arbei lei's, die ten slotte allen het ontslagbriefje teekenden. Een groote overwinning was, dat de fir ma ten slotte de organisaties zijdelings erkende, door bij de conferenties ook een twaalftal leden der vakorganisaties toe to laten, al kon zij er nog niet toe komen, met de hoofdbesturen te onderhandelen. Zooals reeds bekend is, heeft do firma do eischen der arbeiders volledig inge willigd, naar spr. meent mede onder pressie der aandeelhouders en commis sarissen. Natuurlijk werd de overwinning zeer toegejuicht, welke moedgevend is voor de toekomst en 'de arbeiders heeft leeren inzien, wat organisatie vermag. Ten slotte behandelde spr. nog de sla king hij de firma Jaeger, die ook was geëindigd met een volkomen overwin ning, zoodat de arbeiders allen hebben verkregen wat zij van den aanvang af vroegen. Spr. drong er dan ook op aan, dat do arbeiders hun organisaties, waar bij zij behooren, getrouw zullen blijven. Er is wi Leiden nog veel te doen en als de arbeiders willen, kunnen ze nog veel verkrijgen. Hij deelde eindelijk mede, dat zoo mo gelijk, Vrijdagavond weer een vergade ring gehouden zal worden, waarin dan Bevers zelf zal optreden. Do vergadering werd te lien uren ge sloten. Door de Leidsche coöperatie „Voor uit" is beschikbaar gesteld voor het Volks petitionnement voor plaatselijke keuze 10, voor de staking te Almelo 25 en voor die te Zaandam 25. („Volk") Te ongeveer tien uren hedenmorgen ontstond er brand in een schuit, liggende aan de Oude Vest. In het ruin) waren eenigo vaten benzine geborgen geweest. Vermoede lijk zijn er benzinc-dampen blijven hangen, die in aanraking zijn gekomen met het brandende petroleum-toestel, dat daar stond. Hoewel er door ontploffing een groo te vlam uitsloeg, is er weinig schade aange richt en kon de brand met hulp der politie spoedig gebluscht worden. Heden genoot de bekendo keuken prinses van het Diaconessenhuis alhier het voorrecht, baar 125 jarigen arbeid daar te herdenken, 't Spreekt vanzelf, dat deze dag door het personeel der stichting niet onop gemerkt word gelaten, 's Morgens werd mej. Betje Kellenaar eerst toegesproken door deu eenig mannedijken gecmployee-de Cornelia Smazendaarna zongen de zusters en verder personeel haar een lied toe, waarna haar verschillende geschenken werden overhandigd. Hedenmiddag maakte Betje met haar keukenpersoneel een rijtoertje Het houdt aan de, Breestraat niet op met het inrichten van nieuwo winkelzaken. Thans heeft perceel 140, hoek Mosterd- steeg, weer een beurt gehad en maakt een goed figuur tusschen esn tegénover de andere winkels. Een zeer groote spiegelruit aan do Breestraat en een kleine dito aan den kant der steeg geeft een goeden kijk in een mooie, ruime winkelkast. Treedt men de zaak binnen dan wordt men getroffen door den modern uigerichten winkel, waarin met de ruimte is gewoekerd. Langs de wanden vindt men stofvrije kasten met glazen slui ting der plafonds. Do kleur der wanden is helder wit, waarmede de electrische verlich ting nvt nieuwe half Watt's lampen geheel in overeenstemming is. Buiten is er een ze- v._n lamps-licht aangebracht met een sterkte van ÏOOO kaarsen Boven is een afzonderlijke pafekamer voor dames-blouses, kostuumrok- ke-n en kinderjurken aangebracht. Hier opent vanavond do heer Th. Giisten- hoven zijn nieuw magazijn van dames- en kiriderlingerieën, wollen en katoenen dames- en kinderkousen, mousselines, crêpons, ja- ponstoffen enz enz. De heer G. ontvangt alles rechtstreeks uit de beste Duitsche en Engelsche fabrie ken, heeft zijn eigen ateliers en mej G. kent hpt vak door en door Vanavond kijke men maar eens Ieder kooper ontvangt een aardige reclame mee naar huis. De aannemers. Van der Steen en Rosdorff zorgden voor den nieuwen bouw, de lirrna Ligtvoet en Van der Heyden bracht de elec trische installatie aan. x BOSKOOP. Do Evangelisatie, die hier haar tverk heeft gestaakt, toen de moderne predikant van de Ned.-Herv. Gem. ortho dox was geworden, heeft het onlangs weer ongevat. Aangaande die Evangeli satie schrijft men aan „Do Nederlander": „De Vereeniging voor Evangelisatie al hier ziet dit iaar net einde van de Kon. goedkeuring tomen. Nu komt er in haar statuten een artikel voor, dat zoowel tot voortzetting als tot ontbinding der Ver- eenimng met twee derde der leden moet worden besloten. In de tegenwoordige omstandigheden is dit echter oen onmo gelijkheid, daar er twee partijen zijn: de zich noemende Gereformeerden en do Confessioneelen. Ten gevolge van de han delingen der Gereformeerden kwam pro test in van de Confessioneelen. Zij gin gen over tot het oprichten van een Con- Fessionecle Vereeniging. Gebruik maken de nu van het recht, omschreven in de statuten, dat de algemeene vergadering het recht heeft om roerende en onroeren de goederen te verkoop-en, hebben zo op een gehouden vergadering het voor stel gedaan om alle bezittingen van do Vereeniging tot Evangelisatie te verkoo- pen aan een consortium personen, dat de Confessioneele Vereeniging vertegen woordigt. Dit voorstel is aangenomen met 70 tegen 9 stemmen, terwijl 14 zich ont hielden." HILLEGOM. HOLLANDSCHE MAATSCHAPPIJ VAN LANDBOUW, AFD. OEGSTGEEST EN OMSTREKEN. Deze afdeeling vergaderde gisteravond in „Hotel Sistermans", waarbij de heer Marbus, van Sassenheim, de vergadering presideerde en leidde. De heer W. Oudshoorn (secretaris), te Oegstgeest, las de notulen der laatst gehouden vorgadering, welke goedgekeurd werden, waarna verschillende meededee- lingo werden gedaan. Hieronder bevond zich deze, dat. de heer D. A. Klei als secretaris van het hoofdbestuur is af getreden en in diens plaats benoemd de heer P. Olie, die evenals de vorige titularis to 's-Grcwenhago kantoor houdt. Verder geschiedde mededeeling van een schrijven der afdeeling, gericht aa.n do af deeling te Leiden, waarin verzocht wordt, om bij het andermaal houden eener ten toonstelling te Leiden van vet veedaar aan ook to verbinden een tentoonstelling van melkvee met gecontroleerdo op brengst en jong fokvee, ingeschreven in het Stamboek. Dit zou van groot belang zijn voor den landbouwers en veehouders, en er werd iets- goed mede bereikt, waarom men hoopte, dat het in ernstige overweging zou worden genomen. Ten slotte geschiedde nog mededeeling van de benoeming tot tweeden voorzitter der afdeeling van den heer P. Verdegaal, te Lisse. Het Verslag der afgevaardigden naar de Algemeene Vergadering te Amsterdam, werd, om der wille van den beperkten tijd, van do agenda afgevoerd en het woord werd nu gegeven aan den spreker van den avond, den heer J. Meycrink, van Am sterdam, die een lezing hield over ,,de droogmaking der Zuiderzee" in betrekking tot- de landbouwbelangen in Nederland. Spr. begon met een kort overzicht van de roogmaking van den 18,000 H.A. grooten Haarlemmermeerpolder, elk van nabij be kend. De voorgeschiedenis er van, de plannen van den overal bekenden Noord'nolland- schen molenmaker Leeghwater werden door den spreker behandeld, en de zegeningen voor den landbouw van dit groote werk besproken, waarna spreker tot de behande ling overging van de droogmaking. Spr. ging inzonderheid na welke belan gen èr voor den landbouw zijn bij deze zaak, opdat ook hiervan een krachtige stem uit ga tot de Staten-Gencraal, om op spoed aan te dringen. Er zouden van de 356,000 H.A. groot zijn de Zuiderzee 212,00 worden ingedijkt en 144 voor zoetwatervisscherij overblijven. Do kosten zouden bedragen nog geen 200 mil- lioen gulden, wat- zoo ongeveer 1000 per H.A. is, waaruit de kosten weer terug ko men. De opbrengst aan landbouwproducten zal ver de opbrengst der vissoherij overtref fen. Terwijl 3000 visschers met nog geen 2000 schuiten een armelijk bestaan hebben* zullen zeker meer dan 200,000 mensohen van en door den landbouw kunnen leven. Ook de grondboringen hebben uitge maakt, dat het meeste zeer vruchtbaar en het overige nog zeer goede grond is, zoodat de prijs van f 1000 veel te la-ag geschat is voor de tegenwoordige grondprijzen. Den spreker, die den geiieelen avond zijn tamelijk goed opgekomen hoorders had weten te boeien, werd na beëindiging dank gebracht door den voorzitter, die tevens daarbij toezegde, dat het bestuur het in ernstige overweging zou nemen om de Ver eeniging daadwerkelijk to steunen, ton ein de haar propaganda voort te kunnen zet ten en uit te breiden Door den heer Heemskerk van Hillegora werd een vraag.gesteld naar de verbetering v. d. bodem als die door zout- of r.oetwate-r gekweld wordt; door den heer P Verde gaal, te Lissc, in verband met het gebruik dier gronden voor bloembollencultuur, wel ke vragen spreker beantwoordde. - De afdeeling Hillegom der Vereeni ging van Chr onderwijzers cn onderwijze ressen heeft het plan een Ouderblad uit te geven. De bedoeling is dit blad te ver spreiden in Hillegom, Bcnnebroek, Heem stede, Vijfhuizen, Nieuw-Vennep, Lisse en Sassenheim. HOOFDDORP. Hier is gisteren monstering gehouden van paarden, door do bekende paarden handelaar Herz Van de aangevoerde paar den werden door hem er 6 aangekocht, be stemd om naar Duitschlan d te worden uit gevoerd. Prijzen van f 475 tot 625 Het in orde maken van het gemeente lijk sportterrein ten behoeve van de a.s. turnfeesten en concours hippique is opge dragen aan den timmerman D. van Da-m me, te Nieuw-Vennep, Het terrein wordt prachtig in orde gebraoht en van de noo- dige afscheidingen voorzien, waarmede men reeds een begin heeft gemaakt. KATWIJK. De schouwburgzaal van het St.-Willi- brordus-College is geheel ingericht voor slaapzaalook enkele andere zalen zijn daartoe veranderd. Op een vraag of alles weer in den ouden toestand zou worden gebracht, gaf de rec tor als zijn meening te kennen, van niet. De gebouwen zijn than9 van de Zuster van do St.-Lucia-Stichting aan den Coolsingel te Rotterdam. De leslokalen zullen wel worden herbouwd, maar do slaapzalen moe ten voor meisjes aan andere eischen vol doen dan voor jongens. De bestemming is toch in 1915 voor meisjes-inrichting. Ged. Staten van Zuid-Holland heb ben behandeld de voorziening van de ge zondheidscommissie te Katwijk tegen liet niet-onbewoqnbaarverklarcn van de wonin gen 1ste Duinpad Nos. 6, 6a, 6b tot en met 6e aldaar. In het hierover door het lid van Ged. Staten jhr. mr. De Geer uitgebrachte rap port werd medegedeeld, dat-, nadat de Ge zondheidscommissie de bedoelde woningen tot onbewoonbaarverklaring had voorgedra gen, B. en W. aanvankelijk met die voor dracht zich vcrcenigden, dooh daarna over eenkomstig het oordeel van een commissie tot nader onderzoek hun praeadvies gewij zigd, en een vijftal verbeteringen aangege ven hebben, waarna de Gemeenteraad zon der stemming tot niet-onbewoonbaarver- klaring besloot. Over de zaak gehoord, verklaarde do inspecteur van de volksgezondheid, de hoer Van Boven, vier dor aangegeven middelen wel, maar één er van niet voor uitvoering vatbaar te achten hij adviseerde tot onbe woonbaarverklaring op grond, dat door de bedoeldo vier verbeteringen geen vol doende toestand zou worden verkregen. LEIDSCHENDAM. Bij de Holl. IJz.-Sp.-Maatschappij is verplaatst van Amsterdam naar hier de opzichtor-teekenaar tweede kl A. W de Graaf. LISSE. Brandstichting f In verband met den gisternacht plaats gehad hebbenden brand is de bewoner, de heer Dijkshoorn, als verdacht van brand stichting, door den burgemeester in ver hoor genomen en daarna gevankelijk naar het Huis van Bewaring te Haarlem over gebracht LEIDERDORP. Do Raad vergadert morgenavond, te halfacht. Mej J. Verhagen, van hier, behaalde te Rotterdam de onderwijsakte. NOORDWIJEERHOUT. Toe afgevaardigde naar da vergadering van den Bond van R.-K Kicsvereenigingen in Nederland is benoemd de heer G Bulten hoofd der School (Zilk) alhier. Over 't algemeen is de stand der dop erwten niet best. Reeds maakten vele tuin ders aich ongerust over den oogst welke hier een der hoofdmiddelen van bestaan is. "Het warme weer kan echter nog veel goed maken Behalve het aan te bieden huldeblijk aan pastoor Van Halen, tor eero van diens 40-jarig jubileum, zal bovendien een passend geschenk worden aangeboden alleen door R.-K. jongelui NIEUW-VENNEP Alhier zal getracht worden een bouw vereeniging te stichten, om een aantal ar beiderswoningen te bouwen, waaraan al daar wel behoefte is. Getracht zal worden steun van het rijk, door bemiddeling van do gemeente, te verkrijgen, ten einde aan bouwkapitaal te komen. VALKENBURG. De animo, om den heer Van den Hurk, hoofdinspecteur van de Gentraio Coöperatieve Boerenleenbank te Utrecht, to hooren, overtrof de aanvankelijke ver wachting. Meer dan dertig personen wa ren opgekomen en volgden aandachtig do glasheldere uiteenzetting. Daar er, ook m de naast-e o.mgcving, tal van soortge lijke instellingen bestaan, zullen we slechts even de hoofdpunten van spre kers betoog aanstippen. Hïi zei o.a. dat de land- en tuinbouw als 't ware in het teeken van vereenigen, samenwerken staat; dat de jaren van '70'80, de ti;d van malaise, de behoefte aan een goede regeling van het landbouw-crediolwe- zen sterk deden uitkomen; dat bijv. in België dit van Staatswege werd ter hand genomen, doch fiasco leed. omdat do hoofdfactor moet zijn, «lat dit van direct belanghebbenden moet uitgaan, dat in ons land in '8d een Staatscommissie op trad tot onderzoek na ir de oorzaken van do malaise in den landbouw, dat int hiervan in '90 verschenen rapport, ook mot name het credietwezen als belang rijke factor noemde, dal iu 1911 dit rap port reeds veel gunstiger luidde, daar toon gezegd werd, dat nog wel wat le ver beteren waas, maar dat men op den goe den weg was, dank T werk van de Boe renleenbanken. Deze toch helpen niet te duur aan bedrijfskapitaal, eischen als dorpsiiistel- lingcn weinig 'formaliteiten cn toonden in ons land ai ten getale van pl.m. 900 levensvatbaarheid, meer zelfs, bloei tc bezitten, mils zc goed beheerd, worden. Een degelijk bestuur is levensvoorwaar de. Ook, dat aan de leden hiervan, zoo-, wel a)s aan «len kassier, strikte geheim-, houding wordt opgeiëgcl, daar valsche schaamte dikwijls oorzaak is, van geen hulp in de naaste omgeving te willen zoeken. Ten slotte werd het nut aanzei toond van aanslniSing bij de Centrale, het groote lichaam. Na het einde zijner rede dankte do heer Lotsy den spreker voor zijn zake lijke voordracht, waarmee de vergadering door applaus instemde. Mocht de spre ker zien hierdoor min of meer gestreeld hebben gevoeld, het feit, dat aanstonds 28 personen zich als lid der 'te stichten Boerenleenbank opgaven, zette voor hem do kroon op zijn succes. GEMENGD NIEUWS. Hedenmorgen, te halfnegen, reed een persoon per rijwiel op den La gen Rijndijk, onder Leiderdorp, toen hij voor een rijtuig wilde uitwijken, kwam hij te vallen tegen een ijzeren hek en wel zoo danig, da.t hij hevige wonden aan het) hoofd bekwam. Dr. De Bruyne verbond den gekwetste, waarna hij zijn weg ver volgde.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 7