N°. 16586. A0. 1914. Zaterdag 21 Maart. (Deze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van <gpn- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit ViJF Bladen Eerste Blad. üit de Omstreken. Het Hooge Water.. PRIJS DER ADYERTENTIEN: Van 16 regels /*1.05. Iedere regel meer 0.17£. Grootere letters naar plaatsruimte. Kleine edvertentie'n van 30 woorden 40 Oents contantelk tiental woorden meer 10 Oents.Voor het incasseeren wordt 0.05 berekend. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per week 9 Oents; per 3 maanden l 1,10, Buiten Leidon, per looper en waar agenteu gevestigd zijn 1.30. Franco per post p 1.65. (Leaóen, 21 Waarï. Dr. Boekeiioogen over Oude kinderprenten. Onze stadgenoot^" dr. G, J. Boekenoogen, hield gisteravond in een Bijeenkomst van do vereeniging „Ond-Leiden" een voordracht Over oude kinderprenten Spr. ving aan met een overzicht van de geschiedenis onzer Nederlandsclie prenten, welke hij sedert jaren tot onderwerp zij ner studie heeft gemaakt, en deed uitko men, dat het eindelijk mogelijk is geble ken na to gaan hoe onze kinderprenten or in de 16do en 17de eeuw moeten hebban .uitgezien. Bij ons ontwikkelde zich in de 17de eeuw reeds een zeer uitgebreide industrie van kinderprenten, waarin ook allerlei verdere punten waren opgenomen, die oorspronke lijk niet voor kinderen bestemd waren. Gedurende de geheele 17d© en tot hal verwege de 13de eeuw blijft het karakter der prenten ongeveer hetzelfde. .Togen 1800 begint men ook in te zien, 'dat liet goed zou zijn de kinderprenten te gebruiken om nuttige kennis aan te bren gen bij de jeugd. Het was vooral do Maatsch. tot Nut van 't Algemeen, die dit bevordert en in de 19de eeuw volgen alle prentendrukkers dit voorbeeld. Het is de tijd van do prenten met brave en ondeugende kinderen en met onderwerpen uit do vader lands oho geschiedenis en de natuurlijke his torie. De oude prenten raken uit de mode en in de 19de eeuw begint hot verval. He prenten worden hoe langnsr hoe slordiger gedrukt, en steeds onbelangrijker, tot wel dra het einde komt. Ten slotte behandelde spr. do onderwer pen onzer oude prenten. Hoor aanhaling van curieuze rijmen en door te wijzen op vele -interessante bijzon derheden, wist spr. zijn mededeelingen be langwekkend te maken en gaf hij zijn hoor ders een klaar inzicht in <:len aard onzer .oude oortjesprenten. Na afloop der lezing was er gelegenheid feen tentoonstelling van merkwaardige pren ten te bezichtigen, die spr. daartoe uit zijn .verzameling had ingericht. SBet Hoefijzer verbom! stelt zich ten doel in het geheele land geld bijeen te brengen voor den bouw van een herstellingsoord voor tuberculeuze kinderen. Ho medische commissie, ingesteld door do algemeeno vergadering van het „Centraal Genootschap voor kinderherstellings- en vacautiekolonies", oordeelt, naast de ge wone koloniehuizen, een herstellingsoord voor zwakke, tuberculeuze kinderen onmis baar, daar o.a. voor velen do verpleegtijd van vier weken in een vacantiekolonie onvol doende is. Het „Leidsch Studentengezelschap" en het Studenten-muziekgezelschap ,,M. C. C." hebben zich bereid verklaard hun medewer king te verleenen aan don feestavond, die, voor bovengenoemd doel, te Leiden geor ganiseerd wordt op Woensdag 1 April, des avonds te acht uren, in den Schouwburg. Er zullen lijsten ter int-eekening circulee- ren. Het uitvoerend comité bestaat uit de dames C. Coebergh, N. Grondhoufc, L. van Stecden, F. van der Ylugt on M. van der Ylugt, cn de heeren A. Staring, H. M. Meertens en C. O. de Jonge. He verkiezing van een praesos Gol- lcgii van het L. S. C. noodig geworden door het bedanken van den «-heer W. C. Hooft Graafland, zal hedenmiddag plaats hebben van 4 tot 5£ uur. Candidaab van het afgetreden Collegium is de heer wr. W. M. Westerman. Ho heer Westerman, die onlangs was ge kozen tot ab-actis Collegii van het Leidsch Studentencorps, heeft als zoodanig be dankt. Bij den dienst van de directe belastin gen zijn verplaatst met ingang van 1 Mei de verificateirts B. J. Kemperman, van Leiden n. Botterdam en E. H. Mooren van Lobith n. Leiden. éUigbSj, Bij Kon. besluit ia goedgevonden de verecniging Woningbouwvercenigiiig-. Belang", gevestigd alhier, toepte la-ten^frlg verecniging uitsluitend in het~ belamg^van verbetering der volkshuisvesting -werk zaam. He dames J. C. Hanselaar, L M. Zeil- stra, A. H. Hirkse, J. C. Bink en P. E. Langereis. van hier slaagden te 's-Graven- hago voor het examen nuttige handwer ken. H. M. de Koningin en Prinses Ju liana passeerden heden met eénige minu ten oponthoud het station alhier. Om half- één vertrok de trein in cle richting Amster dam. Twee molkkarren passeerden gister avond zeven uur de Breestraa.t en geraaikten nabij do Gehoorzaal in botsing waarbij een 60 liter melk van do firma Wed. Van der Kloot verloren ging. AARLANDERVEËN. In het gebouw der op. lag. school aan de Raadhuisstraat werd de land- bouwwintercursus gesloten. De heer R.-Bosma, van Woerden, nam van zijn leerlingen afscheid, waarna de Rijkslandbouwieeraar de heer Necb, uit Rotterdam, na een ernstig toepasselijk woord aan de cursisten de verkregen diploma's uitreikte. Hierna voerde het woord de heer P. den Hertog, voorzitter van de afd. Alphen e. O. van de Holt. Maatschappij van Landbouw, en daarna de heer Kroft, van Alphen, die, namens de leerlingen, dank bracht aan het Rijk voor den fi- nancieelen steun, aan hel Rnkstoezïcht, vertegenwoordigd door den neer Neeb, verder aan den onderwijzer van den cur sus en ook aan het bestuur der afd. Alphen e. O. van de HoLl. Maatsch. van Landbouw, die zich voor den cursus zooveel moeite getroostte. ALPHEN. Donderdagmorgeu om negen uren zal de Raad vergaderen. HOOG MADE. Mej. M. do Rijk slaagde te Rotter dam voor nuttige handwerken. HAARLEMMERMEER. In de verecniging „Vooruit" hcerschte onder een groot gedeelte der leden ont stemming over den aankoop van den twee den hengst,' „Asmar." Volgens sommiger meening was de aankoop-commissie daar mede veel te eigenmachtig te werk gegaan. Na discussie word een commissie benoemd, die een en ander nader zou onderzoeken en daarvan rapport zou uitbrengen aan het bestuur. Op de keuring ter opneming in het stamboek, werd bedoelde hengst „Asmar" niet ingeschreven. Hierdoor vervalt de aankoop, daar de koopconditiën, luidden mits opneming in hot stamboek. Deze kwestie o>nder de Verecniging ia dus hiermede op de meest vreedzame wijze opgelost. Stieren keuringen. Hedenmorgen werden in het district Zoeter w oude stieren gekeurd van het zwartbont Eriesch-Hollandsch veeslag. Dit is in Zuid-Holland het Noordelijkste dis trict, waar bonte stieren gekeurd worden. Daarvoor mag dus de belanghebbende uit dit deel der provincie, waar het zwart- blaar Groningscli veeslag nog schering en inslag is, wel eenigo belangstelling ge toond worden. Toch schijnen de „bonten" langzaam, maar zeker de „blaren" te verdringen. Ter keuring werden aangeboden 22 stie ren, verdeeld in vier categorieën I. Van de oudere stieren, vier stuks, met afstamming, kregen „Cato Albert", eige naar A. G. de Groot, Zoetermeor, en „August V", eigenaar M. A. Noordam, Bleiswijk, ieder een premie van ƒ75. II. Van do vijf jongere stieren (eenja rige) met afstammingsbewijzenontvingen „Dirk XXX", eigenaar J. Qualm, Bleis wijk, en „Herman", eigenaar L. Ultden- bogerd, Bleiswijk, ieder een premio van f 40de laatste evenwel onder voorbe houd van bewijs van afstamming. III. Van drie oudere wilde stieren kreeg „Tjeerd", eigenaard B. Uijterlinde, Zeg waard, een premie van f 30 IV. Bovendien werden van de tien een jarige wilde stieren „Maurits", eigenaar Jac. Qualm, Bleiswijk; „Jan", eigenaar M. Bos Jbz., Zevenhuizen „David", eige naar W. Verburg, te Zevenhuizen, en „Her man", indien deze zich niet koa handha ven in de tweede catagorie stieren met afstamming. Premie f 15 De collectie stieren was over het alge meen genomen middelmatig. Bepaalde lij nen zijn in dit district nog niet te ontdek ken. Daarin staan de zuidelijke districten over het algemeen hooger. Diploma's werden trouwens niet toegekend. SCatwijk-aan-Zee. Te IJ muiden kwamen binnen: iv. W. 28 „Francina 1" met f 137. lv. W. 173 „Minis ter Kuyper" met f 177. K. \V. 69 „De vrouw Jannetje" met f 50. K. W. 58 „Katwijk a. d. Rijn I" met f 35 K. \V. 129 „Hugo en Greta" met f 114. K. W. ÏOI „Johanna" met f 106. K. W. 117 „Noordzee lil" met f 138. K. W. 64 „Annie" met f63. li. YV. 146 „Jacoba" mét f 74 K. W. 114 „Noordzeo 1" met f 75. K. \V. 101 „Wilhelmina VI" met f 86. K. W. 142 „Jacob" met f66. K.W. 65 „Holland VI" met f321. K. W. 99 „Martina" met f120. K. W 54 „Annie" met f 55. K. W. 116 ,,Jo- han Reindert" met f74. K. \V. 42 „Johan nes met f 134. K. W. 144 „Wilhelmina V", met f 79. K. W. 7 „D. Meerburg Br." met f i85. K. W. 162 „Holland IV" met f107; K. W. 29 „Arbeid Adelt" met f-78 besom ming. j Van onzen eigen Verslaggever.) (Nadruk verboden Nijmegen, 20 Maart. Voordat we eigenlijk in de gelegenheid waren geweest een vast plan-de-cam- pagne te maken, zaten we al goed en wel in den trein, met als voorloopig doel Nijmegen. Eenmaal daar, kunnen we zien. welke streek door den hoogen wa terstand der laatste weken het zwaarst wordt bedreigd of al reeds is geteisterd. De berichten, die eerst zoo onschuldig leken, werden langzamerhand van ern- stigen aard en de laatste dagen werd er reeds melding gemaakt van enkele doorgebroken dijken. Wo moesten er dus zelt maar eens op uit. Reeds met den trein even voorbij Arn hem komende krijgt men eenigszins een indruk wat een overstrooming zeggen wil. Groote, schier eindelooze waterplas sen. De Rijn, die den grooten aanvoer van water niet heeft kunnen verwerken, heeft het betrekkelijk lage zomerdijkje overstroomd en zijn weg gezocht over de daarachter liggende vruchtbare waar den. Steenfabrieken, huisjes, stallen en schuren, wat op deze lage gronden ge bouwd is, is thans door water omgeven. Alles tot aan den grooten zwaren hoofd- dijk is prijsgegeven moeten worden. De fabrikanten hebben natuurlijk hun fa brieken moeien sluiten, en de enkele be woners van de waarden wonen op de tweede verdieping. Het verkeer met het niet overstroomde land wordt onderhou den met bootjes. Maar dit is nog slechts een klein ge deelte, een voorproefje van hetgeen vol gen zal, vertelt ons een medereiziger, die eenige dagen geleden in de hoogwater- landen was. Het ziet er al heel weinig aanlokkelijk uit als we de oude Keizerstad binnenrol len. Pikzwarte wolken drijven hoven de stad, en we hebben nauwelijks een voet buiten het station gezet, of een geweldigo hagel- en donderbui barst los. Allo moed om verder te gaan en te trachten nog dienzelfden dag wat van den hoogen waterstand te zien, is voorloopig verdwe nen. We profiteeren meer dan genoeg van overtollig water. Als het weer eenigszins is opgeklaard, gaan we maar eens een kijkje nomen aan de Waalstraat. Een paar straten en kaden zijn geheel en al ondergeloopcn. Huisjes van stoom vaar Inmats chap pijen enz., het staat alles te midden van het Waal water. Een paar lantaarnpalen wijzen nog een plaats aan, waar bij normalen stand van het water straat is. Groot is het gedeelte der stad, dat on- dergeloopen is echter niet, en veel kans om het grooter te doen worden is het ook niet, daar Nijmegen vrij hoog ligt. Veel nieuws ot merkwaardigs te zien is er hier niet, en we besloten dus, zoo mogelijk, Grave nog te bezoeken. Een vervelend boemeltreintje brengt ons in Wijchen, een tien minuten van Nijmegen verwijderd. Van daar uit moet men dan per rijtuig, aüto of fiets naar Grave of Nederasseït. Een auto is er in het geheele dorp niet; een dorpsstal- houder kon on3 niet gaïandeeren ons op tijd weer terug te brengen met zijn rij tuig en fietsen is niet wel doenlijk op een bemodderden weg. Er blijft <lus niets anders over dan te berusten en liet be zoek aan den bedreigden dijk te Ne derasseït uit te stellen tot den dag van morgen. In het dorpje Wijchen is men in angst en vreeze over het hooge water. Bezwijkt de groote dijk bij Nederasseït, dan is de kans groot, dat ook Wijchen met wei land cn bouwgronden, er aan zat moeten gelooven. tiet luiden van do dorpsklok mengt al de dorpelingen op een oogen- 1)1 ik vanmiddag in opwinding. Klokge lui is het toeken voor gevaar en de boe ren vreesden reeds dat het land verloren was. Van alle kanten kwamen ze aange sneld om van den veldwachter ot een. andere autoriteit op het dorpsplein te ver nomen wat voor gevaar er is. Sommi gen hebben reeds een gedeelte van hun meest waardevolle bezittingen meegeno men. Het blijkt gelukkig niet van direct emstigen aard te zijn, net klokgelui. Den bewoners werd meegedeeld, dat het zaak is op alles voorbereid te zijn. Algemeen verwacht men hier in den omtrek een doorbraak van den dijk te Nederasseït. Daar zullen we dan morgen vroeg maar heengaan, wanneer althans in den tusschentiid het opdringende water den weg niet lieeft afgesloten. Berichten nit de Provincies. Omrent de doorbraak te Grave schrijft men: Er is gedurende liet laatste etmaal veel water Noord-Brabant binnengestroomd en wel over den Beerschcn overlaat. Op verse kil lende plaatsen is de opkistin.g in den nacht overstroomd en tusschen de Lindeusehe cn Gassclsclie sluis is de opgeworpen verhoo ging over een 100 M. lengte weggeslagen. Heden komen 200 soldaten uit het. gar nizoen Nijmegen hulp bieden aan do over vermoeide werklieden uit de omgeving. Gistel-namiddag waren do solda/en alreeds aan de Maas; in verband met de inkwar tiering en üe voeding weixl echter over eengekomen dat hedenmorgen in de vroegte de militairen vanuit de kazerne naar liet werk zouden gaan. Behalve genoemde doorbraak is er aan het boveneind van den overlaat nabij Lin den .nog een eritiek punt. De weg GasselBeers is overs troomd, ook. do verbinding van Grave naai- Mill is af gesloten. j. Do Bergsohe Maas bij Heusden is nog wassende. Do rivier vertoont aldaar een im- posanten aanblik. Zoover liet oog' reikt één watermassa. Door den sterken stroom onder vindt de scheepvaart veel hinder. Vooral is dit het geval met liet omvaren van het zoogenaamde eilandje. Herhaaldelijk is het op dit punt voorgekomen deze week, dat schepen en sleep booten in gevaar verkeer den. Zou vroeger jaren bij dezen wa terstand do landelijke bevolking van het land van Heusden in duizend angsten heb ben gezeten, tkan3 is daarvan geen sprake en ondervindt deze streek wel deif grooten zegen van de verlegging van den Maas mond. Gistermorgen zijn om half negen do keer sluizen «en duikers door do watervrijhouding dn 's-Hertogeubosoh gesloten en is he>t stoam- geip.ial aan den Grooten Hekel in werking gesteld. De Petteluarsolie weg is thans over stroomd, zoodot de toegang naar den Bosch langs daar geheel is afgesloten. Over den weg van Boxtel naar Eindhoveu is door hoog water het verkeer gestremd. De weg is dooi den stroom op vorschillende plaatsen stuk gespoeld en yertoonen zich hier en daar groote gaten. Hoewel van Maastricht eenigen val wordt gemeld, was het water in het noorden vau Limburg tot Vrijdagmorgen nog voortdu rend wassende. Het dorp Bergen is Sreedr? langen tijd van het verkeer afgesneden, daar aJle toegangswegen overstroomd zijn, ook de Kastcelsohe dijk, die het dorp Well mot den Rijksweg en dus ook met den tram verbindt, is ondergeloopen, zoodat dit dorp is geïsoleerd. Do Dorpsstraat te Well staat blank en de broeikassen en bergplaatsen van do heeren Verzijl en Simons loopen gevaar. In geheel Noord-Limburg staan onafzien bare vlakten wei- cn bouwland onder water, zoowel langs do Maas als langs de daarin mondende rivieren en beken, zoodat een on berekenbare schade wordt aangericht. De Niers, in den zomer ciroai 10 meter breed, heeft nu op sommige plaateen een breedte van een hal ven kilometer. Te Gennep brak Donderdagavond de hulplijk aan den Niers- w.al opnieuw door, de Wetstraat geheel en do aangrenzende straten gedeeltelijk ondër watter zettende, Men voert- nog telkens per extra tram zand aan. Men meldt uit Nijmegen d.d. 20 Maart: Het water van de Waal alhier is gister avond nog 1 c.M. gestegen, maar in den af- geloopen nacht weer 1 c.M. gedaald, zoodat de stand vanmiddag evenals gisteren 12.4G M. boven N. A. P. was, Begon het water in do Almeloscho Aa te Almelo in R begin der week mooi te zakken, de daarop volgende zwaro regens hebben een verslechtering teweeggebracht. In de Boompjes is het verkeer bijna ge stremd, in de Tuinstraat kunnqu enkele wo ningen moeilijk bereikt worden. Vele boe ren lijden door den hoogen waterstand niet onbelangrijke schade. De zachte winter, maai' vooral de fraaie ma-und Februari, had tot arbeid op den akker uitgelokt. Deze moei to en Losten zijn door den hoogen waterstand ongedaan gemaakt. De op do landerijen ge brachte mest is qvoneens verloren. De scheepvaart in do kanalen van de Gro ninger veenkoloniën ondervindt grooten last van het zeer hoogo water. De geheel© vracht vaart. ligt zoo goed als stil. Voor de 7 slui zen in het Stadskanaal liggen meer dan 400 schepen op een Iagaron waterstand te wachten. Daar de Rijn te Keulen blijft vallen, ver wacht men, dat de waterstand hier niet zal toenemen. UIT DE STAATSCOURANT. Bij Kon. besluit is benoemd tot notaris binnen het arrondissement Haarlem, ter standplaats de gemeente Haarlem, A. Bertling, caudidüat-notaria te Bloemen- daal. Beroepen bij de Ned.-Herv. Gem. te 's-Hertogenbosch ds. C. II. Hagen, te West- woud. Ds. Wcmpe, Evang.-Luth. predikant to 's-Gravenliage, zal zich eenigen tijd naar het buitenland begeven, om herstel te zoe ken van een keelaandoening. Algeheels rust is hem door zijn geneesheer voorgeschreven. De „Prov. Gron. Ct." meldt, dat cr kans bestaat, dat de commissaris der Ko ningin in de provincie Groningen, mr. C. C. Geertsëma, binnenkort zijn ambt zal neerleggen. Iemand, die onbekend wenscht te blij ven, heeft aan de afdeeling Dordrecht vark den Nederl. Vrouwenbond tot Verhooging van het. Zedelijk Bewustzijn het gebouw aan de Vest aldaar, waarin vroeger de school- Miihring gevestigd was, geschonken. Gisteren is de Dies, van het Delft-scho Studentencorps op de gebruikelijke wijze gevierd. De senaat hield receptie. Tegen 1 uur verzamelden de eerste-jaars-clubs zich op de groote markt voor een rijtoer. De vorst van Albanië met gevolg, hield zijn in tocht, Napoleon zijn uittocht uit Rusland. Verder waren er apen, leeuwen en beren van Hagepbeck in één kooi met vele fles- schen. Ook werd er een Scheven ingsche strand-scène vertoond. Na een ommegang over de markt en door de stad werd een bezoek gebracht aan het Zwaantje te Voor burg. Op den terugtocht werd Rijswijk aap» gedaan. Tot besluit maaltijd op de PhoeDix ep( kroegjool. De zelfverloochenings-aanvrage vait het Leger des Heils zal gehouden worden van 21 Maart tot en met 4 April Over geheel de wereld, in alle landen, waar het Leger des Heils werkzaam ia wordt deze gehouden. De eerste aanvrage werd in 1886 gehou den, en sinds dien tijd is zij yan jaar tot jaar een grooter hulp geworden tot bet bijeenbrengen van de uoodige fondsen voo;- den Leger-cles-Heils-arbeid, over geheel do wereld. Het idee, dat cr aan ten grondslag ligt, is dat menschen, die sympathie hebben met den arbeid va-u het Leger, zich het gen©* van het een of ander luxe-artikel zouden ontzeggen, en het daardoor uitgespaardo geld, ter beschikking van liet Leger des Heils stelle-n. De opbrengst in Nederland zal gebruikt worden zoowel voor hot werk in ons eigen vaderland, als voor het Zendingswerk van het. Leger des Heils in het algemeen. De collectanten van het Leger zullen binnenkort overal aankloppen. Door het Gemeentebestuur varr 's-G ravenhage is met de H. IJ. S.-M. over eenstemming verkregen omtrent de plan nen, door die Maatschappij uitgewerkt voor de verhooging van haar baan naar Rotter dam en van de daarin noodige kunstwer ken, zoodat thans de verbinding van do Laakhaven met de vaart naar het West- land mogelijk geworden. De Tweede Kamer zal Vrijdag 3 April haar werkzaamheden onderbreken met heb oog op het Paaschreces dat echter van kor ten duur zal zijn. Burgemeester contra pohtievcreeuigiDg. Bij de behandeling van de salarissen der Haarlemsche politie lieeft do burgemeester, jlir. mr. W. B. Saudberg, een beroep óp den Raad gedaan, om, bijwijze van protest tegen de houding door dc Politievereeuiging „Ver betering zij ons Streven" tegen hem aange nomen, eenige amendementen in zake do lotsverbetering der agenten te verwerpen. De Raad voldeed hieraan en weigerde zelfs do door de heeren Nagtzaain, soc.-dem., c. s.. en Bruch, Anti-Rev., c.s. ingediende amen dementen te steunen, waardoor deze niet in behandeling kwamen. De reden van deze hou ding van burgemeester en Raad was hierin gelegen, dat de burgemeester in overleg met het bestuur dezer vereeniging het voorstel in zake de lotsverbetering der agenten had sa mengesteld. Toen het voorstel ovenwei ver scheen, werd het lapwerk genoemd eu kwam men met den eisch, dat het rangenstelsel be hoorde afgeschaft tc worden; iets waarover in de samensprekingen met den burgemees ter zelfs niet was gerept. De raadsvoorzitter achtte deze manier van handelen een bespot ting van het gepleegde overleg en zeide voortaan met geen vakvereenigingen racer overleg te kunnen plegen, indien de Raad daartegen geen protest liet hooien. Wel ontleenden do heeren Nagtzaam er» mr. Bruch, dat er causaal verband stond tus schen de onbehoorlijke manier, waarop do politievereeniging was opgetreden en den eisch, die de burgemeester stelde, en achtten zij een motie ter afkeuring van de houding van de vereeniging juister, maar de voor zitter bleef van meening. dat do Raad bent hoort te steunen in zijn' poging, om aan de Haarlemsche vnkvereenigingen duidelijk to maken, dat hij zich niet wilde laten bespot ten. De Raad stemde er door applaus mca in.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 1