,„CT, o &SZ8 Courant wordt dagelijks, met uitzondering ,nn N°. 16559. A°. 1914. Dinsdag 17 Februari. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. „De Heer en Mevrouw Mongodin." üit de Omstreken. PRIJS DHR ADVERTENTIEN: PRIjS DEZER COURANT: Van 1—6 regels ƒ1.05. Iedere regel meer ƒ0.174. Grootere letters naar J Voor Leiden per week 0 Oenta; per 3 maanden 2 f 1.10. plaatsruimte. - Kleine edvertentiën van 30 woorden 40 Gents oontantelk VCill (Z0Hm 611 (2j66StdCLP6Ilj Uitg6P6V61l» Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd sija 1.30, tiental woorden meer 10 Gents. Voor het incasseeren wordj 0.05 borekend. Franco per post,„185. Leiden, 17 Februari. Het Leiddche Volkshuis. Het verslag van het bestuur der stich ting „Het Leidsche Volkshuis", loopende 1 September 1912, tot 31 Augustus 1913, Is weder verschenen en vangt aan met de vraag of de Stichting de waardee ring vindt, welke eerste voorwaarde is voor zijn voortbestaan en voor het wel slagen van den binnen haar muren verrichten arbeid? Deze vraag wordt be vestigend beantwoord in tweeërlei zin. Het Volkshuis heeft elders een naam. Zelden zullen ernstige plannen om een dergelijken arbeid te ondernemen op touw worden, gezet, zonder dat met de Leidsche stich ting een meer dan oppervlakkige kennis is gemaakt. Maar wat nog van meer beteekenis is, het Volkshuis vindt ook waardeering in die Leidsche volkskringcn, waarvoor het in de eersto plaats bestemd is. Dc bioscopen zijn gekomen, toen het Volkshuis reeds was ingeburgerd en fret heeft dc scherpe concurrentie dc cij fers bewijzen het zonder bezwaar kun nen doorstaan. Voor talrijke jongens cn meisjes heeft de smaakvolle soberheid der clubkamers een grootere aantrekkelijkheid gekregen dan het klatergoud der kinema's en de flikkering der voortjagchde films. Van de waardeering van de zijde der burgerij roemt het verslag. De kosten be hoorden tc worden gedragen door de Leid sche ingezetenen, wier gegoedheid hen im staat stelt iets voor een sociaal doel te offeren. Velen worden echter nog gemist op de lijst der contribuanren. Het bedrag aan contributies, dat het bestuur thans te boeken heeft, waarbij nog gerekend moet worden dat 16 pCt. van elders komt, schijnt het bestuur beneden de waardigheid van een stad als Leiden. Nu moet weer een tekort van f 12Q0 wor den vermeld en dat niettegenstaande dat de inkomsten uit zaalhuur gelijk bleven en de lesgelden iets toenamen. De uitgaven bedroegen in totaal plm. f9116.12, waaronder aan salarissen en loo- nen f2777.45, aan onderhoud f1420, en onkosten der lezingen, tentoonstellingen cn concerten f722.86. Van de inkom- I sten vermelden we f 3450 aan huren. f720.50 aan zaalhuur, f718.10 aan eontri- buties, aan lesgelden f 349.54 en een tege- moetkoming van dc gemeente Leiden in de kosten gemaakt voor het in het Volks- I huis gegeven herhalingsonderwijs. Het aantal lezers der Blauwe Bibliotheek klom van 106 tot 289, het aantal uitgeleen- j de boeken steeg van 2345 tot 3636. Ook dc vraag naar photografiecn neemt toe. In lijst weid 407-maal een photo uit geleend, terwijl 50-maal een portefeuille uitging. i Het getal vaste wekelijksche bezoekers klom tot 867. De clubs dragen daartoe met 288 leden bijer staan nog 205 candidaten op de lijst. Dc lessen in het naaien trokken 216, die in het maat knip pen 42 bezoeksters. Noemen wij verder nog de maaslessen. niet 14, de naaldwerkles met 4, de lessen in het Nederlandsch, Fransch, Duitsch en En gel sell, met achtereenvolgens 34, 3, 28 en 12 leerlingen. I En dan worden nog een reeks lessen genoemd; verder cursussen, voordrachten,- tentoonstellingen en concerten. Het Kerst concert werd door 498 personen bezocht. Door het bureau voor kosteloozo rechts-' kundige adviezen, werden 475 adviezen ge geven. Ten' slotte wordt *in het verslag warmen "dank gebracht aan allen, die op cenige wijze het bestuur der Stichting hebben gesteund. Naar de ,,N. R. Ct." verneemt, heeft do poging om voor prof. Lake, alhier, van Ilegeeringswego een financieel© regeling te bewerken, die hem kon weerhouden het aanbod van een professoraat aan de Har- vard-universiteit in Amerika aan te ne men, gefaald. Er is nu weinig twijfel meer mogelijk, of onze universiteit gaat in prof. Lake een groot verlies lijden» Do te Gorkum gehouden algemeene vergadering van aandeelhouders in de i N. V. Yan Renesse'8 Bierbrouwerij ,,De kraan" aldaar heeft als commissaris herko zen jlir. mr. dr. N. C. de Gijselaar, alhier. Do machinist Do Wit on do stoker •*an der Wal, die onlangs bij het spoorweg ongeluk alhier ernstig gewond werden, hebben het Hópital Wallon verlaten en zijn *°o goed als horsteld in hun gezin te Scho ten teruggekeerd. LI1IDSCQE SCHOUWBURG. In den schouwburg ging gisteravond een Fransch blijspel van Blum en Toché, ,,De Heer cn Mevrouw Mongodin", door de N.Y. „Toonoelvereeniging", onder regio van Henri Brondgeest. Een zeer matig opgekomen publiek woon de de vertooning bij en heeft zich, vooral in het laatste bedrijf, uitstekend geamuseerd. Vooral toen is er verbazend gelachen. En niet zonder reden. Het is het oude thema nog den vorigen avond hadden we 't gezien in „Geleerde Vrouwen" de heer des huizes is een ge weldige sukkel en mevrouw 6peelt de baas. Aan 't. slot wordt mijnheer eensklaps een kerel, die weet wat hij wil de oorzaak kan heel verschillend zijn en dan zet hij zijn plannetjes door. Ditmaal was de oor zaak voor die verandering een verhaal van een vriend over een amouretje met een aardige jongedame, veertig jaar geleden. Die jongedame bleek nu de tegenwoordige mevrouw Mongodin, presidente van de een of andere deugd-vereeniging. Twoo avonden achtereen in zeker opzicht hetzelfde thema. Do uitwerking was even wel een gansch andere, dat zeggen reeds do namen der schrijvers. Do opvoering van „De Heer en Mevrouw Mongodin" had in do beide eerste bedrijven niet zooveel succes als mogelijk was geweest, 't Spel was wat te zwaar, had veel lichter, luchtiger moeten zijn. Een vlostere vertol king had hior veel goeds kunnen doen. In het derde bedrijf evenwel was de juiste toon gevonden, 't Was toen een echte, dolle klucht. Ware zoo eens het geheele blijspel geweest Het best was wel Pino Beider, die we ons niet herinneren eerder in dit genre to heb ben aanschouwd. Zo speelt heusch de ex- prima- ballerina met even groot succes als de stemmige, sobere, ernstige rollen, dio haar meestal worden opgedragen. Welk een dartele vroolijkheid krijgt men te zien. Haar 6chalksche lachjes waren kostelijk. Lena Kley gaf de tyrannieke echtgenoo- tc, sterk zoolang het „verhaal van het mes" nog als waar te boek staat, goed weer. Bij zonder goed was ze in de 6laapwandelscène cn dc daarop volgende afrekening met mijn heer Mongodin. Greta Gijswijt was een bekoorlijke Lu- cionno en deed heel aardig in de oogenblik- ken dat tante Mongodin haar de kamer uit stuurt, telkens als het „verhaal van het mes" zal worden gedaan, een vertelling die zoo lang reeds haar nieuwsgierigheid bad opgewekt. Honri Brondgeest was in het derde be drijf goed op dreef, maar daarvoor wat te gerekt. De sloapwandel-scène ging hem evenwel goed.af. Kostelijk was evonwel zijn onderhoud met Clorindo de Monteplat, Pine Beider, juist op 't oogonblik, dat zijn vrouw binnentrad. Toen dreigde de zaal door het donderend gelach in te storten. Louis van Gasteren was de kunstschilder Robert de Fougerolles. Een tikje te tam. Jan Buderman was Berneret. Voor hem weinig gelegenheid om zich te geven. Adolf Engers had een kostelijko kop gemaakt van Savinicn Raboteau. Dien kwezel geeft hij vermakelijk, al had 't- nog wel wat beter ge kund. Hij mag zich hier gerust iets meer op den voorgrond stellen. Maurits de Vries was de bediende Francois. Hij speelde niet kwaad, vooral als hij zijn meester hypnoti- seeren wil. Maar nog steeds het trekken van gezichten en de hand aan de kin. Een grappige oogenblikje verschafte nog de chef voor de verlichting, door het licht in het schildersatelier te dooven een paar minuten eerst, nadat De Fougerolles heen gegaan was. Wanneer de fouten, dio thans de uitvoe ring nog aankleefden, worden verbeterd, kan de „Tooneelvereeniging" met dit stuk succes hebben. x AALSMEER. De „Sts-Crt." bevat de statuten van de Maatschappij tot exploitatie van Electn- eohe Energie, voorheen onder de firma Mi'ir en Koudijs gedreven, Alhier. DoelHet le veren van electriciteit. Kapitaal f 80,000. Directeur O. KoudSjs. Commissaris W. Mur. HAARLEMMERMEER. In een vergadering der centrale libe rale kiesvereeniging, to Amsterdam ge houden, worden tot bestuursledon herko zen de heeren G. Jongemans van Haar lemmermeer en R. O. Schenk van Sloter- dijk. De rekening sloot mot een batig sal do. Besloten werd tot wijziging van het re glement, betreffende afdracht van contri butie der aangesloten vereenigingen en be treffende samenstelling van het bestuur, op welke wijziging de Koninklijke goedkeu ring gevraagd zal worden. Om de actie te versterken werd besloten met liet bestaan de comité van actie nu en dan een gecom bineerde vergadering to houden. HILLEGOM. Gisteravond heeft de Hilleg. Harmo- niekapel in de zaal van den lieer D. Sister mans alhier een uitvoering gegeven onder leiding van haar directeur, den heer J. D. Schouten. Het sterke korps speelde weer goed. Het duo Mussoher van Haarlem ver leende medewerkingj het voorgedragene had Bucces. De drie nummers van den direc teur zelf, Een Kerstavond in Duitschland, De Muzikale Koekoek, en de Marsch der Hillegomsche Harmoniekapel, werden voor al goed uitgevoerd. De avond is uitstekend geslaagd. LEIDERDORP. Voor de nieuwe kiezerslijst hebben zich in deze gemeente aangegeven 34 loonkiezers en 3 belastingkiezers. In de woning C. U. alhier ontstond gister een begin van brand, die door een brandmeester en één man kon worden ge- bluscht. LISSE. Bij Kon. besluit is aan deze gemeente verleend een voorschot uit 'e Rijks kas tot een bedrag van ten hoogiste f27,460, ten einde haar in staat te stellen een voorschot van gelijk bedrag te verleeuen aan de ver- eeniging „Volksbelang", ten behoeve van den aankoop van een gedeelte van het per ceel, kadaster bekend gemeente Lisse, 6ectie D., no. 1957, en de perceelen kadaster be kend gemeente Lisse, sectie D.nos. 1064 en 130. N OORDWTJK-AAN-ZEE. Aan de met 1 Mei a. s. te openen Herv. Chr. School alhier zijn benoemd ala onder- wijzeree mej. Boldingli te Apeldoorn en als onderwijzer de heer D. J. v. Binsbergen te Gevenbergen. Bij de gisteravond gehouden verkiezing van 2 notabelen bij de Ned.-Herv. Gem. al hier werden de heeren Th. Admiraal en A Plug Gz>, met algemeene stemmen, herko zen. RIJNZATERWOUDE. Te Utrecht is geslaagd voor de nut tige handwerken mej. G. van der Breggen, alhier. SASSENHEIM. De Raad vergadert Woensdag 18 Februari, des avonds te zevon uren. NIEUW VENNEP. Hier trad in een openbare vergade ring op de heer W. Hoogerhuis van Rotter dam, districtsleider van den Bond van ar beiders in het land-, tuinbouw en zuivelbe drijf met het onderwerp De toestand der landarbeiders en hoe du-arin verbetering gebracht. Spreker zette uiteen, dat de toestand der landarbeiders over 't geheel slecht is, de loonen veel te laag, hetgeen door hem aan de hand van het regccringsverslag over 1908 werd aangetoond Ook het rapport over. 1912, bij gelegenheid der tentoonstelling in 1913 uitgebracht gaf weinig verbetering te zien. Verschillende toestanden in het land bouwbedrijf ging hij na, daarbij zoowel de houding en handelingen van den arbeider als van den boer critiseorende. Ten slotte wekte hij als eenig middel ter verbetering de aanwezigen op toe te treden tot den Bond, wat verscheidene aanwezigen deden. Met groote aandacht werd de rede, die getuigde van volkomen bekendheid met do toestanden, gevolgd. Een paar personen, die van do gelegenheid tot debat gebruik maakten, werden door spr. kort en zake lijk beantwoord. WARMOND. In verband met de ontvreemding van kruiplanken uit tuinen alhier, vorige week gemeld, kan thans worden ge meld, dat deze gevonden zijn op een stuk land achter het semenarie, en al daar heen gebracht zijn, waarschijnlijk met het doel om andere strafbare dingen te kun nen doen. De vermoedelijke dader (6) is door de gemeentepolitie opgespoord. WASSENAAR. Bij Kon. besluit is aan deze gemeente verleend een voorschot uit 'e Rjjks kas, tot een bedrag van ten hoogste f 172,000, ten einde haar in staat te stellen een voorschot van gelijk bedrag te verleenen aan de Was- senaarsche Bouwvereeniging, ten behoeve van den aankoop van grond voor en den bouw van een 51-tal woningen. ZOETERWOUDE. Ter gelegenheid van den Vastenavond, werd door de Tooneelclub in 't Patronaats gebouw aan den Hoogen Rijndijk alhier, op Zondag- en Maandagavond een uitvoering gegeven. Beide., avonden werd hetzelfde program gespeeld daar de zaal te klein is, in eens alle parochianen te bevatten. Zon dagavond zat de zaal dan ook stampvol. Er werd bijzonder goed gespeeld. Vooral het stuk na de paiuze „Joost Uilenspiegel" viel heel goed uit. „Do oude Rentenier" en Joost zijn knecht, waren hun rol goed mees ter. Er werd tussohenbeido dan ook uit bundig om gelachen. Verder werd opge voerd „Eonleukemop" en „Gedaan gekregen" of „Twee Werkeloozen", hetgeen ook aardig werd opgevoerd. Hoogst voldaan ging dan ook beiden avonden middernacht een ieder huiswaarts. Liederen uit de „Leeuwerik" werden tot afwisseling door allen gezongen, begeleid dbor pianomuziek, gegeven door den heer W. Hooyzaal. WOUBRUGGE. Gemeenteraad» Tegenwoordig alle leden. Voorzitter de heer T. P. Kleijn, burge meester. De voorzitter opent de vergadering met geoed en heet de leden welkuoi in dezo eerste vergadering van dit jaar en zegt dat hem door Gods goedheid heb voor recht gegund is, na een jaar van beproe ving en druk weder met lust zijn ambt te mogen waarnemen. Het vorig jaar was voor de ontwikke ling der gemeente een hoogst belangrijk jaar, daar de door de electriciteit uitge breide industrie het algemeen welzijn zal bevorderen. De voorzitter stelt aan de orde vast stelling door den Raad van hot verbod voor een gedeelte der gemeente, n.m. Veender- en Lijkerpolder buiten de bedijking* dat daar geen sterke drank verkocht zal mo gen worden. Met algemeene stemmen daartoe beslo ten. B. en W. stellen voor, ter voorziening vacature commissie van schoolverzuim Hoogmode, oen tweetal, n.m. de heeren Th. van der Post en M. Frankhuizen, laatstgenoemde met algemeene stemmen gekozen. Do voorzitter brengt ter tafel, grond-, boring ter voorziening van drinkwater en zegt, dat hij na zijn herstel weder de draad heeft opgevat en zich in verbinding heeft gesteld met deskundige ingenieurs, een ozoninstallatie was op den duur te kost baar, vooral als er grondwater te verkrij gen was. Rij onderzoekingen is gebleken, dat hier drinkwater aanwezig moet zijnde plaats is zelfs aangeduid. Deze deskundigen zijn bereid een wel omschreven plan aan den Raad gratis over te leggen, dan kan de Raad lo.concessie verleenen aan een vennootschap; 2o. zelf het plan uit laten voeren en 3o. concessie verleenen met accoord, indien do zaken rendeeren, op een te voren vastgesteld be drag, de onderneming over te nemen, zoo dat de gemeente geen risico heeft. Alleen was de bepaling gemaakt, dat de gemeente de grondboring zou bekostigen indien de grondboring mislukte. De kosten daarvan zouden dan bedragen ongeveer 160. De heer Peters vraagt of er al pogingen zijn gedaan om van dé gemeente Alp hen water te betrekken. De voorzitter antwoordt, dat door die gemeente geen voorstel is gedaan, daar de kosten to hoog zouden zijn. De heer Heenk zou gaarne vernemen, waartoe het onderzoek van het water van de „Wijwo Aa" door ozoniseering heeft geleid. De voorzitter zegt dat dit water ge schikt is bevonden, doch als er nu grond water te vinden is, van dat plan zal wor den afgezien. De heer Van Dam was van oordeel dat al had de gemeente geen risico, de kosten van aanleg voor de ingezetenen toch te groot zullen zijn. De voorzitter merkt op, dat de aanleg niet alleen voor Woubruggo geschiedt, doch ook voor andere gemeenten. De kos ten der dienstleidingen worden dan saam gedragen. In verschillende gemeenten levert de waterleiding geen schadepost, maar een winst op. De heer Lieverse herinnert aan de groote uitgaven voor de electriciteit en zou eerst eens afwachten welke resultaten voor do gemeentekas dat geeft. De voorzitter zegt dat volgens zijn oor deel de gemeente nimmer schade kan be- loopen, financieel en economisch was de zaak mogelijk, mits men liefst dit jaar nog een aanvang maakt, anders gaan andere gemeenten voort zonder Woubrugge. De heer Van der Geest vindt het op merkelijk dat de gemeente Alphen be zwaren heeft en dat een vennootschap als exploitant die bezwaren niet deelt. De heer Heenk zou gaarne ook andere gemeenten in de kosten van grondboring doen deelen. Waar do grondboring geschie den zou was hem hetzelfde, als zij maar een goed resultaat oplevert. De voorzitter wijst op het volksbelang, goed drinkwater, het Weteringwater was vol bacteriën, en de regenputten laten veel te wensohen over. De heeren Van Dam, Van der Voorn en Lieverse blijven bij hun bezwaren op fi nancieel gebied. Nadat verschillende leden het woord hebben gevoerd, steft de heer (Peters voor, dit punt te verdagen tot een volgende ver gadering, om dan alle bijzonderheden van de te verleenen concessie te vernemen. Do heeren Molenaar en Van der Geest, steu nen dit voorstel; laatstgenoemde acht het dan tevens wenschelijk ruggespraak meu andoro gemeenten te houden. De voorzitter is daar niet tegen, doch wijst er nog op, dat de vraag thans is, wil de Raad watervoorziening of niet. Het voorstel Peters in stemming ge bracht, wordt aangenomen met 4 tegen 3 stemmentogen stemden de heeren Lie verse, Van der Voorn en Van Dam; laatst genoemde is tegen het geheele plan. Omtrent een adres van den Alg. Necl. Wielrijdersbond om subsidie voor den rij weg tus8chen do Spanjaardsbrug en Zijl poort-brug te Leiderdorp en Leiden, die voor fietsrijders en rijtuigen bijna onbe gaanbaar is, stellen B. en W. voor, dit voor kennisgeving aan te nemen, daar die weg onder het toezicht van B. en W. te Lei den en te Leiderodrp staat. Aldus beslo ten. Bij do rondvraag deelt de heer "Van der Geest mede, dat door een vreemden schip per het slot van de Drug over de Achter- wetering is verbroken. De voorzitter zal een onderzoek naar dén dader in laten stellen cn deelt tevens me de, dat aan den smid te Hoogmade reeds voor weken is opgedragen een sterk slot met de noodige sleutels voor die brug t« leveren, doch dat deze daarmede nóg nief gereed was. Aangezien nog geen persoon was aangewezen, dio de sleutels te Hoog made zal bewaren, was het bord aan do brug nog niet geplaatst. Voorloopig, kan men bij den onbez. Rijksveldwachter Hoo- genboom onder zekere voorwaarden een sleutel bekomen. Hierna sluit de voorzitter de vergade ring. Bi^NENLAftD. De Bond van Ned. Onderwijzers, afcï. Den Haag, hield een druk bezochte huishou delijke vergadering. Aau den heer K. ter Laan, dae op deze finish, vergadering aanwezig was, werd door den voorzitter, namens de- af deeling, een bureau ministro aangeboden, als bewijs van waardeering voor het werk, daargenoem de heer, gedurende zijn Raadslidmaatschap aldaa;, voor het belang van den Bond ge daan had. Van bevoegde zijde verneemt de „Dordr. Ct.", dat de financieele medewer king, van tal van zijden ondervonden, van dien aard is, dat de verwezenlijking van het voornemen, om te Dordrecht een stand beeld voor de gebroeders De Witt op te richten, als verzekerd mag worden 5e- sohouwd. H. M. de Koningin heeft dr. Weiter, pre dikant bij de Ned.-Herv. Gem. in Den Haag, die dezer dagen de veertigjarige vervulling van zijn predikambt heeft her dacht, benoemd tot officier in de Huisorde van Oranje. De heer A. W. van Koekenberg, bode bij de Tweede Kamer, in de laatste jarep speciaal verbonden aan den stenografisenen dienst-, vierde gisteren zijn 25-jarig dienst- feest. In den loop van den voormiddag werd hij in de Kamer van den president van de Tweede Kamer ontboden cn daar bood mr. Goeman Borgesius hem onder een Lar- telijkeu gelukwcnsch namens de commissie Voor den huishoudelijken dienst der Ka mer, een gratificatio aan. Vervolgens over handigde de directeur van de Stenografi sche Inrichting, de heer Keuskamp, onder een woord van waardeering den j ubilai is een fraai bloemgcschenk. Op do griffio deden de ambtenaren bij monde van den referendaris, den heer Pip- pel, van hun belangstelling blijken, terwijl later de Kamerbewaarder, de heer Van Bijlevelt, namens het bodenpersoneel den juudaris met een kameraadschappelijke toespraak een stoffelijk aandenken schonk. Vele leden en oud-leden van de Tweede Kamer zonden den heer Van Koekenberg hun gelukwenschen. Ook van de zijde van ambtenaren en beambten mocht hij blijken van belangstelling ontvangen. H. M. de Koningin gaf gisteravond in Don Haag een gala-maal ter eere van den heer Ge-nnadius, gezant in bijzondere zen ding van den koning van Griekenland. Na afloop werd Hr. Ms. gast met het zelfde ceremonieel als waarmede hij op het Pal cis was aangekomen door den ceremo niemeester teruggeleid naar het hotel „Den Ouden Doelen." De bijzondere afgevaardigde droeg ten Hovo de versierselen van Grootkruis der Orde van den Nederlandsch en Leeuw, hem vroeger reeds verleend. De opening van do Academie voor Intornatiouaal Recht in het Vredespaleis in Den Haag zal in September van dit jaar geschieden. In den ouderdom van bijna 76 jaar overleed te Amersfoort do ge pensionneer- de 6chout-bij-nacht Doorman. In Den Heldor is gisteren plotseling overleden, ten gevolge yan het innemen van een verkeerde medicijn, mr. N. Blom, griffier bij het kantongerecht aldaar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 1