N». 16527.
Zaterdag ÏO Januari.
Vierde Blad. A°. 1Ö14-.
Buitenlandseh Overzieht.
Over do Z ab c r n-k w e s t i e en wal
daarop gevolgd is, is k e t laatste woord
nog niet gezegd. De eisch tegen Von
Reutter is bekend en wanneer dit nummer
van ons blad verschijnt, zal dé bel-egTainiuen-
fubriek ook de uitspraak geven. Veel andeais
zal die, naar we vermoeden, niet zijn.
Hoe hevig het Duitsche volk togen deze
afdoening van zaken in verzet komt, mag
blijken uit het feit, dat voor liet vonnis
gevallen is. de bladen geheel tegen hun
gewoonte in reeds met felle aanvallen
komen.
Die critielc was te wachten.
13ij een bespreking van het requisitoir van
den auditeur-militair herinnert het „Berl.
Tagcbl." er aan, dat de kabinetsorder van
1820, waarop Von Reut ter zich steeds beriep,
behoort tot de maatregelen, die, toen do
hevigste reactie na de overeenkomsten van
Karlsbad en Weenen door den invloed van
Metternich tot uiting kwam, tot stand ge
komen zijn. Het blad vraagt, waar het heen
moet, als ieder Pruisisch ambtenaar het recht
heeft een van de tallooze oude kabinets
orders, die in vroegere ocuwon afgekondigd
zijn, op te graven om die tegenover do
grondwet te gebruiken.
De ..Deutsche Tagcsztg." betoogt daaren
tegen in een hoofdartikel, Iter
niet anders dan vr ij-gesproke^j^fljpv ovalen^,
daar hij slechts wettelijk cnjq||^gegs zijn
plicht gehandeld heeft.
Voor dc „Vorwa-rts" is hreeds-
afgedaan. Zaterdag, zoo zegt het blad, zal
het vonnis uitgesproken worden Nu de audi
teur-militair de aanklacht reeds heeft laten
vnllcn, is het vonnis niet van veel belang
meer. De grondwet en de rechten van liet
volle zijn reeds vogelvrij verklaard en nu
reeds kan men iu hoogcr beroep gaan: Bij
liet Duitsche volk.
Mpt dat hoogcr beroep bij liet Duitselw
vólk zal het aan succes niet ontbreken, want
dat is ongerust geworden door de schen
ding der burgerlijke rechten.
Hier is ook door den elschcr vergeten, dat
men niet in Pruisen is. waar 't veel meer
kon lijden. Dat vergat ook Von Reutter.
Tegen den in hechtenis genomen 6lago>r
Schall zei hij: Smeerlap (Lump>, neem je
pet af, als je voor een Pruisisch officier
slaat." De „Ivöln Vplksztg." merkt naar aan
leiding van dit voorvtil' op', dat een. burger
volgens de wet niet verplicht is, ook al
is,' hij in hechtenis genomen, blootshoofds
te gaan staan, als ecu officier teg?n hom,
spreekt. Opmerkelijk is, dat kolonel Von
Reutter meent, dat deze plicht tegenover een
„Pruisisch" officier beslaat, waaruit men
kan opmaken, dat ccn Beicrsch of een Wur-
tcmbergsch officier niet dezelfde eer toe
komt. In elk geval toont dit staaltje, dat
de kolonel niet het talent bezit, om zich
bij do rijkslandcrs bemind te maken. Zulle
eca behandeling va.n burgers is misschien in
Oost Pruisen nog op haar plaats, waar het
pubTJck dergelijke dingen gewoon is, maar
aa.u den Rijn cn in Zuid-Duitschlénd mist
men de daartoe noodige onderworpenheid aan
de- uniformjas. Van het standpunt van den
politicus en den staatsman moet. men echter
zeggen, vervolgd; dc „Küln. \olksztg.", dat
het beschamend is, dat men in Elzas Lotha
ringen sedert 1871 nog heetamaal geen voort
gang heeft gemaakt in het winnen der haTlen.
Niet weinig draagt daartoe zulk een kras op
treden tegen de bevolking bij.
De „Vorwarts"' neemt Von Reutter nog
ouder handen, waar hij de inwoners van Za-
bern voor laf schold, omdat ze er van door
gingen, toen de troepen optraden.
Dien mililairistischcu gcdachtcngang be
grijpt het blad niet. Laf, cn dat nadat er
gezegd is, dat het tijd is, dat er. bloed moet
vloeien, nadat er scherpe patronen zijn uit
gedeeld, waar ieder maar in hechtenis wordt
genomen cn in een kelder gestopt.
Het optreden der militairen was dan zeker
niet laf.
Luitenant Von Forstner was zeker niet
laf, waar hij zich door manschappen met dc
bajonet op het geweer deed vergezellen.
Ondergeschikten van kolonel Von Reutter
loven premies uit voor het neersteken van
Elzassischc „Wackes".
Een ondergeschikte van kolonel Von Rout
ier de heldhaftige heer Von Forstner
houwt een weerloozcn invalide mot do sabil
over liet hoofcl.
Andere ondergeschikten van kolonel Von
Re'ultcr dreigen met neersteken en willen
arrestanten bij pogingen tot vluchten do ba
jonet door het lijf jagen.
Ondergeschikten van kolonel Von Reutter
houden te Zabern zoo huis, dat oen officier
van justitie voor den krijgsraad verklaart,
dat de soldaten blindelings in hechtenis na
men, als de kozakken in dc straten van St.-
Pe Iers burg.
Voor al deze heldendaden en voor vele
andere neemt kolonel Von Reutter do volle
verantwoording op zich, cn hij verklaart, dat
zijn ondergeschikten alleen door zijn toe
doen en op zijn verantwoording gehandeld
hebben. En toch zijn de militairistcn over
die laffe lui te Zaberu verwonderd.
Duitschland vraagt op het oogenblik meer
de belangstelling dan eenig ander land. Er
ziin er zooveel belangrijke kwesties. Daar
is Zabern, het gebeurde met den kroon
prins en zoo meer.
Tot nu. toe was niet alles duidelijk over
het overhaasto vertrek
van den kroonprins uit Lang-
f u h r Maar nu komt dc „Tagl;
Rundsch." met de bijzonderheden. De
overplaatsing naar Berlijn is onmiddellijk
gevolgd nadat de kroonprin^ kolouel Von
Reutter zijn bekende telegram, dat nog
zoo lang geheim is gebleven, had gezonden.
Een ambtenaar moet èr voor hebben ge
zorgd, dat de inhoud den keizer niet on
bekend bleef.
Dit was evenwel do druppel, dié den em
mer deed overloopèn. Een voorname reden
•was voor keizer Wilhelm de verhoudingj
van zijn zoon tot de beide generaals in
Dantzig, zijn onmiddelijke chefs. De jongo
Wilhelm maakte het do hem aangewezen
raadslieden niet aangenaam en in Langfuhr
cn Dantzig was het in de laatste maan
den een oponbaar geheim, dat de betrek
kingen van den kroonprins met.de Deide
generaals nog slechts bestonden vooa zoo
ver de strenge eisehen van. den dienst
dit noodzakelijk maakten. De plotselinge
overplaatsing van den kroonprins- moet
daarom dezen heeren niet ongelegen ge
komen zijn.
Ingewijden willen weten, dat generaal
Von Mackensen ongeveer veertien dagen
voor de overplaatsing van den kroonprins
op eeD dag naar Berlijn gegaan en door
den keizer in audiëntie ontvangen is. In
hoever dit gesprek invloed heeft gehad op
het besluit van den keizer om den kroon
prins naar Berlijn terug te roepen, kan
men moeilijk zeggen.
.De kroonprins schrijft aan dit onderhoud
f' zijn overplaatsing toe.
Vilhelm Jr. heeft zich steeds als een
htlustig mensch doc-n kennen. En wo
"IfSrhaleu, wat wc reeds eerder zeiden, 't
Ó8R?en-geluk, dat zijn macht de laatste ja
ren niet grooter was.
Een voorbeeld van zijn zin tot oorlog
voeren zit ook in het bevel, dat hij op
16 December voor de troepen deed voor
lezen en waarin hij b.v zegt, dat het zijn
vurigste wcnsch is geweest aan het hoofd
zijner huzaren te staan op het oogenblik
dat het signaalmarsch 1 marsch 1 zou wor
den geblazen, het oogenblik dat de koning
riep.
De verhouding tusschen den kroonprins
en generaal Von Mackensen is er niet op
verbeterd natuurlijk.
Toen onlangs na de overplaatsing van
den kroonprins te Dantzig het van stapel
loopen van een schip plaats vond. waarbij
de kroonprins en generaal Von Mackensen
aanwezig waren, ontbrak de generaal bij
het feestmaal, dat er op volgde. Over, dit
geval is te pantzig veel gesproken..
Dit alles is vcor een goede verhouding
tusschcD keizer en kroonprins niet bevor
derlijk. Er mankeert toch al genoeg aan.
Vader en zoon staan hier sterk tegenover
'elkaar cn welhaast kan er gesproken wor-,
den van een partij van keizer en een
partij van den kroonprins. Of de laatste
do groote populariteit, die hij geniet, zal
behouden met zijn door-dik-en-dun-meegaan
met de A'duitschers en de officieren is de
vraag. De keizer weet doorgaans beter,
hoe hij de massa moet winnen Ook een
Duitscher kan 't wel eens te machtig wor
den.
Lloyd George staat Diet alleen in zijn
mecning, dat n ge 1 a n d w a-1 z u i ni g*er
moet. worden m e t d e n b o u w v a n d re ad
noughts, Hobhouse, ook een lil van
het kahinet, heeft in denzelfdcn geest gespro-
"ken. Ieder zal 't mét hem eens zijn, dat oen
uitgaaf van 960 millïoen gulden vonr leger
en vloot op een totaal budjet van 2160 mil-
lioen wel wab erg v©?l Ls. Dat is zelfs het
vier-negende doel.
De goede betrekkingen met Duitschland
veroorloven nu een vermindering van vloot-
uitgavcn Dc verhouding der groote schepen
is bepaald op 16 tot 10.
Engeland dreef door don bouw van dread
noughts dc begrootingen liet eerst reusachtig
omhoog, billijk dat het ook met liet tegen
overgestelde begint, zegt Hobhouse. Laat hot
nu kleinere en goedkoopere schepin bouwen,
de voorkeur tevens van vele marinemannen,
voegt hij er aan too.
Zou deze gewijzigde opinio bij de Eogel-
scho regcering ook oorzaak zijn, dat de Ca-
nadecsche regiering het wetsontwerp tot den
bouw van drie dreadnoughts voor dc Engcl-
sehe vloot heeft ingetrokken, onder voor
geven dat do Senaat het toch wel verwer
pen zal
Er is oen groote wijziging gekomen
in don stand der staking op do Zuid-
Af r k a a n s c h e sporen. Het Ver
bond van Vakvereenigingen te Johannes
burg heeft zich er mee bemoeid en nu
wordt verwacht dat deze shaking zich
zal uitbreiden over geheel Transvaal, de
Oranjekolonie en Natal,
De opeenvolging der gebeurtenissen
gelijkt in menig-opzicht op het gebeurde
tijdens de staking in dc goudmijnen in
Juli 1.1. Toen was er eerst ook .veel
tegenzin om mee te doen, maar zoodra
het Verbond van Vakvereenigingen de
leiding had genomen, namen do" zaken
een beslissenden keer. Een groote verga
dering op het marktplein van Johannes
burg was toen evenals nu een der voor
naamste punten op het program cn in
verband met de noodlottige gevolgen, in
Juli voorgekomen, ziet men dc vergade
ring van a.s. Zondag niet zonder be
zorgdheid tegemoet.
hitiisschen zijn de socialisten druk in
de we or om door heftige redevoeringen
de aarzelende werklieden tol staking aan
te vuren. De leider Wade is in hechte
nis genomen; hij wordt beschuldigd op
ruiende taal te hebben gebezigd.
In Bloemfontein is op de werkplaatsen
het werk neergelegd, evenzoo te Durban.
idle na een veeitigjarige politieke loopbaan
zich genoodzaakt ziet uit het openbaar
leven terug te tiékken
Aanslagen komen ook reeds voor. Bij
Witpüortje vond men drie dynamietpa-
tronen op de rails, kort voordat een per
sonentrein zou passeeren. Op een mail-
trein tusschen Denver en George is ook
een aanslag gepleegd. De trein werdzeils
ernstig beschadigd, doch gelukkig kwa
men- geen persoonlijke ongelukken vcor.
De gchceie burgerwéer in Transvaal is
opgeroepen en in Pretoria zal de staat
van beleg worden afgekondigd.
KOKTK KKIUCHTESJ.
Een groote diamant-firma te Brussel,
Charles Cohen, verkeert ia betalingsmoei
lijkheden. H<ct passief bedraagt anderhalf
milliocn. Meest Antwerpsehc firma's zijn
er bij betrokken.
Te Brussel hebben vierhonderd taxi
chauffeurs den arbeid neergelegd. Ze willen
in hét vervolg zelf geen bénzin© betalen cn
biedon hiervoor aan afst-ahd te doen van
de G4/j percent der ontvangsten.
Central News" zegt, dat LIoyd Geor
ge niet teruggeroepen is, doch dat hij door
onberijdbare wegen ©d vinnige kou in Al
giers zijn autotocht heeft bekort.
Viscount Cross, een groote politieke
figuur'uit den, regeeringstijd van koningin
Victoria, van Engeland is op 91-jarigen
leeftijd overleden. Hij had nog zitting in
het kabinct-Disraeli.
Ilei gemeentebestuur van Saint-Ouen
is van (dan een standbeeld voor Robeepx-rro
op tc richten. Het beeld stelt den geduchlen
Sansculotte voor, leunend tegen een omver
geworpen tafel, een gebroken stoel aan zijn
voelen. Natuurlijk zijn niet alle bladen, in
Frankrijk cn daarbuiten, het met deze ver-
couwiging van den „bloedhond van het schrik
bewind", eens.
Do si u aasappelen oogst in Spanje is door
de vorst zoo good als vernield.
Turkije en Bulgarije onderhandelen, naar
uit Konstantinopel wordt gemeld, over liet
sluiten van een aanvallend en verdedigend
verbond.
Naar de ,.Kóln. Ztg." uit Sofia ver
neemt. is in de Bulgaarsche agrarische par
tij een strooming merkbaar om de gewezen
ministers der kabinetten-Danef en Gesjof
in staat van beschuldiging te stellen we
gens benadeeling der belangen van den
staat, door hun roekeloos beleid voor en
tijdens den Balkanoorlog.
Het i? in Turkije niet gebleven bij het
ontslag *dcr hoogerc officieren Thans zijn
ook nog een menigte subalterne officieren
op pensioen gesteld. Een duur zaakje!
In Turkije is een boycot der Grieken
begonnen. De ambtenaren begunstigen roods
reedsr geen Giieksche kooplieden en indus
trieel cn meer.
Voor het aan Griekenland toegevoegde
deel vaii Turkije zijn de douane-rechten
mét drie percent verhoogd. Deze bepaling
heeft terugwerkende kracht, en daardoor
staat de handel in Saloniki geheel stil. wijl
de kooplieden de prijzen niet kunnen be
palen.
De Oostenrijkschc gezant heeft den
grootvizier ophelderingen gevraagd over de
berichten in de bladen nopens Izze-t pasja.
De grootvizier1 heeft verklaard dat de Por
te geheel vreemd is aen deze zaak en alles
zal doen om de beslissingen der mogendhe
den ten aanzien van Albanië niet tegen te
werken. Fet optreden der Nederlandsche
officieren heeft veel voldoening gewekt.
De reden, waarom de prins Yon Wied
nog niet naar Albanië is gcr-aan, moet ge
legen zijn in het feit, dat nog niet bcsljst
is. welke plaats de hoofdstad van den
nieuwen staat zal worden.
Te Moskou is een internationaal con
gres voor de ooonbare zorg voor krank
zinnigen geopend.
Zweden maakt zich ongerust over de
maatregelen van Rusland in Finland. Deze
militaire maatregelen zijn tegen Zweden
gericht, wordt beweerd. Rusland moet veel
geld uitgeven voor pogingen om de regle
menten voor de winteroefeningen van het
Zweedscho leger in handen te krijgen.
Generaal Wood, chef van den genc-
ralca staf der Vereenigde Staten vraagt
aan tiet Huis van Afgevaardigden 15 mil
liocn gulden voor bewapening. Het leger
zou nu in een staat zijn dat het, wanneer
het ten oorlog ging, in de pan zou worden
gehakt.
De nieuvie
Aartsbisschop «Ir. Von IlartmiiBU
te fiienleu.
Pater Andreas Frühwirth,
de pau8elbke nuntius te ÏJünchen.
Uit de Omstreken
NOORD WIJK A A N-ZEE.
VISSCHERSORGAN1SATIE.
Er komt nog steeds meer beweging in de
vis&chers. We hebben melding gemaakt van
de oprichting van een neutrale en oon Chris
telijke visschersvereeniging. ;Eu dezer dagen
is ook naar we vernamen oen R.-K.
visschersyereeniging opgericht, als onder-af-
deeling van de afd. Noordwijk van den Nod:
R.-K. Volkshond.
Gisteravond togen we door een weer, dat
ternauwernood den naam van weer verdiende,
naar hotel-oaf ó-restaurant „Oentraal" van den
heer A. Ham. De ruime zaal in liet geheel
vernieuwde en vergroot© hotel „Centraal" was
te klein, om allen te bevatten, 't Was prop
vol Buiten hoorde men het geroezemoes van
rncnschcn. die er ook nog graag in wilden.
Dan werd ingeschikt en bijgeschoven, en 't
werd nog voller. Per strooibiljet was het
aangekondigd, dat er een openbare verga
dering zou worden gehouden, belegd door
de afd. Noordwijk van de Nederlandsche Zee-
mans-Vereeniging „Volharding", en dat aan
critiek zou worden onderworipen het optre
den van de heeren ds. Ivoers, ds. Van Ameide,
11. de Boer en H. W. Doorneveld, welke hoe
ren schriftelijk tot debat waren uitgenoo-
digd. Als sprekers zouden optreden do hoe
ren W. Drop en J. Brautigam, rosp. voor
zitter en secretaris van olharding".
De lieer Brautigam was verhinderd, zoo
dat alle*a de heer Drop optrad.
Deze dee-lde mei©, dab van genoemde hee
ren, die tot debat waren uibgenoodigd, de
eenvoudige mededaeling was ingekomen, dat
zij van de aaugeboden gelegonhml goen ge
bruik wenschten te maken. Spr. wcnsch to
die houding niet te kwalificeerende hee
ren moesten naar spr. meening voor zich-
zelven maar uitmaken, of hun houding te
rechtvaardigen is.
Vooraf memoreerde spr., dat fis. Koers,
die naar hij zeide toevallig voorbij
kwam, toen „Volharding" zijn eerst© verga
dering hield, ruim en loyaal gelegenheid
was gegeven voor debat, cn dat hot ant
woord, aan ds. Koers toen gegeven, in genen
decle beloodigend was geweest. Dat reeds
was, naar sprekers mooning, bewijs te over,
dat met de mannen van „Volharding" wel
valt te (lebatteeren.
Aan de hand van liet uitvoerige verslag
van de vergadering in „Ons Huis", waar
de Christelijke Visschersveroemiging werd op
gericht, ging spr. eenig© uitlatingen op dio
vergadering gedaan, weerleggen.
Ds. Koers en de zijnen hadden op hun ver
gadering geen debat toegestaan, omdat met
socialisten niet te debatteeren zou vallen.
Na het debat, dat aan ds. Koers op de ver
gadering van „Volharding" was toegestaan,
vond spr. deze bewering door ©n door leu
genachtig. Dat het Comité, bestaande uit dc
heeren ds. Koers, ds. Van Ameide, H. do
Boer en H. W. Doorneveld, zoor onaangenaam
getroffen was geweest door het groote be
zoek op de vergadoring van „Volharding",
was voor spr. aanleiding om te veronderstel
len, dat het comité liever den domper wensch-
te te zetten op hot lioht, door „Volharding"
ontstoken. Ds. Koers en de zijnen zouden,
naar sprekers mioening, o zoo graag voor
schrijven, naar welke vergadering dc zee
lieden wél, en naai' welke zij ni'et mogen
gaan Spr. meende, dat de vissclicrs dat zelf
wel konden uitmaken „Volharding" is er
geenszins bevreesd voor, dat de visschers
ook naar andere vergaderingen gaan. Hoe
meer, hoe beter: zij leeron dan dc mocningen
beter kennen cn kornen hoe langer hoe beter
on de hoogte. IIcL Comité vijoi noemd beweer
de, zoo goed bekend t© zijn niet wat djo
visschers wenschen En ds. Koers beweerde op
tie eerste vergadering van „Volharding", dat
hij op Noordwijk althans nog nimmer iets
bemerkt, had van al rlis eis alien cn wensehcui
onder de visschers. Spr. meende te mogen
constaleeren, dat erco en ander met elkaar
in flagrariteii strijd was.
Daarna protesteerde spreker ernstig togen
de op de Christelijke vergadering gebruikt©
uitdrukking ,.I)iop en consorten". Spr. vroeg
zich af. of zoo'n uiting niet in strijd was
met dc allereerste begrippen van »vvlijkhcid
en goode Ixo'uw, van liefde tot zijn naaste,
vvcl'kc liefde aan het Ciiristendom ten grond
slag ligt Spr. meende, dat zijii optreden nog
t:immer pok maar de minste aanleiding gaf
lot zoo'n l>etiteling- Hij heeft altijd ge
sproken in den geest van zijn overtuiging on
van de begrippen, ontleend aan z ij n ziens
wijze omtrent liet Christen non. En wat het
optreden van ...Volharding" betreft, spr,
méénde lo moeten aanhalen, wat*hot OhirJo-
lijk Itotferda-mseb raadslid Van Mechelon
daarover zei. dat. n I. „Volharding" zich «en
goeden naam heeft verworven ten opzicht©
van de verbeteringen, aangebracht op do
schepen, verbeteringen in de verhouding tus
schen werkgevers en werknemarfe, wïrbe'te-
lingen in dc verhouding der weiJknemers
onderling, 't Werk van „Volharding" is ern
stig werk
Spr. weidt daarna in don brecl© er over
uit, dat het niet waar is, als zouden de Chris
telijke beginselen der leden van „Volhar
ding" in botsing komen met besluiten enz.
Tusschen de regels door meent spr t© kun
nen begrijpen, dat cc door ds Koens en do
zijnen bedoeld L, dat een Christen gevaar
löopt, in „Volharding" schade t© lijden aan
zijn godsdienstige overtuiging.
Vooral in Vlaardingen zijn vele Christelijk
denkende mannen lid van „Volharding".
Nooit i3 er door hen geprotesteerd togen
genomen l>esluiten op grond van hun Chris
tendom. Dat „Volharding" socialistisch zou
zijn, omdat dc heeren Drop cn Brautigam.
socialisten zijn, of omdat „Vulharding" is
aangesloten bij het N. V. V., waarvan J.
Oudegccst voorzitter js, is naar sprekers
meening al t© ongerijmd. Is de organisatie
socialistisch, omdat de mannen, die de lei
ding hebben, lid zijn van d© S.-D. A.-P
Spr. vertelt van de verhouding waarin Oude-
geest tot .do spoorwegstaking heeft gestaan.
Oudegeest hoeft die staking outradeii, maar
niettemin was hij genoeg man van karakter,
om. op zij[n_pOït te blijven, toen gebeurde,
wat hij voorspeld had. Zoo iemand maken
ds. Koers en de zijnen af met te zoggen- „Do
naam Oudegeest zegt genoeg."
Daarna zet spreker uiteen het groote ver
schil tusschen datgene, wat de socialisten
willen en datgene, wat de vakvereeniging
wil. Aan de hand van uitspraken van Onde-
geest, Henri Polak en J. v. d. Tempel, w.ens
boek over de modern© vakbeweging ook door
Christenen als een standaardwerk wordt be
schouwd, legt spr. uit, dat de vakvereeni
ging streeft naar d© grootst mogelijke ver
beteringen voor de arbeiders, doch binnen,
het raam onzer tegenwoordige maatschappij,
terwijl liet socialism© streeft naar opheffing
van privaatbezit en socialisering van grond
en productie-middelen. Het N. V. V., dat in
7 j'aren groeide van IS,000 tot S0,000 leden,
heeft in dio jaren meer verkoag^n zonder
strijd, dan iu tientallen jaren daarvóór mot
strijd werd verkregen.
Ds. Koers en dc zijnen beweren, dat do
Christelijke godsdienst op elk terrein van
het Javen de grondslag moet zijn voor woor
den en daden. Maar dr. Slo[©maker de Batuyne
en ds. Wa.genaar be.weren, uat d© Christelijke
godsdienst ten opzichte van dc maatschappo-
lij ke vragen geen partij kiest.
Ds. J. Vonk, prof. Diepenhorst en prof.
Fnbius nemen heb standpunt in. dat Gods
Woord aan cle Christeucn oplegt, om onder
alle omstandigheden te dulden en te dragen
cn zich niet te verzetten. Maar niemand
minder dan'oud-minister Talm.a beweert, dat
do Christen op aarde do plicht heeft, zijn
roeping te vervullen, dat daarvoor strijd nuo
dig is, en dat organisatie noo.lig is.
Spr meende op grond van deze uitspraken
te mogen beweren, dat ten opzicht© van de
vraag, of de arbeiders georganiseerd mogen
zijn, onder de Chris tenen nog groot verschil
van gevoelen is
Vervolgens uitte spreker do beschuldiging,
dab overal, waar Christelijke vakvereenïgiu-
gen werden cn word.n cpgevic-hl, dit ge
schiedde ©n geschiedt, om verbetering van
lóón en arbeidsvoorwaarden dor arbeiders
tegen t© houden De oprichting van „Pa
trimonium" was een mobilisatie tegen do
opkomende arbeidersbeweging De oprichting
van. den R.-K Volksboud had ten doel, om:
den zoogenaamden vierden st-uid te bescher
men tegen de socialistische dwalingen.
Spr vindt liet zoudarliug, dat da Christe
lijke heeren ï.ooii behoefte gevoelden, oin do
zeelieden to organisooron Die behoefte ont
stond plotseling, toen „Volharding" een ver
gadering belegde, en ds. Koers toevallig voor
bijkwam. Overal, waar Chri-teüjke vakver
eenigingen eenigen tijd werkten. Fdoolc liet,
dafc zij indien ze door hun leden gedwon
gen werden, oin naar verbeteringen te stre
ven dezelfde middelen bozigdéu al.s de
neutrale vakbonden. Zij kwamen ook 'op het
standpunt van den klassenstrijd. Spr. legt uit,
dafc hel woord klassenstrijd niet zoo Vei-schrik-
lcelijk is, als men wel voorstelt. Over al
deze dingen is spreker boreid, eea openbaar
debat aan Ie- gaan met ds. Koers en de
zijnen.
Daarna deelt spr mcle. wel!:© verbete
ringen door „Volharding" zijn vcrur« g> u te
