Tweede Kamer.
Kunst, letteren, enz.
BUK H88TBB800
Voedingswaarde 112
tegen ander brood 80.
SKCSWS'S PKUN
Nierlijders.
Marktberichten.
Uit de Reehtzaai.
Zitting van Dinsdag.
Indische begr oot i n g.
De Minister van Koloniën, de
lieer P 1 e y t e kwam aan het woord,
ter beantwoording van de sprekers, en
betoogde tegenover den aanval van den
heer Yan Yeen op 's Ministers persoon,
dat spreker geen plaats in het ïiieuwe vrij
zinnige kabinet kreeg als voormalig con-
centratie-eandidaat in Amsterdam IX,
want het kabinet stond, door zijn extra
parlementair karakter, geheel buiten de
concentratie. Een Minster in een extra
parlementair kabinet staat dus vrij de po
litieke gedragslijn zelf vast te stellen, in
overleg met zijn ambtgenooten. Echter
was van een Minister, die in den verkie
zingsstrijd met de vrijzinnige concentratie
heeft samengewerkt, niet te verwachten,
dat hij kersteningspolitiek zou voeren, den
schoolstrijd naar Indië zou helpen over
brengen en zou ingaan tegen het koloniale
beleid van de vrijzinnige regeeringen.
Zich verder verdedigende tegenover de
grieven, geuit tegen sprekers redevoerin
gen in den verkiezingstijd, deed spr. uit-
komèn, dat hij wèl de politiek der Indi
sche regeering, maar nooit de persoon van
den tegenwoordigen gouverneur-generaal
in het debat betrokken heeft. De Minister
aanvaardt overigens ten volle de verant
woordelijkheid voor zijn woorden en daden
van toen. Het heeft spr. alleen leed gé-
él aan, dat er wrevel over die woorden en
jiaden ontstaan is, vooral omdat men spre
ker verweten heèft den godsdienststrijd
jaardoor te hebben aangewakkerd. Want
juist daartegen heeft hij steeds ten ern
stigste gewaarchuwd, en godsdiensthaat
verfoeit hij. Met de woorden „de bezem
io de mast" tegenover Kuypers uitlating
,,de Meiboom in de kap" heeft spreker
niets kwaads of beleedigends bedoeld. Het
was slechts een beeld, aan onze historie
ontleend, niet gericht tegen De Waal
M&lefijt of tegen Idenburg, maar eenvou
dig als waarschuwing, dat tegenover de
politiek der coalitie do bezem behoorde
ter hand te worden genomen.
Spreker betoogde, dat de geheele be
schuldiging van den heer Yan Yeen de
zwakheid had, dat zij slechts berustte op
persuitingen. Tevens verklaarde de Minis
ter met nadruk, dat hij nooit invloed heeft
gehad op den inhoud van do „Locomo
tief" en geen enkele aansprakelijkheid
heeft voor artikelen in verschillende Ne-
derlandsche dag- en weekbladen. Yerder
betreurt hij ten zeerste, dat de heer Van
Veen den weg naar hot Departement van
Koloniën heeft weten te vinden zonder
djiar echter den Minister zelf te hebben
gehoord en dat de heer Yan Yeen hem,
Minister, op die wijze dus gemaakt heeft
tot beklaagde, zonder hem zelfs- het recht
van hoor en wederhoor te schenken. Spre
ker-wil in het voordeel van den heer Yan
Veen aannemen, dat deze gehandeld heeft
zonder boos opzet, maar wil de heer Yan
Yeen, dat de Minister hem zijn achting
nis rnenseh en rechter zal kunnen blijven
schenken, dan zal hij anders tegenover den
Minister moeten handelen.
Do heer Van Veen: Dat is een in
sinuatie. Ik heb recht te wéten wat de
Minister bedoelt. Dat is geen manier van
optreden.
De Voorzitter hamert en verzoekt
den Minister voort te gaan.
De Minister voortgaand, zet nu uit
een waarom naar zijn overtuiging de Gouv.-
Generaal Idenburg kon aanblijven. De
Minister toch heeft de vaste overtuiging,
dat, ook al zou overleg tnsschen den
Gouv.-Generaal en den Minister onmoge
lijk blijken, de Gouverneur-Generaal tot
geen daad zal overgaan, die in strijd is
met spreker's beginselen welke den Gou
verneur-Generaal bekend zijn.
Hierna behandelde spreker zeer uitvoerig
fte geestelijke strooming«en In d)3 liaatete ja-
Vcn in den Archipel en voornamelijk op Java
merkbaar geworden. Al dadelijk verklaarde
de Minister geen gevolg to kunnen geven
aan den aandrang tot overlegging van de
geheime .dossiers en andietrc rapporten in-
zalA do Sarekat Islam, om vervolgens ont-
fctaan, streven en werkzaamheid dier party
in détails te schetsen. Haar snelle gro$i ri
ialleen daaraan too to schrijven, dat allerlei
bewegingen er in zijn opgenomen, zoodat zij
tepoedig tot een hervormingspartij isf aan
gegroeid. Nagaande de invloeden, welke
verder hebben bijgedragen tot machtsont
wikkeling van de partij, wees spr. op het
verkeerde van de minachtende uitlatingen,
welk© men, ook in deze Kamer, wel ©ons
heeft laten hooren ten opzichte van den
Islam. Dit werkt zeer verkeerd en prikkelt
tot tegenweer en verziet, omdat de Islam
voor den Javaan meer nog is dan zijn gods
dienst; d© Islam omvat alles, wat 'de Javaan
tan rekenen tot zijn eigen terrein te bekoonén.
Tegenover den Javaan pass© mén den
'drielcdrigen regel toe, dat men hem als een
fatsoenlijk man leer© leven; dat men hem
lecro zijn medèmensch g©cn kwaad te doen
len ieder het zijn© to geven. D© Zending
kan goed werk doen, dat ontkent spr. niet,
maar zij bedenk© dat voor den inlander zijn
nationaliteit alles is.
Dat ter reactie is gevolgd qp de in de
laatste jaren gevoerd© onderwijspolitiek in
Indië, ooht de Minister onmiskenbaar. Spr.
kan m©ded©sl©n, dat onderhandelingen gaan-
do zijn over de subsidieregeling op Soomba
éP Floree, die nog niet geëindigd zijn.
Aanvankelijk was d© S. I. vrij van gods
dienstig© motieven, haar grooten aanhang
iioehtans heeft zij wel degelijk verovterd door
de neiging tot reactie tegten d© der regie
ring toegeschreven kersteningspolitiek hij
den Javaan. Tegen de S. is aan te mér
ken de groot© mate van zelfoverschatting
.bij vele bestuurdcren, die onontwikkelde Ja
vanen zijn en zich als 't ware opwerpen
als tusschenpersonen tusschen regiering cn|
leden. Yoorts pleiten tegen dé S. I. dej
jslcchto organisatie, de uitspattingen, de ban-
jdeloosheid, di© zioli in het begin openbaardel.
Do Minister krijgt verlof zijn rede AVosns-
&ag voort te fiettgu,
D© he©r Van Veen vraagt het woord om
teen persoonlijk feit.
De Voorzitter wenscht zich te»hou
den aan d© goed© gewoonte niet het woord
t© geven voor persoonlijke feiten, voordat de
rode waarop zij plaan, is afgeloopen.
D© vergadering werd daarna verdaagd tot
Woensdagochtend elf uur, wanneer de Mi
nister zijn red© zal vervolgen.
Zitting van Woensdag.
D© M i n i s t r zet zijn red© voort én
behandelt, na het contra van d© Sarekat
Islam te hebben behandeld, liet pro. En.
dan moet het den Minister van het hart,
dat het voor het Ned. Bestuur op Java oen
groot geluk mag genoemd worden, dat deze
beweging is ontstaan. Het volk op Java is,
na lang te hebben geslapen, ontwaakt en
het is voor een regeering steeds ©en aange
namer taak om een ontwakend volk te lei
den, dan een slapend volk er onder te hou
den. De voordeel©n van de merkbaar gewor
den geestelijk© stroomingen zijn, dat daar
door ©en controle op de Indische ambtenaren
is ontstaan en ©en tegenwicht tegen de aan
matiging der Chineezen. Aan de Partij als
Bond op Java kon geen rechtspersoonlijk
heid worden verleend, omdat niet kon vast
gesteld worden, dat zij in het algemeen be
lang was. Maar wel heeft de Gouverneur-
Generaal elr zulks bereikt, op zeer tactisch©,
en lankmoedige wijze getracht de beweging,
di© veel goeds in zich bevatte, in goede ba
nen te leiden en gaf hij den raad aan de
vereeniging haar organisatie te herzien, to
zorgen voor een goed geldelijk beheer, te©
te zien op de leden,, enz. De Minister kon
dat optreden van den GouverneiiT.Generaal
slechte goedkeuren, als een daad van tact
en wijs beleid. En spr. meent, dat de houding
van de Regoering tegenover de party" ook in
de toekomst moet zijn een politiek van
laisser aller en laisser faire. Zij behoort meti
belangstelling de beweging te leiden, di© een
prikkel kan worden tot een streven naar
ontwikkeling en verheffing van den Javaan.
Het gouvernement moet in tusschen krach
tig voor de volksontwikkeling werken en
het daardoor innerlijk sterker maken, gelijk
het Gouvernement steeds gedaan heeft, al
thans bedoeld heeft t© doen.
Hierna ging d© Minister de middelen na
tot verheffing van den Javaan. Deze moet
aan kapitaal geholpen worden, en daarvoor
moet een goed volkserediet geopend worden
Dn vooral d© woeker bestreden worden.
Tegen de volgend© begrooting kondigt de
Minister aan maatregelen tot woekerbestrij
ding langs cdviel-rochtelijken weg.
Aan Staatsmijn-exploitatie oordeelt, de
Minister groot© bezwaren verbonden.
Een der hoofdvoorwaarden om den inlan
ders tot welstand t© brengen is een goed©
opleiding en do Minister wil dan ook het
aantal dessa.scholen gaandeweg zooveel mo
gelijk doen plaats maken voor 2 klasse scho
len met goed geschoold personeel. Voorts is
de Minister van oordeel, dat het gouverne
ment zoo krachtig mogelijk moet voortgaan
met verspreiding, waar noodig, van goed,
ingericht© gouvemementsseholen. Maar
daarnaast is de Minister van oordeel, 'dat het
particulier© onderwijs in Indië ook nog een
groot© taak t© vervullen heeft. Daarom ver
klaart d© Minister nogmaals met nadruk,
dat het niet zijn bedoeling is te tornen aan
d© bestaand© subsidieregeling. Tevens ver
klaart d© Minister zich rondweg vóór facul
tatief stelling van het. godsdienst-onderwijs.
Di© facultatief stel ling behoeft niet streng
doorgevoerd in streken, waar voldoend open
baar onderwijs wordt, gegeven, maar wel
daar, waar uilsluitend bijzonder onderwijs
gegeven wordt. Ook de Minister zal blijven
handhaven de neutraliteit op de scholen, dus
uitteraard de bepalingen daaromtrent in In
dische schoolwetgeving voorkomende.
Vervolgens behandeld© de Minister de
kwesti© der Indisch© Partij en de inter-
neering van Douwes Dekker c. s. en wees
spreker er op, dat uit A© statuten onder veel
meer blijkt, dat di© Partij beoogt het Indi
sch© volk op te leaden tot een onafhanke
lijk volk, een streven intusschen dat niet
van vandaag of gisteren is, maar reeds
eeuwen en eeuwen hooft bestaan.
De geschiedenis van Indië nagaand oor
deelt de Minister, dat men door groote
leuzen als volksvrijheid en zelfbestuur e.a.;
begeerten opwekt, owaaraan niet kan wor
den voldaan, vooral niet als men den vol
doen den geestestoestand mist om den Ja
vaan in goede banen te leiden. De Minister
kenschetst Douwes Dekker als een man
van de uitersten, die, bij de middelen,
welke hij heeft aangewend om in Indië
invloed te krijgen, verkeerde meeningen
heeft opgewekt en verkeerde drijfveeren
bij anderen heeft verondersteld. De klach
ten over minder goede bejegening en ge
ringschatting der Indo's, door Douwes
Dekker aangeheven zijn, zeer overdreven,
al erkent de Minister, dat er cenige reden
tot klagen is, echter niet in de kringen
der Indo's, wier belangen het gouverne
ment heeft te behartigen. De Minister gaf
daarna aan de hand. van Douwes Dek
ker's geschriften een geestesbeeld van
dezen. Toch heeft de Regeering na ken
nisneming zoowel van geschriften als van
uitlatingen op vergaderingen niet dadelijk
ingegrepen, door vergaderingen te verbie
den als anderszins. Maar persoonlijkheid
te geven, toen de Indische Partij op een
gegeven oogenblik rechtspersoonlijkheid
aanvroeg, stond de regeering voor een
lastige beslissing.
Hierna werd gepauzeerd, nadat vooraf
besloten was a.s, .Vrijdag 1 uur ©enige
wetsontwerpen in openbare zitti.ng af te
idoen,- waarover geen discussie te verwach
ten is.
Vermoedelijk zal ook a.s£ Maandag ver
gaderd worden.
Na de pauze behandelde de Minister de
weigering van rechtspersoonlijkheid aan
1de Indische Partij.-
De verbanning van Tjipto en Soeardi is
toegepast als een noodrecht,- dat een Re-
geering in dergelijke gevallen ten dienste
staat. De verbanning moet niet beschouwd,
worden als een reactionnaire maatregel?
maar als een maatregel veeleer ter be
scherming van de bewuste personen te
gen zichzelven en ten einde hen voor eeaii-
gen tijd te verwijderen uit een qmgevjng,-
die voor hen niet goad was. Uit niets ech-
ter blijkt de bedoeling, dat men die men.
schcn voor altijd aan hun omgeving wil
ontrukken.
Na nog ©enige speciale punten te heb
ben behandeld, riep spreker de hulp en
medewerking van de geheele Kamer in,
om zijn beleid te steunen.
De heer Van Veen kreeg het woord
voor een persoonlijk feit. ITij meende door
den Minister beschuldigd te zijn, dat hij,
bij zijn aanval op dén Minister, gebruik
had gemaakt van mededeelingen van amb
tenaren, of stukken, welke die ambtena
ren' niet hadden mogen afgeven. Hierdoor
acht spieker toch zich gekrenkt en als de
Minister het niet bedoeld heeft, verzoekt
spreker een nadere verklaring des Minis
ters, wat hij bedoeld heeft met de woorden,
da^ spreker wel met 's Ministers ambte
naren gesproken heeft, maar de Minister
zelf is gepasseerd.
De Minister verklaarde, allerminst
bedoeld te hebben den heer Van Veen
persoonlijk te grieven of te beleedigen. Hij
had alleen willen doen uitkomen, dat de
heer Van Veen beter gedaan had, wan
neer hij, zekerheid willende hebben, om
trent een gerucht over des Ministers ver.
houdingen tot de Indische Pers, zich tot
den Minister ruiterlijk persoonlijk te wen
den en hem te vragen of dat gerucht waar
heid bevatte.
De heer Van Veen nam met deze ver
klaring genoegen 'en deelde nog mede,
dat hij aan het Departement met eenige
ambtenaren had gesproken om redenen,
geheel staande buiten de zaak, waarop de
Minister deelde.
Het incident was hiermede geëindigd.
Toen wilde de Voorzitter het alge
meen debat over de Indische Begrooting
sluipen (luid gelach), maar de heer
Bogaardt vroeg het woord voor repliek.
De Voorzitter zeide, dat daartoe bij
Begrootingsdiscussies verlof der Kamer
noodig is, en stelde voor, den heer Bo
gaardt liet verlof te verleen en.
De heer Va n B y 1 a n d t achtte het'
beter, dat over dergelijk voorstel gestemd
werd. Ten slotte werd dan ook gestemd
over het voorstel des Voorzitters, om den
heer Bogaardt het woord te verleenen. Plet
werd aangenomen met 62 tegen 7 stemmen.
Na repliek van den heer Bogaardt,-
die o.a. zeide dat na de rede van den
Minister er voor hem en zijn vrienden geen
reden is om^den Minister niet te steunen
en dat hij 's Ministers daden zal afwach
ten, repliceert de heer Vliegen. Plij
vroeg of de Minister in zijn gedachtengang
een scheiding heeft willen maken tusschen
Douwes Dekker en de beide "andere geïn
terneerden. Spreker zou dit verkeerd ach.
ten. Indien inderdaad de Minister geen'
scheiding heeft bedoeld, dan zou spreker
bevredigd zijn en geen motie voorstellen.
Vervolgens repliceerde de heer Van
Veen, daarbij verzekerende, dat het abso
luut niet zijn bedoeling is geweest, den
Minister te krenken. Deed hij zulks, dan
betuigde spreker daarover volgaarne zijn
leedwezen.
Heden te elf uren zal spreker zijn re
pliek voortzetten^
Vooïloopig verslag Binnen,
landsch-e Zaken en Financiën.
Verschenen is het voorloopig verslag
bver de begrooting van „Binnenlandsche
Zaken," en „Financiën." Bij de besprekin
gen over de Universiteit te Leiden werd ge
vraagd of spoedig kan worden tegemoet
gezien de vervulling van de vacature, ont
staan door het vertrek van den hoogleeraar
De Groot.
Sommige leden kwamen met nadruk op
tegen de plannen betreffende de verbou
wing der bibliotheek.
Sommige leden drongen aan op de stich
ting van een nieuw academiegebouw.
Gevraagd werd of de minister eenige
nadere mededeelingen kan doen omtrent
de plannen betreffende de collectie van het
Ethnograp'hisch museum.
Sommige leden meenden,- dat het thans
vrijwel vaststaat, dat deze verzameling in
het Koloniaal Instituut te Amsterdam zal
worden overgebracht.
Uit het voorloopig verslag van Financiën
blijkt, dat gevraagd werd om staking van
verkoop van duingronden tusschen Katwijk
len Noord wijk.
„Mogen wij zwijgen?"
Aldus betitelt mevrouw M. Schoemaketr-
Frent.zen ©an brochure di© zij den
VTouwen (aanbiedt als „een bescheiden bij
drage tot da behandeling van het vraagt
stuk, dat ons meer en méér gaat bezig
houden, ten dringend om oplossing Vraagt.."
Het onderwerp, dat de schrijfster, di© in
haar brochure blijk geeft van groote be
lezenheid betreffend© dit vraagstuk, "behan
delt, i6 er ©en, waarover tot nu toe onder
vrouwen melden of nooit gesproken werd^
Maai' zoo waren er meer. Mevrouw Sc"hos«-
maker herinnert er in haai* geschrift nog
aan bo© d© conventie der vrouw-en ook ge
bood om te zwijgen over prostitutie, onder
zoek naar het vaderschap, hulp aan onge
trouwd© moeders en bescherming van on
wettige kinderen en sexueele voorlichting
en scxuéele ethiek. Ze -acht het "gelukkig, dat
dat daarmee gebroken is en verwacht, dat
hét zwijgen ook verbroken zal worden over
die (andere, vooral voor de vrouwen, de aan
staand© moeders, zoo hoogst belangrijk©
vraag van de verzwegen besmettelijke ziekten,
di© zoovel© vrouwen na haar huwelijk jhet
leven hebben verwoest-.
In haar brochure heeft d© Bohrijfeter het
oordeel weergegeven van vel© mannen en,
vrouw-en van naam. over d© Verschijning dezer
brochure. Dn fallen juichen d© verschijning
toe: prof. H. Treub, prof. P? C, T. va-u
der Hoeven, prof. Kouwer, J. J. Berdeni$
tyan Berlekom, dr. J. Rutgers, Felix Orrt,
dr. C. J. ,W(ynaendta Francken, Slechte}
©enigen lUjit de rij.
Op populair© .wjjite bghandelt mevrouw,
Sohoemaker haar onderworp. Voolr de groote
massa zal ge 't [te nog beknopter, vlug
schrift je doc-n. Zij ials doktersvrouw heeft
géhoord van liet vel© lijden en van wat
z© hoorde, doelt ze thans iets mee. Wer
kelijk 't is geen overdrijving om over dez©
zaak waarschuwende, woorden te richten tot
de vrouwen. Met vele voorbeelden zet de
schrijfster haar betoog kracht bij en ook]
met de uitspraken van vele mannen van
de wetenschap. Allen erkennen ook de nood
zakelijkheid van wat mevrouw Schoemaker
wil.
Felix Orrt schreef tens: „In 'tkort ge
zegd: sexueel© opvoeding is "broodnoodig
maar de groote massa denkt er niet over;
anderen denken er wel over, maar willen
niet; enkelen willen wel, maar durven nief."
Dr. Pinkhof zed de: „Men is jriet méér
beschroomd, zulk een stof te bewerken en.
onder de oogen van mannen en vrouwen te
blengen. Het fieriieidsgevoel van ernstige»
onbedorven personen, wordt er niet door ge
kwetst. En d© -vrouwen moeten het toch
ook weten; zij hebben er het meest be
lang bij."
Reeds in 1909 schreef d© „Limb. Koer.":
„Wij twijfelen niet-, of ook onder de katho
lieken zal dez© aandrang steun kunnen vin
den" en het blad wekt er toe op om schul
dei ocze vrouwen te helpen.
Mevrouw Schoemaker heeft met veel kiescli-
beicLsgevoel het gekozen onderwerp behan
deld. Na lezing zal men het er over eens
zijn: Hier mag niet gezwegen. D© zaak is
een hoogst ernstig©.
Eén waarschuwing achten we hier op haar
plaats. Aten mak© uit het gelezen© geen,
verkeerd© gevolgtrekkingen. Dat is een- ge
vaar, dat min of meer aan dergelijk© ge
schriften vastzit. Zichzelf en vooral and-eren,
zou men ontzettend veel leed kunnen be
rokkenen, wanneer men uit een of: ander
verschijnsel, bij iemand "aanwezig, direct
tot d© gevreesde ziekte concludeerde. Alen,
zorg© er dus voor zich niet aan ©verdrij
ving schuldig te maken.
D© brochure is door een ge ringen prijs
onder ieders bereik gesteld.
Do uitgave is verzorgd door A. W. Syt*
hoffs Udtg© vers-Al ij., t© Leiden.
KECL.AMES,
40 Cent per regel.
6756 0
|"jïe man gevoelt zieti jonger
en de vrouw ziet er fris-
scher uit, wanneer zij hun
gezondheid onderhouden door
geregeld gebruiken van 1 g
6755 9
Het komt voor, dat lijders aan een hier-
aajicl10011*0!? een betrekkelijk uitstekende
gezondheid schijnen to genieten. Niettemin
wordt hun bloed armer, hun krachten ne
men af, doordat het eiwit ongestoord het
lichaam kan verlaten, en de gevaarlijke ver
giften, die door de nieren niet verwijderd
worden, ondermijnen onverdacht het orga
nisme.
Rugpijn, hoofdpijn, een onverklaarbare
vermoeidheid, jeuking der huid zonder spo
ren, een gevoel van koude in de ledenmaten,
krampen in de beenen (vooral 's nachts),
plotseling wakker schrikken, suizingen in de
ooren, duizeligheid, abnormaal gekleurde
urine, schuimend, voortdurende aandrang,
zwellingen rond de oogen en in de enkels,
kunnen de voortwoekerende kwaal aandui
den.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen genomen
vanaf het optreden der eerste versohijnse-
lent tasten de kwaal in haar oorsprong
aan en voorkomen noodlottige gevolgen als
waterzucht, niersteen, uierontsteking, ure
mie (nrine-zuurvergiftiging), enz.
Te Leiden verkrijgbaar bij D. M. Krui-
singa, Nieuwe Rijn 33, Reysfc Krak,
Steenstr. 41, en D. W- E F. de Waal, Mare 56.
Toezending geschiedt
franco na ontv. v. post
ij rin wissel a f 1.75 voor één,
of f 10 voor zes doozen.
Eascht de echte Foster's
Rugpijn Nieren-Pillen,
weigert elke doos, die
niet voormen is van
nevenstaand handels-
m,,rk. S76* 40
Rotterdam, IS Nov. Vlasmarkt. Blauw 2065
steeD, 3618 stuiver; Holl, geel 4C0 steen. Wit
42U steeu 28—34 stuiver.
Aardnppelmarkt. Zeeuwscbe blauweu 2.60—2.90,
Zeeuwsche eigenh. 1.801 90 Geld. blauwen 2.80—
8. Fiie°cbe eigenh. 1.752.85. Bravo's 2.302.70.
Brïolsche kraien 3.25—3 50. Handel en aanvoer
t mil ijk.
z>aadmarkt. Karweizaad 14è15J. Koolzaad 10.
Lijnza-td voerzaad 11—12, zaaizaad 13-15.
Sneck, 18 Nov. Yeeniaikt. Aangevoerd 311
koeien /170 a 315,2 kalveren, 155 nucht kalveren
f 10 a 17, 269 schapen f 24 a 35,6:14 lammeren f 20
a 24, 380 varlcens ^30 a 80, 120 biggen f 10 a 14,
Spaarden. 191 graslcal veren f 70 a 115,
Varkens 25 a 27 et. per l kg., biggen (Luiden)
26 et-per kg.
Handel in melk- en kalfkoeien, en kalveren
gewild, vette koeien, schapen, biggen en nuchtere
kalveren prijshoudend, lammeren en va>keu stadig.
Op de botermijn rlhter waren aangevoerd 0/1 vn.
en 1/8 vn. Prijs f 50.50.
Prijs der- Vereeniging f 50.50. Fabrieksboter
aangevoerd 1/8 en 11/16 vn. Prigs f 55. Commissie
fco\
Rotterdam, 18 Nov. Ten gevolge van den feest
dag van giste, en wa9 de Graanmarkt op vandaag
gesteld. Dit was oorzaak' dat verschillende der
gewone marktbezoekers afwezig waren gebleven
en de markt over het geheel een zeer onvolkomen
aanzien had.
De aanvoer, die van tarwe niet groot was, kon
tot de prjjzen van vorigo week langsaain verkocht
worden.
Puike jWilhelmina en Monarch bracht van 9.75
tot f 10.20 op. Gewone kwaliteit f 9 tot 9.50, af
wijkende en minder* ƒ8.10 tot ƒ8.50 alles peff
100 kilo.
Rogge van f 8 tot f 8.25 per 100 kilo.
Gerst onveranderd. Winter van f9 tot fQSA
Chevalier van f 9 5u totf 9.75 per 100 kilo.
Haver prijshoudend en van 7 tot f 7 90 per 10(1
kilo te plaatsen.
Het aanbod van Bruineboonen was weder zeer
ruim, doch door geh-ek aan kooplust, zelfe tot
eeDe flinke erlaging, niet geheel op te ru>mon.
Blanke harde Kwaliteit van f 11.75 tot f 12 50»
verder van f 8 tot/ 11.25 naar deugd.
Witteboonen hooger hetnald, vooral de hetere
kwaliteiten. Verkocht van 112.50 tot f 17 50 per HL
Erwten flauw. Krooa 9 tot 10.25. Kleine van
9.50 tot/10.75 per HL.
Rotterdam, 18 Nov. Huitenl. Granen. Maïs Dar
2000 kilo. La Plata gele disp. f 125. Dito Dito Dtc-
iev. f 126. Ara. mixed dieo. r 15G. üalfox disp. f 130
Gr. Novorr stoomend f 130.
Rogge per 2100 kilo 7J/72 kilo Oostzee Nev.-afl.
ƒ140. 73 kilo Helena loco f 153. 75/76 kilo Helena
stoomend 155.
Gerst per 2000 kilo. 66 67 kilo Odessa disp. 135,
60/61 ki 'o Zw;. Zee stoom en d 128.
Haver per 100 kilo 49/50 kilo Donan Nov.- fl.
6.65. 50/51 kilo Libau pr. afl f 6 93.46kiloPoter&b!
disp. ƒ6.90.
Delft, 19 Nov, Op do vette Varkehsmarkt waren
aangevoerd 100 stuks Prijs per kg 1ste soort
0-54,2de soort f 0 5'J.
•Schiedam, 19 Nov. Noteering van den „Bond van
Distillateurs". Moutwijn ƒ12.50. Jenever ƒ16.50.
Per Ned. vat zonder fust eu zonder belasting.
Si'Jiicdaiu, 19 Nov. Noteering Beurs.oommissie.
Moutwjjn 10 50 per HL, zonder lust en
zonder de belasting.
Stemming kalm. Spoeling 1 90.
Graan spiritus f 21-25 a Melasse Spiritus
ƒ18.a r 18.25, a uwe Spiritus ƒ91 a ƒ19.
Mepp< 1, 18 Nov. Boierinjjn. A-ineeyoerd 2625
KG. Hoogste prijs f 1.41, middelprns f 1.40, laagste
prijs/ 1.39 per KG.
^Voerden, 19 Nov. Kaas. Op de 'kaasmarkt
waren heden 260 partijen aangevoerd. Men be
steedde voor: Goudsch9 lste soort 31.a 34.
id. 2de soort 28AO a /"30 50. id. zwaardere
f 32 a f 35.50, id. gestempelde f 36.a f per
50 kg. Handel vlug.
Op de heden gehouden vee- én varkensmarkt
besteedde men voer sohapen a „varkens
of—, biggen fof— per stuk.
Uitsprakeu van het Kantongerecht
te ILeaden.
De kantonrechter sprak vTij
Wegens als geleider van een hondenkar
die gebruiken zonder voorzien te zijn van
een nummerbewijs J. B. v. L.x tot 1 of
1 cl.
Wegens als hoöfd een-er onderneming ar
beid doen verrichten in strijd met het bij
de arbeidswet 1911 bepaalde J, v. W. tot
2 of 2 d. P. J. V. K. tot 2-maal f 2 -of 2-
maal 2 d., allen te Leiden.
Wegens teu le. jagen op Zondag, 2e. ja
gen zonder jachtaete, L. P. H, te Noordwij-
kerhout tot 3 of 2 d.
Wegens vissollen met gebruikmaking van
kokkelboonen K. H. J, ten H., te 's-Gra-
venhage, tot 10 of 5 d.
Wegens geoorloofde vischtuigen ver voo
rop anders dan in een openbaar middel van
vervoer H. «L F. v. S.,ote 'a-Gravenhage,
tot 2 of 2 di
Wegens rijden met een rijwiel zonder
bel H. J. C. te Leiden tot ƒ2 of 1 maand
tuchtschool.
Wegens rijden zonder licht B. B. Wzn. to
Sassenheim i-ot 2 of 1 maand tuchtschool.
Wegens stoomen in Rijnlands boezemwa
ter zonder vergunning H. P. te Noordwijk
tpt f 2 of 2 d.
Wegens loppen op verboden grond J. W.
Ai v. d. W. të Noordwijkerhout tot 2 of
1 :d.
De kantonrechter sprak vrij M. P. P. te
Utrecht, J. Ph, K. J. Gzn. te Woerden, A.
R. te Winkejl, allen beklaagd van niet ver
schijnen voir den keuringsdienst.
R. W. J. beklaagd van te Leiden perso
nen naschreeuwenJ. B. B. beklaagd van
te Leiden overtreding van de vergunning
op de tapperijen, bierhuizen enz., heiden te
Leiden.
Daagsch Gerechtshof.
Uitspraken..
In hooger beroep bevestigde het Hof bet
vonnis van de Haagsche rechtbank, waar-,
bij J. Th. T. te 's-Gravenhage, werd ver
oordeeld tot jaar gevangenisstraf, we
gens diefstal van rywielen te Leiden
uit de vestibule van „Hotel De Grauw'
en uit de gang van den winkel van den
heer Van den Berg, Breestraat S8, met uit
zondering van de straf, die het Hof te
licht is voorgekomen, en yeroordeelde
bekl. tot 2 jaren gevangenisstraf.
Bekrachtigd werd 'sHofs verstek-arrest,
waarbij A. A. J v. d. T„ schipper te Haar
lem, werd veroordeeld tot maand gevan
genistra f Wegens weclcrspannigbeid onder
Noordwijkerhou-t bij gelegenheid,
dat hij geverbaliseerd werd wegens jacht-
wetoverteding.
Een zenuwachtige.
De rechtbank te 's-Gravenhage veroor
deelde den Leidschen opkooper P. E.
tot 2 maanden gevangenisstraf wegens he
ling van een biljartkleed, dat door zekeren
33., te Leiden, met wien h^j op 14 Juni
onder Rïjnsburg liep om werk te zoeken,
uit een café aldaar werd medegenomen.,
E., die in het café tegenwoordig was,
toen B. het stal, beweerde dat hij niet
wist, dat B. het kleed had gestolen. Bij
den veldwachter heeft geklaagde bekend.
„Ja, dat kon wel", zei E., „maar hij is
wat zenuwachtig, en waarschijnlijk heeft
hij in zoo'n zenuwachtig en bui maar be
kend." Doch nu hield hij vol er niets van
te weten en daarom vond hij de straf
te hoog.
De officier van justitie vond de straf
daarentegen te laag en was daarom ook
in appèl gegaan.
Na het hooren van veldwachter v. d.
Pol, uit Rijnsburg, eu den rechercheur
Lukassen, uitLeiden, vorderde advocaat-
generaal mr. Wentholt verzwaring van do
straf tot 3 maapden gevangenisstraf.
Diefstal van bloem en.
De advocaat-generaal bij het Hof vor
derde heden bij verstek bevestiging van
het vonnis van de Haagsche rechtbank
waarbij J. W. T.O. M. en A. J. J- A*»
te 's-Gravenhage, tot 14 dagen gevangenis
straf werden veroordeeld wegens diefstal
van bloemen op het buitengoed „Wild
zang"' onder Wassenaar.
