No. 16459. LEEDSCH DAGBLAD, Zaterdag- 18 October. Eerste Blad. Anno 1913.
De Siag bij Leipzig, 18 October 1813.
.^^30000;/,//'ta[Mbcfc£u
i-KjfïEuferitz&ch^ /7y ',/3&P=s:
Moeke rn'
Scfiönfeld
^-if.Paunsdorf-
"/.■•Seilèr&bausen
liigelsdorF
Croltendorf-
V? N
—L?
-gnferl -Jp
li 5b£tïf\>
l^J^gr^VTweynaun^f
,SFoFfSrifiT%V
Saalsïorf
Holzhausea
5^. I I cosi.i
CftConnewilz
Zucfëlhausen
^(§Vv Lieberfwolkwitz
Eg-gaz VerbuncjeteTruppen
sa -ja sa FranzbsischeTruppen
0 -Vj 1 2 3 P- 5
Vorst Sckwarzeiiberg,
de opperbevelhebber van het Oostenr\]ksche
leger.
maanden geleden, dat Frankrijk vele van
de beste soldaten, officieren en aanvoer
ders verloor op de Russische slagvelden en
nog meer bij den overtocht van de Beresina.
Bernadotte wist Ouuinot, dezelfde die Am
sterdam bezocht nadat ons land een deel
van Frankrijk was geworden, te verslaan bij
Gross Boeren, ten zuiden van Berlijn.
Dit was ireeds in 't laatst van Augustus
en slechts weinig dagen later moest Macdo-
nald het pnderspit delven tegen Blücher
bij Wahlstadt, ten westen van Breslau.
Het Boheemsche legeir maakte Vandammè
met z'n troepen krijgsgevangen bij Kulm
en de bekende maarschalk Ney, een van Na-
een leger en ging er ten slott© toe over,
oni zich mtet Rusland te verbinden 'en Frank
rijk den oorlog te verklaren. De Franschen
in Fruisen moesten wijken, maar 't was
slechts tijdelijk. Napoleon kwam met z'n
leger en won bij Lützen en Bautzen, een
paar veldslagen.
Toch geven Pruisen en Rusland den strijd
niet op. Ze wisten Zweden aan hun zijdo
te krijgen en ten slotte ook Oostenrijk, terwijl
de financieele steun uit Engeland ook lang
niet onwelkom was, want alle tijden door
is geld de ziel geweest van den oorlog.
Zoo kregen de verbondenen drie groote
legers .pp de beenhet Boheemsche, heii
Silezische en het Noarderlegcr. Het eerst©
stond onder den Oostênrijkschcn opperbe
velhebber vorst Schwarzenberg," bij wiens
legermacht zich do drie verhonden vorsten
bevonden: koning Friedrich Wilhelm Hl,
van Pruisen, keizer Frans I van Oostenrijk
en keizer Alexander I van Rusland, als
mede de Russische opperbevelhebber Barclay
de Tolly. De Pruisische opperbevelhebber
Blücher voerde het tweede leger aan en
bij hem bevond zich generaal York, die
voor Pruisen den stoot tot het verzet had
gegeven. Het derde leger werd aangevoerd
door Bernadotte, eens Franseh maarschalk,
De schets van den sla;r bij Leipzig: De opstelling der troepen
op 18 October 1813.
liet Volkereoslag gedenkteeken bij Leipzig.
(Boven links het gedenkteeken met den parkaaanleg in vogelvlucht gezien.)
de overwinnaars te c'crcn als helden, gaat
wel iéts te ver, men heïdenkt den slag
om de gevolgen, die hij had.
16 October werd de eerste slag geleverd.
Blücher versloeg het tegen hem gestelde logejf
ten noorden van Leipzig, bij Möckern.
Do hoofdmacht onder Schwartzenberg be»
Een aanblik in Oud Leipzig na den stag bij Leipzig.
De Grimmaische poort, op den achtergrond de Johanneskerk, in den morgen
van 19 October.
poleon's beste legeraanvoerders verloor den legers gezegevierd? Ditmaal evenwel zou
strijd bij Dennewitz. Al die verliezen gin- 't anders zijn. Waren het de strijders go
gen Jjeipzig vooraf. En zoo stonden daar weest uit vroegere jaren, misschien waa
Héden, 18 October, is 't juist honderd
jaar geleden, dat bij-Leipzig de groote veld
slag, waarvan do gevolgen voer geheel
Europa van zoo groote importantie zijn ge
weekt, plaats vond. 't Is een moment in de
wereldgeschiedenis, waar we w.d even bij
stil mogen staan.
We herinneren ons allen nog,# hoe ons
op school werd verteld van deze groote
zege, die daar door de verbonden vorsten
was bevochten op, wat altijl word en nog
dikwijls wordt gencemd den dwingeland van
Europa. Dan vonden we de overwinnaars
toch maar wat kranige kerels, we vonden
ze helden. Want het kind is niet critiseh
aangelegd, veroordeelt alles wat onrecht is
of hem als onrecht wordt voorgesteld. Maar
in veler denken komen naderhand wijzigin
gen en zoo zal voor Y§len de
slag bij Leipzig ook niet meer de roemrijke
overwinning der verbondenen zijn De slag
bij Leipzig is dan in hoofdzaak belangrijk
geworden door wat er gevolgd is. De strijd
zelf blijft slechts in herinnering als een;
kamp tusschen twee.zeer ongelijke machten,
waar. ten slotte de grootcrc het won van
den kleinere.
Op den slag zelf willen we hier toch cveli
in 't kort terugkomen. Daarvoor is .nu het
helm ni, sprak wel openlijk zijn afkeuring
hierover uit,-doch aan het geval was niets
Keizer Alexander I van Rnsland.
juiste oogenblik gekomen. Geen lange ver
handeling zal 't worden.
Nog was Napoleon de schrik van de vor
sten van Europa. De monarchen beschouwden
hem als een voortdurend gevaar voor. den
vrede. Lang niet alle oorlogen zijn op zijn
rekening te stellen. De houding der verschil-
Vorst liiiicher,
de opperbevelhebber van liet Pruisische leger.
Uit zijn handelingen bleek zijn neiging- om
aan de vriendschap met Frankrijk een eind
te maken. Hij begon met de vorming van
worden dikwijls anders gegeven. De sterkte
van het Fransche leger wordt meestal be
duidend geringer opgegeven, 'namelijk
130,000. Hoevelc 'malen had Napoleon niet
met oen kleinere macht over veel grootere
nog vergrootten en die van Napoleon Ver
kleinden? Mag Napoleon den slag hebben
verloren, niet zijn naam van groot krijgs
man, van groot strateeg, van gevreesd leger
aanvoerder.
De slag van Leipzig te herdenken om!
Ilaarschalk Jiej,
de aanvoerder der Fransche troepen. -
lende staten was allesbehalve vredelievend
en daar lag dikwijls de oorzaak van een
nieuwen strijd. Over de oorzaken zullch we
hier niet spreken, alleen eVen in herinnering
brengen, hoe het Napoleon na den
droeven tocht naar Rusland is gegaan.
Om zijn prestige te bewaren was de keizer
genoodzaakt onmiddellijk een nieuw leger
te vormen, om daarmee oostwaarts op te
.trekken.
De Pruisische generaal York had na den
terugtocht van het Fransche leger zich met
zijn Ptriv'si^che hulptroepen op eigen ver
antwoordelijkheid van de keizerlijke armee
afgescheiden en zich geschaard aan de zijde
per Russen. Z'n vorst, koning Frederik Wil*
Voorstelling; van het indrukwekkende tatreel op de Ilonarclienhenvel na den Volkerenslag bij Leipzig.
.Vorst Schwarzenberg brengt de drie verbonden vorsten de tijding van de overwinning.
Koning Frcde:ik Willem III
van Prnisen.
Generaal Barclay de Tolly,
de opperbevelhebber van het Russische leger.
ten slotte de geconcentreerde legermachten.
Blijkens ons kaartje had Napoleon 190,000
man onder zijn bevelen, tegenover een macht
-van 300,000 der verbondenen. Deze cijfers
alles anders geloopen, maar nu Bevonden;
zich daaronder niet de nationale gardes,
gelijk te stellen met onzo latere schutte
rijen, en waren daarbij niet de Wurtem-
burgers en de Saksen, die tijdens den slag
tot de bondgenooten overliepen, hun macht
Keizer Napoleon I.
Napoleon als notenkraker.
Een karikatuur uit die tijden: Napoleon als
notenkraker voorgesteld, die zich op een
hard^ noot (de slag bij Leipzig) de tanden
stukbyt.
Keizer Fraus I van Oostenrijk.
toen kroonprins «van Zweden, onder wicn,
als generaal o. m. Bülow diende.
De gezamenlijke legers der verbondenen
waren veel talrijker dan Napoleon's-krijgs
macht. Bovendien was 't slechts ruim tien
mepr te veranderen. De eerste maanden van
1813 brachten, wijziging in 's konings opinie.
