Marktberichten,
Kunst, letteren, enz.
Vragen en Antwoorden.
Een vergadering der S.-D. A.-P.
Gisteravond b,ad de afd. loeiden van de
S.-D. A.-P. in do groote zaai der Stadszaal
een openbare vergadering belegd, waareoor
als sprekers waren aangekondigd de heeren
F. M. Wibaut, uit Amsterdam, en K. ter
Laan, uit Den Ilaag.
Toen de vergadering bijna, een halfuur te
laat door den voorzitter, mr. Van Eek, werd
geopend, was de zaal nog slechts voor min
der dan de helft bezet en den goheelen avond
bleef het zoo.
Rij deelde mede, dat de laatste epr., die
over de a.s. Raadsverkiezing in district III
zou spreken, was verhinderd, waarom spr.
zelf bij wijze van inleiding iets over deze
verkiezing zou zeggen.
Hij wilde duidelijk maken, dat alle arbei
ders den candidaat van spT.'s partij, den heer
Ilomeiïk, moesten stemmen.
Wanneer de sociaaldemocraten zeggen
schap in den Gemeenteraad krijgen, zullen
zij aandringen op het bouwen van arbeiders
woningen van gemeentewege op een deug
delijk belastingstelsel, zoodat zij, die het geld
hebben, daartoe ook het meeste bijdragen.
Zij zouden willen trachten, dat de arbei
ders in gemeentedienst beter loonen ontvan
gen. In Leiden hebben de gemeentewerklie
den een soort van rechtspositie, doch vcor
do gemeente-ambtenaren bestaat er nog niets.
Wel ligt er sinds 1907 een. motie, nog wel
van mr. Aalberse, waarin daarvan de vren-
schelijkheid wordt betoogd. Er is echter nog
nooit iets van gekomen. Ook voor gelijkheid
van het onderwijs voor proletariërs kinde
ren met dat der kinderen van de bourgeoisie
drong spreker aan.
Eindelijk zou een socialist in den Ge
meenteraad er tegen opkomen, dat hier met
het oog op de Zondagsrust door den burge
meester het recht van vereeniging en ver
gadering, wordt miskend. Spr. weet wel, dat
voor de doorvoering van do door hem aan
bevolen maatregelen veel geld noodig is,
doch als de burgerlijko partijen daarom deze
maatregelen niet aandurven, dan moeten ze
ook niet de groote salarissen van hoogero
ambtenaren steeds verhoogen, en dat durven
zij nog wel. Vraagt men van den anderen
kant: Is dat nu socialisme? dan zegt spr.:
Hoen, maar toch zal een socialistisch afge
vaardigde naast het krachtig werken voor
bovengenoemde maatregelen ook propaganda
maken voor het socialisme.
Daarom wekte spr. ten slotte met kracht
bij allen aan om morgen hun stem uit te
brengen op den candidaat der S.-D. A.-P.,
den heer Hemerik (Applaus).
Hierna, verliet de Voorzitter het podium,
om plaats te maken voor den heer Wibaut,
dio wensclite tc spreken over de weigering
der Minister-portefeuilles door de S.-D. A-P.
Spr. wilde in zijn betoog om aan te too-
nen, dat de S.-D. A.-P. verstandig heeft
gedaan, geen ministerzetels te aanvaarden,
tweo vragen behandelen, n.l.
lo. Sproot uit den uitslag der verkiezing,
en de wijze, waarop zij door de S.-D. A.-P.
is gevoerd, voort, dat zij als minderheid
do ire geering mede moesten aanvaarden?
2o. Was het in het belang van pet prole
tariaat, dat do ministerzetels werden .inge
nomen door de scc.-democraten, mede met
liet oog op do invooring van Staatspen
sioen on algemeen kiesrecht?
Om do oersto vraag ontkennend te beant
woorden, stolde spr. in het licht, dat do
S.-D. A.-P. wel een parlementaire partij is,
doch een geheel andore dan vrijzinnige cn
kerkelijke partijen.
Do arbeiderspartij is uit den aard der
zaak opstandig, al wenscht spr., dat zij
daarvan, ook in Leiden, wat meer blijk gaf.
Doch zij zal de staatsmacht moeten ver
overen in het parlement, als het kan, maar
anders buiten het parlement. Alle overleve
ringen en 'consequenties, die de burgerlijke
partijen er aan verbinden, aanvaarden do
S.-D. A.-P.-ers 'niet.
Zoo sproot uit den uitslag niet voort,
dat de S.-D. A.-P. mede do regeeringsver-
antwoordelijkheid had te aanvaarden en het
zou, volgens spr., ook niet in het belang
van het proletariaat geweest zijn, wat spr.
ïiadcr trachtte aan te tooncn.
Spr. erkende echter, dat in het begin
een fout ïs gemaakt door de partij. Toen
Troclstra bij de Koningin werd geroepen,
heeft hij Haar gezegd, dat, indien, niinis-
tcrszetcls werden, aangeboden, dit aanbod
ernstig zou worden overwogen. Want dit
advies is wellicht aanleiding geweest, dat
de kabinetsformateur, dr. Bos, inderdaad een
drietal zetels heeft aan gepresenteerd. Spr.
mankt daarvan 'niemand een verwijt; hij
weet da.t de zaak moeilijk was.
Het toetreden tot een burgerlijke Regee-
ring, die burgerlijk bleef en moest blijven,
moest noodzakelijk 'en noodlottigerwijs leiden
tot verzwakking van de arbeidersklasse.
Om dit 'nader te deraonstreeren stelde spr.
twee mogelijkheden. In de eerste plaats, dat
de coneentranc-eisch-en eens tot hun recht
waren, gekomen.
Dan zou het proletarisch sentiment zijn
verzwakt. De 'partij zou slechts burgerlijk
hebben geregeerd; burgerlijke maatregelen
hebben kunnen nemen. En al willen met
ons de vrijzinnigen ook het algemeen kies
recht, zij bedoelen er iets heel anders moe,
wat spr. uitvoerig uiteenzette. Maar als
spr. deze mogelijkheid veronderstelde, dan
stelde hij de zaken veel te gunstig voor.
Dr is, om het concentratie-program te ver
wezenlijken, een Jangen weg af te leggen
én het gevaar van onderweg te stranden
zou veel grooter zijn geweest, wanneer de
socialisten een deel van de regeering uit
maakten, dan wanneer een eensgezinde re
geering zich daartoe aangordde. En dan,
al hebben de sociaal-democraten in de her-
stcramingseischen der concentratie toege
stemd; hun program is nog heel wat anders
dan een vrijzinnig program.
Een samenreg-oeren zou noodlottigarwijze
het socialistisch inzicht verduistererf, dan
de arbeidersklasse verzwakken.
Het is dus niet een terugdeinzen geweest
voor de verantwoordelijkheid en vcor do
consequenties van den stembusuitslag, zoo-
)tt]s hun wordt verweten. En als de vrij
zinnigen ons iu de regeering wilden bc-
itrekken, dan was -dit niet oni de belangen
yan het proletariaat te bevorderen, maar
om de bourgeoisie er bovenop to houden
(luid applaus).
Spr. meent dus, dat de meerderheid van
het partij-oongres te Zwolle een wijs besluit
heeft genomen. Het is echter niet oen dogma
van spr. om nooit de rogeering te aanvaar
den. Het is een wegen van de doelmatig
heid en zoodra de S.-D. A.-P. zóó machtig
is, dat zij tegenover de burgerpartijen haar
eischen kan doorzetten, dan zal ze voor
de x egeeri ngs veran t w o or d cl ij khei d niet terug
deinzen. (Applaus).
Spr. acht de herstemmingseischen niet van
beteekenis ontbloot en de S.-D. A.-P. zal
de tegenwoordige regeering zooveel steunen
als het haar mogelijk is, maar daarnaast en
daarboven zal zij voor Inur eigen program
strijden en de S.-D. A.-P. zal de burger
lijke partijen daardoor stuwen in de rich
ting van het socialisme (Applaus).
Van de gelegenheid tot debat werd alleen
deelgenomen door dr. Knuttel, die allereerst
zich richtte tot den eersten spreker Het
speet hem, dat hij hier niet den heer Hemerik
zelf tegen zich had. Hij zal ongeveer het
zelfde zeggen wat hij verdeden Jaar tegen-
oyct Spiekman heeft gedaan en toen is hij
door Hemerik c. s. geprezen. Hij zal nu eens
zien, wat Hemerik na zal zeggen.
Hij beklaagde zich er over, .dat mr. Van
Eek in de allereerste cn voornaamste plaats
verschillende maatregelen op den voorgrond
gesteld heeft, waarvoor de candidaat moest
opkomen en daarna eerst iets heeft gezegd
over de socialistische beginselen zelf.
Trouwens, wat de sociaal-democraten in
andere gemeenteraden doen, beteekent voor
de socialistische beginselen niet veel. ,Hij
wees er o. a. op, dat jn Hoorn en Winters
wijk zelf de sociaal-democratische Raadsle
den voor een subsidie voor de onafhanke-
lijkheidsfeesten hebben gestemd. In Dten Haag
hebben de vrijzinnig-democraten, en zelfs pen
paar Unie liberalen tegen den liberalen wet
houder op een socialistisch candidaat ge
stemd. Zij voelen wel, dat de S.-D. A.-P. niet
meer gevaarlijk is.
Spr. drong er ten slotte op aan den meer
principieel ;-n candidaat der S.-D. P. te stem-
mon.
Daarna bestreed de heer Knuttel met
groote felheid en krachtige overtuiging, den
heer Wibaut, wiens standpunt hij slap
noemde.
Hij constateerde, dat met het piet-aanvaar
den van ministerszetels slechte de schijn is
gered. Door het ministerie te steunen aan
vaardt men feitelijk de verantwoordelijkheid
evenzeer.
Ook de heer Knuttel vond toejuiching.
Hij werd uitvoerig door den jheef Wibaut
cu ten slotte ook nog kor tel ijk door dsn
heer Van Eek beantwoord, waarna de ver
gadering te halftwaalf gesloten werd.
Vereeniging tegen Sluitingsdwang.
Gisteravond hield de Vereeniging tegen
Winkelsluitingsdwang een openbare verga
dering in ,,De Graanbeurs", alhier. Onder
de aanwezigen merkten wij o.a. op wethou
der Van Hamel en het Raadslid den heer
De Boer.
Te 8.I5 opent de voorzitter, de heer G.
Kwaadgras, de vergadering cn deelt mede,
dat deze vergadering belegd is om nog
eens protest uit te brengen tegen de slui
tingsverordening en ook met het oog op
de Raadsverkiezing van Dinsdag.
Dit is te meer noodig nu reeds van de
zijde der bedienden "gewerkt wordt voor
de sluiting om 8 uur ;s avonds.
Verder herinnert hij er nog aan, dat
slechts winkeliers uit Leiden aan het de
bat mogen deelnemen cn zegt t'èn slotte,
dat er in de advertentie in het „Leidsch
Dagblad" een fout is ingeslopen, zcodat
gelezen moet worden dat de heer Van
Hoeken, oud-candidaat is der reclitsche
partijen (inderdaad is ons gebleken, dat
voor het woord candidaat het streepje is
weggevallen).
Hierna krijgt de heer W. Duykers, voor
zitter der ,,Amsterdamsche Winkeliers-Ver-
eeniging", het woord, die mededeelt over
tuigd te zijn, dat de Leidscbe verordening
niet tot stand zou zijn gekomen als men
hier op de hoogte was geweest van den
ellendigen toestand, die in Amsterdam
door de sluitingsverordening in het leven
is geroepen.
Spreker zal den toestand in Amsterdam
schetsen en zijn bespreking verdeelen in
drie punten, te weten: 1. Hoe kwam de ver
ordening in Amsterdam tot stand? 2. Hoe
werkt zij 'l 3. Hoe worden wij er van ver
lost?
Spreker betoogt, dat de verordening
namelijk tot stand kwam door het drijven
van de Vereeniging van Kantoor- en han
delsbedienden", die berust op sociaal-de-
mocratisehen grondslag, terwijl door de
laksheid" en de lamlendigheid" van de
winkeliers zeiven geen voldoende verzet
gevoerd werd.
Terwijl de voorstanders bleven agéeren,
al was het dan op vergaderingen waar,
behalve een onvoltallig bestuur, slechts
twee leden aanwezig waren, deden de te
genstanders weinig of niets.
Op 5000 circulaires, die belanghebbenden
tot een vergadering bijeenriepen, kwamen
slechts 63 personen op. De „Algemeene
Winkeliers-Vereeniging" sprak zich over
het vraagstuk niet uit, misschien was de
voorzitter in deze niet onpartijdig. Op de
vragen der enquête-commissie, door den
Gemeenteraad ingesteld, werd weinig en
dan meest nog door voorstanders geant
woord. De moesten stelden zich tevreden
met lachend de schouders op te halen en te
zeggen „de Raad is toch niet gek"
Zoo kregen de Raadsleden den indruk,
dat het bezwaar van de winkeliers tegen
den sluitingsdwang niet zoo groot was en
de verordening kwam er.
Maar nu was Leiden in last, reeds dade
lijk kwamen er talrijke winkeliers bij het
bestuur der Vereeniging klagen, en ©en
protest vergadering werd uitgeschre
ven. De zaal, die meer dan 2000
menschen kan bevatten was nu te klein en
tegelijkertijd werd een' tweede vergade
ring gehouden, eveneens druk bezocht.
Districtsverecnigingen werden opgericht
in alle negen districten en krachtige actie
werd gevoerd.
Eerst trachtte men vernietiging van het
raadsbesluit, waarbij de verordening was
ingesteld, te verkrijgen.
Werkelijk hebben Gedeputeerde Staten
de vernietiging aan de Kroon aangevraagd,
maar deze vond geen reden om zulks te
doen.
Vervolgingen werden tot. voor den Hoo-
gen Raad doorgevoerd, ook wat de ver
koop over het hekje betreft, doch niets
gaf.
Tallooze bekeuringen volgden, op een
vraag van den heer Vliegen in den Am
sterdamsehen Raad deelde de burgemeester
mee dat in Juli 1912 nog 1376 bekeuringen
plaats hadden.
De toestand werd steeds ellendiger.
Toen dan ook de verkoop over het hekje
door den Hoogen Raad veroordeeld werd,
was de woede algemeen, bij sommige la
gen revolvers of zakjes peper gereed om
de politie op te onthalen, als zij het waag
de binnen te treden.
Burgemeester Van Leeuwen heeft te
recht gezegd, dat dergelijke maatregelen
,,de politic tot een gehaat instrument ma
ken"
De winkeliers lijden ontzettende scha
de, door de concurrentie met koffiehuizen
en venters van over het IJ, die dikwijls des
avonds nog elf uur huis aan huis loopen te
venten. Zoo was de toestand direct na het
in-werking-treden der verordening, zoo is
hij nog.
De politie organiseert een ware jacht
op de overtredende winkeliers, ja, zq
provoceert de overtreding.
Een drogist, nog nooit met de politie
in aanraking geweest, laat even voor ne
gen uur zijn winkel aan zijn vrouw over,
om dien te sluiten. Juist na tijd komt een
klant om sublimaat te koopen (dat moet
dan nog al veel zijn, want minder dan
cO Gr. mag de drogist volgens de wet op
de uitoefening der arfcsenij-bereid-kunst niet
verkoop en. Verslaggever), de vrouw
helpt hem en de kooper ontpopt zich als
een inspecteur van politie. Dit is toch
zeker provocatie.
ttpr. noemt nog vele voorbeelden en deelt
nog mede, dat sommigen van hun winkel
een verlofzaak gemaakt hebben, doch nu
in de personeele belasting voor veel hooger
aangeslagen worden.
De verordening voldeed niet aan de
verwachting, verklaarde reedg de burge
meester officieel en ook in den Raad zal
een kentering komen, nu reeds dienden
vier leden van verschillende fracties een
voorstel in tot afschaffing van de verorde
ning.
Spr. vleit zich niet met de hoop, dat
dit gebeuren zal, maar wel verwacht hij
verruiming van de knellende bepalingen.
En nu, hoe krijgen wij de verordening
afgeschaft? De beste manier is om de Raad
om te krijgen. De mannen, die ons de win
kelsluiting bezorgd hebben, moeten er uit!
roept spr.
Wat den toestand hier in Leiden betreft,
wil hij een eere-saluut brengen aan den
burgemeester en aan wethouder Van der
Lip, voor de wiize, waarop zij het praead-
vies van B. en Ws. verdedigd hebben, hoe
wel het helaas, niet mocht baten.
Wat de winkelbedienden betreft, niemand
van dc patroons is cr op tegen om hua
meerder vrijheid to verschaffen, maar dit
moet op andere wijze bereikt worden.
In den winkelstand kruipt men nog te
veel vcor zijn klanten, weest zelfstandig,
houdt er een eigen meening op na en
kiest, wie uw belangen in den Raad wil
behartigen. (Luid applaus).
De volgende spreker, de heer D. Manas-
zen, hoofd-redactcur van het weekblad ,,De
Fakkel", zal kort zijn, ook met het oog
op den tijd en omdat hij reeds in April
hier gesproken heeft.
Ook hij brengt een eere-saluut aan B. en
Ws. van Leiden en leest een stukje uit
het bekende praeadvies vcor, waarvan hij
de argumentatie ten zeerste roemt.
Toch moet men zich niet ten zeerste ver
bazen over de aanneming van deze veror
dening. Ket is een gevolg van den geest
des tijdsgelukkig is deze aan het kente
ren, constateert spr. Had do staatsma
chine in Den Haag wat vlugger gewerkt,
dan hadden wij nu een volledig stel dwang-
wetten volgens Pruisiscli systeem; maar
dit alles is al aan het veranderen, getuige
het staatspensioen
Zoo staan wij ook volgens spr. aan den
vooravond van de kentering ten opzichte
van den sluitingsdwang, men zie slechte
Daar de ongunstige praeadviezen door de
dagelijkscho besturen van verschillende ge
meenten uitgebracht, naar de kleine meer
derheid die de voorstanders krijgen.
Spreker is dan ook optimist genoeg om
te verwachten, dat er rijkssluiringsdwang-
wet zal komen.
Ookt voor het bedienend personeel ver
wacht hij er weinig van de patroon kan,
indien hij dat wil, hem toch lang genoeg,
te lang aan den arbeid houden.
Wat spr. wil is een Rijkswet, die de ar
beidsvoorwaarden van het personeel re
gelt. Zelfs al mogen er misschien zijn die
van den sluitingsdwang profiteeren, in een
andere stad gekomen, waar die dwang niet
bestaat, is de bediende dit voordeel weer
kwijt.
Do sluitingsdwang is een nuttelooze
krenking, zegt spr.
En op welken rechtsgrond berust nu deze
dwang, die zoo ingrijpt in de bestaans
voorwaarden van deri der natie?
Nooit heeft iemand hem daarop een af
doend antwoord kunnen geven.
Wat voor verschil is er tusschen een win
kelier, zonder personeel, en een advocaat
of journalist, waarom is de een aan zulke
Strenge bepalingen onderworpen en de an
dere niet? En dan nog het grievend on
recht, dat aan een zekere catagorie van
winkeliers, te weten, die in bier en jenever,
de caféhouders, toegestaan wordt, wat den
anderen wordt ontzegd. Hier zou tenminste
nog een sociaal voordeel zijn to behalen.
Ook brengt sluitingsdwang een belang
rijk economisch verlies mee, er 'zal minder
gekocht worden, koopen is toch dikwijls
een opwelling van plotselinge neigingen.
En dan het voornaamste is, dat de ener
gie van den winkelier verlamd, zijn parti
culier initiatief beperkt wordt. Men belet
hem door hard ploeteren vooruit te komen.
De heer Manaszen eindigt met de hoop
uit te spreken, dat Leiden in den strijd
tegen den sluitingsdwang zal volharden,
het is nog niet te laat.
Voor debat geven zich op de heeren Bijle-
veld, Hemerik, Dubbeldeman en Heems
kerk, aan wie ieder 10 minuten wordt toe
gestaan.
Alle debaters betuigen hun instemming
met dc woorden van mr. Elion in het
„Leidsch Dagblad" en protesteeren er te
gen, dat op een openbare vergadering alleen
Leidsche winkeliers in debat mogen treden,
anders zouden hier wel menschen zijn, die
genoeg op de hoogte waren van de Am-
sterdamsche toestanden om de sprekers te
weerleggen. Nu was hetgeen zij beweer
den, niet te controleeren
De heer B ij I e v e 1 d, hoewel in principe
geen voorstander van dwangmaatregelen,
iv wel voor sluitingsdwang, omdat hij gezien
heeft dat zonder dwang hier in Leiden niets
te bereiken valt. Debater, die -nogal eens
afdwaalt, is slecht te volgen door interrup
ties en gelach uit de zaal
De heer Hemerik vindt, dat de heer
Duykers den debaters een goed argument
aan de hand heeft gedaan voor den slui
tingsdwang. Hij noemde toch de winke
liers la ml en di gen. Komt dit juist niet door
het dag en nacht slaven in den winkel. De
heeren sprekers waren nogal eens in te
genspraak met elkander. Duykers sprak
van lamlendigen, Manaszen van kracht en
energie.
De eerste sprak van kleine vergaderin
gen, de tweede van den tijdgeest. Den
heer Manaszen gaf hij gelijk, het is de tijd
geest die op sluitingsdwang aanstevent,
maar hij betwist dat deze geest aan het
kenteren is, ook in het buitenland gaat
het wel, wat de debater met cijfers aan
toont. Ook in Deventer en Zwolle lijkt het
nog meer op een kentering.
Ook met cijfers toont spr. aan dat al
thans een deel van de bedienden in Am
sterdam verkorting van arbeidsduur hebben
gekregen.
Wat de wettelijke regeling betreft van
den arbeidsduur, in dit opzicht vertrouwt
debater den heer Manaszen niet, toen
Schaper in de Kamer met den 10 uren dag
aankwam, heeft geen van M.'s. partijge-
nootcn, dit voorstel gesteund.
Ook vooral voor den kleinen winkelier
is sluitingsdwang een voordeel
Moge het hem al financieel benadee-
len, aan levensvreugde, aan vrijheid
schenkt het hem veel meer.
De heer Dubbeldeman spreekt in
denzelfden geest als zijn voorganger. Den
heer Duykers bestrijdende zegt hij dat deze
wel gewezen heeft op wantoestanden in
Amsterdam, maar dan moet hij deze wan
toestanden bestrijden en niet de verorde
ning zelve.
Hij vraagt ook hoe het mogelijk is, dat
een verlofhouder zooveel meer belasting
betaalt dan een gewoon winkelier.
Ook zei de heer Duykers, dat de winke
liers niet kruipen moesten voor hun klan
ten, maar laten zij dan beginnen hun win
kels in te richten naar de eischen, die zij
zelve aan het leven stellen.
De rechtsgrond, waar de heer Manaszen
van sprak is een kwestie van macht.
De heer Heemsk erk vraagt, waarom
hier wel do Kamer van Koophandel die
tegenstander en niet de Kamer van Arbeid
voor de winkeliers cn grossiersbedrijven,
die voorstanders van sluitingsdwang is, is
uitgenoodigd.
De heeren Duykers en Manaszen replicee-
ren, waarop de vergadering wordt geslo
ten.
Ito'ter Jam, 29 Sept. Hoewel het aanbod van
Tavwo v ndaag niet zoo groot was als sinds eerige
wekeD, bleek bet toch voldoende voor de getooDde
behoefte.
Begin markt werden de droogs'e en nvoois1 e
partijt es tar we u tgezocht tot de prijzen van vorige
week, doch het overige moest iets beer worden
afgegeven. Toch kon Dog met alles oproimen.
De beste nartutjes Wilhelmina en Monarch
konilen van tot f lü.lU bedingenaoeda van
f 9.25 tot /"9.60, miudere en afwijk ndeva»/8tot
9, naar kwaliteil en per 100 kilo.
Yan Essex was het a nb >d gering.
Rogge sheen iu do puikste en droogste soorten
te verkoopen van f 50 tot ƒ9 per 100 kilo; af
wijkende kwalitoit m- eilijk vei koopbaar.
Gerst traag. Mooie Wintergerst van ƒ9 tot
f 9.25,dito Che-ftli'rf 9.2-5 tot ƒ975 per 109kilo.
Haver weinig gevraagd Verkocht van ƒ7 tot
f 7.75 per 100 kilo. Kool- vu Karwijzand onverand r
Yan Niruwe llruiueboonen waren de eerstelingen
ter markt die om het nieuwtje koopets vonden van
ƒ13 tot ƒ17 per HL. Er weiden nog verschillende
wakke monsters getoond.
Groene Erwten wederom flauw. Kroon-Erwfen
van 10 tot f 12. Kleine dito f 9.75 tot 10 50.
Rotterdam, 29 Sept. Boitenl. Granen. Maïs per
2000 kilo. Gele La Pl.iia disp. l3b Dito Nov,/Dec;-
lev. f 139. A:n. mixed disp. 154. G.il ox disp. 131
Rogce p v 2LQ lc lo. 73/74 kilo Helena Öct.-afl.
ƒ162. 73/71 kite Stettin Oct/Dec.-aÜ ƒ152. 72/73
kiio Petersb. loco f 161.
Gerst per 20ÖOkilo- 60/61 kilo Zco disp. 133
60'61 kilo Zw. Zee Oct Dec -*>fl 138.
Haver per 100 kilo. Petereb. 47/4-5 kilo locó 7,10.
iedam, 29Seut. Noteoring vun den „Bond van
Disiillatours". Moutwijn ƒ13.—. .tenever 17.—
Per Ned. vat Zonder fu i en zonder belasting.
Schiedam, 29 Sept. Noteering Bourscommissie.
Moutwijn /II75 per HL., zonder lust en
zonder de belasting.
Stemming traag Spoeling ƒ160.
Graan Spiritus 21.75 a 22.—, Melasse Spiritus
ƒ18.50 a r 18.75, ui we Spiritus f 10 a f
Alkmaar. 29 Sept. Aangevoerd 312 vette vste
kena. PrjjB 53 a 5-5 cte. per kg. 13 magere varkens
f 19 a23 per siuk.
Aangevoerd 15 koeien en os eu ƒ255 a 360, 41
vette kalveren 45 a 125; per KG ƒ1 a 1.20, 25
nuchtere kal vei on 8 a 25,1272 schapen f 20 a 36.
Jboinio», 29 Sopt. Metalen. (2de b.j Stvaits-Tin
cont. 189.15/, op 3/m 190 2 6, Koper cont.
72.1 0/, op 3/m. 72.7/6, Zink 21.Lood
(Spaansch) 20.1/3 a
IJzer. (2e beuis). Cleveland Middlesbro No. 3
549 contant, 55/— op 1 m. konpers.
Geen mosiaiuent voor Bebcl.
De socialistische gedelegeerden, te Stutt
gart vereenigd, hebben het voorstel van den
afgevaardigde Westmeyer, om in de nabij
heid van Stuttgart een monument voor
Rebel op te richten, verworpen.
Haagache schouwburg.
Gisteravond behandelde de Haagsche
gemeenteraad de schouwbrugkwestie. Na
bestrijding door den burgemeester, ver
wierp de Raad met 23/8 stemmen een voor-
stel-Couvée, om de zaak eerst af te doen
na publicatie van de rapporten der auto
riteiten.
Langdurige discussie volgt daarna over
het plan van de niet-gemeentelijke des
kundigencommissie, om den bcstaanden
schouwburg aan het Voorhout zóó te ver
bouwen, dat de brandgevaarlijkheid tot ge
ringe afmetingen wordt teruggebracht.
Het voorstel werd bestreden o.a. door
de heeren Jurriaan Kol en Deen, maar
vond verdediging bij de heeren Yas Diaa,
baron Van Zuylen van Nievelt, De Mees
ter, YVarneke en Yan Malsen, terwijl mr.
Varenkamp vóór het plan zeide te zullen
stemmen, als de verzekering werd gege
ven, dat maatregelen zullen worden geno
men het gevaar bij brand in den kap weg
te nemen.
Het plan om den schouwburg, na de door
bovenbedoelde commissie ontworpen res
tauratie weer te openen, werd ten slotte
aangenomen met 31/9 stemmen.
De heer Yan Pallandt eD de burgemees
ter brachten daarna hulde aan de schouw
burgcommissie uit den gemeenteraad.
In den schouwburg te Dresden schijnt de
akoestiek niet te deugen. Althans toen er
„Iledda Gabler" vertoond werd, toorn
den er toehoorders, die te weinig verston
den. Mevrouw Körner, die de titelrol
speelde, viel er door flauw en de voorstel
ling kon niet doorgaan.
Do Pan».
Daar sedert 25 dezer geen pelgrims meer
waren ontvangen, liep er een gerucht, dat
de Paus ongesteld zou zijn, omdat hij to
lang op het balkon had gestaan bij de ont
vangst van de Fransche katholieke jonge-
liedenvereeniging. Nu wordt medegedeeld
dat de staking der ontvangst van pelgrims
niets buitengewoons heeft, omdat die ook
sedert 16 cn 22 Sept. 'niet zijn gehouden.
Men beperkt dergelijke audiënties zooveel
mogelijk om den Paus noodelooze vermoeie
nis te besparen
Vraag-: Is het geoorloofd, dat er ieder#
week een schuit voor de woningen aan der
Ouden Singel ligt, waar altijd kolkenbagger
in geledigd wordt en dat terwijl op d-o
Beestenmarkt de vaart ledig is en er geen
huizen staan? Zou dat daar niet plaats
kunnen hebben opdat wij van dien ontzet
ten den stank bevrijd worden
Antwoord: Misschien kan dat wel.
Overleg het maar eens met den opzichter
van den reinigingsdienst, A. Grijzen. Helpt
dit niet en u meent dat het wel kan ver
anderd worden, wendt u-dan tot den direc
teur van gemeentewerken op het. Stadhuis.
Vraag: Mijn daggelder zegt dat hij niet
goed is. Nu is hij Dinsdag weggebleven,
moet ik hem deze week nog uitbetalen of
nog langer En kan ik hem noodzaken om
een bewijs van den dokter te toonen
Antwoord: Ja, gij kunt eischen, dat
hij u door een briefje van den dokter be
wijst, dat hij werkelijk ziek is. In dat
geval kunt gij onder uw omstandigheden
volstaan lvem alleen de eerste week uit to
betalen. Natuurlijk kunt gij hem wel langer
zijn loon geven, maar verplicht zijt gij daar
toe niet.
Vraag: Wij zijn met zijn drieën broers.
Nu ben ik na den dood van mijn ouders
in het bezit gelieven van een gedeelte van"
den inboedel. Heb ik nu het recht daar
van iets weg te geven of te verkoopen zon
der goedvinden van de anderen?
Antwoord: Blijkbaar is het gedeelte
van den inboedel, dat gij bedoelt, nog on
verdeeld. Zonder goedvinden van de nfedo-
gerechtigden kunt gij daarover niet be
schikken.
Vraag: Is men verplicht aan een dienst
meisje dat van 's morgens lialfaeht tot 5
uur in dienst is, in de vacantie behalve haar
weekloon ook kostgeld te geven
Antwoord: Ja, dat kostgeld is dan
een veTgoeding voor den kost, dien zii gewoon
lijk bij u tusschen halfaoht en 5 uiren krijgt.
Vraag: Mijn dienstbode, die per 3 maan
den gehuurd is, heeft nu met 6 weken den
dienst opgezegd' en vertrekt 1 October. Heelt
zij nu het a-echb haar zomerfooi te houden,
die zij half Juli ontving?
Antwoord: Neen
Vraag: Mijn vader is in liet bezit van
nrijn spaarbankboekje. Daar ik nu ver over
de 21 jaar beu en door omstandigheden hef
boekje noodig heb, krijg ik ten antwoord:
„Je krijgt het niet." Ben ik niet in recht
om het hoekje te vragen?
Antwoord: Ja, gij zijt in uw recht.
Vraag n echter nog oens a.f of uw vader
niet in uw eigen bestwil handelt. Zijn dio
omstandigheden wel zco dringend? Het is
zoo zoet een centje op de spaarbank te
hebben.
Vraag: Na«ir aanleiding dat ik mijn'
dienst heb opgezegd tegen 1 October on.
ik 'étf nog maar 10 weken dan ben geweest,
heeft mevrouw dau het recht krijn gods
penning in te houden
Antwoord: Ja,
Vraag: Het is met Maart elf jaar ge
weest, dat ik- in een huls woon. Nu worden'
de huren opgeslagen. Doch dc eigenaar hoeft
nog gezegd, dat bewoners die tien of mcoP'
jaren in één huis hadden gewoond, vrij
waren van de verhoogiug. hfu Zaterdag kreeg
ik echter toch bericht, dat de huur was
Opgeslagen. Wanneer ik nu met getuigen
kan verklaren dat de eigenaar heeft gezégd,
dat ik vrij was, kan hij mjj dan toch dwingetl
de verhooging te betalen
Antwoord: Do eigenaar zal zich be
dacht 'hebben. Indien echter dc andere be
woners Van tien jaar en meer geen verhoo
ging betalen, zijt ook gij daartoe niet ver
plicht.
