Hoe het arme volk leeft
Germaansche wapenen.
iggrM I MilCT-
De „Temps", waaïuit deze opmeirldngen
^ijn overgenomen, herinnert er aan, hoe
een Japansche schooljongen, veel jaren
inoodig heeft, om zich het onnoemlijk
aantal teekeningen in te prenten, waarvan
elke niet, naar men weet, een klank, maar
een beweging, een gevoel, oen cbenkbeëldi
vei tegenwoordigt en die dus een soort zin
nebeeld of allegorie is.
Het Westetrsch alfabet zou de taak van
de jeugdige Japanners aanmerkelijk vor-
liohten en zou bun weinig ontwikkelde
oudera in staat «tellen, op hun gemak
•bij bet lezen duizenden zaken te loeren,
die hun nu nog onbekend zijn. Maar hot
gebruik door de Japanners van het pho-
'netiaeh alfabob, zou ook voor de Euro
peanen aanzienlijke voordeelen biodon,
daar dit hot bun mogelijk zou maken, de
Japansche letterkunde te bestudeeren, waar
van de 19eesten thans moeten afzien wegens
den langen en zwaren arbeid, dien de studie
van het Japansche schrift vereischt.
De Westerlingen kennen de Japanners
niet, terwijl de Japanners wel de Wester
lingen kennen, zegt Labadie-Lagrave in
een artikel, dat hij over de behandelde
kwestie in het tijdschrift „Tour du monde'
publiceert.
De burgemeester van Tokio, baron Sa-
katani, nu, die een voorui'strevend man is,
droomt er van door zijn landgenooten dat
/romaji'-sohriftzooals de Japanners onze
letters noemen, te doen aannemen. Hij is
van oordeel, dat hun afkeer tegen het aan
nemen dier hervorming geen voldoenden
grond heeft, om er van af te zien, hen die
te doen aannemen.
In verband hiermede schrijft Laba/die-
Lagrave, dat in alle groote steden van Ja
pan de telegraafambtenaren tamelijk vlug
telegrammen volgens het Morse-alfabet heb
ben loeren verzenden en ontvangen, welke
feitelijk phonetische teekons zijn evenals hot
Europeesche alfabet.
Maar wanneer het een gewoonte betreft,
die even diep als het schrift en het lezen
ia het dagelijksche leven van een volk is.
ingewor%ld, dan ia de wil van den wet
gever niet dadelijk opgewassen tegen de al
gemeen verspreide gewoonten in een land met
£0 millioen inwoners. Terecht raadt dan ook
baron Sakatani de Japansche regeering aan,
die hervorming niet- uit te voeren dan met
de uiterste voorzichtigheid. Men moet er
de nieuwe geslachten allengs aan wennen,
de superioriteit van de romaji-1 etters te er
kennen. Zonder met één slag alle program
ma's van het lager onderwijs omver te wer
pen zal het voor do onderwijzers gemakke
lijk zijn, hun leerlingen de karaktera van het
Westersohe alfabet te loeren.
Als men in het oog houdt, dat het Chi
neesde schrift om een afgetrokken denk
beeld, bijv. van teederbeid, voorspoed, op
rechtheid uit te drukken, gedwongen is een
reeks kleine sohilderijtjes af to beelden ala
een moedor, die haar kind in de armen
houdt, oen woning, waarvoor zich een huis
dier ophoudt of architecten, die de stevige
head van een muur onderzoeken, en dat
bovendien allo personen, die in die rebussen
ten tooneele warden gevoerd, door con ven-
tioneele teekens worden aangeduid, kan men
beter [het gewicht van do hervorming of
liever: omwenteling beoordeelen, die baron
Sakatani voorstelt.
De volgende voorbereidende maatregelen
stelt Labadie-Lagrave voor. Enkele school
boeken moeten in romaji-letters gedrukt en
den kinderen in handen gegeven warden.
Al zeer vroeg moeten de leerlingen door
rig'en ervaring zich rekenschap leeren igeveai'
van de superioriteit van de nieuwe teekens,
gebruikt zoowel bij het lezen als bij het
schrijven. De nuttigste en meest vruchtbare
nieuwigheden vinden eohter slechts langzaam
bun weg. In I^ankrijk heeft het 60 jaar
geduurd, voordat de oude maten geheel ver
geten waren en het metrieke stelsel in de
praktijk van het dagelijksch leven zijn intree
deed. Hoe krachtig ook de geschiktheid, om
zich aan te passen, mogen zijn, waarvan de
Japanners zoo veel bewijzen gegeven heb
ben, toch is het waarschijnlijk, dat er een
dertig- of zelfs veertigtal jaren zal ver
strijken, voordat de Europeesclie letters alleen
in de dagbladen en in de te Tokio gedrukte
boeken gebruikt zullen worden. t
Te Birmingham werd de jaarlijksche bij
eenkomst gehouden van de „British Asso
ciation," het algemeen wetenschappelijk ge
nootschap van dit land, aldus schrijft de
Londensche correspondent van „De Tel."
Dr. Leonard Hall, de bekende phisioloog
der Londensche universiteit, besprak dc
voedingswaarde der levensmiddelen van
het volk, wees daarbij op do geringe voe
dingswaarde van wittebrood en bestreed
tevens de gangbare meening, als zou suiker
een voortreffelijk voedingsmiddel zijn. Sui
ker was naar zijn meening slechts kunstma
tige voeding, die bij weinig gebruik heel
goed wasmaar werd daarvan veel ge
bruikt in den vorm van snoepgoed, dan
vond hij dat voor kinderen hoogst naöee-
lig. Hij verklaarde tot dat inzicht to zijn
gekomen op grond van eigen onderzoekin
gen en van die, gehouden door bevoegde
mannen in verschillende landen.
Noodlottig vond hij tevens, dat het arme
volk zich hoofdzakelijk met wittebrood
voeclt. Te Belfast had hij de voeding on
derzocht van in een groote vlasspinnerij
werkende meisjes, d>e in een model-volks
logement voor f3 per week wonen. Bij
het opstaan des morgens, kwart- voor zessen
ont-vanen zij thee met een paar sneetjes
wittebrood voor ontbijt om acht uren,
weer thee en wittebrood, met een ei of ge
braden spek voor het middagmaal om één
uur groentesoep met spek, thee en witte
brood des namiddags halfzes thee en wit
tebrood, met margarine en jam; ten slotte
des avonds om tien uren v/eer thee en wit
tebrood met jam. De vele maaltijden vond
hij weinig geschikt om de lichamelijke
kracht van jonge vrou.ven te versterken en
te onderhouden. En de vele zwarte thee,
door die fabrieksmeisjes gedronken, achtte
hij hoogst nadeelig voor haar.
Het volk een goede voedingswijze tegen
geringe kosten te leeren, is wel een der
meest dringende eischen van onzen tijd.
Merkwaardige dingen omtrent het volks
leven te Birmingham vertelde verder zeke
re miss Matheson, directrice van eeu Social
Settlement aldaar.
De loonen van het gros der Birmingham-
sche werklieden varieeren van 10.80 tot
15 per week, waarvan gemiddeld 2.50
voor huishuur afgaat. Een gehuwde man,
die 10.80 per week verdient, ovorhandigt
zijn vro^iw het volle loon, waarvan zij hom
wat zakgeld geeft. Maar naarmate de man
meer verdient, houdt hij zelf meer zakgeld
van zijn loon af. De man dié 15 per week
verdient, verwacht, dat zijn vrouw de huis
houding van 12 onderhoudt. De overige
3 behoudt hij voor zich, maar betaalt daar
van echoenen voor de kinderen. Thee, wit
tebrood en 6uiker vormen het voornaamste
voedsel van het Birminghamsche volk. Mar
garine en jam vervangen elkander op het
brood. Margarine wordt echter meer clan
jam op prijs gesteld. Alleen des Zondags
kan een ordentelijk middagmaal worden ge
nuttigd, met vleesch, des Zaterdags gekocht
van twee tot zes stuivers per pond, cn wel
van de soort, die bevroren uit Australië of
Argentinië wordt ingevoerd. Voor visch
betaalt het volk van drie tot vier stuivers
per pond. Vruchten zijn een weelde-artikel,
maar bananen worden meer en meer gege
ten.
De kleeding wordt hoofdzakelijk door
middel van spaarkassen gekocht. Een fa
briekswerkster, die f 7 20 k ƒ8.40 per weck
verdient, besteedt dat grootendeels aan do
huishouding en kleedt zich schamel, maar
net, van ƒ36 per jaar. De smart (nette) fa
brieksmeisjes kleeden zich op dezelfde ma
nier. Meer en meer wordt gebruikelijk,
dat een jong gehuwd paar een huisboedel
op krediet koopt, daartoe verlokt door ad-
vertonties als„Koopt uw goederen op
krediet; ge kunt uw liefje verliezen, ter
wijl gij voor een eigen huishouding spaart."
De banken-van-leening spelen een groote
rol in het Engelsche volksleven. De Zon-
dagsche kleeren worden veelal reeds des
Maandags verpand en des Zaterdags weer
afgelost, week aan week, jaar in jaar uit.
Werkmansvrouwen zijn zelfs moeilijk te
weerhouden, het waschgoed te verpanden.
Een zeer gebruikelijke vorm van onderlinge
hulp is, dat een vrouw haar waschgoed
leent aan een andere, die dat tijdelijk in
een bank-van-leening brengt, en dan gratis
voor haar buurvrouw wascht!
Op het congres der Duitsche geschied
kundige vereeniging, welk congres te Bres-
lau is gehouden, heeft dr. Jahn gesproken
over de bewapening der Germanen in den
Romeinschen tijd. Terwijl de Romeinsche.
geschiedschrijvers over den strijd tusschen
Germanen en Romeinen ons talrijke be
richten hebben achtergelaten, geven de
historische bronnen slechts weinig nauw
keurigs over de toenmalige bewapening;
van de Germanen. Toch heeft men zeer!
vele en belangwekkende berichten over de(
Germaansche wapenng weten te verzame-,
len. De wapenen, weike de Germanen in-I
dertijd gebruikten, legden zij in de graven;
van hun afgestorvenen en gesneuvelden?
en juist in die graven heeft men talrijke-
wetenswaardige vondsten gedaan.
Dc voornaamste wapenen van de Ger-
maaDsche volkeren waren de lans en het
zwaard. Pijlen en werpbijl kwamen eerst,
later, in den t\jd van het Keizerrijk, dus
omstreeks de derde of vierde eeuw. De"
lansen werden meestal zoowel voor stoot-
als voor werpvv&pen gebruikt.
Slechts één soort van speren, n.l. die,
waarvan de punten van scherpe weerhaken
voorzien waren, deden alleen dienst om er,
mee te werpen. Dc zwaarden waren zoowel
enkel als dubbel snijdend. In de laatste:
eeuw vóór Chr. waren zjj van groote leng
te, de vorm leende zich uitstekend om het
wapen voor houwen te gebruiken. Om
streeks de eerste en tweede eeuw na Chr.
kwamen de korte, scherpe stootzwaarden,
die veel geleken op de Romeinsche, iD ge
bruik. Eerst in de derde eeuw na Chr. ver
schenen de 011de, lange slagzwaarden weer;
de enkel snijdende zwaarden, die in den?
tijd voor Christus' geboorte alleen bij de
Germanen in het Oosten en Noorden in,
gebruik waren, werden later ook door de.
West-Germanen overgenomen. De bewape
ning der Germanen is zeer karakterisee-
rend. Terwijl de wapenen, die voor denj
aanval gebruikt werden, niet veel ten ach-
ter stonden bij de Romeinsche zwaarden;
en Bperen, zijn de verdedigingswapenen
zeer zwak.
De Germanen gebruikten voor hun ver-,
eindiging uitsluitend schilden van zeer min
derwaardige constructie. Zóó weinig }oe-
teekonden deze schilden, dat do Germaan
er geen zwaardslag op zou laten neerko
men, maar het zwaard van den vijnnd er
zijdelings mee afweerde. Zeer zcWr is dit
eeD karakteristiek verschil in de Romein-!
scho en* Germaansche bewapening. Waar,
de Romeinen zich niet genoeg kondcQ
beschermen met allerlei schilden en pant
sers en netten, vochten de Germanen vrij
van verzwarende dingen, J3e alleen maar
de vrije beweging belemmerden. Onbezorgd'
drong de Germaan op den vijand in. niett
bang voor worden"vertrouwend op zijn,
handigheid eo zijn Verdediging zoekend in
den aanval, niet wachtend tot de vijandi
sloeg, maar toeslaan vóór deze in zijn zware
uitrusting hein had kunnen bereiken.
Eerst veel later, toen de Germanen hoe
langer hoe meer dienst, naineo in de Ro
meinsche legioen on, is die eigen, oorspron
kelijke bewapening verloren gegaan.
Arbeidsduur voor vrouwen en kinderen/
ln verschillende landen.
Het verslag van het Fransche Depafrte
ment van Arbeid geeft een vergelijkend
overzicht der arbeidsregeling voor vixjuwen
en kinderen in een aantal landen.
Do Vercenigde Staten zijn daarin als één
land met het gemiddeld cijfer opgenomen,
daar elk der 45 afzonderlijke Staten een
eigeD regeling hoefto. a. verschilt do toe
latingsleeftijd dor kinderen van 10 tot 15
jaar.
In 3 landen Argentinië, Bulgarije
houdens uiUonderingfl#eval)en) en
(voor jongens), ia 4e «o#U*jg»gsMt$J 10