oomboot ..STAD LEIDEN 3
i 350»
f350.
H. J. BIK, Breestraai
haag: „lienw Rood BüffiSAP",
Kamer en Tuin.
Olefsteeg
Azijn Essence,
VOORSCHOTBANK,
SCALA.
ELITE-
PBOGRAI
OepDt „Armenzorg",
M. A. M. VAN NOORT,
PEL's Soriip'ait weerom voerhanden.
Gemengd Nieuws.
Vragen en Antwoorden.
8292 46 Garauftio tien jaren.
30 ets. per flacon.
Noordeinde 44, LEIBEN.
Weel. iP. ,T. PLANJER, Nieuwe ïtijn 77, Leiden. TeleL Interc UT®.
Doezastraat 19. Tel. 579.
Ee eerste KeüetJantfsclie crematorium.
Den 27stcn dezer, ter gelegenheid vun de
te Haarlem gehouden 38ste jaarlijksciie al
gemeen© vergadering der Vereend ging voor
facultatieve lijkverbranding wordt ingewijd
liet crematorium door deze Verceniging ge
sticht-, het eerste in ons land.
Het is opgericht op de begraafplaats „Wes
ter veld" te Driehuis bij Santpoort in da
gemeente Vel sen.
Hen offer van een f 70,000 werd hiertoe
van de Verceniging gevraagd, die daartoe
in staat gestold was door een vooraf ge
sticht fonds, benevens renteloozo bijdragen
van een aantal hajrer leden.
Het crematorium verheft zich aan het
einde van 'n langzaam oploopenden weg, die
zich aan het noordelijk gedeelte van de be
graafplaats Wcsterveld slingert tusschen
heestergewas en hoog oprijzend geboomte.
Reeds bij den eersten oogopslag maakt het
gebouw, opgetrokken van lichtkleurigen bak
steen, versierd met enkele zandsteenen-af-
zetscls, een alkrgamstigston indruk door zijn:
strenge lijnen. Boven het brcede bordes ver
heft zich het crematorium, welks mooi be-
lijnde koepel 35 Meter boven den beganen
grond, cachet geeft aan het geheel.
De, fraai bewerkte deuren, gevat in den
streng gebeeldhouwden voorgevel, binnen
gaand, betreedt men het voorportaal, dat
toegang geeft met een trap naar het .koor
en recht door naar do groots hal, een prach
tige ruimte, overspannen door den cnormen
koepel, in welks top groot© ramen golven
licht naar binnen werpen. Hot gebrande
glas, geeft mooie, stemmigs tinton, die den
plcchtigen indruk verhangen van de machtige
afmetingen der halruimte.
De wanden zullen worden gepolickromeerd.
Afgescheiden door een breed gordijn ligt
achter deze groot© hal een kleine hal, even
eens licht ontvangend door vensters met.
gekleurd glas. In deze hal, vlak achter hot
gordijn, staat een platform, waarop bij cre
matie de lijkkist wordt geplaatst.
Links van deze hal bevinden zich ver
trekken voor de familie, rechts sectieka-niers.
Lo ruimte onder de grooóe hal in het co
lumbarium bevindt zich de crematie-ruimte,
twee ovens, dienstvertrekken en brand stof
fen bergplaatsen, toegankelijk aan de achter
zijde van het gebouw.
Bij crematie wordt zooals hierboven
reeds is aangegeven de lijkkist geplaatst
od oen platform, dat'automatisch zeer lang
zaam zakt, wanneer door middel van een
olectriscken hel een scan wordt gegeven. Ter
wijl de kist zakt, rolt gelijktijdig een gor
dijn over de ontstane opening. In de cre-
maüe-ruimte komt de kist op een wagentje,
wordt daarna langs rails gereden naar don
ove.n van vuurvasten steen en daarin ge
schoven. De heete lucht van 1000 graden
Celcius, doet kist en lijk verboeren tot eeD
lichtkleurige asck, die door een trechter
vormige opening in een urn wordt verzar
meld.
Rondom bet gebouw is een terrein van
5 Meter breedte .geëgaliseerd, zoodat hott
omlringd door geboomte toch volkomen
vrij ligt.
Aan den vooravond van de inwijding van
dit eerste Nederlandecbe cromaborium bren
gen wo in herin nering, dat ons land op
liet gebied van lijkverbranding nog ver ach
ter staat t>ij andere lanien. Zelfs in Rus
land mogen de plaatselijke besturen cromar
tori a boiïwen. (Tn Duitsehland bestaan een
40-tal crematoria, een 140-tal vereenigingen
met ongeveer 60,000 leden.
Vanzelf rijst de Vraag of het crematorium
ook in gebruik genomen zal worden. Ook
de gemeentestom heeft indertijd deze vraag
te berde gebracht en het vermoeden uitge
sproken, dat het in de bedoeling der Ve.r-
leelrigling ligt om van het gebouw gebruik
makend, een strafrechterl ijke vervolging uit
te lokken en in hoogste instantie, to zien
uit,gemaald, of naar het oordeel van de rech
terlijke macht lijkverbranding in ons land
geoorloofd is, dan wel of zij in strip? met de
wet is te achten. De wetgever schijnt lijk
verbranding to hebben willen uitsluiten. Do
vraag is echter of hii daarin is geslaagd,
met andere woorden of de strafbepalingen
der wet van toepassing zijn op 't verbranden
van lijken. En deze Vraag meent de Ge
meen toertem ontkennend te moeten beantwoor
den De oonige strafbepaling, die bier in aan
merking komt, is die van art. 41, boete
en hechtenis bedreigend© tegen de overtre
ding van het le lid van ajrt. 1. Heb gebod
van dit eerste lid wordt echter niet over
treden door dengene, die een lijk verbrandt
maatr alleen door hem, die een lijk begraaft,
op andere plaats of andere wijze dan de ge
bodsbepaling voorschrijft. De wet ligt aan
niemand de bepaalde verplichtingen op om
een lijk, overeenkomstig het eerste lid van
art. 1 te begraven. Wordt een lijk niet
begraven, dan is do burgemeester krachtens
art. 9 tot ingrijpen bevoegd, maai' strafrech
telijke aansprakelijkheid ontstaat daardoor
niet.
Om wegens verbranding van een lijk straf
te kunnen opleggen, zou er in plaats van
het gebod tot begraven moeten zijn een wets
bepaling, die verbiedt een lijk eenige andere
behandeling te doen ondergaan dan begra
ven, maar zoodanige bepaling is in de wet
niet te vinden.
Nedertnndgche mnii over
Marseille.
Naar aanleiding van verschillende inge
zonden stukken, waarin geklaagd werd over
de slechte postcommunicatie Marseille-Hol
land, de laatste Nederlandsche mail had 41
uur noodig voor het spoortraject Marseille
's-Gravenhage van pl.m. 20 uur, heeft de
redactie van ,,De N. Crt." zich gewend tot
het hoofdbestuur der Posterijen en Telegra
fie, waar men de schuld geheel en al meen
de te moeten toe schrijven aan de Fransche
spoorwegen (vooral de Parijs-Lyon-Méditer-
ranée) en de slordigheid der Fransche post
administratie.
In verband met andere brieven en goe
derencommunicatie met Frankrijk o. a.
de bloemenverzcndingen uit Zuid-Frankrijk
naar ons land, welke ook telkens aanleiding
geven tot klachten heeft genoemd hoofd
bestuur herhaaldelijk dringende verzoeken
tot den betrokken dienst in dat land gericht
om verbetering te brengen in den toestand.
Met Fransche beleefdheid werd aan zulke
verzoeken een gewillig oor geleend, maar
verbetering volgde niet.
Men heeft ons nu de toezegging gedaan,-
schrijft de redactie, dat een nauwkeurig
onderzoek zal worden ingesteld, dat feiten
zullen worden verzameld, dat aan de di
rectie van den Rotterdamschen Lloyd in
lichtingen zullen worden gevraagd omtrent
ontscheping en zorg voor verder vervoer
naar hete Noorden ten einde dusdoende
materiaal te verkrijgen, waaruit dan een
nieuwe klacht met dringend verzoek om
verbetering aan de Fransche organisatie
volgen zal.
Wij hopen van harte, dat dit tot een
prompter© mail verzending via Marseille
zal leiden en zullen met belangstelling de
actie van het hoofdbestuur der posterijen
en telegrafie volgen.
filaodelanrs in blanke slaviunca
gearresteerd.
Een hotel in do Hollandstraat te Ant
werpen werd, naar de Nieuwe Gazet"
mededeelt, 6inds eenige dagen door twee
zonderlinge personen bezocht. Een dier
bezoekers droeg een gouden ring met gra
felijke kroon aan vinger en noemde zich
baron Eisen. Zijn metgezel gaf zich uit
voor den geneesheer van den baron.
Zij toonde zich zeer voorkomend voor
de dochter des huizes, een 17-jarig meisje,
die hen bijna geregeld bediende.
Groot was de ontsteltenis der ouders,
toen zij Woensdagochtend tot de ontdek
king kwamen, dat hun dochter gedurende
den nacht de ouderlijke woning had ver
laten.
De politie opende onmiddellijk een on
derzoek en het signalement werd in alle"
richtingen rondgestuurd.
Thans is het de politie van St.-Joost-ten-
Noode gelukt het meisje in de nabijheid
van het Noorderstation terug te vinden.
Uit het onderzoek bleek, dat zij opgelicht
was door de twee Duitschers, die handel
in blanke slavinnen drijven en zich ge
reed maakten om met hun slachtoffer
naar een stad in Zuid-Amerika te vertrek
ken.
Het meisje is naar haar ouders terug
gezonden terwijl de beide individuen, als
mede een medeplichtige, eveneens Duit-
scher van geboorte, gearresteerd zijn.
Een stamdbeehl zoek.
Zondag j.l. zou een delegatie van het
Congres der „Jeun esses laïques", dat
thans te Parijs wordt gehouden, een krans
gaan leggen op het standbeeld van Emile
Zola in het Grand-Palais van de Champs-
Elysées. Toen zij daar was aangekomen,
kreeg zij echter'van den inspecteur van het
paleis te hooren, dat in het geheele ge
bouw geen standbeeld van Zola te vinden
was.
Verbaasd keken de leden van de delega
tie elkander aan.
Een hunner merkte op, dat hij toch vier
of vijf jaar geleden tegenwoordig was ge
weest bij de overbrenging van het stand
beeld.
De inspecteur haalde de schouders op.
De deftig gedelegeerden besloten nu
hun krans te gaan leggen op het graf van
den schrijver in het Panthéon. En alzoo ge
schiedde.
Maar na afloop van die plechtigheid stel
den zij op eigen gelegenheid een onder
zoek in. De telefonen bij den minister van
schoone kunsten, van den chef van het ka
binet, van de verschillende conservatoren
stonden niet stil, maar niemand kon inlich
tingen geven. Het standbeeld was weg en
bleef weg. Daarvoor moet men in Frank
rijk zijn
Gisteravond was de belang
stelling in „Quo Vadis?" alhier &oo groot,
dat de Stadszaal bijna geheel bezet was.
De toestand van dr. Leuring,
specialist voor huidziekten te 's-Graven
hage, die eenige dagen geleden het slacht
offer werd van een automobielongeluk on
der de gemeente Etten en Leur, gaat der
mate vooruit, dat hij op het laatst dezer
week of het begin der volgende week per
auto naar Den Haag zal kunnen terug-
keeren.
Hij zal echter nog niet terstond de prak
tijk weder kunneD hervatten
Gisternacht is ingebroken b ij
den melkhandelaar Van der Heijde, aan
den Ouden Weg, bij Haarlem. De inbre
ker had reeds een kistje met f 300 gepakt,
dat onder het hoofdkussen der slapende
vrouw lag. De vrouw werd toen evenwel
wakker, zoodat de man het kistje nog
moest achterlaten en vluchten. Zijn buit
was alleen een zilveren horloge met ket
ting. De inbreker is door den meikhande-
laar achtervolgd, maar zonder gevolg.
Nabij de Manpad sbrug bij
Woestduin, waren twee jongens aan het
ravotten, toen plotseling één van hen, de
zevenjarige G., in de Leidschevaart viel.
De 86-jarige Hommers, die toevallig pas- I
seerde, sprong te water en redde het kind, j
dat anders waarschijnlijk zou zijn ver- J
dronken.
In het station van de H. IJ.
S.-M. te Hoek-van-Holland is van een En-
gelschen passagier der Harwich-boot een
portefeuille gerold, inhoudende 12 bankbil
jetten van 10 pond sterling en 8 van 5 pond
sterl.te zamen dus ongev. f 2030.
Die van 10 pond zijn gemerkt 17 Junk
1911 en die van 5 pond 12 Juni 1912.
Dezer cl agenzij nin de machi
nale tababskerverij van den heer G. Bloe
men Sr., te Oldenzaal, des morgens, toen
de machines werden aangezet, eensklaps
alle drijfriemen in stukken gevlogen. De
man, die de machines bediende, werd daar
bij zóó ernstig gewond, dat men eerst voor
zijn leven vreesde. Thans is er hoop op
herstel. Bij onderzoek bleek aldus meldt
„De Tijd" dat alle riemen op enkele
vezelfjes na, waren stukgesneden. Daar
de kerverij gesloten was en men geen
spoor van inbraak kon ontdekken, ver
moedt men, dat er gebruik is gemaakt van
een valschen sleutel, om in het gebouw te
komen. Twee vroegere werklieden van de
fabriek werden aangehouden, maar later
weer op vrije voeten gesteld.
De Zwaantjesbrug te Weesp
ondergaat eenige veranderingen en wordt
daartoe, vervangen door een drijvende hulp
brug. Gisteravond, terwijl de hulpbrug was
afgedreven, om een vaartuig te laten pas-
seeren. gebeurde het, 'dat twee vrouwen,
de wed. v. d. T. en mej. D., de brughoof-
den naderden en zoozeer in een gesprek
opgingon, dat geen harer zag, dat de brug
va-s geopend, ei^zij gelijktijdig te water
plonr.ten.
Rappe handen hielpen de dames spoedig
op het droge, zoodat zij er gelukkig met
een nat pak afkwamen en onder algemeen
gelach der toeschouwers huiswaarts keer
den, doch nu niet onder zulk een druk ge
kout als te voren.
In de in „Krasnapolsky" te
Amsterdam gehouden vergadering van de
bioodbakkerepatrcons. erecniging „De Voor
zorg" is het voorstel van het bestuur tot
wijziging van de bestaande loonregeling der
bakkersgezellen aangenomen. De wijziging
kcwnt hoofdzakelijk hierop neer, dat de ar
beid met zes uur per week verminderd zal
worden, terwijl de loonen met f 1 per week
zullen worden verhoogd. Bovendien zal een
regeling gemaakt worden voor een uitkee-
ring bij ziekte-
Men schrijft aan het „Utr. Dbl.":
In de vergadering der Fabrikant en-ver-
eeniging voor de Tabaksindustrie te
Utrecht en Omstreken, werd met algemee-
ne stemmen besloten het lid G. L. M. Ha
gen te royeeren. Dit naar aanleiding van
het niet-nakom en zijner verplichtingen,
voorgeschreven in artikel 6 der statuten
van het Verbond van Sigarenfabrikanten
in Nederland.
Zooals men zich zal herinneren, stelde
de heer Hagen, te Utrecht, dit voorjaar
zijn fabriek in werking tijdens de uitslui
ting, alvorens deze door het Verbond was
opgeheven, en viel daardoor zijn eigen or
ganisatie in den rug aan.
Op het politiebureau te Mid-
delburg vertoeft sinds Dinsdagmorgen een
17-jarig meisje, Wilhelmina Adriana van
Opdorp, geboren te Biervliet. Dit meisje
verloor al vroeg haar mosder en werd door
haar vader verlaten. Deze trok na het
verkoopen van alle hebben en houden naar
Amerika. Het meisje diende eerst te Mid
delburg en later te Vlissingeivr maar is
thans zonder betrekking, zonder familie
en zonder vrienden. Door menschenvrien-
aen zal getracht worden deze 2wervelinge
aan een goede betrekking te helpen.
De Naardensche kermis, wel
ker afschaffing zooveel pennen iu beweging
bracht en die in eere wei*d hersteld nadat
er een referendum over is gehouden, dat
zelfs in de Tweede Kamer ter sprake werd
gebracht, is een beeld van vervallen groot
heid geweest. Drie kramen en één circus!
In plaatselijke bladen wordt de mislukking
geweten aan de weinige publiciteit, die
door B. en Ws. er aan gegeven is.
Bij den te-Borne gehouden alle-
goriscben optocht ter gelegenheid van de
Onafhankelijkheidsfeesten geraakten een
wagen, waarin Eskimo's en versierd met
watten, in brand, waardoor zekere Wegter
ernstige brandwonden opliep. Hij werd per
draagbaar naar zijn woning vervoerd.
In 't geheel bekwamen vier jeugdige per
sonen brandwonde De brand ontstond
doordat een persoon op den wagen rookte.
Ter gelegenheid van een volks-
feest te Wieringen werd op ongeveer 80
meter van een boerderij verwijderd een
vuurwerk afgestoken.
Na het derde nummer zag men op de
boerderij eensklaps de vlammen uit een
strooschelf slaan, die door oen verdwaalde
vuurpijl was getroffen, en in een paar se
conden was de schelf in een vuurzee ver
anderd.
Het feestprogramma werd hiermede, al
dus de politie, als geëindigd beschouwd.
Door beleidvol optreden bleven de ove
rige schelven en de gebouwen behouden.
Iets meer wind en de ramp ware niet te
overzien geweest.
Yraag: Daar mijn zooi- met de week
gehuurd is en vaat geld heeft en een dag
ziek is geweest, heeft nu zijn baas het
recht hem 50 cent af to houden
Antwoord: Neen, de baas moet die
eene dag ook uitbetalen
Vraag: Een poos geleden kreeg ik bij
het in steppen in de tram een steek in de
lials door een dameshoedspen. Ware de dame
wat gtrootor of ik wat kleiner gsweesfc, zoo
zoude het mij een oog hebben kunnen kosten.
Bij niet goed „passen" loopt men gelukkig
„sleohts" de kans bloedvergiftiging te!
krijgen 1
In Amsterdam en Rotterdam mogen dames
biet onbeschermde hoedenpennen niet wor
den toegelaten in de tram en is dit bij
gemeenteverordening .geregeld Mag ik uw
Redactie, die op zoovele vragen het antwoord
weet, hot volgende voorleggen:
a. Leveren de Amsterdamsche en Rotter
damse he hoede ponnen méér gevaar op dan
de Leidsehe
b. En, zoo noen, zijn dan deze gemeente
besturen piet hun regeling te voorbarig
of het Leïdsche to 1 a k s
Antwoord: Zoo ziet ge alweer, dat
er nooit een ongel ui: gebeurt of er is een
gelukje bij. U hebt uw oogen behouden, be
grijp ik. Toch geen bloedvergiftiging ge
kregen
Inderdaad zijn de hoedepennen in Am
sterdam en Rotterdam en in 't algemeen in
grooto steden met druk verkeer gevaarlij
ker, dan in ons kalm en rustig Leiden,
waar wij alleen bij optochten e-lkaar ver
dringen, en de trams bij uitzondering tjok
vol zitten. Misschien is znlk een verorde
ning daar dus noodig; bij ons lijkt ons
dit het geval niet. Hoe meer verordeningen,
lioe meer overtredingen en hoe meer politic
toezicht ncodig is.
Ons gemeentebestnur is dus niet laks, alk
liet zoo'n verordening nog niet in het leven,
ïoept, maar handelt o. i. verstandig. Laat
ons mannen liever goed uit onze oogen zien,,
als wij in aanraking dreigen te komen met
scherpe hoedepennen dragende dames.
Vraag: Onlangs heeft u de verplich
tingen der gebruikers van het rijwielpad!
zeer duidelijk in uw rubriek „Vragen en
Antwoorden" aangetoond
Toch is mij in den laats ton tijd tweemaal
een geval overkomen wat niet vermeld werd
in uw antwoord
Ik bereed het rijwielpad, zoodat het ton
mijnen ojizichte zich links van den weg
bevond. Een motorrijder kwam mij tegen,
rijdende op den straatweg, in de nabijheid
van het rijwielpad en omdat ik het rijwiel
pad. als een afzonderlijken weg beschouw,
bleef ik daaroj» rijden.
Toen de motorrijder mij passeerde, riep
hij mij toe, dat ik rechts moest houdssa,
terwijl mijn mec-ning was, dat ik dat niet
moest doen, - zoolang hij den straatweg bleed
berijden.
Antwoord: U heeft volkomen geJijk
Zoolang de motorwiclrijder den straatweg
blijft" berijden, behoeft u niet uit te wijkon.
Wanneer dit noodzakelijk was, zoudt u y^v
alle rijdende zaken ook naar rechts mooue>i
uitwijken, dat acet u toch ook niet? K-eft
rijwielpad is een ai'zouderlijke weg en u
behoeft geen rekening to houden mot het
geen op den straatweg rijdt.
Vraag: Mijn zoon krijgt nog 6 guldo^
weekloon van iemand, en hij is er wel 29-
maai om geweest, maar telkens is de per
soon, van wien hij het ontvangen moet, kwan
suis niet thuis. Wat hieraan te doen
Antwoord: Daarover zoudt u eens met
den heer Kantonrechter moeten gaan spreken.
Vraag: Kimt u mij zeggen, hoe ik hot
best aan mijn geld kan komen, daar ik ia
Februari 1912 20 gulden aan iemand ge
leend heb om zijn verhuisboel in Leiden te
krijgen? Hij zou het mij van zijn pensioen
terugbetalen, manT nu heb ik nog niets!
gehad en tevens doet hij nu, of hij mij
niet kent.
Antwoord: Ga naar een deurwaarder,
als u ten minste een schuldbekentenis heeft
en viraag of de mogelijkheid bestaat beslag
op het pensioen te laten leggen.
Vraag: Als men aangevraagd beeft om'
als milicien dienst te doen als bakker, hoe
lang is dan mijn diensttijd? Moet ik ook
herhalingsoefeningen maken en wat is mijn
soldij
Antwoord: Wilt ge als bakker bij de
compagnie administratiotroepen worden ge
plaatst, dan kunt ge u daartoe vrijwillig
verbinden; ge dient dan 14 maanden achter
een en zijt dan vrijl van hu-halingsoefe-
ningen. De soldij is die als van «een anderen
milicien.
Aon dengene, die een vraag inzond, be
trekking hebbende op het meedoen met vetrv
sierde rijwielen op 3 Oct., zij medegedeeld,
dat door vertrek van den heer R. J. Meer
burg, het secretariaat van de vereeniging
„All Right" waargenomen wordt door den
heer F. van Romburgh, Haarlemmer*
straat 5 B.
V&M LGU3S VIBOSSSEAÜ.
076 10
Prachtige Püaïraa©?s in z$vaj*i
noten-, eiken- en
2de hai?ds ^repels en Pianino's
zeer bsÊiijke prijzen.
1
I.
8267 30
ZsaJiBa-seieS,
Telef. 1135.
Hut i-s nu de beste
nu
tijd om Hyacinten op glazen
te zetten; L>ij goede behande
ling koïnen zij dan ineü Kerst
mis of Kieuvvjaat in bloei.
GEBRS. CHRISTIAANSE,
doQgetiiaei'd S.
Velctoon 899.
3286 10
Fai*iiculfere
Verstrekt 4x13 LD op gemakkelijke
voorwaarden. 2979 10
R\)ke- en Gemeenteambtenaren
zonder borg.
EENIGE «IIÏECTE GELEGENHEID zonder overlading tiisscbon LEIDEN, GOUDA, DORDRECHT, GORINCHEM, HEUSDEN en 'S-B0SCH v.r. en tussohengeleger. plaateen. 8290 43
Vertrek wan LEI3ENDinsdagmorgens. Verïrek wan 's-3©SCHs Vrijdagsmorgans. Billijk tarisf v®or Verhuizingen.
waaronder meer:
Brothers Menara.
Tot heden ongeëv. Kunstverrichtingen*
Loaine Flenron.
Nieuw-P.epertoir.
Th© 8 ïtokinj Mysteries
Vermaarde Chin. TJmvsrsal-Artisten.
Bed andJScet
Clowns en Parodisten.
Üöarty'a SSinntrels JPa ris lens.
Komisch Kunat-Gezang Trio.
Clown Pepino.
Hoog«t Interess. Dressuur.
D© Araierik. Sportkoninjen
Frey Twins and Frey
Grlekschö Alhletische Spelen.
Enz., Enz. 3211 36
Gerecüt 7.
3D>ag»-e5i)l££i verscht
5
eStlicolaas.
3289 40
Beleefd aanbevelend:
